TEDIndia 2009
Kavita Ramdas: Radical women, embracing tradition
Kavita Ramdas: Những người phụ nữ quyết liệt, đang níu giữ truyền thống
Filmed:
Readability: 4.4
589,855 views
Một người phụ nữ được trao quyền sẽ trông thế nào? Liệu cô ấy có thể mặc burqa (áo dài của phụ nữ Afghanistan), hijab (tấm khăn trùm đầu và ngực của phụ nữ Hồi giáo), sari (trang phục truyền thống của Ấn Độ) không? Kavita Ramdas nói về ba người phụ nữ đặc biệt - những người tôn vinh di sản văn hóa của nước họ -- trong khi đang diễn ra việc cải cách những trang phục truyền thống được cho là nặng nề, ngột ngạt ấy.
Kavita Ramdas - Philanthropist
Kavita Ramdas directs the Global Fund for Women, the largest foundation in the world supporting women's human rights across all borders. Full bio
Kavita Ramdas directs the Global Fund for Women, the largest foundation in the world supporting women's human rights across all borders. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:16
Salaam. Namaskar.
0
1000
2000
Salaam. Namaskar.
00:18
Good morning.
1
3000
2000
Chào mọi người.
00:20
Given my TED profile, you might be expecting
2
5000
2000
Dựa vào hồ sơ TED của tôi,
chắc các bạn mong
chắc các bạn mong
00:22
that I'm going to speak to you about
3
7000
2000
rằng tôi sẽ nói cho các bạn nghe về
00:24
the latest philanthropic trends --
4
9000
2000
các xu hướng nhân đạo mới nhất --
00:26
the one that's currently got Wall Street
5
11000
2000
một trong đó hiện đang làm cả Phố Wall
00:28
and the World Bank buzzing --
6
13000
2000
và Ngân Hàng Thế Giới phải bàn tán --
00:30
how to invest in women,
7
15000
2000
là làm thế nào để đầu tư vào phụ nữ,
00:32
how to empower them, how to save them.
8
17000
3000
làm thế nào để trao quyền,
làm thế nào để cứu vớt họ.
làm thế nào để cứu vớt họ.
00:35
Not me.
9
20000
2000
Nhưng tôi thì không.
00:37
I am interested in how women
10
22000
2000
Điều tôi quan tâm là
việc phụ nữ
việc phụ nữ
00:39
are saving us.
11
24000
2000
đang cứu vớt chúng ta như thế nào.
00:41
They're saving us by redefining and re-imagining
12
26000
3000
Họ cứu chúng ta bằng cách
xác định và hình dung lại
xác định và hình dung lại
00:44
a future that defies and blurs
13
29000
3000
về một tương lai mà tương lai ấy
coi thường và xóa nhòa
coi thường và xóa nhòa
00:47
accepted polarities,
14
32000
2000
những sự phân cực được thừa nhận,
00:49
polarities we've taken for granted for a long time,
15
34000
3000
những phân cực mà ta mặc nhiên
thừa nhận suốt một thời gian dài,
thừa nhận suốt một thời gian dài,
00:52
like the ones between modernity and tradition,
16
37000
3000
tỉ như sự phân cực giữa
hiện đại và truyền thống,
hiện đại và truyền thống,
00:55
First World and Third World,
17
40000
3000
giữa Thế Giới thứ nhất và Thế Giới thứ ba,
00:58
oppression and opportunity.
18
43000
2000
giữa áp bức và cơ hội.
01:00
In the midst of the daunting challenges
19
45000
2000
Trong bối cảnh với những thách thức đầy khó khăn
01:02
we face as a global community,
20
47000
2000
chúng ta phải đối mặt
như 1 cộng đồng toàn cầu,
như 1 cộng đồng toàn cầu,
01:04
there's something about
21
49000
2000
có điều gì đó về
01:06
this third way raga
22
51000
2000
điệu nhạc raga cổ truyền của Ấn độ
01:08
that is making my heart sing.
23
53000
2000
khiến trái tim tôi như muốn cất tiếng hát.
01:10
What intrigues me most
24
55000
2000
Điều làm tôi thích thú nhất
01:12
is how women are doing this,
25
57000
2000
là cách phụ nữ đang thực hiện việc này.
01:14
despite a set of paradoxes
26
59000
2000
bất chấp những ý kiến nghịch đời
mà vừa làm nản lòng lại vừa thú vị.
01:16
that are both frustrating and fascinating.
27
61000
3000
01:19
Why is it that women are, on the one hand,
28
64000
3000
Tại sao phụ nữ, một mặt
01:22
viciously oppressed by cultural practices,
29
67000
3000
bị chèn ép dữ dội bởi những
tục lệ văn hóa,
tục lệ văn hóa,
01:25
and yet at the same time,
30
70000
2000
nhưng mặt khác đồng thời họ lại,
01:27
are the preservers of cultures in most societies?
31
72000
3000
là những người duy trì các nền văn
hóa ở hầu hết các xã hội?
hóa ở hầu hết các xã hội?
01:30
Is the hijab or the headscarf
32
75000
2000
LIệu hijab hay khăn trùm đầu
01:32
a symbol of submission
33
77000
2000
là tượng trưng cho sự khuất phục
01:34
or resistance?
34
79000
2000
hay sự kháng cự?
01:36
When so many women and girls
35
81000
3000
Khi có quá nhiều phụ nữ và trẻ em gái
01:39
are beaten, raped, maimed
36
84000
2000
bị đánh đập, hãm hiếp, bị thương tật
01:41
on a daily basis
37
86000
2000
mỗi ngày trôi qua
01:43
in the name of all kinds of causes --
38
88000
2000
do nhiều nhân nhân --
01:45
honor, religion, nationality --
39
90000
2000
danh dự, tôn giáo, quốc tịch --
01:47
what allows women to replant trees,
40
92000
3000
thì điều gì cho phép họ có thể --
01:50
to rebuild societies,
41
95000
2000
tái thiết lại xã hội,
01:52
to lead radical, non-violent movements
42
97000
2000
và dẫn dắt phong trào tiến bộ,
những hành động hòa bình
những hành động hòa bình
01:54
for social change?
43
99000
2000
vì sự thay đổi của xã hội?
01:56
Is it different women
44
101000
2000
Liệu đó là những người phụ nữ khác nhau
01:58
who are doing the preserving and the radicalizing?
45
103000
3000
một bên bảo tồn và một bên cải cách
02:01
Or are they one and the same?
46
106000
2000
Hay họ là một?
02:03
Are we guilty, as Chimamanda Adichie reminded us
47
108000
3000
như Chimamanda Adichie nhắc nhở
ở hội nghị TED ở Oxford
ở hội nghị TED ở Oxford
02:06
at the TED conference in Oxford,
48
111000
2000
chúng ta có thấy tội lỗi
02:08
of assuming that there is a single story
49
113000
3000
khi giả sử có một câu chuyện
02:11
of women's struggles for their rights
50
116000
2000
về những phụ nữ
đấu tranh vì nữ quyền
đấu tranh vì nữ quyền
02:13
while there are, in fact, many?
