TED2007
James Randi: Homeopathy, quackery and fraud
James Randi's vurige afbraak van parapsychologische fraude
Filmed:
Readability: 3.2
4,807,818 views
Legendarisch skepticus James Randi start een vurige, 18 minuten durende, aanval op irrationeel geloof door op het podium een fatale dosis homeopatische slaaptabletten tot zich te nemen. Hij daagt alle mediums op de wereld uit: Bewijs dat wat jullie doen op waarheid berust, en ik geef je een miljoen dollars. (Er is nog niemand op zijn uitnodiging in gegaan.)
James Randi - Skeptic and conjuror
Legendary skeptic James Randi has devoted his life to debunking frauds and investigating paranormal and pseudoscientific claims. Full bio
Legendary skeptic James Randi has devoted his life to debunking frauds and investigating paranormal and pseudoscientific claims. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:16
Good morning.
0
1000
2000
Goede morgen.
00:18
Happy to see so many fine folks out here
1
3000
3000
Blij om zo veel goed volk te zien
00:21
and so many smiling faces.
2
6000
2000
en zo veel lachende gezichten.
00:24
I have a very peculiar
3
9000
2000
Ik heb een erg aparte
00:26
background, attitude and approach
4
11000
2000
achtergrond, houding en benadering
00:28
to the real world
5
13000
2000
van de wereld
00:30
because I am a conjurer.
6
15000
2000
omdat ik een goochelaar ben.
00:32
Now, I prefer that term over magician,
7
17000
3000
Ik prefereer die term boven tovenaar,
00:35
because if I were a magician, that would mean
8
20000
2000
want, zou ik een tovenaar zijn, dan zou dat betekenen
00:37
that I use spells and incantations
9
22000
2000
dat ik bezweringen en toverij
00:39
and weird gestures
10
24000
3000
en rare bewegingen zou gebruiken
00:42
in order to accomplish real magic.
11
27000
3000
om echte magie te kunnen bedrijven.
00:45
No, I don't do that; I'm a conjurer,
12
30000
2000
Nee, dat doe ik niet; ik ben een goochelaar,
00:47
who is someone who pretends to be
13
32000
3000
iemand die doet alsof hij een
00:50
a real magician. (Laughter)
14
35000
3000
echte tovenaar is.
00:53
Now, how do we go about that sort of thing?
15
38000
3000
Welnu, hoe moeten we hier nu mee omgaan?
00:56
We depend on the fact
16
41000
2000
We gebruiken het feit
00:58
that audiences, such as yourselves,
17
43000
2000
dat een publiek zoals het uwe
01:00
will make assumptions.
18
45000
2000
dingen aanneemt.
01:02
For example, when I walked up here
19
47000
2000
Bijvoorbeeld, toen ik het podium op liep,
01:04
and I took the microphone from the stand
20
49000
2000
en de microfoon van de standaard nam
01:06
and switched it on,
21
51000
2000
en hem aanzette,
01:08
you assumed this was a microphone, which it is not.
22
53000
2000
nam u aan dat dit een microfoon is, en dat is het dus niet.
01:10
(Laughter)
23
55000
2000
(Gelach)
01:12
As a matter of fact, this is something
24
57000
2000
In werkelijkheid is dit iets
01:14
that about half of you, more than half of you will not be familiar with.
25
59000
3000
waar ongeveer de helft van u, meer dan de helft onbekend mee is.
01:17
It's a beard trimmer, you see?
26
62000
3000
Het is een baardtrimmer.
01:20
And it makes a very bad microphone;
27
65000
2000
En het is een heel slechte microfoon.
01:22
I've tried it many times. (Laughter)
28
67000
2000
Ik heb het meermaals geprobeerd.
01:24
The other assumption that you made --
29
69000
2000
De andere aanname die u maakte --
01:26
and this little lesson is to show you
30
71000
2000
en deze kleine les is om te laten zien
01:28
that you will make assumptions.
31
73000
2000
dat u aannames maakt --
01:30
Not only that you can, but that you will
32
75000
2000
niet alleen dat u het kan, maar dat u het zal doen --
01:32
when they are properly suggested to you.
33
77000
2000
als ze suggestief genoeg zijn.
01:34
You believe I'm looking at you.
34
79000
2000
U gelooft dat ik naar u kijk.
01:36
Wrong. I'm not looking at you. I can't see you.
35
81000
3000
Fout. Ik kijk niet naar u. Ik kan u niet zien.
01:39
I know you're out there, they told me backstage, it's a full house and such.
36
84000
3000
Ik weet dat u daar ergens bent, dat hebben ze me hierachter verteld, er zit een volle zaal en zo.
01:42
I know you're there because I can hear you,
37
87000
2000
Ik weet dat u er bent, omdat ik u kan horen,
01:44
but I can't see you because I normally wear glasses.
38
89000
3000
maar ik kan u niet zien, omdat ik normaal gesproken altijd een bril draag.
01:47
These are not glasses, these are empty frames. (Laughter)
39
92000
2000
Dit is geen bril, het is een leeg montuur,
01:49
Quite empty frames.
40
94000
2000
een helemaal leeg montuur.
01:51
Now why would a grown man appear before you
41
96000
3000
Welnu, waarom zou een volwassen man voor u verschijnen
01:54
wearing empty frames on his face?
42
99000
2000
met een leeg montuur op zijn gezicht?
01:56
To fool you, ladies and gentlemen,
43
101000
2000
Om u in de maling te nemen, dames en heren,
01:58
to deceive you, to show that you, too,
44
103000
3000
om u te bedriegen, om u te laten zien dat u ook
02:01
can make assumptions.
45
106000
2000
aannames maakt.
02:03
Don't you ever forget that.
46
108000
2000
Vergeet het niet.
