TED2017
Raj Panjabi: No one should die because they live too far from a doctor
Raj Panjabi: Nikt nie powinien umierać dlatego, że ma za daleko do lekarza
Filmed:
Readability: 3.9
1,337,947 views
Choroba nie wybiera, ale dostęp do opieki mają wybrani. Lekarz Raj Panjabi ma odważną wizję udostępnienia opieki zdrowotnej każdemu i wszędzie. Laureat nagrody TED Prize w 2017 roku, Panjabi buduje Community Health Academy, globalną platformę mającą na celu zmodernizowanie sposobu uczenia się kluczowych umiejętności przez społecznych pracowników medycznych, tworząc przy okazji miejsca pracy.
Raj Panjabi - Physician
A billion people around the world lack access to health care because they live too far from a clinic. 2017 TED Prize winner Raj Panjabi aims to extend health services to the last mile. Full bio
A billion people around the world lack access to health care because they live too far from a clinic. 2017 TED Prize winner Raj Panjabi aims to extend health services to the last mile. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
I want to share with you
something my father taught me:
something my father taught me:
0
940
3478
Chcę podzielić się z wami
lekcją, której udzielił mi ojciec:
lekcją, której udzielił mi ojciec:
00:17
no condition is permanent.
1
5321
2397
nie istnieją stany trwałe.
00:21
It's a lesson he shared with me
again and again,
again and again,
2
9283
2884
Mówił mi to wielokrotnie,
00:24
and I learned it to be true the hard way.
3
12191
3547
a ja boleśnie przekonałem się
o prawdziwości tej lekcji.
o prawdziwości tej lekcji.
00:28
Here I am in my fourth-grade class.
4
16590
2917
To ja w czwartej klasie.
00:31
This is my yearbook picture
taken in my class in school
taken in my class in school
5
19531
3734
Zdjęcie z kroniki szkolnej
00:35
in Monrovia, Liberia.
6
23289
1712
w Monrowii, w Liberii.
00:37
My parents migrated from India
to West Africa in the 1970s,
to West Africa in the 1970s,
7
25514
4401
Rodzice przenieśli się z Indii
do Afryki Zachodniej w latach 70.
do Afryki Zachodniej w latach 70.
00:41
and I had the privilege
of growing up there.
of growing up there.
8
29939
2448
i miałem zaszczyt tam dorastać.
00:45
I was nine years old,
9
33772
1150
Miałem dziewięć lat,
00:46
I loved kicking around a soccer ball,
10
34946
1762
uwielbiałem kopać piłkę,
00:48
and I was a total math and science geek.
11
36732
2247
miałem bzika na punkcie
matematyki i przyrody.
matematyki i przyrody.
00:51
I was living the kind of life
that, really, any child would dream of.
that, really, any child would dream of.
12
39003
4228
Każde dziecko mogłoby marzyć
o życiu, jakie wtedy wiodłem.
o życiu, jakie wtedy wiodłem.
00:57
But no condition is permanent.
13
45280
2626
Nie ma jednak stanów trwałych.
01:00
On Christmas Eve in 1989,
14
48346
2923
W wigilię Bożego Narodzenia 1989 roku
01:03
civil war erupted in Liberia.
15
51293
2531
w Liberii wybuchła wojna domowa.
01:07
The war started in the rural countryside,
16
55082
1954
Zaczęła się na wsi
01:09
and within months, rebel armies
had marched towards our hometown.
had marched towards our hometown.
17
57060
3707
i w kilka miesięcy armie rebelianckie
dotarły do naszego miasta rodzinnego.
dotarły do naszego miasta rodzinnego.
01:12
My school shut down,
18
60791
1670
Moją szkołę zamknięto,
01:14
and when the rebel armies captured
the only international airport,
the only international airport,
19
62485
3472
a kiedy wojska rebelianckie przejęły
jedyne międzynarodowe lotnisko,
jedyne międzynarodowe lotnisko,
01:17
people started panicking and fleeing.
20
65981
2485
ludzie wpadli w panikę i zaczęli uciekać.
01:21
My mom came knocking one morning
and said, "Raj, pack your things --
and said, "Raj, pack your things --
21
69750
3358
Pewnego ranka mama powiedziała:
"Raj, pakuj się, musimy iść".
01:25
we have to go."
22
73132
1289
01:26
We were rushed to the center of town,
23
74995
2229
Zapędzono nas do centrum miasta,
01:29
and there on a tarmac,
we were split into two lines.
we were split into two lines.
24
77248
4173
a tam, na płycie lotniska,
podzielono na dwa rzędy.
podzielono na dwa rzędy.
01:34
I stood with my family in one line,
25
82633
2493
Stałem w jednym rzędzie z rodziną,
01:37
and we were stuffed into the cargo hatch
26
85150
2400
wepchnięto nas do dużego luku
01:39
of a rescue plane.
27
87574
1181
samolotu ratowniczego.
01:41
And there on a bench,
I was sitting with my heart racing.
I was sitting with my heart racing.
28
89374
2887
Siedziałem w środku na ławce,
serce tłukło mi się w piersi.
serce tłukło mi się w piersi.
01:44
As I looked out the open hatch,
29
92285
2419
Wyjrzałem przez otwarty luk
01:46
I saw hundreds of Liberians
in another line,
in another line,
30
94728
2839
i zobaczyłem setki Liberyjczyków
stojących w drugim rzędzie,
stojących w drugim rzędzie,
01:49
children strapped to their backs.
31
97591
1936
z dziećmi na plecach.
01:52
When they tried to jump in with us,
32
100514
2846
Gdy próbowali wskoczyć do nas,
01:55
I watched soldiers restrain them.
33
103384
2359
żołnierze powstrzymywali ich siłą.
01:58
They were not allowed to flee.
34
106691
1713
Nie wolno im było uciec.
02:01
We were the lucky ones.
35
109177
1442
My mieliśmy szczęście.
02:03
We lost what we had,
36
111345
1756
Straciliśmy nasz dobytek,
02:05
but we resettled in America,
37
113125
2412
ale osiedliśmy w USA
02:07
and as immigrants, we benefitted
from the community of supporters
from the community of supporters
38
115561
3131
i jako imigranci korzystaliśmy
ze wsparcia społeczności,
ze wsparcia społeczności,
02:10
that rallied around us.
39
118716
1338
która się wokół nas utworzyła.
02:13
They took my family into their home,
40
121932
1803
Ludzie ci przyjęli nas pod swój dach,
02:15
they mentored me.
41
123759
1327
dla mnie byli mentorami.
02:18
And they helped my dad
start a clothing shop.
start a clothing shop.
42
126096
2143
Pomogli tacie otworzyć sklep z ubraniami.
02:20
I'd visit my father
on weekends as a teenager
on weekends as a teenager
43
128263
2369
Będąc nastolatkiem
w weekendy odwiedzałem ojca
w weekendy odwiedzałem ojca
02:22
to help him sell sneakers and jeans.
44
130656
2454
i pomagałem mu sprzedawać
tenisówki i dżinsy.
tenisówki i dżinsy.
02:25
And every time business would get bad,
45
133134
2333
Za każdym razem, gdy interesy nie szły,
02:27
he'd remind me of that mantra:
46
135491
2483
przypominał mi o tej mantrze:
02:29
no condition is permanent.
47
137998
1925
stany trwałe nie istnieją.
02:32
That mantra and my parents' persistence
and that community of supporters
and that community of supporters
48
140793
4429
Ta mantra i wytrwałość moich rodziców
oraz przychylne otoczenie sprawiły,
oraz przychylne otoczenie sprawiły,
02:37
made it possible for me
to go through college
to go through college
49
145246
2325
że mogłem skończyć szkołę
02:39
and eventually to medical school.
