ABOUT THE SPEAKER
Caroline Phillips - Musician
Caroline Phillips' rich, soprano voice conjures up the far-and-wide cultures of the world, especially the sound and language of the Basque Country.

Why you should listen

Californian-born, French-resident entrepreneur and musician Caroline Phillips is one half of Basque music duo Bidaia, alongside Mixel Ducau. Her searching, Moroccan- and East Indian-inflected vocals are accompanied by the distinctive, folky sounds of the hurdy-gurdy, an unfamiliar and unusual string instrument operated with a crank-turned wheel.

Throughout her years as a professional musician, Phillips has regularly performed in jazz clubs and toured with her one-woman show in the Caribbean and North Africa.

More profile about the speaker
Caroline Phillips | Speaker | TED.com
TEDGlobal 2010

Caroline Phillips: Hurdy-gurdy for beginners

Caroline Phillips: Yeni başlayanlar için Hurdy-gurdy

Filmed:
817,720 views

Caroline Phillips ender duyulan bir müzik aletinden melodiler dinletiyor: hurdy-gurdy'den, bir başka adıyla teker keman. Onun aletin eşsiz anatomisi ve 1,000 yıllık tarihi hakkındaki eğlenceli dersini bir Bask melodisi takip ediyor.
- Musician
Caroline Phillips' rich, soprano voice conjures up the far-and-wide cultures of the world, especially the sound and language of the Basque Country. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:15
Now, sincedan beri this is TEDGlobalTEDGlobal,
0
0
2000
TEDGlobal'da olduğumuza göre,
00:17
who can tell me what this is calleddenilen in FrenchFransızca?
1
2000
3000
kim bana bunun Fransızca adını söyleyebilir?
00:21
I see you're all up on the historytarih of hurdy-gurdylaterna --
2
6000
2000
Bakıyorum da hepiniz hurdy-gurdy'nin tarihi
00:23
"viellevielle à roueRoue."
3
8000
2000
ile ilgilisiniz. "Vielle à roue."
00:25
And in Spanishİspanyolca, "zanfonazanfona."
4
10000
2000
İspanyolcada "zanfona."
00:27
And in Italianİtalyanca, "ghirondaghironda," okay?
5
12000
2000
Ve İtalyancada, "ghironda", tamam mı?
00:29
Hurdy-gurdyLaterna, or wheeltekerlek fiddleKeman.
6
14000
3000
Hurdy-gurdy ya da teker keman.
00:32
So, these are the differentfarklı kindsçeşit and shapesşekiller of the hurdy-gurdylaterna.
7
17000
3000
Bunlar hurdy-gurdy'nin farklı türleri ve şekilleri.
00:35
The hurdy-gurdylaterna is the only musicalmüzikal instrumentEnstrüman
8
20000
3000
Hurdy-gurdy, müzik üretmek için bir kol kullanır.
00:38
that useskullanımları a crankkrank to turndönüş a wheeltekerlek
9
23000
3000
Bu kol bir tekeri çevirir, teker de telleri çalar,
00:41
to rubEn düşük RUB stringsdizeleri, like the bowyay of a violinkeman,
10
26000
3000
aynı kemanın yayları gibi. Hurdy-gurdy,
00:44
to produceüretmek musicmüzik.
11
29000
2000
müzik üretmek için bunları yapan tek müzik aletidir.
00:46
It has threeüç differentfarklı kindsçeşit of stringsdizeleri.
12
31000
3000
Üç farklı türde tele sahiptir.
00:49
The first stringsicim is the dronecasus uçak stringsicim,
13
34000
3000
İlki devamlı olarak gaydaya
00:52
whichhangi playsoyunlar a continuoussürekli soundses like the bagpipeGayda.
14
37000
3000
benzer bir ses çıkaran bas telidir.
00:57
The secondikinci stringsicim is a melodymelodi stringsicim,
