TEDxExeter
Scilla Elworthy: Fighting with nonviolence
Scilla Elworthy: Jak walczyć bez używania przemocy?
Filmed:
Readability: 3.9
1,241,517 views
Jak radzić sobie z przemocą, samemu nie stając się bandytą? W tym mądrym i uduchowiony wystąpieniu, pro-pokojowa działaczka Scilla Elworthy nakreśla umiejętności niezbędne, narodom i jednostkom, do walki z ekstremalną przemocą, bez użycia siły w zamian. Aby odpowiedzieć na pytanie, dlaczego i jak działa bierny opór, przywołuje historycznych bohaterów - Aung San Suu Kyi, Mahatmę Gandhiego, Nelsona Mandelę, jak również filozofie, które napędzały ich pokojowe protesty. (Nakręcony w TEDxExeter.)
Scilla Elworthy - Peace builder
Scilla Elworthy founded Oxford Research Group in 1982, to promote effective dialogue between nuclear weapons policy-makers and their opponents. Full bio
Scilla Elworthy founded Oxford Research Group in 1982, to promote effective dialogue between nuclear weapons policy-makers and their opponents. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:16
In half a century of trying to help prevent wars,
0
360
4134
W przeciągu pół wieku odkąd
staram się zapobiegać wojnom,
staram się zapobiegać wojnom,
00:20
there's one question that never leaves me:
1
4494
3515
nie opuszcza mnie jedno pytanie:
00:23
How do we deal with extreme violence
2
8025
3700
Jak przeciwdziałać przemocy,
00:27
without using force in return?
3
11725
3501
nie używając przemocy w zamian?
00:31
When you're faced with brutality,
4
15226
2551
Stając w obliczu okrucieństwa,
00:33
whether it's a child facing a bully on a playground
5
17777
2916
niezależnie czy jest to dzieciak na placu zabaw,
00:36
or domestic violence --
6
20693
1700
czy przemoc domowa
00:38
or, on the streets of Syria today,
7
22393
2916
czy też dzisiejsze ulice Syrii
00:41
facing tanks and shrapnel,
8
25309
2551
w obliczu czołgów i szrapneli...
00:43
what's the most effective thing to do?
9
27860
3347
Co jest najbardziej skuteczne, co robić?
00:47
Fight back? Give in?
10
31207
2598
Walczyć? Poddać się?
00:49
Use more force?
11
33805
3341
Więcej przemocy?
00:53
This question: "How do I deal with a bully
12
37176
3962
Pytanie jak walczyć ze złym
00:57
without becoming a thug in return?"
13
41138
3750
samemu nie stając się złym,
01:00
has been with me ever since I was a child.
14
44888
3016
dręczy mnie od dzieciństwa.
01:03
I remember I was about 13,
15
47904
2551
Pamiętam, jak jako 13-latka
01:06
glued to a grainy black and white television in my parents' living room
16
50455
4986
przyklejona do czarno-białego telewizora w salonie,
01:11
as Soviet tanks rolled into Budapest,
17
55441
4265
patrzyłam jak sowieckie czołgi wtaczają się do Budapesztu,
01:15
and kids not much older than me
18
59706
2799
a dzieciaki niewiele starsze ode mnie
01:18
were throwing themselves at the tanks
19
62505
2501
rzucają się na nie,
01:20
and getting mown down.
20
65006
2168
i giną.
01:23
And I rushed upstairs and started packing my suitcase.
21
67174
3801
Pobiegłam na górę i zaczęłam się pakować.
01:26
And my mother came up and said, "What on Earth are you doing?"
22
70975
2714
Moja mama przyszła i spytała: "Co ty do diaska robisz?"
01:29
And I said, "I'm going to Budapest."
23
73689
2282
Odpowiedziałam: "Jadę do Budapesztu."
01:31
And she said, "What on Earth for?"
24
75971
2634
A ona na to: "Po co?"