50
147595
1717
i dostać się na studia medyczne.
02:42
I'd once had my hopes crushed in a war,
51
150365
2739
Kiedyś moje nadzieje zniweczyła wojna,
02:46
but because of them,
52
154037
1268
ale dzięki nim miałem szansę
02:47
I had a chance to pursue my dream
to become a doctor.
to become a doctor.
53
155329
2865
dążyć do spełnienia marzenia
o zawodzie lekarza.
o zawodzie lekarza.
02:51
My condition had changed.
54
159046
2089
Sytuacja się zmieniła.
02:54
It had been 15 years
since I escaped that airfield,
since I escaped that airfield,
55
162789
2637
Piętnaście lat po ucieczce z lotniska
02:57
but the memory of those two lines
had not escaped my mind.
had not escaped my mind.
56
165450
2769
wspomnienie tamtych
dwóch rzędów pozostawało w pamięci.
dwóch rzędów pozostawało w pamięci.
03:00
I was a medical student in my mid-20s,
57
168243
2520
Miałem około 25 lat, studiowałem medycynę
03:02
and I wanted to go back
58
170787
1234
i chciałem tam wrócić,
03:04
to see if I could serve
the people we'd left behind.
the people we'd left behind.
59
172045
2870
sprawdzić, czy mogę się przydać
ludziom, których zostawiliśmy.
ludziom, których zostawiliśmy.
03:07
But when I got back,
60
175785
1150
Kiedy jednak wróciłem,
03:08
what I found was utter destruction.
61
176959
1827
zastałem kompletne zniszczenie.
03:10
The war had left us with just 51 doctors
62
178810
2121
Po wojnie było zaledwie 51 lekarzy,
03:12
to serve a country of four million people.
63
180955
2438
którzy mieli leczyć czteromilionowy naród.
03:15
It would be like the city of San Francisco
having just 10 doctors.
having just 10 doctors.
64
183417
3483
To jakby w San Francisco
było tylko dziesięciu lekarzy.
było tylko dziesięciu lekarzy.
03:19
So if you got sick in the city
where those few doctors remain,
where those few doctors remain,
65
187409
3075
Jeśli więc zachorujesz w mieście,
w którym są ci lekarze,
w którym są ci lekarze,
03:22
you might stand a chance.
66
190508
1449
masz szansę na przeżycie.
03:23
But if you got sick in the remote,
rural rainforest communities,
rural rainforest communities,
67
191981
3866
Jeśli jednak zachorujesz w odległych
wiejskich rejonach lasów deszczowych,
wiejskich rejonach lasów deszczowych,
03:27
where you could be days
from the nearest clinic --
from the nearest clinic --
68
195871
2365
o wiele dni drogi
od najbliższej przychodni...
od najbliższej przychodni...
03:30
I was seeing my patients die
from conditions no one should die from,
from conditions no one should die from,
69
198260
3741
Moi pacjenci umierali na choroby,
na które nie powinno się umierać
na które nie powinno się umierać
03:34
all because they were
getting to me too late.
getting to me too late.
70
202025
2143
dlatego, że zbyt późno do mnie trafiali.
03:36
Imagine you have a two-year-old
who wakes up one morning with a fever,
who wakes up one morning with a fever,
71
204192
3422
Wyobraźcie sobie, że wasza dwulatka
budzi się z gorączką,
budzi się z gorączką,
03:39
and you realize she could have malaria,
72
207638
2404
a wy zdajecie sobie sprawę,
że może to być malaria
że może to być malaria
03:42
and you know the only way to get her
the medicine she needs
the medicine she needs
73
210066
3001
i że jedyny sposób zdobycia leku
03:45
would be to take her to the riverbed,
74
213091
1853
to zabranie jej nad rzekę,
03:46
get in a canoe, paddle to the other side
75
214968
2075
przeprawienie się czółnem na drugi brzeg,
03:49
and then walk for up to two days
through the forest
through the forest
76
217067
2615
a potem nawet dwa dni pieszo przez las,
03:51
just to reach the nearest clinic.
77
219706
1807
do najbliższej przychodni.
03:54
One billion people live
in the world's most remote communities,
in the world's most remote communities,
78
222157
3119
Miliard ludzi na świecie
mieszka na odludziu,
mieszka na odludziu,
03:57
and despite the advances we've made
in modern medicine and technology,
in modern medicine and technology,
79
225300
3645
a mimo postępów w nowoczesnej
medycynie i technologii
medycynie i technologii
04:00
our innovations are not
reaching the last mile.
reaching the last mile.
80
228969
2699
nasze innowacje nie sięgają tych zakątków.
04:03
These communities have been left behind,
81
231692
1961
Społeczności te zostawiono w tyle,
04:05
because they've been thought
too hard to reach
too hard to reach
82
233677
2199
bo uznano je za zbyt niedostępne
04:07
and too difficult to serve.
83
235900
1550
i zbyt trudne do obsłużenia.
04:10
Illness is universal;
84
238282
1687
Choroba to rzecz powszechna,
04:11
access to care is not.
85
239993
2205
a dostęp do opieki medycznej - nie.
04:14
And realizing this lit a fire in my soul.
86
242222
2562
Zdałem sobie z tego sprawę
i w duszy zapłonął mi ogień.
i w duszy zapłonął mi ogień.
04:16
No one should die because they live
too far from a doctor or clinic.
too far from a doctor or clinic.
87
244808
4258
Nikt nie powinien umierać,
bo mieszka zbyt daleko od lekarza.
bo mieszka zbyt daleko od lekarza.
04:21
No condition should be permanent.
88
249090
2445
Żaden stan nie powinien być trwały.
04:25
And help in this case
didn't come from the outside,
didn't come from the outside,
89
253361
2643
W tym przypadku
pomoc nie przyszła z zewnątrz,
pomoc nie przyszła z zewnątrz,
04:28
it actually came from within.
90
256028
1653
lecz z wewnątrz.
04:29
It came from the communities themselves.
91
257705
2001
Przyszła z tych właśnie społeczności.
04:32
Meet Musu.
92
260178
1359
Oto Musu.
04:33
Way out in rural Liberia,
93
261561
1385
W głębi wiejskich obszarów Liberii,
04:34
where most girls have not had
a chance to finish primary school,
a chance to finish primary school,
94
262970
4169
gdzie większość dziewcząt nie ma szans
na ukończenie szkoły podstawowej,
na ukończenie szkoły podstawowej,
04:39
Musu had been persistent.
95
267163
1523
Musu była wytrwała.
04:42
At the age of 18,
she completed high school,
she completed high school,
96
270093
2321
W wieku lat 18 ukończyła liceum
04:44
and she came back to her community.
97
272438
1826
i wróciła do swojej wioski.
04:46
She saw that none of the children
were getting treatment
were getting treatment
98
274738
2672
Zauważyła, w ogóle nie leczy się dzieci,
04:49
for the diseases
they needed treatment for --
they needed treatment for --
99
277434
2127
które zapadają na śmiertelne choroby,
04:51
deadly diseases, like malaria
and pneumonia.
and pneumonia.
100
279585
2320
jak malaria i zapalenie płuc.
04:53
So she signed up to be a volunteer.
101
281929
2117
Zgłosiła się więc jako wolontariuszka.
Na obszarach wiejskich na całym świecie
są miliony wolontariuszy takich jak Musu
są miliony wolontariuszy takich jak Musu
04:57
There are millions of volunteers like Musu
in rural parts around our world,
in rural parts around our world,
102
285839
3641
05:01
and we got to thinking --
103
289504
1773
i zmusiło nas to do myślenia.
05:03
community members like Musu
could actually help us solve a puzzle.
could actually help us solve a puzzle.
104
291301
3484
Miejscowi tacy jak Musu,
mogliby pomóc rozwiązać problem.
mogliby pomóc rozwiązać problem.
