ABOUT THE SPEAKER
Christiana Figueres - Climate advocate
Christiana Figueres is the executive secretary of the United Nations Framework Convention on Climate Change (UNFCCC), who led the recent COP 21 climate talks in Paris.

Why you should listen

Christiana Figueres has been the executive secretary of the UNFCCC since July 2010. She has directed five consecutive successful Conferences of the Parties, and is now charged with the intergovernmental process to deliver the 2015 Paris agreement on climate change.

Figueres has a long trajectory in the field of global climate change, having been a member of the Costa Rican negotiating team 1995- 2009, and having played a number of key roles in the governance of the UNFCCC before formally joining the secretariat. She initiated her life of public service as Minister Counselor at the Embassy of Costa Rica in Bonn, Germany in 1982. Moving to the USA, she was Director of Renewable Energy in the Americas (REIA) and in 1995 founded the nonprofit Center for Sustainable Development of the Americas (CSDA) which she directed for eight years. She designed and helped to establish national climate change programs throughout Latin America and served as high level advisor to both governments and private companies. In 2001 she received the Hero for the Planet Award from National Geographic.

More profile about the speaker
Christiana Figueres | Speaker | TED.com
TED2016

Christiana Figueres: The inside story of the Paris climate agreement

Christiana Figueres: Kuluary konferencji klimatycznej w Paryżu

Filmed:
1,194,337 views

Co byś zrobił, gdyby polecono ci ocalić planetę? Gdy Christiana Figueres została wybrana przez ONZ do prowadzenia negocjacji podczas konferencji klimatycznej w Paryżu (COP 21) w grudniu 2015 roku, zareagowała jak większość z nas. Pomyślała, że to niemożliwe, żeby skłonić przywódców 195 państw do porozumienia dotyczącego sposobów na spowolnienie zmiany klimatu. Dowiedz się, jak przeszła od sceptycyzmu do optymizmu, i pomogła światu osiągnąć najważniejsze jak do tej pory porozumienie klimatyczne.
- Climate advocate
Christiana Figueres is the executive secretary of the United Nations Framework Convention on Climate Change (UNFCCC), who led the recent COP 21 climate talks in Paris. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:12
I have one more reasonpowód for optimismoptymizm:
0
760
2656
Mam kolejny powód, żeby być optymistką:
00:15
climateklimat changezmiana.
1
3440
1456
zmiana klimatu.
00:16
Maybe you don't believe it,
but here is the factfakt.
2
4920
2760
Może mi nie wierzycie, ale oto fakty.
00:20
On DecemberGrudnia 12, 2015,
3
8400
3400
12 grudnia 2015 roku
00:24
in ParisParyż, underpod the UnitedStany Zjednoczone NationsNarodów,
4
12600
2616
w Paryżu, pod auspicjami ONZ,
00:27
195 governmentsrządy got togetherRazem
5
15240
4456
spotkały się rządy 195 krajów
00:31
and unanimouslyjednogłośnie --
6
19720
2160
i jednogłośnie,
00:34
if you've workedpracował with governmentsrządy,
you know how difficulttrudny that is --
7
22600
3216
jeśli współpracowaliście z rządami,
wiecie, jakie to trudne,
00:37
unanimouslyjednogłośnie decidedzdecydowany
8
25840
2216
jednogłośnie zadecydowały
00:40
to intentionallycelowo changezmiana the coursekurs
of the globalświatowy economygospodarka
9
28080
4816
o celowej zmianie
kierunku światowej gospodarki,
00:44
in orderzamówienie to protectochraniać the mostwiększość vulnerablewrażliwy
10
32920
2816
żeby chronić najsłabszych
00:47
and improveulepszać the life of all of us.
11
35760
2656
i poprawić życie nas wszystkich.
00:50
Now, that is a remarkableznakomity achievementosiągnięcie.
12
38440
2416
To znaczące osiągnięcie.
00:52
(ApplauseAplauz)
13
40880
2216
(Brawa)
00:55
But it is even more remarkableznakomity
14
43120
2136
A tym bardziej znaczące,
00:57
if you considerrozważać where we had been
just a fewkilka yearslat agotemu.
15
45280
3976
jeśli wziąć pod uwagę,
gdzie byliśmy jeszcze parę lat temu,
01:01
2009, CopenhagenCopenhagen.
16
49280
2656
w 2009 roku w Kopenhadze.
01:03
Who rememberspamięta CopenhagenCopenhagen?
17
51960
1640
Kto pamięta Kopenhagę?
01:06
Well, after yearslat of workingpracujący
towardw kierunku a climateklimat agreementumowa,
18
54160
5576
Po latach starań o zawarcie
umowy klimatycznej
01:11
the samepodobnie governmentsrządy
convenedzwołany in CopenhagenCopenhagen
19
59760
3160
te same rządy spotkały się w Kopenhadze
01:16
and failednie udało się miserablymarnie.
20
64080
1960
i poniosły straszną porażkę.
01:18
Why did it failzawieść miserablymarnie?