51
118000
2000
trong khi thực tế, xảy ra rất nhiều?
02:15
And what, if anything,
52
120000
2000
Và liệu có gì đó
02:17
do men have to do with it?
53
122000
2000
mà đàn ông phải hành động không?
02:19
Much of my life has been a quest
54
124000
2000
Phần lớn cuộc đời tôi là hành trình đi tìm
02:21
to get some answers to these questions.
55
126000
3000
câu trả lời cho những điều trên.
02:24
It's taken me across the globe
56
129000
2000
Nó đưa tôi băng ngang địa cầu
02:26
and introduced me to some amazing people.
57
131000
2000
để đến với những con người kì diệu.
02:28
In the process, I've gathered a few fragments
58
133000
3000
Trong quá trình đó, tôi đã sưu tập
một vài mảnh ghép
một vài mảnh ghép
02:31
that help me shed some light on this puzzle.
59
136000
3000
giúp tôi giải câu đố này.
02:34
Among those who've helped open my eyes
60
139000
2000
Trong những người
giúp tôi mở rộng tầm mắt
giúp tôi mở rộng tầm mắt
02:36
to a third way
61
141000
2000
theo một cách thứ ba
02:38
are: a devout Muslim in Afghanistan,
62
143000
3000
có: một tín đồ Hồi giáo
sùng đạo ở Afghanistan,
sùng đạo ở Afghanistan,
02:41
a group of harmonizing lesbians in Croatia
63
146000
3000
một nhóm đồng tính nữ ôn hòa ở Croatia
02:44
and a taboo breaker in Liberia.
64
149000
3000
và một người phá vỡ
các luật lệ ở LIberia
các luật lệ ở LIberia
02:47
I'm indebted to them,
65
152000
2000
Tôi mang ơn họ,
02:49
as I am to my parents,
66
154000
2000
giống như với bố mẹ tôi,
02:51
who for some set of misdemeanors in their last life,
67
156000
3000
hai con người, bởi vì những lỗi lầm
ở kiếp trước của họ,
ở kiếp trước của họ,
02:54
were blessed with three daughters in this one.
68
159000
3000
được ban tặng ba đứa con gái ở kiếp này.
02:57
And for reasons equally unclear to me,
69
162000
2000
vì những lí do mà tôi không hiểu,
02:59
seem to be inordinately proud of the three of us.
70
164000
3000
họ tự hào về ba đứa chúng tôi
hơn bất cứ điều gì.
hơn bất cứ điều gì.
03:03
I was born and raised here in India,
71
168000
2000
Tôi được sinh ra và lớn lên ở Ấn Độ,
03:05
and I learned from an early age
72
170000
2000
và tôi học từ nhỏ
03:07
to be deeply suspicious of the aunties and uncles
73
172000
3000
là phải cực kì cảnh giác các dì và chú
03:10
who would bend down, pat us on the head
74
175000
2000
những người sẽ cúi xuống, vỗ đầu chúng tôi
03:12
and then say to my parents
75
177000
2000
rồi nói với ba mẹ tôi
03:14
with no problem at all,
76
179000
2000
như chẳng có vấn đề gì cả,
03:16
"Poor things. You only have three daughters.
77
181000
3000
"Tội nghiêp. Anh chị có ba đứa con gái.
03:19
But you're young, you could still try again."
78
184000
3000
Nhưng anh chị còn trẻ,
có thể thử lần nữa."
có thể thử lần nữa."
03:22
My sense of outrage
79
187000
2000
Nhân thức của tôi về sự xúc phạm
03:24
about women's rights
80
189000
2000
đến quyền phụ nữ
thực sự sục sôi khi tôi 11 tuổi
03:27
was brought to a boil when I was about 11.
81
192000
3000
Bác của tôi, một người phụ nữ lỗi lạc
03:30
My aunt, an incredibly articulate
82
195000
2000
03:32
and brilliant woman,
83
197000
2000
và tuyệt vời
là góa phụ từ sớm
03:34
was widowed early.
84
199000
3000
03:37
A flock of relatives descended on her.
85
202000
3000
những người họ hàng tấn công bà
03:40
They took off her colorful sari.
86
205000
2000
cướp đi những sari đầy màu sắc
03:42
They made her wear a white one.
87
207000
3000
thay vào đó bắt bà mặc màu trắng.
03:45
They wiped her bindi off her forehead.
88
210000
3000
Họ lau sạch chấm đỏ trên trán,
03:48
They broke her bangles.
89
213000
2000
bẻ gãy vòng tay của bà.
03:50
Her daughter, Rani,
90
215000
2000
Con gái bà, Rani,
03:52
a few years older than me,
91
217000
2000
nhiều hơn tôi vài tuổi,
03:54
sat in her lap bewildered,
92
219000
2000
ngồi trong lòng mẹ nhìn ngơ ngác,
03:56
not knowing what had happened
93
221000
2000
không hiều chuyện gì vừa xảy ra
03:58
to the confident woman
94
223000
2000
với người mẹ tự tin
mà cô đã từng biết
04:00
she once knew as her mother.
95
225000
2000
Tối muộn hôm đó, tôi nghe mẹ tôi
04:02
Late that night, I heard my mother
96
227000
2000
van xin cha của mình,
04:04
begging my father,
97
229000
2000
"hãy làm gì đó đi Ramu,
anh không thể can thiệp sao?"
anh không thể can thiệp sao?"
04:06
"Please do something Ramu. Can't you intervene?"
98
231000
3000
Và cha tôi, hạ giọng, thì thầm
04:09
And my father, in a low voice, muttering,
99
234000
3000
"Anh là người nhỏ nhất,
anh không thể làm gì cả.
anh không thể làm gì cả.
04:13
"I'm just the youngest brother, there's nothing I can do.
100
238000
3000
Đây là truyền thống."
04:16
This is tradition."
101
241000
2000
Đó là đêm mà tôi được biết
các luật lệ
các luật lệ
04:18
That's the night I learned the rules
102
243000
2000
04:20
about what it means to be female in this world.
103
245000
3000
về những gì sẽ xảy đến với mình
khi sinh ra là phụ nữ trên thế giới này
khi sinh ra là phụ nữ trên thế giới này
04:24
Women don't make those rules,
104
249000
2000
Phụ nữ không tạo ra những luật lệ đó,
04:26
but they define us, and they define
105
251000
2000
nhưng chúng lại định nghĩa,
và giới hạn
và giới hạn
04:28
our opportunities and our chances.
106
253000
2000
những cơ hội của chúng tôi.
04:30
And men are affected by those rules too.
107
255000
3000
Đàn ông cũng bị ảnh hưởng
bởi những luật này.
bởi những luật này.
04:33
My father, who had fought in three wars,
108
258000
3000
Cha tôi, người đã chiến đấu trong
3 cuộc chiến tranh,
3 cuộc chiến tranh,
không thể cứu được chị gái của ông
04:37
could not save his own sister
109
262000
2000
tránh khỏi sự đau khổ vì chúng
04:39
from this suffering.