02:05
Now, I have to do something -- first of all, switch to real glasses
47
110000
2000
Ik moet nu een aantal dingen doen, ten eerste, een echte bril opzetten,
02:07
so I can actually see you,
48
112000
2000
zodat ik u echt kan zien,
02:09
which would probably be a convenience. I don't know.
49
114000
3000
iets dat waarschijnlijk nuttig is. Ik weet het niet.
02:12
I haven't had a good look. Well, it's not that great a convenience.
50
117000
2000
Ik heb niet zo goed gekeken. Wel, het is niet zo heel erg nuttig.
02:14
(Laughter)
51
119000
2000
(Gelach)
02:16
I have to do something now, which seems
52
121000
2000
Ik moet nu iets doen dat
02:18
a little bit strange for a magician.
53
123000
2000
een beetje raar lijkt voor een goochelaar.
02:20
But I'm going to take some medication.
54
125000
2000
Ik ga wat medicatie innemen.
02:22
This is a full bottle of
55
127000
2000
Dit is een volle pot
02:24
Calms Forte.
56
129000
2000
Calm's Forte.
02:26
I'll explain that in just a moment.
57
131000
2000
Dat zal ik zo dadelijk uitleggen.
02:28
Ignore the instructions,
58
133000
2000
Vergeet het voorschrift.
02:30
that's what the government has to put in there
59
135000
2000
Dat is wat de regering hier in moet doen
02:32
to confuse you, I'm sure.
60
137000
3000
om u in verwarring te brengen, ik ben er zeker van.
02:35
I will take enough of these. Mm.
61
140000
2000
Ik zal er genoeg van nemen.
02:38
Indeed, the whole container.
62
143000
2000
Mmmm. Jazeker, de hele pot.
02:47
Thirty-two tablets of Calms Forte.
63
152000
3000
32 tabletten Calm's Forte.
02:50
Now that I've done that -- I'll explain it in a moment --
64
155000
3000
Nu ik dat gedaan heb -- Ik zal het zo uitleggen --
02:53
I must tell you that
65
158000
2000
moet ik u vertellen dat
02:55
I am an actor.
66
160000
2000
ik een acteur ben.
02:57
I'm an actor who plays a specific part.
67
162000
3000
Ik ben een acteur met een specifieke rol.
03:00
I play the part of a magician,
68
165000
2000
Ik speel de goochelaar,
03:02
a wizard, if you will, a real wizard.
69
167000
3000
een tovenaar zo u wil, een echte tovenaar.
03:05
If someone were to appear on this stage in front of me
70
170000
3000
Als er iemand voor mij op dit podium zou verschijnen
03:08
and actually claim to be
71
173000
2000
en zou claimen
03:10
an ancient prince of Denmark named Hamlet,
72
175000
3000
een oude prins uit Denemarken, Hamlet genaamd, te zijn
03:13
you would be insulted
73
178000
2000
dan zou u beledigd zijn.
03:15
and rightly so.
74
180000
2000
En terecht.
03:17
Why would a man assume that you would believe
75
182000
2000
Waarom zou iemand aannemen dat u gelooft
03:19
something bizarre like this?
76
184000
2000
in iets bizars als dat?
03:21
But there exists out there
77
186000
2000
Maar er bestaan mensen
03:23
a very large population
78
188000
3000
een grote groep mensen
03:26
of people who will tell you
79
191000
2000
die u zullen vertellen
03:28
that they have psychic, magical powers
80
193000
2000
dat ze paranormale, magische krachten hebben,
03:30
that they can predict the future,
81
195000
2000
dat ze de toekomst kunnen voorspellen,
03:32
that they can make contact with the deceased.
82
197000
2000
dat ze contact kunnen maken met overledenen.
03:34
Oh, they also say
83
199000
2000
Oh, ze zeggen ook,
03:36
they will sell you astrology
84
201000
2000
dat ze astrologie aan u kunnen verkopen
03:38
or other fortunetelling methods.
85
203000
2000
of andere waarzeggingsmethoden.
03:40
Oh, they gladly sell you that, yes.
86
205000
2000
Oh, dat zeggen ze met plezier. Jazeker.
03:42
And they also say
87
207000
2000
En ze zeggen ook
03:44
that they can give you perpetual motion machines
88
209000
2000
dat ze u een perpetuum mobile kunnen geven
03:46
and free energy systems.
89
211000
2000
en systemen voor gratis energie.
03:48
They claim to be psychics,
90
213000
2000
Ze claimen paranormaal begaafd,
03:50
or sensitives, whatever they can.
91
215000
2000
of 'gevoelig' te zijn, wat ze maar kunnen.
03:52
But the one thing that has made a big comeback
92
217000
3000
Maar het ene ding dat sterk teruggekomen is
03:55
just recently
93
220000
2000
recent pas,
03:57
is this business of
94
222000
2000
is de bezigheid van het
03:59
speaking with the dead.
95
224000
2000
spreken met de doden.
04:02
Now, to my innocent mind,
96
227000
2000
Wel, naar mijn mening,
04:04
dead implies
97
229000
3000
betekent dood,
04:07
incapable of communicating. (Laughter)
98
232000
3000
niet in staat om te communiceren.
04:10
You might agree with me on that.
99
235000
2000
U bent het daar waarschijnlijk mee eens.
04:12
But these people, they tend to tell you that
100
237000
3000
Maar deze mensen vertellen je dat
04:15
not only can they communicate with the dead --
101
240000
2000
ze niet alleen kunnen communiceren met de doden --
04:17
"Hi, there" --
102
242000
2000
Hallo daar --
04:19
but they can hear the dead as well,
103
244000
2000
maar ook dat ze de doden kunnen horen,
04:21
and they can relay this information back to the living.
104
246000
3000
en dat ze deze informatie kunnen doorgeven aan de levenden.
04:24
I wonder if that's true.
105
249000
2000
Ik vraag me af of dat waar is.