05:08
Our health care system
is structured in such a way
is structured in such a way
105
296103
2677
Nasz system opieki zdrowotnej
zbudowany jest w sposób,
zbudowany jest w sposób,
05:10
that the work of diagnosing disease
and prescribing medicines
and prescribing medicines
106
298804
3708
który ogranicza diagnozowanie
chorób i przepisywanie leków
chorób i przepisywanie leków
05:14
is limited to a team of nurses
and doctors like me.
and doctors like me.
107
302536
3108
do pielęgniarek i lekarzy, takich jak ja.
05:18
But nurses and doctors
are concentrated in cities,
are concentrated in cities,
108
306418
2645
Jednak pielęgniarki i lekarze
skupieni są w miastach,
skupieni są w miastach,
05:21
so rural communities like Musu's
have been left behind.
have been left behind.
109
309087
3336
więc społeczności wiejskie, do których
należy Musu, zostały zapomniane.
należy Musu, zostały zapomniane.
05:24
So we started asking some questions:
110
312902
1755
Zaczęliśmy zadawać pytania:
05:26
What if we could reorganize
the medical care system?
the medical care system?
111
314681
2533
czy da się zreformować
system opieki zdrowotnej?
system opieki zdrowotnej?
05:29
What if we could have community
members like Musu
members like Musu
112
317238
2918
Może miejscowi, jak Musu,
05:32
be a part or even be the center
of our medical team?
of our medical team?
113
320180
3277
mogliby być częścią lub nawet
centrum zespołu medycznego?
centrum zespołu medycznego?
05:35
What if Musu could help us bring
health care from clinics in cities
health care from clinics in cities
114
323481
3925
Może Musu mogłaby pomóc nam
przenieść opiekę z przychodni
przenieść opiekę z przychodni
05:39
to the doorsteps of her neighbors?
115
327430
2124
wprost do drzwi jej sąsiadów?
05:43
Musu was 48 when I met her.
116
331141
2095
Gdy ją spotkałem, Musu miała 48 lat.
05:46
And despite her amazing talent and grit,
117
334016
3053
Mimo niesamowitego talentu i siły ducha,
05:49
she hadn't had a paying job in 30 years.
118
337093
3201
przez 30 lat nie miała płatnej pracy.
05:53
So what if technology could support her?
119
341463
2386
Może technologia mogłaby ją wspomóc?
05:56
What if we could invest in her
with real training,
with real training,
120
344384
4294
Może moglibyśmy zainwestować
w nią, przeszkolić porządnie,
w nią, przeszkolić porządnie,
06:00
equip her with real medicines,
121
348702
2280
wyposażyć w prawdziwe leki
06:03
and have her have a real job?
122
351828
3226
i dać jej możliwość
posiadania prawdziwej pracy?
posiadania prawdziwej pracy?
06:08
Well, in 2007, I was trying
to answer these questions,
to answer these questions,
123
356404
4464
W 2007 roku próbowałem
znaleźć odpowiedzi na te pytania,
znaleźć odpowiedzi na te pytania,
06:12
and my wife and I were
getting married that year.
getting married that year.
124
360892
2573
a w tym samym roku brałem ślub.
06:16
We asked our relatives to forgo
the wedding registry gifts
the wedding registry gifts
125
364100
4493
Poprosiliśmy krewnych
o niekupowanie nam prezentów,
o niekupowanie nam prezentów,
a zamiast tego darowanie pieniędzy
06:20
and instead donate some money
126
368617
1550
06:22
so we could have some start-up money
to launch a nonprofit.
to launch a nonprofit.
127
370191
3241
na założenie organizacji non-profit.
06:26
I promise you, I'm a lot
more romantic than that.
more romantic than that.
128
374118
2437
Jestem o wiele
bardziej romantyczny, słowo.
bardziej romantyczny, słowo.
06:28
(Laughter)
129
376579
1150
(Śmiech)
06:30
We ended up raising $6,000,
130
378163
2393
Udało nam się zebrać 6 tysięcy dolarów,
06:32
teamed up with some
Liberians and Americans
Liberians and Americans
131
380580
2128
połączyć siły z ludźmi
z Liberii i ze Stanów
z Liberii i ze Stanów
06:34
and launched a nonprofit
called Last Mile Health.
called Last Mile Health.
132
382732
2738
i uruchomić organizację nonprofit
o nazwie Last Mile Health.
o nazwie Last Mile Health.
06:37
Our goal is to bring a health worker
within reach of everyone, everywhere.
within reach of everyone, everywhere.
133
385494
4903
Chcemy sprawić, by pracownik medyczny
był w zasięgu każdego i wszędzie.
był w zasięgu każdego i wszędzie.
06:42
We designed a three-step process --
134
390421
1934
Opracowaliśmy trzy-etapowy proces,
06:44
train, equip and pay --
135
392379
1464
czyli szkolenie, wyposażenie, płaca,
06:45
to invest more deeply
in volunteers like Musu
in volunteers like Musu
136
393867
3357
aby lepiej inwestować
w wolontariuszy takich jak Musu,
w wolontariuszy takich jak Musu,
by mogli stać się para-medykami,
06:49
to become paraprofessionals,
137
397248
1599
06:50
to become community health workers.
138
398871
2174
społecznymi pracownikami medycznymi.
06:53
First we trained Musu to prevent,
diagnose and treat
diagnose and treat
139
401069
4557
Najpierw przeszkoliliśmy Musu w zakresie
zapobiegania, diagnozy i leczenia
zapobiegania, diagnozy i leczenia
06:57
the top 10 diseases afflicting
families in her village.
families in her village.
140
405650
3709
dziesięciu głównych chorób
nękających rodziny w jej wiosce.
nękających rodziny w jej wiosce.
07:01
A nurse supervisor visited her
every month to coach her.
every month to coach her.
141
409903
3254
Nadzorująca pielęgniarka
odwiedzała ją i szkoliła co miesiąc.
odwiedzała ją i szkoliła co miesiąc.
07:05
We equipped her with modern
medical technology,
medical technology,
142
413883
2541
Wyposażyliśmy ją w nowoczesną
technologię medyczną,
technologię medyczną,
07:08
like this $1 malaria rapid test,
143
416448
3370
jak kosztujący dolara test
szybkiego wykrywania malarii,
szybkiego wykrywania malarii,
07:11
and put it in a backpack
full of medicines like this
full of medicines like this
144
419842
3729
który znalazł się w plecaku
pełnym leków, takich jak te,
pełnym leków, takich jak te,
07:15
to treat infections like pneumonia,
145
423595
2357
do leczenia infekcji jak zapalenie płuc,
07:18
and crucially,
146
426590
1567
a co najważniejsze,
07:20
a smartphone, to help her track
and report on epidemics.
and report on epidemics.
147
428181
4288
w smartfon, który pomaga jej
śledzić i spisywać epidemie.
śledzić i spisywać epidemie.
07:25
Last, we recognized
the dignity in Musu's work.
the dignity in Musu's work.
148
433340
3097
Na koniec uznaliśmy godność pracy Musu.
07:28
With the Liberian government,
we created a contract,
we created a contract,
149
436461
2433
Wraz z rządem Liberii stworzyliśmy umowę,
07:30
paid her
150
438918
1286
zapłaciliśmy jej
07:32
and gave her the chance
to have a real job.
to have a real job.
151
440228
2093
i daliśmy szansę na prawdziwą pracę.
07:34
And she's amazing.
152
442345
1169
Jest niesamowita.