110
264000
2000
04:45
By 18,
111
270000
2000
Năm 18 tuổi,
04:47
under the excellent tutelage of my mother,
112
272000
2000
dưới sự giáo dục tuyệt vời của mẹ tôi,
04:49
I was therefore, as you might expect,
113
274000
2000
tôi đã vì thể, như bạn mong đợi, là
04:51
defiantly feminist.
114
276000
2000
một nguời bênh vực nữ quyền cứng đầu.
04:53
On the streets chanting,
115
278000
2000
Trong những bài thánh ca đường phố
[Hindi]
04:55
"[Hindi]
116
280000
2000
[Hindi]
04:57
[Hindi]
117
282000
2000
04:59
We are the women of India.
118
284000
3000
Chúng tôi là phụ nữ Ấn Độ.
05:02
We are not flowers, we are sparks of change."
119
287000
2000
không phải cành hoa,
mà là niềm hi vọng thay đổi.
mà là niềm hi vọng thay đổi.
05:04
By the time I got to Beijing in 1995,
120
289000
3000
Khi đến Bắc Kinh vào năm 1995,
05:07
it was clear to me, the only way
121
292000
2000
một điều rõ ràng với tôi, rằng cách duy nhất
05:09
to achieve gender equality
122
294000
2000
để đạt được bình đẳng giới
05:11
was to overturn centuries
123
296000
2000
là phải đặt dấu chấm hết cho hàng thế kỷ
05:13
of oppressive tradition.
124
298000
2000
của truyền thống cực đoan
05:15
Soon after I returned from Beijing,
125
300000
2000
Ngay từ lúc trở về từ Bắc Kinh,
05:17
I leapt at the chance to work for this wonderful organization,
126
302000
3000
tôi nhận lời mời làm việc
cho một tổ chức tuyệt vời
cho một tổ chức tuyệt vời
05:20
founded by women,
127
305000
2000
sáng lập bởi phụ nữ,
05:22
to support women's rights organizations around the globe.
128
307000
3000
với mục đích nâng đỡ những tổ chức
vì nữ quyền trên thế giới.
vì nữ quyền trên thế giới.
05:27
But barely six months into my new job,
129
312000
2000
nhưng khi làm việc đươc 6 tháng,
05:29
I met a woman
130
314000
2000
tôi đã gặp một người phụ nữ
05:31
who forced me to challenge all my assumptions.
131
316000
3000
làm tất cả những giả định trước đó
của tôi lung lay.
của tôi lung lay.
05:34
Her name is Sakena Yacoobi.
132
319000
2000
Tên bà ấy là Sakena Yacoobi.
05:38
She walked into my office
133
323000
2000
Bà bước vào văn phòng của tôi
05:40
at a time when no one knew
134
325000
2000
vào thời điểm mà không người nào
05:42
where Afghanistan was in the United States.
135
327000
3000
ở Mĩ biết Afghanistan ở đâu.
05:47
She said to me, "It is not about the burka."
136
332000
3000
Bà nói với tôi,
"Nó không liên quan đến burka"
"Nó không liên quan đến burka"
05:50
She was the most determined advocate
137
335000
2000
Bà là người đấu tranh quyết liệt nhất
05:52
for women's rights I had ever heard.
138
337000
2000
vì nữ quyền mà tôi từng biết.
05:54
She told me women were running underground schools
139
339000
3000
Bà kể về những người phụ nữ đang xây dựng trường học ngầm
05:57
in her communities inside Afghanistan,
140
342000
3000
trong cộng đồng của bà bên trong Afghanistan,
06:00
and that her organization, the Afghan Institute of Learning,
141
345000
2000
và rằng tổ chức riêng của bà, Viện Giáo dục Afghanistan
06:02
had started a school in Pakistan.
142
347000
3000
đã xây được một trường ở Pakistan.
06:05
She said, "The first thing anyone who is a Muslim knows
143
350000
3000
Bà nói, "Điều đầu tiên
mà tín đồ Hồi giáo nào cũng biết
mà tín đồ Hồi giáo nào cũng biết
06:09
is that the Koran requires
144
354000
3000
là kinh Koran yêu cầu
06:12
and strongly supports literacy.
145
357000
3000
và mạnh mẽ kêu gọi việc biết đọc chữ.
06:15
The prophet wanted every believer
146
360000
2000
Nhà tiên tri mong muốn mọi giáo dân
06:17
to be able to read the Koran for themselves."
147
362000
2000
có khả năng tự đọc kinh Koran.
06:19
Had I heard right?
148
364000
2000
Tôi có nghe lầm không?
06:21
Was a women's rights advocate
149
366000
2000
Một nhà hoạt động nữ quyền
06:23
invoking religion?
150
368000
3000
nhắc đến tôn giáo?
06:26
But Sakena defies labels.
151
371000
2000
Nhưng Sakena chống đối
06:28
She always wears a headscarf,
152
373000
3000
Bà luôn đội khăn che đầu,
06:31
but I've walked alongside with her on a beach
153
376000
2000
nhưng tôi cũng đã từng đi bên cạnh bà trên bãi biển
06:33
with her long hair flying in the breeze.
154
378000
3000
bộ tóc dài của bà thả tự do theo gió.
06:36
She starts every lecture with a prayer,
155
381000
2000
Bà bắt đầu mỗi bài giảng bằng lời cầu nguyện,
06:38
but she's a single, feisty,
156
383000
3000
nhưng bà là một phụ nữ độc thân, nhiệt tình
06:41
financially independent woman
157
386000
2000
và tự chủ về tài chính
06:43
in a country where girls are married off at the age of 12.
158
388000
3000
trong một đất nước mà trẻ em gái kết hôn ở tuổi 12.
06:46
She is also immensely pragmatic.
159
391000
3000
Bà cũng là người cực kỳ thực tế.
06:50
"This headscarf and these clothes," she says,
160
395000
3000
"Chiếc khăn đội đầu và những quần áo này," bà nói
06:53
"give me the freedom to do what I need to do
161
398000
3000
"cho tôi sự tự do
để làm những điều cần làm
để làm những điều cần làm
06:56
to speak to those whose support and assistance
162
401000
2000
để kêu gọi những người
mà sự ủng hộ và giúp đỡ của họ
mà sự ủng hộ và giúp đỡ của họ
06:58
are critical for this work.
163
403000
3000
là quan trọng cho dự án này.
07:01
When I had to open the school in the refugee camp,
164
406000
2000
Khi tôi mở trường học trong trại tị nạn,
07:03
I went to see the imam.
165
408000
2000
tôi đến gặp imam.
07:05
I told him, 'I'm a believer, and women and children
166
410000
3000
Tôi thưa ông ta, 'Con là một tín đồ, những phụ nữ và trẻ em
07:08
in these terrible conditions
167
413000
2000
trong điều kiện thiếu thốn như thế này
07:10
need their faith to survive.'"
168
415000
3000
cần một niềm tin để sống.'"
07:13
She smiles slyly.