04:26
I don't think so, because
106
251000
2000
Ik denk het niet, want
04:28
this subculture of people
107
253000
2000
deze subcultuur
04:30
use exactly the same gimmicks that we magicians do,
108
255000
3000
gebruikt exact de zelfde trucjes als wij goochelaars doen,
04:33
exactly the same --
109
258000
2000
exact dezelfde,
04:35
the same physical methods, the same psychological methods --
110
260000
3000
dezelfde fysische methoden, dezelfde psychologische methoden.
04:38
and they effectively and profoundly
111
263000
3000
En ze hebben effectief en grondig
04:41
deceive millions of people around the earth,
112
266000
2000
miljoenen mensen over de hele wereld bedrogen
04:43
to their detriment.
113
268000
2000
in hun nadeel.
04:45
They deceive these people,
114
270000
2000
Ze bedriegen deze mensen.
04:47
costs them a lot of money,
115
272000
2000
En dat kost ze een hoop geld.
04:49
cost them a lot of emotional anguish.
116
274000
2000
Het kost ze een hoop emotionele pijn.
04:51
Billions of dollars are spent
117
276000
2000
Miljarden dollars worden uitgegeven
04:53
every year, all over the globe,
118
278000
3000
elk jaar, over de hele wereld,
04:56
on these charlatans.
119
281000
2000
aan deze charlatans.
04:58
Now, I have two questions
120
283000
2000
Nu heb ik twee vragen
05:00
I would like to ask these people
121
285000
2000
die ik graag wil stellen aan deze mensen
05:02
if I had the opportunity to do so.
122
287000
2000
mocht ik in de gelegenheid zijn.
05:04
First question: If I want to ask them to call up --
123
289000
3000
Eerste vraag: Als ik ze wil vragen contact te maken met --
05:07
because they do hear them through the ear.
124
292000
2000
omdat ze ze horen met hun oor.
05:09
They listen to the spirits like this --
125
294000
2000
Zo luisteren ze naar geesten.
05:11
I'm going to ask you to call up the ghost of my grandmother
126
296000
3000
Ik ga ze vragen om de geest van mijn grootmoeder op te roepen
05:14
because, when she died, she had the family will,
127
299000
2000
omdat ze, toen ze dood ging, het testament van de familie had,
05:16
and she secreted it someplace. We don't know where it is,
128
301000
2000
en ze heeft het ergens verstopt. Wij weten niet waar het is.
05:18
so we ask Granny, "Where is the will, Granny?"
129
303000
3000
Dus vragen we oma, "Waar is het testament, oma?"
05:21
What does Granny say? She says, "I'm in heaven and it's wonderful.
130
306000
3000
Wat zegt oma nu? Ze zegt, "Ik ben in de hemel en het is geweldig.
05:24
I'm here with all my old friends, my deceased friends,
131
309000
2000
Ik ben hier met al mijn vrienden, mijn overleden vrienden,
05:26
and my family
132
311000
2000
en mijn familie,
05:28
and all the puppy dogs and the kittens that I used to have when I was a little girl.
133
313000
3000
en alle puppies en kittens die ik gehad heb toen ik een klein meisje was.
05:31
And I love you, and I'll always be with you.
134
316000
3000
En ik houd van jullie, en ik zal altijd bij jullie zijn.
05:34
Good bye."
135
319000
2000
Tot ziens."
05:36
And she didn't answer the damn question!
136
321000
2000
En ze heeft de verdomde vraag niet beantwoord.
05:38
Where is the will?
137
323000
2000
Waar is het testament?
05:40
Now, she could easily have said,
138
325000
2000
Ze had makkelijke kunnen zeggen,
05:42
"Oh, it's in the library on the second shelf, behind the encyclopedia,"
139
327000
2000
"Oh, die ligt in de bibliotheek op de tweede plank, achter de encyclopedie."
05:44
but she doesn't say that. No, she doesn't.
140
329000
3000
Maar dat zegt ze niet. Nee, dat doet ze niet.
05:47
She doesn't bring any useful information to us.
141
332000
3000
Ze geeft ons geen nuttige informatie.
05:50
We paid a lot of money for that information,
142
335000
2000
We hebben een hoop geld voor die informatie betaald,
05:52
be we didn't get it.
143
337000
2000
en we kregen niets.
05:54
The second question that I'd like to ask, rather simple:
144
339000
3000
De tweede vraag die ik graag wil stellen is best simpel.
05:57
Suppose I ask them to contact
145
342000
2000
Stel ik vraag ze om contact te leggen
05:59
the spirit of my deceased father-in-law, as an example.
146
344000
3000
met de geest van mijn overleden schoonvader, als voorbeeld.
06:02
Why do they insist on saying --
147
347000
2000
Waarom moeten ze dan zeggen --
06:04
remember, they speak into this ear --
148
349000
2000
ter herinnering, ze spreken in zijn oor --
06:06
why do they say, "My name starts with J or M?"
149
351000
4000
waarom zeggen ze, "Mijn naam start met een J of een M?"
06:11
Is this a hunting game?
150
356000
2000
Is dit een spelletje?
06:13
Hunting and fishing? What is it?
151
358000
2000
Vissen naar het goede antwoord? Wat is het?
06:15
Is it 20 questions? No, it's more like 120 questions.
152
360000
3000
Is het wie van de drie? Nee het is eerder wie van de 300.
06:18
But it is a cruel, vicious,
153
363000
3000
Maar het is een wreed,
06:22
absolutely conscienceless --
154
367000
3000
absoluut gewetenloos --
06:25
I'll be all right, keep your seats (Laughter) --
155
370000
3000
Het gaat nog steeds goed, blijf rustig zitten --
06:28
game that these people play.
156
373000
2000
spel dat deze mensen spelen.
06:30
And they take advantage of the innocent, the naive,
157
375000
3000
En ze maken misbruik van de onschuldige, de naïeve,
06:33
the grieving, the needy people out there.
158
378000
3000
de rouwende, de behoeftige mensen die er zijn.
