ABOUT THE SPEAKER
Seth Berkley - Vaccine visionary
Epidemiologist Seth Berkley is leading the charge to make sure vaccines are available to everyone, including those living in the developing world.

Why you should listen

Seth Berkley is an epidemiologist and the CEO of Gavi, the Vaccine Alliance, the global health organization protecting lives by improving access to vaccines in developing countries. Seth joined Gavi in 2011 in a period of rapid acceleration of Gavi’s programs. Now, with more than half a billion children immunized, he is leading Gavi’s efforts to reach a further 300 million children in the next five years and build sustainability into country immunization programs. Prior to Gavi, he spearheaded the development of vaccines for HIV as founder and CEO of the International AIDS Vaccine Initiative.

More profile about the speaker
Seth Berkley | Speaker | TED.com
TED2010

Seth Berkley: HIV and flu -- the vaccine strategy

Seth Berkley: szczepionki na HIV i grypę

Filmed:
647,763 views

Seth Berkley tłumaczy jak postęp nauki w tworzeniu szczepionek, ich produkcji i rozprowadzania przybliża nas co raz bardziej do likwidacji wielkich światowych zagrożeń -- od AIDS przez malarię na grypie kończąc.
- Vaccine visionary
Epidemiologist Seth Berkley is leading the charge to make sure vaccines are available to everyone, including those living in the developing world. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:17
Do you worrymartwić się about what is going to killzabić you?
0
2000
3000
Czy zastanawiacie się nad tym, co może was zabić?
00:20
HeartSerce diseasechoroba, cancernowotwór,
1
5000
2000
Zawał, rak czy
00:22
a carsamochód accidentwypadek?
2
7000
2000
wypadek samochodowy?
00:24
MostWiększość of us worrymartwić się about things we can't controlkontrola,
3
9000
3000
Większość z nas zamartwia się rzeczami nad którymi nie mają kontroli
00:27
like warwojna, terrorismterroryzm,
4
12000
2000
jak wojna, terroryzm,
00:29
the tragictragiczny earthquaketrzęsienie ziemi that just occurredwystąpił in HaitiHaiti.
5
14000
3000
tragiczne trzęsienie ziemi, jak to, które niedawno nawiedziło Haiti.
00:32
But what really threatensgrozi humanityludzkość?
6
17000
3000
Ale co na prawdę zagraża ludzkości?
00:36
A fewkilka yearslat agotemu, ProfessorProfesor VaclavVaclava SmilSMIL
7
21000
2000
Parę lat temu, profesor Vaclaw Smil
00:38
triedwypróbowany to calculateobliczać the probabilityprawdopodobieństwo
8
23000
2000
próbował obliczyć prawdopodobieństwo
00:40
of suddennagły disasterskatastrofy
9
25000
2000
nagłych katastrof,
00:42
largeduży enoughdość to changezmiana historyhistoria.
10
27000
2000
które są na tyle duże, by zmienić bieg historii.
00:44
He callednazywa these,
11
29000
2000
Nazwał je
00:46
"massivelymasowo fatalfatalny discontinuitiesnieciągłości,"
12
31000
2000
"wielkimi śmiertelnymi przerwami,"
00:48
meaningznaczenie that they could killzabić
13
33000
2000
co oznacza, że mogłyby one zabić
00:50
up to 100 millionmilion people
14
35000
2000
powyżej 100 milionów ludzi
00:52
in the nextNastępny 50 yearslat.
15
37000
2000
w przeciągu najbliższych 50 lat.
00:54
He lookedspojrzał at the oddsszansa of anotherinne worldświat warwojna,
16
39000
3000
Skupiał się na wydarzeniach jak następna wojna światowa,
00:57
of a massivemasywny volcanicwulkaniczny eruptionwybuch,
17
42000
2000
potężny wybuch wulkanu,
00:59
even of an asteroidasteroida hittinguderzanie the EarthZiemia.
18
44000
2000
nawet uderzenie w Ziemię asteroidy.
01:01
But he placedumieszczony the likelihoodprawdopodobieństwo of one suchtaki eventzdarzenie
19
46000
3000
Ale uznał, że największe prawdopodobieństwo,
01:04
abovepowyżej all othersinni
20
49000
2000
spośród podobnych wydarzeń --
01:06
at closeblisko to 100 percentprocent,
21
51000
2000
bo blisko 100 procentowe --
01:08
and that is a severesilny flugrypa pandemicpandemiczny.
22
53000
3000
ma dotkliwa pandemia grypy.
01:12
Now, you mightmoc think of flugrypa
23
57000
2000
Teraz myślicie może o grypie,
01:14
as just a really badzły coldzimno,
24
59000
3000
że jest to po prostu trochę cięższe przeziębienie.
01:17
but it can be a deathśmierć sentencezdanie.
25
62000
2000
Jednak może ona być śmiertelna.
01:19
EveryKażdy yearrok, 36,000 people in the UnitedStany Zjednoczone StatesPaństwa
26
64000
3000
Każdego roku 36 000 ludzi w Stanach Zjednoczonych
01:22
dieumierać of seasonalsezonowe flugrypa.
27
67000
3000
umiera na grypę sezonową.
01:25
In the developingrozwijanie worldświat, the datadane is much sketchiertam śmiertelność
28
70000
2000
Mamy trochę mniej informacji na temat krajów rozwijających się,
01:27
but the deathśmierć tollmyto is almostprawie
29
72000
2000
ale tam śmiertelność,
01:29
certainlyna pewno higherwyższy.
30
74000
2000
jest znacznie wyższa.
01:31
You know, the problemproblem is if
31
76000
2000
Z pewnością wiecie, że problem pojawia się,
01:33
this viruswirus occasionallysporadycznie mutatesmutuje
32
78000
2000
gdy wirus niespodziewanie zmutuje
01:35
so dramaticallydramatycznie,
33
80000
2000
w pechowy sposób,
01:37
it essentiallygłównie is a newNowy viruswirus
34
82000
2000
tak, że właściwie powstanie nowy wirus.
01:39
and then we get a pandemicpandemiczny.
35
84000
2000
Właśnie wtedy wybuchają pandemie.
01:43
In 1918, a newNowy viruswirus appearedpojawił się
36
88000
3000
W 1918 roku pojawiła się nowa odmiana wirusa,
01:46
that killedzabity some 50 to 100 millionmilion people.
37
91000
3000
która zabiła od 50 do 100 milionów ludzi.
01:49
It spreadrozpiętość like wildfireWildfire
38
94000
2000
Rozprzestrzeniała się błyskawicznie.
01:51
and some diedzmarły withinw ciągu hoursgodziny of developingrozwijanie symptomsobjawy.
39
96000
3000
Ludzie umierali w kilka godzin po pierwszych objawach.
01:54
Are we saferbezpieczniejsze todaydzisiaj?
40
99000
2000
Czy dziś jest bezpieczniej?
01:56
Well, we seemwydać się to have dodgeduniknął
41
101000
2000
Wygląda na to, że uniknęliśmy
01:58
the deadlyśmiertelnie pandemicpandemiczny this yearrok
42
103000
2000
śmiertelnej pandemii tego roku
02:00
that mostwiększość of us fearedobawiać się,
43
105000
2000
która nabawiła strachem większość z nas,
02:02
but this threatzagrożenie could reappearsię ponownie at any time.
44
107000
3000
ale to zagrożenie, może pojawić się ponownie.
02:05
The good newsAktualności is that
45
110000
2000
Dobre wieści są takie,
02:07
we're at a momentza chwilę in time
46
112000
2000
że żyjemy w takich czasach,
02:09
when sciencenauka, technologytechnologia, globalizationglobalizacja is convergingzbieżne
47
114000
3000
gdzie nauka, technologia i globalizacja łączą się,
02:12
to createStwórz an unprecedentedbez precedensu possibilitymożliwość:
48
117000
2000
aby stworzyć bezprecedensową możliwość,
02:14
the possibilitymożliwość to make historyhistoria
49
119000
2000
tworzenia historii poprzez,
02:16
by preventingzapobieganie infectiouszakaźnych diseaseschoroby
50
121000
3000
zapobieganie chorobom zakaźnym
02:19
that still accountkonto for one-fifthjedna piąta of all deathsśmierci
51
124000
3000
które nadal powodują 1/5 wszystkich śmierci,
02:22
and countlessniezliczony miserynędza on EarthZiemia.
