TEDSummit
Laura Boushnak: The deadly legacy of cluster bombs
Laura Boushnak: Śmiertelne żniwo bomb kasetowych
Filmed:
Readability: 4.8
706,559 views
Nawet po ostatnio dniu walk, wojna nie przestaje siać zniszczeń z dniem zakończenia walk. Szacuje się, że podczas 34. dniowego konfliktu między Hezbollahem a Izraelem w 2006 na Liban zrzucono cztery miliony sztuk amunicji kasetowej, zabijając zarówno wojskowych jak i cywilów. Niebezpieczeństwo czyha nadal, gdyż wiele pocisków nie wybuchło i czeka w uśpieniu, by w końcu zranić lub zabić tych, którzy na nie natrafią. Fotografka i stypendystka TED Laura Boushnak prezentuje zapadające w pamięć zdjęcia ofiar bomb kasetowych, apelując do ich wytwórców i tych, którzy zezwalają na ich produkcję (łącznie ze Stanami Zjednoczonymi), o zaprzestanie ich użycia.
Laura Boushnak - Photographer
Laura Boushnak is a Kuwaiti-born Palestinian photographer whose work focuses on women, literacy and education reform in the Arab world. Full bio
Laura Boushnak is a Kuwaiti-born Palestinian photographer whose work focuses on women, literacy and education reform in the Arab world. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
I once had this nightmare:
0
809
2174
Przyśnił mi się taki koszmar:
00:15
I'm standing in the middle
of a deserted field full of land mines.
of a deserted field full of land mines.
1
3007
3901
stoję pośrodku pola pełnego min lądowych.
00:19
In real life, I love to hike,
2
7571
2465
Naprawdę lubię piesze wycieczki,
00:22
but every time I want to go on a hike,
it makes me nervous.
it makes me nervous.
3
10060
3669
ale zawsze przed wyjściem denerwuję się.
00:26
I have this thought in the back of my mind
4
14327
2524
Towarzyszy mi świadomość,
00:28
that I might lose a limb.
5
16875
1514
że mogę stracić kończynę.
00:31
This underlying fear started 10 years ago,
6
19402
2699
Zaczęło się to 10 lat temu,
00:34
after I met Mohammed,
a cluster bomb survivor
a cluster bomb survivor
7
22125
3298
po spotkaniu Mohammeda,
ofiary bomby kasetowej
ofiary bomby kasetowej
00:37
of the summer 2006
Israel-Hezbollah War in Lebanon.
Israel-Hezbollah War in Lebanon.
8
25447
3936
w kryzysie izraelsko-libańskim
z lata 2006 roku.
z lata 2006 roku.
00:42
Mohammed, like so many
other survivors all around the world,
other survivors all around the world,
9
30303
3254
Mohammed, jak wiele ofiar
konfliktów na całym świecie,
konfliktów na całym świecie,
00:45
had to live through the horrifying
repercussions of cluster munitions
repercussions of cluster munitions
10
33581
4987
codziennie musi znosić przerażające skutki
użycia amunicji kasetowej.
użycia amunicji kasetowej.
00:50
on a daily basis.
11
38592
1592
00:53
When the one-month conflict
started in Lebanon,
started in Lebanon,
12
41122
2639
Kiedy w Libanie rozpoczął się
ten miesięczny konflikt,
ten miesięczny konflikt,
00:55
I was still working
at Agence France-Presse in Paris.
at Agence France-Presse in Paris.
13
43785
3313
pracowałam jeszcze
dla Agence France-Presse w Paryżu.
dla Agence France-Presse w Paryżu.
00:59
I remember how I was glued to the screens,
14
47837
2602
Przyklejona do ekranów,
z niepokojem śledziłam wiadomości.
z niepokojem śledziłam wiadomości.
01:02
anxiously following the news.
15
50463
2185
01:05
I wanted to reassure myself
16
53155
1683
Chciałam się upewnić,
01:06
that the falling bombs
missed my parents' home.
missed my parents' home.
17
54862
2879
że spadające bomby nie dosięgną
domu moich rodziców.
domu moich rodziców.
