TED Salon Brightline Initiative
AJ Jacobs: My journey to thank all the people responsible for my morning coffee
ئەی جەی جاکابۆس: گەشتەکەم بۆ سوپاسکردنی هەموو ئەو کەسانەی بەشداربوون لە دروستکردنی قاوەی بەیانیانم
Filmed:
Readability: 3.1
2,645,856 views
نوسەر ئەی جەی جاکابۆس دەست دەکات بەگەڕان بە بیرۆکەیەکی سادەی هەڵخەڵەتێنەر وەک دڵی خۆی: بە گرینگی سوپاسی هەریەکێک دەکات کە یارمەتی داوە لەدروست کردنی کوپێک قاوەی بەیانیانی. زیاتر لەهەزار جار ''سوپاس'' دواتر، جاکبۆس کاردانەوەی دەبێت لەسەر ئەو کەسەی گەشتێکی فراوان دەکات و بەپێدانی ژیرایەتی وانەی ژیان بەخەڵکی کە لە گەشتەکەدا وەریگرتووە. تێگەیشتم کە نەمدەتوانی قاوەیەک بخۆم بەبێ سەدان خەڵک. جاکبۆس وتی من دڵنیام،'' کە وایە.
AJ Jacobs - Author
Immersing himself in alternate lifestyles and long, hilarious experiments (usually with himself the guinea pig), writer AJ Jacobs tests the limits of behavior, customs, culture, knowledge -- and his wife's sense of humor. Full bio
Immersing himself in alternate lifestyles and long, hilarious experiments (usually with himself the guinea pig), writer AJ Jacobs tests the limits of behavior, customs, culture, knowledge -- and his wife's sense of humor. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
،گەرچی، حەزم لە خۆهەڵکێشان نییە
00:12
So, I don't like to boast,
0
760
2920
00:15
but I am very good at finding things
to be annoyed about.
to be annoyed about.
1
3719
5537
بەڵام زۆر باشم لەدۆزینەوەی
.ئەوشتانەی کە بێزارکەرن
.ئەوشتانەی کە بێزارکەرن
00:21
It is a real specialty of mine.
2
9280
2096
.ئەوە تایبەتمەندی ڕاستەقینەی منە
00:23
I can hear 100 compliments
and a single insult,
and a single insult,
3
11400
3896
دەکرێ گوێم لە ١٠٠ پێداهەڵگوتن و
،یەک بێڕێزی بێت
،یەک بێڕێزی بێت
00:27
and what do I remember?
4
15320
1496
و کە دێتەوە یادم؟
00:28
The insult.
5
16840
1376
.بێڕێزیەکەیە
00:30
And according to
the research, I'm not alone.
the research, I'm not alone.
6
18240
2696
،و بەگوێرەی لێکۆڵینەوەیک
.بەتەنها من وا نیم
.بەتەنها من وا نیم
00:32
Unfortunately, the human brain
is wired to focus on the negative.
is wired to focus on the negative.
7
20960
5536
بەداخەوە، مێشکی مرۆڤ وابەستەی
.جەخت کردن لەسەر نەرێینیەکانە
.جەخت کردن لەسەر نەرێینیەکانە
00:38
Now, this might have been helpful
when we were cave people,
when we were cave people,
8
26520
3336
ئێستا، ئەوە دەکرا یارمەتیدەر بێ
،کاتێک ئێمە لە ئەشکەوتی دەژییان
،کاتێک ئێمە لە ئەشکەوتی دەژییان
00:41
trying to avoid predators,
9
29880
1856
،لەهەوڵی خۆلادان لە ئاژەڵە دڕندەکان
00:43
but now it's a terrible way
to go through life.
to go through life.
10
31760
2696
بەڵام بۆ ئێستا شێوازێکی
.خراپی بەردەوامی دانی ژیانە
.خراپی بەردەوامی دانی ژیانە
00:46
It is a real major component
of anxiety and depression.
of anxiety and depression.
11
34480
6456
.ئەوە پێکهاتەی سەرەکی دڵەڕاوکێ و خەمۆکییە
00:52
So how can we fight
the brain's negative bias?
the brain's negative bias?
12
40960
4056
کەوایە چۆن دەتوانین شەڕ لەگەڵ
مەیلی نەرێیی مێشک بکەین؟
مەیلی نەرێیی مێشک بکەین؟
00:57
According to a lot of research,
one of the best weapons is gratitude.
one of the best weapons is gratitude.
13
45040
5320
،بەگوێرەی زۆرێک لە لێکۆڵینەوەکان
.یەکێک لەباشترین چەکەکان سوپاسگوزاریە
.یەکێک لەباشترین چەکەکان سوپاسگوزاریە
01:03
So knowing this, I started a new tradition
in our house a couple of years ago.
in our house a couple of years ago.
14
51080
5016
بۆیە بەزانینی ئەمە، چەند ساڵێک لەمەوبەر
.دەستم کرد بەنەریتێکی نوێ لە ماڵەکەمان
.دەستم کرد بەنەریتێکی نوێ لە ماڵەکەمان
01:08
Before a meal with my wife and kids,
15
56120
2456
،پێش هەر ژەمێک لەگەڵ ژن و منداڵەکانم
01:10
I would say a prayer of thanksgiving.
16
58600
2840
.نوێژە شوکرانەم دەخوێند
01:14
Prayer is not quite the right word.
17
62560
1816
.نوێژ گونجاوترین وشە نییە
01:16
I'm agnostic, so instead of thanking God,
18
64400
4696
من بێ باوەڕم، بۆیە لەجێگەی
،سوپاسکردنی خودا
،سوپاسکردنی خودا
01:21
I would thank some of the people
who helped make my food a reality.
who helped make my food a reality.
19
69120
4336
دەمەوێ سوپاسی هەندێک لەوخەڵکانە بکەم
.کە هاوکار بوون لەبەدیهێنانی خۆراکەکەم
.کە هاوکار بوون لەبەدیهێنانی خۆراکەکەم
01:25
I'd say, "I'd like to thank the farmer
who grew these tomatoes,
who grew these tomatoes,
20
73480
4336
دەڵێم: "دەمەوێت سوپاسی ئەو جوتیارە بکەم
،کە تەماتەکانی چاندووە
،کە تەماتەکانی چاندووە
01:29
and the trucker who drove
these tomatoes to the store,
these tomatoes to the store,
21
77840
2696
و ئەوبارهەڵگرەوانەی کە
،ئەوتەماتانەی بۆ دوکان گواستۆتەوە
،ئەوتەماتانەی بۆ دوکان گواستۆتەوە
01:32
and the cashier
who rang these tomatoes up."
who rang these tomatoes up."
22
80560
2856
و ئەو ژمێریارەی کە ئەو
''.تەماتانەی نرخاندووە
''.تەماتانەی نرخاندووە
01:35
And I thought it was going
pretty well, this tradition.
pretty well, this tradition.
23
83440
2600
،و پێم وابوو ئەو نەریتە
.زۆر بەڕێکی بەردەوامی دەکێشا
.زۆر بەڕێکی بەردەوامی دەکێشا
01:39
Then one day, my 10-year-old son said,
24
87040
2536
،تاڕۆژێک کوڕە ١٠ ساڵانەکەم گوتی
01:41
"You know, Dad, those people
aren't in our apartment.
aren't in our apartment.
25
89600
3336
،دەزانی باوکە
.ئەوخەڵکانە لە ئەپارتمێنتەکەی ئێمەدا نین"
.ئەوخەڵکانە لە ئەپارتمێنتەکەی ئێمەدا نین"
01:44
They can't hear you.
