TED Studio
Steven Johnson: The playful wonderland behind great inventions
Steven Johnson: Hoe plezier kan leiden tot belangrijke uitvindingen
Filmed:
Readability: 5.3
1,351,401 views
Noodzaak is de bron van alle uitvindingen, toch? Maar niet altijd. Steven Johnson toont ons dat enkele van de meest baanbrekende ideeën en technologieën, zoals de computer, helemaal niet ontstonden uit noodzaak, maar uit de vreugde die voortkomt uit vermaak. Ga mee op deze boeiende, geïllustreerde ontdekkingsreis door de geschiedenis der uitvindingen. Uiteindelijk vind je de toekomst daar waar mensen het meeste plezier hebben.
Steven Johnson - Writer
Steven Berlin Johnson examines the intersection of science, technology and personal experience. Full bio
Steven Berlin Johnson examines the intersection of science, technology and personal experience. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
(Music)
0
801
3895
(Muziek)
00:16
Roughly 43,000 years ago,
1
4720
2696
Ongeveer 43.000 jaar geleden
00:19
a young cave bear
died in the rolling hills
died in the rolling hills
2
7440
2976
stierf een jonge holenbeer
op de glooiende heuvels
op de glooiende heuvels
00:22
on the northwest border
of modern day Slovenia.
of modern day Slovenia.
3
10440
3376
bij de noordwestelijke grens
van het huidige Slovenië.
van het huidige Slovenië.
00:25
A thousand years later,
a mammoth died in southern Germany.
a mammoth died in southern Germany.
4
13840
4096
Zo'n duizend jaar later
stierf een mammoet in Zuid-Duitsland.
stierf een mammoet in Zuid-Duitsland.
00:29
A few centuries after that,
a griffon vulture also died
a griffon vulture also died
5
17960
3296
Een paar eeuwen later
stierf ook een vale gier
stierf ook een vale gier
00:33
in the same vicinity.
6
21280
1200
in diezelfde regio.
00:35
And we know almost nothing
about how these animals met their deaths,
about how these animals met their deaths,
7
23280
4136
We weten bijna niets over
hoe deze dieren aan hun einde kwamen,
hoe deze dieren aan hun einde kwamen,
maar deze wezens, die op verschillende
plaatsen en tijdstippen leefden,
plaatsen en tijdstippen leefden,
00:39
but these different creatures
dispersed across both time and space
dispersed across both time and space
8
27440
4056
00:43
did share one remarkable fate.
9
31520
3176
deelden een opmerkelijk lot.
00:46
After their deaths,
a bone from each of their skeletons
a bone from each of their skeletons
10
34720
3456
Na hun dood werd een bot van ieder skelet
00:50
was crafted by human hands
11
38200
2696
door menselijke handen omgevormd
00:52
into a flute.
12
40920
1200
tot een fluit.
00:54
Think about that for a second.
13
42920
1456
Denk daar even over na.
00:56
Imagine you're a caveman,
40,000 years ago.
40,000 years ago.
14
44400
2656
Je bent een holbewoner,
40.000 jaar geleden.
40.000 jaar geleden.
00:59
You've mastered fire.
15
47080
1656
Je kan vuur maken.
01:00
You've built simple tools for hunting.
16
48760
2056
Je hebt gereedschap
gemaakt om te jagen.
gemaakt om te jagen.
01:02
You've learned how to craft
garments from animal skins
garments from animal skins
17
50840
2616
Je weet hoe je van dierenhuiden
kledij kan maken
kledij kan maken
01:05
to keep yourself warm in the winter.
18
53480
2056
om 's winters warm te blijven.
01:07
What would you choose to invent next?
19
55560
2736
Wat zou je daarna uitvinden?
01:10
It seems preposterous
that you would invent the flute,
that you would invent the flute,
20
58320
3136
Het lijkt absurd
dat je een fluit zou uitvinden,
dat je een fluit zou uitvinden,
01:13
a tool that created
useless vibrations in air molecules.
useless vibrations in air molecules.