01:34
And I said, "Kids are getting killed there.
25
78605
2049
Odpowiedziałam: "Zabija się tam dzieci.
01:36
There's something terrible happening."
26
80654
1852
Dzieją się tam straszne rzeczy."
01:38
And she said, "Don't be so silly."
27
82506
2017
"Nie bądź śmieszna" - powiedziała.
01:40
And I started to cry.
28
84523
2600
Rozpłakałam się.
01:43
And she got it, she said,
29
87123
2215
Zrozumiała i powiedziała:
01:45
"Okay, I see it's serious.
30
89338
1767
"OK, widzę, że to poważna sprawa,
01:47
You're much too young to help.
31
91105
2834
ale jesteś za młoda żeby pomóc.
01:49
You need training. I'll help you.
32
93939
2635
Potrzebujesz przeszkolenia. Pomogę ci w tym.
01:52
But just unpack your suitcase."
33
96574
2165
Tylko rozpakuj walizkę."
01:54
And so I got some training
34
98739
3566
Uzyskałam wymagane kwalifikacje
01:58
and went and worked in Africa during most of my 20s.
35
102305
3933
i przepracowałam w Afryce sporą część młodzieńczych lat.
02:02
But I realized that what I really needed to know
36
106238
3701
Zrozumiałam jednak, że tego czego
muszę się dowiedzieć,
muszę się dowiedzieć,
02:05
I couldn't get from training courses.
37
109939
2399
nie dowiem się na żadnym szkoleniu.
02:08
I wanted to understand
38
112338
2186
Chciałam zrozumieć
02:10
how violence, how oppression, works.
39
114524
4450
jak rodzi się przemoc, jak działa ucisk.
02:14
And what I've discovered since is this:
40
118974
4948
I odkryłam,
02:19
Bullies use violence in three ways.
41
123922
4066
że używający przemocy stosują ją na 3 sposoby.
02:23
They use political violence to intimidate,
42
127988
5303
Używają przemocy politycznej, by zastraszać,
02:29
physical violence to terrorize
43
133291
5414
fizycznej, by terroryzować,
02:34
and mental or emotional violence to undermine.
44
138705
7524
a przemocy psychicznej lub emocjonalnej, by poniżać.
02:42
And only very rarely in very few cases
45
146229
3227
I tylko w bardzo nielicznych przypadkach,
02:45
does it work to use more violence.
46
149456
3516
odpowiadanie przemocą na przemoc, odnosi skutek.
02:48
Nelson Mandela went to jail believing in violence,
47
152972
6209
Nelson Mandela poszedł do więzienia wiarząc w przemoc,
02:55
and 27 years later
48
159181
2024
a 27 lat później,
02:57
he and his colleagues
49
161205
1983
on i jego koledzy,
02:59
had slowly and carefully
50
163188
1985
powoli i stopniowo
03:01
honed the skills, the incredible skills, that they needed
51
165173
4966
doskonalili te niesamowite umiejętności,
03:06
to turn one of the most vicious governments the world has known
52
170139
4200
które potrzebne im były do
zmiany jednego z najbardziej
zmiany jednego z najbardziej
03:10
into a democracy.
53
174339
1866
okrutnych rządów w historii w demokrację.
03:12
And they did it in a total devotion to non-violence.
54
176205
4732
Zdołali tego dokonać nie stosując przemocy.
03:16
They realized that using force against force
55
180937
7167
Wiedzieli, że używanie siły przeciwko sile
03:24
doesn't work.
56
188104
5196
nie działa.
03:29
So what does work?
57
193300
2193
Co zatem działa?
03:31
Over time I've collected about a half-dozen methods
58
195493
3469
Z biegiem czasu odkryłam około pół tuzina sposobów,
03:34
that do work -- of course there are many more --
59
198962
1833
które się sprawdzają i są skuteczne.
03:36
that do work and that are effective.
60
200795
2346
Oczywiście jest ich więcej.