169
418000
2000
Bà nở một nụ cười kín đáo.
07:15
"He was flattered.
170
420000
2000
"Ông ta cảm thấy được trân trọng.
07:17
He began to come twice a week to my center
171
422000
3000
Ông ấy đến thăm trung tâm hai lần một tuần
07:20
because women could not go to the mosque.
172
425000
2000
bởi vì phụ nữ không được phép đến nhà thờ.
07:22
And after he would leave,
173
427000
2000
Khi ông ấy đi rồi
07:24
women and girls would stay behind.
174
429000
2000
phụ nữ và các em gái sẽ ở lại.
07:26
We began with a small literacy class
175
431000
2000
Họ bắt đầu với một lớp học chữ nhỏ
07:28
to read the Koran,
176
433000
2000
để đọc kinh Koran,
07:30
then a math class, then an English class, then computer classes.
177
435000
3000
sau đó là học toán, tiếng Anh và học vi tính.
07:33
In a few weeks, everyone in the refugee camp
178
438000
3000
Chỉ trong vài tuần, mọi người trong trại tị nạn
07:36
was in our classes."
179
441000
2000
đều tham dự lớp chúng tôi."
07:38
Sakena is a teacher
180
443000
3000
Sakena là người thầy
07:41
at a time when to educate women
181
446000
3000
vào thời điểm mà giáo dục phụ nữ
07:44
is a dangerous business in Afghanistan.
182
449000
2000
được xem như
một công việc nguy hiểm ở Afghanistan.
một công việc nguy hiểm ở Afghanistan.
07:46
She is on the Taliban's hit list.
183
451000
3000
Bà ấy bị đưa vào
danh sách đen của Taliban.
danh sách đen của Taliban.
07:49
I worry about her every time she travels across that country.
184
454000
3000
Tôi lo cho bà mỗi khi
bà phải đi qua đất nước đó.
bà phải đi qua đất nước đó.
07:52
She shrugs when I ask her about safety.
185
457000
3000
Bà nhún vai khi được hỏi về sự an toàn.
07:55
"Kavita jaan, we cannot allow ourselves to be afraid.
186
460000
3000
"Kavita jaan, chúng tôi không cho phép sự sợ hãi.
07:58
Look at those young girls who go back to school
187
463000
2000
Hãy nhìn những cô bé trở lại trường học
08:00
when acid is thrown in their face."
188
465000
2000
khi họ bị tạt axit vào mặt."
08:02
And I smile, and I nod,
189
467000
2000
Tôi mỉm cười, và gật đầu,
08:04
realizing I'm watching women and girls
190
469000
2000
nhân ra mình đang chứng kiến
những phụ nữ và trẻ em gái
những phụ nữ và trẻ em gái
08:06
using their own religious traditions and practices,
191
471000
3000
sử dụng chính đức tin và tập tục của mình,
08:09
turning them into instruments
192
474000
2000
để biến chúng thành công cụ
08:11
of opposition and opportunity.
193
476000
3000
phản kháng và tìm kiếm những cơ hội.
08:14
Their path is their own
194
479000
2000
Chính họ vạch ra con đường của họ
08:16
and it looks towards an Afghanistan
195
481000
3000
và nó hướng đến một Afghanistan
08:19
that will be different.
196
484000
2000
khác với hiện tại.
08:21
Being different is something the women
197
486000
2000
Trở nên khác biệt là một thứ mà những người phụ nữ
08:23
of Lesbor in Zagreb, Croatia
198
488000
2000
Lesbor ở Zagreb, Croatia
08:25
know all too well.
199
490000
2000
biết rất rõ.
08:27
To be a lesbian, a dyke,
200
492000
2000
Là một lesbian, một đồng tính nữ,
08:29
a homosexual
201
494000
2000
người đồng tính luyến ái
08:31
in most parts of the world, including right here
202
496000
2000
hầu hết trên thế giới, kể cả ở đây
08:33
in our country, India,
203
498000
2000
trong đất nước chúng tôi, Ấn Độ
08:35
is to occupy a place of immense discomfort
204
500000
2000
là phải đối mặt với sự ái ngại
08:37
and extreme prejudice.
205
502000
2000
và những định kiến gắt gao.
08:39
In post-conflict societies like Croatia,
206
504000
3000
Trong một xã hội hậu mâu thuẫn như Croatia,
08:42
where a hyper-nationalism and religiosity
207
507000
3000
một nơi mà lòng tự tôn dân tộc và sự sùng tín
08:45
have created an environment unbearable
208
510000
2000
đã tạo nên một môi trường ngột ngạt
08:47
for anyone who might
209
512000
2000
cho những ai
08:49
be considered a social outcast.
210
514000
2000
được xem là đáng bị ruồng bỏ.
08:51
So enter a group of out dykes,
211
516000
2000
Vậy gia nhập vào một nhóm người đồng tính,
08:53
young women who love the old music
212
518000
3000
những phụ nữ trẻ yêu mến dòng nhạc cũ
08:56
that once spread across that region
213
521000
2000
đã từng phủ sóng một vùng
08:58
from Macedonia to Bosnia,
214
523000
2000
từ Macedonia cho đến Bosnia,
09:00
from Serbia to Slovenia.
215
525000
2000
từ Serbia đến Slovenia.
09:02
These folk singers met at college at a gender studies program.
216
527000
3000
Những ca sĩ này gặp nhau ở trường đaị học trong một chương trình nghiên cứu giới tính.
09:06
Many are in their 20s, some are mothers.
217
531000
3000
Nhiều người trong số họ ở độ 20,
một số đã là mẹ
một số đã là mẹ
09:09
Many have struggled to come out to their communities,
218
534000
3000
Nhiều người đã phải đấu tranh
để đến với cộng đồng,
để đến với cộng đồng,
09:12
in families whose religious beliefs make it hard to accept
219
537000
3000
trong những gia đình mà niềm tin tôn giáo
đã ngăn họ chấp nhận rằng
đã ngăn họ chấp nhận rằng
09:15
that their daughters are not sick,
220
540000
2000
con gái của họ không bệnh hoạn
09:17
just queer.
221
542000
2000
mà chỉ khác biệt.
09:19
As Leah, one of the founders of the group, says,
222
544000
3000
Như Leah, một trong
những người sáng lập, nói,
những người sáng lập, nói,
09:22
"I like traditional music very much.
223
547000
3000
"Tôi rất yêu chuộng dòng nhạc dân gian.
09:25
I also like rock and roll.
224
550000
2000
Tôi cũng thích nhạc rock and roll.
09:27
So Lesbor, we blend the two.
225
552000
2000
Tại Lesbor, chúng tôi hòa trộn cả hai.
09:29
I see traditional music like a kind of rebellion,
226
554000
2000
Tôi xem âm nhạc dân gian
như một kiểu nổi loạn,
như một kiểu nổi loạn,
09:31
in which people can really speak their voice,
227
556000
3000
mà qua đó người ta
có thể nói lên suy nghĩ của mình,
có thể nói lên suy nghĩ của mình,
09:34
especially traditional songs
228
559000
2000
đặc biệt là những bài dân ca
09:36
from other parts of the former Yugoslav Republic.