21
61480
3816
een object dat zorgt voor
nutteloze vibraties van luchtmoleculen.
nutteloze vibraties van luchtmoleculen.
01:17
But that is exactly
what our ancestors did.
what our ancestors did.
22
65319
3001
Maar dat is exact
wat onze voorouders deden.
wat onze voorouders deden.
01:21
Now this turns out
to be surprisingly common
to be surprisingly common
23
69200
3416
En dit blijkt verrassend genoeg
zeer gebruikelijk te zijn
zeer gebruikelijk te zijn
01:24
in the history of innovation.
24
72640
1616
in de geschiedenis.
01:26
Sometimes people invent things
25
74280
1936
Soms vinden mensen iets uit
01:28
because they want to stay alive
or feed their children
or feed their children
26
76240
2936
omdat ze willen overleven,
of hun kinderen willen voeden,
of hun kinderen willen voeden,
01:31
or conquer the village next door.
27
79200
2136
of het naburige dorp willen veroveren.
01:33
But just as often,
28
81360
1416
Maar even vaak
01:34
new ideas come into the world
29
82800
1896
ontstaan nieuwe ideeën
01:36
simply because they're fun.
30
84720
2040
simpelweg omdat ze leuk zijn.
01:39
And here's the really strange thing:
31
87520
2416
En wat écht raar is:
01:41
many of those playful
but seemingly frivolous inventions
but seemingly frivolous inventions
32
89960
3256
veel van die speelse,
schijnbaar pietluttige uitvindingen
schijnbaar pietluttige uitvindingen
01:45
ended up sparking
momentous transformations
momentous transformations
33
93240
2616
brengen uiteindelijk
belangrijke veranderingen voort
belangrijke veranderingen voort
01:47
in science, in politics and society.
34
95880
3096
in de wetenschap,
de politiek en de maatschappij.
de politiek en de maatschappij.
01:51
Take what may be the most
important invention of modern times:
important invention of modern times:
35
99000
3936
Wat is de belangrijkste uitvinding
van de moderne tijd?
van de moderne tijd?
01:54
programmable computers.
36
102960
1736
Programmeerbare computers.
01:56
Now, the standard story is that computers
descend from military technology,
descend from military technology,
37
104720
4616
Er wordt gezegd dat computers
afkomstig zijn van militaire technologie,
afkomstig zijn van militaire technologie,
02:01
since many of the early computers
were designed specifically
were designed specifically
38
109360
2856
aangezien veel van de eerste computers
ontworpen waren om oorlogscodes te kraken
ontworpen waren om oorlogscodes te kraken
02:04
to crack wartime codes
or calculate rocket trajectories.
or calculate rocket trajectories.
39
112240
3456
en raketbanen te berekenen.
02:07
But in fact, the origins
of the modern computer
of the modern computer
40
115720
3496
Maar eigenlijk, is de oorsprong
van de moderne computer
van de moderne computer
02:11
are much more playful,
41
119240
1656
veel speelser
02:12
even musical,
42
120920
1296
en zelfs muzikaler
02:14
than you might imagine.
43
122240
1256
dan je zou denken.
02:15
The idea behind the flute,
44
123520
1256
Het idee achter de fluit,
02:16
of just pushing air through tubes
to make a sound,
to make a sound,
45
124800
3096
waarbij geluid ontstaat door
lucht doorheen een buisje te blazen,
lucht doorheen een buisje te blazen,
02:19
was eventually modified
to create the first organ
to create the first organ
46
127920
2896
werd later aangepast,
en zo ontstond het eerste orgel
en zo ontstond het eerste orgel
02:22
more than 2,000 years ago.
47
130840
1736
meer dan 2.000 jaar geleden.
02:24
Someone came up with the brilliant idea
of triggering sounds
of triggering sounds
48
132600
3296
Iemand kreeg het briljante idee
om geluiden te creëren
om geluiden te creëren
02:27
by pressing small levers with our fingers,
49
135920
2896
door met z'n vingers
op kleine hendeltjes te drukken,
op kleine hendeltjes te drukken,
02:30
inventing the first musical keyboard.
