ABOUT THE SPEAKER
Anil Ananthaswamy - Author, journalist
Anil Ananthaswamy specializes in writing about neuroscience and physics. He is the author of "The Man Who Wasn’t There," "The Edge of Physics" and the forthcoming "Through Two Doors at Once."

Why you should listen

Anil Ananthaswamy is a consultant for New Scientist in London. He has worked at the magazine in various capacities since 2000, most recently as deputy news editor. He is also a contributor to National Geographic News.

Ananthaswamy worked as a software engineer in Silicon Valley before training as a journalist at the University of California, Santa Cruz. He's the author of The Edge of Physics (published as The Edge of Reason by Penguin in India) and The Man Who Wasn’t There.

More profile about the speaker
Anil Ananthaswamy | Speaker | TED.com
INK Conference

Anil Ananthaswamy: What it takes to do extreme astrophysics

Anil Ananthaswamy: Wat er nodig is om aan extreme astrofysica te doen.

Filmed:
572,135 views

Over de hele wereld, zijn gigantische telescopen en detectoren op zoek naar (en luisteren naar) aanwijzingen voor de werking van het universum. Op de INK-conferentie, neemt wetenschapsschrijver Anil Ananthaswamy ons mee op een reis naar deze verbazingwekkende installaties, op enkele van de meest afgelegen en stille plekken op aarde.
- Author, journalist
Anil Ananthaswamy specializes in writing about neuroscience and physics. He is the author of "The Man Who Wasn’t There," "The Edge of Physics" and the forthcoming "Through Two Doors at Once." Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:15
I would like to talk todayvandaag
0
0
2000
Ik zou vandaag willen praten
00:17
about what I think is one of the greatestbeste adventuresavonturen
1
2000
2000
over wat ik zie als een van de grootste avonturen
00:19
humanmenselijk beingswezens have embarkedbegonnen uponop,
2
4000
2000
van de mensheid.
00:21
whichwelke is the questzoektocht to understandbegrijpen the universeuniversum
3
6000
3000
Dat is de zoektocht naar het begrijpen van het heelal
00:24
and our placeplaats in it.
4
9000
2000
en onze plaats erin.
00:26
My owneigen interestinteresseren in this subjectonderwerpen, and my passionpassie for it,
5
11000
3000
Mijn eigen belangstelling voor dit onderwerp, en mijn passie ervoor
00:29
beganbegon ratherliever accidentallyper ongeluk.
6
14000
2000
kwam eerder toevallig.
00:31
I had boughtkocht a copykopiëren of this bookboek,
7
16000
3000
Ik had een exemplaar van dit boek gekocht:
00:34
"The UniverseUniverse and DrDr. EinsteinEinstein" --
8
19000
2000
"Het universum en Dr Einstein" -
00:36
a used paperbackpaperback from a secondhandtweedehands bookstoreboekenwinkel in SeattleSeattle.
9
21000
3000
een gebruikte paperback van een tweedehands boekenwinkel in Seattle.
00:39
A fewweinig yearsjaar after that, in BangaloreBangalore,
10
24000
3000
Een paar jaar later, in Bangalore,
00:42
I was findingbevinding it hardhard to fallvallen asleepin slaap one night,
11
27000
2000
kon ik op een avond moeilijk de slaap vatten.
00:44
and I pickeduitgekozen up this bookboek,
12
29000
2000
Ik pakte dit boek met het idee
00:46
thinkinghet denken it would put me to sleepslaap in 10 minutesnotulen.
13
31000
2000
dat ik er in 10 minuten van in slaap zou vallen.
00:48
And as it happenedgebeurd,
14
33000
2000
Maar ik las het
00:50
I readlezen it from midnightmiddernacht to fivevijf in the morningochtend- in one shotschot.
15
35000
3000
van middernacht tot vijf uur in de ochtend in een ruk uit.
00:53
And I was left with this intenseintens feelinggevoel
16
38000
3000
Het gaf me dit intense gevoel
00:56
of aweontzag and exhilarationopwinding
17
41000
2000
van ontzag en vreugde
00:58
at the universeuniversum
18
43000
2000
om het heelal
01:00
and our owneigen abilityvermogen to understandbegrijpen as much as we do.
19
45000
3000
en ons eigen vermogen om er zo veel van te begrijpen.
01:03
And that feelinggevoel hasn'theeft niet left me yetnog.
20
48000
3000
Dat gevoel heeft me nog altijd niet verlaten.
01:06
That feelinggevoel was the triggerin gang zetten for me
21
51000
2000
Dat gevoel was voor mij de aanzet
01:08
to actuallywerkelijk changeverandering my careercarrière --
22
53000
2000
om te veranderen van carrière -
01:10
from beingwezen a softwaresoftware engineeringenieur to becomeworden a sciencewetenschap writerauteur --
23
55000
3000
om van software-ingenieur wetenschapsschrijver te worden.
01:13
so that I could partakedeelnemen in the joyvreugde of sciencewetenschap,
24
58000
3000
Zo kon ik deelhebben aan de vreugde van de wetenschap,
01:16
and alsoook the joyvreugde of communicatingcommuniceren it to othersanderen.
25
61000
3000
en ook de vreugde om ze naar anderen te communiceren.
01:19
And that feelinggevoel alsoook led me
26
64000
2000
Door dat gevoel begon ik
01:21
to a pilgrimagebedevaart of sortssoorten,
27
66000
2000
aan een soort pelgrimstocht
01:23
to go literallyletterlijk to the endsloopt af of the earthaarde
28
68000
2000
letterlijk naar de uiteinden van de aarde
01:25
to see telescopestelescopen, detectorsdetectoren,
29
70000
3000
om telescopen en detectoren te gaan bekijken.
01:28
instrumentsinstrumenten that people are buildinggebouw, or have builtgebouwd,
30
73000
3000
Instrumenten die mensen bouwen, of hebben gebouwd,
01:31
in orderbestellen to probesonde the cosmoskosmos
31
76000
2000
voor het onderzoek van de kosmos
01:33
in greatergroter and greatergroter detaildetail-.
32
78000
2000
in steeds fijner detail.