01:10
When I arrived in Beirut
on assignment to cover that war,
on assignment to cover that war,
18
58773
3538
Kiedy przyjechałam do Bejrutu
z misją dokumentowania tej wojny,
z misją dokumentowania tej wojny,
01:14
I was relieved to be united
with my family,
with my family,
19
62335
2468
odetchnęłam z ulgą,
spotykając się z rodziną,
spotykając się z rodziną,
01:16
after they had finally managed
to escape southern Lebanon.
to escape southern Lebanon.
20
64827
3123
której w końcu udało się opuścić
południowy Liban.
południowy Liban.
01:20
The day the war was over,
21
68744
1799
Z dnia zakończenia wojny
zapamiętałam ten obraz:
zapamiętałam ten obraz:
01:22
I remember seeing this image --
22
70567
2151
drogi zablokowane
01:24
one of blocked roads,
23
72742
1443
01:26
of displaced people eagerly rushing
south, back to their homes,
south, back to their homes,
24
74209
4129
uchodźcami spieszącymi
na południe, do domu,
na południe, do domu,
01:30
regardless of what they would find.
25
78362
2095
bez względu na to, co mogą tam zastać.
01:33
An estimated four million
cluster submunitions
cluster submunitions
26
81374
3070
W trakcie trwającego 34 dni konfliktu
na Liban zrzucono około cztery miliony
sztuk subamunicji kasetowej.
sztuk subamunicji kasetowej.
01:36
were spread in Lebanon during
the 34-day conflict.
the 34-day conflict.
27
84468
3636
01:42
Mohammed lost both legs
during the last week of the conflict.
during the last week of the conflict.
28
90462
3539
W ostatnim tygodniu
Mohammed stracił obie nogi.
Mohammed stracił obie nogi.
01:46
The fact that he lives a five-minute
drive from my parents' home
drive from my parents' home
29
94826
3051
Mieszka pięć minut od domu moich rodziców,
01:49
made it easier to follow
him through the years.
him through the years.
30
97901
2755
przez co łatwo było mi odwiedzać go
i śledzić jego rozwój.
i śledzić jego rozwój.
01:52
It was now almost 10 years
since we first met.
since we first met.
31
100680
2980
Od pierwszego spotkania
upłynęło prawie 10 lat.
upłynęło prawie 10 lat.
01:56
I saw the young boy
32
104309
1551
Widziałam młodego chłopca,
01:57
who had to endure
physical and emotional trauma.
physical and emotional trauma.
33
105884
3880
zmagającego się z urazami
fizycznymi i psychicznymi,
fizycznymi i psychicznymi,
02:02
I saw the teenager who tried
to offer his friends tattoos,
to offer his friends tattoos,
34
110277
3332
i nastolatka, oferującego kolegom tatuaże,
02:05
in return for a set fee of five dollars.
35
113633
2553
za stałą opłatą pięciu dolarów.
02:09
And I know the young, jobless man
who spends hours surfing the Internet
who spends hours surfing the Internet
36
117170
4143
Znam też młodego bezrobotnego mężczyznę,
godzinami przeglądającego internet
godzinami przeglądającego internet
02:13
trying to meet a girl who might
become his girlfriend.
become his girlfriend.
37
121337
3093
w poszukiwaniu dziewczyny,
z którą mógłby stworzyć związek.
z którą mógłby stworzyć związek.
02:17
His fate and the effects
of losing his legs
of losing his legs
38
125408
3514
Konsekwencje utraty nóg
02:20
are now his daily reality.
39
128946
1997
są dziś jego codziennością.
02:23
Survivors of bomb trauma like Mohammed
40
131578
2389
Ofiary wybuchów bomb, jak Mohammed,
02:25
have to deal with so many details
that never occur to us.
that never occur to us.
41
133991
3453
muszą mierzyć się z wieloma wyzwaniami,
o których nie mamy pojęcia.
o których nie mamy pojęcia.
Nie wyobrażacie sobie,
02:29
Who would have imagined
42
137817
1176
02:31
that so many daily tasks we do
or take for granted,
or take for granted,
43
139017
2735
jak wiele codziennych czynności,
dla nas prostych,
dla nas prostych,
02:33
such as going to the beach or even
picking up something from the floor,
picking up something from the floor,
44
141776
4253
takich jak wyjście na plażę,
czy podniesienie czegoś z ziemi,
czy podniesienie czegoś z ziemi,
02:38
would become sources
of stress and anxiety?
of stress and anxiety?
45
146053
3024
wywołuje w nich stres i niepokój.