21
66640
2376
Czemu zawiodły?
Z wielu różnych powodów,
01:21
For manywiele differentróżne reasonspowody,
22
69040
1576
głównie ze względu na zakorzeniony podział
01:22
but primarilyprzede wszystkim because
of the deeplygłęboko entrenchedzakorzenione dividepodzielić
23
70640
3536
między globalną Północą a Południem.
01:26
betweenpomiędzy the globalświatowy
NorthPółnoc and the globalświatowy SouthPołudniowa.
24
74200
2720
01:30
So now, sixsześć monthsmiesiące after this failureniepowodzenie,
25
78720
3896
Sześć miesięcy po tej porażce
poproszono mnie
o wzięcie odpowiedzialności
01:34
I was callednazywa in
to assumezałożyć the responsibilityodpowiedzialność
26
82640
3336
za negocjacje w sprawie zmiany klimatu.
01:38
of the globalświatowy climateklimat changezmiana negotiationsnegocjacje.
27
86000
2056
01:40
You can imaginewyobrażać sobie, the perfectidealny momentza chwilę
to startpoczątek this newNowy jobpraca.
28
88080
4376
Doskonały moment na rozpoczęcie pracy.
01:44
The globalświatowy moodnastrój on climateklimat changezmiana
was in the trashśmieci can.
29
92480
3696
Globalne podejście
do zmiany klimatu było negatywne.
01:48
No one believeduwierzyli
30
96200
2456
Nikt nie wierzył,
01:50
that a globalświatowy agreementumowa
could ever be possiblemożliwy.
31
98680
2960
że globalne porozumienie będzie możliwe.
01:54
In factfakt, neitherani did I.
32
102160
2040
Sama w to nie wierzyłam.
01:57
If you promiseobietnica not to tell anyonektokolwiek
outsidena zewnątrz of this wonderfulwspaniale TEDTED audiencepubliczność,
33
105160
4816
Jeśli obiecacie nikomu o tym nie mówić,
spoza wspaniałej publiczności TED,
02:02
I'm going to divulgeujawniać a secretsekret
34
110000
2096
ujawnię wam sekret,
02:04
that has been gratefullyz wdzięcznością
buriedpochowany by historyhistoria.
35
112120
4360
który został ukryty przez historię.
02:09
On my first pressnaciśnij conferencekonferencja,
36
117600
2696
Na mojej pierwszej konferencji prasowej
02:12
a journalistdziennikarz askedspytał, "UmUM, MsMS. FigueresFigueres,
37
120320
3376
dziennikarz zapytał mnie:
"Pani Figueres, czy uważa pani,
że globalne porozumienie będzie możliwe?".
02:15
do you think that a globalświatowy agreementumowa
is ever going to be possiblemożliwy?"
38
123720
4376
02:20
And withoutbez engagingujmujący brainmózg,
I heardsłyszał me utterwypowiem,
39
128120
4336
Bez głębszego zastanowienia powiedziałam:
"Nie za mojego życia".
02:24
"Not in my lifetimeżycie."
40
132480
1600
02:27
Well, you can imaginewyobrażać sobie
the facestwarze of my pressnaciśnij teamzespół
41
135240
3536
Można sobie wyobrazić twarze
mojego zespołu z działu prasowego
02:30
who were horrifiedprzerażony
at this crazyzwariowany CostaCosta RicanKostarykański womankobieta
42
138800
3696
zaszokowanych przez wariatkę z Kostaryki
i zarazem ich nową szefową.
02:34
who was theirich newNowy bossszef.
43
142520
1400
02:36
And I was horrifiedprzerażony, too.
44
144720
2616
Również byłam zaszokowana.
Nie byłam zaszokowana sobą,
bo przywykłam do siebie,
02:39
Now, I wasn'tnie było horrifiedprzerażony at me,
because I'm kinduprzejmy of used to myselfsiebie.
45
147360
3256
ale konsekwencjami tego,
co właśnie powiedziałam.
02:42
I was actuallytak właściwie horrifiedprzerażony
46
150640
2176
02:44
at the consequenceskonsekwencje
of what I had just said,
47
152840
3696
02:48
at the consequenceskonsekwencje for the worldświat
48
156560
2176
Konsekwencjami dla świata,
02:50
in whichktóry all our childrendzieci
are going to have to liverelacja na żywo.
49
158760
4400
w którym przyjdzie żyć naszym dzieciom.
02:56
It was franklyszczerze a horribleokropny momentza chwilę for me,
50
164240
2816
Szczerze mówiąc,
to był przerażający moment,
02:59
and I thought, well, no, hangpowiesić on,
51
167080
2096
pomyślałam sobie,
03:01
hangpowiesić on.
52
169200
1616
że "niemożliwe" to nie fakt, ale postawa.
03:02
ImpossibleNiemożliwe is not a factfakt,
53
170840
3816
03:06
it's an attitudepostawa.
54
174680
1440
03:08
It's only an attitudepostawa.
55
176800
2376
To tylko postawa.