01:35
So it tooknam me from placesplaatsen like ChileChili --
33
80000
2000
Het bracht me van plaatsen als Chili -
01:37
the AtacamaAtacama DesertWoestijn in ChileChili --
34
82000
2000
de Atacama woestijn in Chili -
01:39
to SiberiaSiberië,
35
84000
2000
naar Siberië,
01:41
to undergroundondergronds minesmijnen
36
86000
2000
de ondergrondse mijnen,
01:43
in the JapaneseJapans AlpsAlpen, in NorthernNoord AmericaAmerika,
37
88000
2000
in de Japanse Alpen, in Noord-Amerika,
01:45
all the way to AntarcticaAntarctica
38
90000
2000
helemaal naar Antarctica
01:47
and even to the SouthSouth PolePole.
39
92000
2000
tot zelfs naar de Zuidpool.
01:49
And todayvandaag I would like to sharedelen with you
40
94000
2000
De beelden en verhalen van vandaag
01:51
some imagesafbeeldingen, some storiesverhalen of these tripstrips.
41
96000
3000
gaan over deze reizen.
01:54
I have been basicallyeigenlijk spendinguitgaven the last fewweinig yearsjaar
42
99000
2000
Ik ben de laatste jaren in principe bezig geweest met
01:56
documentingdocumenteren the effortsinspanningen
43
101000
2000
het documenteren van de inspanningen
01:58
of some extremelyuiterst intrepidintrepid menmannen and womenvrouw
44
103000
3000
van een aantal zeer onverschrokken mannen en vrouwen
02:01
who are puttingzetten,
45
106000
2000
die letterlijk keer op keer
02:03
literallyletterlijk at timestijden, theirhun liveslevens at stakeinzet
46
108000
2000
hun leven op het spel zetten,
02:05
workingwerkend in some very remoteafgelegen and very hostilevijandig placesplaatsen
47
110000
3000
door op sommige zeer afgelegen en zeer vijandige plekken te werken.
02:08
so that they maymei gatherverzamelen the faintestflauw signalssignalen from the cosmoskosmos
48
113000
4000
En dat om voor ons de zwakste signalen uit de kosmos op te vangen
02:12
in orderbestellen for us to understandbegrijpen this universeuniversum.
49
117000
3000
om zo dit universum beter te begrijpen.
02:15
And I first beginbeginnen with a pietaart charttabel --
50
120000
2000
Ik begin met een cirkeldiagram.
02:17
and I promisebelofte this is the only pietaart charttabel
51
122000
2000
Ik beloof dat dit het enige cirkeldiagram wordt
02:19
in the wholegeheel presentationpresentatie --
52
124000
2000
in de hele presentatie.
02:21
but it setssets up the statestaat of our knowledgekennis of the cosmoskosmos.
53
126000
4000
Maar het stelt de stand van onze kennis van de kosmos voor.
02:25
All the theoriestheorieën in physicsfysica that we have todayvandaag
54
130000
3000
Alle theorieën in de natuurkunde die we vandaag hebben
02:28
properlynaar behoren explainuitleg geven what is calledriep normalnormaal matterer toe doen --
55
133000
2000
leggen goed uit wat normale materie wordt genoemd -
02:30
the stuffspul that we're all madegemaakt of --
56
135000
2000
het spul waar we allemaal van gemaakt zijn -
02:32
and that's fourvier percentprocent of the universeuniversum.
57
137000
2000
dat is vier procent van het heelal.
02:34
AstronomersAstronomen and cosmologistskosmologen and physicistsnatuurkundigen think
58
139000
3000
Astronomen, kosmologen en natuurkundigen denken
02:37
that there is something calledriep darkdonker matterer toe doen in the universeuniversum,
59
142000
3000
dat er nog iets, dat we donkere materie heten, in het heelal is te vinden.
02:40
whichwelke makesmerken up 23 percentprocent of the universeuniversum,
60
145000
2000
Die neemt 23 procent van het heelal voor haar rekening.
02:42
and something calledriep darkdonker energyenergie,
61
147000
2000
En nog iets genaamd donkere energie,
02:44
whichwelke permeatesdoordringt the fabrickleding stof of space-timeruimte-tijd,
62
149000
2000
die het weefsel van ruimte-tijd doordringt,
02:46
that makesmerken up anothereen ander 73 percentprocent.
63
151000
2000
en staat voor de overige 73 procent.
02:48
So if you look at this pietaart charttabel, 96 percentprocent of the universeuniversum,
64
153000
3000
Dus als je kijkt naar dit cirkeldiagram, is 96 procent van het heelal
02:51
at this pointpunt in our explorationexploratie of it,
65
156000
2000
op dit punt in onze verkenning ervan,
02:53
is unknownonbekend or not well understoodbegrijpelijk.
66
158000
3000
onbekend of niet goed begrepen.
02:56
And mostmeest of the experimentsexperimenten, telescopestelescopen that I wentgegaan to see
67
161000
3000
De meeste van de experimenten en telescopen waar ik ging naar kijken
02:59
are in some way addressingadressering this questionvraag,
68
164000
3000
houden zich op de een of andere manier bezig met
03:02
these two twintweeling mysteriesmysteries of darkdonker matterer toe doen and darkdonker energyenergie.
69
167000
3000
dat tweelingmysterie van donkere materie en donkere energie.
03:05
I will take you first to an undergroundondergronds minede mijne
70
170000
2000
Ik toon jullie eerst een ondergrondse mijn
03:07
in NorthernNoord MinnesotaMinnesota
71
172000
2000
in Noord-Minnesota
03:09
where people are looking
72
174000
2000
waar mensen op zoek zijn naar
03:11
for something calledriep darkdonker matterer toe doen.
73
176000
2000
die zogenaamde donkere materie.
03:13
And the ideaidee here is that they are looking for a signteken
74
178000
3000
Het idee hier is dat ze op zoek zijn naar een signaal
03:16
of a darkdonker matterer toe doen particledeeltje hittingraken one of theirhun detectorsdetectoren.
75
181000
3000
van donkere-materiedeeltjes die een van hun detectoren raken.
