TED@IBM
Simone Bianco and Tom Zimmerman: The wonderful world of life in a drop of water
Simone Bianco and Tom Zimmerman: Bir su damlasındaki muhteşem yaşam dünyası
Filmed:
Readability: 4
1,096,293 views
" Nefesini tut, " diyor Tom Zimmerman. " Bu, planktonsuz bir hayat." Bu minik organizmalar gezegenimizdeki oksijeninin 3'te 2'sini üretiyor-- bildiğimiz yaşam onlarsız var olmazdı. Bu konuşmada ve teknoloji tanıtımında Zimmerman ve hücre mühendisi Simone Bianco, 3D mikroskobu bir su damlasına bağlayarak sizleri planktonlarla dalışa götürüyor. Bu büyüleyici varlıklar hakkında daha fazla şey öğrenmek ve küresel ısınma sebebiyle yüzleştikleri tehlikelerden korumak adına ilham alın.
Simone Bianco - Cell engineer
A theoretical physicist by training, IBM's Simone Bianco believes that the 21st century will be the century when the synergy between AI and biology will be fully realized. Full bioTom Zimmerman - Master inventor
Tom Zimmerman is a master inventor at IBM Research – Almaden exploring the frontiers of human-machine interaction and environmental sensing. Full bio
A theoretical physicist by training, IBM's Simone Bianco believes that the 21st century will be the century when the synergy between AI and biology will be fully realized. Full bioTom Zimmerman - Master inventor
Tom Zimmerman is a master inventor at IBM Research – Almaden exploring the frontiers of human-machine interaction and environmental sensing. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
Tom Zimmerman: We'd like to take you
on a fantastic journey
on a fantastic journey
0
889
3341
Tom Zimmerman: Sizi, Kıdemliler
olarak adlandırdığımız varlıkları
olarak adlandırdığımız varlıkları
00:16
to visit the creatures we call the Elders.
1
4254
2650
ziyaret etmek için fantastik
bir yolculuğa çıkarmak isteriz.
bir yolculuğa çıkarmak isteriz.
00:19
We call them the Elders
because a half a billion years ago
because a half a billion years ago
2
7389
3974
Onlara Kıdemliler diyoruz
çünkü yarım milyar yıl önce
çünkü yarım milyar yıl önce
00:23
they tripled the amount
of oxygen in the air,
of oxygen in the air,
3
11387
2952
havadaki oksijen miktarını 3'e katladılar,
00:26
which led to an explosion of life,
4
14363
2928
bu da yaşam patlamasına sebep oldu,
00:29
which led to all of us.
5
17315
1534
bu patlama da hepimize.
00:31
We call them the Elders,
but you probably know them as plankton.
but you probably know them as plankton.
6
19670
3456
Biz Kıdemliler diyoruz ama muhtemelen
siz onları plankton olarak biliyorsunuz.
siz onları plankton olarak biliyorsunuz.
00:35
(Laughter)
7
23631
1046
(Gülüşmeler)
00:36
Now, Simone is a physicist,
and I'm an inventor.
and I'm an inventor.
8
24701
4310
Simone bir fizikçi bense bir mucitim.
00:41
A couple of years ago,
9
29894
1176
Birkaç sene önce,
00:43
I was giving a talk
about an invention I made --
about an invention I made --
10
31094
2247
bir buluşum hakkında
konuşma yapıyordum--
konuşma yapıyordum--
00:45
it was a 3D microscope.
11
33365
1514
3D bir mikroskop.
00:46
And Simone was in the audience.
12
34903
1904
Simone dinleyicilerin arasındaydı.
00:49
He realized that my microscope
could solve a big problem he was having.
could solve a big problem he was having.
13
37244
4234
Mikroskobumun, onun büyük
bir problemini çözebileceğini fark etti.
bir problemini çözebileceğini fark etti.
00:53
Which was, how to measure the movement
of plankton in 3D fast enough
of plankton in 3D fast enough
14
41861
4676
Problem, plankton hareketini
3D'de yeterince hızlı nasıl ölçeceğiydi
3D'de yeterince hızlı nasıl ölçeceğiydi
00:58
so he could mathematically model
their sensing and behavior.
their sensing and behavior.
15
46561
4067
böylece onların hislerini
ve davranışlarını formülleştirebilecekti.
ve davranışlarını formülleştirebilecekti.
01:03
And I frankly needed an application
for my microscope, so ...
for my microscope, so ...
16
51665
3742
Doğrusu benim de mikroskobum için
bir uygulamaya ihtiyacım vardı...
bir uygulamaya ihtiyacım vardı...
01:07
(Laughter)
17
55431
1408
(Gülüşmeler)
01:08
It was like peanut butter meets chocolate.
18
56863
2096
Fıstık ezmesinin
çikolatayla buluşması gibiydi.