07:35
Musu has learned over 30 medical skills,
153
443538
3486
Musu nauczyła się ponad trzydziestu
procedur medycznych,
procedur medycznych,
07:39
from screening children for malnutrition,
154
447048
2759
od badania dzieci pod kątem niedożywienia
07:41
to assessing the cause
of a child's cough with a smartphone,
of a child's cough with a smartphone,
155
449831
3473
przez ocenę przyczyn
kaszlu dziecka przy użyciu smartfona
kaszlu dziecka przy użyciu smartfona
07:45
to supporting people with HIV
156
453328
3121
po wsparcie chorych na HIV
07:48
and providing follow-up care
to patients who've lost their limbs.
to patients who've lost their limbs.
157
456473
3797
i zapewnienie badań kontrolnych
pacjentom, którzy stracili kończyny.
pacjentom, którzy stracili kończyny.
07:53
Working as part of our team,
158
461965
2085
Pracując jako część naszego zespołu,
07:56
working as paraprofessionals,
159
464074
1525
jako para-medycy,
07:57
community health workers can help ensure
160
465623
2229
społeczni pracownicy medyczni mogą pomóc
07:59
that a lot of what
your family doctor would do
your family doctor would do
161
467876
2297
upewnić się, że funkcje lekarza rodzinnego
08:02
reaches the places that most
family doctors could never go.
family doctors could never go.
162
470197
3820
sięgną miejsc, do których
lekarze rodzinni nigdy by nie dotarli.
lekarze rodzinni nigdy by nie dotarli.
08:06
One of my favorite things to do
is to care for patients
is to care for patients
163
474041
2941
Jedną z moich ulubionych rzeczy
jest opieka nad pacjentami
jest opieka nad pacjentami
08:09
with community health workers.
164
477006
1449
wraz ze społecznymi
pracownikami medycznymi.
pracownikami medycznymi.
08:10
So last year I was visiting A.B.,
165
478479
2313
W zeszłym roku odwiedziłem A.B.,
08:12
and like Musu, A.B. had had
a chance to go to school.
a chance to go to school.
166
480816
3639
który tak jak Musu
miał szansę iść do szkoły.
miał szansę iść do szkoły.
08:16
He was in middle school,
in the eighth grade,
in the eighth grade,
167
484479
3077
Był w gimnazjum,
08:19
when his parents died.
168
487580
1266
kiedy zmarli jego rodzice.
08:20
He became an orphan and had to drop out.
169
488870
2566
Został sierotą i musiał odejść ze szkoły.
W zeszłym roku zatrudniliśmy
i przeszkoliliśmy A.B.
i przeszkoliliśmy A.B.
08:24
Last year, we hired and trained
A.B. as a community health worker.
A.B. as a community health worker.
170
492919
4408
na społecznego pracownika medycznego.
08:30
And while he was making
door to door house calls,
door to door house calls,
171
498215
2866
Podczas wizyt domowych
08:33
he met this young boy named Prince,
172
501105
2223
spotkał chłopczyka o imieniu Prince,
08:35
whose mother had had trouble
breastfeeding him,
breastfeeding him,
173
503352
3273
którego matka miała problemy
z karmieniem go piersią.
z karmieniem go piersią.
08:38
and by the age of six months,
Prince had started to waste away.
Prince had started to waste away.
174
506649
3212
Prince zaczął słabnąć
zanim skończył sześć miesięcy.
zanim skończył sześć miesięcy.
08:41
A.B. had just been taught how to use
this color-coded measuring tape
this color-coded measuring tape
175
509885
3609
A.B. właśnie nauczył się
używania miarki wielobarwnej,
używania miarki wielobarwnej,
08:45
that wraps around the upper arm
of a child to diagnose malnutrition.
of a child to diagnose malnutrition.
176
513518
3546
którą opasuje się ramię dziecka,
by zdiagnozować niedożywienie.
by zdiagnozować niedożywienie.
A.B. zauważył, że Prince
jest w strefie czerwonej,
jest w strefie czerwonej,
08:49
A.B. noticed that Prince
was in the red zone,
was in the red zone,
177
517088
2391
08:51
which meant he had to be hospitalized.
178
519503
1891
co znaczyło, że musi iść do szpitala.
08:53
So A.B. took Prince
and his mother to the river,
and his mother to the river,
179
521418
2642
A.B. zabrał Prince'a
wraz z matką nad rzekę,
wraz z matką nad rzekę,
08:56
got in a canoe
180
524084
1167
wsadził do czółna
08:57
and paddled for four hours
to get to the hospital.
to get to the hospital.
181
525275
2660
i wiosłował cztery godziny,
by dotrzeć do szpitala.
by dotrzeć do szpitala.
08:59
Later, after Prince was discharged,
182
527959
2205
Po wypisaniu Prince'a ze szpitala,
09:02
A.B. taught mom how to feed baby
a food supplement.
a food supplement.
183
530982
4096
A.B. nauczył jego mamę,
jak podawać dziecku suplement.
jak podawać dziecku suplement.
09:07
A few months ago,
184
535863
2039
Kilka miesięcy temu
09:09
A.B. took me to visit Prince,
and he's a chubby little guy.
and he's a chubby little guy.
185
537926
3216
A.B. zabrał mnie w odwiedziny
do Prince'a, który jest pulchniutki.
do Prince'a, który jest pulchniutki.
09:13
(Laughter)
186
541166
1131
(Śmiech)
09:14
He's meeting his milestones,
he's pulled himself up to a stand,
he's pulled himself up to a stand,
187
542321
3172
Robi niezbędne postępy,
podciąga się do wstawania,
podciąga się do wstawania,
09:17
and is even starting to say a few words.
188
545517
1957
zaczął nawet trochę mówić.
09:19
I'm so inspired by these
community health workers.
community health workers.
189
547498
2499
Społeczni pracownicy medyczni
bardzo mnie inspirują.
bardzo mnie inspirują.
09:22
I often ask them why they do what they do,
190
550021
2288
Często pytam ich,
dlaczego robią to, co robią,
dlaczego robią to, co robią,
09:24
and when I asked A.B.,
191
552333
1734
a kiedy zapytałem A.B.,
09:26
he said, "Doc, since I dropped out
of school, this is the first time
of school, this is the first time
192
554954
3975
powiedział: "Doktorku, pierwszy raz,
odkąd rzuciłem szkołę,
odkąd rzuciłem szkołę,
09:30
I'm having a chance
to hold a pen to write.
to hold a pen to write.
193
558953
2379
mam szansę trzymać długopis i pisać.
09:34
My brain is getting fresh."
194
562036
2270
Mój mózg się odświeża".
09:38
The stories of A.B. and Musu
have taught me something fundamental
have taught me something fundamental
195
566104
3678
Historie A.B. i Musu nauczyły mnie
fundamentalnej rzeczy
fundamentalnej rzeczy
09:41
about being human.
196
569806
1308
o byciu człowiekiem.
09:44
Our will to serve others
197
572276
2056
Nasza wola służenia innym
09:47
can actually help us
transform our own conditions.
transform our own conditions.
198
575429
3376
może pomóc nam zmienić własne warunki.
09:51
I was so moved by how powerful
the will to serve our neighbors can be
the will to serve our neighbors can be
199
579712
4094
Byłem bardzo poruszony tym,
jak silna może być wola służenia sąsiadom
jak silna może być wola służenia sąsiadom
09:55
a few years ago,
200
583830
1298
kilka lat temu,
09:58
when we faced a global catastrophe.
201
586004
2003
gdy stanęliśmy w obliczu
globalnej katastrofy.
globalnej katastrofy.
10:00
In December 2013,
202
588660
1702
W grudniu 2013 roku
10:02
something happened in the rainforests
across the border from us in Guinea.
across the border from us in Guinea.
203
590386
3575
coś stało się w lasach deszczowych
na granicy z Gwineą.
na granicy z Gwineą.
10:05
A toddler named Emile fell sick
with vomiting, fever and diarrhea.
with vomiting, fever and diarrhea.