03:11
And I decidedzdecydowany right then and there
that I was going to changezmiana my attitudepostawa
56
179200
4936
Dokładnie wtedy zdecydowałam,
że zmienię swoje nastawienie
03:16
and I was going to help the worldświat
changezmiana its attitudepostawa on climateklimat changezmiana.
57
184160
4640
i pomogę zmienić światopogląd
dotyczący zmiany klimatu.
03:21
So I don't know --
58
189760
2976
Nie wiem.
03:24
No, just this? ThanksDzięki.
59
192760
1976
Tylko tyle? Dzięki.
03:26
I don't know --
60
194760
1200
Nie wiem, co byście zrobili,
gdyby wam powiedziano,
03:30
what you would do
61
198120
1536
03:31
if you were told
your jobpraca is to savezapisać the planetplaneta.
62
199680
5440
że waszym zadaniem
jest uratowanie planety.
Taki jest zakres waszych obowiązków,
03:37
Put that on the jobpraca descriptionopis.
63
205960
1800
za który bierzecie
całkowitą odpowiedzialność.
03:41
And you have fullpełny responsibilityodpowiedzialność,
64
209040
2656
03:43
but you have absolutelyabsolutnie no authorityautorytet,
65
211720
3136
Jednak nie macie żadnej władzy,
03:46
because governmentsrządy are sovereignsuwerenny
in everykażdy decisiondecyzja that they take.
66
214880
3840
bo rządy są niezależne
w każdej decyzji, jaką podejmują.
03:52
Well, I would really love to know
67
220560
3456
Chciałabym wiedzieć,
03:56
what you would do
on the first MondayOd poniedziałku morningranek,
68
224040
2256
co byście zrobili
w pierwszy poniedziałek rano.
Oto, co zrobiłam.
03:58
but here'soto jest what I did: I panickedwpadł w panikę.
69
226320
2416
Spanikowałam.
04:00
(LaughterŚmiech)
70
228760
1656
(Śmiech)
04:02
And then I panickedwpadł w panikę again,
71
230440
2496
I później znowu.
04:04
because I realizedrealizowany I have no ideapomysł
how we're going to solverozwiązać this problemproblem.
72
232960
4040
Nie wiedziałam, jak rozwiązać ten problem.
Nie miałam pojęcia,
jak rozwiązać ten problem.
04:09
And then I realizedrealizowany I have no ideapomysł
how we're going to solverozwiązać this problemproblem,
73
237800
4056
Ale jedno wiedziałam na pewno.
04:13
but I do know one thing:
74
241880
2936
04:16
we have got to changezmiana
the toneton of this conversationrozmowa.
75
244840
4976
Musimy zmienić ton tej rozmowy.
04:21
Because there is no way
you can deliverdostarczyć victoryzwycięstwo
76
249840
3096
Nie osiągnie się sukcesu bez optymizmu.
04:24
withoutbez optimismoptymizm.
77
252960
1200
04:27
And here,
78
255040
1576
Słowo "optymizm"
ma dla mnie proste znaczenie.
04:28
I use optimismoptymizm as a very simpleprosty wordsłowo,
79
256640
4536
Spróbujmy je zrozumieć
w szerszym znaczeniu
04:33
but let's understandzrozumieć it
in its broaderszerszy sensesens.
80
261200
2776
04:36
Let's understandzrozumieć it as courageodwaga,
81
264000
2896
jako odwagę, nadzieję, zaufanie,
04:38
hopenadzieja, trustzaufanie, solidaritysolidarność,
82
266920
3976
solidarność oraz fundamentalną wiarę
w to, że możemy zjednoczyć się
04:42
the fundamentalfundamentalny beliefwiara
that we humansludzie can come togetherRazem
83
270920
4896
i pomóc sobie nawzajem,
żeby poprawić los ludzkości.
04:47
and can help eachkażdy other
to better the fatelos of mankindludzkości.
84
275840
3280
04:51
Well, you can imaginewyobrażać sobie
that I thought that withoutbez that,
85
279800
2616
Możecie sobie wyobrazić,
że myślałam, że bez tego
04:54
there was no way we were going
to get out of the paralysisparaliż of CopenhagenCopenhagen.
86
282440
3456
nie dało się wyjść z impasu w Kopenhadze.
04:57
And for sixsześć yearslat,
87
285920
1816
Przez sześć lat uparcie i nieubłaganie
04:59
I have stubbornlyuparcie, relentlesslynieustannie
injectedwstrzyknięty optimismoptymizm into the systemsystem,
88
287760
5856
starałam się podawać sporą dawkę
optymizmu do systemu,
05:05
no mattermateria what the questionspytania
from the pressnaciśnij --
89
293640
2856
bez względu na pytania od prasy,
05:08
and I have gottenzdobyć better at those --
90
296520
2176
i byłam w tym coraz lepsza,
bez względu na kontrargumenty.
05:10
and no mattermateria what the evidencedowód
to the contraryprzeciwnie.