26
92960
1216
.ناتوانن گوێیان لەتۆ بێت
01:46
If you really cared, you would go
and thank them in person."
and thank them in person."
27
94200
4056
،ئەگەر بەڕاستی لات گرینگ با
''.دەڕۆیشتیت و سوپاسی خودی خۆیانت دەکرد
''.دەڕۆیشتیت و سوپاسی خودی خۆیانت دەکرد
01:50
And I thought, "Hmm.
That's an interesting idea."
That's an interesting idea."
28
98280
3176
. بیرم لێکردەوە، ممم
''.ئەوە بیرۆکەیەکی سەرنجڕاکێشە"
''.ئەوە بیرۆکەیەکی سەرنجڕاکێشە"
01:53
(Laughter)
29
101480
1296
(پێکەنین)
01:54
Now I'm a writer, and for my books
I like to go on adventures.
I like to go on adventures.
30
102800
5056
من کەسێکم، لە نوسینەکانمدا
.بەرەو سەرکێشی دەچم
.بەرەو سەرکێشی دەچم
01:59
Go on quests.
31
107880
1416
.بۆ ئەرک بەجێ گەیاندن
02:01
So I decided I'm going to take
my son up on his challenge.
my son up on his challenge.
32
109320
4056
بۆیە بڕیارمدا بکەومە
.ئەم بەربەرەکانیە لەگەڵ کوڕەکەم
.ئەم بەربەرەکانیە لەگەڵ کوڕەکەم
02:05
It seemed simple enough.
33
113400
1696
.ئاسان دەردەکەوت
02:07
And to make it even simpler,
34
115120
1856
،بۆ زیاتر ئاسانکردنیشی
02:09
I decided to focus on just one item.
35
117000
3496
.بڕیارمدا جەخت لەسەر یەک بەش بکەمەوە
02:12
An item I can't live without:
36
120520
1816
:ئەوبەشەی کەناتوانم بەبێی بژیم
02:14
my morning cup of coffee.
37
122360
1640
.کوپە قاوەکەی بەیانیانم
02:16
Well, it turned out
to be not so simple at all.
to be not so simple at all.
38
124840
3216
.بەهەرحاڵ، دەرکەوت ئاسان نییە
02:20
(Laughter)
39
128080
1016
(پێکەنین)
02:21
This quest took me months.
40
129120
1615
ئەم بەدواداچونە چەند
.مانگێکی خایاند
.مانگێکی خایاند
02:22
It took me around the world.
41
130759
2457
.بەدەوری هەموو جیهانیدا گەڕاندم
02:25
Because I discovered
that my coffee would not be possible
that my coffee would not be possible
42
133240
5456
چونکە بۆم دەرکەوت
ئەو قاوەیەی من بەردەست نابێت
ئەو قاوەیەی من بەردەست نابێت
02:30
without hundreds of people
I take for granted.
I take for granted.
43
138720
3056
،بەبێ سەدان کەس
.من ئاسان دەستم دەکەوێت
.من ئاسان دەستم دەکەوێت
02:33
So I would thank the trucker
44
141800
1896
بۆیە سوپاسی بارهەڵگرەکان دەکەم
02:35
who drove the coffee beans
to the coffee shop.
to the coffee shop.
45
143720
2696
کە دەنکە قاوەکانی بۆ
.دوکانی قاوەخانە دەگوازنەوە
.دوکانی قاوەخانە دەگوازنەوە
02:38
But he couldn't have done his job
without the road.
without the road.
46
146440
3296
بەڵام ئەو ئەم کارەی بۆ نەدەکرا
.بەبێ ڕێگایی قیرتاوکراو
.بەبێ ڕێگایی قیرتاوکراو
02:41
So I would thank the people
who paved the road.
who paved the road.
47
149760
2896
هەربۆیە سوپاسی ئەوانەش دەکەم
.کە ڕێگەکەیان قیرتاو کردوە
.کە ڕێگەکەیان قیرتاو کردوە
02:44
(Laughter)
48
152680
1096
(پێکەنین)
02:45
And then I would thank the people
who made the asphalt for the pavement.
who made the asphalt for the pavement.
49
153800
5016
وسوپاسی ئەوانەش دەکەم کەقیڕتاوەکەیان
.ئامادە کردووە بۆ پەستانەوەی ريگەکە
.ئامادە کردووە بۆ پەستانەوەی ريگەکە
02:50
And I came to realize that my coffee,
50
158840
4056
،من بۆم دەرکەوت کە قاوەکەم
02:54
like so much else in the world,
51
162920
2056
،وەکو چەندین شتی تری ئەم جیهانە
02:57
requires the combined work
52
165000
2496
کاری بەهەرەوەزی دەوێت
02:59
of a shocking number of people
from all walks of life.
from all walks of life.
53
167520
3576
ژمارەیەکی بێشوماری خەڵک
.لەهەموو چین و توێژەکان
.لەهەموو چین و توێژەکان
03:03
Architects, biologists,
designers, miners, goat herds,
designers, miners, goat herds,
54
171120
5776
،تەلارسازان، زیندەوەرزانان
،دیزاینەران، کرێکاران، و شوانی ماڵات
،دیزاینەران، کرێکاران، و شوانی ماڵات
03:08
you name it.
55
176920
1496
.هتد
03:10
I decided to call my project
56
178440
2256
بڕیارمداوە ناو لە پڕۆژەکەم بنێم
03:12
"Thanks a Thousand."
57
180720
1976
''.هەزار جار سوپاس"
03:14
Because I ended up
thanking over a thousand people.
thanking over a thousand people.
58
182720
2760
.چونکە لەکۆتایدا سوپاسی هەزار کەسم کرد
03:18
And it was overwhelming,
but it was also wonderful.
but it was also wonderful.
59
186400
3576
،ئەوە شتێکی ماندوکەر بوو
.بەڵام لەهەمان کاتدا جوانیش بوو
.بەڵام لەهەمان کاتدا جوانیش بوو
03:22
Because it allowed me to focus
60
190000
2256
کەوای لێکردم تێبینی
03:24
on the hundreds of things
that go right every day,
that go right every day,
61
192280
3336
سەدان شت بکەم کە هەموو
،ڕۆژێک بەباشی بەڕێوە دەچیت
،ڕۆژێک بەباشی بەڕێوە دەچیت
03:27
as opposed to the three
or four that go wrong.
or four that go wrong.
62
195640
2736
.بە بەراور بە ٣ یا ٤ دانە کەهەڵەی تێدەکەوێ
03:30
And it reminded me of the astounding
interconnectedness or our world.
interconnectedness or our world.
63
198400
6216
و گەورەیی ئەو پەیوەندییەی بیرخستمەوە
.کە لە جیهاندا هەیە
.کە لە جیهاندا هەیە
03:36
I learned dozens of lessons
during this project,
during this project,
64
204640
3856
لەم پڕۆژەیەوە
،بە دەیەها وانە فێر بووم
،بە دەیەها وانە فێر بووم
03:40
but let me just focus on five today.
65
208520
2896
.ڕێگەم بدەن ئەمڕۆ پێنجیان باس بکەم
03:43
The first is: look up.