204
593985
4600
Mały Emile poczuł się źle,
wymiotował, miał gorączkę i biegunkę.
wymiotował, miał gorączkę i biegunkę.
10:10
He lived in an area
where the roads were sparse
where the roads were sparse
205
598609
2309
Mieszkał na bezdrożach,
10:12
and there had been massive
shortages of health workers.
shortages of health workers.
206
600942
2906
dramatycznie brakowało
pracowników medycznych.
pracowników medycznych.
10:16
Emile died,
207
604832
1156
Emile zmarł,
10:18
and a few weeks later his sister died,
208
606012
1857
po kilku tygodniach zmarła jego siostra,
10:19
and a few weeks later his mother died.
209
607893
1920
a po kilku następnych - jego matka.
10:21
And this disease would spread
from one community to another.
from one community to another.
210
609837
3175
Choroba rozprzestrzeniała się
z jednej wsi do drugiej.
z jednej wsi do drugiej.
10:25
And it wasn't until three months later
211
613036
2025
Dopiero trzy miesiące później
10:27
that the world recognized this as Ebola.
212
615085
2782
świat zdiagnozował
tę chorobę jako wirus Ebola.
tę chorobę jako wirus Ebola.
10:30
When every minute counted,
we had already lost months,
we had already lost months,
213
618304
2698
Gdy liczyła się każda minuta,
my straciliśmy miesiące,
my straciliśmy miesiące,
10:33
and by then the virus had spread
like wildfire all across West Africa,
like wildfire all across West Africa,
214
621026
3453
a wtedy wirus zdążył błyskawicznie
ogarnąć całą Afrykę Zachodnią,
ogarnąć całą Afrykę Zachodnią,
10:36
and eventually to other
parts of the world.
parts of the world.
215
624503
2026
sięgnąć do innych części świata.
10:38
Businesses shut down,
airlines started canceling routes.
airlines started canceling routes.
216
626553
3298
Firmy padały, linie lotnicze
zaczęły odwoływać trasy lotów.
zaczęły odwoływać trasy lotów.
10:41
At the height of the crisis,
217
629875
1416
W najkrytyczniejszym punkcie,
10:43
when we were told that 1.4 million
people could be infected,
people could be infected,
218
631315
4445
gdy mówiono, że 1,4 miliona
osób jest zainfekowane,
osób jest zainfekowane,
10:47
when we were told
that most of them would die,
that most of them would die,
219
635784
3503
gdy mówiono, że większość z nich umrze,
10:51
when we had nearly lost all hope,
220
639311
2414
gdy utraciliśmy prawie całą nadzieję,
10:55
I remember standing with a group
of health workers
of health workers
221
643678
2872
pamiętam, że staliśmy wtedy
z grupą pracowników medycznych
z grupą pracowników medycznych
10:58
in the rainforest where
an outbreak had just happened.
an outbreak had just happened.
222
646574
2758
w lesie deszczowym,
gdzie właśnie wybuchła choroba.
gdzie właśnie wybuchła choroba.
11:01
We were helping train and equip
them to put on the masks,
them to put on the masks,
223
649356
2989
Pomagaliśmy szkolić ich i wyposażać
11:04
the gloves and the gowns that they needed
224
652369
2040
w maseczki, rękawice i fartuchy
11:06
to keep themselves safe from the virus
225
654433
1995
potrzebne do ochrony przed wirusem
11:08
while they were serving their patients.
226
656452
2308
podczas opieki nad pacjentami.
11:10
I remember the fear in their eyes.
227
658784
2301
Pamiętam strach w ich oczach.
11:14
And I remember staying up at night,
terrified if I'd made the right call
terrified if I'd made the right call
228
662492
4586
Pamiętam nieprzespane noce
pełne wątpliwości w słuszność decyzji
pełne wątpliwości w słuszność decyzji
11:20
to keep them in the field.
229
668519
1389
o pozostaniu na ich terenie.
11:22
When Ebola threatened to bring
humanity to its knees,
humanity to its knees,
230
670757
3885
Gdy zagrożenie wirusem Ebola
powaliło ludzkość na kolana,
powaliło ludzkość na kolana,
11:27
Liberia's community health workers
didn't surrender to fear.
didn't surrender to fear.
231
675496
3073
społeczni pracownicy medyczni Liberii
nie poddali się w obliczu strachu.
nie poddali się w obliczu strachu.
11:31
They did what they had always done:
232
679779
2328
Robili to, co zawsze:
11:34
they answered the call
to serve their neighbors.
to serve their neighbors.
233
682131
2954
odpowiadali na wezwania sąsiadów.
11:37
Community members across Liberia
learned the symptoms of Ebola,
learned the symptoms of Ebola,
234
685586
3768
Mieszkańcy Liberii zapoznali się
z objawami wirusa Ebola,
z objawami wirusa Ebola,
11:41
teamed up with nurses and doctors
to go door-to-door to find the sick
to go door-to-door to find the sick
235
689378
3553
współpracowali z pielęgniarkami
i lekarzami szukając chorych w domach
i lekarzami szukając chorych w domach
11:44
and get them into care.
236
692955
1556
i zapewniając im opiekę.
11:46
They tracked thousands of people
who had been exposed to the virus
who had been exposed to the virus
237
694535
3410
Namierzyli tysiące osób
mających kontakt z wirusem
mających kontakt z wirusem
11:49
and helped break
the chain of transmission.
the chain of transmission.
238
697969
2423
i pomogli przerwać łańcuch zakażeń.
11:52
Some ten thousand community
health workers risked their own lives
health workers risked their own lives
239
700416
3310
Około dziesięciu tysięcy społecznych
pracowników medycznych ryzykowało życie,
pracowników medycznych ryzykowało życie,
11:55
to help hunt down this virus
and stop it in its tracks.
and stop it in its tracks.
240
703750
3208
aby pomóc wyśledzić i powstrzymać wirusa.
11:59
(Applause)
241
707527
5885
(Brawa)
12:06
Today, Ebola has come
under control in West Africa,
under control in West Africa,
242
714696
3510
Dziś wirus Ebola jest
opanowany w Afryce Zachodniej,
opanowany w Afryce Zachodniej,
12:10
and we've learned a few things.
243
718230
1621
a my nauczyliśmy się kilku rzeczy.
Nauczyliśmy się, że martwe punkty
w opiece zdrowotnej na wsiach
w opiece zdrowotnej na wsiach
12:12
We've learned that blind spots
in rural health care
in rural health care
244
720349
2598
12:14
can lead to hot spots of disease,
245
722971
1798
mogą prowadzić
do powstania ognisk choroby,
do powstania ognisk choroby,
12:16
and that places all of us at greater risk.
246
724793
2416
a to podwyższa ryzyko dla nas wszystkich.
Wiemy, że najwydajniejszy
system reagowania w nagłych wypadkach
system reagowania w nagłych wypadkach
12:19
We've learned that the most efficient
emergency system
emergency system
247
727702
2692
12:22
is actually an everyday system,
248
730418
2028
to system codzienny,
12:24
and that system has to reach
all communities,
all communities,
249
732470
2726
a musi on dosięgnąć
wszystkich społeczności,
wszystkich społeczności,
12:27
including rural communities like Emile's.
250
735220
2275
w tym wiejskich, jak ta,
gdzie mieszkał Emile.
gdzie mieszkał Emile.
12:30
And most of all,
251
738540
1151
Przede wszystkim nauczyliśmy się
12:31
we've learned from the courage
of Liberia's community health workers
of Liberia's community health workers
252
739715
3461
dzięki odwadze społecznych
pracowników medycznych Liberii,
pracowników medycznych Liberii,
12:35
that we as people are not defined
by the conditions we face,
by the conditions we face,
253
743200
3721
że ludzi nie określają warunki,
w których się znaleźli,
w których się znaleźli,
12:38
no matter how hopeless they seem.