50
138840
2376
en vond zo het eerste
muzikale toetsenbord uit.
muzikale toetsenbord uit.
02:33
Now, keyboards evolved
from organs to clavichords to harpsichords
from organs to clavichords to harpsichords
51
141240
4136
Toetsenborden evolueerden van orgels
tot klavichorden, tot klavecimbels,
tot klavichorden, tot klavecimbels,
02:37
to the piano,
52
145400
1336
tot de piano.
02:38
until the middle of the 19th century,
53
146760
2656
Tot in het midden van de 19e eeuw,
02:41
when a bunch of inventors
finally hit on the idea
finally hit on the idea
54
149440
2776
toen een groep uitvinders
uiteindelijk het idee kregen
uiteindelijk het idee kregen
02:44
of using a keyboard
to trigger not sounds but letters.
to trigger not sounds but letters.
55
152240
3896
om een klavier te gebruiken
voor letters in plaats van geluiden.
voor letters in plaats van geluiden.
02:48
In fact, the very first typewriter
56
156160
2296
De allereerste schrijfmachine
02:50
was originally called
"the writing harpsichord."
"the writing harpsichord."
57
158480
3160
heette oorspronkelijk zelfs
'de schrijvende klavecimbel'.
'de schrijvende klavecimbel'.
02:55
Flutes and music led
to even more powerful breakthroughs.
to even more powerful breakthroughs.
58
163440
3816
De fluit en muziek zorgden
voor nog belangrijkere doorbraken.
voor nog belangrijkere doorbraken.
02:59
About a thousand years ago,
59
167280
1736
Ongeveer duizend jaar geleden,
op het hoogtepunt
van de islamitische renaissance,
van de islamitische renaissance,
03:01
at the height of the Islamic Renaissance,
60
169040
2216
03:03
three brothers in Baghdad
designed a device
designed a device
61
171280
2336
ontwierpen drie broers
in Bagdad een toestel:
in Bagdad een toestel:
03:05
that was an automated organ.
62
173640
2496
een geautomatiseerd orgel.
03:08
They called it "the instrument
that plays itself."
that plays itself."
63
176160
2880
Ze noemden het 'het instrument
dat zichzelf bespeelt'.
dat zichzelf bespeelt'.
03:11
Now, the instrument
was basically a giant music box.
was basically a giant music box.
64
179960
3136
Het instrument was eigenlijk
een gigantische muziekdoos.
een gigantische muziekdoos.
03:15
The organ could be trained to play
various songs by using instructions
various songs by using instructions
65
183120
4336
Het orgel kon verschillende liedjes spelen
door staafjes te plaatsen
door staafjes te plaatsen
03:19
encoded by placing pins
on a rotating cylinder.
on a rotating cylinder.
66
187480
3200
op een roterende cilinder.
03:23
And if you wanted the machine
to play a different song,
to play a different song,
67
191440
2616
Als je een ander liedje wilde horen,
03:26
you just swapped a new cylinder in
with a different code on it.
with a different code on it.
68
194080
2960
plaatste je er een nieuwe cilinder in
met een ander liedje.
met een ander liedje.
03:29
This instrument was the first of its kind.
69
197840
3376
Het was het eerste
instrument in zijn soort.
instrument in zijn soort.
03:33
It was programmable.
70
201240
1736
Het was programmeerbaar.
03:35
Now, conceptually,
this was a massive leap forward.
this was a massive leap forward.
71
203000
3056
Dit was een gigantische stap voorwaarts.
03:38
The whole idea of hardware and software
72
206080
3416
Het idee van hardware en software
03:41
becomes thinkable for the first time
with this invention.
with this invention.
73
209520
3216
wordt door deze uitvinding
voor het eerst voorstelbaar.
voor het eerst voorstelbaar.
03:44
And that incredibly powerful concept
74
212760
2456
Dat ongelooflijk krachtige idee
03:47
didn't come to us as an instrument
of war or of conquest,
of war or of conquest,
75
215240
3176
ontstond niet als een instrument
voor oorlog of verovering,
voor oorlog of verovering,
03:50
or necessity at all.