çikolatayla buluşması gibiydi.
01:10
(Laughter)
19
58983
1412
(Gülüşmeler)
01:12
So we started working together,
studying these amazing creatures.
studying these amazing creatures.
20
60419
3643
Böylece birlikte bu muhteşem
varlıkları incelemeye başladık.
varlıkları incelemeye başladık.
01:16
And then we were alarmed
to discover something.
to discover something.
21
64489
2802
Ve bir şeyi keşfetmek için
can atıyorduk.
can atıyorduk.
01:19
And that's why we're here today.
22
67696
2113
Bugün burada oluşumuzun sebebi de bu.
01:21
And I just want to do something with you.
23
69833
2373
Sizlerle bir şey yapmak istiyorum.
01:24
Now, please, just hold
your breath for a second.
your breath for a second.
24
72230
2936
Lütfen bir dakikalığına nefesinizi tutun.
01:28
Yes, literally hold your breath.
25
76047
1690
Evet, gerçekten tutun.
01:29
This is the world without plankton.
26
77761
3000
Bu planktonsuz bir dünya.
01:33
You see, plankton generate
two-thirds of our oxygen using the sun.
two-thirds of our oxygen using the sun.
27
81161
4153
Bilirsiniz, planktonlar güneşi kullanarak
oksijenimizin 3'te 2' sini üretiyor.
oksijenimizin 3'te 2' sini üretiyor.
01:37
OK, now you can breathe,
because they're still here.
because they're still here.
28
85875
2461
Tamam, şimdi nefes
alabilirsiniz çünkü hâlâ buradalar.
alabilirsiniz çünkü hâlâ buradalar.
01:41
For now.
29
89145
1150
Şimdilik.
01:43
Simone Bianco: As many of you know,
30
91458
1731
Simone Bianco: Birçoğunuzun bildiği gibi,
01:45
since 1950, the average
surface temperature of the earth
surface temperature of the earth
31
93223
3005
havaya verdiğimiz karbondioksitten dolayı
01:48
has increased by one degree Centigrade
32
96252
2468
ortalama dünya yüzeyi sıcaklığı
1950'den bu yana
1950'den bu yana
01:50
due to all the carbon dioxide
we are pumping into the air.
we are pumping into the air.
33
98744
3147
1 santigrat derece arttı.
01:54
Now, while this temperature increase
may not seem like a big deal to us,
may not seem like a big deal to us,
34
102784
3730
Bu sıcaklık artışı bizim için
büyük bir sorun olarak görünmeyebilir
büyük bir sorun olarak görünmeyebilir
01:58
it is to plankton.
35
106538
1388
ama planktonlar için öyle.
01:59
Indirect measurements have shown
that the global phytoplankton population
that the global phytoplankton population
36
107950
4429
Dolaylı ölçümler fitoplankton nüfusunun
1950 ve 2010 seneleri arasında
1950 ve 2010 seneleri arasında
02:04
may have decreased by as much
as 40 percent between 1950 and 2010
as 40 percent between 1950 and 2010
37
112403
5062
iklim değişikliğinden dolayı %40 oranında
02:09
because of climate change.
38
117489
1517
azalmış olabileceğini gösteriyor.
02:11
And you see, this is a problem
39
119030
1656
Gördüğünüz üzere bu, onları yiyen
balıkları aç bıraktığından dolayı da
balıkları aç bıraktığından dolayı da
02:12
also because it's starving
the fish that eat them.
the fish that eat them.
40
120710
3462
bir problem.
02:16
And about a billion people
around the world
around the world
41
124196
2318
Dünyada yaklaşık 1 milyar insan
02:18
depend on fish as their primary source
of protein from animals.
of protein from animals.
42
126538
3967
hayvanlardan alınan ana protein
kaynağı olarak balıklara bağımlı.
kaynağı olarak balıklara bağımlı.
02:23
So you see, this isn't just
about breathing.
about breathing.
43
131109
2317
Yani bu sadece nefes almakla ilgili değil.
02:25
No plankton means no fish.
44
133792
2181
Plankton yok demek balık yok demek.
02:27
And that is a lot of food
we will need to replace.
we will need to replace.
45
135997
2461
Ve bu da yerine koymamız gereken
çok fazla yemek demek.
çok fazla yemek demek.
02:31
There's something else
that is interesting.
that is interesting.
46
139117
2214
Enteresan olan başka bir şey daha var.
02:33
The bodies of plankton's ancestors
47
141355
2103
Planktonların atalarının bedenleri
02:35
actually make up a for lot
of the carbon we burn today.
of the carbon we burn today.
48
143482
2895
bugün yaktığımız karbonun
çoğunu telafi ediyor.
çoğunu telafi ediyor.
02:38
Which is kind of ironic, if you ask me.