229
561000
2000
từ những vùng của Cộng hòa Yugoslav cũ.
09:38
After the war, lots of these songs were lost,
230
563000
3000
Sau chiến tranh, nhiều trong số đó đã mất,
09:41
but they are a part of our childhood and our history,
231
566000
2000
nhưng chúng là một phần
của tuổi thơ và lịch sử chúng tôi,
của tuổi thơ và lịch sử chúng tôi,
09:43
and we should not forget them."
232
568000
2000
và chúng tôi không nên quên chúng."
09:45
Improbably, this LGBT singing choir
233
570000
3000
Một cách không ngờ, đội hợp ca LGBT này
09:48
has demonstrated how women
234
573000
2000
là một hình mẫu về cách mà phụ nữ
09:50
are investing in tradition to create change,
235
575000
3000
đầu tư vào truyền thống
để tạo sự thay đổi,
để tạo sự thay đổi,
09:53
like alchemists turning discord into harmony.
236
578000
3000
như nhà giả kim khiến sự bất hòa
trở nên hài hòa
trở nên hài hòa
09:56
Their repertoire includes
237
581000
2000
Danh sách tiết mục của họ gồm
09:58
the Croatian national anthem,
238
583000
2000
quốc ca Croatia,
10:00
a Bosnian love song
239
585000
2000
một bài tình ca Bosnia
10:02
and Serbian duets.
240
587000
2000
và những bản song ca Serbia.
10:04
And, Leah adds with a grin,
241
589000
2000
Và, Leah thêm với một nụ cười toe toét,
10:06
"Kavita, we especially are proud of our Christmas music,
242
591000
3000
"Kavita, chúng tôi đặc biệt tự hào về
những bài hát Giáng sinh
những bài hát Giáng sinh
10:09
because it shows we are open to religious practices
243
594000
3000
bởi vì nó thể hiện quan niệm ôn hòa
với tôn giáo của chúng tôi
với tôn giáo của chúng tôi
10:12
even though Catholic Church
244
597000
2000
cho dù nhà thờ Công giáo
10:14
hates us LGBT."
245
599000
2000
có ác cảm với chúng tôi LGBT ."
10:16
Their concerts draw from
246
601000
2000
Những buổi biểu diễn đến từ
10:18
their own communities, yes,
247
603000
2000
cộng đồng của họ
10:20
but also from an older generation:
248
605000
2000
nhưng cũng từ thế hệ trước:
10:22
a generation that might be
249
607000
2000
một thế hệ có thể
10:24
suspicious of homosexuality,
250
609000
2000
kỳ thị sự đồng tính,
10:26
but is nostalgic for its own music and the past it represents.
251
611000
3000
nhưng nhớ nhung về thứ âm nhạc cũ
và quá khứ nằm trong đó
và quá khứ nằm trong đó
10:29
One father, who had initially balked at his daughter
252
614000
3000
Một người cha, lúc đầu ngăn cấm
con gái mình
con gái mình
10:32
coming out in such a choir,
253
617000
2000
xuất hiện trong một dàn hợp ca như thế,
10:34
now writes songs for them.
254
619000
2000
giờ viết nhạc cho họ.
10:36
In the Middle Ages, troubadours
255
621000
2000
Vào thời Trung Cổ, nhạc sĩ
10:38
would travel across the land
256
623000
2000
đi qua nhiều vùng đất khác nhau
10:40
singing their tales and sharing their verses:
257
625000
3000
để hát về những câu chuyện và chia sẻ lời thơ của họ:
10:43
Lesbor travels through the Balkans like this,
258
628000
3000
Lesbor đi qua Balkans như thế,
10:46
singing, connecting people divided
259
631000
2000
hát và nối kết những con người
bị chia rẽ bởi
bị chia rẽ bởi
10:48
by religion, nationality and language.
260
633000
3000
tôn giáo, dận tộc và ngôn ngữ
10:51
Bosnians, Croats and Serbs
261
636000
2000
Bosnians, Croats và Serbs
10:53
find a rare shared space of pride in their history,
262
638000
3000
đều tìm thấy một niềm tự hào hiếm hoi trong lịch sử của họ,
10:56
and Lesbor reminds them that
263
641000
2000
và Lesbor nhắc nhở họ rằng
10:58
the songs one group often claims as theirs alone
264
643000
3000
những bài hát mà nhóm cho là của họ
11:01
really belong to them all.
265
646000
2000
thật sự thuộc về tất cả mọi người.
11:03
(Singing)
266
648000
7000
(Hát)
11:23
Yesterday, Mallika Sarabhai showed us
267
668000
2000
Hôm qua Mallika Sabhai cho thấy
11:25
that music can create a world
268
670000
2000
âm nhạc có thể tạo ra một thế giới
11:27
more accepting of difference
269
672000
2000
nhiều sự đồng cảm
với sự khác biệt
với sự khác biệt
11:29
than the one we have been given.
270
674000
3000
hơn là thế giới chúng ta được ban cho.
11:32
The world Layma Bowie was given
271
677000
2000
Thế giới của Layma Bowie
11:34
was a world at war.
272
679000
2000
là một thế giới trong chiến tranh.
11:36
Liberia had been torn apart by civil strife for decades.
273
681000
3000
Liberia bị chia rẽ hàng thập kỷ
bởi bất đồng nội bộ
bởi bất đồng nội bộ
11:40
Layma was not an activist, she was a mother of three.
274
685000
3000
Layma không phải là nhà hoạt động,
cô ấy là mẹ của ba đứa con.
cô ấy là mẹ của ba đứa con.
11:43
But she was sick with worry:
275
688000
2000
Nhưng cô ấy luôn trăn trở
vì lo lắng:
vì lo lắng:
11:45
She worried her son would be abducted
276
690000
2000
lo rằng con trai cô ấy sẽ bị bắt cóc
11:47
and taken off to be a child soldier,
277
692000
2000
để làm một người lính trẻ em
11:49
she worried her daughters would be raped,
278
694000
2000
lo rằng những đứa con gái
sẽ bị hãm hiếp,
sẽ bị hãm hiếp,
11:51
she worried for their lives.
279
696000
3000
cô ấy lo cho mạng sống của chúng.
11:54
One night, she had a dream.
280
699000
2000
Một đêm nọ, cô ấy có một giấc mơ.
11:56
She dreamt she and thousands of other women
281
701000
2000
Cô ấy mơ rằng mình và hàng ngàn phụ nữ
11:58
ended the bloodshed.
282
703000
2000
đã chấm dứt cuộc tương tàn này.
12:00
The next morning at church, she asked others how they felt.
283
705000
3000
Vào buổi sáng hôm sau trong nhà thờ,
cô ấy hỏi mọi người cảm thấy thế nào.
cô ấy hỏi mọi người cảm thấy thế nào.
12:03
They were all tired of the fighting.
284
708000
2000
Họ đều mệt mỏi với chiến tranh.