66
211440
2896
.یەکەم: سەرهەڵبڕە
03:46
I started my trail of gratitude
67
214360
2016
کەوتمە ڕێچکەی سوپاسگوزاری
03:48
by thanking the barista
at my local coffee shop,
at my local coffee shop,
68
216400
3296
بە سوپاسکردنی خاوەن
.قاوەخانەکەی گەڕەکەکەمان
.قاوەخانەکەی گەڕەکەکەمان
03:51
Joe Coffee in New York.
69
219720
1656
.قاوەخانەی جۆی لە نیویۆرک
03:53
Her name is Chung,
70
221400
1696
،ئەو ناوی چەنگە
03:55
and Chung is one of the most
upbeat people you will ever meet.
upbeat people you will ever meet.
71
223120
4736
چەنگ یەکێکە لە ڕوخۆشترین
.کەسانە
.کەسانە
03:59
Big smiler, enthusiastic hugger.
72
227880
3336
،باوەشێکی میهرەبان
.لێو بەخەندە
.لێو بەخەندە
04:03
But even for Chung,
being a barista is hard.
being a barista is hard.
73
231240
3496
.تەنانەت بۆ چەنگیش قاوەچیەتی ئەرکێکی قورسە
04:06
And that's because you are encountering
people in a very dangerous state.
people in a very dangerous state.
74
234760
4896
ئەمەش بەهۆی ئەوەی کە دەکەوێتە بارودۆخی
.مەترسیدار لەگەڵ خەڵک
.مەترسیدار لەگەڵ خەڵک
04:11
(Laughter)
75
239680
1256
(پێکەنین)
04:12
You know what it is -- precaffeination.
76
240960
2736
.دەزانن كە چیيە ـ ـ قاوە بەر لە ئیشکردن
04:15
(Laughter)
77
243720
2136
(پێکەنین)
04:17
So, Chung has had people
yell at her until she cried,
yell at her until she cried,
78
245880
3736
بۆيە چەنگ دوچارى كەسى وا ھاتووە
،ھاواریان بەسەردا كردوە تا ڕادەی گریان
،ھاواریان بەسەردا كردوە تا ڕادەی گریان
04:21
including a nine-year-old girl,
79
249640
2016
،بە كچێكى نۆ ساڵانيشەوە
04:23
who didn't like the whipped cream design
that Chung did on her hot chocolate.
that Chung did on her hot chocolate.
80
251680
4256
كە ئەو نيگارەى چەنگ كێشاويەتى بەسەر
.سەرتۆژى چوكولاتە گەرمەكەى بەدڵى نەبووە
.سەرتۆژى چوكولاتە گەرمەكەى بەدڵى نەبووە
04:27
So I thanked Chung,
81
255960
2896
،جا سوپاسى چەنگم كرد
04:30
and she thanked me for thanking her.
82
258880
3175
و ئەويش سوپاسى ئەوەى لێم كرد
.كە سوپاسيم كردووە
.كە سوپاسيم كردووە
04:34
I cut it off there.
83
262079
1257
.ئيتر لەوێوە دەستم ھەڵگرت
04:35
I didn't want to go
into an infinite thanking loop.
into an infinite thanking loop.
84
263360
2416
نەمويست بڕۆمە ناو
.زنجيرەيەكى نەبڕاوەى سوپاسەوە
.زنجيرەيەكى نەبڕاوەى سوپاسەوە
04:37
(Laughter)
85
265800
1576
(پێکەنین)
04:39
But Chung said that the hardest part
86
267400
3736
بەڵام چەنگ گوتى قورسترين شت ئەوەيە
04:43
is when people don't even treat her
like a human being.
like a human being.
87
271160
3496
كە كاتێ خەڵك وەك
.مرۆڤێك مامەڵەى لەگەڵ ناكەن
.مرۆڤێك مامەڵەى لەگەڵ ناكەن
04:46
They treat her like a vending machine.
88
274680
1856
وەك ئامێرێكى فرۆشتن مامەڵەی لەگەڵ دەكەن
04:48
So, they'll hand her their credit card
89
276560
2496
كارتە بانكيەكانيان دەخەنە دەستى
04:51
without even looking up from their phone.
90
279080
2816
بەبێ ئەوەى سەر لەسەر
.مۆبايلەكانيان بەرزيش بكەنەوە
.مۆبايلەكانيان بەرزيش بكەنەوە
04:53
And while she's saying this,
I'm realizing I've done that.
I'm realizing I've done that.
91
281920
4816
،كاتێ كە ئەمەى وت
.بۆم دەركەوت كە منيش وام كردووە
.بۆم دەركەوت كە منيش وام كردووە
04:58
I've been that a-hole.
92
286760
1856
.منيش ئەم خراپیەم کردووە
05:00
And at that moment, I pledged:
93
288640
2936
:و لەو ساتەوە، پەيمانم دا
05:03
when dealing with people,
I'm going to take those two seconds
I'm going to take those two seconds
94
291600
3296
،كاتێ كە مامەڵە لەگەڵ كەسانێك دەكەم
ئەو چەند ساتە تەرخان دەكەم
ئەو چەند ساتە تەرخان دەكەم
05:06
and look at them, make eye contact.
95
294920
2856
.سەيريان دەكەم، و لە چاويان ڕادەمێنم
05:09
Because it reminds you,
you're dealing with a human being
you're dealing with a human being
96
297800
2856
،چونكە ئاوا دێتەوە يادت كە تۆ
مامەڵە لەگەل مرۆڤێكدا دەكەى
مامەڵە لەگەل مرۆڤێكدا دەكەى
05:12
who has family and aspirations
97
300680
3736
كە خوليا و خێزانى ھەيە
05:16
and embarrassing high school memories.
98
304440
2576
كە يادەوەرى شەرمەزاركەرى
.لە خوێندنی ئامادەی ھەيە
.لە خوێندنی ئامادەی ھەيە
05:19
And that little moment of connection
99
307040
3056
ئەم ساتە كەمە لە پەيوەندى
05:22
is so important to both people's
humanity and happiness.
humanity and happiness.
100
310120
4696
زۆر گرنگە بۆ ھەردوو لايەنى
.ئاسودەى و مرۆڤايەتى خەڵك
.ئاسودەى و مرۆڤايەتى خەڵك
05:26
Alright, second lesson was:
101
314840
1776
:زۆرچاكە، وانەى دووەم
05:28
smell the roses. And the dirt.
And the fertilizer.
And the fertilizer.
102
316640
4736
.گوڵەكان، خۆڵ و خاشاكەكەشى بۆن بكە
05:33
After Chung, I thanked this man.
103
321400
2736
.لە دواى چەنگ، سوپاسى ئەو پياوەم كرد
05:36
This is Ed Kaufmann.
104
324160
1856
.ئەوە ئێد كاوفمانە
05:38
And Ed is the one who chooses which coffee
they serve at my local coffee shop.
they serve at my local coffee shop.
105
326040
5536
ئێد لەم قاوەخانەیە بەڕێوەبەری فرۆشتن و
.پێشکەش کردنی جۆرەکانی قاوەیە
.پێشکەش کردنی جۆرەکانی قاوەیە
05:43
He goes around the world,
to South America, to Africa,
to South America, to Africa,
106
331600
3656
،ئەو بە ھەموو جيھاندا دەگەڕێ
لە باشوورى ئەمريكا و ئەفريقيا
لە باشوورى ئەمريكا و ئەفريقيا
05:47
finding the best coffee beans.
107
335280
1816
.باشترين جۆرى تۆوى قاوە دەدۆزێتەوە
05:49
So I thanked Ed.