03:39
And the first is
61
203141
1367
Pierwszy dotyczy zmiany,
03:40
that the change that has to take place
62
204508
2518
która musi zajść,
03:42
has to take place here, inside me.
63
207026
4465
najpierw głęboko w środku mnie.
03:47
It's my response, my attitude, to oppression
64
211491
4100
To moja odpowiedź, mój stosunek do ucisku,
03:51
that I've got control over,
65
215591
2851
który kontroluję
03:54
and that I can do something about.
66
218442
2300
i przekonanie, że mogę coś zrobić.
03:56
And what I need to develop is self-knowledge to do that.
67
220742
4183
Potrzebuję poznać siebie, by wiedzieć jak to zrobić.
04:00
That means I need to know how I tick,
68
224925
2499
Muszę wiedzieć co mnie napędza,
04:03
when I collapse,
69
227424
2251
co sprawia, że opadam z sił,
04:05
where my formidable points are,
70
229675
4334
gdzie są moje mocne,
04:09
where my weaker points are.
71
234009
2498
a gdzie słabe punkty.
04:12
When do I give in?
72
236507
1468
Kiedy się poddaję?
04:13
What will I stand up for?
73
237975
5263
W obronie jakich wartości stanę?
04:19
And meditation or self-inspection
74
243238
5139
Medytacja i samokontrola,
04:24
is one of the ways -- again it's not the only one --
75
248377
2534
to jedne, nie jedyne, ze sposobów
04:26
it's one of the ways
76
250911
1118
to jedne, nie jedyne, ze sposobów
04:27
of gaining this kind of inner power.
77
252029
4117
osiągnięcia tej wewnętrznej mocy.
04:32
And my heroine here -- like Satish's --
78
256146
2482
Moim idolem, podobnie jak Satisha,
04:34
is Aung San Suu Kyi in Burma.
79
258628
3033
jest birmańska opozycjonistka Aung San Suu Kyi.
04:37
She was leading a group of students
80
261661
3633
Przewodziła studenckiemu protestowi
04:41
on a protest in the streets of Rangoon.
81
265294
2400
na ulicach Rangunu.
04:43
They came around a corner faced with a row of machine guns.
82
267694
4183
Wychodząc zza zakrętu stanęli
w obliczu szeregu karabinów maszynowych.
w obliczu szeregu karabinów maszynowych.
04:47
And she realized straight away
83
271877
1167
Błyskawicznie zauważyła,
04:48
that the soldiers with their fingers shaking on the triggers
84
273044
3918
że żołnierze, z trzęsącymi się na spustach palcami,
04:52
were more scared than the student protesters behind her.
85
276962
5698
byli bardziej przestraszeni niż protestujący.
04:58
But she told the students to sit down.
86
282660
2705
Ale powiedziała studentom aby usiedli.
05:01
And she walked forward with such calm and such clarity
87
285365
7296
A sama skierowała się w stronę żołnierzy,
05:08
and such total lack of fear
88
292661
3450
ze spokojem, z całkowitym brakiem strachu,
05:12
that she could walk right up to the first gun,
89
296111
4100
podeszła do pierwszej wycelowanej lufy,
05:16
put her hand on it and lower it.
90
300211
4076
położyła na niej rękę i obniżyła ją.
05:24
And no one got killed.
91
308564
3518
Nikogo nie zabito.
05:27
So that's what the mastery of fear can do --
92
312097
3942
Oto co może zdziałać opanowanie strachu...
05:31
not only faced with machine guns,
93
316039
2301
Nie tylko w przypadku karabinu maszynowego,
05:34
but if you meet a knife fight in the street.
94
318340
4166
ale również noża na ulicy.
05:38
But we have to practice.
95
322506
2365
Jednak by to osiągnąć należy ćwiczyć.
05:40
So what about our fear?
96
324871
1901
Co z naszym strachem?
05:42
I have a little mantra.