52
127000
3000
oraz niezliczonemu cierpieniu na Ziemi.
02:25
We can do this.
53
130000
2000
Możemy tego dokonać
02:27
We're alreadyjuż preventingzapobieganie millionsmiliony of deathsśmierci
54
132000
2000
Na dzień dzisiejszy zapobiegamy milionom śmiertelnych przypadków
02:29
with existingistniejący vaccinesszczepionki,
55
134000
2000
poprzez szczepienia.
02:31
and if we get these to more people,
56
136000
2000
I jeśli podamy je większej ilości ludzi.
02:33
we can certainlyna pewno savezapisać more liveszyje.
57
138000
3000
to ocalimy więcej istnień.
02:36
But with newNowy or better vaccinesszczepionki
58
141000
2000
Ale jeśli zdobędziemy nowe, lub lepsze szczepionki
02:38
for malariamalaria, TBTB, HIVHIV,
59
143000
3000
na malarię, gruźlicę, HIV,
02:41
pneumoniazapalenie płuc, diarrheabiegunka, flugrypa,
60
146000
2000
zapalenie płuc, biegunkę czy grypę,
02:43
we could endkoniec sufferingcierpienie
61
148000
2000
będziemy mogli zakończyć istnienie chorób,
02:45
that has been on the EarthZiemia sinceod the beginningpoczątek of time.
62
150000
3000
które towarzyszą nam od początku świata.
02:48
So, I'm here to trumpettrąbka vaccinesszczepionki for you.
63
153000
2000
Jestem tutaj, aby rozgłaszać o tych szczepionkach.
02:50
But first, I have to explainwyjaśniać why they're importantważny
64
155000
3000
Ale na początku muszę wam wyjaśnić, dlaczego są one tak ważne.
02:53
because vaccinesszczepionki, the powermoc of them,
65
158000
3000
Szczepionki, ich wielka siła
02:56
is really like a whisperszept.
66
161000
2000
jest podobna do szeptu.
02:58
When they work, they can make historyhistoria,
67
163000
2000
Kiedy zaczynają działać, mogą zmienić historię,
03:00
but after a while
68
165000
2000
ale po chwili,
03:02
you can barelyledwo hearsłyszeć them.
69
167000
2000
ledwo o nich słychać.
03:04
Now, some of us are oldstary enoughdość
70
169000
3000
Część z nas ma na tyle lat,
03:07
to have a smallmały, circularokólnik scarblizna on our armsramiona
71
172000
3000
aby mieć jeszcze małą bliznę na ramieniu
03:10
from an inoculationszczepienie we receivedOdebrane as childrendzieci.
72
175000
3000
po szczepieniu, które dostaliśmy jako dzieci.
03:13
But when was the last time you worriedzmartwiony about smallpoxospa,
73
178000
3000
Ale czy kiedykolwiek zastanawiałeś się nad ospą,
03:16
a diseasechoroba that killedzabity halfpół a billionmiliard people last centurystulecie
74
181000
3000
która zabiła pół miliarda ludzi w minionym stuleciu
03:19
and no longerdłużej is with us?
75
184000
2000
ale teraz nam już nie zagraża?
03:21
Or polioparaliż dziecięcy? How manywiele of you rememberZapamiętaj the ironżelazo lungpłuco?
76
186000
3000
Albo nad polio -- czy pamiętasz w ogóle żelazne płuca?
03:24
We don't see scenessceny like this anymorejuż
77
189000
3000
Nigdy więcej nie będziemy patrzyć na taki widok
03:27
because of vaccinesszczepionki.
78
192000
2000
dzięki szczepionkom.
03:29
Now, it's interestingciekawy
79
194000
2000
Bardzo interesujące jest,
03:31
because there are 30-odd-dziwny diseaseschoroby
80
196000
3000
że dzięki szczepionkom jesteśmy w stanie pokonać
03:34
that can be treatedleczony with vaccinesszczepionki now,
81
199000
2000
ponad 30 chorób,
03:36
but we're still threatenedzagrożony by things like HIVHIV and flugrypa.
82
201000
3000
ale w dalszym ciągu nic nie możemy poradzić na grypę czy HIV.
03:39
Why is that?
83
204000
2000
Dlaczego?
03:41
Well, here'soto jest the dirtybrudny little secretsekret.
84
206000
2000
Jest pewna niechciana prawda:
03:43
UntilAż do recentlyostatnio, we haven'tnie mam had to know
85
208000
2000
do niedawna jeszcze nie wiedzieliśmy
03:45
exactlydokładnie how a vaccineszczepionka workedpracował.
86
210000
3000
jak właściwie działają szczepionki.
03:48
We knewwiedziałem they workedpracował throughprzez old-fashionedstaromodny trialpróba and errorbłąd.
87
213000
3000
Tworzyliśmy je staromodną metodą prób i błędów.
03:51
You tookwziął a pathogenpatogen, you modifiedzmodyfikowano it,
88
216000
2000
Bierzesz patogen, modyfikujesz go,
03:53
you injectedwstrzyknięty it into a personosoba or an animalzwierzę
89
218000
3000
wstrzykujesz człowiekowi lub zwierzęciu
03:56
and you saw what happenedstało się.
90
221000
2000
i patrzysz co się dzieje.
03:58
This workedpracował well for mostwiększość pathogenspatogeny,
91
223000
3000
Ta metoda działała bardzo dobrze dla większości chorób,
04:01
somewhatnieco well for craftypodstępny bugsbłędy like flugrypa,
92
226000
3000
w pewnym stopniu również na tak przebiegłe choroby jak grypa,
04:04
but not at all for HIVHIV,
93
229000
2000
ale nie działa na wirus HIV,
04:06
for whichktóry humansludzie have no naturalnaturalny immunityodporność.
94
231000
3000
na który ludzie nie mają wrodzonej odporności.
04:09
So let's explorebadać how vaccinesszczepionki work.
95
234000
3000
Odpowiedzmy sobie na pytanie: Jak działają szczepionki?
04:12
They basicallygruntownie createStwórz a cachepamięci podręcznej
96
237000
2000
Otóż tworzą one zapas "broni"
04:14
of weaponsBronie for your immuneodporny systemsystem
97
239000
2000
który jest używany przez
04:16
whichktóry you can deployWdrażanie when neededpotrzebne.
98
241000
3000
system odpornościowy, kiedy zajdzie taka potrzeba.
04:19
Now, when you get a viralwirusowe infectioninfekcja,
99
244000
3000
Zwykle upływa kilka dni bądź nawet tygodni,
04:22
what normallynormalnie happensdzieje się is it takes daysdni or weekstygodnie
100
247000
2000
od momentu zarażenia się wirusem,
04:24
for your bodyciało to fightwalka back
101
249000
2000
zanim twoje ciało zacznie bronić się
04:26
at fullpełny strengthwytrzymałość,
102
251000
2000
wszystkimi możliwymi środkami,
04:28
and that mightmoc be too latepóźno.
103
253000
2000
ale czasem jest już na to za późno.
04:30
When you're pre-immunizedwcześniej uodpornione,
104
255000
2000
Ale jeśli w jakiś sposób nabierzesz wcześniej odporności,
04:32
what happensdzieje się is you have forcessiły in your bodyciało
105
257000
2000
twoje ciało natychmiastowo
04:34
pre-trainedwstępnie przeszkolony to recognizerozpoznać
106
259000
2000
rozpoznaje intruza
04:36
and defeatPokonać specifickonkretny foeswrogów.
107
261000
2000
i atakuje go.
04:38
So that's really how vaccinesszczepionki work.
108
263000
2000
Oto właśnie metoda, na jakiej opierają się szczepionki.
04:40
Now, let's take a look at a videowideo
109
265000
2000
Teraz obejrzyjmy wideo,
04:42
that we're debutingdebiutujący at TEDTED, for the first time,
110
267000
3000
które debiutuje na TED, i pierwszy raz w historii
04:45
on how an effectiveefektywny HIVHIV vaccineszczepionka mightmoc work.
111
270000
3000
tłumaczy jak mogłyby działać szczepionki na HIV.
04:49
(MusicMuzyka)
112
274000
6000
(Muzyka)
04:55
NarratorProgram Narrator: A vaccineszczepionka trainspociągi the bodyciało in advancepostęp
113
280000
2000
Lektor: Szczepionka przygotowuje z wyprzedzeniem nasze ciało
04:57
how to recognizerozpoznać and neutralizezneutralizować
114
282000
2000
jak rozpoznać i zneutralizować
04:59
a specifickonkretny invaderInvader.