02:41
Well, that's what eventually
became of Mohammed,
became of Mohammed,
46
149886
2311
To właśnie spotyka Mohammeda,
02:44
due to his inflexible prosthetic legs.
47
152221
2742
z powodu jego sztywnych protez.
02:48
Ten years ago, I had no clue
what a cluster bomb was,
what a cluster bomb was,
48
156465
3670
Dziesięć lat temu nie miałam pojęcia
ani o bombach kasetowych
ani o bombach kasetowych
02:52
nor its horrifying implications.
49
160159
2288
ani o ich przerażających skutkach.
02:54
I learned that this indiscriminate
weapon was used
weapon was used
50
162835
2437
Dowiedziałam się, że używa się ich
w wielu miejscach świata,
w wielu miejscach świata,
02:57
in so many parts of the world
51
165296
1515
02:58
and continues to kill on a regular basis,
52
166835
2272
i że nadal regularnie zabijają,
03:01
without distinguishing
between a military target
between a military target
53
169131
3039
nie rozróżniając między
celem wojskowym a dzieckiem.
celem wojskowym a dzieckiem.
03:04
or a child.
54
172194
1172
03:06
I naively asked myself,
55
174141
1841
Naiwnie zadawałam sobie pytania.
03:08
"But seriously, who made those weapons?
56
176006
3379
Kto naprawdę stworzył te bomby?
03:11
And what for?"
57
179847
1353
I po co?
03:13
Let me explain to you
what a cluster bomb is.
what a cluster bomb is.
58
181687
2468
Wytłumaczę, czym jest bomba kasetowa.
03:16
It's a large canister
filled with bomblets.
filled with bomblets.
59
184179
3174
To duży pojemnik wypełniony
mniejszymi pociskami.
mniejszymi pociskami.
03:19
When it's dropped from the air,
60
187377
1663
Kiedy zrzuca się go z powietrza,
03:21
it opens up in midair to release
hundreds of bomblets.
hundreds of bomblets.
61
189064
4100
otwiera się on w połowie lotu,
uwalniając setki pocisków.
uwalniając setki pocisków.
03:25
They scatter around wide areas
62
193632
2118
Zostają rozrzucone na dużym obszarze,
03:27
and on impact,
63
195774
1153
lecz uderzając o ziemię,
nie wszystkie wybuchają.
nie wszystkie wybuchają.
03:28
many fail to explode.
64
196951
1683
03:31
Those unexploded ones end up
just like landmines --
just like landmines --
65
199348
3221
Niewybuchy działają podobnie jak miny:
03:34
sitting on the ground,
66
202593
1233
uśpione w ziemi czekają na kolejny cel.
03:35
waiting for their next target.
67
203850
1971
03:38
If someone steps on them by accident
68
206560
2454
Jeśli ktoś przypadkiem na nie nadepnie,
03:41
or picks them up,
69
209038
1158
lub je podniesie,
03:42
they can explode.
70
210220
1458
mogą wybuchnąć.
03:44
These weapons are extremely unpredictable,
71
212283
2883
Są skrajnie nieprzewidywalne,
03:47
which makes the threat even bigger.
72
215190
2029
co dodatkowo zwiększa niebezpieczeństwo.
03:49
One day, a farmer can work
his land without a problem.
his land without a problem.
73
217243
3099
Czasem rolnik pracujący na takim polu
nie uruchomi miny.
nie uruchomi miny.
03:52
The next day, he can make fire
and burn some branches,
and burn some branches,
74
220366
3955
Innym razem może rozpalić ognisko,
03:56
and the submunitions close by
could be set off because of the heat.
could be set off because of the heat.
75
224345
3790
i ciepłem spowodować wybuch
pobliskich pocisków.
pobliskich pocisków.
04:00
The problem is children mistake
those bomblets for toys,
those bomblets for toys,
76
228762
3549
Dzieci często biorą je za zabawki,
04:04
because they can look like
bouncy balls or soda cans.
bouncy balls or soda cans.
77
232335
3351
bo wyglądają jak piłeczki
czy puszki po napojach.
czy puszki po napojach.
04:08
Being a documentary photographer,
78
236943
1866
Jako fotografka-dokumentalistka,
04:10
I decided to go back to Lebanon
a few months after the conflict ended
a few months after the conflict ended
79
238833
4139
kilka tygodni po konflikcie
postanowiłam pojechać do Libanu,
postanowiłam pojechać do Libanu,
04:14
to meet cluster bomb survivors.