254
746945
2064
niezależnie od ich pozornej beznadziei.
12:42
We're defined by how we respond to them.
255
750140
2132
Określa nas reakcja na te warunki.
12:46
For the past 15 years,
256
754300
2051
Przez ostatnie 15 lat
12:49
I've seen the power of this idea
257
757249
2003
widziałem moc tej koncepcji.
12:51
to transform everyday citizens
into community health workers --
into community health workers --
258
759276
4097
Widziałem, jak zmienia zwykłych ludzi
w społecznych pracowników medycznych,
w społecznych pracowników medycznych,
12:55
into everyday heroes.
259
763397
1863
w bohaterów codzienności.
Widziałem, jak sprawdza się to wszędzie,
12:58
And I've seen it play out everywhere,
260
766124
1802
12:59
from the forest communities
of West Africa,
of West Africa,
261
767950
2058
od wiosek w lasach Afryki Zachodniej,
13:02
to the rural fishing villages of Alaska.
262
770032
2245
po osady rybackie Alaski.
13:04
It's true,
263
772979
1150
To fakt,
13:06
these community health workers
aren't doing neurosurgery,
aren't doing neurosurgery,
264
774153
3049
że społeczni pracownicy medyczni
nie wykonują operacji neurochirurgicznych,
nie wykonują operacji neurochirurgicznych,
13:09
but they're making it possible
265
777226
1492
ale sprawiają,
13:10
to bring health care within reach
of everyone everywhere.
of everyone everywhere.
266
778742
3072
że każdy i wszędzie
ma dostęp do opieki medycznej.
ma dostęp do opieki medycznej.
13:15
So now what?
267
783645
1217
Co teraz?
13:17
Well, we know that there are still
millions of people dying
millions of people dying
268
785812
3764
Wiemy, że wciąż miliony ludzi umierają
13:21
from preventable causes
269
789600
1749
z przyczyn, które dałoby się wyleczyć,
13:23
in rural communities around the world.
270
791373
1875
na obszarach wiejskich na całym świecie.
13:25
And we know that the great majority
of these deaths are happening
of these deaths are happening
271
793272
3841
Wiemy, że ogromna większość
tych śmierci następuje
tych śmierci następuje
13:29
in these 75 blue-shaded countries.
272
797137
2323
w 75 krajach zaznaczonych tu na niebiesko.
13:31
What we also know
273
799849
1151
Wiemy też,
13:33
is that if we trained an army
of community health workers
of community health workers
274
801024
3443
że gdybyśmy przeszkolili armię
społecznych pracowników medycznych
społecznych pracowników medycznych
13:36
to learn even just 30 lifesaving skills,
275
804491
3333
w zakresie chociażby 30
procedur ratujących życie,
procedur ratujących życie,
13:40
we could save the lives of nearly
30 million people by 2030.
30 million people by 2030.
276
808508
4116
do roku 2030 moglibyśmy
uratować życie 30 milionów.
uratować życie 30 milionów.
13:45
Thirty services could save
30 million lives by 2030.
30 million lives by 2030.
277
813652
4645
Trzydzieści procedur mogłoby
uratować 30 milionów istnień do 2030 roku.
uratować 30 milionów istnień do 2030 roku.
13:50
That's not just a blueprint --
278
818321
1743
To nie tylko zarys planu,
13:52
we're proving this can be done.
279
820088
1795
udowadniamy, że to możliwe.
13:53
In Liberia,
280
821907
1160
W Liberii rząd
13:55
the Liberian government is training
thousands of workers like A.B. and Musu
thousands of workers like A.B. and Musu
281
823091
4265
szkoli tysiące pracowników,
takich jak A.B. czy Musu
takich jak A.B. czy Musu
13:59
after Ebola,
282
827380
1158
po ataku wirusa Ebola,
14:00
to bring health care to every
child and family in the country.
child and family in the country.
283
828562
3477
aby udostępnić opiekę zdrowotną
każdemu dziecku i rodzinie w kraju.
każdemu dziecku i rodzinie w kraju.
14:04
And we've been honored to work with them,
284
832063
2031
Mieliśmy zaszczyt z nimi pracować,
14:06
and are now teaming up
with a number of organizations
with a number of organizations
285
834118
2508
teraz też współpracujemy
z wieloma organizacjami,
z wieloma organizacjami,
14:08
that are working across other countries
286
836650
2222
które działają w całym kraju,
14:10
to try to help them do the same thing.
287
838896
2023
i próbujemy pomagać im robić to samo.
14:14
If we could help these countries scale,
288
842005
2690
Gdybyśmy mogli pomóc
tym krajom osiągnąć poprawę,
tym krajom osiągnąć poprawę,
14:17
we could save millions of lives,
289
845550
1632
moglibyśmy ocalić miliony istnień,
14:19
and at the same time,
290
847206
1356
a jednocześnie
14:20
we could create millions of jobs.
291
848586
1781
stworzylibyśmy miliony miejsc pracy.
14:23
We simply can't do that, though,
without technology.
without technology.
292
851875
2922
Nie możemy tego dokonać bez technologii.
14:27
People are worried that technology
is going to steal our jobs,
is going to steal our jobs,
293
855286
3088
Ludzie martwią się,
że technologia pozbawi ich pracy,
że technologia pozbawi ich pracy,
14:30
but when it comes
to community health workers,
to community health workers,
294
858398
2199
ale w przypadku społecznych
pracowników medycznych,
pracowników medycznych,
14:32
technology has actually
been vital for creating jobs.
been vital for creating jobs.
295
860621
3256
technologia jest kluczem
w tworzeniu miejsc pracy.
w tworzeniu miejsc pracy.
14:35
Without technology --
without this smartphone,
without this smartphone,
296
863901
2416
Bez technologii, bez tego smartfona,
14:38
without this rapid test --
297
866341
2722
bez tego szybkiego testu,
14:41
it would have been impossible for us
to be able to employ A.B. and Musu.
to be able to employ A.B. and Musu.
298
869960
4533
nie moglibyśmy zatrudnić A.B. czy Musu.
14:47
And I think it's time
for technology to help us train,
for technology to help us train,
299
875464
2682
Czas już, aby technologia
pomogła nam w szkoleniu,
pomogła nam w szkoleniu,
14:50
to help us train people faster
and better than ever before.
and better than ever before.
300
878170
3540
które jest szybsze
i lepsze niż do tej pory.
i lepsze niż do tej pory.
14:54
As a doctor,
301
882578
1150
Będąc lekarzem,
14:55
I use technology to stay up-to-date
and keep certified.
and keep certified.
302
883752
3491
używam technologii, by być
na bieżąco i mieć prawo do praktyki.
na bieżąco i mieć prawo do praktyki.
14:59
I use smartphones, I use apps,
I use online courses.
I use online courses.
303
887267
2695
Używam smartfonów, aplikacji,
kursów internetowych.
kursów internetowych.
15:01
But when A.B. wants to learn,
304
889986
2212
Gdy A.B. chce się uczyć,
15:04
he's got to jump back in that canoe
305
892222
2095
musi wskoczyć do czółna
i dotrzeć do ośrodka szkoleniowego.
15:07
and get to the training center.
306
895152
1640
15:08
And when Musu shows up for training,
307
896816
2192
Kiedy Musu udaje się na szkolenie,
15:11
her instructors are stuck using
flip charts and markers.
flip charts and markers.
308
899710
3605
jej instruktorzy muszą
korzystać z tablic i pisaków.
korzystać z tablic i pisaków.
15:16
Why shouldn't they have the same
access to learn as I do?
access to learn as I do?