115
284000
2000
określonego intruza.
05:01
After HIVHIV penetrateswnika the body'sorganizmu mucosalbłon śluzowych barriersbariery,
116
286000
3000
Kiedy HIV przeniknie do ciała przez błony śluzowe,
05:04
it infectsinfekuje immuneodporny cellskomórki to replicatereplika.
117
289000
3000
atakuje białe krwinki, aby się w nich namnożyć.
05:08
The invaderInvader drawsRysuje the attentionUwaga
118
293000
2000
Wirus przyciąga uwagę
05:10
of the immuneodporny system'ssystemu front-linepierwszego rzutu troopswojsko.
119
295000
2000
"zwiadowców" systemu immunologicznego.
05:12
DendriticDendrytycznych cellskomórki, or macrophagesmakrofagi,
120
297000
2000
Są nimi komórki dendrytyczne lub makrofagi,
05:14
capturezdobyć the viruswirus and displaypokaz piecessztuk of it.
121
299000
3000
które łapią wirusa i prezentują jego fragmenty.
05:18
MemoryPamięci cellskomórki generatedwygenerowany by the HIVHIV vaccineszczepionka
122
303000
3000
Komórki pamięci, wytworzone dzięki szczepionce
05:21
are activatedaktywowany when they learnuczyć się
123
306000
2000
są aktywowane kiedy dowiedzą się,
05:23
HIVHIV is presentteraźniejszość from the front-linepierwszego rzutu troopswojsko.
124
308000
3000
że wirus HIV jest obecny w ustroju właśnie dzięki "zwiadowcom".
05:26
These memorypamięć cellskomórki immediatelynatychmiast deployWdrażanie
125
311000
3000
Komórki pamięci stosują
05:29
the exactdokładny weaponsBronie neededpotrzebne.
126
314000
3000
dokładnie tę broń która jest potrzebna.
05:32
MemoryPamięci B cellskomórki turnskręcać into plasmaosocza cellskomórki,
127
317000
3000
Komórki pamięci typu B przemieniają się w plazmocyty
05:35
whichktóry produceprodukować wavefala after wavefala
128
320000
2000
produkujące seria za serią
05:37
of the specifickonkretny antibodiesprzeciwciał
129
322000
2000
konkretne przeciwciała,
05:39
that latchzatrzask ontona HIVHIV
130
324000
2000
które przyczepiają się do wirusa HIV
05:41
to preventzapobiec it from infectingzainfekowania cellskomórki,
131
326000
2000
i zapobiegają dalszemu zakażaniu,
05:43
while squadronseskadry of killerzabójca T cellskomórki
132
328000
2000
podczas gdy oddziały zabójczych limfocytów T
05:45
seekszukać out and destroyzniszczyć cellskomórki
133
330000
2000
odszukują i niszczą komórki,
05:47
that are alreadyjuż HIVHIV infectedzarażony.
134
332000
3000
które już zostały zarażone HIV.
05:50
The viruswirus is defeatedpokonał.
135
335000
2000
Wirus jest pokonany.
05:52
WithoutBez a vaccineszczepionka,
136
337000
2000
Bez szczepionki,
05:54
these responsesodpowiedzi would have takenwzięty more than a weektydzień.
137
339000
3000
ta odpowiedź organizmu mogła by zająć ponad tydzień.
05:57
By that time, the battlebitwa againstprzeciwko HIVHIV
138
342000
2000
Po tym czasie bitwa przeciwko HIV
05:59
would alreadyjuż have been lostStracony.
139
344000
3000
byłaby już przegrana.
06:08
SethSeth BerkleyBerkley: Really coolchłodny videowideo, isn't it?
140
353000
3000
Seth Berkley: Naprawdę fajna jest ta animacja, co nie?
06:11
The antibodiesprzeciwciał you just saw in this videowideo,
141
356000
3000
Przeciwciała, które właśnie widzieliście na filmie w akcji
06:14
in actionczynność, are the oneste that make mostwiększość vaccinesszczepionki work.
142
359000
3000
są tymi, które odgrywają najważniejszą rolę w szczepionkach.
06:17
So the realreal questionpytanie then is:
143
362000
2000
Teraz tak naprawdę powstaje pytanie:
06:19
How do we ensurezapewnić that your bodyciało makesczyni
144
364000
2000
Czy jesteśmy w stanie sprawić, aby twoje ciało
06:21
the exactdokładny oneste that we need to protectochraniać
145
366000
2000
produkowało te specyficzne przeciwciała, które są niezbędne
06:23
againstprzeciwko flugrypa and HIVHIV?
146
368000
2000
do obrony przed grypą czy HIV?
06:25
The principalgłówny challengewyzwanie for bothobie of these viruseswirusy
147
370000
3000
Głównym wyzwaniem jest to, że oba te wirusy
06:28
is that they're always changingwymiana pieniędzy.
148
373000
2000
cały czas się zmieniają.
06:30
So let's take a look at the flugrypa viruswirus.
149
375000
3000
Przyjrzyjmy się bliżej wirusowi grypy.
06:33
In this renderingwykonanie of the flugrypa viruswirus,
150
378000
2000
Na modelu tego wirusa
06:35
these differentróżne coloredkolorowy spikeskolce are what it usesużywa to infectzainfekować you.
151
380000
3000
te kolorowe wypustki są odpowiedzialne za zarażanie.
06:38
And alsorównież, what the antibodiesprzeciwciał use is a handleuchwyt
152
383000
3000
Przeciwciała wykorzystują je również, aby "przyczepić się" do wirusa
06:41
to essentiallygłównie grabchwycić and neutralizezneutralizować the viruswirus.
153
386000
3000
i w pewnym sensie złapać go i zneutralizować.
06:44
When these mutatezmutować, they changezmiana theirich shapekształt,
154
389000
3000
Mutacje wirusów polegają na zmianie ich kształtu,
06:47
and the antibodiesprzeciwciał don't know what they're looking at anymorejuż.
155
392000
3000
przez co przeciwciała nie wiedzą co robić.
06:50
So that's why everykażdy yearrok
156
395000
3000
Dlatego też, każdego roku
06:53
you can catchłapać a slightlynieco differentróżne strainodcedzić of flugrypa.
157
398000
3000
mamy nieco inne odmiany grypy.
06:56
It's alsorównież why in the springwiosna,
158
401000
2000
Również dlatego, na wiosnę,
06:58
we have to make a bestNajlepiej guessodgadnąć
159
403000
2000
specjaliści muszą zgadywać,
07:00
at whichktóry threetrzy strainsszczepy are going to prevailprzeważają the nextNastępny yearrok,
160
405000
3000
jakie trzy odmiany przetrwają w następnym roku,
07:03
put those into a singlepojedynczy vaccineszczepionka
161
408000
2000
by stworzyć na nie szczepionkę
07:05
and rushpośpiech those into productionprodukcja for the fallspadek.
162
410000
3000
i wdrożyć w produkcję na jesień.
07:08
Even worsegorzej,
163
413000
2000
Co gorsze,
07:10
the mostwiększość commonpospolity influenzagrypa -- influenzagrypa A --
164
415000
3000
najbardziej powszechna odmiana grypy - grypa typu A,
07:13
alsorównież infectsinfekuje animalszwierzęta
165
418000
2000
atakuje również zwierzęta,
07:15
that liverelacja na żywo in closeblisko proximitybliskość to humansludzie,
166
420000
2000
które żyją w bliskiej obecności człowieka,
07:17
and they can recombinepołączyć
167
422000
2000
przez co mogą mutować
07:19
in those particularszczególny animalszwierzęta.
168
424000
2000
także w nich.
07:21
In additiondodanie, wilddziki aquaticwodny birdsptaki
169
426000
2000
Na dodatek, dzikie ptaki wodne
07:23
carrynieść all knownznany strainsszczepy
170
428000
2000
roznoszą wszystkie możliwe
07:25
of influenzagrypa.
171
430000
2000
odmiany grypy.
07:27
So, you've got this situationsytuacja:
172
432000
2000
W taki też sposób mieliśmy nie dawno kłopot.
07:29
In 2003,
173
434000
2000
W 2003
07:31
we had an H5N1 viruswirus
174
436000
3000
panował wirus H5N1
07:34
that jumpedprzeskoczył from birdsptaki into humansludzie
175
439000
3000
który przeszedł w kilku przypadkach
07:37
in a fewkilka isolatedodosobniony casesprzypadki
176
442000
2000
z ptaków na ludzi,
07:39
with an apparentpozorna mortalityśmiertelność rateoceniać of 70 percentprocent.