03:19
And the reasonreden why they have to go undergroundondergronds
76
184000
2000
De reden waarom ze ondergronds moeten gaan
03:21
is that, if you did this experimentexperiment on the surfaceoppervlak of the EarthAarde,
77
186000
3000
is dat, als je dit experiment op het oppervlak van de Aarde zou doen,
03:24
the samedezelfde experimentexperiment would be swampedoverspoeld by signalssignalen
78
189000
2000
het overspoeld zou worden door signalen afkomstig van
03:26
that could be createdaangemaakt by things like cosmickosmisch raysstralen,
79
191000
2000
dingen als kosmische straling,
03:28
ambientAmbient radioradio- activityactiviteit,
80
193000
2000
omgevingsradioactiviteit,
03:30
even our owneigen bodieslichamen. You mightmacht not believe it,
81
195000
3000
zelfs van onze eigen lichamen. Je zou het niet geloven,
03:33
but even our owneigen bodieslichamen are radioactiveradioactieve enoughgenoeg to disturbverstoren this experimentexperiment.
82
198000
3000
maar zelfs ons eigen lichaam is radioactief genoeg om dit experiment te verstoren.
03:36
So they go deepdiep insidebinnen minesmijnen
83
201000
3000
Diep in de mijnen vinden ze
03:39
to find a kindsoort of environmentalmilieu silencestilte
84
204000
2000
een soort van milieustilte
03:41
that will allowtoestaan them to hearhoren
85
206000
2000
die hen in staat zal stellen om
03:43
the pingping of a darkdonker matterer toe doen particledeeltje hittingraken theirhun detectordetector.
86
208000
3000
de 'ping' van een donkere-materiedeeltje in hun detector te horen.
03:46
And I wentgegaan to see one of these experimentsexperimenten,
87
211000
2000
Ik ging naar een van deze experimenten kijken,
03:48
and this is actuallywerkelijk -- you can barelynauwelijks see it,
88
213000
2000
en dit is het - je ziet nauwelijks iets,
03:50
and the reasonreden for that is it's entirelygeheel darkdonker in there --
89
215000
3000
omdat het daar beneden helemaal donker is.
03:53
this is a caverngrot that was left behindachter by the minersmijnwerkers
90
218000
3000
Dit is een door mijnwerkers
03:56
who left this minede mijne in 1960.
91
221000
2000
in 1960 verlaten grot.
03:58
And physicistsnatuurkundigen camekwam and startedbegonnen usinggebruik makend van it
92
223000
2000
Natuurkundigen begonnen ze ergens
04:00
sometimeooit in the 1980s.
93
225000
2000
in de jaren '80 te gebruiken.
04:02
And the minersmijnwerkers in the earlyvroeg partdeel of the last centuryeeuw
94
227000
3000
De mijnwerkers werkten
04:05
workedwerkte, literallyletterlijk, in candlelightkaarslicht.
95
230000
2000
in het begin van de vorige eeuw, letterlijk, bij kaarslicht.
04:07
And todayvandaag, you would see this insidebinnen the minede mijne,
96
232000
2000
Vandaag kan je dit zien in de mijn,
04:09
halfvoor de helft a milemijl undergroundondergronds.
97
234000
2000
op 800 m diepte.
04:11
This is one of the largestDe grootste undergroundondergronds labslabs in the worldwereld-.
98
236000
2000
Dit is een van de grootste ondergrondse laboratoria in de wereld.
04:13
And, amongtussen other things, they're looking for darkdonker matterer toe doen.
99
238000
3000
En daar zijn ze, onder andere, op zoek naar donkere materie.
04:16
There is anothereen ander way to searchzoeken for darkdonker matterer toe doen,
100
241000
2000
Je kan ook op een andere manier zoeken naar donkere materie,
04:18
whichwelke is indirectlyindirect.
101
243000
2000
maar dan indirect.
04:20
If darkdonker matterer toe doen existsbestaat in our universeuniversum,
102
245000
2000
Als donkere materie in ons universum,
04:22
in our galaxymelkweg,
103
247000
2000
in ons melkwegstelsel bestaat,
04:24
then these particlesdeeltjes should be smashingSmashing togethersamen
104
249000
2000
dan moeten deze deeltjes tegen elkaar botsen
04:26
and producingproducerende other particlesdeeltjes that we know about --
105
251000
3000
en andere deeltjes die we kennen produceren -
04:29
one of them beingwezen neutrinosneutrino 's.
106
254000
2000
een soort zijn neutrino's.
04:31
And neutrinosneutrino 's you can detectopsporen
107
256000
2000
Neutrino's kan je detecteren
04:33
by the signaturehandtekening they leavehet verlof
108
258000
2000
door het signaal dat ze afgeven
04:35
when they hitraken waterwater moleculesmoleculen.
109
260000
2000
wanneer ze watermoleculen raken.
04:37
When a neutrinoneutrino hitstreffers a waterwater moleculemolecuul
110
262000
2000
Wanneer een neutrino een watermolecuul raakt
04:39
it emitsstoot a kindsoort of blueblauw lightlicht,
111
264000
2000
wordt er blauw licht uitgezonden,
04:41
a flashflash of blueblauw lightlicht,
112
266000
2000
een flits van blauw licht,
04:43
and by looking for this blueblauw lightlicht,
113
268000
2000
en door op zoek te gaan naar dit blauwe licht,
04:45
you can essentiallyin wezen understandbegrijpen something about the neutrinoneutrino
114
270000
2000
kom je iets te weten over dat neutrino
04:47
and then, indirectlyindirect, something about the darkdonker matterer toe doen
115
272000
3000
en dan onrechtstreeks iets over de donkere materie
04:50
that mightmacht have createdaangemaakt this neutrinoneutrino.
116
275000
2000
dat dit neutrino heeft voortgebracht.
04:52
But you need very, very largegroot volumesvolumes of waterwater
117
277000
3000
Maar je hebt heel, heel grote volumes water nodig
04:55
in orderbestellen to do this.
118
280000
2000
om dit te doen.
04:57
You need something like tenstientallen of megatonsmegaton of waterwater --
119
282000
2000
Je hebt tientallen megaton water -
04:59
almostbijna a gigatongigaton of waterwater --
120
284000
2000
bijna een gigaton water - nodig
05:01
in orderbestellen to have any chancekans of catchingvangen this neutrinoneutrino.
121
286000
3000
om iets of wat kans te hebben om deze neutrino's te verschalken.
05:04
And where in the worldwereld- would you find suchzodanig waterwater?
