ABOUT THE SPEAKER
Ziyah Gafić - Photographer + storyteller
To help him come to terms with the tragedy of his own homeland, Bosnian photographer Ziyah Gafić turns his camera on the aftermath of conflict, showing his images in galleries, in books and on Instagram.

Why you should listen

Ziyah Gafić uses his camera to capture the aftermath of war. He has traveled to Pakistan, Iraq and Chechnya to capture beautiful portraits of people carrying on with their lives in the face of destruction; he has photographed the everyday lives of children in Rwanda, a generation born from the widespread use of rape as a weapon during the Rwandan genocide. A moving question runs through his work: After war, how do people manage to keep the fabric of society together?

Gafić's interest in this subject comes from his own biography. Born in Sarajevo, he was a teenager during the Bosnian War of the 1990s. Through photography, he parses what happened in his homeland. For his book Quest for Identity, Gafić photographed the watches, keys, shoes, combs and glasses exhumed from mass graves 20 years after the Bosnian War. These objects are cleaned, catalogued and used to help identify the bodies found with them, but afterwards, they become what Gafić calls “orphans of the narrative,” either destroyed or stored away out of sight and out of mind. His quest is to keep them in view as a last testament to the fact that these people existed, preserving them as an easily accessible visual archive that tells the story of what happened—integrating an objective forensic perspective with human compassion.

