TED2018
Olga Yurkova: Inside the fight against Russia's fake news empire
Olga Yurkova: Kulisy walki przeciwko rosyjskiej inwazji fake newsów
Filmed:
Readability: 4
1,312,757 views
Na podstawie fałszywych informacji podejmuje się złe decyzje - mówi redaktorka i stypendystka TED Olga Yurkova. Aby zatrzymać epidemię fake newsów, razem z grupą dziennikarzy założyła stronę StopFake.org, na której ujawniane są stronnicze lub mylne informacje po to, by odbudować utracone zaufanie - zaufanie wobec dziennikarzy, władz i instytucji państwowych. Dowiedz się więcej o walce przeciw dezinformacji, poznaj dwa sposoby, dzięki którym upewnisz się, że nie czytasz (lub nie udostępniasz) fałszywych informacji.
Olga Yurkova - Journalist, editor
TED Fellow Olga Yurkova is a journalist and cofounder of StopFake.org, an independent Ukrainian organization that trains an international cohort of fact-checkers in an effort to curb propaganda and misinformation in the media. Full bio
TED Fellow Olga Yurkova is a journalist and cofounder of StopFake.org, an independent Ukrainian organization that trains an international cohort of fact-checkers in an effort to curb propaganda and misinformation in the media. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:13
2014, July 5,
0
1440
3696
5 czerwca 2014 roku
00:17
the Ukrainian army entered
Sloviansk city in eastern Ukraine.
Sloviansk city in eastern Ukraine.
1
5160
4200
armia ukraińska wkroczyła do Słowiańska
leżącego we wschodniej Ukrainie.
leżącego we wschodniej Ukrainie.
00:21
They gathered all the locals
in Lenin Square.
in Lenin Square.
2
9880
3936
Zgromadzili wszystkich mieszkańców
na placu Lenina.
na placu Lenina.
00:25
Then, they organized
the public crucifixion
the public crucifixion
3
13840
4216
Następnie publicznie ukrzyżowali
00:30
of the son of a pro-Russia militant.
4
18080
3176
syna prorosyjskiego bojówkarza.
00:33
He was only three years old.
5
21280
2480
Miał tylko trzy lata.
00:36
Refugee Galina Pyshnyak told this story
to Russia's First TV channel.
to Russia's First TV channel.
6
24440
6496
Uchodźczyni Galina Pyszniak
mówiła tak w rosyjskiej telewizji.
mówiła tak w rosyjskiej telewizji.
00:42
In fact, this incident never happened.
7
30960
4056
A tak naprawdę nigdy nie miało to miejsca.
00:47
I visited Sloviansk.
8
35040
2096
Byłam w Słowiańsku.
00:49
There is no Lenin Square.
9
37160
2336
Tam nie ma żadnego placu Lenina.
00:51
In reality, Galina's husband was an active
pro-Russia militant in Donbass.
pro-Russia militant in Donbass.
10
39520
6456
Tak naprawdę mąż Galiny walczył
po stronie prorosyjskiej w Donbasie.
po stronie prorosyjskiej w Donbasie.
00:58
This is just one of many examples.
11
46000
3176
To tylko jeden z wielu przykładów.
01:01
Ukraine has been suffering
from Russian propaganda and fake news
from Russian propaganda and fake news
12
49200
3896
Ukraina od czterech lat jest
celem rosyjskiej propagandy
celem rosyjskiej propagandy
01:05
for four years now,
13
53120
2416
i obiektem fake news,
czyli fałszywych informacji.
czyli fałszywych informacji.
01:07
but Russia is not
the only player in this space.
the only player in this space.
14
55560
4376
Ale nie tylko Rosja tworzy
fałszywą rzeczywistość.
fałszywą rzeczywistość.
01:11
Fake news is happening
all around the world.
all around the world.
15
59960
4056
Fake news to zjawisko
widoczne na całym świecie.
widoczne na całym świecie.
01:16
We all know about fake news.
16
64040
1856
Wszyscy je znamy.
01:17
We see it and read it all the time.
17
65920
3136
Nieustannie mamy z nim kontakt.
01:21
But the thing about fake news
18
69080
2536
Ale problem polega na tym,
01:23
is that we don't always know
what is fake and what is real,
what is fake and what is real,
19
71640
4176
że nie zawsze wiemy,
co jest prawdą, a co kłamstwem,
co jest prawdą, a co kłamstwem,
01:27
but we base our decisions on facts
we get from the press and social media.
we get from the press and social media.
20
75840
5936
ale opieramy decyzje na informacjach
z prasy i mediów społecznościowych.
z prasy i mediów społecznościowych.
01:33
When facts are false,
21
81800
2056
A kiedy informacje są fałszywe,
01:35
decisions are wrong.
22
83880
1560
te decyzje są złe.