122
289000
2000
Waar ter wereld vind je zo'n massa water?
05:06
Well the RussiansRussen have a tanktank in theirhun owneigen backyardachtererf.
123
291000
3000
Nou, de Russen hebben een tankvol in hun eigen achtertuin.
05:09
This is LakeLake BaikalBaikal.
124
294000
2000
Dit is het Baikalmeer.
05:11
It is the largestDe grootste lakemeer in the worldwereld-. It's 800 kmkm long.
125
296000
3000
Het is het grootste meer ter wereld. Het is 800 km lang.
05:14
It's about 40 to 50 kmkm widebreed
126
299000
2000
Het is op de meeste plaatsen
05:16
in mostmeest placesplaatsen,
127
301000
2000
ongeveer 40 tot 50 km breed
05:18
and one to two kilometerskilometer deepdiep.
128
303000
2000
en 1 tot 2 kilometer diep.
05:20
And what the RussiansRussen are doing
129
305000
2000
De Russen bouwen deze detectoren
05:22
is they're buildinggebouw these detectorsdetectoren
130
307000
2000
en laten ze dan ongeveer een kilometer
05:24
and immersingonder te dompelen them about a kilometerkilometer beneathonder the surfaceoppervlak of the lakemeer
131
309000
3000
onder de oppervlakte van het meer zakken
05:27
so that they can watch for these flashesknippert of blueblauw lightlicht.
132
312000
3000
om uit te kijken naar deze flitsen van blauw licht.
05:30
And this is the scenetafereel that greetedbegroet me when I landedgeland there.
133
315000
3000
Dit kreeg ik te zien toen ik daar aankwam.
05:33
This is LakeLake BaikalBaikal
134
318000
2000
Dit is het Baikalmeer
05:35
in the peakhoogtepunt of the SiberianSiberische winterwinter.
135
320000
2000
in het midden van de Siberische winter.
05:37
The lakemeer is entirelygeheel frozenbevroren.
136
322000
2000
Het meer is volledig bevroren.
05:39
And the linelijn of blackzwart dotsstippen
137
324000
3000
De lijn van zwarte stippen,
05:42
that you see in the backgroundachtergrond,
138
327000
2000
die jullie zien op de achtergrond,
05:44
that's the iceijs- campkamp where the physicistsnatuurkundigen are workingwerkend.
139
329000
2000
is het kamp op het ijs waar de natuurkundigen werken.
05:46
The reasonreden why they have to work in winterwinter
140
331000
2000
De reden waarom ze in de winter moeten werken
05:48
is because they don't have the moneygeld to work in summerzomer and springde lente,
141
333000
3000
is dat ze het geld niet hebben om in de zomer en de lente te werken.
05:51
whichwelke, if they did that,
142
336000
2000
Als ze dat wilden doen dan zouden ze schepen
05:53
they would need shipsschepen and submersiblesduikboten to do theirhun work.
143
338000
2000
en duikboten moeten hebben om hun werk te doen.
05:55
So they wait untiltot winterwinter --
144
340000
2000
Dus ze wachten tot de winter -
05:57
the lakemeer is completelyhelemaal frozenbevroren over --
145
342000
2000
het meer is dan volledig dichtgevroren -
05:59
and they use this meter-thickmeter-dik iceijs-
146
344000
2000
en ze gebruiken deze meterdikke ijskap
06:01
as a platformplatform on whichwelke to establishtot stand brengen theirhun iceijs- campkamp and do theirhun work.
147
346000
3000
als een platform waarop zij hun kamp opstellen en hun werk doen.
06:04
So this is the RussiansRussen workingwerkend on the iceijs-
148
349000
4000
Dit zijn de Russen aan het werk op het ijs
06:08
in the peakhoogtepunt of the SiberianSiberische winterwinter.
149
353000
2000
in het midden van de Siberische winter.
06:10
They have to drillboren holesgaten in the iceijs-,
150
355000
2000
Ze moeten gaten in het ijs boren,
06:12
diveduiken down into the waterwater -- coldkoude, coldkoude waterwater --
151
357000
2000
in het water duiken - ijskoud water -
06:14
to get holdhouden of the instrumentinstrument, bringbrengen it up,
152
359000
3000
om het instrument boven te halen en
06:17
do any repairsreparaties and maintenanceonderhoud that they need to do,
153
362000
3000
eventuele reparaties en onderhoud te verrichten, het daarna
06:20
put it back and get out before the iceijs- meltssmelt.
154
365000
2000
terugplaatsen en zorgen dat alles klaar is voordat het ijs smelt.
06:22
Because that phasefase of solidsolide iceijs- lastsduurt for two monthsmaanden
155
367000
2000
Omdat deze fase van massief ijs slechts twee maanden duurt
06:24
and it's fullvol of cracksbarsten.
156
369000
2000
en het vol scheuren zit.
06:26
And you have to imaginestel je voor, there's an entiregeheel sea-likezee-achtige lakemeer
157
371000
3000
Je moet je voorstellen, daaronder zit een meer
06:29
underneathonder, movingin beweging.
158
374000
2000
dat beweegt als een zee.
06:31
I still don't understandbegrijpen this one RussianRussisch man
159
376000
3000
Ik begrijp nog steeds niet dat die Rus
06:34
workingwerkend in his barekaal chestborst,
160
379000
2000
daar aan het werken is met ontbloot bovenlijf.
06:36
but that tellsvertelt you how hardhard he was workingwerkend.
161
381000
3000
Maar dat geeft je wel een beeld van de hardheid van het werk daar.
06:39
And these people, a handfulhandvol of people,
162
384000
2000
Dit handvol mensen
06:41
have been workingwerkend for 20 yearsjaar,
163
386000
2000
is daar al 20 jaar aan het werk
06:43
looking for particlesdeeltjes that maymei or maymei not existbestaan.
164
388000
2000
op zoek naar deeltjes waarvan het niet eens zeker is dat ze bestaan.
06:45
And they have dedicatedtoegewijd theirhun liveslevens to it.
165
390000
3000
Ze hebben er hun leven aan gewijd.
06:48
And just to give you an ideaidee,
166
393000
2000
Alleen maar om je een idee te geven:
06:50
they have spentdoorgebracht 20 millionmiljoen over 20 yearsjaar.