49
146883
2123
Bu da biraz ironik doğrusu.
02:41
Because the plankton that are here today
clean that carbon out of the air.
clean that carbon out of the air.
50
149030
5198
Çünkü planktonlar havadaki
karbonu temizliyor.
karbonu temizliyor.
02:46
But you see, they don't really
hold a grudge.
hold a grudge.
51
154252
2231
Ama kin tuttuklarından değil tabii ki.
02:48
(Laughter)
52
156507
1578
(Gülüşmeler)
02:50
The problem is they cannot keep up
53
158109
2469
Sorun bizim havaya verdiğimiz
muazzam miktarda karbonla
muazzam miktarda karbonla
02:52
with the tremendous amount
of carbon we are dumping into the air.
of carbon we are dumping into the air.
54
160602
3700
baş edememeleri.
02:57
So what does all of this mean?
55
165093
1667
Bunların hepsi ne anlama geliyor?
02:58
Well, it means
that our big carbon footprint
that our big carbon footprint
56
166784
2364
Anlamı, koca karbon ayak izimiz
03:01
is crushing the very creatures
that sustain us.
that sustain us.
57
169172
3274
bizi ayakta tutan varlıkları eziyor.
03:04
And yes, like Tom said,
58
172784
1365
Tom'un da dediği gibi
03:06
killing almost half of the creatures
that allow us to breathe
that allow us to breathe
59
174173
2991
nefes almamızı mümkün kılan
varlıkların neredeyse yarısını öldürmek
varlıkların neredeyse yarısını öldürmek
03:09
is a really big deal.
60
177188
1467
büyük mesele.
03:11
So you're probably asking yourself:
61
179307
1984
Muhtemelen kendinize soruyorsunuz:
03:13
Why aren't we doing something about it?
62
181315
2069
Neden bu konuda bir şey yapmıyoruz?
03:16
Our theory is that plankton are tiny,
63
184009
3317
Teorimiz planktonların minik olması
03:19
and it's really, really hard to care
about something you cannot see.
about something you cannot see.
64
187350
3238
ve göremediğiniz şeyleri önemsemek
gerçekten de çok zor.
gerçekten de çok zor.
03:23
You see, there's a quote I really like
in "The Little Prince" that goes,
in "The Little Prince" that goes,
65
191270
3394
"Küçük Prens"te sevdiğim bir alıntı var:
03:26
"What is essential
is invisible to the eye."
is invisible to the eye."
66
194688
2524
"Gerekli olan göze görünmezdir."
03:29
We really believe
that if more people could come
that if more people could come
67
197236
3223
Eğer daha fazla insan
planktonlarla yüz-kirpik gelirse,
planktonlarla yüz-kirpik gelirse,
03:32
face to ... cilia with plankton,
68
200483
4355
birlik olup gezegenimizdeki yaşam için
03:36
there is a greater chance
we could all rally together
we could all rally together
69
204862
2533
çok önemli olan bu varlıkları
03:39
and save these creatures
70
207419
1175
kurtarma şansımızın
03:40
that are so important
to life on our planet.
to life on our planet.
71
208618
2181
daha büyük olacağına gerçekten inanıyoruz.
03:42
TZ: Exactly, Simone.
72
210823
1532
TZ: Kesinlikle, Simone.
03:44
So to do this,
73
212379
1547
Bunu yapmak için,
03:45
we're going to bring you
scuba diving with plankton.
scuba diving with plankton.
74
213950
4428
size planktonlarla
tüplü dalış yaptıracağız.
tüplü dalış yaptıracağız.
03:51
But I just need to shrink you
by a factor of 1000,
by a factor of 1000,
75
219013
3628
Bunun için sizi, saç telinin
elim boyutunda olduğu ölçeğe
elim boyutunda olduğu ölçeğe
03:54
to a scale where the diameter
of a human hair is as big as my hand.
of a human hair is as big as my hand.
76
222665
4445
1000 faktör kadar küçültmem gerek.
03:59
And I happen to have invented
a machine to do just that.
a machine to do just that.
77
227657
3158
Ve tam da bunu yapacak
makineyi icat etmiş bulunmaktayım.
makineyi icat etmiş bulunmaktayım.
04:03
SB: Anyone here remember
"Fantastic Voyage"
"Fantastic Voyage"
78
231292
3317
SB: Buradaki herkes "Esrarengiz Yolculuk"
04:06
or "Innerspace?"
79
234633
1396
ya da "İçimde Biri Var"ı hatırlar.
04:08
Yeah, yeah.
80
236387
1151
Evet, evet.
04:09
Martin Short is one of my all-time
favorite actors.
favorite actors.
81
237562
3864
Martin Short benim gelmiş geçmiş
favori oyuncularımdan.
favori oyuncularımdan.