177
444000
3000
ze śmiertelnością około 70 procent.
07:42
Now luckilyna szczęście, that particularszczególny viruswirus,
178
447000
3000
Mieliśmy to szczęście, że odmiana ta,
07:45
althoughmimo że very scarystraszny at the time,
179
450000
2000
która wtedy bardzo nas przerażała,
07:47
did not transmitprzekazać from personosoba to personosoba
180
452000
2000
nie przenosiła się łatwo
07:49
very easilyz łatwością.
181
454000
2000
z człowieka na człowieka.
07:51
This year'srok H1N1 threatzagrożenie
182
456000
3000
Tego roku cierpieliśmy na H1N1,
07:54
was actuallytak właściwie a humanczłowiek, avianptasia, swineświń mixturemieszanina
183
459000
4000
która powstała w Meksyku
07:58
that arosepowstały in MexicoMeksyk.
184
463000
2000
i dotykała ludzi, ptaków, świń.
08:00
It was easilyz łatwością transmittedprzekazywane,
185
465000
2000
Była bardzo łatwo przenoszona
08:02
but, luckilyna szczęście, was prettyładny mildłagodny.
186
467000
3000
ale na szczęście był to łagodny szczep.
08:05
And so, in a sensesens,
187
470000
2000
Tym razem
08:07
our luckszczęście is holdingtrzymać out,
188
472000
2000
wystarczyło nam szczęścia,
08:09
but you know, anotherinne wilddziki birdptak could flylatać over at anytimew dowolnym momencie.
189
474000
3000
ale w każdym momencie może do nas wrócić jak bumerang.
08:13
Now let's take a look at HIVHIV.
190
478000
2000
Przypatrzmy się teraz HIV.
08:15
As variableZmienna as flugrypa is,
191
480000
2000
Zdolność do mutacji wirusa grypy
08:17
HIVHIV makesczyni flugrypa
192
482000
2000
w porównaniu do HIV
08:19
look like the RockRock of GibraltarGibraltar.
193
484000
2000
jest śmiesznie mała.
08:21
The viruswirus that causesprzyczyny AIDSAIDS
194
486000
2000
Wirus powodujący AIDS
08:23
is the trickiestnajtrudniejsza pathogenpatogen
195
488000
2000
jest najsprytniejszym patogenem
08:25
scientistsnaukowcy have ever confrontedkonfrontowany.
196
490000
2000
spośród wszystkich znanych obecnie naukowcom.
08:27
It mutatesmutuje furiouslywściekle,
197
492000
2000
Mutuje szalenie szybko.
08:29
it has decoysprzynęty to evadeuchylać się the immuneodporny systemsystem,
198
494000
2000
Stosuje rozmaite sztuczki, by uchronić się przed układem odpornościowym.
08:31
it attacksataki the very cellskomórki that are tryingpróbować to fightwalka it
199
496000
3000
Atakuje tylko te komórki, które zaczną z nim walczyć.
08:34
and it quicklyszybko hidesukrywa itselfsamo
200
499000
2000
Na dodatek bardzo szybko
08:36
in your genomegenom.
201
501000
2000
ukrywa się w ludzkim genomie.
08:38
Here'sTutaj jest a slideślizgać się looking at
202
503000
2000
Na tym slajdzie
08:40
the geneticgenetyczny variationzmienność of flugrypa
203
505000
2000
pokazana jest różnorodność genetyczna wirusa grypy
08:42
and comparingporównywanie that to HIVHIV,
204
507000
2000
i porównana do różnorodności HIV,
08:44
a much wilderWilder targetcel.
205
509000
3000
która jest o wiele bardziej rozwinięta.
08:47
In the videowideo a momentza chwilę agotemu,
206
512000
2000
Przed chwilą na animacji widzieliście całą flotę nowych wirusów
08:49
you saw fleetsflot of newNowy viruseswirusy launchingwodowanie from infectedzarażony cellskomórki.
207
514000
3000
wydostających się z zainfekowanych komórek.
08:52
Now realizerealizować that in a recentlyostatnio infectedzarażony personosoba,
208
517000
3000
Teraz wyobraźcie sobie, że w organizmie zainfekowanej osoby
08:55
there are millionsmiliony of these shipsstatki;
209
520000
2000
jest miliony takich statków
08:57
eachkażdy one is just slightlynieco differentróżne.
210
522000
2000
i każdy z nich jest nieco inny
08:59
FindingZnalezienie a weaponbroń that recognizesrozpoznaje
211
524000
2000
Dlatego też znalezienie broni,
09:01
and sinksumywalki all of them
212
526000
2000
która rozpoznawałaby i zatapiałaby je wszystkie
09:03
makesczyni the jobpraca that much hardertrudniejsze.
213
528000
2000
jest o wiele trudniejsze.
09:05
Now, in the 27 yearslat sinceod HIVHIV
214
530000
3000
Dziś, 27 lat po odkryciu,
09:08
was identifiedzidentyfikowane as the causeprzyczyna of AIDSAIDS,
215
533000
3000
że HIV jest przyczyną AIDS,
09:11
we'vemamy developedrozwinięty more drugsleki to treatleczyć HIVHIV
216
536000
2000
stworzyliśmy więcej leków na HIV
09:13
than all other viruseswirusy put togetherRazem.
217
538000
3000
niż na wszystkie inne wirusy razem.
09:16
These drugsleki aren'tnie są curesleczy,
218
541000
2000
Leki te nie mogą całkowicie wyleczyć z choroby
09:18
but they representprzedstawiać a hugeolbrzymi triumphtriumf of sciencenauka
219
543000
2000
ale są wielkim triumfem nauki,
09:20
because they take away the automaticAutomatyczne deathśmierć sentencezdanie
220
545000
2000
ponieważ dzięki nim diagnoza HIV
09:22
from a diagnosisDiagnostyka of HIVHIV,
221
547000
2000
nie jest równoznaczna z wyrokiem śmierci --
09:24
at leastnajmniej for those who can accessdostęp them.
222
549000
3000
przynajmniej dla tych, którzy się leczą.
09:27
The vaccineszczepionka effortwysiłek thoughchociaż is really quitecałkiem differentróżne.
223
552000
3000
Chociaż wysiłki włożone w szczepionkę przeciw HIV są nieco inne.
09:30
LargeDuży companiesfirmy movedprzeniósł away from it
224
555000
2000
Wielkie spółki odwracają się od tego pomysłu,
09:32
because they thought the sciencenauka was so difficulttrudny
225
557000
3000
bo myślą, że badania będą tak trudne i kosztowne,
09:35
and vaccinesszczepionki were seenwidziany as poorubogi businessbiznes.
226
560000
2000
że szczepionki będą nieudanym biznesem.
09:38
ManyWiele thought that it was just impossibleniemożliwy to make an AIDSAIDS vaccineszczepionka,
227
563000
3000
Wielu ludzi myśli, że wynalezienie szczepionki na AIDS jest niemożliwe,
09:41
but todaydzisiaj, evidencedowód tellsmówi us otherwisew przeciwnym razie.
228
566000
3000
ale dzisiejsze doniesienia mówią inaczej.
09:44
In SeptemberWrześnia,
229
569000
2000
We wrześniu
09:46
we had surprisingzaskakujący but excitingekscytujący findingsustalenia
230
571000
3000
mieliśmy niezwykle ekscytujące i zaskakujące odkrycie
09:49
from a clinicalkliniczny trialpróba that tookwziął placemiejsce in ThailandTajlandia.
231
574000
3000
podczas eksperymentu klinicznego przeprowadzonego w Tajlandii.
09:52
For the first time, we saw an AIDSAIDS vaccineszczepionka work in humansludzie --
232
577000
3000
Po raz pierwszy w historii ujrzeliśmy skuteczną szczepionkę na AIDS,
09:55
albeitaczkolwiek, quitecałkiem modestlyskromnie --
233
580000
3000
ale w mało huczny sposób.
09:58
and that particularszczególny vaccineszczepionka was madezrobiony
234
583000
2000
Idea tej szczepionki
10:00
almostprawie a decadedekada agotemu.
235
585000
2000
narodziła się prawie 10 lat temu.