91
298720
3176
05:13
And believe you me, there has been
a lot of contraryprzeciwnie evidencedowód.
92
301920
5480
Wierzcie mi, że kontrargumentów jest dużo.
05:21
But relentlessnieustające optimismoptymizm into the systemsystem.
93
309360
4280
Bezwzględny optymizm włączony do systemu.
05:26
And prettyładny soonwkrótce,
94
314880
1976
Niedługo potem
05:28
we beganrozpoczął się to see changeszmiany
happeningwydarzenie in manywiele areasobszary,
95
316880
5336
zaczęliśmy zauważać zmiany
zachodzące w wielu sferach,
05:34
precipitatedwytrąca się by thousandstysiące of people,
96
322240
3256
w których brało udział tysiące ludzi,
05:37
includingwłącznie z manywiele of you here todaydzisiaj,
97
325520
2616
włączając w to wielu z was.
05:40
and I thank you.
98
328160
1200
Dziękuję wam za to.
05:42
And this TEDTED communityspołeczność
will not be surprisedzaskoczony
99
330040
5096
Społeczność TED nie będzie zaskoczona,
05:47
if I tell you the first areapowierzchnia
100
335160
2616
jeśli powiem, że pierwszą sferą,
05:49
in whichktóry we saw remarkableznakomity changezmiana
101
337800
3136
w której zauważyliśmy ogromną zmianę,
05:52
was ...
102
340960
1200
była technologia.
05:55
technologytechnologia.
103
343320
1200
Zaczęliśmy zauważać,
że czyste technologie,
05:57
We beganrozpoczął się to see that cleanczysty technologiestechnologie,
104
345600
2616
06:00
in particularszczególny renewableodnawialny
energyenergia technologiestechnologie,
105
348240
2456
zwłaszcza technologie energii odnawialnej,
06:02
beganrozpoczął się to dropupuszczać pricecena
and increasezwiększać in capacityPojemność,
106
350720
2616
zaczęły tanieć i stały się wydajniejsze
06:05
to the pointpunkt where todaydzisiaj
we are alreadyjuż buildingbudynek
107
353360
3056
do takiego stopnia,
że dzisiaj już powstają
06:08
concentratedstężony solarsłoneczny powermoc plantsrośliny
108
356440
1736
elektrownie słoneczne typu CSP
06:10
that have the capacityPojemność
to powermoc entireCały citiesmiasta,
109
358200
4456
zdolne do zasilania całych miast.
06:14
to say nothing of the factfakt
of what we are doing on mobilityruchliwość
110
362680
4136
Nie mówiąc już o tym,
co robione jest w kwestii transportu
06:18
and intelligentinteligentny buildingsBudynki.
111
366840
1880
i inteligentnego budownictwa.
06:21
And with this shiftprzesunięcie in technologiestechnologie,
112
369400
2816
Dzięki postępowi w technologii
06:24
we were ablezdolny to beginzaczynać to understandzrozumieć
113
372240
3176
zaczęliśmy zauważać
06:27
that there was a shiftprzesunięcie
in the economicgospodarczy equationrównanie,
114
375440
3560
zmiany w sferze ekonomicznej.
06:31
because we were ablezdolny to recognizerozpoznać
115
379720
2096
Walka ze zmianą klimatu jest kosztowna
06:33
that yes, there are
hugeolbrzymi costskoszty to climateklimat changezmiana,
116
381840
3096
06:36
and yes, there are compoundedzłożony risksryzyko.
117
384960
2536
i nie jest pozbawiona ryzyka.
06:39
But there alsorównież are economicgospodarczy advantagesZalety
118
387520
2656
Ma jednak ekonomiczne zalety
06:42
and intrinsicwewnętrzne benefitskorzyści,
119
390200
1696
i idące za tym korzyści,
06:43
because the disseminationrozsiewanie
of the cleanczysty technologiestechnologie
120
391920
2936
które niosą ze sobą czyste technologie,
06:46
is going to bringprzynieść us cleanerodkurzacz airpowietrze,
121
394880
2000
jak czyściejsze powietrze,
06:50
better healthzdrowie,
122
398640
1376
lepsze zdrowie,
06:52
better transportationtransport,
more livableznośny citiesmiasta,
123
400040
2536
lepszy transport,
bardziej przyjazne życiu miasta,
większe bezpieczeństwo energetyczne,
06:54
more energyenergia securitybezpieczeństwo,
124
402600
1536
06:56
more energyenergia accessdostęp
to the developingrozwijanie worldświat.
125
404160
3456
lepszą dostępność energii
dla krajów rozwijających się,
06:59
In sumsuma, a better worldświat
than what we have now.
126
407640
3040
świat dużo lepszy od tego,
w którym żyjemy obecnie.
