TED Residency
Malika Whitley: How the arts help homeless youth heal and build
Malika Whitley: Sanat evsiz gençlerin iyileşmelerine ve gelişmelerine nasıl yardımcı olur
Filmed:
Readability: 4.4
1,020,146 views
Malika Whitley, akıl hocalığına, onura ve sanatın sunduğu fırsatlara odaklanan evsiz gençler için bir organizasyon olan ChopArt'ın kurucusudur. Bu dokunaklı, kişisel konuşmasında, evsiz oluşunun ve sanat yoluyla sesini bulmasının hikayesini ve toplumun sınırlarının dışına itilmiş olan diğer insanlara yaratıcı bir çıkış yolu sağlama hedefini paylaşıyor.
Malika Whitley - Arts curator, activist
Malika Whitley is an arts curator and activist in Atlanta, Georgia. Full bio
Malika Whitley is an arts curator and activist in Atlanta, Georgia. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
Don't you love a good nap?
0
760
1536
İyi bir şekerlemeyi kim sevmez?
00:14
(Laughter)
1
2320
2216
(Gülüşmeler)
00:16
Just stealing away
that small block of time
that small block of time
2
4560
3416
Gün içinde zamandan biraz çalıp
00:20
to curl up on your couch
for that sweet moment of escape.
for that sweet moment of escape.
3
8000
2800
tatlı bir kaçamak için koltuğa kıvrılmayı.
00:23
It's one of my favorite things,
4
11760
1496
Benim favorilerimden biridir,
00:25
but something I took for granted
5
13280
1576
ama evsiz bir genç olmayı
00:26
before I began experiencing
homelessness as a teenager.
homelessness as a teenager.
6
14880
2920
deneyimlemeden önce
kıymetini bilmediğim bir şeydi.
kıymetini bilmediğim bir şeydi.
00:31
The ability to take a nap is only reserved
for stability and sureness,
for stability and sureness,
7
19440
4816
Şekerleme yapabilmek sabitlik
ve güvenlik ister, ki bunlar,
ve güvenlik ister, ki bunlar,
00:36
something you can't find
8
24280
1216
sahip olduğun her şeyi
00:37
when you're carrying
everything you own in your book bag
everything you own in your book bag
9
25520
2656
sırt çantanda taşırken
ve bulunduğun yerden
ve bulunduğun yerden
00:40
and carefully counting the amount of time
you're allowed to sit in any given place
you're allowed to sit in any given place
10
28200
4776
gitmen istenmeden önce kalan süreni
dikkatlice hesaplarken
dikkatlice hesaplarken
00:45
before being asked to leave.
11
33000
1600
bulamayacağın şeylerdir.
00:48
I grew up in Atlanta, Georgia,
12
36000
2016
Atlanta Georgia'da,
00:50
bouncing from house to house
13
38040
1816
sevgiyle kenetlenmiş bir aileyle,
00:51
with a loving, close-knit family
14
39880
2296
maddi durumumuzu
00:54
as we struggled to find stability
15
42200
3336
düzeltmek için boğuşurken
evden eve taşınarak büyüdüm.
00:57
in our finances.
16
45560
1200
01:00
But when my mom temporarily
lost herself to mania
lost herself to mania
17
48280
4096
Fakat annemin dönem dönem
geçirdiği cinnetler sırasında
geçirdiği cinnetler sırasında
01:04
and when that mania chose me
as its primary scapegoat
as its primary scapegoat
18
52400
2736
beni günah keçisi yapıp
hem duygusal hem de fiziki
hem duygusal hem de fiziki
01:07
through both emotional and physical abuse,
19
55160
3656
istismara maruz bırakmasıyla,
01:10
I fled for my safety.
20
58840
1400
kendi güvenliğim için kaçtım.
01:13
I had come to the conclusion
that homelessness was safer for me
that homelessness was safer for me
21
61600
3615
Benim için evsiz olmanın
evde olmaktan daha güvenli olduğu
evde olmaktan daha güvenli olduğu
01:17
than being at home.