97
326772
4954
Mam swoją mantrę.
05:47
My fear grows fat
98
331726
3441
Mój strach obrasta w tłuszcz
05:51
on the energy I feed it.
99
335167
2217
z energii, którą go żywię.
05:53
And if it grows very big
100
337384
2287
A jeśli rozrośnie się bardzo,
05:55
it probably happens.
101
339671
2362
wtedy zapewne mnie ogarnie.
05:57
So we all know the three o'clock in the morning syndrome,
102
342033
4435
Wszyscy znamy syndrom "trzeciej nad ranem",
06:02
when something you've been worrying about wakes you up --
103
346468
2716
kiedy nasze niepokoje budzą nas ze snu.
06:05
I see a lot of people --
104
349184
2390
Widzę, że wiecie o czym mówię...
06:07
and for an hour you toss and turn,
105
351574
3610
Godzinami przewracacie się z boku na bok,
06:11
it gets worse and worse,
106
355184
1678
czujecie się coraz gorzej i gorzej,
06:12
and by four o'clock you're pinned to the pillow
107
356862
3122
i gdzieś około 4 wczepieni w poduszkę,
06:15
by a monster this big.
108
359984
2203
zmagacie się z potwornym strachem.
06:18
The only thing to do
109
362187
1934
Jedyne co możecie zrobić to wstać,
06:20
is to get up, make a cup of tea
110
364121
1834
zrobić kubek herbaty
06:21
and sit down with the fear like a child beside you.
111
365955
5316
i usiąść z tym strachem jak z dzieckiem, obok siebie.
06:27
You're the adult.
112
371271
2481
Jesteś dorosłym.
06:29
The fear is the child.
113
373752
1887
Strach to dziecko.
06:31
And you talk to the fear
114
375639
1445
Mówisz do niego,
06:32
and you ask it what it wants, what it needs.
115
377084
3186
pytasz czego chce, czego potrzebuje.
06:36
How can this be made better?
116
380270
4617
Co zrobić by było lepiej?
06:40
How can the child feel stronger?
117
384887
1750
Jak sprawić by poczuło się silniejsze?
06:42
And you make a plan.
118
386637
1449
Tworzysz plan.
06:43
And you say, "Okay, now we're going back to sleep.
119
388086
2005
Mówisz: "OK, wracam do łóżka i zasypiam.
06:45
Half-past seven, we're getting up and that's what we're going to do."
120
390091
3767
O 7.30 wstaję i tak własnie będzie".
06:49
I had one of these 3 a.m. episodes on Sunday --
121
393858
5732
Miałam podobną sytuację w niedzielę.
06:55
paralyzed with fear at coming to talk to you.
122
399606
3985
Sparaliżowana strachem, by tu dziś wystąpić.
06:59
(Laughter)
123
403591
1998
(Śmiech)
07:01
So I did the thing.
124
405589
1507
Powtórzyłam rytuał.
07:02
I got up, made the cup of tea, sat down with it, did it all
125
407096
4129
Wstałam, zrobiłam herbatę, usiadłam i...
07:07
and I'm here -- still partly paralyzed, but I'm here.
126
411225
4156
I jestem tutaj, częściowo sparaliżowana, ale jestem.
07:11
(Applause)
127
415381
4399
(Brawa)
07:15
So that's fear. What about anger?
128
419780
2516
To strach. A co z gniewem?
07:18
Wherever there is injustice there's anger.
129
422296
4402
Tam, gdzie jest niesprawiedliwość, jest też gniew.
07:22
But anger is like gasoline,
130
426698
2848
Jednak gniew jest jak benzyna,
07:25
and if you spray it around and somebody lights a match,
131
429546
3454
jeśli rozleje się ją wokół i ktoś zapali zapałkę,
07:28
you've got an inferno.
132
433000
2000
rozpęta się piekło.
07:30
But anger as an engine -- in an engine -- is powerful.