06:36
Now, this is a process
159
381000
2000
Wel, dit is een proces
06:38
that is called cold reading.
160
383000
3000
genaamd "cold reading".
06:42
There's one fellow out there,
161
387000
2000
Er is een gozer,
06:45
Van Praagh is his name, James Van Praagh.
162
390000
2000
Van Praagh heet hij, James Van Praagh.
06:47
He's one of the big practitioners of this sort of thing.
163
392000
2000
Hij is één van de grote beoefenaars van dit soort dingen.
06:49
John Edward, Sylvia Browne
164
394000
3000
John Edward, Sylvia Browne
06:52
and Rosemary Altea, they are other operators.
165
397000
3000
en Rosemary Altea, zijn enkele anderen.
06:55
There are hundreds of them all over the earth, but in this country,
166
400000
3000
Er zijn er honderden over de hele wereld, maar in dit land,
06:58
James Van Praagh is very big.
167
403000
2000
is James Van Praagh het meest bekend.
07:00
And what does he do? He likes to tell you
168
405000
2000
En wat vertelt hij je? Hij vertelt je
07:02
how the deceased got deceased,
169
407000
2000
hoe de doden overleden zijn,
07:04
the people he's talking to through his ear, you see?
170
409000
3000
de mensen waarmee hij praat via zijn oor, begrijpt u wel.
07:07
So what he says is, very often, is like this: he says,
171
412000
3000
En wat hij erg vaak vertelt is het volgende,
07:10
"He tells me, he tells me, before he passed,
172
415000
3000
"Hij vertelt me, dat hij, voor hij doodging,
07:14
that he had trouble breathing."
173
419000
2000
moeite had met ademen."
07:16
Folks, that's what dying is all about!
174
421000
2000
Mensen, dat is waar doodgaan nou net om draait.
07:18
(Laughter)
175
423000
2000
(Gelach)
07:20
You stop breathing, and then you're dead.
176
425000
2000
Je stopt met ademhalen, en dan ben je dood.
07:22
It's that simple.
177
427000
2000
Zo simpel is het.
07:24
And that's the kind of information they're going to bring back to you?
178
429000
3000
En dat is de informatie die ze je geven?
07:27
I don't think so.
179
432000
2000
Ik denk het niet.
07:29
Now, these people will make guesses, they'll say things like,
180
434000
2000
Deze mensen gissen, en ze zullen dingen zeggen als,
07:31
"Why am I getting electricity?
181
436000
2000
"Waarom voel ik hier spanning?
07:33
He's saying to me, 'Electricity.'
182
438000
3000
Hij zegt tegen me, 'Spanning.'
07:36
Was he an electrician?" "No."
183
441000
2000
Was hij een elektricien?" Nee.
07:38
"Did he ever have an electric razor?" "No."
184
443000
2000
"Had hij ooit een elektrisch scheerapparaat?" Nee.
07:40
It was a game of hunting questions like this.
185
445000
2000
Het was vissen naar het goede antwoord.
07:42
This is what they go through.
186
447000
2000
Dat is wat ze doen.
07:44
Now, folks often ask us
187
449000
2000
Welnu, mensen vragen ons
07:46
at the James Randi Educational Foundation,
188
451000
2000
van de James Randi Educational Foundation vaak,
07:48
they call me, they say, "Why are you so concerned about this, Mr. Randi?
189
453000
3000
ze bellen me, en zeggen, "Waarom bent u hier zo bezorgd over meneer Randi?
07:51
Isn't it just a lot of fun?"
190
456000
2000
Is het niet gewoon erg leuk?"
07:53
No, it is not fun. It is a cruel farce.
191
458000
3000
Nee, het is niet leuk. Het is een gemene onzinnige vertoning.
07:56
Now, it may bring a certain amount of comfort,
192
461000
3000
Het kan misschien een beetje geruststelling bieden,
07:59
but that comfort lasts
193
464000
2000
maar dat duurt
08:01
only about 20 minutes or so.
194
466000
2000
maar 20 minuten of zo.
08:03
And then the people look in the mirror, and they say,
195
468000
2000
En dan kijken de mensen in de spiegel en zeggen,
08:05
I just paid a lot of money for that reading.
196
470000
2000
ik heb net een hele hoop geld uit gegeven aan die lezing.
08:07
And what did she say to me? 'I love you!'"
197
472000
3000
En wat heeft ze me gezegd? "Ik hou van je!'"
08:10
They always say that.
198
475000
2000
Dat zeggen ze altijd.
08:12
They don't get any information,
199
477000
2000
Ze krijgen helemaal geen informatie,
08:14
they don't get any value for what they spend.
200
479000
2000
ze krijgen helemaal geen waar voor hun geld.
08:16
Now, Sylvia Browne is the big operator.
201
481000
2000
Sylvia Browne is de grote speler.
08:18
We call her "The Talons."
202
483000
2000
We noemen haar "De Klauw."
08:20
Sylvia Browne -- thank you --
203
485000
2000
Sylvia Browne -- dank u --
08:22
Sylvia Browne is the big operator
204
487000
3000
Sylvia Browne is de grote speler
08:25
in this field at this very moment.
205
490000
2000
in dit veld, op dit moment.
08:27
Now, Sylvia Browne -- just to show you --
206
492000
3000
Welnu, Sylvia Browne -- om het even duidelijk te maken --
08:30
she actually gets 700 dollars
207
495000
3000
zij krijgt 700 dollar
08:33
for a 20 minute reading over the telephone,
208
498000
3000
voor een lezing van 20 minuten, via de telefoon.
08:36
she doesn't even go there in person,
209
501000
2000
Ze hoeft er niet eens in persoon naar toe te gaan.
08:38
and you have to wait up to two years because
210
503000
2000
En je moet tot twee jaar wachten, omdat
08:40
she's booked ahead that amount of time.