22
65239
1201
kanısına vardım.
01:19
I was 16.
23
67240
1200
16 yaşındaydım.
01:22
During my homelessness,
I joined Atlanta's 3,300 homeless youth
I joined Atlanta's 3,300 homeless youth
24
70520
4096
Evsizken Atlanta'nın 3.300
evsiz gencinden biri oldum
evsiz gencinden biri oldum
01:26
in feeling uncared for,
25
74640
1976
ve her gece umursanmamış,
01:28
left out and invisible each night.
26
76640
2280
dışarıda bırakılmış ve görünmez hissettim.
01:32
There wasn't and still is not any place
27
80120
2096
Evsiz bir çocuğun sokaktan kurtulup
01:34
for a homeless minor
to walk off the street
to walk off the street
28
82240
2376
bir yatağa kavuşması için bir
01:36
to access a bed.
29
84640
1400
yer yoktu ve hâlâ da yok.
01:39
I realized that most people
thought of homelessness
thought of homelessness
30
87400
2416
Bir çok insanın evsizliği bir
çeşit tembellik,
çeşit tembellik,
01:41
as some kind of lazy, drug-induced
squalor and inconvenience,
squalor and inconvenience,
31
89840
5256
uyuşturucunun getirdiği sefalet
ve talihsizlik olarak gördüğünü
ve talihsizlik olarak gördüğünü
01:47
but that didn't represent my book bag
full of clothes and schoolbooks,
full of clothes and schoolbooks,
32
95120
3696
fark ettim, fakat bu benim giysi ve okul
kitaplarıyla dolu sırt çantamı ya da
kitaplarıyla dolu sırt çantamı ya da
01:50
or my A+ grade point average.
33
98840
2720
ortalamanın üstündeki not
ortalamamı temsil etmiyordu.
ortalamamı temsil etmiyordu.
01:54
I would sit on my favorite bench downtown
34
102880
2096
Şehir merkezindeki
en sevdiğim bankta oturup
en sevdiğim bankta oturup
01:57
and watch as the hours passed by
35
105000
1816
saatler geçene kadar izlerdim ta ki
01:58
until I could sneak in
a few hours of sleep
a few hours of sleep
36
106840
3656
koltuklarda, arabaların içinde,
02:02
on couches, in cars,
37
110520
2816
binaların veya depoların içerisinde
02:05
in buildings or in storage units.
38
113360
2280
birkaç saatlik uyku için
gizlice girene kadar.
gizlice girene kadar.
02:08
I, like thousands of other homeless youth,
disappeared into the shadows of the city
disappeared into the shadows of the city
39
116840
4616
Dünya yanlış hiçbir şey
olmamışcasına dönerken,
olmamışcasına dönerken,
02:13
while the whole world kept spinning
40
121480
2256
binlerce evsiz genç gibi ben de,
02:15
as if nothing at all
had gone terribly wrong.
had gone terribly wrong.
41
123760
2560
şehrin gölgelerinde kayboldum.
02:19
The invisibility alone
almost completely broke my spirit.
almost completely broke my spirit.
42
127400
4200
Görünmezliğin kendisi bile
neredeyse inancımı kırıyordu.
neredeyse inancımı kırıyordu.
02:25
But when I had nothing else,
I had the arts,
I had the arts,
43
133320
2800
Ama elimde hiçbir şey yokken
sanat vardı,
sanat vardı,
02:29
something that didn't demand
44
137040
1416
bana sağladığı
sığınak karşılığında
sığınak karşılığında
02:30
material wealth from me
in exchange for refuge.
in exchange for refuge.
45
138480
2520
benden maddi zenginlik
talep etmeyen bir şey.
talep etmeyen bir şey.