01:38
A lot of people
stop believing anyone at all
stop believing anyone at all
23
86560
3496
Wielu ludzi przestaje wierzyć komukolwiek,
01:42
and this is even more dangerous.
24
90080
2736
a to jest jeszcze bardziej niebezpieczne.
01:44
They easily become prey
to populists in elections,
to populists in elections,
25
92840
3936
Łatwo stają się ofiarami
populistów podczas wyborów,
populistów podczas wyborów,
01:48
or even take up arms.
26
96800
1880
a czasem nawet chwytają za broń.
01:51
Fake news is not only bad for journalism.
27
99760
2536
Fałszywe informacje szkodzą
nie tylko dziennikarstwu.
nie tylko dziennikarstwu.
01:54
It's a threat for democracy and society.
28
102320
3760
Są zagrożeniem
dla demokracji i społeczeństwa.
dla demokracji i społeczeństwa.
01:58
Four years ago, unmarked soldiers
29
106960
3456
Cztery lata temu nieoznakowani żołnierze
02:02
entered the Crimean Peninsula,
30
110440
2776
wkroczyli na teren Półwyspu Krymskiego.
02:05
and at the same time,
31
113240
1616
W tym samym czasie
02:06
Russian media was going crazy
with fake news about Ukraine.
with fake news about Ukraine.
32
114880
4160
rosyjskie media szalały
od fałszywych informacji o Ukrainie.
od fałszywych informacji o Ukrainie.
02:12
So a group of journalists, including me,
33
120200
3496
Grupa dziennikarzy, w tym ja,
02:15
started a website
to investigate this fake news.
to investigate this fake news.
34
123720
3936
stworzyła stronę badającą
fałszywe informacje.
fałszywe informacje.
02:19
We called it StopFake.
35
127680
2280
Nazwaliśmy ją StopFake.
02:22
The idea was simple:
36
130600
1616
Pomysł był prosty:
02:24
take a piece of news,
check it with verifiable proof
check it with verifiable proof
37
132240
4336
sprawdź wybraną informację
pod kątem wiarygodnych dowodów,
pod kątem wiarygodnych dowodów,
02:28
like photos, videos
and other strong evidence.
and other strong evidence.
38
136600
3496
takich jak zdjęcia czy filmy.
02:32
If it turns out to be fake,
we put it on our website.
we put it on our website.
39
140120
3520
Jeśli okaże się fałszywa,
ląduje na naszej stronie.
ląduje na naszej stronie.
02:36
Now, StopFake is an informational hub
40
144600
3616
StopFake to międzynarodowy ośrodek,
02:40
which analyzes propaganda
in all its phases.
in all its phases.
41
148240
3440
który zajmuje się analizą propagandy
w każdej fazie jej rozwoju.
w każdej fazie jej rozwoju.
02:44
We have 11 language versions,
we have millions of views,
we have millions of views,
42
152600
4816
Strona ma 11 wersji językowych
i miliony wyświetleń.
i miliony wyświetleń.
02:49
We have taught more than 10,000 people
43
157440
3136
Nauczyliśmy ponad 10 tysięcy ludzi,
02:52
how to distinguish true from false.
44
160600
3016
jak odróżnić prawdę od fałszu.
02:55
And we teach fact checkers
all around the world.
all around the world.
45
163640
3960
Na całym świecie szkolimy weryfikatorów.
03:00
StopFake has uncovered
more than 1,000 fakes about Ukraine.
more than 1,000 fakes about Ukraine.
46
168760
5120
StopFake ujawnił ponad tysiąc
fałszywych komunikatów o Ukrainie.
fałszywych komunikatów o Ukrainie.
03:06
We've identified 18 narratives
47
174880
3936
Wyróżniliśmy 18 typów narracji
03:10
created using this fake news,
48
178840
2536
tworzonych przez fałszywe informacje,
03:13
such as Ukraine is a fascist state,
49
181400
3616
na przykład: Ukraina
to państwo faszystowskie,
to państwo faszystowskie,
03:17
a failed state,
50
185040
1496
państwo-nieudacznik,
03:18
a state run by a junta who came to power
as a result of a coup d'état.
as a result of a coup d'état.
51
186560
4856
państwo rządzone przez juntę,
która przejęła władzę przez zamach stanu.
która przejęła władzę przez zamach stanu.
03:23
We proved that it's not bad journalism;
52
191440
2776
Dowiedliśmy, że to nie jest
kiepskie dziennikarstwo.
kiepskie dziennikarstwo.
03:26
it's a deliberate act of misinformation.
53
194240
2960
To celowa dezinformacja.
03:29
Fake news is a powerful weapon
in information warfare,
in information warfare,
54
197800
3456
Fake news to potężna broń
w wojnie informacyjnej,
w wojnie informacyjnej,
03:33
but there is something we can do about it.
55
201280
2800
ale my też możemy działać.
03:37
We all have smartphones.
56
205080
1936
Wszyscy mamy smartfony.