167
395000
3000
zij hebben daar in 20 jaar 20 miljoen aan uitgegeven.
06:53
It's very harshhard conditionsvoorwaarden.
168
398000
2000
Het zijn zeer moeilijke omstandigheden.
06:55
They work on a shoestringShoestring budgetbegroting.
169
400000
2000
Ze werken met een klein budget.
06:57
The toiletsToiletten there are literallyletterlijk holesgaten in the groundgrond
170
402000
2000
De toiletten zijn er letterlijk gaten in de grond
06:59
coveredbedekt with a woodenhouten shackkeet.
171
404000
3000
afgedekt met een houten barak.
07:02
And it's that basicbasis-,
172
407000
2000
Zo primitief zijn de omstandigheden daar,
07:04
but they do this everyelk yearjaar.
173
409000
2000
maar ze doen dit elk jaar.
07:06
From SiberiaSiberië to the AtacamaAtacama DesertWoestijn in ChileChili,
174
411000
3000
Nu van Siberië naar de Atacama woestijn in Chili,
07:09
to see something calledriep The Very LargeGrote TelescopeTelescoop.
175
414000
2000
om iets te bekijken dat De Zeer Grote Telescoop wordt genoemd.
07:11
The Very LargeGrote TelescopeTelescoop
176
416000
2000
De Zeer Grote Telescoop
07:13
is one of these things that astronomersastronomen do --
177
418000
2000
is een van die dingen die astronomen doen -
07:15
they namenaam theirhun telescopestelescopen ratherliever unimaginativelyunimaginatively.
178
420000
2000
Ze geven niet veel blijk van verbeelding bij het benoemen van hun telescopen.
07:17
I can tell you for a factfeit,
179
422000
2000
Je kan er donder op zeggen
07:19
that the nextvolgende one that they're planningplanning is calledriep The ExtremelyUiterst LargeGrote TelescopeTelescoop.
180
424000
3000
dat de volgende De Extreem Grote Telescoop gaat heten.
07:22
(LaughterGelach)
181
427000
2000
(Gelach)
07:24
And you wouldn'tzou het niet believe it,
182
429000
2000
En je zou het niet geloven,
07:26
but the one after that is going to be calledriep The OverwhelminglyOverweldigend LargeGrote TelescopeTelescoop.
183
431000
3000
maar die daarna gaat De Overweldigend Grote Telescoop heten.
07:29
But nonethelessniettemin,
184
434000
2000
Maar toch,
07:31
it's an extraordinarybuitengewoon piecestuk of engineeringbouwkunde.
185
436000
2000
Het is een uitzonderlijk stukje ingenieurskunst.
07:33
These are fourvier 8.2 metermeter telescopestelescopen.
186
438000
3000
Dit zijn vier 8,2 meter telescopen.
07:36
And these telescopestelescopen, amongtussen other things,
187
441000
2000
Deze telescopen worden, onder andere,
07:38
they're beingwezen used to studystudie
188
443000
2000
gebruikt om te bestuderen hoe de uitdijing van het universum
07:40
how the expansionuitbreiding of the universeuniversum is changingveranderen with time.
189
445000
3000
verandert in de tijd.
07:43
And the more you understandbegrijpen that,
190
448000
2000
Hoe meer inzicht je daarin hebt
07:45
the better you would understandbegrijpen
191
450000
2000
des te beter ga je doorhebben
07:47
what this darkdonker energyenergie that the universeuniversum is madegemaakt of is all about.
192
452000
3000
hoe het zit met deze donkere energie - waar het universum van is gemaakt.
07:50
And one piecestuk of engineeringbouwkunde that I want to leavehet verlof you with
193
455000
3000
Het stukje techniek waar ik
07:53
as regardsvriendelijke groeten this telescopetelescoop
194
458000
2000
in verband met deze telescoop iets meer over wil zeggen
07:55
is the mirrorspiegel.
195
460000
2000
is de spiegel.
07:57
EachElke mirrorspiegel, there are fourvier of them,
196
462000
2000
Elke spiegel, en er zijn er vier van,
07:59
is madegemaakt of a singlesingle piecestuk of glassglas,
197
464000
2000
wordt gemaakt van een enkel stuk glas,
08:01
a monolithicmonolitisch piecestuk of high-techhigh Tech ceramickeramiek,
198
466000
2000
een monolithische stukje hightech keramiek.
08:03
that has been groundgrond down and polishedgepolijst to suchzodanig accuracynauwkeurigheid
199
468000
3000
Het wordt met zo'n nauwkeurigheid geslepen en gepolijst
08:06
that the only way to understandbegrijpen what that is
200
471000
3000
dat de enige manier om te begrijpen wat dat is
08:09
is [to] imaginestel je voor a citystad like ParisParijs,
201
474000
2000
je je van een stad als Parijs moet voorstellen,
08:11
with all its buildingsgebouwen and the EiffelEiffel TowerToren,
202
476000
3000
dat als je ze met al haar gebouwen en de Eiffeltoren
08:14
if you grindgrind down ParisParijs to that kindsoort of accuracynauwkeurigheid,
203
479000
3000
met dezelfde nauwkeurigheid zou weg slijpen, de hobbels
08:17
you would be left with bumpsDrempels that are one millimetermillimeter highhoog.
204
482000
4000
die zouden overblijven niet hoger dan één millimeter zouden zijn.
08:21
And that's the kindsoort of polishingpolijsten that these mirrorsspiegels have endureddoorstaan.
205
486000
3000
Over dat soort precisie hebben we het hier.
08:24
An extraordinarybuitengewoon setreeks of telescopestelescopen.
206
489000
2000
Een buitengewone reeks telescopen.
08:26
Here'sHier is anothereen ander viewuitzicht of the samedezelfde.
207
491000
2000
Hier is een andere weergave ervan.
08:28
The reasonreden why you have to buildbouwen these telescopestelescopen
208
493000
2000
De reden waarom je deze telescopen moet bouwen
08:30
in placesplaatsen like the AtacamaAtacama DesertWoestijn
209
495000
2000
op plaatsen als de Atacama woestijn
08:32
is because of the highhoog altitudehoogte desertwoestijn.
210
497000
3000
is dat deze woestijn op grote hoogte ligt.