133
435000
5117
Jednak gniew to potężna siła napędowa.
07:36
If we can put our anger inside an engine,
134
440117
4166
Jeśli uda nam się umieścić nasz gniew wewnątrz silnika,
07:40
it can drive us forward,
135
444283
1783
zawiezie nas dalej,
07:41
it can get us through the dreadful moments
136
446066
2988
pomoże przejść najcięższe momenty,
07:44
and it can give us real inner power.
137
449054
3963
da nam prawdziwą wewnętrzną siłę.
07:48
And I learned this in my work
138
453017
3118
Doświadczyłam tego podczas mojej pracy
07:52
with nuclear weapon policy-makers.
139
456135
2264
z decydentami w sprawach broni jądrowej.
07:54
Because at the beginning I was so outraged
140
458399
2719
Na początku byłam oburzona
07:57
at the dangers they were exposing us to
141
461118
3316
ogromem niebezpieczeństw na jakie nas narażają.
08:00
that I just wanted to argue and blame and make them wrong.
142
464434
5134
Chciałam się kłócić, udowodnić, że się mylą.
08:05
Totally ineffective.
143
469568
2533
Strategia całkowicie nieskuteczna
08:08
In order to develop a dialogue for change
144
472101
3749
Właściwy dialog na rzecz zmian
08:11
we have to deal with our anger.
145
475850
2073
zaczyna się od opanowania naszego gniewu.
08:13
It's okay to be angry with the thing --
146
477923
4677
Można się wściekać na rzecz,
08:18
the nuclear weapons in this case --
147
482600
2100
w tym przypadku na broń nuklearną,
08:20
but it is hopeless to be angry with the people.
148
484700
3851
ale nie ma sensu wściekać się na ludzi.
08:24
They are human beings just like us.
149
488551
2615
To tylko ludzie, tacy sami jak my.
08:27
And they're doing what they think is best.
150
491166
2651
Robią to, co ich zdaniem jest najlepsze.
08:29
And that's the basis on which we have to talk with them.
151
493817
3983
Oto podstawy do dialogu na rzecz zmiany.
08:33
So that's the third one, anger.
152
497800
2917
To właśnie trzeci sposób - opanowanie gniewu.
08:36
And it brings me to the crux
153
500717
1400
Dochodzę do sedna tego,
08:38
of what's going on, or what I perceive as going on,
154
502117
3234
co możemy zaobserwować
08:41
in the world today,
155
505351
1065
w dzisiejszym świecie.
08:42
which is that last century was top-down power.
156
506416
4018
Mianowicie to, że w ubiegłym stuleciu władza
sprawowana była odgórnie.
sprawowana była odgórnie.
08:46
It was still governments telling people what to do.
157
510434
4265
To rządy narzucały ludziom swoją wolę.
08:50
This century there's a shift.
158
514699
2035
W tym stuleciu następuje zmiana.
08:52
It's bottom-up or grassroots power.
159
516734
3883
Władza zaczyna mieć charakter oddolny, obywatelski.
08:56
It's like mushrooms coming through concrete.
160
520617
3216
Szybko się rozprzestrzenia.
08:59
It's people joining up with people, as Bundy just said, miles away
161
523833
6681
Jak trafnie zauważył Bundy, ludzie łączą się ze sobą,
09:06
to bring about change.
162
530514
2273
aby do tej zmiany doprowadzić.
09:08
And Peace Direct spotted quite early on
163
532787
4266
Organizacja Peace Direct szybko dostrzegła,
09:12
that local people in areas of very hot conflict
164
537053
3551
że społeczności obszarów krwawych konfliktów
09:16
know what to do.
165
540604
2436
wiedzą jak postępować.
09:18
They know best what to do.
166
543040
2216
Wiedzą najlepiej co należy robić.
09:21
So Peace Direct gets behind them to do that.
167
545256
3282
Dlatego organizacja wspiera ich działania.