04:13
And now this -- this is just like that.
82
241450
2778
Şimdi de bu aynen öyle.
04:16
TZ: Indeed, yes.
83
244641
1191
TZ: Hakikaten de öyle.
04:17
When I was a boy,
I saw "Fantastic Voyage,"
I saw "Fantastic Voyage,"
84
245856
2030
Küçükken "Esrarengiz Yolculuk"u izledim,
04:19
and I really loved how I could travel
through the bloodstream
through the bloodstream
85
247910
3204
kan akışında seyahat etmeyi
ve biyolojinin hücresel boyutta
çalışmasını görmeyi gerçekten sevdim.
çalışmasını görmeyi gerçekten sevdim.
04:23
and see biology work on a cellular level.
86
251138
2987
04:26
I've always been inspired
by science fiction.
by science fiction.
87
254149
2333
Bilim kurgudan hep ilham almışımdır.
04:28
As an inventor, I try
and turn fantasy into reality.
and turn fantasy into reality.
88
256815
3534
Bir mucit olarak fanteziyi gerçeğe
dönüştürmeye çalışıyorum.
dönüştürmeye çalışıyorum.
04:32
And I once invented this glove
89
260966
2682
Bir keresinde seyahat etmemi
ve insanlara sanal dünyayı
ve insanlara sanal dünyayı
04:35
which let me travel and help
people like you explore the virtual world.
people like you explore the virtual world.
90
263672
4596
keşfetmesinde yardım etmemi
sağlayan eldiveni icat ettim.
sağlayan eldiveni icat ettim.
04:40
So now I've invented this machine
91
268292
1841
Şimdi de mikroskobik alemi
04:42
to let us explore the microscopic world.
92
270157
2920
keşfetmek için bu makineyi icat ettim.
04:45
It's not virtual, it's real.
93
273101
1960
Sanal değil, gerçek.
04:47
Just really, really tiny.
94
275085
1667
Sadece minicik.
04:49
It's based on the microscope
that got Simone's attention.
that got Simone's attention.
95
277203
2953
Simone'nin dikkatini çeken
mikroskoba dayalı.
mikroskoba dayalı.
04:52
So, here's how it works.
96
280180
1405
Şöyle çalışıyor.
04:54
I have an image sensor
97
282434
1936
Telefonlarınızdaki merceğin
arkasındakine benzer
arkasındakine benzer
04:56
like the kind in your cell phone,
behind the lens.
behind the lens.
98
284394
2770
bir görüntü sensörüm var.
04:59
And then I have a little tray
of plankton water
of plankton water
99
287188
2468
Ve küçük bir petri kabı dolusu
nehirden ya da suyunu asla
değiştirmediğim akvaryumumdan
değiştirmediğim akvaryumumdan
05:01
like you might find from a river
100
289680
1748
05:03
or my fish tank, which I never
change the water on.
change the water on.
101
291452
2435
bulabileceğiniz planktonum var.
05:05
(Laughter)
102
293911
1190
(Gülüşmeler)
Çünkü planktonları severim.
05:07
Because I love plankton.
103
295125
1175
05:08
(Laughter)
104
296324
3524
(Gülüşmeler)
05:11
And underneath I have a light, an LED,
105
299872
3126
Altında da planktonların gölgelerini
05:15
which is going to cast shadows
of the plankton on the image sensor.
of the plankton on the image sensor.
106
303022
4398
görüntü sensörüne
düşürecek LED ışığım var.
düşürecek LED ışığım var.
05:19
And now this silver thing
is an XY plotter,
is an XY plotter,
107
307887
2706
Bu gümüş şey bir veri çizicisi,
05:22
so I can move the image sensor
to follow the plankton as they swim.
to follow the plankton as they swim.
108
310617
4011
bununla planktonlar yüzerken
görüntü sensörüyle takip edebilirim.
görüntü sensörüyle takip edebilirim.
05:27
Now comes the fantasy part.
109
315752
2709
Şimdi fantezi kısmına geçiyorum.
05:30
(Laughter)
110
318485
1245
(Gülüşmeler)
05:32
I put a tilt sensor on this helmet
111
320141
3420
Bu başlığa bir eğim sensörü taktım
05:35
so I can control
the microscope with my head.
the microscope with my head.
112
323585
3067
böylece mikroskobu
kafamla kontrol edebilirim.
kafamla kontrol edebilirim.
05:39
And now let's look at the video
from this image sensor.
from this image sensor.
113
327871
3769
Hadi görüntü sensöründen
gelen videoya bakalım.
gelen videoya bakalım.
05:44
These are all plankton.
114
332466
2071
Bunların hepsi plankton.
05:46
This is in that little tray,
115
334561
1921
Bu küçük petri kabında
05:48
and with my head,
I can move the microscope.