108
337120
1416
.بۆيە سوپاسى ئێدم كرد
05:50
And in return, Ed showed me
how to taste coffee like a pro.
how to taste coffee like a pro.
109
338560
5776
لە بەرامبەريشدا، ئەو نيشانيدام كە چۆن
.وەك شارەزايەك هەڵسەنگاندن بۆ قاوە بكەم
.وەك شارەزايەك هەڵسەنگاندن بۆ قاوە بكەم
05:56
And it is quite a ritual.
110
344360
1936
.سروشبەخشە
05:58
You take your spoon
and you dip it in the coffee
and you dip it in the coffee
111
346320
2256
كەوچكەكەت نوقمى قاوەكە دەكەيت
06:00
and then you take a big, loud slurp.
112
348600
2776
.و قومێكى گەورەى لێدەدەى، كە فڕەى بێ
06:03
Almost cartoonishly loud.
113
351400
1936
.وەک دەنگێکی کارتۆنی بەرز
06:05
This is because you want
to spray the coffee all over your mouth.
to spray the coffee all over your mouth.
114
353360
3296
چونکە تۆ مەبەستتە
.قاوەکە بپڕژێنیتە ناو دەمتەوە
.قاوەکە بپڕژێنیتە ناو دەمتەوە
06:08
You have taste buds
in the side of your cheeks,
in the side of your cheeks,
115
356680
3136
گۆپکەی تامکردن هەن
،لەدیوی ناو ڕومەتەکانتەوە
،لەدیوی ناو ڕومەتەکانتەوە
06:11
in the roof of your mouth,
116
359840
1416
،و لە بنمیچی ناوەوەی دەمتەوە
06:13
you've got to get them all.
117
361280
1536
.دەبێ هەموویانی لێ پڕ کەی
06:14
So Ed would do this
118
362840
2736
ئینجا ئید وادەکات
06:17
and he would --
119
365600
2496
و هەروەها ئەو
06:20
his face would light up and he would say,
120
368120
2696
،ڕوخساری دەگەشێتەوە و دەڵێ
06:22
"This coffee tastes of honey-crisp apple
121
370840
3976
ئەم قاوەیە تامی کریسپی هەنگوینی سێو دەدات"
06:26
and notes of soil and maple syrup."
122
374840
3536
''.بۆنی خاک و شیلەی ئەسپیندار دەدات
06:30
And I would take a sip and I'd say,
123
378400
2616
،منیش فڕێکی لێدەدەم و دەڵێم
06:33
"I'm picking up coffee.
124
381040
2736
.من قاوەم بە دەستەوەیە"
06:35
(Laughter)
125
383800
1816
(پێکەنین)
06:37
It tastes to me like coffee."
126
385640
1856
''.بۆ من تامی قاوە دەدات
06:39
(Laughter)
127
387520
2016
(پێکەنین)
06:41
But inspired by Ed, I decided to really
128
389560
2936
،بەڵام بە ئەندێشەی ئێدەوە
بڕیارمدا بەڕاستی
بڕیارمدا بەڕاستی
06:44
let the coffee sit on my tongue
for five seconds --
for five seconds --
129
392520
3136
قاوەکە بۆماوەی پێنج چرکە
لەسەر زمانم بهێڵمەوە
لەسەر زمانم بهێڵمەوە
06:47
we're all busy,
but I could spare five seconds,
but I could spare five seconds,
130
395680
2216
،ھەموومان سەرقاڵين
،بەڵام دەتوانم پێنج چركە تەرخان بكەم
،بەڵام دەتوانم پێنج چركە تەرخان بكەم
06:49
and really think about the texture
and the acidity and the sweetness.
and the acidity and the sweetness.
131
397920
6536
،و بەڕاستى بير لە پێكھاتە
.ترشى و شيرنيەكەى بكەمەوە
.ترشى و شيرنيەكەى بكەمەوە
06:56
And I started to do it with other foods.
132
404480
2336
.لەگەڵ خۆراکەکانی دیکەشدا هەمان شتم کرد
06:58
And this idea of savoring
is so important to gratitude.
is so important to gratitude.
133
406840
5656
بيرۆكەى ئەم تام وەرگرتنە
.بۆ سوپاس گوزارى زۆر گرنگە
.بۆ سوپاس گوزارى زۆر گرنگە
07:04
Psychologists talk about how gratitude
134
412520
3336
دەروونزانەن باس لەوەدەكەن چۆن سوپاسگوزارى
بريتيە لە تەرخانكردنى ساتێك و پەيوەست بوون
.پێوەى تا درێژترين ماوەى لە توانات دابێ
.پێوەى تا درێژترين ماوەى لە توانات دابێ
07:07
is about taking a moment
and holding on to it as long as possible.
and holding on to it as long as possible.
135
415880
5336
07:13
And slowing down time.
136
421240
3656
.وابكەيت كات بە خێرايەكى كەمتر تێپەڕێ
07:16
So that life doesn't go by
in one big blur, as it often does.
in one big blur, as it often does.
137
424920
4776
تاوەكو ژيان وەك پەڵە
.ھەورێك تێنەپەڕێ، كە زۆربەى كاتيش وايە
.ھەورێك تێنەپەڕێ، كە زۆربەى كاتيش وايە
07:21
Number three is:
138
429720
1456
:ژمارە سێ
07:23
find the hidden masterpieces
all around you.
all around you.
139
431200
2976
داھێنانە گرنگ و شاراوەكانى
.دەوروبەرت بدۆزەوە
.دەوروبەرت بدۆزەوە
07:26
Now, one of my favorite
conversations during this year
conversations during this year
140
434200
2896
ئێستا،يەكێك لە گفتوگۆيە
.ھەرە تايبەتەكانى ئەم ساڵم
.ھەرە تايبەتەكانى ئەم ساڵم
07:29
was with the guy who invented
my coffee cup lid.
my coffee cup lid.
141
437120
4456
لەگەل ئەو كوڕە بوو كە سەرپۆشى
.بۆ كوپى قاوەكەم داھێنا
.بۆ كوپى قاوەكەم داھێنا
07:33
And until this point,
142
441600
1656
،و ھەتا ئەو قۆناغەش
07:35
I had given approximately
zero thought to coffee cup lids.
zero thought to coffee cup lids.
143
443280
4176
.چۆن بڵێى ھەرگيز بيرم لێى نەكردبوويەوە
07:39
But I loved talking
to this inventor, Doug Fleming,
to this inventor, Doug Fleming,
144
447480
3256
بەڵام چێژم لە قسە کردن لەکەڵ ئەم
.داھێنەرە بینی، دۆگ فليمينگ
.داھێنەرە بینی، دۆگ فليمينگ
07:42
because he was so passionate.
145
450760
1856
.چونكە ئەو زۆر پەرۆش بوو
07:44
And the blood and sweat and tears
he put into this lid,
he put into this lid,
146
452640
3976
.خوێن و ئەرەق و فرمێسكى لە پێناودا ڕشتبوو
.و ئەوەى من ھەرگيز پێشبينيم نەكردبوو
07:48
and that I had never even considered.
147
456640
3296
ئەو وتى كە سەرپۆشی خراپ
.دەكرێ قاوەكەت لێ تێك بدات
.دەكرێ قاوەكەت لێ تێك بدات
07:51
He says a bad lid can ruin your coffee.
148
459960
2856
،و ڕێگربێ لە تامەكەى
07:54
That it can block the aroma,
149
462840
1936
.كە ئەوەش زۆر گرنگە بۆ ئەزموون
07:56
which is so important to the experience.