80
242996
1973
żeby spotkać się z ofiarami bomb.
04:16
And I met a few --
81
244993
1151
I spotkałam kilkoro.
04:18
Hussein and Rasha,
82
246168
1573
Hussein i Rasha:
04:19
who both lost a leg to submunitions.
83
247765
2001
każdemu z nich pocisk oderwał nogę.
04:22
Their stories are similar to so many
other kids' stories across the world
other kids' stories across the world
84
250143
4216
Ich losy są podobne do losów
wielu dzieci z różnych stron świata
wielu dzieci z różnych stron świata
04:26
and are a testimony
to the horrifying implications
to the horrifying implications
85
254383
3049
i są świadectwem okropnych konsekwencji
04:29
of the continuous use of such weapons.
86
257456
2830
stosowania broni tego rodzaju.
04:33
That's when I met Mohammed,
in January 2007.
in January 2007.
87
261332
3585
Tak w styczniu 2007 roku
poznałam Mohammeda.
poznałam Mohammeda.
04:37
He was 11 years old,
88
265427
1280
Miał wtedy 11 lat;
04:38
and I met him exactly four months
after his accident.
after his accident.
89
266731
3514
poznałam go dokładnie
cztery miesiące po jego wypadku.
cztery miesiące po jego wypadku.
Kiedy zobaczyłam go po raz pierwszy,
04:42
When I first saw him,
90
270777
1151
04:43
he was going through painful physiotherapy
91
271952
2119
przechodził bolesną fizjoterapię,
04:46
to recover from his fresh wounds.
92
274095
1976
by zaleczyć świeże rany.
04:48
Still in shock at such a young age,
93
276547
2272
W tak młodym wieku, wciąż w szoku,
04:50
Mohammed was struggling
to get used to his new body.
to get used to his new body.
94
278843
3494
Mohammed usiłował przywyknąć
do swojego nowego ciała.
do swojego nowego ciała.
04:54
He would even wake up sometimes
at night wanting to scratch his lost feet.
at night wanting to scratch his lost feet.
95
282650
4310
Czasem nawet budził się w nocy,
żeby podrapać się w oderwaną stopę.
żeby podrapać się w oderwaną stopę.
05:00
What drew me closer to his story
was my instant realization
was my instant realization
96
288187
3689
Do Mohammeda zbliżyła mnie
świadomość trudności,
świadomość trudności,
05:03
of the difficulties Mohammed
was likely to face in the future --
was likely to face in the future --
97
291900
3566
z jakimi będzie się borykać.
05:07
that what he has been suffering
while adjusting to his injury
while adjusting to his injury
98
295997
3325
To, co przeżywał przystosowując się
do swoich obrażeń
do swoich obrażeń
05:11
at the age of 11,
99
299346
1670
w wieku 11 lat,
05:13
would increase manyfold.
100
301040
1616
miało się zwielokrotnić.
05:15
Even before his disability,
101
303771
1590
Nawet przed niepełnosprawnością,
05:17
Mohammed's life wasn't easy.
102
305385
2217
życie Mohammeda nie było łatwe.
05:19
He was born in the Rashidieh Camp
for Palestinian refugees,
for Palestinian refugees,
103
307626
3280
Przyszedł na świat w Rashidieh,
w obozie dla palestyńskich uchodźców,
w obozie dla palestyńskich uchodźców,
05:22
and this is where he still lives.
104
310930
2149
w którym nadal mieszka.
05:25
Lebanon holds some 400,000
Palestinian refugees,
Palestinian refugees,
105
313103
3722
Liban przyjął 400 tysięcy
uchodźców palestyńskich,
uchodźców palestyńskich,
05:28
and they suffer from discriminatory laws.
106
316849
2298
jednak są oni dyskryminowani przez prawo.
05:31
They're not allowed to work
in the public sector
in the public sector
107
319662
2573
Nie wolno im pracować
w sektorze publicznym
w sektorze publicznym
05:34
or practice certain professions
108
322259
1983
ani wykonywać niektórych zawodów.
05:36
and are denied the right to own property.
109
324266
2988
Nie mają również prawa do własności.