12:05
We need peace, and we need our leaders to know
285
710000
3000
Chúng ta cần hòa bình,
và chúng ta cần các nhà lãnh đạo biết
và chúng ta cần các nhà lãnh đạo biết
12:08
we will not rest until there is peace.
286
713000
3000
chúng ta sẽ không dừng lại
cho đến khi có hòa bình.
cho đến khi có hòa bình.
12:11
Among Layma's friends was a policewoman who was Muslim.
287
716000
3000
Trong số các bạn của Layma
có một nữ cảnh sát theo đạo Hồi.
có một nữ cảnh sát theo đạo Hồi.
12:14
She promised to raise the issue with her community.
288
719000
3000
Cô ấy hứa sẽ đặt vấn đề
với cộng đồng của cô ấy.
với cộng đồng của cô ấy.
12:17
At the next Friday sermon,
289
722000
2000
Tại bài giảng thứ sáu tiếp theo,
12:19
the women who were sitting in the side room of the mosque
290
724000
2000
những phụ nữ đang ngồi
trong nhà thờ Hồi giáo
trong nhà thờ Hồi giáo
12:21
began to share their distress at the state of affairs.
291
726000
3000
bắt đầu chia sẻ
nỗi đau khổ của họ tại bang giao.
nỗi đau khổ của họ tại bang giao.
12:24
"What does it matter?" they said, "A bullet doesn't distinguish
292
729000
3000
"Có gì quan trọng?" họ nói,
"viên đạn không phân biệt
"viên đạn không phân biệt
12:27
between a Muslim and a Christian."
293
732000
2000
giữa một người Hồi giáo
và một người Cơ Đốc."
và một người Cơ Đốc."
12:29
This small group of women,
294
734000
2000
Nhóm nhỏ phụ nữ này,
12:31
determined to bring an end to the war,
295
736000
2000
quyết định chấm dứt chiến tranh,
12:33
and they chose to use their traditions to make a point:
296
738000
3000
và họ chọn sử dụng truyền thống của họ
để làm luận điểm:
để làm luận điểm:
12:36
Liberian women usually wear
297
741000
2000
Phụ nữ Liberia thường đeo
12:38
lots of jewelry and colorful clothing.
298
743000
2000
rất nhiều đồ trang sức và quần áo màu sắc.
12:40
But no, for the protest, they dressed
299
745000
2000
Nhưng không, trong cuộc biểu tình,
tất cả trong số họ mặc
tất cả trong số họ mặc
12:42
all in white, no makeup.
300
747000
2000
mặc đồ trắng, không trang điểm.
12:44
As Layma said, "We wore the white
301
749000
2000
Như Layma đã nói, "chúng tôi mặc màu trắng
12:46
saying we were out for peace."
302
751000
2000
để nói rằng chúng tôi đứng lên vì hòa bình
12:48
They stood on the side of the road on which
303
753000
2000
Họ đứng trên phần đường mà
12:50
Charles Taylor's motorcade passed every day.
304
755000
2000
Đoàn xe hộ tống Charles Taylor
đi qua mỗi ngày.
đi qua mỗi ngày.
12:52
They stood for weeks --
305
757000
2000
Họ đứng đó hàng tuần
12:54
first just 10, then 20, then 50, then hundreds of women --
306
759000
3000
đầu tiên chỉ 10, sau đó 20, sau đó 50, sau đó hàng trăm phụ nữ--
12:57
wearing white, singing, dancing,
307
762000
3000
mặc đồ trắng, ca hát, nhảy múa,
13:00
saying they were out for peace.
308
765000
3000
nói rằng họ đứng lên vì hòa bình.
13:03
Eventually, opposing forces in Liberia
309
768000
2000
Cuối cùng, các lực lượng đối lập ở Liberia
13:05
were pushed to hold peace talks in Ghana.
310
770000
3000
buộc phải tổ chức
cuộc đàm phán hòa bình ở Ghana.
cuộc đàm phán hòa bình ở Ghana.
13:09
The peace talks dragged on and on and on.
311
774000
3000
Các cuộc đàm phán hòa bình
kéo dài ngày này qua ngày khác.
kéo dài ngày này qua ngày khác.
13:12
Layma and her sisters had had enough.
312
777000
2000
Layma và chị em của cô đã có đủ.
13:14
With their remaining funds, they took
313
779000
2000
Cùng với số tiền còn lại của họ, họ dẫn
13:16
a small group of women down to the venue of the peace talks
314
781000
2000
một nhóm nhỏ phụ nữ đến
địa điểm của các cuộc đàm phán
địa điểm của các cuộc đàm phán
13:18
and they surrounded the building.
315
783000
2000
và họ bao quanh tòa nhà.
13:20
In a now famous CNN clip,
316
785000
3000
Trong đoạn video nổi tiếng của CNN,
13:23
you can see them sitting on the ground, their arms linked.
317
788000
2000
có thể nhìn thấy họ
ngồi trên mặt đất, khoác tay nhau
ngồi trên mặt đất, khoác tay nhau
13:25
We know this in India. It's called a [Hindi].
318
790000
3000
Chúng tôi biết điều này tại Ấn Độ.
Nó gọi là một [tiếng Hin-ddi].
Nó gọi là một [tiếng Hin-ddi].
13:29
Then things get tense.
319
794000
2000
Sau đó, mọi thứ trở nên căng thẳng
13:31
The police are called in to physically remove the women.
320
796000
3000
Cảnh sát được điều đến
để giải tán đám đông
để giải tán đám đông
13:34
As the senior officer approaches with a baton,
321
799000
3000
Khi một sĩ quan cao cấp
tiến đến với cái dùi cui,
tiến đến với cái dùi cui,
13:37
Layma stands up with deliberation,
322
802000
2000
Layma đứng lên một cách thong thả,
13:39
reaches her arms up over her head,
323
804000
2000
chạm cánh tay qua đầu của mình,
13:41
and begins, very slowly,
324
806000
2000
và bắt đầu, một cách chậm rãi,
13:43
to untie her headdress that covers her hair.
325
808000
3000
tháo chiếc khăn quấn quanh tóc ra.
13:46
You can see the policeman's face.
326
811000
3000
Bạn có thể nhìn thấy khuôn mặt của cảnh sát.
13:49
He looks embarrassed. He backs away.
327
814000
3000
Ông ta lúng túng sau đó lùi lại
13:52
And the next thing you know,
328
817000
2000
Và tiếp theo,
13:54
the police have disappeared.
329
819000
2000
cảnh sát đã biến mất.
13:56
Layma said to me later,
330
821000
2000
Layma đã nói với tôi sau này,
13:58
"It's a taboo, you know, in West Africa.
331
823000
3000
"Đó là một điều cấm kỵ,
bạn biết đấy, ở Tây Phi.
bạn biết đấy, ở Tây Phi.
14:01
If an older woman undresses in front of a man
332
826000
3000
Nếu một người phụ nữ lớn tuổi thả tóc
trước mặt một người đàn ông
trước mặt một người đàn ông
14:04
because she wants to,
333
829000
2000
bởi vì cô ấy muốn,
14:06
the man's family is cursed."