07:03
And with that understandingzrozumienie,
127
411840
1680
Wiedząc o tym,
07:06
you should have witnessedpoświadczony,
in factfakt, partczęść of you were,
128
414840
3496
wielu z was pewnie dostrzegło
07:10
the spreadrozpiętość of ingenuitypomysłowość and excitementpodniecenie
129
418360
4336
rozprzestrzeniającą się
innowacyjność i entuzjazm,
07:14
that wentposzedł throughprzez,
first throughprzez nonnationalnonnational governmentsrządy,
130
422720
4016
zaczynając od samorządów,
07:18
the privateprywatny sectorsektor, captainskapitanów of industryprzemysł,
insuranceubezpieczenie companiesfirmy,
131
426760
4136
sektor prywatny, liderów biznesu,
firmy ubezpieczeniowe,
07:22
investorsinwestorzy, cityMiasto leadersprzywódcy,
faithwiara communitiesspołeczności,
132
430920
4296
inwestorów, prezydentów miast
aż po społeczności religijne.
07:27
because they all beganrozpoczął się to understandzrozumieć,
this actuallytak właściwie can be in theirich interestzainteresowanie.
133
435240
5336
Wszyscy zaczęli rozumieć,
że to leży w ich interesie
07:32
This can actuallytak właściwie
improveulepszać theirich bottomDolny linelinia.
134
440600
3520
i może wpłynąć na poprawę ich dochodów.
07:37
And it wasn'tnie było just the usualzwykły suspectspodejrzani.
135
445840
5760
Nie tylko ci zazwyczaj zainteresowani.
07:44
I have to tell you I had the CEODYREKTOR GENERALNY
of a majorpoważny, majorpoważny oilolej and gasgaz companyfirma
136
452760
5296
Jeden z szefów
dużej spółki naftowo-gazowej
07:50
come to me at the beginningpoczątek of last yearrok
137
458080
2336
przyszedł do mnie
na początku zeszłego roku
07:52
and say --
138
460440
1200
i w prywatnej rozmowie
07:54
privatelyprywatnie, of coursekurs --
139
462520
1760
przyznał,
07:57
he did not know how
he was going to changezmiana his companyfirma,
140
465280
3856
że nie wie, jak zmienić spółkę,
08:01
but he is going to changezmiana it,
141
469160
2176
ale to zrobi,
08:03
because he's interestedzainteresowany
in long-termdługoterminowy viabilityzdolność do życia.
142
471360
2680
bo chce, żeby przetrwała na rynku.
08:06
Well, now we have a shiftprzesunięcie
in the economicgospodarczy equationrównanie,
143
474840
5176
Pojawia się zmiana myślenia
w sferze ekonomicznej.
08:12
and with that, with broaderszerszy
supportwsparcie from everyonekażdy,
144
480040
4336
Nie trzeba było długo czekać,
żeby zauważyć zainteresowanie rządów
08:16
it did not take very long
before we saw that nationalkrajowy governmentsrządy
145
484400
6376
08:22
wokeobudził up to the factfakt
that this is in theirich nationalkrajowy interestzainteresowanie.
146
490800
4856
dostrzegające w tym narodowy interes.
08:27
And when we askedspytał countrieskraje
to beginzaczynać to identifyzidentyfikować
147
495680
4136
Kiedy zaczęliśmy pytać kraje
o możliwości pomocy,
08:31
how they could contributeprzyczynić się
to globalświatowy effortsstarania
148
499840
3896
ich potencjalny wkład
w walkę ze zmianą klimatu
08:35
but basedna podstawie on theirich nationalkrajowy interestzainteresowanie,
149
503760
2336
w oparciu o ich interes narodowy,
08:38
189 countrieskraje out of 195,
150
506120
4256
189 krajów ze 195,
08:42
189 countrieskraje sentwysłane theirich
comprehensivewszechstronny climateklimat changezmiana plansplany,
151
510400
5336
189 krajów przedstawiło
dokładne plany walki ze zmianą klimatu,
mając na względzie interes narodowy,
08:47
basedna podstawie on theirich nationalkrajowy interestzainteresowanie,
152
515760
2135
08:49
concurrentrównoczesne with theirich prioritiespriorytety,
153
517919
1897
zbieżne z ich priorytetami,
08:51
consistentzgodny with theirich nationalkrajowy
sustainablepodtrzymywalny developmentrozwój plansplany.
154
519840
3480
spójne z narodowymi planami
zrównoważonego rozwoju.
08:56
Well,
155
524680
1200
08:58
oncepewnego razu you protectochraniać
the corerdzeń interestszainteresowania of nationsnarody,
156
526800
5176
Wraz z ochroną interesu narodowego
09:04
then you can understandzrozumieć
that nationsnarody were readygotowy
157
532000
3656
narody stają się bardziej otwarte
09:07
to beginzaczynać to convergezbiegają się ontona a commonpospolity pathścieżka,
158
535680
3616
do podjęcia wspólnej drogi
09:11
ontona a commonpospolity directionkierunek of travelpodróżować
159
539320
3256
we wspólnym kierunku.