I can move the microscope.
116
336506
4388
ve kafamla mikroskobu
hareket ettirebilirim.
hareket ettirebilirim.
05:53
So now we're ready
to go scuba diving with plankton.
to go scuba diving with plankton.
117
341212
3079
İşte şimdi planktonlarla
tüplü dalış yapmaya hazırız.
tüplü dalış yapmaya hazırız.
05:56
My head will be the navigator,
118
344807
2310
Kafam navigasyonumuz
05:59
and Simone will be our tour guide.
119
347141
1888
Simone ise tur rehberimiz olacak.
06:01
SB: Yes.
120
349053
1151
SB: Evet.
06:02
(Laughter)
121
350228
1001
(Gülüşmeler)
06:03
So welcome all to the wonderful world
of life in a drop of water.
of life in a drop of water.
122
351253
4451
Hepiniz bir su damlasındaki
muhteşem yaşam dünyasına hoş geldiniz.
muhteşem yaşam dünyasına hoş geldiniz.
06:07
Actually, as you can see,
123
355728
1305
Aslında gördüğünüz üzere
06:09
with this instrument, we are not
at all limited to a single drop.
at all limited to a single drop.
124
357057
3729
bu alet sayesinde
bir damlayla kısıtlı değiliz.
bir damlayla kısıtlı değiliz.
06:13
Alright, let's find something.
125
361106
1619
Haydi bir şeyler bulalım.
06:15
The little creatures you see
in the center of your screen,
in the center of your screen,
126
363178
3142
Ekranınızın ortasında
gördüğünüz küçük varlıklara
gördüğünüz küçük varlıklara
06:18
they are called rotifer.
127
366344
1492
rotifer deniyor.
06:19
They are the garbage collectors
of our waters.
of our waters.
128
367860
2558
Onlar sularımızın çöp toplayıcıları.
06:22
They break down organic matter
129
370442
2056
Organik maddeyi parçalayıp
06:24
and allow it to be reclaimed
by the environment.
by the environment.
130
372522
2444
çevre tarafından
geri kazanılmasını sağlıyorlar.
geri kazanılmasını sağlıyorlar.
06:27
Now, you know,
nature is an amazing recycler.
nature is an amazing recycler.
131
375347
3056
Bildiğiniz gibi doğa muhteşem
bir geri dönüştürücü.
bir geri dönüştürücü.
06:30
Structures are continuously built,
they are decomposed and recycled,
they are decomposed and recycled,
132
378427
4523
Yapılar sürekli inşa ediliyor,
çözünüyor, geri dönüştürülüyorlar
çözünüyor, geri dönüştürülüyorlar
06:34
and all of that is powered
by solar energy.
by solar energy.
133
382974
2023
ve bunların hepsi
güneş enerjisiyle oluyor.
güneş enerjisiyle oluyor.
06:37
But just think.
134
385403
1166
Sadece düşünün.
06:38
Think about what will happen
if, you know, our garbage collectors
if, you know, our garbage collectors
135
386593
3992
Eğer çöp toplayıcılarımız
gelmeyi bırakırsa,
gelmeyi bırakırsa,
06:42
didn't come anymore, if they disappeared.
136
390609
2430
eğer kaybolurlarsa ne olur?
06:45
Something else?
Let's look for something else.
Let's look for something else.
137
393362
2143
Başka bir şey. Başka bir şey düşünelim.
06:47
Oh, look at that.
138
395529
1160
Şu nasıl.
06:48
You see the big
ice-cream-cone-shaped things?
ice-cream-cone-shaped things?
139
396713
3389
Dondurma külahı şeklindeki
büyük şeyler görüyor musunuz?
büyük şeyler görüyor musunuz?
06:52
Those are called Stentor,
those are amazing creatures.
those are amazing creatures.
140
400126
3800
Onların ismi stentor, muhteşem varlıklar.
06:55
You know, they are big,
but they are a single cell.
but they are a single cell.
141
403950
2746
Kocamanlar ama tek hücreliler.
06:58
You remember the rotifer we just met?
142
406720
2190
Az önce tanıştığımız
rotiferi hatırlıyor musunuz?
rotiferi hatırlıyor musunuz?
07:00
That's about half a millimeter,
it's about 1,000 cells --
it's about 1,000 cells --
143
408934
3334
Yaklaşık olarak yarım milimetre,
yaklaşık 1000 hücreli--
yaklaşık 1000 hücreli--
07:04
it's typically 15 for the brain,
15 for the stomach
15 for the stomach
144
412292
4103
genelde beyin için 15, mide için 15,
07:08
and you know, about the same
for reproduction,
for reproduction,
145
416419
2190
üreme için de yaklaşık olarak aynı,
07:10
which is kind of the right mix,
if you ask me.
if you ask me.