More profile about the speaker
Ziyah Gafić | Speaker | TED.com
TED2014

Ziyah Gafić: Everyday objects, tragic histories

Ziyah Gafic: Gündelik objeler, dramatik hikayeler

Filmed:
1,040,925 views

Ziyah Gafic [gündelik objelerin fotoğrafları- saatler, ayakkabılar, gözlükler. Ama bu görüntü aldatıcı bir biçimde basittir; ögeler Bosna Savaşı toplu mezarlarından açığa çıkartılmıştır. Gafic bir bilim kurumunun üyesi ve Saraybosna yerlisi, kaybettiğimiz kimliğimizi yaşatan bir arşiv oluşturmak amacıyla bu kabirlerden gündelik eşyaların fotoğrafını çekti.
- Photographer + storyteller
To help him come to terms with the tragedy of his own homeland, Bosnian photographer Ziyah Gafić turns his camera on the aftermath of conflict, showing his images in galleries, in books and on Instagram. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:12
These are simplebasit objectsnesneleri:
0
930
1455
Bunlar sıradan eşyalar:
00:14
clockssaatler, keysanahtarları, combstaraklar, glassesgözlük.
1
2385
3795
Saatler, anahtarlar, taraklar, gözlükler.
00:18
They are the things the victimskurbanlar of genocidesoykırım in BosniaBosna
2
6180
2340
Bunlar Bosna'daki soykırım kurbanlarının
00:20
carriedtaşınan with them on theironların finalnihai journeyseyahat.
3
8520
2997
son yolculuklarında yanlarında taşıdıkları eşyalar.
00:23
We are all familiartanıdık with these mundanedünyevi,
4
11517
2723
Hepimiz bu bayağı, gündelik eşyalara aşinayız.
00:26
everydayher gün objectsnesneleri.
5
14240
1734
00:27
The factgerçek that some of the victimskurbanlar carriedtaşınan
6
15974
1585
Bazı kurbanların diş macunu ve diş fırçası gibi
00:29
personalkişisel itemsürün suchböyle as
toothpastediş macunu and a toothbrushdiş fırçası
7
17559
3414
bazı kişisel eşyalarını yanında taşıması,
00:32
is a clearaçık signişaret they had no ideaFikir
8
20973
2519
kendilerine ne yapılacağı hakkında
00:35
what was about to happenolmak to them.
9
23492
1828
bir fikirleri olmadığının açık bir işareti.
00:37
UsuallyGenellikle, they were told that they were going to be
10
25320
2391
Genellikle onlara savaş esirlerine karşılık
00:39
exchangeddeğiş tokuş for prisonersmahkumlar of warsavaş.
11
27711
2488
takas edilecekleri söylenmiş.
00:42
These itemsürün have been recoveredyeniden elde etmek
12
30199
2013
Bu eşyalar ülkemdeki çok sayıda toplu mezardan toparlandı
00:44
from numeroussayısız masskitle gravesmezarlar acrosskarşısında my homelandvatan,
13
32212
2838
00:47
and as we speakkonuşmak, forensicsAdli tıp are exhumingmezardan bodiesbedenler
14
35050
2530
ve biz konuşurken, adli tıpçılar
yeni bulunan toplu mezarlardan cesetler çıkarıyorlar,
00:49
from newlyYeni discoveredkeşfedilen masskitle gravesmezarlar,
15
37580
2134
savaştan 20 yıl sonra bile.
00:51
20 yearsyıl after the warsavaş.
16
39714
1536
Ve bu büyük ihtimalle bugüne kadar bulunanların en büyüğü.
00:53
And it is quiteoldukça possiblybelki the largesten büyük ever discoveredkeşfedilen.
17
41250
4083
00:57
DuringSırasında the fourdört yearsyıl of conflictfikir ayrılığı
18
45333
2278
'90lı yılların başında
Bosna'yı harap eden bu 4 yıllık savaş boyunca
00:59
that devastatedharap the BosnianBoşnakça nationulus in the earlyerken '90s,
19
47611
2846
yaklaşık 30.000 kişi
01:02
approximatelyyaklaşık olarak 30,000 citizensvatandaşlar, mainlyağırlıklı olarak civilianssivil,
20
50457
3431
-büyük çoğunluğu sivil-
kayboldu, muhtemelen katledildi
01:05
wentgitti missingeksik, presumedolduğu tahmin killedöldürdü,
21
53888
1935
01:07
and anotherbir diğeri 100,000 were killedöldürdü
22
55823
1980
ve 100.000 kişi ise askeri operasyonlarda katledildi.
01:09
duringsırasında combatsavaş operationsoperasyonlar.
23
57803
1727
01:11
MostÇoğu of them were killedöldürdü
24
59530
1629
Öldürülenlerin çoğu
ya savaşın ilk günlerinde
01:13
eitherya in the earlyerken daysgünler of the warsavaş
25
61159
1773
01:14
or towardskarşı the endson of the hostilitiesdüşmanlıkların,
26
62932
1366
ya da savaşın sonuna doğru
01:16
when U.N. safekasa zonesbölgeleri like SrebrenicaSrebrenica
27
64298
3179
Birleşmiş Milletlerce güvenli alan ilan edilen bölgelerin
-Srebrenica gibi-
01:19
felldüştü into the handseller of the SerbSırp armyordu.
28
67477
3045
Sırp ordusunun eline geçmesiyle katledildi.
01:22
The internationalUluslararası criminaladli tribunalMahkemesi
29
70522
2118
Uluslararası Ceza Mahkemesi çok sayıda
01:24
deliveredteslim a numbernumara of sentencescümleler
30
72640
1690
insanlık suçu ve soykırım davası açtı.
01:26
for crimessuçları againstkarşısında humanityinsanlık and genocidesoykırım.
31
74330
2779
01:29
GenocideSoykırım is a systematicsistematik and deliberatekasıtlı
32
77109
3509
Soykırım
bir ırkın ya da politik, dini veya etnik bir grubun
01:32
destructionimha of a racialırk, politicalsiyasi, religiousdini
33
80618
3670
sistemli bir şekilde ve kasıtlı olarak yok edilmesidir.
01:36
or ethnicetnik groupgrup.
34
84288
1672
01:37
As much as genocidesoykırım is about killingöldürme.
35
85960
2580
Soykırım öldürmek olduğu kadar,
01:40
It is alsoAyrıca about destroyingtahrip theironların propertyözellik,
36
88540
3021
mülkiyetin, kültürel mirasın
01:43
theironların culturalkültürel heritagemiras,
37
91561
1890
ve nihayetinde onların varlığına dair
01:45
and ultimatelyen sonunda the very notionkavram that they ever existedvar.
38
93451
3262
her şeyin yok edilmesidir de.
01:48
GenocideSoykırım is not only about the killingöldürme;
39
96713
2497
Soykırım sadece öldürmek değildir,
01:51
it is about the deniedinkar identityKimlik.
40
99210
3173
bir kimliğin inkar edilmesidir.
01:54
There are always tracesizleri
41
102383
1430
Gerçek bir suç gibi görünmeyen emareler vardır.
01:55
no suchböyle thing as a perfectmükemmel crimesuç.
42
103813
1719
01:57
There are always remnantskalıntıları of the perishedyok oldu. onesolanlar
43
105532
2735
Her zaman ölenlerden geriye
onların çürüyen bedenlerinden ve kaybolan hatıralarımızdan
02:00
that are more durabledayanıklı than theironların fragilekırılgan bodiesbedenler
44
108267
2518
02:02
and our selectiveSeçici and fadingsolan memorybellek of them.
45
110785
3738
daha dayanıklı olan bir şeyler kalır.
02:06
These itemsürün are recoveredyeniden elde etmek
46
114523
2657
Bu eşyalar
çok sayıda toplu mezardan toplandı
02:09
from numeroussayısız masskitle gravesmezarlar,