309
904147
4533
Dlaczego nie zasługują
na taki sposób uczenia się, jak ja?
na taki sposób uczenia się, jak ja?
15:22
If we truly want community health workers
to master those lifesaving skills
to master those lifesaving skills
310
910384
3628
Jeśli naprawdę chcemy, by społeczni
pracownicy medyczni opanowali
pracownicy medyczni opanowali
15:26
and even more,
311
914036
1252
umiejętności ratujące życie i więcej,
15:28
we've got to change this old-school
model of education.
model of education.
312
916098
3254
musimy zmienić
staroświecki model kształcenia.
staroświecki model kształcenia.
15:32
Tech can truly be a game changer here.
313
920282
1898
Technologia może tu zmienić wszystko.
15:34
I've been in awe of the digital
education revolution
education revolution
314
922204
3545
Podziwiam edukacyjną rewolucję cyfrową,
15:37
that the likes of Khan Academy
and edX have been leading.
and edX have been leading.
315
925773
3160
na której czele stoją
Khan Academy czy edX.
Khan Academy czy edX.
15:42
And I've been thinking that it's time;
316
930041
2493
Myślę, że już czas,
15:44
it's time for a collision
317
932558
1391
by doprowadzić do zbiegu
15:45
between the digital education revolution
318
933973
2311
cyfrowej rewolucji w kształceniu
15:48
and the community health revolution.
319
936308
2150
z rewolucją służby zdrowia.
15:51
And so, this brings me
to my TED Prize wish.
to my TED Prize wish.
320
939483
3220
Tu dochodzimy do mojego życzenia
związanego z nagrodą TED.
związanego z nagrodą TED.
15:55
I wish --
321
943759
1801
Chciałbym,
15:57
I wish that you would help us recruit
322
945584
2206
abyście pomogli nam zebrać
15:59
the largest army of community health
workers the world has ever known
workers the world has ever known
323
947814
3928
największą armię społecznych
pracowników medycznych na świecie,
pracowników medycznych na świecie,
16:04
by creating the Community Health Academy,
324
952068
2825
tworząc Community Health Academy,
16:06
a global platform to train,
connect and empower.
connect and empower.
325
954917
3205
globalną platformę służącą
szkoleniu, łączeniu i wzmacnianiu.
szkoleniu, łączeniu i wzmacnianiu.
16:10
(Applause)
326
958797
1166
(Brawa)
16:11
Thank you.
327
959988
1162
Dziękuję.
16:13
(Applause)
328
961175
3602
(Brawa)
16:16
Thank you.
329
964801
1158
Dziękuję.
16:19
Here's the idea:
330
967816
1544
Pomysł jest taki:
16:21
we'll create and curate
331
969384
2070
stworzymy i zorganizujemy
16:24
the best in digital education resources.
332
972066
3875
najlepsze zasoby kształcenia cyfrowego.
16:28
We will bring those to community
health workers around the world,
health workers around the world,
333
976802
4635
Udostępnimy je społecznym
pracownikom medycznym na całym świecie,
pracownikom medycznym na całym świecie,
16:33
including A.B. and Musu.
334
981461
1253
w tym A.B. i Musu.
16:34
They'll get video lessons
on giving kids vaccines
on giving kids vaccines
335
982738
2802
Dostaną wideo lekcji, jak szczepić dzieci,
16:37
and have online courses
on spotting the next outbreak,
on spotting the next outbreak,
336
985564
3213
internetowe kursy wykrywania
następnego wybuchu epidemii,
następnego wybuchu epidemii,
16:40
so they're not stuck using flip charts.
337
988801
1883
by nie musieli używać zwykłych tablic.
16:42
We'll help these countries
accredit these workers,
accredit these workers,
338
990708
3836
Pomożemy tym krajom
akredytować pracowników,
akredytować pracowników,
16:46
so that they're not stuck remaining
an under-recognized, undervalued group,
an under-recognized, undervalued group,
339
994568
4707
by nie pozostali niedocenianą
i niezauważaną grupą,
i niezauważaną grupą,
16:51
but become a renowned,
empowered profession,
empowered profession,
340
999299
2737
lecz stali się szanowanym, silnym zawodem,
16:54
just like nurses and doctors.
341
1002060
1761
jak pielęgniarki i lekarze.
16:57
And we'll create a network
of companies and entrepreneurs
of companies and entrepreneurs
342
1005406
3323
Zaprojektujemy sieć
firm i przedsiębiorców,
firm i przedsiębiorców,
17:00
who've created innovations
that can save lives
that can save lives
343
1008753
2276
tworzących innowacje mogące ocalić życie,
17:03
and help them connect
to workers like Musu,
to workers like Musu,
344
1011053
2380
i pomożemy im w kontakcie
z pracownikami jak Musu,
z pracownikami jak Musu,
17:05
so she can help better
serve her community.
serve her community.
345
1013457
2575
by mogli lepiej służyć
swoim społecznościom.
swoim społecznościom.
17:08
And we'll work tirelessly
to persuade governments
to persuade governments
346
1016959
3206
Będziemy nieustannie przekonywać rządy,
17:12
to make community health workers
a cornerstone of their health care plans.
a cornerstone of their health care plans.
347
1020189
3982
by społeczni pracownicy medyczni stali się
podwaliną planów opieki zdrowotnej.
podwaliną planów opieki zdrowotnej.
17:17
We plan to test and prototype
the academy in Liberia
the academy in Liberia
348
1025734
3789
Planujemy przetestować i zbudować
prototyp akademii w Liberii
prototyp akademii w Liberii
17:21
and a few other partner countries,
349
1029547
1872
i kilku innych krajach partnerskich,
17:23
and then we plan to take it global,
350
1031443
1787
a potem zamierzamy działać globalnie,
17:25
including to rural North America.
351
1033254
2223
również na obszarach
wiejskich Ameryki Północnej.
wiejskich Ameryki Północnej.
17:28
With the power of this platform,
352
1036103
1590
Dzięki sile tej platformy
17:29
we believe countries can be more persuaded
353
1037717
2562
możemy przekonać kraje,
17:32
that a health care revolution
really is possible.
really is possible.
354
1040303
3325
że rewolucja w służbie zdrowia
jest możliwa.
jest możliwa.
17:36
My dream is that this academy
will contribute to the training
will contribute to the training
355
1044470
4088
Moim marzeniem jest,
by akademia wspierała szkolenie
by akademia wspierała szkolenie
17:40
of hundreds of thousands
of community members
of community members
356
1048582
2212
setek tysięcy członków społeczności,
17:42
to help bring health care
to their neighbors --
to their neighbors --
357
1050818
2899
pomagała zapewniać
opiekę medyczną ich sąsiadom,
opiekę medyczną ich sąsiadom,
17:45
the hundreds of millions of them
358
1053741
1610
setkom milionów ludzi,
17:47
that live in the world's most
remote communities,
remote communities,
359
1055375
2621
żyjących w najodleglejszych
społecznościach na świecie,
społecznościach na świecie,
17:50
from the forest communities
of West Africa,
of West Africa,
360
1058785
2081
od leśnych wiosek Afryki Zachodniej,
17:52
to the fishing villages of rural Alaska;
361
1060890
2140
po rybackie osady na Alasce;
17:55
from the hilltops of Appalachia,
to the mountains of Afghanistan.
to the mountains of Afghanistan.
362
1063054
4062
od szczytów Appalachów,
po góry w Afganistanie.
po góry w Afganistanie.
17:59
If this vision is aligned with yours,
363
1067140
2690
Jeżeli wizja ta jest w zgodzie z waszą,
18:01
head to communityhealthacademy.org,
364
1069854
3221
wejdźcie na stronę:
communityhealthacademy.org
communityhealthacademy.org
18:05
and join this revolution.