05:39
This is one of the reasons
110
327278
1255
Między innymi dlatego
Mohammed wcale nie żałuje,
Mohammed wcale nie żałuje,
05:40
why Mohammed doesn't really
regret dropping out of school
regret dropping out of school
111
328557
2743
że zaraz po wypadku rzucił szkołę.
05:43
right after his injury.
112
331324
1672
05:45
He said, "What's the point
of a university degree
of a university degree
113
333397
3539
Mówi: "Jaki sens ma ukończenie uczelni,
05:48
when I can't find a job to start with?"
114
336960
2163
skoro i tak nie znajdę pracy?"
05:53
Cluster bomb use creates a vicious circle
of impact on communities,
of impact on communities,
115
341046
4214
Stosowanie bomb kasetowych
napędza błędne koło krzywdy,
napędza błędne koło krzywdy,
05:57
and not only the lives of their victims.
116
345284
2685
dla całej społeczności,
nie tylko bezpośrednich ofiar.
nie tylko bezpośrednich ofiar.
05:59
Many who get injured by this weapon
drop out of school,
drop out of school,
117
347993
3815
Wielu rannych nie kończy szkoły,
06:03
can't find jobs or even lose their jobs,
118
351832
2437
nie może znaleźć pracy, lub ją traci,
06:06
therefore losing the ability
to provide for their families.
to provide for their families.
119
354293
3197
nie może zatem utrzymać rodziny.
06:09
This is not to mention
the continuous physical pain
the continuous physical pain
120
357887
3327
Nie mówiąc już o stałym bólu fizycznym
06:13
and the experience of feeling isolated.
121
361238
3105
i poczuciu izolacji.
06:17
These weapons affect
the poorest of the poor.
the poorest of the poor.
122
365512
3088
Bomby dotykają najbiedniejszych
wśród biednych.
wśród biednych.
06:20
The high medical cost
is a burden to the families.
is a burden to the families.
123
368624
2879
Duży koszt opieki medycznej
jest ciężarem dla rodziny.
jest ciężarem dla rodziny.
06:23
They end up relying
on humanitarian agencies,
on humanitarian agencies,
124
371884
3047
Ranni są zdani na pomoc
organizacji humanitarnych,
organizacji humanitarnych,
06:26
which is insufficient and unsustainable,
125
374955
2529
która jest niewystarczająca
i na dłuższą metę nie do utrzymania,
i na dłuższą metę nie do utrzymania,
06:29
especially when injuries require
lifelong support to the injured.
lifelong support to the injured.
126
377508
3642
zwłaszcza kiedy obrażenia wymagają
wspierania chorego do końca życia.
wspierania chorego do końca życia.
06:33
Ten years after Mohammed's injury,
127
381704
1838
10 lat po wypadku
06:35
he is still unable to afford
proper prosthetic legs.
proper prosthetic legs.
128
383566
3719
Mohammed nadal nie może sobie pozwolić
na porządne protezy.
na porządne protezy.
06:39
He's very cautious with his steps,
129
387856
1805
Bardzo uważa przy stawianiu kroków,
06:41
as a couple of falls over the years
130
389685
2018
bo z biegiem lat liczne upadki
06:43
brought him embarrassment
among his friends.
among his friends.
131
391727
2420
narobiły mu wstydu przed kolegami.
06:47
He joked that since he doesn't have legs,
132
395218
2079
Żartował, że ponieważ nie ma nóg,
06:49
some days he tries to walk on his hands.
133
397321
2656
czasem próbuje chodzić na rękach.
06:53
One of the worst yet invisible
impacts of the weapon
impacts of the weapon
134
401054
3358
Najgorszym, choć niewidocznym
skutkiem zastosowania tej broni,
skutkiem zastosowania tej broni,
06:56
is the psychological scars it leaves.
135
404436
2552
są blizny na psychice.
06:59
In one of Mohammed's
early medical reports,
early medical reports,
136
407348
2316
W jednym z pierwszych opisów medycznych
07:01
he was diagnosed with signs of PTSD.
137
409688
3043
rozpoznano u Mohammeda
zespół stresu pourazowego.
zespół stresu pourazowego.
07:04
He suffered from anxiety,
poor appetite, sleep disturbance
poor appetite, sleep disturbance
138
412755
5232
Cierpiał na lęki, brak łaknienia,
zaburzenia snu
zaburzenia snu
07:10
and showed signs of anger.