09:14
that is going to take us
probablyprawdopodobnie severalkilka decadesdziesiątki lat,
160
542600
3136
Pewnie zabierze nam to kilka dekad,
09:17
but over those severalkilka decadesdziesiątki lat
is going to take us
161
545760
2496
ale w ciągu kilku dekad
stworzymy nową światową gospodarkę,
09:20
into the newNowy economygospodarka,
162
548280
1456
09:21
into a decarbonizeddecarbonized,
highlywysoko resilientelastyczne economygospodarka,
163
549760
3576
zdekarbonizowaną i odporną na zawirowania.
09:25
And the nationalkrajowy contributionsskładki
that are currentlyobecnie on the tablestół
164
553360
3376
Wkład, jaki proponowany jest obecnie
09:28
on behalfimieniu of nationalkrajowy governmentsrządy
165
556760
2296
przez rządy państw,
09:31
are insufficientniewystarczające to get us
to a stabilizedstabilizowany climateklimat,
166
559080
4136
jest niewystarczający,
żeby ustabilizować klimat,
09:35
but they are only the first stepkrok,
167
563240
2056
ale to tylko pierwsze kroki,
09:37
and they will improveulepszać over time.
168
565320
2016
które później zostaną usprawnione.
09:39
And the measurementPomiar, reportingraportowanie
and verificationweryfikacji of all of those effortsstarania
169
567360
4416
A pomiar, obowiązek raportowania
i weryfikacja wszystkich tych wysiłków
09:43
is legallyzgodnie z prawem bindingwiązania.
170
571800
1656
jest prawnie wiążąca.
09:45
And the checkpointspunkty kontrolne that we're
going to have everykażdy fivepięć yearslat
171
573480
3736
Podobnie jak obowiązkowe
kontrole co pięć lat,
żeby ocenić wspólny postęp
w kierunku naszego celu.
09:49
to assessoszacować collectivekolektyw progresspostęp
towardsw kierunku our goalcel are legallyzgodnie z prawem bindingwiązania,
172
577240
4496
09:53
and the pathścieżka itselfsamo towardw kierunku
a decarbonizeddecarbonized and more resilientelastyczne economygospodarka
173
581760
4896
Ustalenia odnośnie drogi do osiągnięcia
zdekarbonizowanej i odpornej gospodarki
09:58
is legallyzgodnie z prawem bindingwiązania.
174
586680
1200
są również prawnie wiążące.
10:00
And here'soto jest the more importantważny partczęść:
175
588480
2016
Najważniejsze z tego wszystkiego:
10:02
What did we have before?
176
590520
1416
Co mieliśmy wcześniej?
10:03
A very smallmały handfulgarść of countrieskraje
177
591960
3056
Garstkę państw,
10:07
who had undertakenpodejmowane very reducedzredukowany,
178
595040
3240
które zobowiązały się do niewielkich,
10:11
short-termkrótkoterminowe emissionemisji reductionzmniejszenie commitmentszobowiązania
179
599320
3056
krótkoterminowych redukcji emisji,
10:14
that were completelycałkowicie insufficientniewystarczające
180
602400
3176
które były niewystarczające
10:17
and furthermorePonadto,
largelyw dużej mierze perceivedpostrzegane as a burdenobciążenie.
181
605600
3416
i w większości postrzegane jako ciężar.
10:21
Now what do we have?
182
609040
1416
Co osiągnęliśmy?
10:22
Now we have all countrieskraje of the worldświat
contributingprzyczynianie się with differentróżne intensitiespoziomy intensywności
183
610480
5576
Obecnie wszystkie kraje w różnym stopniu,
10:28
from differentróżne approachesawanse
in differentróżne sectorssektorów,
184
616080
2296
z różnymi podejściami w różnych sektorach,
10:30
but all of them
contributingprzyczynianie się to a commonpospolity goalcel
185
618400
3480
starają się przyczynić
do osiągnięcia wspólnego celu,
10:35
and alongwzdłuż a pathścieżka
186
623040
2456
podążając wspólną ścieżką
10:37
with environmentalśrodowiskowy integrityintegralność.
187
625520
2040
do osiągnięcia spójności ekologicznej.
10:40
Well, oncepewnego razu you have all of this in placemiejsce
188
628400
4056
Kiedy udało się tego dokonać
10:44
and you have shiftedprzesunięty this understandingzrozumienie,
189
632480
2216
i zmienić podejście,
10:46
then you see that governmentsrządy
were ablezdolny to go to ParisParyż
190
634720
4376
rządy gotowe były spotkać się w Paryżu
10:51
and adoptprzyjąć the ParisParyż agreementumowa.
191
639120
2536
i podpisać porozumienie paryskie.
10:53
(ApplauseAplauz)
192
641680
2640
(Brawa)
11:01
So,
193
649360
1200
11:03
as I look back
194
651280
1520
Patrząc wstecz
11:08
over the pastprzeszłość sixsześć yearslat,
195
656440
2120
na minione sześć lat,
11:14
first I rememberZapamiętaj
196
662000
1480
pierwsze, co przychodzi mi na myśl,
11:16
the day the ParisParyż agreementumowa was adoptedprzyjęty.
197
664480
3600
to dzień przyjęcia porozumienia.