15
42000
2000
İkincisi melodi telidir.
00:59
whichhangi is playedOyunun with a woodenahşap keyboardtuş takımı tunedayarlanmış like a pianopiyano.
16
44000
3000
Bir piyano gibi akortlu, tahta bir klavye ile çalınıyor.
01:08
And the thirdüçüncü stringsicim is prettygüzel innovativeyenilikçi.
17
53000
2000
Ve üçüncüsü oldukça yenilikçi.
01:10
It's alsoAyrıca the only instrumentEnstrüman
18
55000
2000
Aynı zamanda bu, şu anda
01:12
that useskullanımları this kindtür of techniqueteknik.
19
57000
3000
bu tekniği kullanan tek müzik aletidir.
01:15
It activatesetkinleştirir what's calleddenilen the buzzinguğultu bridgeköprü, or the dogköpek.
20
60000
3000
Hareketli köprü veya köpek olarak adlandırılan kısmı harekete geçirir.
01:19
When I turndönüş the crankkrank and I applyuygulamak pressurebasınç,
21
64000
3000
Bu kolu çevirdiğimde ve biraz güç uyguladığımda
01:25
it makesmarkaları a soundses like a barkingkabuk dogköpek.
22
70000
3000
köpek havlaması gibi bir ses çıkarıyor, tamam mı?
01:29
So all of this is prettygüzel innovativeyenilikçi,
23
74000
2000
Bunlar oldukça yenilikçi şeyler,
01:31
if you considerdüşünmek
24
76000
2000
eğer ki hurdy-gurdy'nin 1000
01:33
that the hurdy-gurdylaterna appearedortaya çıktı about a thousandbin yearsyıl agoönce
25
78000
2000
yıl önce ortaya çıktığını düşünürseniz
01:35
and it tookaldı two people to playoyun it;
26
80000
2000
ve çalmak için 2 kişi gerekiyordu,
01:37
one to turndönüş the crankkrank,
27
82000
2000
biri kolu çeviriyordu
01:39
and anotherbir diğeri personkişi -- yes -- to playoyun the melodymelodi
28
84000
2000
ve diğeri tahta mandalları
01:41
by physicallyfiziksel olarak pullingçeken up largegeniş woodenahşap pegsmandal.
29
86000
3000
yukarı çekerek melodiyi çalıyordu.
01:45
LuckilyNeyse ki, all of this changeddeğişmiş a coupleçift of centuriesyüzyıllar latersonra.
30
90000
3000
Neyse ki bunların hepsi birkaç yüzyıl sonra değişti.
01:48
So, one personkişi could actuallyaslında playoyun
31
93000
2000
Artık, bir kişi bu aleti çalabilir
01:50
and almostneredeyse -- this is prettygüzel heavyağır --
32
95000
2000
ve neredeyse -- bu oldukça ağır --
01:52
carrytaşımak the hurdy-gurdylaterna.
33
97000
3000
tek başına taşıyabilir.
01:55
The hurdy-gurdylaterna has been used, historicallytarihsel, throughvasitasiyla the centuriesyüzyıllar
34
100000
3000
Hurdy-gurdy genellikle tarihte, yüzyıllar boyunca
01:58
in mostlyçoğunlukla dancedans musicmüzik
35
103000
2000
buradaki akustik müzik çalar ile
02:00
because of the uniquenessteklik of the melodymelodi
36
105000
3000
melodinin eşsizliğinin birleşimi sayesinde
02:03
combinedkombine with the acousticakustik boomboxBoombox here.
37
108000
3000
dans müziklerinde kullanıldı.
02:06
And todaybugün, the hurdy-gurdylaterna is used in all sortssıralar of musicmüzik --
38
111000
3000
Ve bugün, hurdy-gurdy her tür müzikte kullanılmakta --
02:09
traditionalgeleneksel folkHalk musicmüzik,
39
114000
2000
geleneksel halk müziğinde,
02:11
dancedans, contemporaryçağdaş
40
116000
2000
dans, çağdaş
02:13
and worldDünya musicmüzik --
41
118000
3000
ve evrensel müzikte --
02:16
in the U.K., in FranceFransa, in Spainİspanya