139
418011
2411
oraz wybuchy gniewu.
07:13
The reality is Mohammed never received
proper help to fully recover.
proper help to fully recover.
140
421197
4614
Mohammed nigdy nie otrzymał
pomocy potrzebnej, by w pełni wyzdrowieć.
pomocy potrzebnej, by w pełni wyzdrowieć.
07:18
His current obsession
is to leave Lebanon at any cost --
is to leave Lebanon at any cost --
141
426271
4216
Obecnie za wszelką cenę
chce opuścić Liban,
chce opuścić Liban,
07:22
even if it meant embarking
on a hazardous journey
on a hazardous journey
142
430511
2865
nawet jeśli miałby wyruszyć
w niebezpieczną podróż
w niebezpieczną podróż
07:25
along with refugees drifting towards
Europe today through the Mediterranean.
Europe today through the Mediterranean.
143
433400
4579
z innymi uchodźcami do Europy,
przez Morze Śródziemne.
przez Morze Śródziemne.
07:31
Knowing how risky such a journey would be,
144
439034
2261
Zdając sobie sprawę z ryzyka,
07:33
he said, "If I were to die on the way,
145
441319
3120
powiedział: "Nieważne,
czy umrę po drodze".
czy umrę po drodze".
07:36
it doesn't matter."
146
444463
1260
07:37
To Mohammed, he is dead here, anyway.
147
445747
3116
Dla Mohammeda pozostanie w Libanie
jest jak śmierć.
jest jak śmierć.
07:42
Cluster bombs are a world problem,
148
450294
3008
Bomby kasetowe to problem światowy,
07:45
as this munition keeps destroying
and hurting whole communities
and hurting whole communities
149
453326
4661
gdyż te pociski wciąż niszczą i ranią
całe społeczności,
całe społeczności,
07:50
for generations to come.
150
458011
1703
krzywdami, których wpływ utrzymuje się
przez wiele pokoleń.
przez wiele pokoleń.
07:52
In an online interview with the director
of the Mines Advisory Group,
of the Mines Advisory Group,
151
460618
3514
Dyrektor Mines Advisory Group,
Jamie Franklin, powiedział:
Jamie Franklin, powiedział:
07:56
Jamie Franklin,
152
464156
1151
07:57
he said,
153
465331
1156
"Siły USA zrzuciły na Laos
ponad dwa miliony ton ładunków.
ponad dwa miliony ton ładunków.
07:58
"The US forces dropped over two million
tons of munitions over Laos.
tons of munitions over Laos.
154
466511
4552
08:03
If they couldn't find
their targets in Vietnam,
their targets in Vietnam,
155
471570
2685
Jeśli nie potrafili namierzyć
swoich celów w Wietnamie,
swoich celów w Wietnamie,
08:06
there were free-drop areas in Laos
where planes would drop their loads
where planes would drop their loads
156
474279
4297
w Laosie mieli wolne strefy zrzutu,
nad którymi wyrzucali bomby
nad którymi wyrzucali bomby
08:10
before going back to base,
157
478600
1995
przed powrotem do bazy,
08:12
because it's dangerous to land
with loaded planes."
with loaded planes."
158
480619
3037
bo niebezpiecznie jest lądować
załadowanym samolotem".
załadowanym samolotem".
08:16
According to the International
Committee of the Red Cross,
Committee of the Red Cross,
159
484653
2762
Według Międzynarodowego Komitetu
Czerwonego Krzyża,
Czerwonego Krzyża,
08:19
in Laos alone -- one of the poorest
countries in the world --
countries in the world --
160
487439
3356
w samym Laosie,
jednym z najbiedniejszych państw,
jednym z najbiedniejszych państw,
08:22
nine to 27 million unexploded
submunitions remain.
submunitions remain.
161
490819
4813
znajduje się do 27 milionów
sztuk subamunicji.
sztuk subamunicji.
08:28
Some 11,000 people have been killed
or injured since 1973.
or injured since 1973.
162
496238
4933
Od 1973 zabiły one lub raniły
około 11 tysięcy osób.
około 11 tysięcy osób.
08:34
This lethal weapon has been used
by over 20 states during armed conflicts
by over 20 states during armed conflicts
163
502691
4888
Ta śmiertelna broń została zastosowana
przez 20 państw w konfliktach zbrojnych
przez 20 państw w konfliktach zbrojnych
08:39
in over 35 countries,
164
507603
2158
w 35 krajach,
08:41
such as Ukraine, Iraq and Sudan.