11:20
I cannotnie może tell you
the euphoriaeuforia in the roompokój.
198
668800
2576
Niewyobrażalna euforia w sali obrad,
11:23
5,000 people jumpingskoki out of theirich seatssiedzenia,
199
671400
3376
5000 osób wyskakujących ze swoich miejsc,
11:26
cryingpłacz, clappingklaskanie, screamingkrzyczeć, yellingwrzeszczał,
200
674800
3656
płaczących, klaszczących, krzyczących,
11:30
tornrozdarty betweenpomiędzy euphoriaeuforia and still disbeliefniedowierzanie
at what they had just seenwidziany,
201
678480
5296
targanych przez emocje
od euforii po niedowierzanie,
11:35
because so manywiele people
202
683800
1840
bo tyle osób
11:38
had workedpracował for yearslat towardsw kierunku this,
and this was finallywreszcie theirich realityrzeczywistość.
203
686440
4680
pracowało nad tym przez lata
i w końcu stało się to rzeczywistością.
11:44
And it wasn'tnie było just those
who had participateduczestniczył directlybezpośrednio.
204
692480
4240
Byli to nie tylko ci zaangażowani
bezpośrednio w rozmowy.
11:49
A fewkilka weekstygodnie agotemu, I was with a colleaguekolega
205
697600
2776
Kilka tygodni wcześniej jeden z kolegów
11:52
who was tryingpróbować to decidedecydować się
206
700400
1816
myślał nad kupnem tahitańskich pereł
dla wspaniałej żony Nataszy.
11:54
on a TahitianTAHITIAN pearlPerła that he wanted
to give to his wonderfulwspaniale wifeżona NatashaNatasha.
207
702240
5200
Kiedy się w końcu zdecydował na zakup,
12:01
And oncepewnego razu he had finallywreszcie decidedzdecydowany
what he was going to buykupować,
208
709160
4040
12:06
the jewelerJubiler said to him,
209
714760
1216
jubiler powiedział mu,
12:08
"You know, you're very luckySzczęściarz
that you're buyingkupowanie this now,
210
716000
2816
że ma ogromne szczęście,
bo perły mogą niebawem zniknąć
ze względu na zmianę klimatu.
12:10
because these pearlsPerły could go extinctwyginąć
very soonwkrótce because of climateklimat changezmiana."
211
718840
4680
Spytał: "Czy słyszał pan,
12:16
"But," the jewelerJubiler said, "have you heardsłyszał,
212
724240
3536
że przedstawiciele rządów
właśnie podjęli decyzję w tej sprawie
12:19
the governmentsrządy
have just come to a decisiondecyzja,
213
727800
2776
i może Tahiti ma szansę ocaleć?".
12:22
and TahitiTahiti could have a chanceszansa."
214
730600
3240
Wspaniałe potwierdzenie,
12:26
Well, what a fantasticfantastyczny confirmationpotwierdzenie
215
734800
3216
że jeszcze jest nadzieja,
12:30
that perhapsmoże, perhapsmoże here is hopenadzieja,
216
738040
4016
12:34
here is a possiblemożliwy chanceszansa.
217
742080
2000
jest jeszcze szansa.
Pierwsza przyznam,
że przed nami dużo pracy.
12:37
I'm the first one to recognizerozpoznać
that we have a lot of work still to do.
218
745640
4656
12:42
We'veMamy only just startedRozpoczęty
our work on climateklimat changezmiana.
219
750320
3336
Zaczęliśmy walkę ze zmianą klimatu.
12:45
And in factfakt, we need to make sure
that we redoublerekontra our effortsstarania
220
753680
3696
Musimy jednak podwoić nasze starania
12:49
over the nextNastępny fivepięć yearslat
that are the urgentpilne fivepięć yearslat.
221
757400
3800
w ciągu kolejnych pięciu lat i to szybko.
Myślę,
12:54
But I do believe
222
762640
2856
że w ciągu ostatnich sześciu lat
pokonaliśmy drogę
12:57
that we have come over the pastprzeszłość sixsześć yearslat
223
765520
2936
od "niemożliwego"
13:00
from the impossibleniemożliwy
224
768480
1200
do "nie do powstrzymania".
13:02
to the now unstoppablenie do zatrzymania.
225
770440
2096
13:04
And how did we do that?
By injectingwstrzykiwanie transformationaltransformacyjne optimismoptymizm
226
772560
5056
Dokonaliśmy tego dzięki
sporej dawce optymizmu,
13:09
that alloweddozwolony us to go
from confrontationkonfrontacji to collaborationwspółpraca,
227
777640
3456
co pozwoliło nam przejść
od konfrontacji do współpracy
oraz zrozumieć, że narodowe
i regionalne interesy
13:13
that alloweddozwolony us to understandzrozumieć
that nationalkrajowy and locallokalny interestszainteresowania
228
781120
3296
13:16
are not necessarilykoniecznie at oddsszansa
with globalświatowy needswymagania,
229
784440
3376
niekoniecznie stoją w sprzeczności
z potrzebami globalnymi
i można je połączyć
13:19
and that if we understandzrozumieć that,
we can bringprzynieść them togetherRazem
230
787840
2715
w harmonijną całość.