10:02
NewerNowsze conceptskoncepcje and earlywcześnie testingtestowanie now
236
587000
2000
Najnowsze pomysły i aktualne badania
10:04
showpokazać even greaterwiększy promiseobietnica in the bestNajlepiej of our animalzwierzę modelsmodele.
237
589000
3000
bardzo obiecująco działają na naszych najlepszych zwierzęcych modelach.
10:09
But in the pastprzeszłość fewkilka monthsmiesiące, researchersnaukowcy have alsorównież isolatedodosobniony
238
594000
3000
Jednak podczas ostatnich kilku miesięcy, badacze wyodrębnili
10:12
severalkilka newNowy broadlyszeroko neutralizingneutralizacji antibodiesprzeciwciał
239
597000
3000
kilka nowych przeciwciał o szerokim działaniu
10:15
from the bloodkrew of an HIVHIV infectedzarażony individualindywidualny.
240
600000
3000
z krwi osobnika zarażonej HIV.
10:18
Now, what does this mean?
241
603000
2000
Ale co to tak właściwie znaczy?
10:20
We saw earlierwcześniej that HIVHIV
242
605000
2000
Przed chwilą widzieliśmy,
10:22
is highlywysoko variableZmienna,
243
607000
2000
że wirus HIV ekstremalnie szybko się zmienia,
10:24
that a broadszeroki neutralizingneutralizacji antibodyprzeciwciało
244
609000
2000
tak, że żadne z przeciwciał nie potrafi
10:26
latcheszatrzaski on and disableswyłącza
245
611000
2000
przytwierdzić się i zneutralizować
10:28
multiplewielokrotność variationswariacje of the viruswirus.
246
613000
3000
każdej wersji wirusa.
10:31
If you take these and you put them
247
616000
2000
Ale jeśli zarażony zostanie
10:33
in the bestNajlepiej of our monkeymałpa modelsmodele,
248
618000
2000
nasz najlepszy małpi model,
10:35
they providezapewniać fullpełny protectionochrona from infectioninfekcja.
249
620000
3000
to jego organizm wytworzy pełną odporność na wirusa.
10:38
In additiondodanie, these researchersnaukowcy founduznany
250
623000
2000
Co więcej, badacze odkryli
10:40
a newNowy siteteren on HIVHIV
251
625000
2000
słaby punkt wirusa HIV,
10:42
where the antibodiesprzeciwciał can grabchwycić ontona,
252
627000
2000
w który mogą uderzyć przeciwciała.
10:44
and what's so specialspecjalny about this spotmiejsce
253
629000
2000
Na dodatek miejsce to
10:46
is that it changeszmiany very little
254
631000
2000
prawie w ogóle nie ulega zmianie
10:48
as the viruswirus mutatesmutuje.
255
633000
2000
podczas mutacji.
10:50
It's like, as manywiele timesczasy
256
635000
2000
Innymi słowy, nawet jeśli wirus bardzo często
10:52
as the viruswirus changeszmiany its clothesubranie,
257
637000
2000
zmienia swój ubiór,
10:54
it's still wearingma na sobie the samepodobnie socksskarpety,
258
639000
1000
to nadal nosi te same skarpetki
10:55
and now our jobpraca is to make sure
259
640000
3000
i nasza praca polega na tym,
10:58
we get the bodyciało to really hatenienawidzić those socksskarpety.
260
643000
3000
aby wytworzyć przeciwciała, które naprawdę nie znoszą tych skarpetek.
11:01
So what we'vemamy got is a situationsytuacja.
261
646000
2000
I co osiągnęliśmy?
11:03
The ThaiTajski resultswyniki tell us
262
648000
2000
Tajskie wyniki mówią jasno,
11:05
we can make an AIDSAIDS vaccineszczepionka,
263
650000
2000
że da się wyprodukować szczepionkę na AIDS.
11:07
and the antibodyprzeciwciało findingsustalenia
264
652000
2000
Poszukiwania przeciwciał
11:09
tell us how we mightmoc do that.
265
654000
2000
również idą w dobrym kierunku.
11:11
This strategystrategia, workingpracujący backwardsWstecz
266
656000
3000
Próbuje się również pracować na odwrót:
11:14
from an antibodyprzeciwciało to createStwórz a vaccineszczepionka candidatekandydat,
267
659000
2000
na podstawie przeciwciała stworzyć szczepionkę,
11:16
has never been doneGotowe before in vaccineszczepionka researchBadania.
268
661000
3000
czego nigdy wcześniej nie osiągnięto.
11:19
It's callednazywa retro-vaccinologyWakcynologii,
269
664000
3000
Jest to tzw. odwrotna wakcynologia
11:22
and its implicationsimplikacje extendposzerzać
270
667000
2000
z którego wnioski wykraczają daleko
11:24
way beyondpoza that of just HIVHIV.
271
669000
3000
poza pokonanie samego HIV.
11:27
So think of it this way.
272
672000
2000
Wyobraźcie to sobie w ten sposób.
11:29
We'veMamy got these newNowy antibodiesprzeciwciał we'vemamy identifiedzidentyfikowane,
273
674000
3000
Wiemy, że przeciwciała, które wyizolowaliśmy,
11:32
and we know that they latchzatrzask ontona manywiele, manywiele variationswariacje of the viruswirus.
274
677000
3000
są zdolne neutralizować wiele wariacji wirusa.
11:35
We know that they have to latchzatrzask ontona a specifickonkretny partczęść,
275
680000
3000
Wiemy też, że muszą się one przytwierdzać do tego specyficznego punktu.
11:38
so if we can figurepostać out the preciseprecyzyjny structureStruktura of that partczęść,
276
683000
3000
Jeśli go opiszemy, dokładnie zbadamy
11:41
presentteraźniejszość that throughprzez a vaccineszczepionka,
277
686000
2000
i zaprezentujemy poprzez szczepionkę,
11:43
what we hopenadzieja is we can promptwiersz
278
688000
2000
to mamy nadzieję, że nasz układ immunologiczny
11:45
your immuneodporny systemsystem to make these matchingdopasowanie antibodiesprzeciwciał.
279
690000
3000
zacznie produkować pasujące przeciwciała.
11:48
And that would createStwórz
280
693000
2000
Ten sposób pozwoli stworzyć
11:50
a universaluniwersalny HIVHIV vaccineszczepionka.
281
695000
2000
uniwersalną szczepionkę na HIV.
11:52
Now, it soundsDźwięki easierłatwiejsze than it is
282
697000
2000
Brzmi to o wiele prościej niż jest w rzeczywistości,
11:54
because the structureStruktura actuallytak właściwie lookswygląda more like
283
699000
2000
ponieważ kształt przeciwciała wygląda
11:56
this blueniebieski antibodyprzeciwciało diagramdiagram
284
701000
2000
jak ten niebieski model na grafice, i musi przytwierdzić się
11:58
attachedprzywiązany to its yellowżółty bindingwiązania siteteren,
285
703000
2000
do punktu wiązania zaznaczonego na żółto.
12:00
and as you can imaginewyobrażać sobie, these three-dimensionaltrójwymiarowy structuresStruktury
286
705000
2000
Jak widzicie, te trójwymiarowe struktury sprawiają,
12:02
are much hardertrudniejsze to work on.
287
707000
2000
że praca nad nimi jest bardzo trudna.
12:04
And if you guys have ideaspomysły to help us solverozwiązać this,
288
709000
2000
I jeśli ktoś z was ma pomysł jak rozwiązać ten problem,
12:06
we'dpoślubić love to hearsłyszeć about it.
289
711000
2000
z przyjemnością go wysłuchamy.
12:08
But, you know, the researchBadania that has occurredwystąpił from HIVHIV now
290
713000
3000
Ale te badania, które były prowadzone nad wirusem HIV,
12:11
has really helpedpomógł with innovationinnowacja with other diseaseschoroby.
291
716000
3000
bardzo pomogły wprowadzić innowacje do leczenia innych chorób.
12:14
So for instanceinstancja, a biotechnologybiotechnologia companyfirma
292
719000
2000
Na przykład pewna spółka biotechnologiczna
12:16
has now founduznany broadlyszeroko neutralizingneutralizacji
293
721000
2000
wynalazła nie dawno szeroko działające
12:18
antibodiesprzeciwciał to influenzagrypa,
294
723000
2000
przeciwciała na wirus grypy,
12:20
as well as a newNowy antibodyprzeciwciało targetcel on the flugrypa viruswirus.