165
509785
3428
takich jak Ukraina, Irak czy Sudan.
08:46
So far, 119 states have joined
an international treaty
an international treaty
166
514403
4286
Jak dotąd 119 państw
podpisało międzynarodowy traktat
podpisało międzynarodowy traktat
zabraniający użycia bomb kasetowych,
08:50
banning cluster bombs,
167
518713
1711
08:52
which is officially called
the Convention on Cluster Munitions.
the Convention on Cluster Munitions.
168
520448
3039
zwany oficjalnie "Konwencją o zakazie
stosowania bomb kasetowych".
stosowania bomb kasetowych".
08:56
But some of the biggest producers
of cluster munitions --
of cluster munitions --
169
524417
3450
Ale niektórzy z największych
producentów takich ładunków,
producentów takich ładunków,
08:59
namely, the United States,
Russia and China --
Russia and China --
170
527891
3339
mianowicie Stany Zjednoczone,
Rosja i Chiny,
Rosja i Chiny,
09:03
remain outside of this lifesaving treaty
171
531254
2470
nie podpisały tego
ratującego życie traktatu
ratującego życie traktatu
09:05
and continue to produce them,
172
533748
1937
i nadal produkują te bomby,
09:07
reserve the right to produce
them in the future,
them in the future,
173
535709
2819
rezerwują sobie prawo
wytwarzania ich w przyszłości,
wytwarzania ich w przyszłości,
09:10
keep those harmful weapons
in their stockpiles
in their stockpiles
174
538552
2726
składują je w magazynach,
09:13
and even possibly use them in the future.
175
541302
3188
a w przyszłości mogą ich nawet użyć.
09:17
Cluster bombs have reportedly
been used most recently
been used most recently
176
545520
4192
Ostatnio rzekomo zastosowano je
09:21
in the ongoing conflicts
in Yemen and Syria.
in Yemen and Syria.
177
549736
3387
w konfliktach toczących się
w Jemenie i Syrii.
w Jemenie i Syrii.
09:26
According to research
on the worldwide investments
on the worldwide investments
178
554122
2763
Według wykonanych przez holenderską
organizację pozarządową Pax badań,
organizację pozarządową Pax badań,
09:28
in cluster munitions producers
179
556909
1626
09:30
by Pax, a Dutch-based NGO,
180
558559
2083
09:33
financial institutions invested
billions of US dollars
billions of US dollars
181
561380
3876
instytucje finansowe zainwestowały w firmy
produkujące takie bomby miliardy dolarów.
produkujące takie bomby miliardy dolarów.
09:37
into companies that make
cluster munitions.
cluster munitions.
182
565280
2783
09:40
The majority of these institutions
are based in countries
are based in countries
183
568660
3848
Większość tych instytucji
ma siedziby w krajach,
ma siedziby w krajach,
09:44
that have not yet signed
the Convention on Cluster Munitions.
the Convention on Cluster Munitions.
184
572532
3521
które jeszcze nie podpisały konwencji.
09:49
Getting back to Mohammed,
185
577114
2027
Wracając do Mohammeda,
09:51
one of the few jobs he was able
to find was picking lemons.
to find was picking lemons.
186
579165
3650
jedną z niewielu źródeł zatrudnienia,
jakie znalazł, było zbieranie cytryn.
jakie znalazł, było zbieranie cytryn.
09:55
When I ask him if it's safe
to work in the field he said,
to work in the field he said,
187
583505
3562
Zapytany, czy praca w polu
jest bezpieczna, odpowiedział:
jest bezpieczna, odpowiedział:
09:59
"I'm not sure."
188
587091
1209
"Nie jestem pewien".
10:01
Research shows that cluster munitions
often contaminate areas
often contaminate areas
189
589021
4670
Badania dowodzą, że amunicja kasetowa
często zanieczyszcza obszary,
często zanieczyszcza obszary,
10:05
where agriculture is the main
source of income.
source of income.
190
593715
3242
na których rolnictwo
jest głównym źródłem utrzymania.
jest głównym źródłem utrzymania.