09:24
And the kind of thing they're doing
168
548538
2199
Wszelkie inicjatywy jak:
09:26
is demobilizing militias,
169
550737
3168
demobilizacja grup paramilitarnych,
09:29
rebuilding economies,
170
553905
2603
odbudowa gospodarek,
09:32
resettling refugees,
171
556508
2350
przesiedlenia uchodźców,
09:34
even liberating child soldiers.
172
558858
5501
a nawet wyzwalanie dzieci-żołnierzy.
09:40
And they have to risk their lives almost every day
173
564359
2866
Pracownicy Peace Direct ryzykują życiem każdego dnia
09:43
to do this.
174
567225
3219
aby tego dokonać.
09:46
And what they've realized
175
570444
3814
Zdali sobie również sprawę,
09:50
is that using violence in the situations they operate in
176
574258
4933
że stosowanie przemocy w tych warunkach,
09:55
is not only less humane,
177
579191
4519
jest nie tylko mało humanitarne,
09:59
but it's less effective
178
583710
2135
ale również mniej skuteczne
10:01
than using methods that connect people with people, that rebuild.
179
585845
6531
niż metody łączące wysiłki ludzi na rzecz odbudowy.
10:08
And I think that the U.S. military
180
592376
3932
Wydaje mi się, że armia USA
10:12
is finally beginning to get this.
181
596308
6880
w końcu to zrozumiała.
10:19
Up to now their counter-terrorism policy
182
603188
2709
Do tej pory ich antyterrorystyczna strategia
10:21
has been to kill insurgents at almost any cost,
183
605897
4833
była prosta - zlikwidować rebeliantów za wszelką cenę,
10:26
and if civilians get in the way,
184
610730
3203
a jeśli przy okazji giną jacyś cywile,
10:29
that's written as "collateral damage."
185
613933
4266
to pisze się o "zniszczeniach ubocznych".
10:34
And this is so infuriating and humiliating
186
618199
6733
Dla ludności Afganistanu to niesłychanie upokarzające
10:40
for the population of Afghanistan,
187
624932
2350
i rozbudzające wściekłość do takiego stopnia,
10:43
that it makes the recruitment for al-Qaeda very easy,
188
627282
4348
że rekrutacja do Al-Kaidy to naprawdę prosta sprawa.
10:47
when people are so disgusted by, for example,
189
631630
3170
Szczególnie kiedy ludzie są tak oburzeni
10:50
the burning of the Koran.
190
634800
2379
kolejnym spaleniem Koranu.
10:53
So the training of the troops has to change.
191
637179
3001
Zatem szkolenia wojskowe muszą ulec zmianie.
10:56
And I think there are signs that it is beginning to change.
192
640180
5108
Wydaje się, że to już powoli następuje.
11:01
The British military have always been much better at this.
193
645288
2784
Brytyjskie wojsko zawsze było w tym dużo lepsze.
11:03
But there is one magnificent example for them to take their cue from,
194
648072
5682
Jednak wspaniały przykład do naśladowania
11:09
and that's a brilliant U.S. lieutenant colonel
195
653754
3168
dał znakomity amerykański podpułkownik,
11:12
called Chris Hughes.
196
656922
1665
Chris Hughes.
11:14
And he was leading his men down the streets of Najaf --
197
658587
4217
Kiedy prowadził swoich ludzi ulicami An-Nadżafu
11:18
in Iraq actually --
198
662804
2168
w Iraku,
11:20
and suddenly people were pouring out of the houses on either side of the road,
199
664972
5033
nagle po obu stronach ulicy,
ludzie zaczęli wysypywać się z domów
ludzie zaczęli wysypywać się z domów
11:25
screaming, yelling, furiously angry,
200
670005
4598
krzycząc i wrzeszcząc.
11:30
and surrounded these very young troops who were completely terrified,
201
674603
4468
Młodzi żołnierze otoczeni i kompletnie przerażeni,
11:34
didn't know what was going on, couldn't speak Arabic.