295
725000
3000
jak również przeciwciało skierowane na konkretnego wirusa.
12:23
They're currentlyobecnie makingzrobienie a cocktailkoktajl --
296
728000
3000
Tworzą oni koktajl,
12:26
an antibodyprzeciwciało cocktailkoktajl -- that can be used to treatleczyć
297
731000
3000
koktajl przeciwciał, który może być użyty do leczenia
12:29
severesilny, overwhelmingprzytłaczający casesprzypadki of flugrypa.
298
734000
3000
kilku bardzo poważnych odmian grypy.
12:32
In the longerdłużej termsemestr, what they can do
299
737000
2000
W najbliższej przyszłości będą starali się
12:34
is use these toolsprzybory of retro-vaccinologyWakcynologii
300
739000
2000
użyć odwrotnej wakcynologii
12:36
to make a preventivezapobiegawczy flugrypa vaccineszczepionka.
301
741000
3000
by wyprodukować zapobiegawczą szczepionkę na grypę.
12:39
Now, retro-vaccinologyWakcynologii is just one techniquetechnika
302
744000
3000
W obecnej chwili odwrotna wakcynologia jest tylko jedną
12:42
withinw ciągu the ambitAmbit of so-calledtak zwana rationalracjonalny vaccineszczepionka designprojekt.
303
747000
3000
z całej grupy technik tzw. racjonalnego projektowania szczepionek.
12:45
Let me give you anotherinne exampleprzykład.
304
750000
3000
Podam wam inny przykład.
12:48
We talkedrozmawialiśmy about before the H and N spikeskolce
305
753000
2000
Mówiłem przed chwilą o wypustkach H i M
12:50
on the surfacepowierzchnia of the flugrypa viruswirus.
306
755000
2000
tworzące otoczkę białkową na powierzchni wirusa grypy.
12:52
NoticePowiadomienia these other, smallermniejszy protuberanceswypukłości.
307
757000
3000
Spójrzcie na te małe wypukłości.
12:55
These are largelyw dużej mierze hiddenukryty from the immuneodporny systemsystem.
308
760000
3000
Są one prawie niewidoczne dla systemu odpornościowego.
12:58
Now it turnsskręca out that these spotskropki
309
763000
2000
Okazuje się, że te punkty
13:00
alsorównież don't changezmiana much when the viruswirus mutatesmutuje.
310
765000
3000
również nie zmieniają się podczas mutacji wirusa.
13:03
If you can cripplekaleka these with specifickonkretny antibodiesprzeciwciał,
311
768000
2000
Jeśli można by zaatakować je specjalnymi przeciwciałami,
13:05
you could cripplekaleka all versionswersje of the flugrypa.
312
770000
3000
można by atakować wszystkie odmiany wirusa grypy.
13:08
So fardaleko, animalzwierzę teststesty indicatewskazać
313
773000
2000
Jak dotąd, testy na zwierzętach wykazały,
13:10
that suchtaki a vaccineszczepionka could preventzapobiec severesilny diseasechoroba,
314
775000
3000
że taka szczepionka mogłaby zapobiec wielu chorobom,
13:13
althoughmimo że you mightmoc get a mildłagodny casewalizka.
315
778000
2000
lub przynajmniej zapewnić łagodniejszy przebieg.
13:15
So if this worksPrace in humansludzie, what we're talkingmówić about
316
780000
3000
Tak więc, jeśli szczepionka ta działałyby na ludziach
13:18
is a universaluniwersalny flugrypa vaccineszczepionka,
317
783000
2000
byłaby uniwersalną szczepionką na grypę,
13:20
one that doesn't need to changezmiana everykażdy yearrok
318
785000
2000
która nie wymaga zmian każdego roku,
13:22
and would removeusunąć the threatzagrożenie of deathśmierć.
319
787000
3000
i pomogłaby wyeliminować wszystkie śmiertelne przypadki.
13:25
We really could think of flugrypa, then,
320
790000
2000
Wtedy dopiero moglibyśmy myśleć o grypie,
13:27
as just a badzły coldzimno.
321
792000
3000
że jest jedynie cięższym przeziębieniem.
13:30
Of coursekurs, the bestNajlepiej vaccineszczepionka imaginablemożna sobie wyobrazić
322
795000
2000
Oczywiście nawet najlepsza szczepionka
13:32
is only valuablecenny to the extentstopień
323
797000
2000
działa tylko wtedy,
13:34
we get it to everyonekażdy who needswymagania it.
324
799000
2000
gdy poda się ją ludziom, którzy jej potrzebują.
13:36
So to do that, we have to combinepołączyć
325
801000
2000
Aby tego dokonać, musimy połączyć
13:38
smartmądry vaccineszczepionka designprojekt with smartmądry productionprodukcja methodsmetody
326
803000
3000
przemyślane projektowanie szczepionek, z mądrymi sposobami produkcji
13:41
and, of coursekurs, smartmądry deliverydostawa methodsmetody.
327
806000
3000
i oczywiście skutecznymi metodami podawania.
13:44
So I want you to think back a fewkilka monthsmiesiące agotemu.
328
809000
2000
Przypomnijcie sobie co działo się kilka miesięcy temu.
13:46
In JuneCzerwca, the WorldŚwiat HealthZdrowie OrganizationOrganizacja
329
811000
3000
W czerwcu, Światowa Organizacja Zdrowia
13:49
declaredzdeklarowany the first globalświatowy
330
814000
2000
ogłosiła pierwszą od 41 lat
13:51
flugrypa pandemicpandemiczny in 41 yearslat.
331
816000
2000
światową pandemię grypy.
13:53
The U.S. governmentrząd promisedobiecał
332
818000
2000
Rząd Stanów Zjednoczonych zgromadził
13:55
150 millionmilion dosesdawki of vaccineszczepionka
333
820000
2000
150 milionów dawek szczepionki
13:57
by OctoberPaździernik 15thth for the flugrypa peakszczyt.
334
822000
2000
do 15 października, kiedy to miał być szczyt zachorowalności.
13:59
VaccinesSzczepionki were promisedobiecał to developingrozwijanie countrieskraje.
335
824000
2000
Obiecano szczepionki dla krajów rozwijających się.
14:01
HundredsSetki of millionsmiliony of dollarsdolarów were spentwydany
336
826000
2000
Setki milionów dolarów wydano
14:03
and flowedpłynęła to acceleratingprzyspieszenie vaccineszczepionka manufacturingprodukcja.
337
828000
3000
aby rozwinąć produkcję szczepionek.
14:06
So what happenedstało się?
338
831000
2000
I co się stało?
14:08
Well, we first figuredwzorzysty out
339
833000
2000
Na początku, w latach 40.
14:10
how to make flugrypa vaccinesszczepionki, how to produceprodukować them,
340
835000
3000
odkryliśmy jak produkować
14:13
in the earlywcześnie 1940s.
341
838000
2000
szczepionki.
14:15
It was a slowpowolny, cumbersomekłopotliwe processproces
342
840000
3000
Była to powolna, nieporęczna metoda,
14:18
that dependedzalezalo on chickenkurczak eggsjaja,
343
843000
3000
która opierała się na kurzych jajach --
14:21
millionsmiliony of livingżycie chickenkurczak eggsjaja.
344
846000
3000
milionach żywych kurzych jaj.
14:24
VirusesWirusy only growrosnąć in livingżycie things,
345
849000
2000
Wirusy rozwijają się tylko w żywych organizmach
14:26
and so it turnedobrócony out that, for flugrypa,
346
851000
2000
i okazało się, że dla wirusa grypy,
14:28
chickenkurczak eggsjaja workedpracował really well.
347
853000
2000
kurze jaja bardzo dobrze się sprawdzają.
14:30
For mostwiększość strainsszczepy, you could get one to two dosesdawki
348
855000
3000
Dla większości szczepów można uzyskać
14:33
of vaccineszczepionka perza eggjajko.
349
858000
2000
jedną, do dwóch dawek z jednego jajka.
14:35
LuckilyNa szczęście for us,
350
860000
2000
Na szczęście
14:37
we liverelacja na żywo in an eraera of breathtakingzapierający dech w piersiach
351
862000
2000
żyjemy w czasach zapierających dech w piersiach
14:39
biomedicalbiomedyczne advanceszaliczki.
352
864000
2000
odkryć biomedycznych.
14:41
So todaydzisiaj, we get our flugrypa vaccinesszczepionki from ...