334
831000
2000
gia đình của người đàn ông bị nguyền rủa."
14:08
(Laughter)
335
833000
2000
(Tiếng cười)
14:10
(Applause)
336
835000
2000
(Vỗ tay)
14:12
She said, "I don't know if he did it because he believed,
337
837000
3000
Cô nói, "tôi không biết
ông ta có tin vào điều đó không,
ông ta có tin vào điều đó không,
14:15
but he knew we were not going to leave.
338
840000
2000
nhưng ông ta biết chúng tôi
sẽ không đi đâu hết.
sẽ không đi đâu hết.
14:17
We were not going to leave until the peace accord was signed."
339
842000
3000
Chúng tôi không đi đâu cho đến khi
hiệp định hòa bình được ký."
hiệp định hòa bình được ký."
14:20
And the peace accord was signed.
340
845000
2000
Và Hiệp định hòa bình được ký kết.
14:22
And the women of Liberia
341
847000
2000
Và phụ nữ Liberia
14:24
then mobilized in support of Ellen Johnson Sirleaf,
342
849000
3000
vận động dưới sự hỗ trợ
của Ellen Johnson Sirleaf,
của Ellen Johnson Sirleaf,
14:27
a woman who broke a few taboos herself
343
852000
2000
một người phụ nữ
đã phạm vài điều cấm kỵ
đã phạm vài điều cấm kỵ
14:29
becoming the first elected woman head of state
344
854000
2000
trở thành người phụ nữ đầu tiên
được bầu đứng đầu nhà nước
được bầu đứng đầu nhà nước
14:31
in Africa in years.
345
856000
3000
ở châu Phi trong nhiều năm.
14:35
When she made her presidential address,
346
860000
3000
Khi bà thực hiện bài diễn văn tổng thống của mình
14:38
she acknowledged these brave women of Liberia
347
863000
2000
bà công nhận những
phụ nữ dũng cảm của Liberia
phụ nữ dũng cảm của Liberia
14:40
who allowed her to win against a football star --
348
865000
3000
những người giúp bà
thắng một ngôi sao bóng đá (football)
thắng một ngôi sao bóng đá (football)
14:43
that's soccer for you Americans --
349
868000
2000
mà người Mỹ gọi là bóng đá (soccer)
14:45
no less.
350
870000
2000
không kém.
14:47
Women like Sakena and Leah
351
872000
2000
Phụ nữ như Sakena và Leah
14:49
and Layma
352
874000
2000
và Layma
14:51
have humbled me and changed me
353
876000
3000
đã hạ thấp tôi và thay đổi tôi
14:54
and made me realize that I should not be so quick
354
879000
3000
và làm cho tôi nhận ra rằng
tôi không nên vội vã
tôi không nên vội vã
14:57
to jump to assumptions of any kind.
355
882000
3000
mà kết luận bất cứ điều gì.
15:01
They've also saved me from my righteous anger
356
886000
2000
Họ cũng vừa cứu tôi khỏi
sự tức giận chính đáng
sự tức giận chính đáng
15:03
by offering insights into this third way.
357
888000
3000
bằng cách cung cấp
cái nhìn sâu vào cách thứ 3.
cái nhìn sâu vào cách thứ 3.
15:07
A Filipina activist once said to me,
358
892000
2000
Một nhà hoạt động Philipine từng nói với tôi,
15:09
"How do you cook a rice cake?
359
894000
2000
"Làm thế nào để nấu một cái bánh gạo?
15:11
With heat from the bottom and heat from the top."
360
896000
3000
Với nhiệt từ bên dưới và bên trên."
15:14
The protests, the marches,
361
899000
2000
Các cuộc biểu tình, diễu hành,
15:16
the uncompromising position that
362
901000
2000
kiên quyết rằng
15:18
women's rights are human rights, full stop.
363
903000
3000
nữ quyền chính là nhân quyền, đều dừng lại.
15:22
That's the heat from the bottom.
364
907000
2000
Đó là nhiệt từ phía dưới.
15:24
That's Malcolm X and the suffragists
365
909000
2000
Đó là Malcolm X và những người ủng hộ
15:26
and gay pride parades.
366
911000
2000
và người đồng tính tự hào
về những cuộc diễu hành.
về những cuộc diễu hành.
15:28
But we also need the heat from the top.
367
913000
2000
Nhưng chúng ta cũng cần nhiệt từ phía trên.
15:30
And in most parts of the world,
368
915000
2000
Và hầu hết trên thế giới,
15:32
that top is still
369
917000
2000
tác động từ phía trên đó vẫn còn
15:34
controlled by men.
370
919000
2000
bị kiểm soát bởi đàn ông.
15:36
So to paraphrase Marx: Women make change,
371
921000
3000
Vì vậy, để diễn giải Marx:
phụ nữ tạo sự thay đổi,
phụ nữ tạo sự thay đổi,
15:39
but not in circumstances of their own choosing.
372
924000
3000
nhưng không phải trong trường hợp mà họ được lựa chọn
15:42
They have to negotiate.
373
927000
2000
Họ không được thương lượng.
15:44
They have to subvert tradition that once silenced them
374
929000
3000
Họ phải lật đổ truyền thống
đã từng bịt miệng họ
đã từng bịt miệng họ
15:47
in order to give voice to new aspirations.
375
932000
3000
để cất tiếng nói cho nguyện vọng mới
15:50
And they need allies from their communities.
376
935000
3000
Và họ cần đồng minh từ cộng đồng.
15:53
Allies like the imam,
377
938000
2000
Đồng minh như imam,
15:55
allies like the father who now writes songs
378
940000
2000
đồng minh như người cha bây giờ viết bài hát
15:57
for a lesbian group in Croatia,
379
942000
3000
cho một nhóm đồng tính tại Croatia,
16:00
allies like the policeman who honored a taboo and backed away,
380
945000
3000
đồng minh như cảnh sát,
người tôn trọng điều cấm kỵ và lùi lại,
người tôn trọng điều cấm kỵ và lùi lại,
16:03
allies like my father,
381
948000
2000
đồng minh như cha tôi,
16:05
who couldn't help his sister but has helped three daughters
382
950000
3000
người không thể giúp đỡ
chị của mình, nhưng đã giúp ba cô con gái
chị của mình, nhưng đã giúp ba cô con gái
16:08
pursue their dreams.
383
953000
2000
theo đuổi ước mơ.
16:10
Maybe this is because feminism,
384
955000
2000
Có lẽ điều này là do
sự ủng hộ nữ quyền,
sự ủng hộ nữ quyền,
16:12
unlike almost every other social movement,
385
957000
2000
không giống như hầu hết phong trào xã hội,
16:14
is not a struggle against a distinct oppressor --
386
959000
3000
không phải là một cuộc đấu tranh
chống lại áp bức khác biệt
chống lại áp bức khác biệt
16:17
it's not the ruling class
387
962000
2000
nó không phải là lớp cầm quyền
16:19
or the occupiers or the colonizers --
388
964000
3000
hoặc những kẻ chiếm đóng hoặc thực dân--
16:22
it's against a deeply held set of beliefs and assumptions
389
967000
3000
Nó chống lại một nền móng sâu sắc
của niềm tin và giả định
của niềm tin và giả định
16:25
that we women, far too often,
390
970000
3000
mà chúng tôi phụ nữ, quá thường xuyên,
16:28
hold ourselves.