211
505000
2000
ze zo ver van tevoren al volgeboekt is.
08:42
You pay by credit card or whatever,
212
507000
2000
Je betaalt per credit card, of zoiets,
08:44
and then she will call you
213
509000
2000
en dan belt ze je
08:46
sometime in the next two years.
214
511000
2000
ergens in de komende twee jaar.
08:48
You can tell it's her. "Hello, this is Sylvia Browne."
215
513000
2000
Je weet wanneer zij het is. "Hallo, Sylvia Browne hier."
08:50
That's her, you can tell right away.
216
515000
2000
Kan niet missen, je weet meteen dat zij het is.
08:54
Now, Montel Williams is an intelligent man.
217
519000
3000
Welnu, Montel Williams in een intelligente man.
08:57
We all know who he is on television.
218
522000
3000
We kennen hem van televisie.
09:00
He's well educated, he's smart,
219
525000
2000
Hij is goed opgeleid. Hij is slim.
09:02
he knows what Sylvia Browne is doing
220
527000
2000
Hij weet wat Sylvia Browne doet,
09:04
but he doesn't give a damn.
221
529000
2000
maar het boeit hem niet.
09:06
He just doesn't care.
222
531000
3000
Het maakt hem niets uit.
09:10
Because, the bottom line is, the sponsors love it,
223
535000
3000
Omdat, dat is waar het om draait, de sponsors het geweldig vinden,
09:13
and he will expose her
224
538000
2000
en hij geeft haar daarom constant
09:15
to television publicity all the time.
225
540000
2000
publiciteit via de televisie.
09:17
Now, what does Sylvia Browne give you for that 700 dollars?
226
542000
3000
En wat geeft Sylvia Browne je voor die 700 dollar.
09:20
She gives you the names of your guardian angels, that's first.
227
545000
3000
Ze geeft je de namen van je beschermengelen, dat als eerste.
09:23
Now, without that, how could we possibly function? (Laughter)
228
548000
3000
Zouden we kunnen functioneren zonder?
09:26
She gives you the names of previous lives,
229
551000
3000
Ze geeft je namen uit vorige levens,
09:29
who you were in previous lives.
230
554000
2000
wie je was in vorige levens.
09:31
Duh.
231
556000
2000
Duh.
09:33
It turns out that the women
232
558000
2000
Het blijkt dat de vrouwen
09:35
that she gives readings for
233
560000
2000
voor wie ze de lezing doet
09:37
were all Babylonian princesses, or something like that.
234
562000
3000
allemaal Babylonische prinsessen waren, of iets in die trend.
09:40
And the men were all Grecian warriors
235
565000
2000
En alle mannen waren Griekse krijgers
09:42
fighting with Agamemnon.
236
567000
3000
die vochten met Agamemnon.
09:45
Nothing is ever said about
237
570000
2000
Er wordt nooit iets gezegd over
09:47
a 14 year-old bootblack in the streets of London
238
572000
2000
een 14-jarige schoenpoetser in de straten van Londen,
09:49
who died of consumption.
239
574000
2000
die gestorven is aan de tering.
09:51
He isn't worth bringing back, obviously.
240
576000
3000
Hij is het niet waard om te noemen, dat is logisch.
09:54
And the strange thing -- folks, you may have noticed this too.
241
579000
3000
En er is nog iets raars -- dit is u misschien ook opgevallen --
09:57
You see these folks on television --
242
582000
3000
je ziet deze mensen op televisie --
10:00
they never call anybody back from hell. (Laughter)
243
585000
3000
ze maken nooit contact met iemand uit de hel.
10:04
Everyone comes back from heaven, but never from hell.
244
589000
3000
Iedereen komt terug uit de hemel, maar nooit uit de hel.
10:07
If they call back any of my friends,
245
592000
2000
Als ze één van mijn vrienden terugroepen,
10:09
they're not going to... Well, you see the story.
246
594000
2000
die komen niet uit... Nou ja, u begrijpt het verhaal.
10:11
(Laughter)
247
596000
2000
(Gelach)
10:14
Now, Sylvia Browne is an exception,
248
599000
3000
Wel, Sylvia Browne is een uitzondering,
10:17
an exception in one way,
249
602000
2000
een uitzondering op één vlak,
10:19
because the James Randi Educational Foundation, my foundation,
250
604000
3000
omdat de James Randi Educational Foundation, mijn stichting,
10:22
offers a one million dollar prize in negotiable bonds.
251
607000
3000
één miljoen dollar aan verhandelbare obligaties aanbiedt.
10:25
Very simply won.
252
610000
2000
Makkelijk te winnen.
10:27
All you have to do is prove any paranormal, occult
253
612000
2000
Alles wat je moet doen is het bewijzen van één paranormale, occulte
10:29
or supernatural event or power of any kind
254
614000
2000
of bovennatuurlijke gebeurtenis, van welke aard dan ook
10:31
under proper observing conditions.
255
616000
2000
onder goed waarneembare condities.
10:33
It's very easy, win the million dollars.
256
618000
2000
Het is heel makkelijk, win die miljoen dollar.
10:35
Sylvia Browne is an exception in that
257
620000
2000
Sylvia Browne is een uitzondering omdat
10:37
she's the only professional psychic
258
622000
3000
ze het enige professionele medium is
10:40
in the whole world
259
625000
2000
in de hele wereld
10:42
that has accepted our challenge.
260
627000
3000
die onze uitdaging geaccepteerd heeft.
10:45
She did this on the "Larry King Live" show on CNN
261
630000
3000
Ze heeft dit gedaan tijdens de Larry King Live show op CNN
10:48
six and a half years ago.
262
633000
3000
zes en een half jaar geleden.
10:51
And we haven't heard from her since. Strange.
263
636000
3000
En sindsdien hebben we niets meer van haar gehoord. Raar.
10:54
She said that, first of all, that she didn't know how to contact me.