02:33
A few hours of singing, writing poetry
46
141960
3976
Birkaç saat şarkı söylemek,
şiir yazmak
şiir yazmak
02:37
or saving up enough money
47
145960
1976
ya da yeteri kadar para biriktirip
02:39
to disappear into another world at a play
48
147960
2656
oyun izlerken başka bir dünyada
görünmez olmak
görünmez olmak
02:42
kept me going and jolting me back to life
when I felt at my lowest.
when I felt at my lowest.
49
150640
3560
en kötü zamanlarımda devam etmemi
ve hayata sarılmamı sağladı.
ve hayata sarılmamı sağladı.
02:47
I would go to church services
on Wednesday evenings
on Wednesday evenings
50
155520
2776
Çarşamba akşamları kiliseye giderdim
02:50
and, desperate for the relief
the arts gave me,
the arts gave me,
51
158320
3496
ve sanatın bana verdiği
rahatlamaya muhtaç olarak
rahatlamaya muhtaç olarak
02:53
I would go a few hours early,
52
161840
2216
birkaç saat erken gidip
02:56
slip downstairs
53
164080
2336
merdivenlerden aşağı sıvışırdım.
02:58
and into a part of the world
where the only thing that mattered
where the only thing that mattered
54
166440
3416
En önemli konunun
bu hafta çalıştığım şarkıda
bu hafta çalıştığım şarkıda
03:01
was whether or not I could hit
the right note in the song
the right note in the song
55
169880
2696
doğru notayı yakalayıp
yakalayamayacağım olduğu
yakalayamayacağım olduğu
03:04
I was perfecting that week.
56
172600
1320
bir dünyaya giriş yapardım.
03:06
I would sing for hours.
57
174560
1720
Saatlerce şarkı söylerdim.
03:09
It gave me so much strength
to give myself permission
to give myself permission
58
177240
2936
Bana o kadar güç verirdi ki
her şeyi dışarıda bırakır
her şeyi dışarıda bırakır
03:12
to just block it all out and sing.
59
180200
3280
ve öylece şarkı söylerdim.
03:17
Five years later,
I started my organization, ChopArt,
I started my organization, ChopArt,
60
185280
3936
Beş yıl sonra
evsiz kalan gençlere yönelik
evsiz kalan gençlere yönelik
kapsamlı bir sanat organizasyonu
olan ChopArt'ı kurdum.
olan ChopArt'ı kurdum.
03:21
which is a multidisciplinary
arts organization for homeless minors.
arts organization for homeless minors.
61
189240
4120
03:26
ChopArt uses the arts
as a tool for trauma recovery
as a tool for trauma recovery
62
194320
4216
ChopArt sanatı, topluluğu inşa etmek
ve onuru geri kazanmak
ve onuru geri kazanmak
03:30
by taking what we know
about building community
about building community
63
198560
2736
adına bildiğimiz şeyleri yaratıcı sürece
03:33
and restoring dignity
64
201320
1816
uygulayarak travma
sonrası
sonrası
03:35
and applying that to the creative process.
65
203160
2200
iyileştirmede
bir araç olarak kullanılıyor.
bir araç olarak kullanılıyor.
03:38
ChopArt is headquartered
in Atlanta, Georgia,
in Atlanta, Georgia,
66
206600
2576
ChopArt'ın genel merkezi
Atlanta Georgia'da,
Atlanta Georgia'da,
03:41
with additional programs
in Hyderabad, India, and Accra, Ghana,
in Hyderabad, India, and Accra, Ghana,
67
209200
3816
Hindistan'ın Haydarabad ile Gana'nın Akra
şehirlerinde ise ek programlarımız var
şehirlerinde ise ek programlarımız var
03:45
and since our start in 2010,
68
213040
2256
ve başlangıç yılımız olan 2010'dan beri
03:47
we've served over 40,000 teens worldwide.
69
215320
2480
dünya çapında 40.000 gence hizmet verdik.
03:51
Our teens take refuge
70
219080
2136
Gençlerimiz sanatın
03:53
in the transformative
elements of the arts,
elements of the arts,
71
221240
2400
dönüştürücü elementlerine
sığınıyorlar ve
sığınıyorlar ve
03:56
and they depend on the safe space
ChopArt provides for them to do that.