76
218440
1696
of noodzaak.
03:52
It came from the strange delight
of watching a machine play music.
of watching a machine play music.
77
220160
5136
Het ontstond uit het vreemde genoegen
wanneer een machine muziek maakt.
wanneer een machine muziek maakt.
03:57
In fact, the idea of programmable machines
78
225320
3216
In feite werd het idee
van programmeerbare machines
van programmeerbare machines
04:00
was exclusively kept alive by music
for about 700 years.
for about 700 years.
79
228560
4656
zo'n 700 jaar lang
in leven gehouden door muziek.
in leven gehouden door muziek.
04:05
In the 1700s, music-making machines
80
233240
2496
Tijdens de 18e eeuw werden muziekmachines
04:07
became the playthings
of the Parisian elite.
of the Parisian elite.
81
235760
3576
het favoriete speeltje
van de Parijse elite.
van de Parijse elite.
04:11
Showmen used the same coded cylinders
82
239360
3176
Entertainers gebruikten
diezelfde gecodeerde cilinders
diezelfde gecodeerde cilinders
04:14
to control the physical movements
of what were called automata,
of what were called automata,
83
242560
3936
om de fysieke bewegingen te besturen
van zogenaamde 'automata',
van zogenaamde 'automata',
04:18
an early kind of robot.
84
246520
2016
een voorloper van de robot.
04:20
One of the most famous of those robots
85
248560
1936
Eén van de bekendste robots was,
04:22
was, you guessed it,
an automated flute player
an automated flute player
86
250520
3376
goed geraden,
een geautomatiseerde fluitspeler,
04:25
designed by a brilliant French inventor
87
253920
1896
ontworpen door de Franse uitvinder
04:27
named Jacques de Vaucanson.
88
255840
1285
Jacques de Vaucanson.
04:30
And as de Vaucanson
was designing his robot musician,
was designing his robot musician,
89
258279
3497
Terwijl de Vaucanson
zijn muzikale robot ontwierp,
zijn muzikale robot ontwierp,
04:33
he had another idea.
90
261800
1936
kreeg hij nog een idee.
04:35
If you could program a machine
to make pleasing sounds,
to make pleasing sounds,
91
263760
3976
Als je een machine kon programmeren
om leuke geluiden te maken,
om leuke geluiden te maken,
04:39
why not program it to weave
delightful patterns of color out of cloth?
delightful patterns of color out of cloth?
92
267760
4640
kon je ze toch ook programmeren
om kleurenpatronen te weven in stof?
om kleurenpatronen te weven in stof?
04:44
Instead of using the pins of the cylinder
to represent musical notes,
to represent musical notes,
93
272920
4256
De staafjes van de cilinder
stelden dan geen muzieknoten meer voor,
stelden dan geen muzieknoten meer voor,
04:49
they would represent
threads with different colors.
threads with different colors.
94
277200
3096
maar wel garen in verschillende kleuren.
04:52
If you wanted a new pattern
for your fabric,
for your fabric,
95
280320
2496
Als je een ander patroon in je stof wilde,
04:54
you just programmed a new cylinder.
96
282840
1680
plaatste je een nieuwe cilinder.
04:57
This was the first programmable loom.
97
285200
2640
Dit was het eerste
programmeerbare weefgetouw.
programmeerbare weefgetouw.
05:00
Now, the cylinders were too expensive
and time-consuming to make,
and time-consuming to make,
98
288560
4176
De cilinders waren te duur
en tijdrovend om te maken,
en tijdrovend om te maken,
05:04
but a half century later,
99
292760
1536
maar een halve eeuw later
05:06
another French inventor named Jacquard
100
294320
2616
kreeg de Franse uitvinder
Jacquard het idee
Jacquard het idee
05:08
hit upon the brilliant idea
of using paper-punched cards
of using paper-punched cards
101
296960
4696
om geperforeerde kaartjes
te gebruiken
te gebruiken
05:13
instead of metal cylinders.
102
301680
1776
in de plaats van metalen cilinders.