202
679071
2500
nie znający arabskiego, nie wiedzieli co się dzieje.
11:37
And Chris Hughes strode into the middle of the throng
203
681571
4250
Chris Hughes stanął po środku tłumu
11:41
with his weapon above his head, pointing at the ground,
204
685821
3869
ze swą bronią ponad głową skierowaną w ziemię
11:45
and he said, "Kneel."
205
689690
1698
i rozkazał żołnierzom - "klękać".
11:47
And these huge soldiers
206
691388
2800
I ci pokaźnych rozmiarów mężczyźni,
11:50
with their backpacks and their body armor,
207
694188
2633
z plecakami i całym osprzętem,
11:52
wobbled to the ground.
208
696821
4474
chwiejnie przywarli do podłoża.
11:57
And complete silence fell.
209
701295
6085
Zapadła całkowita cisza.
12:03
And after about two minutes,
210
707380
2558
Po około 2 minutach
12:05
everybody moved aside and went home.
211
709938
4276
wszyscy rozeszli się do domów.
12:10
Now that to me is wisdom in action.
212
714214
5482
Oto mądrość w akcji.
12:15
In the moment, that's what he did.
213
719696
4166
Tym się właśnie wykazał.
12:19
And it's happening everywhere now.
214
723862
5762
I to dzieje się obecnie wszędzie.
12:25
You don't believe me?
215
729624
1909
Nie wierzycie?
12:27
Have you asked yourselves
216
731533
3659
Zadaliście sobie kiedyś pytanie:
12:31
why and how so many dictatorships have collapsed
217
735192
4440
jak i dlaczego w przeciągu ostatnich 30 lat
12:35
over the last 30 years?
218
739632
3351
upadło tak wiele dyktatur?
12:38
Dictatorships in Czechoslovakia, East Germany,
219
742983
5067
Reżimy Czechosłowacji, NRD,
12:43
Estonia, Latvia, Lithuania,
220
748050
4215
Estonii, Łotwy, Litwy,
12:48
Mali, Madagascar,
221
752265
2886
Mali, Madagaskaru,
12:51
Poland, the Philippines,
222
755151
3782
Polski, Filipin,
12:54
Serbia, Slovenia, I could go on,
223
758933
5083
Serbii, Słowenii i tak dalej...
12:59
and now Tunisia and Egypt.
224
764016
4590
A ostatnio jeszcze Tunezji i Egiptu.
13:04
And this hasn't just happened.
225
768606
4050
To nie wydarzyło się tak po prostu.
13:08
A lot of it is due to a book
226
772656
3151
Spory wkład wniosła w tym przypadku książka
13:11
written by an 80-year-old man in Boston, Gene Sharp.
227
775807
4465
napisana przez 80-letniego bostończyka, Gena Sharpa,
13:16
He wrote a book called "From Dictatorship to Democracy"
228
780272
4017
o tytule "Od dyktatury do demokracji".
13:20
with 81 methodologies for non-violent resistance.
229
784289
5396
Książka opisuje 81 metod biernego oporu.
13:25
And it's been translated into 26 languages.
230
789685
2087
Została przetłumaczona na 26 języków.
13:27
It's flown around the world.
231
791772
2084
Rozprzestrzeniła się na cały świat.
13:29
And it's being used by young people and older people everywhere,
232
793856
7187
Metody w niej zawarte używane
są przez młodych i starych na całym świecie,
są przez młodych i starych na całym świecie,
13:36
because it works and it's effective.
233
801043
5422
ponieważ są skuteczne.
13:42
So this is what gives me hope --
234
806465
4558
Daje mi to nadzieję...
13:46
not just hope, this is what makes me feel very positive right now.
235
811023
3753
Nadzieję i pewność.
13:50
Because finally human beings are getting it.