ChopArt provides for them to do that.
72
224840
3720
ChopArt'ın bunu yapmalarına fırsat verdiği
güvenli alana güveniyorlar.
güvenli alana güveniyorlar.
04:01
An often invisible population
uses the arts to step into their light,
uses the arts to step into their light,
73
229360
5736
Genellikle görünmez olan bir topluluk,
ışıklarını ortaya çıkarmak için sanatı
ışıklarını ortaya çıkarmak için sanatı
04:07
but that journey out of invisibility
is not an easy one.
is not an easy one.
74
235120
3240
kullanıyorlar ama görünmezlikten
çıkış yolculuğu kolay değildir.
çıkış yolculuğu kolay değildir.
04:11
We have a sibling pair, Jeremy and Kelly,
75
239720
3256
İsimleri Jeremy ve Kelly olan
ve üç yıldan
ve üç yıldan
04:15
who have been with our program
for over three years.
for over three years.
76
243000
2440
fazladır programımızda
olan iki kardeşimiz var.
olan iki kardeşimiz var.
04:18
They come to the ChopArt classes
every Wednesday evening.
every Wednesday evening.
77
246520
3480
Her Çarşamba akşamı ChopArt
derslerine gelirler.
derslerine gelirler.
04:23
But about a year ago,
78
251280
1200
Ama yaklaşık
bir yıl önce,
bir yıl önce,
04:25
Jeremy and Kelly witnessed their mom
seize and die right in front of them.
seize and die right in front of them.
79
253760
3560
Jeremy ve Kelly annelerinin nöbet
geçirip ölmesine tanıklık ettiler.
geçirip ölmesine tanıklık ettiler.
04:30
They watched as the paramedics
failed to revive her.
failed to revive her.
80
258480
2919
Paramediklerin annelerini hayata
döndürememesini izlediler.
döndürememesini izlediler.
04:34
They cried as their father
81
262560
2176
Babaları ChopArt
danışmanlarından biri olan
danışmanlarından biri olan
04:36
signed over temporary custody
to their ChopArt mentor, Erin,
to their ChopArt mentor, Erin,
82
264760
3776
Erin'e yanlarında götürmeye yedek
giysi bile almalarına izin vermeden
giysi bile almalarına izin vermeden
04:40
without even allowing them to take
an extra pair of clothes on their way out.
an extra pair of clothes on their way out.
83
268560
3640
onların geçici velayetini
devrederken ağladılar.
devrederken ağladılar.
04:45
This series of events broke my heart,
84
273560
2480
Bu olaylar serisi kalbimi kırdı
04:49
but Jeremy and Kelly's faith
and resolve in ChopArt
and resolve in ChopArt
85
277240
3536
ama Jeremy ve Kelly'nin ChopArt'a
olan inancı ve azmi
olan inancı ve azmi
04:52
is what keeps me grounded in this work.
86
280800
2240
beni bu işe bağlı tutan şeydir.
04:56
Kelly calling Erin in her lowest moment,
87
284320
2176
Kelly'nin en kötü anlarında Erin'in
04:58
knowing that Erin would do
whatever she could
whatever she could
88
286520
2336
sevildiklerini ve ilgilenildiklerini
hissettirebilmek için,
hissettirebilmek için,
05:00
to make them feel loved and cared for,
89
288880
2976
elinden geleni yapacağını
bilerek Erin'i araması,
bilerek Erin'i araması,
05:03
is proof to me that by using
the arts as the entry point,
the arts as the entry point,
90
291880
5096
benim için sanatı başlangıç noktası
yaparak, evsiz olan genç topluluğumuzu
yaparak, evsiz olan genç topluluğumuzu
05:09
we can heal and build
our homeless youth population.
our homeless youth population.