05:15
Paper turned out to be
much cheaper and more flexible
much cheaper and more flexible
103
303480
3056
Papier bleek goedkoper en flexibeler
05:18
as a way of programming the device.
104
306560
2136
om het toestel te programmeren.
05:20
That punch card system inspired
Victorian inventor Charles Babbage
Victorian inventor Charles Babbage
105
308720
4456
De ponskaarten inspireerden
de Victoriaanse uitvinder Charles Babbage
de Victoriaanse uitvinder Charles Babbage
05:25
to create his analytical engine,
106
313200
2496
om zijn analytische machine te ontwerpen.
Het was de eerste
programmeerbare computer ooit.
programmeerbare computer ooit.
05:27
the first true programmable computer
107
315720
2616
05:30
ever designed.
108
318360
1336
05:31
And punch cards were used
by computer programmers
by computer programmers
109
319720
2696
Ponskaarten werden gebruikt
door computerprogrammeurs
door computerprogrammeurs
05:34
as late as the 1970s.
110
322440
2080
tot in de jaren 70.
05:37
So ask yourself this question:
111
325160
2616
Stel jezelf deze vraag:
05:39
what really made
the modern computer possible?
the modern computer possible?
112
327800
3496
wat zorgde voor het ontstaan
van de moderne computer?
van de moderne computer?
05:43
Yes, the military involvement
is an important part of the story,
is an important part of the story,
113
331320
4016
Ja, het leger speelde
een belangrijke rol in het verhaal,
een belangrijke rol in het verhaal,
05:47
but inventing a computer
also required other building blocks:
also required other building blocks:
114
335360
3736
maar er waren ook
andere elementen van belang:
andere elementen van belang:
05:51
music boxes,
115
339120
1216
muziekdozen,
05:52
toy robot flute players,
116
340360
2016
speelgoed robot-fluitspelers,
05:54
harpsichord keyboards,
117
342400
1496
klavecimbel-schrijfmachines,
05:55
colorful patterns woven into fabric,
118
343920
2576
gekleurde patronen
in stof geweven,
in stof geweven,
05:58
and that's just a small part of the story.
119
346520
2816
en dat is nog maar
een stuk van het verhaal.
een stuk van het verhaal.
06:01
There's a long list of world-changing
ideas and technologies
ideas and technologies
120
349360
2976
Er is een hele lijst van baanbrekende
ideeën en technologieën
ideeën en technologieën
06:04
that came out of play:
121
352360
1696
die spelenderwijs tot stand kwamen:
06:06
public museums, rubber,
122
354080
1976
openbare musea, rubber,
de waarschijnlijkheidstheorie,
de waarschijnlijkheidstheorie,
06:08
probability theory, the insurance business
123
356080
2336
verzekeringen, en nog veel meer.
06:10
and many more.
124
358440
1216
06:11
Necessity isn't always
the mother of invention.
the mother of invention.
125
359680
2720
Uitvindingen ontstaan
niet altijd uit noodzaak.
niet altijd uit noodzaak.
06:15
The playful state of mind
is fundamentally exploratory,
is fundamentally exploratory,
126
363080
4176
De speelsheid van onze geest
gaat op onderzoek
gaat op onderzoek
06:19
seeking out new possibilities
in the world around us.
in the world around us.
127
367280
2960
en zoekt nieuwe mogelijkheden
in de wereld rondom ons.
in de wereld rondom ons.
06:22
And that seeking
is why so many experiences
is why so many experiences
128
370920
3496
En door die zoektocht,
leidden zoveel ervaringen
leidden zoveel ervaringen
06:26
that started with simple
delight and amusement
delight and amusement
129
374440
3016
die begonnen met vreugde en plezier,
06:29
eventually led us
to profound breakthroughs.
to profound breakthroughs.
130
377480
2760
uiteindelijk tot belangrijke doorbraken.