08:35
The drydroog airlucht is really good for telescopestelescopen,
211
500000
3000
De droge lucht is echt goed voor telescopen.
08:38
and alsoook, the cloudwolk coverdeksel is belowbeneden the summittop of these mountainsbergen
212
503000
2000
Ook is het wolkendek lager dan de top van deze berg
08:40
so that the telescopestelescopen have
213
505000
2000
zodat de telescopen ongeveer 300 dagen per jaar
08:42
about 300 daysdagen of clearduidelijk skiesluchten.
214
507000
2000
van een heldere hemel kunnen genieten.
08:44
FinallyTot slot, I want to take you to AntarcticaAntarctica.
215
509000
2000
Tot slot wil ik jullie meenemen naar Antarctica.
08:46
I want to spendbesteden mostmeest of my time on this partdeel of the worldwereld-.
216
511000
4000
Ik wil de meeste tijd besteden aan dit deel van de wereld.
08:50
This is cosmology'sKosmologie van finallaatste frontiergrens.
217
515000
2000
Dit is het laatste grensgebied van de kosmologie.
08:52
Some of the mostmeest amazingverbazingwekkend experimentsexperimenten,
218
517000
2000
Enkele van de meest verbazingwekkende experimenten,
08:54
some of the mostmeest extremeextreem experimentsexperimenten,
219
519000
2000
enkele van de meest extreme experimenten,
08:56
are beingwezen donegedaan in AntarcticaAntarctica.
220
521000
2000
worden gedaan in Antarctica.
08:58
I was there to viewuitzicht something calledriep a long-durationlange duur balloonballon flightvlucht,
221
523000
3000
Ik ben er wat je een lange-duurballonvaart zou kunnen noemen, gaan bekijken.
09:01
whichwelke basicallyeigenlijk takes telescopestelescopen and instrumentsinstrumenten
222
526000
3000
Hier worden telescopen en instrumenten
09:04
all the way to the upperbovenste atmosphereatmosfeer,
223
529000
2000
helemaal naar de bovenste atmosfeer,
09:06
the upperbovenste stratospherestratosfeer, 40 kmkm up.
224
531000
3000
de bovenste lagen van de stratosfeer, 40 km omhoog, meegenomen.
09:09
And that's where they do theirhun experimentsexperimenten,
225
534000
2000
Dat is waar ze hun experimenten doen,
09:11
and then the balloonballon, the payloadpayload, is broughtbracht down.
226
536000
3000
waarna de ballon met zijn lading weer naar beneden wordt gehaald.
09:14
So this is us landinglanden on the RossRoss IceIjs ShelfPlank in AntarcticaAntarctica.
227
539000
3000
Hier zie je ons landen op de Ross Ice Shelf op Antarctica.
09:17
That's an AmericanAmerikaanse C-C-17 cargolading planevlak
228
542000
2000
Een Amerikaans C-17 vrachtvliegtuig
09:19
that flewvlogen us from NewNieuw ZealandZeeland
229
544000
2000
bracht ons uit Nieuw-Zeeland
09:21
to McMurdoMcMurdo in AntarcticaAntarctica.
230
546000
2000
naar McMurdo op Antarctica.
09:23
And here we are about to boardboord our busbus.
231
548000
2000
Hier maken we ons klaar om op de bus te stappen.
09:25
And I don't know if you can readlezen the letteringbelettering,
232
550000
2000
ik weet niet of je de letters kan lezen,
09:27
but it sayszegt, "IvanIvan the TerribusTerribus."
233
552000
3000
maar er staat: "Ivan the Terribus."
09:30
And that's takingnemen us to McMurdoMcMurdo.
234
555000
3000
Die neemt ons mee naar McMurdo.
09:33
And this is the scenetafereel that greetsbegroet you in McMurdoMcMurdo.
235
558000
3000
Zo ziet het eruit in McMurdo.
09:36
And you barelynauwelijks mightmacht be ablein staat to make out
236
561000
2000
Misschien kan je
09:38
this huthut here.
237
563000
2000
deze hut hier zien.
09:40
This huthut was builtgebouwd by RobertRobert FalconFalcon ScottScott and his menmannen
238
565000
3000
Deze hut werd gebouwd door Robert Falcon Scott en zijn mannen
09:43
when they first camekwam to AntarcticaAntarctica
239
568000
2000
toen zij voor het eerst naar Antarctica kwamen
09:45
on theirhun first expeditionexpeditie to go to the SouthSouth PolePole.
240
570000
2000
op hun eerste expeditie naar de Zuidpool.
09:47
Because it's so coldkoude,
241
572000
2000
Het is daar zo koud dat de hele inboedel van die hut
09:49
the entiregeheel contentsinhoud of that huthut is still as they left it,
242
574000
3000
nog steeds is zoals zij het achterlieten, met de resten
09:52
with the remnantsrestanten of the last mealmaaltijd they cookedgekookt still there.
243
577000
3000
van de laatste maaltijd die ze er hebben gekookt.
09:55
It's an extraordinarybuitengewoon placeplaats.
244
580000
2000
Het is een bijzondere plek.
09:57
This is McMurdoMcMurdo itselfzelf. About a thousandduizend people work here in summerzomer,
245
582000
3000
Dit is McMurdo zelf. Ongeveer duizend mensen werken hier in de zomer,
10:00
and about 200 in winterwinter
246
585000
2000
en ongeveer 200 in de winter
10:02
when it's completelyhelemaal darkdonker for sixzes monthsmaanden.
247
587000
2000
wanneer het er zes maanden lang helemaal donker is.
10:04
I was here to see the launchlancering
248
589000
2000
Ik was er om de lancering
10:06
of this particularbijzonder typetype of instrumentinstrument.
249
591000
2000
van dit bijzondere type instrument mee te maken.
10:08
This is a cosmickosmisch rayRay experimentexperiment
250
593000
2000
Dit is een kosmische-stralingexperiment
10:10
that has been launchedgelanceerd all the way to the upper-stratosphereOpper-stratosfeer
251
595000
3000
dat helemaal naar de bovenste lagen van de stratosfeer werd gelanceerd
10:13
to an altitudehoogte of 40 kmkm.
252
598000
2000
tot een hoogte van 40 km.
10:15
What I want you to imaginestel je voor is this is two tonstons in weightgewicht.