03:39
When we see something interesting,
it's often automatic.
it's often automatic.
57
207040
3456
Widząc coś ciekawego,
często działamy odruchowo.
często działamy odruchowo.
03:42
We just click and pass it along.
58
210520
1920
Klikamy i przekazujemy dalej.
03:45
But how can you
not be a part of fake news?
not be a part of fake news?
59
213400
2840
Jak nie rozpowszechniać
fałszywych informacji?
fałszywych informacji?
03:48
First, if it's too dramatic,
too emotional, too clickbait,
too emotional, too clickbait,
60
216680
6480
Gdy brzmi zbyt dramatycznie,
emocjonalnie i czuć, że to clickbait,
emocjonalnie i czuć, że to clickbait,
03:56
then it's very likely that it isn't true.
61
224240
2920
to prawdopodobnie komunikat jest fałszywy.
04:00
The truth is boring sometimes.
62
228320
2336
Prawda czasami jest nudna.
04:02
(Laughter)
63
230680
1376
(Śmiech)
04:04
Manipulations are always sexy.
64
232080
2320
Kłamstwa są zawsze sexy.
04:07
They are designed to captivate you.
65
235040
2080
Są stworzone, by poruszyć.
04:10
Do your research.
66
238000
1776
Wszystko trzeba weryfikować.
04:11
This is the second point, very simple.
67
239800
2816
To kolejna zasada, bardzo prosta.
04:14
Look at other sites.
68
242640
1816
Sprawdzaj inne strony internetowe.
04:16
Check out alternative news sources.
69
244480
2616
Porównuj z innymi źródłami informacji.
04:19
Google names, addresses,
license plates, experts and offers.
license plates, experts and offers.
70
247120
5416
Wyszukuj w Google nazwiska, adresy,
tablice rejestracyjne, ekspertów i oferty.
tablice rejestracyjne, ekspertów i oferty.
04:24
Don't just believe, check.
71
252560
1600
Nie wierz, sprawdzaj.
04:26
It's the only way
to stop this culture of fake news.
to stop this culture of fake news.
72
254840
3960
To jedyny sposób
na powstrzymanie kultury fake news.
na powstrzymanie kultury fake news.
04:31
This information warfare
is not only about fake news.
is not only about fake news.
73
259640
3496
Wojna informacyjna nie polega tylko
na podawaniu fałszywych informacji.
na podawaniu fałszywych informacji.
04:35
Our society depends on trust:
74
263160
2600
Podstawą społeczeństwa jest zaufanie:
04:38
trust in our institutions,
75
266840
1856
zaufanie wobec instytucji,
04:40
in science,
76
268720
1376
wobec nauki
04:42
trust in our leaders,
77
270120
2056
wobec władzy,
04:44
trust in our news outlets.
78
272200
2480
zaufanie wobec mediów informacyjnych.
04:47
And it's on us to find a way
to rebuild trust,
to rebuild trust,
79
275320
5056
To my musimy znaleźć sposób,
żeby to zaufanie odzyskać,
żeby to zaufanie odzyskać,
04:52
because fake news destroys it.
80
280400
2120
bo fałszywe informacje je niszczą.
04:55
So ask yourself,
81
283320
2096
Zadajcie sobie pytanie:
04:57
what have you lost your faith in?
82
285440
2640
w co przestaliście wierzyć?
05:01
Where has trust been ruined for you?
83
289000
2720
Do czego straciliście zaufanie?
05:04
And what are you going to do about it?
84
292600
2800
I co zamierzacie z tym zrobić?
Dziękuję.
05:08
Thank you.
85
296160
1216
05:09
(Applause)
86
297400
5520
(Brawa)
ABOUT THE SPEAKER
Olga Yurkova - Journalist, editorTED Fellow Olga Yurkova is a journalist and cofounder of StopFake.org, an independent Ukrainian organization that trains an international cohort of fact-checkers in an effort to curb propaganda and misinformation in the media.
Why you should listen
Olga Yurkova edits the Context and Opinions sections of StopFake.org. She teaches different audiences how propaganda works and how to identify fake news, consulting a range of organizations and public structures and collaborating with mainstream media as a journalist.
Yurkova explores propaganda methods and finds out new ways to overcome these new challenges. In June 2017, she and her colleagues Maarten Schenk and Jordy Nijenhuis launched a project called Forbidden Facts, which explains how fake news spreads online through clickbait headlines on Facebook that reach out to skeptical audiences.
Yurkova has 15 years of experience in journalism. She headed the local multimedia newsroom in Ternopil city for six years, becoming the market leader during that time. She then ran the Donbas and Crimea department at the national multimedia newsroom Nova Informacia for three years. She has been working as a new media trainer since 2012.
For fighting propaganda, Yurkova was included into the list of New Europe 100 and was named a TED Fellow in 2018.
Olga Yurkova | Speaker | TED.com