264
639000
3000
Ten eerste zei ze dat ze niet wist hoe ze me moest contacteren.
10:57
Duh.
265
642000
2000
Duh.
10:59
A professional psychic who speaks to dead people,
266
644000
2000
Een professioneel medium dat met de doden spreekt,
11:02
she can't reach me?
267
647000
2000
zij kan mij niet bereiken?
11:04
(Laughter)
268
649000
2000
(Gelach)
11:06
I'm alive, you may have noticed.
269
651000
2000
Ik leef, zoals u kunt zien.
11:08
Well, pretty well anyway.
270
653000
2000
In ieder geval redelijk goed.
11:11
She couldn't reach me. Now she says she doesn't want to reach me
271
656000
3000
Zij kon me niet bereiken. Nu zegt ze dat ze me niet wil bereiken,
11:14
because I'm a godless person.
272
659000
3000
omdat ik goddeloos ben.
11:17
All the more reason to take the million dollars,
273
662000
2000
Alleen maar meer reden om de miljoen dollar aan te nemen,
11:19
wouldn't you think, Sylvia?
274
664000
2000
denk je niet, Sylvia?
11:21
Now these people need to be stopped, seriously now.
275
666000
3000
Deze mensen moeten nu gestopt worden. Serieus, nu.
11:24
They need to be stopped because this is a cruel farce.
276
669000
2000
Ze moeten gestopt worden omdat het een wrede vertoning is.
11:26
We get people coming to the foundation all the time.
277
671000
3000
Er komen constant personen naar de stichting.
11:29
They're ruined financially and emotionally
278
674000
3000
Ze zijn geruïneerd, financieel en emotioneel,
11:32
because they've given their money and their faith
279
677000
2000
omdat ze hun geld en hoop gevestigd hebben op
11:34
to these people.
280
679000
2000
deze mensen.
11:36
Now, I popped some pills earlier.
281
681000
2000
Welnu, ik heb wat pillen ingenomen zonet,
11:38
I have to explain that to you.
282
683000
2000
ik ben u daarover wat uitleg verschuldigd.
11:40
Homeopathy, let's find out what that's all about.
283
685000
3000
Homeopathie, laten we eens uitzoeken waar dat over gaat.
11:43
Hmm. You've heard of it.
284
688000
2000
Hmm. U heeft er over gehoord.
11:45
It's an alternative form of healing, right?
285
690000
3000
Het is een alternatieve geneeswijze, toch?
11:48
Homeopathy actually consists -- and that's what this is.
286
693000
3000
Homeopathie is opgebouwd -- en dat is wat dit is.
11:51
This is Calms Forte,
287
696000
3000
Dit is Calm's Forte,
11:54
32 caplets of sleeping pills! I forgot to tell you that.
288
699000
3000
32 slaaptabletten -- Ik was vergeten dat te vertellen.
11:57
I just ingested
289
702000
2000
Ik heb net slaappillen ingenomen,
11:59
six and a half days worth of sleeping pills.
290
704000
3000
goed voor zes en een halve dag.
12:02
(Laughter)
291
707000
2000
(Gelach)
12:04
Six and a half days, that certainly is a fatal dose.
292
709000
2000
Zes en een halve dag, dat is zeker een fatale dosis.
12:06
It says right on the back here,
293
711000
2000
Op de achterkant staat,
12:08
"In case of overdose,
294
713000
2000
"In geval van overdosering,
12:10
contact your poison control center immediately,"
295
715000
2000
direct uw arts raadplegen,"
12:12
and it gives an 800 number.
296
717000
2000
en er moet een nummer doorgegeven worden.
12:14
Keep your seats -- it's going to be okay.
297
719000
2000
Blijf rustig zitten. Alles komt goed.
12:16
I don't really need it
298
721000
2000
Ik heb het niet echt nodig
12:18
because I've been doing this stunt
299
723000
2000
omdat ik deze stunt
12:20
for audiences all over the world
300
725000
3000
voor publiek over de hele wereld
12:23
for the last eight or 10 years,
301
728000
2000
al acht tot tien jaar doe,
12:25
taking fatal doses of homeopathic sleeping pills.
302
730000
3000
Fatale dosissen homeopathische slaappillen innemen.
12:28
Why don't they affect me?
303
733000
2000
Waarom hebben ze geen effect op me?
12:30
(Laughter)
304
735000
2000
(Gelach)
12:32
(Applause)
305
737000
3000
(Applaus)
12:35
The answer may surprise you.
306
740000
2000
Het antwoord zou u kunnen verbazen.
12:37
What is homeopathy?
307
742000
2000
Wat is homeopathie?
12:39
It's taking a medicine that really works
308
744000
2000
Men neemt een medicijn dat echt werkt
12:41
and diluting it down
309
746000
2000
en verdunt het
12:43
well beyond Avogadro's limit.
310
748000
2000
ver voorbij Avogadro's limiet.
12:45
Diluting it down to the point
311
750000
2000
Verdunnen tot het punt
12:47
where there's none of it left. (Laughter)
312
752000
3000
dat er niets meer over is.
12:50
Now folks, this is not
313
755000
2000
Wel mensen, dit is geen
12:52
just a metaphor I'm going to give you now, it's true.
314
757000
3000
metafoor die ik jullie geef, het is waar.
12:55
It's exactly equivalent to taking
315
760000
2000
Het is precies gelijk aan
12:57
one 325 milligram aspirin tablet,
316
762000
4000
een 325 milligram aspirine tablet,
13:01
throwing it into the middle of Lake Tahoe,
317
766000
3000
in het midden van het IJsselmeer gooien,
13:04
and then stirring it up, obviously with a very big stick,
318
769000
3000
alles roeren, natuurlijk wel met een hele grote stok,
13:07
and waiting two years or so
319
772000
2000
en dan ongeveer twee jaar wachten
13:09
until the solution is homogeneous.