353
866000
3000
Dlatego dzisiaj szczepionki na grypę pozyskujemy z ...
14:44
chickenkurczak eggsjaja,
354
869000
2000
... kurzych jaj,
14:46
(LaughterŚmiech)
355
871000
2000
(Śmiech)
14:48
hundredssetki of millionsmiliony of chickenkurczak eggsjaja.
356
873000
2000
setek milionów kurzych jaj.
14:50
AlmostPrawie nothing has changedzmienione.
357
875000
2000
Prawie nic nie zmieniło się od tamtych czasów.
14:52
The systemsystem is reliableniezawodny
358
877000
2000
Ten sposób się sprawdza.
14:54
but the problemproblem is you never know how well
359
879000
2000
Ale problem jest w tym, że nigdy nie wiesz,
14:56
a strainodcedzić is going to growrosnąć.
360
881000
3000
jak dobrze rozwija się dany szczep.
14:59
This year'srok swineświń flugrypa strainodcedzić
361
884000
2000
Tego roku odmiana świńskiej grypy
15:01
grewrósł very poorlysłabo in earlywcześnie productionprodukcja:
362
886000
3000
rozwijała się bardzo słabo,
15:04
basicallygruntownie .6 dosesdawki perza eggjajko.
363
889000
3000
około 0.6 dawki na jajko.
15:08
So, here'soto jest an alarmingniepokojące thought.
364
893000
2000
Jest to bardzo niepokojące.
15:10
What if that wilddziki birdptak fliesmuchy by again?
365
895000
2000
Co jeśli jeszcze raz nawiedzi nas grypa roznoszona przez dzikie ptaki?
15:12
You could see an avianptasia strainodcedzić
366
897000
2000
Ona atakuje również
15:14
that would infectzainfekować the poultrydrób flocksstad,
367
899000
2000
fermy drobiu, a wtedy
15:16
and then we would have no eggsjaja for our vaccinesszczepionki.
368
901000
2000
nie mielibyśmy odpowiednich jaj do produkcji szczepionek.
15:18
So, DanDan [BarberFryzjer], if you want
369
903000
2000
Dan [Barber], jeśli chcesz
15:20
billionsmiliardy of chickenkurczak pelletsgranulki
370
905000
2000
olbrzymich ilości kurzej karmy
15:22
for your fishryba farmgospodarstwo rolne,
371
907000
2000
aby nakarmić twoją hodowlę ryb,
15:24
I know where to get them.
372
909000
2000
wiem, gdzie ją dostaniesz.
15:26
So right now, the worldświat can produceprodukować
373
911000
2000
Na dzień dzisiejszy placówki na całym świecie
15:28
about 350 millionmilion dosesdawki
374
913000
2000
mogą wytworzyć 350 milionów dawek
15:30
of flugrypa vaccineszczepionka for the threetrzy strainsszczepy,
375
915000
3000
szczepionki na grypę zabezpieczającą przed trzema szczepami.
15:33
and we can up that to about 1.2 billionmiliard dosesdawki
376
918000
3000
Możemy zwiększyć tę liczbę do 1.2 miliarda dawek,
15:36
if we want to targetcel a singlepojedynczy variantwariant
377
921000
2000
jeśli chcielibyśmy utworzyć szczepionkę
15:38
like swineświń flugrypa.
378
923000
2000
na tylko jedną odmianę wirusa, jak świńska grypa.
15:40
But this assumeszakłada that our factoriesfabryki are hummingbuczenie
379
925000
3000
Ale tylko przy założeniu, że fabryki
15:43
because, in 2004,
380
928000
2000
będą pracować bez przeszkód. W 2004
15:45
the U.S. supplyDostawa was cutciąć in halfpół
381
930000
2000
amerykańskie zapasy były zmniejszone o połowę,
15:47
by contaminationzanieczyszczenia at one singlepojedynczy plantroślina.
382
932000
3000
przez skażenie w jednej z fabryk.
15:50
And the processproces still takes
383
935000
2000
Metoda ta, w dalszym ciągu
15:52
more than halfpół a yearrok.
384
937000
2000
pochłania ponad pół roku.
15:54
So are we better preparedprzygotowany
385
939000
2000
Tak więc, czy jesteśmy przygotowani na pandemię lepiej,
15:56
than we were in 1918?
386
941000
2000
niż byliśmy w 1918?
15:58
Well, with the newNowy technologiestechnologie emergingwyłaniający się now,
387
943000
2000
Biorąc pod uwagę najnowsze technologie, z którymi się stykamy
16:00
I hopenadzieja we can say definitivelyostatecznie, "Yes."
388
945000
2000
sądzę, że możemy śmiało powiedzieć "Tak."
16:02
ImagineWyobraź sobie we could produceprodukować enoughdość flugrypa vaccineszczepionka
389
947000
3000
Jak myślicie? Czy jesteśmy w stanie wyprodukować
16:05
for everyonekażdy in the entireCały worldświat
390
950000
3000
szczepionkę dla każdego na całym świecie
16:08
for lessmniej than halfpół of what we're currentlyobecnie spendingwydatki
391
953000
2000
za mniej niż połowę tego co aktualnie
16:10
now in the UnitedStany Zjednoczone StatesPaństwa.
392
955000
2000
wydają Stany Zjednoczone?
16:12
With a rangezasięg of newNowy technologiestechnologie, we could.
393
957000
3000
Dzięki najnowszym technologiom, możemy.
16:15
Here'sTutaj jest an exampleprzykład:
394
960000
2000
Już podaje przykład.
16:17
A companyfirma I'm engagedzaręczony with has founduznany
395
962000
2000
Spółka z którą jestem związany odkryła niedawno,
16:19
a specifickonkretny piecekawałek of the H spikekolec of flugrypa
396
964000
2000
że za pobudzenie do działania układu odpornościowego
16:21
that sparksiskry the immuneodporny systemsystem.
397
966000
2000
odpowiada jedna z wypustek typu H tworzących otoczkę białkową.
16:23
If you lopLOP this off and attachdołączać it
398
968000
2000
Jeśliby tak odciąć to ostrze,
16:25
to the tailogon of a differentróżne bacteriumbakteria,
399
970000
3000
i przytwierdzić do innej bakterii,
16:28
whichktóry createstworzy a vigorousenergiczne immuneodporny responseodpowiedź,
400
973000
2000
która powodowałaby żywiołową odpowiedź organizmu,
16:30
they'veoni createdstworzony a very powerfulpotężny flugrypa fightermyśliwiec.
401
975000
2000
stworzylibyśmy bardzo silnego wroga grypy.
16:32
This vaccineszczepionka is so smallmały
402
977000
2000
Szczepionka ta jest tak mała,
16:34
it can be growndorosły in a commonpospolity bacteriabakteria, E. colicoli.
403
979000
3000
że można ją wyhodować w powszechnej bakterii E.coli.
16:37
Now, as you know, bacteriabakteria reproducerozmnażać się quicklyszybko --
404
982000
3000
Jak dobrze wiecie, bakterie mnożą się bardzo szybko.
16:40
it's like makingzrobienie yogurtjogurt --
405
985000
2000
Odbywałoby się to jak produkcja jogurtu.
16:42
and so we could produceprodukować enoughdość swineświń originpochodzenie flugrypa
406
987000
2000
Potrafilibyśmy wyprodukować wystarczającą ilość na grypę pochodzenia świńskiego
16:44
for the entireCały worldświat in a fewkilka factoriesfabryki, in a fewkilka weekstygodnie,
407
989000
3000
dla każdego na świecie, w zaledwie kilku fabrykach, przez kilka tygodni,
16:47
with no eggsjaja,
408
992000
2000
bez żadnych jajek,
16:49
for a fractionfrakcja of the costkoszt of currentobecny methodsmetody.
409
994000
3000
za niewielką część kwoty, która jest przeznaczana na obecne metody.
16:52
(ApplauseAplauz)
410
997000
5000
(Brawa)
16:57
So here'soto jest a comparisonporównanie of severalkilka of these newNowy vaccineszczepionka technologiestechnologie.
411
1002000
3000
Tutaj mamy porównanie kilku najnowszych technologii produkcji szczepionek.