150
464800
2256
07:59
So he -- he's very innovative.
151
467080
2536
.ئەو زۆر داھێنەرانەيە
08:01
He's like the Elon Musk of coffee lids.
152
469640
2056
.ئەو وەك ئيلۆن موسك ى سەرپۆشى قاوە وايە
08:03
(Laughter)
153
471720
1016
(پێکەنین)
08:04
So he designed this lid
that's got an upside-down hexagon
that's got an upside-down hexagon
154
472760
4216
جا ئەو ديزاينى بۆ ئەو كوپ پۆشە
سەرتاپا شەش گۆشەييە كردووە
سەرتاپا شەش گۆشەييە كردووە
08:09
so you can get your nose right in there
and get maximum aroma.
and get maximum aroma.
155
477000
3976
تا بتوانیت لوتت بخەیتە ناویەوە و
.زۆرترین بۆن هەڵمژیت
.زۆرترین بۆن هەڵمژیت
08:13
And so I was delighted talking to him,
156
481000
3656
،بە قسەکردن لەگەڵ ئەو دڵخۆش بووم
08:16
and it made me realize there are
hundreds of masterpieces all around us
hundreds of masterpieces all around us
157
484680
4616
ئەوە وای کرد بۆم دەرکەوێت کە
سەدان داهێنانی ناوازە هەن لەدەورمان
سەدان داهێنانی ناوازە هەن لەدەورمان
.و ئێمە بەتەواوەتی نرخیانمان نەزانیوون
08:21
that we totally take for granted.
158
489320
1736
هەروەک کلیلی هەڵکردنی چرای سەرمێزەکەم
کەناسەرەوەی هەستیاری پەنجەمەمی هەیە
کەناسەرەوەی هەستیاری پەنجەمەمی هەیە
08:23
Like the on-off switch on my desk lamp
has a little indentation for my thumb
has a little indentation for my thumb
159
491080
6456
08:29
that perfectly fits my thumb.
160
497560
1776
.ڕێک بەئەندازەی پەنجەمەوەیە
،کە شتێک بەباشی ئەنجام دەدرێت
08:31
And when something is done well,
161
499360
3216
.گەورەی ئەو پڕۆسەی کە لەدواوەیەتی نادیارە
08:34
the process behind it
is largely invisible.
is largely invisible.
162
502600
3256
08:37
But paying attention to it
163
505880
2216
بەڵام بەسەرەنجدان
دەکرێ بۆ ئاسودە کردنی ژیانمان
.کەڵک لەو هەستە شادیە وەربگیرێ
.کەڵک لەو هەستە شادیە وەربگیرێ
08:40
can tap into that sense of wonder
and enrich our lives.
and enrich our lives.
164
508120
4216
:چوارەمیان
.بنوێنە تا هەستی پێدەکەی
.بنوێنە تا هەستی پێدەکەی
08:44
Number four is: fake it till you feel it.
165
512360
2976
،لەکۆتاییەکانی پڕۆژەکەدا
.بە سوپاس کردنم گرتبوو
.بە سوپاس کردنم گرتبوو
08:47
By the end of the project,
I was just in a thanking frenzy.
I was just in a thanking frenzy.
166
515360
3936
لەخەو هەڵدەستام
و چەند کاتژمێرێکم بەسەر دەبرد
و چەند کاتژمێرێکم بەسەر دەبرد
08:51
So I was -- I would get up
and spend a couple hours,
and spend a couple hours,
167
519320
3176
08:54
I'd write emails, send notes,
168
522520
3856
،بەدیار نوسینی ئیمێڵ، و ناردنی تێبینی
پەیوەندی تەلەفۆنی سەردانکردنی خەڵک
08:58
make phone calls, visit people
169
526400
2536
بۆ سوپاس کردنیان بۆ ئەو
.ڕۆڵەی کە بەجێیان هێناوە لە قاوەکەمدا
.ڕۆڵەی کە بەجێیان هێناوە لە قاوەکەمدا
09:00
to thank them for their role in my coffee.
170
528960
2176
09:03
And some of them, quite honestly --
171
531160
2256
و هەندێکیشیان، زۆر بەڕاشکاوانە
.بۆیان گرینگ نەبوو
09:05
not that into it.
172
533440
1856
دەیانوت: ئەمە چییە؟
09:07
They would be like, "What is this?
173
535320
2256
09:09
Is this a pyramid scheme,
what do you want, what are you selling?"
what do you want, what are you selling?"
174
537600
4160
ئەمە تاقیکردنەوەیە؟
"تۆ چیت دەوێت، تۆ چی دەفرۆشی؟
"تۆ چیت دەوێت، تۆ چی دەفرۆشی؟
بەڵام زۆریان
.سەرسام دەبوون
.سەرسام دەبوون
09:14
But most people were surprisingly moved.
175
542560
4256
09:18
I remember, I called the woman
who does the pest control
who does the pest control
176
546840
3776
لەبیرمە، کە تەلەفۆنم بۆ خانمی
سەر هێڵی دژە کارەسات کرد
سەر هێڵی دژە کارەسات کرد
09:22
for the warehouse
where my coffee is served --
where my coffee is served --
177
550640
3176
بۆ کۆگاکە کەوا قاوەکەم تێیدا دروست دەکرێت
.ببورن ئەوشوێنەی قاوەکەمی لێ هەڵدەگیرێت
09:25
I'm sorry -- where my coffee is stored.
178
553840
2576
،گوتم
09:28
And I said,
179
556440
2456
،لەوانەیە ئەمە سەیر بێت"
09:30
"This may sound strange,
180
558920
1496
بەڵام دەمەوێت سوپاست بکەم بۆ
''.پارێزگاریکردنی قاوەکەم لە مێشوولەکان
''.پارێزگاریکردنی قاوەکەم لە مێشوولەکان
09:32
but I want to thank you
for keeping the bugs out of my coffee."
for keeping the bugs out of my coffee."
181
560440
4376
،ئەویش گوتی ڕاستە ئەمە سەیرە
09:36
And she said, "Well,
that does sound strange,
that does sound strange,
182
564840
2616
''.بەڵام تۆ ڕۆژەکەمت خۆش کرد
09:39
but you just made my day."
183
567480
2096
.ئەمە وەک زەنگیکی دژە نەیار بوو
09:41
And it was like an anti-crank phone call.
184
569600
3576
،ئەمەش تەنها کاریگەری لەو نەکرد
.بەڵکو کاریگەری لە منیش کرد
.بەڵکو کاریگەری لە منیش کرد
09:45
And it didn't just affect her,
it affected me.
it affected me.
185
573200
3376
09:48
Because I would wake up every morning
in my default mood, which is grumpiness,
in my default mood, which is grumpiness,
186
576600
5976
چونکە دەبوو هەموو بەیانیەک لەم
،بارودۆخە ناخۆش و توڕەییە لەخەو هەستم
،بارودۆخە ناخۆش و توڕەییە لەخەو هەستم
بەڵام زۆرم لەخۆم دەکرد
هەتاکو تێبینیەکی سوپاسگوزاری بنووسم
هەتاکو تێبینیەکی سوپاسگوزاری بنووسم
09:54
but I would force myself
to write a thank-you note
to write a thank-you note
187
582600
3256
09:57
and then another and then another.