320
774000
3000
tot de oplossing homogeen is.
13:12
Then, when you get a headache,
321
777000
2000
Dan, als je hoofdpijn krijgt,
13:14
you take a sip of this water, and -- voila! -- it is gone.
322
779000
3000
neem je een slok van het water, en voilà! Het is verdwenen.
13:17
(Laughter)
323
782000
2000
(Gelach)
13:19
Now that is true. That is what homeopathy is all about.
324
784000
3000
Welnu, dat is waar. Dat is precies waar homeopathie over gaat.
13:22
And another claim that they make -- you'll love this one --
325
787000
3000
En een andere claim van ze -- dit gaat u geweldig vinden --
13:25
the more dilute the medicine is, they say,
326
790000
3000
hoe meer het medicijn verdund wordt, zeggen ze,
13:28
the more powerful it is.
327
793000
2000
hoe sterker het is.
13:30
Now wait a minute, we heard about a guy in Florida.
328
795000
3000
Wacht eens even, we hebben gehoord van een man in Florida.
13:33
The poor man, he was on homeopathic medicine.
329
798000
2000
De arme man, hij gebruikte een homeopathisch medicijn.
13:35
He died of an overdose.
330
800000
2000
En hij overleed aan een overdosis.
13:37
He forgot to take his pill.
331
802000
2000
Hij was vergeten zijn pil in te nemen.
13:39
(Laughter)
332
804000
2000
(Gelach)
13:41
Work on it. Work on it.
333
806000
2000
Denk er even over na.
13:45
It's a ridiculous thing. It is absolutely ridiculous.
334
810000
3000
Het is belachelijk, ronduit belachelijk.
13:48
I don't know what we're doing,
335
813000
2000
Ik weet niet waar we mee bezig zijn,
13:50
believing in all this nonsense over all these years.
336
815000
3000
we geloven al deze onzin al jaren.
13:53
Now, let me tell you,
337
818000
2000
Nu, laat me u vertellen,
13:55
The James Randi Educational Foundation
338
820000
2000
de James Randi Educational Foundation
13:57
is waving this very big carrot,
339
822000
2000
heeft een enorme aanbieding staan,
13:59
but I must say, the fact that nobody
340
824000
3000
maar ik moet zeggen, het feit dat niemand
14:02
has taken us up on this offer
341
827000
2000
ons aanbod heeft aangenomen
14:04
doesn't mean that the powers don't exist.
342
829000
2000
betekent niet dat de krachten niet bestaan.
14:06
They might, some place out there.
343
831000
3000
Ze kunnen er zijn, ergens daarbuiten.
14:09
Maybe these people are just independently wealthy.
344
834000
3000
Misschien zijn die mensen al rijk.
14:12
Well, with Sylvia Browne I would think so.
345
837000
2000
In het geval Sylvia Browne denk ik het wel.
14:14
You know, 700 dollars for a 20 minute reading
346
839000
2000
Je weet wel, 700 dollar voor een lezing van 20 minuten
14:16
over the telephone --
347
841000
2000
via de telefoon,
14:18
that's more than lawyers make!
348
843000
2000
dat is meer dan advocaten verdienen.
14:21
I mean that's a fabulous amount of money.
349
846000
2000
Ik bedoel, dat is een geweldige hoeveelheid geld.
14:23
These people don't need the million dollars perhaps,
350
848000
3000
Deze mensen hoeven die miljoen dollar misschien niet,
14:26
but wouldn't you think they'd like to take it
351
851000
2000
maar zou je niet denken dat ze het graag willen hebben
14:28
just to make me look silly?
352
853000
2000
alleen maar om mij een hak te zetten,
14:30
Just to get rid of this godless person out there
353
855000
3000
om van die ene goddeloze persoon af te zijn
14:33
that Sylvia Browne talks about all the time?
354
858000
3000
waar Sylvia Browne constant over praat?
14:36
I think that something needs to be done about this.
355
861000
2000
Ik denk dat hier iets aan gedaan moet worden.
14:38
We really would love to have suggestions from you folks
356
863000
3000
We zouden het geweldig vinden als u suggesties heeft
14:41
on how to contact federal, state
357
866000
3000
om de regering, provincie
14:44
and local authorities
358
869000
2000
en locale autoriteiten
14:46
to get them to do something.
359
871000
2000
aan te zetten om iets te doen.
14:48
If you find out -- now I understand.
360
873000
3000
Als u iets weet -- nu begrijp ik het --
14:51
We've seen people, even today, speaking to us
361
876000
2000
we hebben mensen gezien, zelfs vandaag, die spraken
14:53
about AIDS epidemics
362
878000
2000
over AIDS epidemieën
14:55
and starving kids around the world
363
880000
2000
en stervende kinderen op deze wereld
14:57
and impure water supplies that people have to suffer with.
364
882000
3000
en onzuivere watervoorzieningen waar mensen mee moeten leven.
15:00
Those are very important,
365
885000
2000
Dat is erg belangrijk,
15:02
critically important to us.
366
887000
2000
van vitaal belang voor ons.
15:04
And we must do something about those problems.
367
889000
3000
En we moeten iets doen aan die problemen.
15:07
But at the same time,
368
892000
2000
Maar op het zelfde moment...
15:09
as Arthur C. Clarke said,
369
894000
2000
Zoals Arthur C. Clarke gezegd heeft, zoals u weet,
15:11
The rotting of the human mind,
370
896000
2000
"Het rotten van de menselijke geest."
15:13
the business of believing in the paranormal and the occult
371
898000
2000
De handel van het geloof in het paranormale en het occulte
15:15
and the supernatural --
372
900000
2000
en het bovennatuurlijke,
15:17
all of this total nonsense,
373
902000
2000
al deze totale nonsens,
15:19
this medieval thinking --
374
904000
2000
deze middeleeuwse manier van denken,
15:21
I think something should be done about that,
375
906000
2000
ik denk dat daar iets aan gedaan moet worden,
15:23
and it all lies in education.