91
297000
2720
iyileştirip geliştirebileceğimizin
bir kanıtıdır.
bir kanıtıdır.
05:13
And we continue to build.
92
301240
1400
Geliştirmeye devam ediyoruz.
05:15
We build with Devin,
93
303480
1736
Devin'la gelişiyoruz,
05:17
who became homeless with his family
94
305240
2176
kendisi, annesi hastane masrafları ve
05:19
when his mom had to choose
between medical bills or the rent.
between medical bills or the rent.
95
307440
3680
kira arasında seçim yapmak zorunda
kalınca ailesiyle birlikte evsiz kaldı.
kalınca ailesiyle birlikte evsiz kaldı.
05:24
He discovered his love
of painting through ChopArt.
of painting through ChopArt.
96
312000
2640
ChopArt aracılığıyla
boyamaya olan aşkını keşfetti.
boyamaya olan aşkını keşfetti.
05:27
We build with Liz,
97
315360
1656
Liz'le gelişiyoruz,
05:29
who has been on the streets
most of her teenage years
most of her teenage years
98
317040
3176
gençlik yıllarının çoğunu
sokaklarda geçiren
sokaklarda geçiren
05:32
but turns to music to return to herself
99
320240
3016
ama travmaları genç omuzlarına
05:35
when her traumas feel too heavy
for her young shoulders.
for her young shoulders.
100
323280
3720
çok ağır geldiği zaman
kendine gelmek için müziğe dönen.
kendine gelmek için müziğe dönen.
05:40
We build for Maria,
101
328240
1976
Maria için gelişiyoruz,
05:42
who uses poetry to heal
102
330240
2336
kendisi, ailesiyle birlikte
05:44
after her grandfather died in the van
103
332600
2496
yaşadıkları araçta
dedesi öldükten sonra
dedesi öldükten sonra
05:47
she's living in
with the rest of her family.
with the rest of her family.
104
335120
2240
şiiri iyileşmek için kullanıyor.
05:50
And so to the youth out there
experiencing homelessness,
experiencing homelessness,
105
338800
5576
Ve oralarda bir yerlerde
evsizliği tadan gençler,
evsizliği tadan gençler,
05:56
let me tell you,
106
344400
1200
size bir şey söyleyeyim,
05:58
you have the power to build within you.
107
346760
2160
gelişmenin gücü içinizde saklı.
06:02
You have a voice through the arts
108
350040
1616
Yaşadıklarınız nedeniyle
06:03
that doesn't judge
what you've been through.
what you've been through.
109
351680
2816
sizleri yargılamayan sanat
aracılığıyla bir sesiniz var.
aracılığıyla bir sesiniz var.
06:06
So never stop fighting
to stand in your light
to stand in your light
110
354520
2456
Bu yüzden asla ışığınız için
savaşmayı bırakmayın,
savaşmayı bırakmayın,
06:09
because even in your darkest times,
111
357000
3336
çünkü en karanlık zamanlarda bile,
06:12
we see you.
112
360360
1200
biz sizleri görüyoruz.
06:14
Thank you.
113
362120
1216
Teşekkür ederim.
06:15
(Applause)
114
363360
3240
(Alkış)
ABOUT THE SPEAKER
Malika Whitley - Arts curator, activistMalika Whitley is an arts curator and activist in Atlanta, Georgia.
Why you should listen
At age 6, Malika Whitley began to experience homelessness with her family, then on her own at 16. During her homelessness, she found the arts as a tool for resistance from fully succumbing to the hardships of youth homelessness. After her experience, Whitley founded ChopArt, which is a multidisciplinary arts organization for homeless middle and high schoolers. Her work has been internationally recognized, as well as highlighted in Atlanta's local media. Most notably, Whitley has been named in Creative Loafing's "20 People to Watch", and ChopArt has been featured in Atlanta Magazine and on WSBTV. To support ChopArt's teens, please consider sponsoring a full year of programming for a homeless teen here.
Malika Whitley | Speaker | TED.com