253
600000
3000
Dit weegt twee ton.
10:18
So you're usinggebruik makend van a balloonballon
254
603000
2000
Deze ballon
10:20
to carrydragen something that is two tonstons
255
605000
2000
kan dus iets van twee ton
10:22
all the way to an altitudehoogte of 40 kmkm.
256
607000
3000
40 km hoog brengen.
10:25
And the engineersingenieurs, the technicianstechnici, the physicistsnatuurkundigen
257
610000
3000
De ingenieurs, de technici, de natuurkundigen
10:28
have all got to assemblemonteren on the RossRoss IceIjs ShelfPlank,
258
613000
3000
moeten dat allemaal op de Ross Ice Shelf monteren,
10:31
because AntarcticaAntarctica -- I won'tzal niet go into the reasonsredenen why --
259
616000
3000
omdat Antarctica - ik zal niet ingaan op de redenen waarom -
10:34
but it's one of the mostmeest favorablegunstig placesplaatsen for doing these balloonballon launcheslanceringen,
260
619000
2000
een van de meest gunstige plaatsen voor het doen van deze ballonlanceringen.
10:36
exceptbehalve for the weatherweer.
261
621000
2000
Behalve het weer dan.
10:38
The weatherweer, as you can imaginestel je voor,
262
623000
2000
Het weer, zoals jullie zich kunnen voorstellen,
10:40
this is summerzomer, and you're standingstaand on 200 ftft of iceijs-.
263
625000
2000
is dit in de zomer, en je staat op 60 m ijs.
10:42
And there's a volcanovulkaan behindachter,
264
627000
2000
Ginder is er een vulkaan
10:44
whichwelke has glaciersgletsjers at the very toptop.
265
629000
2000
met gletsjers op de top.
10:46
And what they have to do
266
631000
2000
Ze moeten
10:48
is they have to assemblemonteren the entiregeheel balloonballon --
267
633000
2000
de hele ballon - het canvas, parachute en alles -
10:50
the fabrickleding stof, parachuteparachute and everything -- on the iceijs-
268
635000
3000
op het ijs monteren
10:53
and then fillvullen it up with heliumhelium.
269
638000
2000
en dan vullen met helium.
10:55
And that processwerkwijze takes about two hoursuur.
270
640000
2000
Dat proces neemt ongeveer twee uur in beslag.
10:57
And the weatherweer can changeverandering as they're puttingzetten togethersamen this wholegeheel assemblybijeenkomst.
271
642000
3000
Het weer kan omslaan als ze dat aan het assembleren zijn.
11:00
For instanceaanleg, here they are layingtot vaststelling van down the balloonballon fabrickleding stof behindachter,
272
645000
3000
Hier leggen ze het balloncanvas erachter neer
11:03
whichwelke is eventuallytenslotte going to be filledgevulde up with heliumhelium.
273
648000
3000
in afwachting dat het met helium zal worden gevuld.
11:06
Those two truckstrucks you see at the very endeinde
274
651000
2000
Die twee vrachtwagens die je op het einde ziet
11:08
carrydragen 12 tankstanks eachelk of compressedgecomprimeerde heliumhelium.
275
653000
3000
hebben elk 12 tanks van samengeperst helium bij.
11:11
Now, in casegeval the weatherweer changesveranderingen before the launchlancering,
276
656000
3000
In het geval het weer voor de lancering omslaat,
11:14
they have to actuallywerkelijk packpak everything back up into theirhun boxesdozen
277
659000
3000
moeten ze alles opnieuw in hun dozen inpakken
11:17
and take it out back to McMurdoMcMurdo StationStation.
278
662000
3000
en mee terugnemen naar McMurdo Station.
11:20
And this particularbijzonder balloonballon,
279
665000
2000
Deze speciale ballon
11:22
because it has to launchlancering two tonstons of weightgewicht,
280
667000
2000
is zeer groot,
11:24
is an extremelyuiterst hugereusachtig balloonballon.
281
669000
3000
omdat hij twee ton gewicht moet meenemen.
11:27
The fabrickleding stof alonealleen weighsweegt two tonstons.
282
672000
2000
Het canvas alleen al weegt twee ton.
11:29
In orderbestellen to minimizeverkleinen the weightgewicht,
283
674000
3000
Om het gewicht te minimaliseren,
11:32
it's very thindun, it's as thindun as a sandwichbelegd broodje wrapperwrapper.
284
677000
2000
is het erg dun, net is zo dun als boterhampapier.
11:34
And if they have to packpak it back,
285
679000
2000
Als ze terug moeten inpakken,
11:36
they have to put it into boxesdozen
286
681000
2000
moet het terug in de dozen
11:38
and stamppostzegel on it so that it fitspast bij into the boxdoos again --
287
683000
3000
en het aanstampen zodat het opnieuw in de doos past -
11:41
exceptbehalve, when they did it first,
288
686000
2000
Zo ging het toen zij het voor het eerst
11:43
it would have been donegedaan in TexasTexas.
289
688000
2000
in Texas deden.
11:45
Here, they can't do it with the kindsoort shoesschoenen they're wearingvervelend,
290
690000
3000
Hier gaat dat niet met het soort schoenen die ze aan hebben.
11:48
so they have to take theirhun shoesschoenen off,
291
693000
2000
Dus moeten de schoenen uit
11:50
get barefootblootsvoets into the boxesdozen, in this coldkoude,
292
695000
2000
en moeten ze dat werk in deze koude
11:52
and do that kindsoort of work.
293
697000
2000
op blote voeten doen.
11:54
That's the kindsoort of dedicationtoewijding these people have.
294
699000
2000
Dat is het soort toewijding dat deze mensen hebben.
11:56
Here'sHier is the balloonballon beingwezen filledgevulde up with heliumhelium,
295
701000
2000
Hier wordt de ballon gevuld met helium.
11:58
and you can see it's a gorgeousprachtig sightzicht.
296
703000
2000
Een prachtig gezicht.
12:00
Here'sHier is a scenetafereel
297
705000
2000
Hier zie je de ballon
12:02
that showsshows you the balloonballon and the payloadpayload end-to-endend-to-end.
298
707000
2000
en de lading naast elkaar.