146
418633
2563
bana soracak olursanız doğru karışım.
07:13
(Laughter)
147
421220
1001
(Gülüşmeler)
07:14
But ... right?
148
422245
1847
Öyle değil mi ama?
07:16
TZ: I agree.
149
424116
1163
TZ: Katılıyorum.
07:17
SB: But a Stentor is only a single cell.
150
425303
2250
SB: Ama stentor tek bir hücre.
07:19
And it's able to sense
and react to its environment.
and react to its environment.
151
427577
2691
Buna rağmen çevresini hissedebilir
ve tepki verebilir.
ve tepki verebilir.
07:22
You see, it will swim forward
when it's happy;
when it's happy;
152
430292
2896
Mutluysa ileri yüzer;
07:25
it will swim backward when it's trying
to get away from something
to get away from something
153
433212
3064
bir şeyden uzaklaşmaya
çalışıyorsa geri yüzer
çalışıyorsa geri yüzer
07:28
like, you know, a toxic chemical.
154
436300
2022
örneğin zehirli kimyasal gibi.
07:30
With our friends in the Center
for Cellular Construction
for Cellular Construction
155
438713
2896
Hücresel Yapı Merkezi'ndeki arkadaşlarla
07:33
and the help of the National
Science Foundation,
Science Foundation,
156
441633
2436
ve Ulusal Bilim Vakfı'nın yardımıyla
07:36
we are using Stentor to sense the presence
of contamination in food and water,
of contamination in food and water,
157
444093
4548
stentoru yemekteki ve sudaki atıkları
tespit etmek için kullanıyoruz
tespit etmek için kullanıyoruz
07:40
which I think is really cool.
158
448665
1690
bence bu harika.
07:42
Alright, last one.
159
450379
1404
Evet, sonuncu.
07:43
So the dots that you see there
that are, let's say, behind everything,
that are, let's say, behind everything,
160
451807
3696
Orada gördüğünüz noktalar,
her şeyin arkasındakiler
her şeyin arkasındakiler
07:47
they're algae.
161
455527
1185
onlar alg.
07:48
They are the creatures that provide
the majority of oxygen in the air.
the majority of oxygen in the air.
162
456736
4674
Havadaki oksijenin
çoğunluğunu üreten varlıklar.
çoğunluğunu üreten varlıklar.
07:53
They convert solar light
and carbon dioxide
and carbon dioxide
163
461434
2929
Güneş ışığını ve karbondioksidi
07:56
into the oxygen that is filling
your lungs right now.
your lungs right now.
164
464387
2801
şu an ciğerlerinizi
dolduran oksijene dönüştürüyorlar.
dolduran oksijene dönüştürüyorlar.
07:59
So you see, we all got algae breath.
165
467212
1929
Yani hepimizin ağzı alg kokuyor.
08:01
TZ: (Exhales)
166
469165
1151
TZ: (Nefes veriyor)
08:02
SB: Yay! (Laughter)
167
470340
1594
SB: Oley! (Gülüşmeler)
08:03
You know, there's something interesting.
168
471958
1913
Enteresan bir şey var.
08:05
About a billion years ago, ancient plants
got their photosynthesis capability
got their photosynthesis capability
169
473895
5039
Yaklaşık bir milyar yıl önce,
antik bitkiler fotosentez yeteneklerini
antik bitkiler fotosentez yeteneklerini
08:10
by incorporating tiny,
tiny plankton into their cells.
tiny plankton into their cells.
170
478958
3713
hücrelerine minik planktonlar
katarak elde ettiler.
katarak elde ettiler.
08:14
That's exactly like us putting
solar panels on top of our roofs.
solar panels on top of our roofs.
171
482695
4493
Bu tam olarak çatılarımızın
üstüne güneş panelleri koymamızla aynı.
üstüne güneş panelleri koymamızla aynı.
08:19
So you see, the microscopic world
is even more amazing than science fiction.
is even more amazing than science fiction.
172
487212
4405
Gördüğünüz gibi mikroskobik alem
bilim-kurgudan bile daha muhteşem.
bilim-kurgudan bile daha muhteşem.
08:23
TZ: Oh, indeed.
173
491641
1158
TZ: Aynen.
08:24
So now you've seen
how vital plankton are to our lives
how vital plankton are to our lives
174
492823
3675
Şimdi planktonların yaşamımız
için hayati önemini
için hayati önemini
ve onlara ne kadar çok
ihtiyacımız olduğunuz biliyorsunuz.
ihtiyacımız olduğunuz biliyorsunuz.
08:28
and how much we need them.
175
496522
1460
08:30
If we kill the plankton, we will die
176
498418
2810
Eğer planktonu öldürürsek
oksijensizlikten ya da açlıktan öleceğiz,
istediğinizi seçin.
istediğinizi seçin.