365
1073740
1680
i dołączcie do rewolucji.
18:08
Let us know if you or your organization
or someone you know could help us
or someone you know could help us
366
1076536
4653
Dajcie nam znać, czy wasza organizacja,
lub ktoś, kogo znacie, mogą nam pomóc
lub ktoś, kogo znacie, mogą nam pomóc
18:13
as we try to build this academy
over the next year.
over the next year.
367
1081213
3231
zbudować tę akademię w ciągu roku.
18:17
Now, as I look out into this room,
368
1085574
1956
Patrząc na tę salę,
18:20
I realize that our journeys
are not self-made;
are not self-made;
369
1088310
2706
zdaję sobie sprawę,
że nie tworzymy własnych podróży;
że nie tworzymy własnych podróży;
18:23
they're shaped by others.
370
1091040
1509
są one kształtowane przez innych.
18:24
And there have been so many here
that have been part of this cause.
that have been part of this cause.
371
1092573
3843
Wielu przede mną brało w tym udział.
18:28
We're so honored to be part
of this community,
of this community,
372
1096440
3210
Jesteśmy zaszczyceni, mogąc
być częścią tej społeczności,
być częścią tej społeczności,
18:31
and a community that's willing
to take on a cause
to take on a cause
373
1099674
2683
która chce wziąć w swoje ręce
18:34
as audacious as this one,
374
1102381
1368
sprawę tak zuchwałą, jak ta.
18:35
so I wanted to offer, as I end,
375
1103773
2075
Na koniec chciałbym
18:37
a reflection.
376
1105872
1222
podzielić się refleksją.
18:39
I think a lot more about
what my father taught me.
what my father taught me.
377
1107986
2987
Wiele więcej myślę o tym,
czego nauczył mnie ojciec.
czego nauczył mnie ojciec.
18:43
These days, I too have become a dad.
378
1111726
2201
Sam jestem tatą,
18:45
I have two sons,
379
1113951
2016
mam dwóch synów,
18:47
and my wife and I just learned
that she's pregnant with our third child.
that she's pregnant with our third child.
380
1115991
3988
a właśnie dowiedzieliśmy się z żoną,
że spodziewamy się trzeciego dziecka.
że spodziewamy się trzeciego dziecka.
18:52
(Applause)
381
1120003
1008
(Brawa)
18:53
Thank you.
382
1121035
1067
Dziękuję.
18:54
(Applause)
383
1122126
1551
(Brawa)
18:56
I was recently caring
for a woman in Liberia
for a woman in Liberia
384
1124056
2828
Zajmowałem się ostatnio kobietą w Liberii,
18:58
who, like my wife,
was in her third pregnancy.
was in her third pregnancy.
385
1126908
2725
która, jak moja żona,
była w trzeciej ciąży.
była w trzeciej ciąży.
19:02
But unlike my wife,
386
1130371
1709
W przeciwieństwie do mojej żony
19:04
had had no prenatal care
with her first two babies.
with her first two babies.
387
1132958
2999
nie miała opieki prenatalnej
w czasie dwóch pierwszych ciąż.
w czasie dwóch pierwszych ciąż.
19:09
She lived in an isolated community
in the forest that had gone for 100 years
in the forest that had gone for 100 years
388
1137549
4392
Żyła w odizolowanej wiosce w lesie,
gdzie od stu lat nie było
żadnej opieki medycznej
żadnej opieki medycznej
19:13
without any health care
389
1141965
1389
19:16
until ...
390
1144513
1628
aż do momentu,
19:18
until last year when a nurse
trained her neighbors
trained her neighbors
391
1146165
3383
gdy pielęgniarka przeszkoliła sąsiadów
na społecznych pracowników medycznych.
19:21
to become community health workers.
392
1149572
1711
19:23
So here I was,
393
1151307
1292
Badałem więc pacjentkę,
19:24
seeing this patient
who was in her second trimester,
who was in her second trimester,
394
1152623
4240
która była w drugim trymestrze ciąży,
19:28
and I pulled out the ultrasound
to check on the baby,
to check on the baby,
395
1156887
3272
robiłem jej badanie ultrasonografem,
19:32
and she started telling us stories
about her first two kids,
about her first two kids,
396
1160183
3539
ona opowiadała nam o dwójce
swoich starszych dzieci,
swoich starszych dzieci,
19:35
and I had the ultrasound
probe on her belly,
probe on her belly,
397
1163746
3198
ja trzymałem jej na brzuchu sondę USG,
19:38
and she just stopped mid-sentence.
398
1166968
2268
a ona przerwała w pół zdania.
19:43
She turned to me and she said,
399
1171221
1541
Odwróciła się do mnie i spytała:
19:44
"Doc, what's that sound?"
400
1172786
2294
"Co to za dźwięk, doktorze?".
19:49
It was the first time she'd ever heard
her baby's heartbeat.
her baby's heartbeat.
401
1177371
3178
Pierwszy raz usłyszała
bicie serca swojego dziecka.
bicie serca swojego dziecka.
19:54
And her eyes lit up in the same way
my wife's eyes and my own eyes lit up
my wife's eyes and my own eyes lit up
402
1182111
5060
Jej oczy rozbłysły tak samo,
jak oczy mojej żony,
jak oczy mojej żony,
19:59
when we heard our baby's heartbeat.
403
1187195
2135
gdy usłyszeliśmy
bicie serca naszego dziecka.
bicie serca naszego dziecka.
20:03
For all of human history,
404
1191544
2153
W całej historii ludzkości
20:05
illness has been universal
and access to care has not.
and access to care has not.
405
1193721
4532
choroba jest powszechna,
a dostęp do opieki - nie.
a dostęp do opieki - nie.
20:10
But as a wise man once told me:
406
1198277
1886
Mądry człowiek kiedyś mi powiedział:
20:13
no condition is permanent.
407
1201690
2488
nie istnieją stany trwałe.
20:17
It's time.
408
1205491
1228
Już czas.
20:18
It's time for us to go as far as it takes
409
1206743
2323
Czas, byśmy zrobili wszystko,
20:21
to change this condition together.
410
1209090
2092
by razem zmienić ten stan.
20:23
Thank you.
411
1211694
1154
Dziękuję.
20:24
(Applause)
412
1212872
4467
(Brawa)
ABOUT THE SPEAKER
Raj Panjabi - PhysicianA billion people around the world lack access to health care because they live too far from a clinic. 2017 TED Prize winner Raj Panjabi aims to extend health services to the last mile.
Why you should listen
Raj Panjabi was nine when civil war broke out in his native country, Liberia. His family resettled in High Point, North Carolina, but he returned to Liberia as a medical student in 2005. He was shocked to find a health care system in total devastation. Only 50 doctors remained to treat a population of four million.
With a team of Liberian civil war survivors, American health workers and $6,000 he'd received as a wedding gift, Panjabi co-founded Last Mile Health. The organization saves lives in the world's most remote communities by partnering with governments to deploy, sustain and manage national networks of community health professionals. They currently support the Government of Liberia's deployment of more than 4,000 health workers to provide life-saving healthcare to 1.2 million people and protect against the next epidemic. Last Mile Health's network of community health workers can be leveraged in a crisis -- in the fight against Ebola, the organization aided government response by training health workers in southeastern Liberia.
Panjabi is a physician in the Division of Global Health Equity at Harvard Medical School, Brigham and Women's Hospital. He is a recipient of the Skoll Award for Social Entrepreneurship and was named to TIME's list of the "100 Most Influential People in the World" in 2016. As the winner of the 2017 TED Prize, Panjabi is creating the Community Health Academy, a global platform to train, connect and empower community health workers. The Academy aims to reinvent the education of community health workers -- and the leaders who support them -- for the digital age.
Raj Panjabi | Speaker | TED.com