236
814776
4016
W końcu ludzie zaczynają rozumieć,
13:54
We're getting practical, doable methodologies
237
818792
7618
że otrzymaliśmy wykonalne i praktyczne metody
14:02
to answer my question:
238
826410
1584
stanowiące odpowiedź na moje pytanie:
14:03
How do we deal with a bully without becoming a thug?
239
827994
6302
jak walczyć ze złem, samemu nie stając się złym?
14:10
We're using the kind of skills that I've outlined:
240
834296
4410
Możemy wykorzystywać wymienione wcześniej narzędzia:
14:14
inner power -- the development of inner power -- through self-knowledge,
241
838706
3718
wewnętrzną siłę,
rozwijaną dzięki technikom samopoznania,
rozwijaną dzięki technikom samopoznania,
14:18
recognizing and working with our fear,
242
842424
3566
rozpoznając i pracując nad własnym strachem,
14:21
using anger as a fuel,
243
845990
3518
używając gniewu jako katalizatora,
14:25
cooperating with others,
244
849508
2565
współpracując z innymi,
14:27
banding together with others,
245
852073
1935
współpracując z innymi,
14:29
courage,
246
854008
2182
wykorzystując odwagę
14:32
and most importantly, commitment to active non-violence.
247
856190
6969
oraz co najważniejsze,
dzięki zaangażowaniu biernego oporu.
dzięki zaangażowaniu biernego oporu.
14:39
Now I don't just believe in non-violence.
248
863159
4114
Nie tylko wierzę w bierny opór.
14:43
I don't have to believe in it.
249
867273
2935
Nawet nie muszę w niego wierzyć,
14:46
I see evidence everywhere of how it works.
250
870208
3550
ponieważ dowody jego skuteczności widzę wszędzie.
14:49
And I see that we, ordinary people,
251
873758
6050
Widzę również, że my, zwykli ludzie,
14:55
can do what Aung San Suu Kyi and Ghandi and Mandela did.
252
879808
6318
możemy robić to co Aung San Suu Kyi, Ghandi czy Mandela.
15:02
We can bring to an end
253
886126
2723
Możemy zakończyć
15:04
the bloodiest century that humanity has ever known.
254
888849
4999
jedno z najkrwawszych stuleci znanych ludzkości.
15:09
And we can organize to overcome oppression
255
893848
7941
I możemy przezwyciężyć ucisk
15:17
by opening our hearts
256
901789
2618
otwierając nasze serca
15:20
as well as strengthening this incredible resolve.
257
904407
5850
oraz wzmacniając to niesamowite postanowienie.
15:26
And this open-heartedness is exactly what I've experienced
258
910257
4600
Serdeczność to właśnie to czego doświadczyłam
15:30
in the entire organization of this gathering since I got here yesterday.
259
914857
4434
w trakcje organizacji całego dzisiejszego spotkania.
15:35
Thank you.
260
919291
2121
Dziękuję.
15:37
(Applause)
261
921412
4569
(Brawa)
ABOUT THE SPEAKER
Scilla Elworthy - Peace builderScilla Elworthy founded Oxford Research Group in 1982, to promote effective dialogue between nuclear weapons policy-makers and their opponents.
Why you should listen
When Scilla Elworthy was 13, she sat in front of her television set watching as Soviet tanks rolled into Budapest. Immediately she started packing her bags. "What are you doing?" her mother said. "I'm going to Budapest," she said. "They're doing something awful and I have to go." Years later, Elworthy is a three-time Nobel Peace Prize nominee and a recipient of the Niwano Peace Prize. In 2002 Elworthy founded Peace Direct, which supports local action against conflict, and in 1982 founded Oxford Research Group, a think-tank devoted to developing effective dialogue between nuclear weapons policy-makers and their critics. Beginning in 2005 she helped set up The Elders initiative as an adviser to Sir Richard Branson, Peter Gabriel and Archbishop Desmond Tutu.
Scilla Elworthy | Speaker | TED.com