47
117180
1172
02:10
and the mainana goalhedef of this collectionToplamak of the itemsürün
48
118352
3414
ve bu eşyaların derlenmesinin asıl amacı
02:13
is a uniquebenzersiz processsüreç
49
121766
1468
Avrupa topraklarında Holokost'tan sonra yaşanan
02:15
of identifyingtanımlama those who disappearedkayboldu in the killingscinayetleri,
50
123234
3278
ilk soykırım eyleminde hayatını kaybedenlerin
02:18
the first actdavranmak of genocidesoykırım on EuropeanAvrupa soiltoprak
51
126512
2970
tespit edilmesinde eşsiz bir yol olmasıdır.
02:21
sincedan beri the HolocaustHolokost.
52
129482
1423
02:22
Not a singletek bodyvücut should remainkalmak undiscoveredkeşfedilmemiş
53
130905
2514
Bir tek ceset bile bulunmamış
ya da tespit edilmemiş olmamalı.
02:25
or unidentifiedkimliği belirsiz.
54
133419
1866
02:27
OnceBir kez recoveredyeniden elde etmek,
55
135285
1365
Ölüme giden yolda
02:28
these itemsürün that the victimskurbanlar carriedtaşınan with them
56
136650
2923
kurbanların beraberlerinde taşıdıkları
bu eşyalar bulunduğunda,
02:31
on theironların way to executionicra
57
139573
1479
02:33
are carefullydikkatlice cleanedtemizlenir, analyzedanaliz,
58
141052
2357
dikkatlice temizlendi, incelendi,
02:35
cataloguedKatalogda and storeddepolanan.
59
143409
2238
listelendi ve saklandı.
02:37
ThousandsBinlerce of artifactseserler are
packedpaketlenmiş in whitebeyaz plasticplastik bagsçantalar
60
145647
3150
Çıkarılan binlerce şey tıpkı CSI'daki gibi
beyaz plastik poşetlere konuldu.
02:40
just like the onesolanlar you see on CSIOLAY YERİ İNCELEME UZMANI.
61
148797
2403
02:43
These objectsnesneleri are used as a forensicadli toolaraç
62
151200
2738
Bu eşyalar
kurbanların görsel olarak teşhis edilmesinde
02:45
in visualgörsel identificationkimlik of the victimskurbanlar,
63
153938
2455
adli tıp ekipmanı olarak kullanıldı,
02:48
but they are alsoAyrıca used as
very valuabledeğerli forensicadli evidencekanıt
64
156393
3247
bunun yanında
devam eden savaş suçları davalarında
02:51
in the ongoingdevam eden warsavaş crimessuçları trialsdenemeler.
65
159640
2837
çok değerli adli deliller olarak da kullanıldılar.
02:54
SurvivorsHayatta kalanlar are occasionallybazen calleddenilen
66
162477
2091
Sağ kalanlar arada bir bu eşyaları
fiziksel olarak teşhis etmek için çağrıldılar
02:56
to try to identifybelirlemek these itemsürün physicallyfiziksel olarak,
67
164568
2551
02:59
but physicalfiziksel browsingTarama is extremelyson derece difficultzor,
68
167119
3330
ama fiziksel olarak göz atmak
çok zor, etkisiz ve üzücü bir süreç.
03:02
an ineffectiveetkisiz and painfulacı verici processsüreç.
69
170449
3102
03:05
OnceBir kez the forensicsAdli tıp and doctorsdoktorlar and lawyersavukatları
70
173551
3793
Adli tıpçılar, doktorlar ve hukukçular
03:09
are donetamam with these objectsnesneleri,
71
177344
1142
o eşyayla işlerini bitirdikten sonra
03:10
they becomeolmak orphanskimsesiz çocuklar of the narrativeöykü.
72
178486
2931
bunlar hikayenin yetimleri haline geliyor.
03:13
ManyBirçok of them get destroyedyerlebir edilmiş, believe it or not,
73
181417
2902
Birçoğu yok oluyor, ister inanın ister inanmayın
03:16
or they get simplybasitçe shelvedrafa,
74
184319
1637
ya da basitçe rafa kaldırılıyorlar,
03:17
out of sightgörme and out of mindus.
75
185956
2242
göz önünden ve hafızamızdan.
03:20
I decidedkarar a fewaz yearsyıl agoönce
76
188198
2516
Birkaç yıl önce
mezarlardan çıkan her bir eşyayı fotoğraflayarak
03:22
to photographfotoğraf everyher singletek exhumedmezarının itemmadde
77
190714
2666
03:25
in ordersipariş to createyaratmak a visualgörsel archiveArşiv
78
193380
1901
hayatta kalanların kolayca göz atabilecekleri
03:27
that survivorsHayatta kalanlar could easilykolayca browseGözat.
79
195281
3350
görsel bir arşiv oluşturmaya karar verdim.
03:30
As a storytellermasalcı, I like to give back to the communitytoplum.
80
198631
4057
Bir hikayeci olarak, topluma geri dönüş yapmayı seviyorum.
03:34
I like to movehareket beyondötesinde raisingyükselen awarenessfarkında olma.
81
202688
2743
Farkındalığı artırmayı seviyorum.
03:37
And in this casedurum, someonebirisi mayMayıs ayı
82
205431
2184
Böylece, birileri bu eşyaları tanıyabilir
03:39
recognizetanımak these itemsürün
83
207615
1601
03:41
or at leasten az theironların photographsfotoğraflar will remainkalmak
84
209216
2696
ya da en azından bu fotoğraflar
yaşananlara dair kalıcı,
03:43
as a permanentkalıcı, unbiasedtarafsız and accuratedoğru reminderuyarı mektubu
85
211912
3802
tarafsız ve eksiksiz birer hatırlatıcı olarak kalırlar.
03:47
of what happenedolmuş.
86
215714
1912
03:49
PhotographyFotoğraf is about empathyempati,
87
217626
2138
Fotoğrafçılık empatidir
03:51
and the familiarityaşinalık of these
itemsürün guaranteegaranti empathyempati.
88
219764
3218
ve bu eşyalarla yakın olmak da işte bu empatiyi sağlıyor.
03:54
In this casedurum, I am merelysadece a toolaraç,
89
222982
2454
Bu durumda, ben bir aracıyım,
03:57
a forensicadli, if you like,
90
225436
1654
hatta uygun görürseniz, bir adli tıpçıyım
03:59
and the resultsonuç is a photographyfotoğrafçılık that is as closekapat
91
227090
2665
ve sonuç olarak ortaya
belge sayılabilecek fotoğraflar çıktı.
04:01
as possiblemümkün of beingolmak a documentbelge.
92
229755
2621
04:04
OnceBir kez all the missingeksik personskişiler are identifiedtespit,
93
232376
3139
Tüm kayıplar teşhis edildiğinde,
04:07
only decayingçürüyen bodiesbedenler in theironların gravesmezarlar
94
235515
1773
mezarda çürüyen sadece cesetler olacak
04:09
and these everydayher gün itemsürün will remainkalmak.
95
237288
2342
ama bu sıradan eşyalar varlığını sürdürecek.
04:11
In all theironların simplicitybasitlik,
96
239630
1925
Tüm bu sadelikleriyle,
bu eşyalar kurbanların kimliğine dair elimizde kalan son kanıtlar,
04:13
these itemsürün are the last testamentahit
97
241555
2207
04:15
to the identityKimlik of the victimskurbanlar,
98
243762
1557
04:17
the last permanentkalıcı reminderuyarı mektubu
99
245319
2028
o insanların bir zamanlar yaşadıklarını bize hatırlatacak son şeyler.
04:19
that these people ever existedvar.
100
247347
1972
04:21
Thank you very much.
101
249319
2338
Çok teşekkür ederim.
(Alkışlar)
04:23
(ApplauseAlkış)
102
251657
3813
Translated by İbrahim Büyük
Reviewed by güney örnek