391
973000
2000
áp đặt lên bản thân.
16:30
And perhaps this is the ultimate gift of feminism,
392
975000
3000
Và có lẽ đây là món quà
cuối cùng của nữ quyền,
cuối cùng của nữ quyền,
16:33
that the personal is in fact the political.
393
978000
3000
mà cá nhân trên thực tế là chính trị
16:36
So that, as Eleanor Roosevelt said once of human rights,
394
981000
2000
Do đó, như lEleanor Roosevelt
đã từng nói về quyền con người,
đã từng nói về quyền con người,
16:38
the same is true of gender equality:
395
983000
3000
giống như vậy là sự bình đẳng giới:
16:41
that it starts in small places, close to home.
396
986000
3000
nó bắt đầu ở những nơi rất nhỏ, gần nhà.
16:44
On the streets, yes,
397
989000
2000
Trên đường phố, đúng vậy,
16:46
but also in negotiations at the kitchen table
398
991000
3000
mà còn trong những cuộc đàm phán
tại bàn nhà bếp
tại bàn nhà bếp
16:49
and in the marital bed
399
994000
2000
và trong cuộc sống hôn nhân
16:51
and in relationships between lovers and parents
400
996000
2000
và trong mối quan hệ giữa
người yêu và cha mẹ
người yêu và cha mẹ
16:53
and sisters and friends.
401
998000
2000
chị em và bạn bè.
16:57
And then
402
1002000
2000
Và sau đó
16:59
you realize that by integrating
403
1004000
2000
bạn nhận ra rằng bằng cách tích hợp
17:01
aspects of tradition and community
404
1006000
2000
Các khía cạnh của
truyền thống và cộng đồng
truyền thống và cộng đồng
17:03
into their struggles,
405
1008000
2000
vào cuộc đấu tranh của họ,
17:05
women like Sakena and Leah and Layma --
406
1010000
3000
những phụ nữ như Sakena và Leah và Layma
17:08
but also women like Sonia Gandhi here in India
407
1013000
2000
và cả những người như Sonia Gandhi ở Ấn Độ
17:10
and Michelle Bachelet in Chile
408
1015000
3000
và Michelle Bachelet tại Chi-lê
17:13
and Shirin Ebadi in Iran --
409
1018000
3000
và Shirin Ebadi ở Iran--
17:16
are doing something else.
410
1021000
2000
đang làm những điều gì đó
17:18
They're challenging the very notion
411
1023000
2000
Họ đang thách thức các khái niệm chuyên biệt
17:20
of Western models of development.
412
1025000
3000
về kiểu mẫu phát triển của phương Tây.
17:23
They are saying, we don't have to be like you
413
1028000
3000
Họ nói, chúng tôi không cần giống như bạn
17:26
to make change.
414
1031000
2000
để tạo ra sự thay đổi.
17:28
We can wear a sari or a hijab
415
1033000
3000
Chúng tôi có thể mặc sari hay hijab
17:31
or pants or a boubou,
416
1036000
2000
hoặc quần hoặc boubou,
17:33
and we can be party leaders and presidents
417
1038000
3000
mà vẩn trở thành nguyên thủ quốc gia
17:36
and human rights lawyers.
418
1041000
2000
và luật sư nhân quyền.
17:38
We can use our tradition to navigate change.
419
1043000
3000
Chúng tôi sử dụng truyền thống
để định hướng cho thay đồi.
để định hướng cho thay đồi.
17:41
We can demilitarize societies
420
1046000
3000
Chúng tôi có thể bãi bỏ quân đội
17:44
and pour resources, instead,
421
1049000
2000
và dồn tài nguyên, thay vào đó,
17:46
into reservoirs of genuine security.
422
1051000
3000
vào hồ chứa của an ninh quốc gia.
17:50
It is in these little stories,
423
1055000
3000
Chính là ở những câu chuyện nhỏ này,
17:53
these individual stories,
424
1058000
2000
những câu chuyện riêng lẻ
17:55
that I see a radical epic being written
425
1060000
2000
mà tôi thấy một cuốn sử thi
được viết nên
được viết nên
17:57
by women around the world.
426
1062000
2000
bởi phụ nữ trên toàn thế giới.
17:59
It is in these threads
427
1064000
2000
Chính ở những sợi chỉ mỏng
18:01
that are being woven into a resilient fabric
428
1066000
2000
tạo nên một tấm thảm bền chặt
18:03
that will sustain communities,
429
1068000
3000
sẽ chống đỡ cho cộng đồng,
18:06
that I find hope.
430
1071000
2000
mà tôi tìm thấy hi vọng.
18:08
And if my heart is singing,
431
1073000
2000
Nếu trái tim tôi đang cất lên tiếng hát
18:10
it's because in these little fragments,
432
1075000
3000
thì đó là vì trong những mảnh ghép
bé nhỏ ấy
bé nhỏ ấy
18:13
every now and again, you catch a glimpse
433
1078000
2000
thỉnh thoảng bạn lại thấy
sự phản chiếu của
sự phản chiếu của
18:15
of a whole, of a whole new world.
434
1080000
3000
của một toàn thể,
của một thế giới hoàn toàn mới.
của một thế giới hoàn toàn mới.
18:18
And she is definitely on her way.
435
1083000
3000
Và cô ấy chắc chắn trên
con đường của mình.
con đường của mình.
18:21
Thank you.
436
1086000
2000
Cảm ơn các bạn.
18:23
(Applause)
437
1088000
8000
(Vỗ tay)
ABOUT THE SPEAKER
Kavita Ramdas - PhilanthropistKavita Ramdas directs the Global Fund for Women, the largest foundation in the world supporting women's human rights across all borders.
Why you should listen
Kavita Ramdas is president and CEO of the Global Fund for Women, a publicly supported grantmaking foundation that advances human rights by investing in women-led organizations worldwide. Over the past 22 years, the Global Fund has provided more than 7,000 grants, reaching more than 3,000 groups. Since Ramdas took the reins, the fund's assets have more than tripled -- and so has the number of countries the group works in, now at 170.
The Global Fund for Women contributes to groups that improve women's economic security, work to end gender-based violence, increase access to education at all stages of life, provide critical health services and encourage women to take leadership roles in the public sector. In interviews, Ramdas has said that grantmakers can learn as much from applicants as applicants do from them. This is a philosophy she employs at Global Fund, where grants are often given with as few strings attached as possible, and proposals are accepted in any language. Her vision stands to change the game, not only in women's rights but in philanthropy as a whole.
Kavita Ramdas | Speaker | TED.com