08:33
of asphyxiation or starvation,
take your pick.
take your pick.
177
501252
2968
08:37
Oh, yes, I know it's sad, yes.
178
505720
1753
Evet biliyorum, bu üzücü.
08:39
(Laughter)
179
507497
1429
(Gülüşmeler)
08:40
In the game of plankton,
you win or you die.
you win or you die.
180
508950
3912
Plankton oyununda
kazanırsın ya da ölürsün.
kazanırsın ya da ölürsün.
08:44
(Laughter)
181
512886
2976
(Gülüşmeler)
08:47
Now, what amazes me is,
we have known about global warming
we have known about global warming
182
515886
5382
Beni hayrete düşüren şey küresel ısınmayı
08:53
for over a century.
183
521292
1935
bir asırdan fazladır biliyoruz.
08:55
Ever since the Swedish
scientist, Arrhenius,
scientist, Arrhenius,
184
523251
2698
İsviçreli bilimci Arrhenius
08:57
calculated the effect
of burning fossil fuel
of burning fossil fuel
185
525973
2644
fosil yakıt yakmanın
dünyanın sıcaklığına etkisini
hesapladığından beri.
hesapladığından beri.
09:00
on the earth's temperature.
186
528641
1634
09:02
We've known about this for a long time,
but it's not too late if we act now.
but it's not too late if we act now.
187
530299
4134
Uzun zamandır biliyoruz ama
hemen harekete geçersek hâlâ geç değil.
hemen harekete geçersek hâlâ geç değil.
09:07
Yes, yes, I know, I know,
our world is based on fossil fuels,
our world is based on fossil fuels,
188
535211
4239
Evet biliyorum dünyamız
fosil yakıtlar üzerine kurulu
fosil yakıtlar üzerine kurulu
09:11
but we can adjust our society
to run on renewable energy from the Sun
to run on renewable energy from the Sun
189
539474
4571
ama toplumumuzu daha sürdürülebilir
ve güvenli bir gelecek yaratmak için
ve güvenli bir gelecek yaratmak için
09:16
to create a more sustainable
and secure future.
and secure future.
190
544069
2595
güneşten yenilenebilir enerji
alması konusunda düzenleyebiliriz
alması konusunda düzenleyebiliriz
09:19
That's good for the little creatures
here, the plankton,
here, the plankton,
191
547093
2715
Bu, buradaki küçük varlıklar
-planktonlar- için iyi
-planktonlar- için iyi
09:21
and that good for us -- here's why.
192
549832
2200
bizim için de iyi, işte sebebi.
09:25
The three greatest concerns
of people all around the globe
of people all around the globe
193
553077
3667
Genellikle dünyanın her yerinde
insanların en büyük endişesi
insanların en büyük endişesi
09:28
typically are jobs, violence and health.
194
556768
2904
iş, şiddet ve sağlık.
09:32
A job means food and shelter.
195
560379
1933
İş, yemek ve barınak anlamına geliyor.
09:34
Look at these creatures,
they're swimming around,
they're swimming around,
196
562640
2286
Şu varlıklara bakın, etrafta yüzüp
09:36
they're looking for a place
to eat and reproduce.
to eat and reproduce.
197
564950
2651
yiyecek ve üreyecek yer arıyorlar.
09:39
If a single cell is programmed to do that,
198
567990
2928
Eğer bir hücre buna programlandıysa
09:42
it's no surprise that 30 trillion cells
have the same agenda.
have the same agenda.
199
570942
3832
30 trilyon hücrenin aynı
gündeme sahip olması sürpriz değil.
gündeme sahip olması sürpriz değil.
09:48
Violence.
200
576053
1150
Şiddet.
09:49
Dependence on fossil fuels
makes a country vulnerable.
makes a country vulnerable.
201
577625
4156
Fosil yakıtlara bağımlılık
bir ülkeyi savunmasız hâle getiriyor.
bir ülkeyi savunmasız hâle getiriyor.
09:54
Which leads to conflicts
all around the oil resources.
all around the oil resources.
202
582195
5253
Bu da petrol kaynaklarının
etrafında çatışmalara sebep oluyor.
etrafında çatışmalara sebep oluyor.
10:00
Solar energy, on the other hand,
is distributed around the whole globe,
is distributed around the whole globe,
203
588085
3818
Öte yandan güneş enerjisi
dünyanın her yerine yayılmış durumda
dünyanın her yerine yayılmış durumda
10:03
and no one can blockade the sun.
204
591927
2645
ve kimse güneşi engelleyemez.
10:06
(Laughter)
205
594596
1370
(Gülüşmeler)
10:07
And then, finally, health.
206
595990
1692
Ve sonuncusu sağlık.
10:10
Fossil fuels are like a global cigarette.