42
121000
2000
İngiltere'de, Fransa'da, İspanya'da
02:18
and in Italyİtalya.
43
123000
2000
ve İtalya'da.
02:20
And this kindtür of hurdy-gurdylaterna takes anywhereherhangi bir yer from threeüç to fivebeş yearsyıl [to ordersipariş and receiveteslim almak it].
44
125000
3000
Ve bu tür bir hurdy-gurdy'nin sipariş edilip ele alınması 3-5 yıl sürüyor.
02:23
It's madeyapılmış by specializeduzman luthiersluthiers,
45
128000
2000
Bu alet özel çalgı yapımcıları
02:25
alsoAyrıca in EuropeEurope.
46
130000
2000
tarafından yapıldı, Avrupa'da da.
02:28
And it's very difficultzor to tunenağme.
47
133000
2000
Ve akort etmesi çok güç.
02:32
So withoutolmadan furtherayrıca adoADO, would you like to hearduymak it?
48
137000
2000
Daha fazla yaygara yapmadan, dinlemek ister misiniz?
02:34
(AudienceSeyirci: Yes.)
49
139000
2000
(Seyirciler: Evet.)
02:36
CarolineCaroline PhillipsPhillips: I didn't hearduymak you. Would you like to hearduymak it? (AudienceSeyirci: Yes!)
50
141000
2000
Caroline Phillips: Sizi duyamadım. Dinlemek ister misiniz? (Seyirciler: Evet!)
02:38
CPCP: Okay.
51
143000
2000
CP: Tamam.
02:40
There I go.
52
145000
2000
Başlıyorum.
02:43
I'd like to singşarkı söyle in BasqueBask dili,
53
148000
2000
Pekala, Baskça şarkımı söylemek istiyorum,
02:45
whichhangi is the languagedil spokenkonuşulmuş in the BasqueBask dili CountryÜlke where I livecanlı,
54
150000
3000
bu yaşadığım yer Bask bölgesinde konuşulan dilin adı,
02:48
in the regionbölge in FranceFransa and Spainİspanya.
55
153000
2000
Fransa ile İspanya'da bulunan bir bölge.
02:51
(MusicMüzik)
56
156000
4000
(Müzik)
03:00
[BasqueBask dili]
57
165000
5000
[Baskça]
03:45
(MusicMüzik)
58
210000
5000
(Müzik)
04:36
Thank you.
59
261000
2000
Teşekkürler.
04:38
(ApplauseAlkış)
60
263000
2000
(Alkışlar)
04:40
This is a songşarkı that I wroteyazdı
61
265000
3000
Bu bestelediğim şarkı
04:43
basedmerkezli on traditionalgeleneksel BasqueBask dili rhythmsritimleri.
62
268000
3000
geleneksel Bask ritmine dayanmaktadır.
04:46
And this is a songşarkı that has a kindtür of a CelticCeltic feel.
63
271000
3000
Ve bu biraz Kelt duyguları içeren bir şarkı.
04:50
(MusicMüzik)
64
275000
10000
(Müzik)
05:30
Thank you. Thank you.
65
315000
2000
Teşekkürler.
05:32
(ApplauseAlkış)
66
317000
2000
(Alkışlar)
Translated by yasin alp aluç
Reviewed by osman oguz ahsen

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Caroline Phillips - Musician
Caroline Phillips' rich, soprano voice conjures up the far-and-wide cultures of the world, especially the sound and language of the Basque Country.

Why you should listen

Californian-born, French-resident entrepreneur and musician Caroline Phillips is one half of Basque music duo Bidaia, alongside Mixel Ducau. Her searching, Moroccan- and East Indian-inflected vocals are accompanied by the distinctive, folky sounds of the hurdy-gurdy, an unfamiliar and unusual string instrument operated with a crank-turned wheel.

Throughout her years as a professional musician, Phillips has regularly performed in jazz clubs and toured with her one-woman show in the Caribbean and North Africa.

More profile about the speaker
Caroline Phillips | Speaker | TED.com