13:22
and we can mergełączyć them harmoniouslyharmonijnie.
231
790579
2237
Patrząc na pozostałe problemy
natury globalnej,
13:24
And as I look forwardNaprzód
to other globalświatowy issuesproblemy
232
792840
3736
13:28
that will requirewymagać
our attentionUwaga this centurystulecie --
233
796600
3856
te wymagające naszej uwagi
w tym stuleciu,
13:32
foodjedzenie securitybezpieczeństwo, waterwoda securitybezpieczeństwo,
home securitybezpieczeństwo, forcedwymuszony migrationmigracja --
234
800480
4480
jak bezpieczeństwo żywnościowe,
wodne, narodowe, przymusowa migracja,
wiem, że na razie nie mamy pojęcia,
13:39
I see that we certainlyna pewno do not know
235
807080
2416
13:41
how we are going to solverozwiązać
those problemsproblemy yetjeszcze.
236
809520
3536
jak je rozwiązać.
Jednak możemy wzorować się
na osiągnięciach dotyczących zmian klimatu
13:45
But we can take a pagestrona
out of what we have doneGotowe on climateklimat changezmiana
237
813080
4696
13:49
and we can understandzrozumieć
238
817800
1256
i zrozumieć,
13:51
that we have got to reinterpretreinterpretacji
the zero-sumsuma zerowa mentalitymentalność.
239
819080
6296
że musimy zmienić myślenie,
bo nie gramy w grę o sumie zerowej.
Nauczono nas,
że zawsze są wygrani i przegrani,
13:57
Because we were trainedprzeszkolony to believe
that there always are winnerszwycięzcy and losersprzegrani,
240
825400
4976
moja strata to twoja wygrana.
14:02
and that your lossutrata is my gainzdobyć.
241
830400
1640
14:04
Well, now that we're in a worldświat
242
832640
2096
Żyjemy w świecie,
14:06
in whichktóry we have reachedosiągnięty
planetaryplanetarny boundariesGranic
243
834760
2936
gdzie przekroczone zostały granice
zrównoważonego rozwoju,
14:09
and that we are not
just so interconnectedpołączone,
244
837720
2656
nie tylko jesteśmy ze sobą połączeni,
14:12
but increasinglycoraz bardziej
interdependentwspółzależne on eachkażdy other,
245
840400
3416
ale również bardzo współzależni,
twoja strata nie jest już moją wygraną.
14:15
your lossutrata is no longerdłużej my gainzdobyć.
246
843840
2160
W tej grze albo stracimy wszyscy,
14:18
We're eitherzarówno all losersprzegrani
247
846760
2480
albo wszyscy wygramy.
14:22
or we all can be winnerszwycięzcy.
248
850160
2736
Będziemy zmuszeni zdecydować
14:24
But we are going to have to decidedecydować się
249
852920
2296
pomiędzy stratą a wygraną.
14:27
betweenpomiędzy zerozero and sumsuma.
250
855240
3160
Będziemy zmuszeni zdecydować
pomiędzy zerowym zyskiem dla każdego
14:31
We're going to have to decidedecydować się
betweenpomiędzy zerozero benefitzasiłek for all
251
859040
4856
a całościowym dla wszystkich.
14:35
or livingżycie life as the sumsuma of all of us.
252
863920
3976
14:39
We'veMamy doneGotowe it oncepewnego razu. We can do it again.
253
867920
2336
Już raz tego dokonaliśmy.
Możemy to powtórzyć.
14:42
ThanksDzięki.
254
870280
1216
Dzięki.
14:43
(ApplauseAplauz)
255
871520
5428
(Brawa)
Translated by Lena Gorska
Reviewed by Sylwia Gliniewicz

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Christiana Figueres - Climate advocate
Christiana Figueres is the executive secretary of the United Nations Framework Convention on Climate Change (UNFCCC), who led the recent COP 21 climate talks in Paris.

Why you should listen

Christiana Figueres has been the executive secretary of the UNFCCC since July 2010. She has directed five consecutive successful Conferences of the Parties, and is now charged with the intergovernmental process to deliver the 2015 Paris agreement on climate change.

Figueres has a long trajectory in the field of global climate change, having been a member of the Costa Rican negotiating team 1995- 2009, and having played a number of key roles in the governance of the UNFCCC before formally joining the secretariat. She initiated her life of public service as Minister Counselor at the Embassy of Costa Rica in Bonn, Germany in 1982. Moving to the USA, she was Director of Renewable Energy in the Americas (REIA) and in 1995 founded the nonprofit Center for Sustainable Development of the Americas (CSDA) which she directed for eight years. She designed and helped to establish national climate change programs throughout Latin America and served as high level advisor to both governments and private companies. In 2001 she received the Hero for the Planet Award from National Geographic.

More profile about the speaker
Christiana Figueres | Speaker | TED.com