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Ziyah Gafić - Photographer + storyteller
To help him come to terms with the tragedy of his own homeland, Bosnian photographer Ziyah Gafić turns his camera on the aftermath of conflict, showing his images in galleries, in books and on Instagram.

Why you should listen

Ziyah Gafić uses his camera to capture the aftermath of war. He has traveled to Pakistan, Iraq and Chechnya to capture beautiful portraits of people carrying on with their lives in the face of destruction; he has photographed the everyday lives of children in Rwanda, a generation born from the widespread use of rape as a weapon during the Rwandan genocide. A moving question runs through his work: After war, how do people manage to keep the fabric of society together?

Gafić's interest in this subject comes from his own biography. Born in Sarajevo, he was a teenager during the Bosnian War of the 1990s. Through photography, he parses what happened in his homeland. For his book Quest for Identity, Gafić photographed the watches, keys, shoes, combs and glasses exhumed from mass graves 20 years after the Bosnian War. These objects are cleaned, catalogued and used to help identify the bodies found with them, but afterwards, they become what Gafić calls “orphans of the narrative,” either destroyed or stored away out of sight and out of mind. His quest is to keep them in view as a last testament to the fact that these people existed, preserving them as an easily accessible visual archive that tells the story of what happened—integrating an objective forensic perspective with human compassion.

More profile about the speaker
Ziyah Gafić | Speaker | TED.com