12:04
So the balloonballon is beingwezen filledgevulde up with heliumhelium on the left-handlinkerhand sidekant,
299
709000
3000
De ballon wordt aan de linkerkant gevuld met helium,
12:07
and the fabrickleding stof actuallywerkelijk runsruns all the way to the middlemidden-
300
712000
3000
en het canvas loopt door naar het midden
12:10
where there's a piecestuk of electronicselektronica and explosivesexplosieven
301
715000
3000
waar zich elektronica en explosieven bevinden.
12:13
beingwezen connectedaangesloten to a parachuteparachute,
302
718000
2000
Die worden aangesloten op een parachute,
12:15
and then the parachuteparachute is then connectedaangesloten to the payloadpayload.
303
720000
2000
en de parachute wordt vervolgens verbonden met de lading.
12:17
And rememberonthouden, all this wiringbedrading is beingwezen donegedaan
304
722000
2000
Denk eraan dat al deze bedrading door mensen in extreme koude
12:19
by people in extremeextreem coldkoude, in sub-zeroSub-Zero temperaturestemperaturen.
305
724000
3000
wordt gedaan, bij temperaturen onder nul.
12:22
They're wearingvervelend about 15 kgkg of clothingkleding and stuffspul,
306
727000
3000
Ze dragen ongeveer 15 kg aan kleding en spullen,
12:25
but they have to take theirhun gloveshandschoenen off in orderbestellen to do that.
307
730000
3000
maar ze moeten hun handschoenen uittrekken om dat te doen.
12:28
And I would like to sharedelen with you a launchlancering.
308
733000
3000
Ik wil jullie graag een lancering tonen.
12:31
(VideoVideo) RadioRadio: Okay, releasevrijlating the balloonballon,
309
736000
2000
(Video) Radio: Oke, los de ballon,
12:33
releasevrijlating the balloonballon, releasevrijlating the balloonballon.
310
738000
3000
Los de ballon , los de ballon.
13:04
AnilAnil AnanthaswamyAnanthaswamy: And I'll finallyTenslotte like to leavehet verlof you with two imagesafbeeldingen.
311
769000
3000
Anil Ananthaswamy: Om te eindigen wil ik jullie nog twee beelden laten zien.
13:07
This is an observatorySterrenwacht in the HimalayasHimalaya, in LadakhLadakh in IndiaIndia.
312
772000
3000
Dit is een observatorium in de Himalaya, in Ladakh in India.
13:10
And the thing I want you to look at here
313
775000
2000
Let op
13:12
is the telescopetelescoop on the right-handrechter hand sidekant.
314
777000
2000
de telescoop aan de rechterkant.
13:14
And on the farver left there
315
779000
2000
Helemaal links
13:16
is a 400 year-oldjarige BuddhistBoeddhistische monasteryklooster.
316
781000
2000
is een 400 jaar oud boeddhistisch klooster.
13:18
This is a close-updetailopname of the BuddhistBoeddhistische monasteryklooster.
317
783000
2000
Dit is een close-up van het boeddhistische klooster.
13:20
And I was struckgeslagen by the juxtapositionnevenschikking
318
785000
3000
Ik werd getroffen door het toevallig samenvallen
13:23
of these two enormousenorm disciplinesdisciplines that humanityde mensheid has.
319
788000
3000
van deze twee enorme disciplines van de mensheid.
13:26
One is exploringverkennen the cosmoskosmos on the outsidebuiten,
320
791000
3000
Een daarvan is het verkennen van de kosmos aan de buitenkant,
13:29
and the other one is exploringverkennen our interiorinterieur beingwezen.
321
794000
2000
en de andere is het verkennen van ons diepe zelf.
13:31
And bothbeide requirevereisen silencestilte of some sortsoort.
322
796000
3000
Beide vereisen stilte.
13:34
And what struckgeslagen me was
323
799000
2000
Wat me opviel was dat op
13:36
everyelk placeplaats that I wentgegaan to to see these telescopestelescopen,
324
801000
2000
elke plaats waar ik naar deze telescopen ging kijken,
13:38
the astronomersastronomen and cosmologistskosmologen
325
803000
2000
de astronomen en kosmologen
13:40
are in searchzoeken of a certainzeker kindsoort of silencestilte,
326
805000
2000
op zoek zijn naar een bepaald soort van stilte,
13:42
whetherof it's silencestilte from radioradio- pollutionverontreiniging
327
807000
2000
Of het nu de stilte van radiovervuiling,
13:44
or lightlicht pollutionverontreiniging or whateverwat dan ook.
328
809000
3000
lichtvervuiling of wat dan ook is.
13:47
And it was very obviousduidelijk
329
812000
2000
Het was heel duidelijk
13:49
that, if we destroyvernietigen these silentstil placesplaatsen on EarthAarde,
330
814000
2000
dat, als we deze stille plekken op aarde vernietigen,
13:51
we will be stuckgeplakt on a planetplaneet withoutzonder the abilityvermogen to look outwardsnaar buiten,
331
816000
3000
we veroordeeld zullen zijn tot een planeet zonder de mogelijkheid naar buiten te kijken,
13:54
because we will not be ablein staat to understandbegrijpen the signalssignalen that come from outerbuitenste spaceruimte.
332
819000
3000
omdat we niet in staat zullen zijn om de signalen uit de ruimte te begrijpen.
13:57
Thank you.
333
822000
2000
Dank je.
13:59
(ApplauseApplaus)
334
824000
3000
(Applaus)
Translated by Rik Delaet
Reviewed by Roel Verbunt

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Anil Ananthaswamy - Author, journalist
Anil Ananthaswamy specializes in writing about neuroscience and physics. He is the author of "The Man Who Wasn’t There," "The Edge of Physics" and the forthcoming "Through Two Doors at Once."

Why you should listen

Anil Ananthaswamy is a consultant for New Scientist in London. He has worked at the magazine in various capacities since 2000, most recently as deputy news editor. He is also a contributor to National Geographic News.

Ananthaswamy worked as a software engineer in Silicon Valley before training as a journalist at the University of California, Santa Cruz. He's the author of The Edge of Physics (published as The Edge of Reason by Penguin in India) and The Man Who Wasn’t There.

More profile about the speaker
Anil Ananthaswamy | Speaker | TED.com