188
585880
2096
.لەپاشان یەکیکی تر و یەکێکی تریش
10:00
And what I found was
that if you act as if you're grateful,
that if you act as if you're grateful,
189
588000
4816
ئەوەی تێیگەیشتم کە وا ئەگەر تۆ
،نواندن بکەیت وەک ئەوەی سوپاسگوزاریت
،نواندن بکەیت وەک ئەوەی سوپاسگوزاریت
.لەکۆتایدا دەبیتە کەسێکی سوپاسگوزار
10:04
you eventually become grateful for real.
190
592840
3016
10:07
The power of our actions
to change our mind is astounding.
to change our mind is astounding.
191
595880
4896
هێزی کردەوەکانمان بۆ گۆڕینی
.هزرمان سەرسوڕهێنەرە
.هزرمان سەرسوڕهێنەرە
10:12
So, often we think
that thought changes behavior,
that thought changes behavior,
192
600800
4056
هەربۆیە، زۆر جار وابیردەکەینەوە
،بیرکردنەوەکانمان هەڵسوکەوتمان دەگۆڕێت
،بیرکردنەوەکانمان هەڵسوکەوتمان دەگۆڕێت
10:16
but behavior very often
changes our thought.
changes our thought.
193
604880
4200
.بەڵام زۆر جار هەڵسوکەوت بۆچوونمان دەگۆڕێت
و لە کۆتایدا، کۆتا وانە کە
:دەمەوێت دەربارەی بدوێم
:دەمەوێت دەربارەی بدوێم
10:22
And finally, the last lesson
I want to tell you about is:
I want to tell you about is:
194
610720
4456
.ڕاهێنانی شەش پلەی سوپاسگوزاریە
10:27
practice six degrees of gratitude.
195
615200
3416
هەموو شوێنێک هەموو وەستانێک
لەم ڕێگەیە سوپاسگوزاریە
لەم ڕێگەیە سوپاسگوزاریە
10:30
And every place, every stop
on this gratitude trail
on this gratitude trail
196
618640
4576
دەبێتە لەدایک بوونی سەد خەڵکی تر
.کە بتوانم سوپاسیان بکەم
.کە بتوانم سوپاسیان بکەم
10:35
would give birth to 100 other people
that I could thank.
that I could thank.
197
623240
3896
10:39
So I went down to Colombia to thank
the farmers who grow my coffee beans.
the farmers who grow my coffee beans.
198
627160
5256
بۆ سوپاسی ئەو جوتیارەی کەوا دەنکی
قاوەکانی من دەچێنێت چووم بۆ کۆڵۆمبیا
قاوەکانی من دەچێنێت چووم بۆ کۆڵۆمبیا
،لەشارۆچکەیەکی شاخاوی بچوک بوو
10:44
And it was in a small mountain town,
199
632440
2216
ئەم ڕێگەیەی پێید ڕۆیشتم
.چەماوە و لەقەدپاڵی چیا بوو
.چەماوە و لەقەدپاڵی چیا بوو
10:46
and I was driven there
along these curvy, cliffside roads.
along these curvy, cliffside roads.
200
634680
5176
10:51
And every time
we went around a hairpin turn
we went around a hairpin turn
201
639880
3736
هەرجارێک دەڕۆیشتین بەدەوری شوێنی سوڕانەوە
10:55
the driver would do the sign of the cross.
202
643640
3656
.شوفێرەکە ئاماژەی تێپەڕینەکەی دەکرد
.و منیش دەمگووت، "سوپاس بۆ ئەمە
10:59
And I was like, "Thank you for that.
203
647320
2856
11:02
(Laughter)
204
650200
1816
(پێکەنین)
بەڵام دەتوانیت ئەمە نەکەیت کاتێک
دەستەکانت لەسەر سوکانەکەیە؟
دەستەکانت لەسەر سوکانەکەیە؟
11:04
But can you do that
while keeping your hands on the wheel?
while keeping your hands on the wheel?
205
652040
3816
''.چونکە من زۆر دەترسێم
11:07
Because I am terrified."
206
655880
1576
.بەڵام ئەنجاممان دا
11:09
But we made it.
207
657480
1216
،و چاوم بە جوتیارەکان کەوت
.برایانی گوارینزۆ
.برایانی گوارینزۆ
11:10
And I met the farmers,
the Guarnizo brothers.
the Guarnizo brothers.
208
658720
3496
،کێڵگەیەکی بچوکە
،بەڵام قاوەی باش بەرهەم دێنن
،بەڵام قاوەی باش بەرهەم دێنن
11:14
It's a small farm, they make great coffee,
209
662240
3256
ئەوان دادپەروەرانە پارەیان
.لە بەرامبەرقاوەکە پێدەدرێت
.لە بەرامبەرقاوەکە پێدەدرێت
11:17
they're paid above
fair-trade prices for it.
fair-trade prices for it.
210
665520
2896
.و پیشانیان دام کە قاوە چۆن گەشە دەکات
11:20
And they showed me
how the coffee is grown.
how the coffee is grown.
211
668440
3016
له‌ڕاستیدا ئه‌م ده‌نكۆڵانه له‌ناو ئه‌م میوه‌یه‌یه
.كه پێی ده‌گوترێت گێلاسی قاوه
11:23
The bean is actually inside
this fruit called the coffee cherry.
this fruit called the coffee cherry.
212
671480
4576
.و من سوپاسم كردن
11:28
And I thanked them.
213
676080
2176
11:30
And they said,
"Well, we couldn't do our job
"Well, we couldn't do our job
214
678280
3216
ووتیان، ''چاكه، ئێمه نه‌مان ده‌توانی
كاره‌كه‌مان ئه‌نجام بده‌ین
كاره‌كه‌مان ئه‌نجام بده‌ین
11:33
without 100 other people."
215
681520
2216
''.به‌بێ 100 كه‌سی تر
ئه‌و ئامێره‌ی كه ده‌نكی میوه‌كه
.ده‌رده‌هێنێت دروستكراوی ووڵاتی به‌ڕازیله
.ده‌رده‌هێنێت دروستكراوی ووڵاتی به‌ڕازیله
11:35
The machine that depulps the fruit
is made in Brazil,
is made in Brazil,
216
683760
3856
11:39
and the pickup truck
they drive around the farm,
they drive around the farm,
217
687640
3056
و ئه‌م ئۆتۆمبێله پیكابه‌ی كه له
،كێڵگه‌كه‌دا هاتووچۆی پێده‌كه‌ن
،كێڵگه‌كه‌دا هاتووچۆی پێده‌كه‌ن
11:42
that is made from parts
from all over the world.
from all over the world.
218
690720
3416
له شوێنێكی تری ئه‌م
.جیهانه‌وه دروستكراوه
.جیهانه‌وه دروستكراوه
له ڕاستیدا، ووڵاتی ئه‌مریكا ئاسن
.بۆ ووڵاتی كۆڵۆمبیا ده‌نێرێت
.بۆ ووڵاتی كۆڵۆمبیا ده‌نێرێت
11:46
In fact, the US exports steel to Colombia.
219
694160
4096
11:50
So I went to Indiana,
and I thanked the steel makers.
and I thanked the steel makers.
220
698280
4976
چووم بۆ ولایه‌تی ئیندیانا سوپاسی
ئه‌وكه‌سانه‌م كرد كه ئاسن به‌رهه‌مده‌هێنن
ئه‌وكه‌سانه‌م كرد كه ئاسن به‌رهه‌مده‌هێنن
11:55
And it just drove home
221
703280
3136
.و گه‌ڕامه‌وه ماڵه‌وه
11:58
that it doesn't take a village
to make a cup of coffee.
to make a cup of coffee.