376
908000
2000
en de oplossing is educatie.
15:25
Largely, it's the media
377
910000
2000
Grotendeels zijn het de media
15:27
who are to blame for this sort of thing.
378
912000
2000
die hier schuld aan zijn.
15:29
They shamelessly promote
379
914000
2000
Ze promoten schaamteloos
15:31
all kinds of nonsense of this sort
380
916000
2000
heel veel van dit soort onzin
15:33
because it pleases the sponsors.
381
918000
3000
omdat het de sponsors tevreden stelt.
15:37
It's the bottom line, the dollar line.
382
922000
2000
Dat is waar het om gaat, het gaat om geld.
15:39
That's what they're looking at.
383
924000
2000
Dat is waarnaar gekeken wordt.
15:41
We really must do something about this.
384
926000
2000
We moeten daar echt iets aan doen.
15:43
I'm willing to take your suggestions,
385
928000
2000
Ik hoor graag uw suggesties,
15:45
and I'm willing to have you
386
930000
2000
en zou graag willen dat u
15:47
tune in to our webpage.
387
932000
3000
een kijkje neemt op onze website.
15:50
It's www.randi.org.
388
935000
3000
Het is www.randi.org.
15:53
Go in there and look at the archives,
389
938000
2000
Daar kunt u kijken in de archieven,
15:55
and you will begin to understand much more
390
940000
2000
en dan zult u veel meer beginnen te begrijpen
15:57
of what I've been talking about today.
391
942000
2000
van dat waar ik over aan het praten ben geweest vandaag.
15:59
You will see the records that we have.
392
944000
2000
U zult de dossiers zien die we hebben.
16:01
There's nothing like sitting in that library
393
946000
2000
Er is niets zo erg als in die bibliotheek zitten
16:03
and having a family appear there
394
948000
2000
waar een familie verschijnt
16:05
and say that Mum gave away all the family fortune.
395
950000
3000
die zegt dat moeder het hele familiefortuin weggegeven heeft.
16:08
She cashed in the CDs,
396
953000
2000
Ze heeft de CD's verkocht,
16:10
she gave away the stocks and the certificates.
397
955000
3000
ze heeft de aandelen en hun certificaten weggegeven.
16:13
That's really sad to hear,
398
958000
2000
Dat is heel erg om te horen,
16:15
and it hasn't helped them one bit,
399
960000
3000
en het heeft ze niets geholpen,
16:18
hasn't solved any of their problems.
400
963000
2000
het heeft geen enkel van hun problemen opgelost.
16:20
Yes, there could be a rotting of the American mind,
401
965000
2000
Jazeker, er zou een rotten van de Amerikaanse geest kunnen zijn
16:22
and of the minds all the way around the earth,
402
967000
3000
en van de gedachten over de hele wereld
16:25
if we don't start to think sensibly about these things.
403
970000
3000
als we niet logisch na gaan denken over dit soort dingen.
16:29
Now, we've offered this carrot,
404
974000
2000
Welnu, wij hebben deze aanbieding staan,
16:31
as I say, we've dangled the carrot.
405
976000
2000
zoals gezegd, we hebben het aas geworpen.
16:33
We're waiting for the psychics to come forth and snap at it.
406
978000
2000
We zijn aan het wachten op de mediums om het aas te grijpen.
16:35
Oh, we get lots of them,
407
980000
2000
Oh, we krijgen er genoeg,
16:37
hundreds of them every year come by.
408
982000
2000
ieder jaar komen er honderden langs.
16:39
These are dowsers and people
409
984000
2000
Het zijn wichelroedelopers en mensen
16:41
who think that they can talk to the dead as well,
410
986000
2000
die denken dat ze ook met de doden kunnen praten,
16:43
but they're amateurs; they don't know how to evaluate
411
988000
2000
maar deze amateurs weten niet hoe ze
16:45
their own so-called powers.
412
990000
3000
hun eigen zogenoemde gaven moeten evalueren.
16:48
The professionals never come near us,
413
993000
2000
De professionals laten zich niet zien,
16:50
except in that case of Sylvia Browne
414
995000
2000
behalve die ene keer Sylvia Browne
16:52
that I told you about a moment ago.
415
997000
2000
waar ik u zonet over vertelde.
16:55
She did accept and then backed away.
416
1000000
3000
Zij accepteerde en trok zich daarna weer terug.
16:58
Ladies and gentlemen,
417
1003000
3000
Dames en heren,
17:01
I'm James Randi,
418
1006000
3000
ik ben James Randi,
17:04
and I'm waiting.
419
1009000
3000
en ik ben wachtende.
17:07
Thank you.
420
1012000
2000
Dank u wel.
17:09
(Applause)
421
1014000
3000
(Applaus)
ABOUT THE SPEAKER
James Randi - Skeptic and conjurorLegendary skeptic James Randi has devoted his life to debunking frauds and investigating paranormal and pseudoscientific claims.
Why you should listen
James Randi has an international reputation as a magician and escape artist, but he is perhaps best known as the world's most tireless investigator and demystifier of paranormal and pseudoscientific claims.
Randi has pursued "psychic" spoonbenders, exposed the dirty tricks of faith healers, investigated homeopathic water "with a memory," and generally been a thorn in the sides of those who try to pull the wool over the public's eyes in the name of the supernatural. He has received numerous awards and recognitions, including a MacArthur "genius" grant in 1986. He's the author of numerous books, including The Truth About Uri Geller, The Faith Healers, Flim-Flam!, and An Encyclopedia of Claims, Frauds, and Hoaxes of the Occult and Supernatural.
In 1996, the James Randi Education Foundation was established to further Randi's work. Randi's long-standing challenge to psychics now stands as a $1,000,000 prize administered by the Foundation. It remains unclaimed.
James Randi | Speaker | TED.com