207
598130
3237
Fosil yakıtlar küresel bir sigara gibi.
10:13
And in my opinion,
coal is like an unfiltered type.
coal is like an unfiltered type.
208
601773
3293
Hele kömür, bana göre filtresiz cinsi.
10:18
Now, just like smoking,
the best time to quit is when?
the best time to quit is when?
209
606305
4574
Peki tıpkı sigarada olduğu gibi
bırakma zamanı ne zaman?
bırakma zamanı ne zaman?
10:22
Audience: Now.
210
610903
1166
Seyirciler: Şimdi.
10:24
TZ: Now! Not when you get lung cancer.
211
612093
1865
TZ: Şimdi! Akciğer
kanseri olduğunda değil.
kanseri olduğunda değil.
Baktığınızda bazı insanlar gerçekleri
ve mantığı bir kenara bırakabilir.
ve mantığı bir kenara bırakabilir.
10:26
Now I know if you look around,
some people may abandon facts and reason.
some people may abandon facts and reason.
212
614513
5534
10:32
Only until suffering --
213
620458
1699
Sadece acı
çekmeye başlayana kadar.
çekmeye başlayana kadar.
10:34
(Laughter)
214
622181
1001
(Gülüşmeler)
10:35
Yes, they will abandon facts and reason.
215
623206
2847
Evet gerçekleri ve mantığı terk ediyorlar.
10:38
But suffering will eventually
and inevitably force change.
and inevitably force change.
216
626077
5253
Ama acı onları sonunda ve kaçınılmaz
olarak değişime zorlayacaktır.
olarak değişime zorlayacaktır.
10:43
But let's instead use
our neocortex, our new brain,
our neocortex, our new brain,
217
631354
4365
Onun yerine Kıdemlileri
- dünyadaki en yaşlı varlıklardan birini-
- dünyadaki en yaşlı varlıklardan birini-
10:47
to save the Elders, some of the oldest
creatures on the earth.
creatures on the earth.
218
635743
3079
kurtarmak için yeni beynimizi,
neokorteksimizi kullanalım.
neokorteksimizi kullanalım.
10:50
And let's apply science
to harness the energy
to harness the energy
219
638846
3953
Milyonlarca yıldır
Kıdemlilerin yaşam kaynağı olan
Kıdemlilerin yaşam kaynağı olan
10:54
that has fueled the Elders
for millions of years --
for millions of years --
220
642823
3529
enerjiden yararlanmak
için bilimi uygulayalım--
için bilimi uygulayalım--
güneşten.
10:59
the sun.
221
647649
1383
11:01
Thank you.
222
649056
1158
Teşekkürler.
11:02
(Applause)
223
650238
2849
(Alkış)
ABOUT THE SPEAKERS
Simone Bianco - Cell engineerA theoretical physicist by training, IBM's Simone Bianco believes that the 21st century will be the century when the synergy between AI and biology will be fully realized.
Why you should listen
Simone Bianco, PhD, is research staff member and IBM rock star at IBM Research – Almaden, where he leads the Cellular Engineering group. He's passionate about making biology a quantitative science by using tools from mathematics, physics, engineering and computer science. He believes this interdisciplinary approach will not only impact biological and medical fields but also will advance biologically inspired engineering and computer science. His research spans many scientific fields, from genomic and evolutionary biology to bioengineering, epidemiology, statistical physics and computer science.
Bianco studied physics at the University of Pisa, Italy, the school of Galileo Galilei and Enrico Fermi, and he got his PhD from the University of North Texas. He held research appointments at the College of William and Mary and at the University of California San Francisco. Bianco is a founding principal investigator of the Center for Cellular Construction, an NSF funded multi-institution initiative which aims to build self-organized devices from living organisms.
Simone Bianco | Speaker | TED.com
Tom Zimmerman - Master inventor
Tom Zimmerman is a master inventor at IBM Research – Almaden exploring the frontiers of human-machine interaction and environmental sensing.
Why you should listen
Tom Zimmerman has more than 60 patents on user input devices, wireless communication, image and audio signal processing, biometrics, encryption and microscopy. His Data Glove and PowerGlove inventions helped establish the field of virtual reality. His electric field Personal Area Network invention sends data through the human body, and it can prevent airbags from injuring children in cars. Zimmerman's environmental work includes research on the yaw stability of wind turbines and solar thermal storage at MIT, and building wireless sensors to monitor sea turtles in the US and Costa Rica.
Zimmerman is currently developing AI-powered microscopes to monitor plankton in their natural environment and studying the response of plankton to toxins in his work with the Center For Cellular Construction. He supports the DIY community through articles in Make Magazine and his passion for volunteering in the public schools earned him the California Medal for Service from Governor Arnold Schwarzenegger and First Lady Maria Shriver.
Tom Zimmerman | Speaker | TED.com