10:10
According to Handicap
International's research,
International's research,
191
598014
2876
Według badań Handicap International,
10:12
98 percent of those killed or injured
by cluster munitions are civilians.
by cluster munitions are civilians.
192
600914
5978
ludność cywilna stanowi 98% zabitych
lub ranionych przez bomby kasetowe.
lub ranionych przez bomby kasetowe.
10:19
Eighty-four percent
of casualties are males.
of casualties are males.
193
607479
3210
84% ofiar to mężczyźni.
10:23
In countries where
these people have no choice
these people have no choice
194
611074
2733
W krajach, w których ludzie
nie mają innego wyboru
nie mają innego wyboru
10:25
but to work in those fields,
195
613831
2056
poza pracą w polu,
10:27
they simply do it
196
615911
1656
pracują tak, wiedząc, że ryzykują.
10:29
and risk it.
197
617591
1232
10:31
Mohammed is the only male
to three sisters.
to three sisters.
198
619914
3068
Mohammed ma trzy siostry i żadnego brata.
10:35
Culturally, he's expected
to provide for his family,
to provide for his family,
199
623006
3326
Oczekiwania kulturowe zobowiązują go
do utrzymywania rodziny,
do utrzymywania rodziny,
10:38
but he simply can't.
200
626356
1409
lecz on po prostu nie potrafi.
10:40
He tried to have so many different jobs,
201
628117
2084
Imał się wielu różnych zawodów,
10:42
but he couldn't keep any
due to his physical disability
due to his physical disability
202
630225
3566
ale żadnej pracy nie utrzymał,
z powodu niepełnosprawności
z powodu niepełnosprawności
10:45
and the less-than-friendly environment
to people with disabilities,
to people with disabilities,
203
633815
3465
i środowiska pracy,
które, delikatnie mówiąc,
które, delikatnie mówiąc,
nie jest przyjazne dla niepełnosprawnych.
10:49
to say the least.
204
637304
1221
10:51
It hurts him a lot when he goes
out looking for a job,
out looking for a job,
205
639583
3328
Bardzo boli go to, że kiedy szuka pracy,
odprawiają go z kwitkiem,
10:54
and he's turned away
206
642935
1193
10:56
with a small amount of money
paid to him out of pity.
paid to him out of pity.
207
644152
2665
ewentualnie dodając z politowania
niewielką jałmużnę.
niewielką jałmużnę.
10:59
He said, "I'm not here to beg for money,
208
647650
2731
Mówi: "Nie przyszedłem żebrać,
11:02
I just want to earn it."
209
650405
1708
chcę zapracować na pieniądze".
11:05
Mohammed today is 21 years old.
210
653764
2418
Mohammed ma dziś 21 lat.
11:08
He's illiterate,
211
656206
1198
Jest niepiśmienny,
11:09
and he communicates with voice messages.
212
657428
3069
więc wysyła wiadomości głosowe.
11:12
Here is one of his messages.
213
660521
1753
Oto jedna z nich.
11:15
(Audio) Mohammed: (Speaking in Arabic)
214
663234
4975
(Audio) Mohammed: (Mówi po arabsku)
Mówi: "Moim marzeniem jest biegać,
11:23
Laura Boushnak:
He said, "My dream is to run,
He said, "My dream is to run,
215
671325
2575
11:25
and I'm pretty sure once I start running,
216
673924
2177
i jestem niemal pewien,
że jak zacznę biec,
że jak zacznę biec,
11:28
I would never stop."
217
676125
1510
nigdy się nie zatrzymam".
11:29
Thank you.
218
677659
1183
Dziękuję.
11:30
(Applause)
219
678866
4824
(Brawa)
ABOUT THE SPEAKER
Laura Boushnak - PhotographerLaura Boushnak is a Kuwaiti-born Palestinian photographer whose work focuses on women, literacy and education reform in the Arab world.
Why you should listen
Boushnak's documentary project I Read I Write explores the barriers women face accessing education and the role of literacy in improving the lives of women in Egypt, Yemen, Kuwait, Jordan, Tunisia and Saudi Arabia. For the project, Boushnak encouraged women to write their thoughts on prints of their portraits, engaging them directly in the artistic process. Boushnak’s images have been widely published, and her work has been exhibited in museums and galleries around the world. She is a co-founder of Rawiya, a collective that brings together the work and experience of female photographers from the Middle East.
Laura Boushnak | Speaker | TED.com