222
706440
3576
له‌وه تگه‌یشتم كه تاكه گوندێك به‌س
.نیه بۆ ئاماده‌كردنی كوپێك قاوه
.نیه بۆ ئاماده‌كردنی كوپێك قاوه
به‌ڵكو ئاماده‌كردنی كوپێك قاوه
.پێویستی به ته‌واوی جیهانه
.پێویستی به ته‌واوی جیهانه
12:02
It takes the world
to make a cup of coffee.
to make a cup of coffee.
223
710040
3136
12:05
And this global economy,
this globalization,
this globalization,
224
713200
5096
،و ئه‌م ئابووریه جیهانیه
،و ئه‌م به‌جیهانی بوونه‌ش
،و ئه‌م به‌جیهانی بوونه‌ش
12:10
it does have downsides.
225
718320
1816
.لایه‌نی نه‌رێنی هه‌یه
به‌ڵام من باوه‌ڕم وایه
،لایه‌نه ئه‌رێنیه‌كانی زیاتره
،لایه‌نه ئه‌رێنیه‌كانی زیاتره
12:12
But I believe the long-term
upsides are far greater,
upsides are far greater,
226
720160
3456
12:15
that progress is real.
227
723640
1576
.و ئه‌م به‌ره‌وپیش چوونه‌ش ڕاسته‌قینه‌یه
12:17
We have made improvements
in the last 50 years,
in the last 50 years,
228
725240
2416
له 50 ساڵی ڕابردوو
،به‌ره‌وپێش چوونمان بەدەست هێناوە
،به‌ره‌وپێش چوونمان بەدەست هێناوە
12:19
poverty worldwide has gone down.
229
727680
2696
.جیهانى هه‌ژاری به‌ره‌و كه‌مبونه‌وه چووه
12:22
And that we should resist the temptation
230
730400
3256
و پێویسته له‌سه‌رمان ڕووبه‌ڕوی
فریودان ببینه‌وه
فریودان ببینه‌وه
12:25
to retreat into our silos.
231
733680
3016
.بە گه‌ڕانه‌وه‌مان بۆ سایلۆكانمان
12:28
And we should resist this upsurge
232
736720
3056
و پێویسته له‌سه‌رمان ڕووبه‌ڕوی
ئه‌و ڕێژه به‌رزه ببینه‌وه
ئه‌و ڕێژه به‌رزه ببینه‌وه
12:31
in isolationism and jingoism.
233
739800
4536
.له جیاكاری و شۆڤێنیانه
.ئه‌مه‌ش ده‌مگه‌یه‌نێته كۆتا خاڵ
12:36
Which brings me to my final point.
234
744360
2376
12:38
Which is my hope that we use gratitude
as a spark to action.
as a spark to action.
235
746760
5600
هیواخوازم سوپاسگوزاری وەک
.پڕیشکێک بێت بۆکار و جووڵە
.پڕیشکێک بێت بۆکار و جووڵە
12:45
Some people worry
that gratitude has a downside.
that gratitude has a downside.
236
753360
3736
خه‌ڵكانێك نیگه‌رانی ئه‌وه‌ن كه
.سوپاسگوزاری لایه‌نی نه‌رێنی هه‌بێت
.سوپاسگوزاری لایه‌نی نه‌رێنی هه‌بێت
12:49
That we'll be so grateful,
that we'll be complacent.
that we'll be complacent.
237
757120
3816
کە ئەگەر زۆر سوپاس بکرێین، ئەوا
.وامان لێدێت لە خودی خۆمان ڕازی بین
.وامان لێدێت لە خودی خۆمان ڕازی بین
12:52
We'll be so, "Oh, everything's
wonderful, I'm so grateful."
wonderful, I'm so grateful."
238
760960
3656
تاوه‌كو ده‌گه‌ینه ئه‌و ئاسته‌ی
".ئۆه، هه‌موو شتێك باش و سه‌رسوڕهێنه‌ره"
".ئۆه، هه‌موو شتێك باش و سه‌رسوڕهێنه‌ره"
12:56
Well, it turns out, the opposite is true.
239
764640
3600
چاكه، وا ده‌ركه‌وت، كه
.پێچه‌وانه‌كه‌ی ڕاسته
.پێچه‌وانه‌كه‌ی ڕاسته
توێژینەوەکان ئەوە دەردەخەن
13:01
The research shows
240
769120
2296
13:03
that the more grateful you are,
the more likely you are to help others.
the more likely you are to help others.
241
771440
4656
كه تا زیاتر سوپاسگوزار بیت
.ئه‌وا زیاتر یارمه‌تی كه‌سانی تر دەدەیت
.ئه‌وا زیاتر یارمه‌تی كه‌سانی تر دەدەیت
،كاتێك تۆ له بارودۆخێكی خراپیت
13:08
When you're in a bad state,
242
776120
2056
13:10
you're often more focused
on your own needs.
on your own needs.
243
778200
2576
زیاتر بایه‌خ به‌وشتانه ده‌ده‌یت
.كه پێویستت پێیانه
.كه پێویستت پێیانه
13:12
But gratitude makes you
want to pay it forward.
want to pay it forward.
244
780800
3216
سوپاسگوزاری وات لێدەکات
.تۆش به‌كه‌سانی تر ببه‌خشی
.تۆش به‌كه‌سانی تر ببه‌خشی
13:16
And I experienced this personally.
245
784040
2416
.من خۆم ئه‌م ئه‌زموونه‌م تاقی كردۆتەوە
13:18
I mean, I'm not Mother Teresa,
246
786480
1696
،دەڵێم، من من دایکە تریسا نیم
13:20
I'm still a selfish bastard
a huge amount of the time.
a huge amount of the time.
247
788200
3456
ئێستاش زۆربه‌ی كات
.كه‌سێكی خراپی خۆ په‌رستم
.كه‌سێكی خراپی خۆ په‌رستم
13:23
But I'm better than I was
before this project.
before this project.
248
791680
3976
به‌ڵام ئێستا به‌هۆی ئه‌م پڕۆژه‌وه
.زۆر له‌و كات باشترم
.زۆر له‌و كات باشترم
13:27
And that's because it made me aware
249
795680
2736
چونكه ئه‌م كاره به‌ئاگای هێنامه‌وه
13:30
of the exploitation on the supply chain.
250
798440
3576
.له كاری زنجیره‌ی دابینكردن
13:34
It reminded me
that what I take for granted
that what I take for granted
251
802040
2936
ئه‌مه ئه‌وه‌ی بیرخستمه‌وه
كه ئەوەی ڕۆژانە بۆ من برەدەستە
كه ئەوەی ڕۆژانە بۆ من برەدەستە
13:37
is not available to millions
of people around the world.
of people around the world.
252
805000
3776
ملیۆنان خه‌ڵك لێی بێیه‌شن
.له‌سه‌رانسه‌ری جیهان
.له‌سه‌رانسه‌ری جیهان
13:40
Like water.
253
808800
1256
.بۆنمونه ئاو
.قاوه‌له‌سه‌دا ٩٨,٨ی ئاوه
13:42
Coffee is 98.8 percent water.