06:33
Now, I think this has implications
for how we teach kids in school
for how we teach kids in school
131
381040
4216
Dit heeft volgens mij gevolgen voor
de manier waarop we kinderen onderwijzen
de manier waarop we kinderen onderwijzen
06:37
and how we encourage innovation
in our workspaces,
in our workspaces,
132
385280
2360
en de manier waarop we
innovatie aanmoedigen,
innovatie aanmoedigen,
06:40
but thinking about play
and delight this way
and delight this way
133
388520
3056
maar door zo na te denken
over plezier en vreugde
over plezier en vreugde
06:43
also helps us detect what's coming next.
134
391600
3536
kunnen we ook voorzien
wat er te gebeuren staat.
wat er te gebeuren staat.
06:47
Think about it: if you were
sitting there in 1750
sitting there in 1750
135
395160
2376
Stel je voor: we zijn in het jaar 1750
06:49
trying to figure out
the big changes coming to society
the big changes coming to society
136
397560
3536
en je probeert te voorspellen
wat de grote veranderingen zullen zijn
wat de grote veranderingen zullen zijn
06:53
in the 19th, the 20th centuries,
137
401120
1896
in de 19e en 20e eeuw.
06:55
automated machines, computers,
138
403040
2056
Geautomatiseerde machines, computers,
06:57
artificial intelligence,
139
405120
1936
artificiële intelligentie...
06:59
a programmable flute
140
407080
1816
Een programmeerbare fluit
07:00
entertaining the Parisian elite
141
408920
2176
die de Parijse elite vermaakt,
07:03
would have been as powerful a clue
as anything else at the time.
as anything else at the time.
142
411120
3800
kon een even belangrijke
hint zijn als eender wat.
hint zijn als eender wat.
07:07
It seemed like an amusement at best,
143
415840
2536
Het leek gewoon een tijdverdrijf,
07:10
not useful in any serious way,
144
418400
2736
iets dat niet als 'nuttig' beschouwd werd,
07:13
but it turned out to be
the beginning of a tech revolution
the beginning of a tech revolution
145
421160
3856
maar het bleek het begin te zijn
van een technologische revolutie
van een technologische revolutie
07:17
that would change the world.
146
425040
1856
die de wereld zou veranderen.
07:18
You'll find the future
147
426920
1856
De toekomst vind je daar
07:20
wherever people are having the most fun.
148
428800
2000
waar mensen het meeste plezier hebben.
ABOUT THE SPEAKER
Steven Johnson - WriterSteven Berlin Johnson examines the intersection of science, technology and personal experience.
Why you should listen
Steven Johnson is a leading light of today's interdisciplinary and collaborative approach to innovation. His writings have influenced everything from cutting-edge ideas in urban planning to the battle against 21st-century terrorism. Johnson was chosen by Prospect magazine as one of the top ten brains of the digital future, and The Wall Street Journal calls him "one of the most persuasive advocates for the role of collaboration in innovation."
Johnson's work on the history of innovation inspired the Emmy-nominated six-part series on PBS, "How We Got To Now with Steven Johnson," which aired in the fall of 2014. The book version of How We Got To Now was a finalist for the PEN/E.O. Wilson Literary Science Writing Award. His new book, Wonderland: How Play Made the Modern World, revolves around the creative power of play and delight: ideas and innovations that set into motion many momentous changes in science, technology, politics and society.
Johnson is also the author of the bestselling Where Good Ideas Come From: The Natural History of Innovation, one of his many books celebrating progress and innovation. Others include The Invention of Air and The Ghost Map. Everything Bad Is Good For You, one of the most discussed books of 2005, argued that the increasing complexity of modern media is training us to think in more complex ways. Emergence and Future Perfect explore the power of bottom-up intelligence in both nature and contemporary society.
An innovator himself, Johnson has co-created three influential sites: the pioneering online magazine FEED, the Webby-Award-winning community site, Plastic.com, and the hyperlocal media site outside.in, which was acquired by AOL in 2011.
Johnson is a regular contributor to WIRED magazine, as well as the New York Times, The Wall Street Journal and many other periodicals. He has appeared on many high-profile television programs, including "The Charlie Rose Show," "The Daily Show with Jon Stewart" and "The NewsHour with Jim Lehrer."
Steven Johnson | Speaker | TED.com