254
810080
4296
13:46
So I figured I should go and thank
the people at the New York reservoir,
the people at the New York reservoir,
255
814400
3536
بۆیە دەبوو سوپاسی ئەو کەسانە بکەم کە
،خه‌زانی ئاوی نیۆرك كارده‌كه‌ن
،خه‌زانی ئاوی نیۆرك كارده‌كه‌ن
13:49
hundreds of them, who provide me water,
256
817960
2616
.کە ئاو بۆ من دابین دەکەم
سحری کردنەوەی بەلوعە و
.دەست کەوتنی ئاوی پاک
.دەست کەوتنی ئاوی پاک
13:52
and this miracle that I can
turn a lever and get safe water.
turn a lever and get safe water.
257
820600
3096
13:55
And that millions of people
around the world don't have this luxury
around the world don't have this luxury
258
823720
3576
ملیۆنان خەڵکە لە سەرانسەری
.جیهان ئەم خۆشی ژیانەیان نییە
.جیهان ئەم خۆشی ژیانەیان نییە
13:59
and have to walk hours to get safe water.
259
827320
2976
دەبێت چەند کاتژمێرێک بڕۆن تاکو
.ئاوی پاکیان دەستدەکەوێت
.ئاوی پاکیان دەستدەکەوێت
14:02
It inspired me to see what I could do
to help people get more access,
to help people get more access,
260
830320
4696
ئەمە هانیدام بیربکەمەوە چۆن دەتوانم
.یارمەتی خەڵک بدەم تا زیاتریان بۆ بڕەخسێت
.یارمەتی خەڵک بدەم تا زیاتریان بۆ بڕەخسێت
14:07
and I did research
and found a wonderful group
and found a wonderful group
261
835040
3056
من توێژینەوەم کرد و
گروپێکی سەرسوڕهێنەرم دۆزیەوە
گروپێکی سەرسوڕهێنەرم دۆزیەوە
14:10
called Dispensers for Safe Water.
262
838120
2656
.بۆئاوی سەلامەت (Dispensers) پێی دەگوترێت
.بەشداربووم تیایدا
14:12
And I got involved.
263
840800
1336
14:14
And I'm not expecting
the Nobel Prize committee
the Nobel Prize committee
264
842160
2776
من پێشبینی ناکەم لێژنەی خەڵاتی نۆبڵ
14:16
to knock down my door,
265
844960
1256
.بێن خەڵاتم بکەن
14:18
but it's a baby step,
it's a little something.
it's a little something.
266
846240
4296
،بەڵام ئەمە گەشەیەکی بچووکە
.ئەمە شتێکی بچووکە
.ئەمە شتێکی بچووکە
14:22
And it's all because of gratitude.
267
850560
2816
هەمووی بەهۆی سوپاسەوە بوو
14:25
And it's why I encourage
people, friends, family,
people, friends, family,
268
853400
3536
بۆیە هانی خەڵک، هاوڕێکان، و خێزانەکان
دەدەم تاکو بە شوێن پێی
.سوپاسگوزاریان دا بڕۆن
.سوپاسگوزاریان دا بڕۆن
14:28
to follow gratitude trails of their own.
269
856960
2976
14:31
Because it's a
life-transforming experience.
life-transforming experience.
270
859960
2816
.چونکە ئەمە ئەزمونێکی وەرچەرخانی ژیانە
.پێویست ناکات قاوە بێت
14:34
And it doesn't have to be coffee.
271
862800
1616
14:36
It could be anything.
272
864440
1216
.دەکرێ شتێک بێت
،دەکرێت جووتێک گۆرەوی بێت
.دەکرێت گڵۆپێک بێت
.دەکرێت گڵۆپێک بێت
14:37
It could be a pair of socks,
it could be a light bulb.
it could be a light bulb.
273
865680
2536
،و پێویست ناکات سەرانسەری جیهان بگەڕێیت
،دەتوانی تەنیا جوڵەیەکی بچووک بکەیت
،دەتوانی تەنیا جوڵەیەکی بچووک بکەیت
14:40
And you don't have to go around the world,
you can just do a little gesture,
you can just do a little gesture,
274
868240
3576
وەکو ئەوە وایە پەیوەندی چاو
.ئەنجام بدەیت یان تێبینیەک بنێریت
.ئەنجام بدەیت یان تێبینیەک بنێریت
14:43
like make eye contact or send a note
to the designer of a logo you love.
to the designer of a logo you love.
275
871840
5136
14:49
It's more about a mindset.
276
877000
1976
.زیاتر سەبارەت بە بیرکردنەوەیە
تێگەیشتن لەوەی هەزاران خەڵک لە دروست
.کردنی هەموو شتێکی بچووکی ئێمە بەشدارن
.کردنی هەموو شتێکی بچووکی ئێمە بەشدارن
14:51
Being aware of the thousands of people
involved in every little thing we do.
involved in every little thing we do.
277
879000
4480
14:56
Remembering that
there's someone in a factory
there's someone in a factory
278
884880
3096
ئەوەمان لەبیربێت کەسێک لە کارگەیەک هەیە
کە پارچە قوماش بۆ کورسی دەچنێت
.تۆ هەر ئێستا لە سەری دانیشتووی
.تۆ هەر ئێستا لە سەری دانیشتووی
15:00
who made the fabric for the chairs
you're sitting in right now.
you're sitting in right now.
279
888000
4216
15:04
That someone went into a mine
and got the copper for this microphone
and got the copper for this microphone
280
892240
6136
ئەو کەسە چووە ناو ئەشکەوتەوە تا
.مس بۆ مایکرۆفۆنەکە دەست بخات
.مس بۆ مایکرۆفۆنەکە دەست بخات
،تاکو کۆتا سوپاسی خۆم بگەیەنم
15:10
so that I could say my final thank you,
281
898400
2576
.کە بۆ سوپاسکردنی ئێوەیە
15:13
which is to thank you.
282
901000
1856
15:14
Thank you a thousand
for listening to my story.
for listening to my story.
283
902880
2880
ھەزاران سوپاس بۆ
.گوێگرتنتان لە چيرۆكەكەم
.گوێگرتنتان لە چيرۆكەكەم
(چەپڵە)
15:18
(Applause)
284
906400
2216
15:20
(Cheering)
285
908640
1720
(دڵخۆشکەر)
ABOUT THE SPEAKER
AJ Jacobs - AuthorImmersing himself in alternate lifestyles and long, hilarious experiments (usually with himself the guinea pig), writer AJ Jacobs tests the limits of behavior, customs, culture, knowledge -- and his wife's sense of humor.
Why you should listen
AJ Jacobs' writings stand at the intersection of philosophy, Gonzo journalism and performance art. Stubbornly curious and slyly perceptive, he takes immersive learning to its irrational and profoundly amusing extreme -- extracting wisdom and meaning after long stints as a self-styled guinea pig. For his widely circulated Esquire article "My Outsourced Life," he explored the phenomenon of outsourcing by hiring a team in Bangalore to take care of every part of his life -- from reading his emails to arguing with his wife to reading bedtime stories to his own son. A previous article, "I Think You're Fat," chronicled a brief, cringe-inducing attempt to live his life in Radical Honesty, telling all the truth, all the time.
Jacobs is author of The Know-It-All, which documents the year he spent reading the Encyclopedia Britannica from A to Z, uncovering both funny and surprising factoids but also poignant insight into history and human nature. In 2007 he released The Year of Living Biblically, in which he attempted to follow every single rule in the Bible as literally as possible for an entire year. His recent book The Guinea Pig Diaries: My Life as an Experiment is a collection of numerous personal experiments. including living according to George Washington's rules of conduct, outsourcing every single task to India, and posing as a woman on an online dating site.
AJ Jacobs | Speaker | TED.com