17:00
And, asidena bok from the radicallyradykalnie increasedzwiększony productionprodukcja
412
1005000
3000
Poza tym, że produkcja zostałaby radykalnie zwiększona,
17:03
and hugeolbrzymi costkoszt savingsoszczędności --
413
1008000
2000
a potężne kwoty pieniędzy zaoszczędzone,
17:05
for exampleprzykład, the E. colicoli methodmetoda I just talkedrozmawialiśmy about --
414
1010000
3000
to na przykład metoda oparta na E. coli, o której mówiłem,
17:08
look at the time savedzapisane: this would be liveszyje savedzapisane.
415
1013000
3000
zabiera o wiele mniej czasu -- ratuje o wiele więcej żyć.
17:11
The developingrozwijanie worldświat,
416
1016000
2000
Kraje rozwijające się,
17:13
mostlyprzeważnie left out of the currentobecny responseodpowiedź,
417
1018000
3000
porzuciły aktualne rozwiązania
17:16
seeswidzi the potentialpotencjał of these alternatealternatywny technologiestechnologie
418
1021000
3000
widząc potencjał alternatywnych metod,
17:19
and they're leapfroggingskoku the WestWest.
419
1024000
2000
i w tej dziedzinie wyprzedzają Zachód.
17:21
IndiaIndie, MexicoMeksyk and othersinni are alreadyjuż
420
1026000
2000
Indie, Meksyk oraz inne kraje
17:23
makingzrobienie experimentaleksperymentalny flugrypa vaccinesszczepionki,
421
1028000
2000
produkują eksperymentalne szczepionki na grypę,
17:25
and they maymoże be the first placemiejsce
422
1030000
2000
i mogą być pierwszymi krajami,
17:27
we see these vaccinesszczepionki in use.
423
1032000
2000
w których zobaczymy takie szczepionki w użyciu.
17:29
Because these technologiestechnologie are so efficientwydajny
424
1034000
3000
Technologie te są niesamowicie wydajne
17:32
and relativelystosunkowo cheaptani,
425
1037000
2000
i stosunkowo tanie, dlatego też
17:34
billionsmiliardy of people can have accessdostęp to lifesavingratujący życie vaccinesszczepionki
426
1039000
3000
miliardy ludzi mogłoby mieć dostęp do ratujących życie szczepionek,
17:37
if we can figurepostać out how to deliverdostarczyć them.
427
1042000
2000
jeśli znajdziemy sposób, jak je dostarczyć.
17:39
Now think of where this leadswskazówki us.
428
1044000
2000
Gdzie więc zmierzamy?
17:41
NewNowy infectiouszakaźnych diseaseschoroby
429
1046000
2000
Nowe choroby zakaźne
17:43
appearzjawić się or reappearsię ponownie
430
1048000
2000
powstają, lub pojawiają się na nowo
17:45
everykażdy fewkilka yearslat.
431
1050000
2000
co kilka lat.
17:47
Some day, perhapsmoże soonwkrótce,
432
1052000
2000
Pewnego dnia, być może w niedalekiej przyszłości
17:49
we'lldobrze have a viruswirus that is going to threatenzagrażają all of us.
433
1054000
3000
będziemy mieli do czynienia z wirusem, który zagrozi nam wszystkim.
17:52
Will we be quickszybki enoughdość to reactreagować
434
1057000
2000
Czy będziemy w stanie zadziałać na tyle szybko,
17:54
before millionsmiliony dieumierać?
435
1059000
2000
zanim zginą miliony?
17:56
LuckilyNa szczęście, this year'srok flugrypa was relativelystosunkowo mildłagodny.
436
1061000
3000
Całe szczęście, tego roku grypa była stosunkowo łagodna.
17:59
I say, "luckilyna szczęście" in partczęść
437
1064000
2000
Powiedziałem "szczęście",
18:01
because virtuallywirtualnie no one in the developingrozwijanie worldświat
438
1066000
3000
ponieważ praktycznie nikt nie był szczepiony
18:04
was vaccinatedszczepione.
439
1069000
2000
w krajach rozwijających się.
18:06
So if we have the politicalpolityczny and financialbudżetowy foresightForesight
440
1071000
3000
Jeśli potrafimy spojrzeć w przyszłość polityczną i finansową
18:09
to sustainponieść our investmentsinwestycje,
441
1074000
2000
by podtrzymać nasze obecne inwestycje
18:11
we will mastermistrz these and newNowy toolsprzybory of vaccinologyszczepionek,
442
1076000
3000
musimy skupić się na nowych metodach w produkcji szczepionek.
18:14
and with these toolsprzybory we can produceprodukować
443
1079000
2000
Dzięki tym metodom, możemy produkować
18:16
enoughdość vaccineszczepionka for everyonekażdy at lowNiska costkoszt
444
1081000
2000
wystarczającą ilość szczepionek niskim kosztem
18:18
and ensurezapewnić healthyzdrowy productiveproduktywny liveszyje.
445
1083000
3000
i zapewnić zdrowe i produktywne życie.
18:21
No longerdłużej mustmusi flugrypa have to killzabić halfpół a millionmilion people a yearrok.
446
1086000
3000
Nigdy więcej grypa nie będzie zabijała co roku pół miliona ludzi.
18:24
No longerdłużej does AIDSAIDS
447
1089000
2000
Nigdy więcej AIDS nie będzie co roku
18:26
need to killzabić two millionmilion a yearrok.
448
1091000
2000
zabijało dwóch milionów ludzi.
18:28
No longerdłużej do the poorubogi and vulnerablewrażliwy
449
1093000
2000
Nigdy więcej biedni oraz inni narażeni,
18:30
need to be threatenedzagrożony by infectiouszakaźnych diseaseschoroby,
450
1095000
3000
nie będą cierpieli na choroby zakaźne.
18:33
or indeedw rzeczy samej, anybodyktoś.
451
1098000
2000
Choroby zakaźne przestaną być groźne.
18:35
InsteadZamiast tego of havingmający VaclavVaclava Smil'sSMIL's
452
1100000
3000
Zamiast "wielkich śmiertelnych przerw"
18:38
"massivelymasowo fatalfatalny discontinuitynieciągłości" of life,
453
1103000
3000
Vaclav'a Smil'a
18:41
we can ensurezapewnić
454
1106000
2000
możemy zapewnić
18:43
the continuityciągłość of life.
455
1108000
2000
ciągłość życia.
18:45
What the worldświat needswymagania now are these newNowy vaccinesszczepionki,
456
1110000
2000
Dziś świat potrzebuje nowych szczepionek,
18:47
and we can make it happenzdarzyć.
457
1112000
2000
a my możemy tego dokonać.
18:49
Thank you very much.
458
1114000
2000
Dziękuję za uwagę.
18:51
(ApplauseAplauz)
459
1116000
8000
(Brawa)
18:59
ChrisChris AndersonAnderson: Thank you.
460
1124000
2000
Chris Anderson: Dziękuje.
19:01
(ApplauseAplauz)
461
1126000
5000
(Brawa)
19:07
Thank you.
462
1132000
2000
Dziękuję.
19:09
So, the sciencenauka is changingwymiana pieniędzy.
463
1134000
3000
Nauka się rozwija:
19:12
In your mindumysł, SethSeth -- I mean, you mustmusi dreamśnić about this --
464
1137000
3000
jak sądzisz, Seth -- myślę, że o tym na pewno marzysz --
19:15
what is the kinduprzejmy of time scaleskala
465
1140000
3000
jak dużo czasu upłynie zanim --
19:18
on, let's startpoczątek with HIVHIV,
466
1143000
2000
w przypadku HIV --
19:20
for a game-changingzmiany w grze vaccineszczepionka that's actuallytak właściwie out there and usableużytkowej?
467
1145000
3000
do użycia zostanie wprowadzona ta rewolucyjna szczepionka?
19:24
SBSB: The gamegra changezmiana can come at any time,
468
1149000
2000
SB: Rewolucja może nadejść w każdej chwili,
19:26
because the problemproblem we have now is
469
1151000
2000
ponieważ problem jest w tym,
19:28
we'vemamy shownpokazane we can get a vaccineszczepionka to work in humansludzie;
470
1153000
2000
że właściwie mamy szczepionkę działającą na ludziach,
19:30
we just need a better one.
471
1155000
2000
po prostu potrzebujemy lepszej.
19:32
And with these typestypy of antibodiesprzeciwciał, we know humansludzie can make them.
472
1157000
2000
A z tego typu przeciwciałami, wiemy, że ludzie mogą je wytwarzać.
19:34
So, if we can figurepostać out how to do that,
473
1159000
2000
Jeśli odkryjemy jak to osiągnąć,
19:36
then we have the vaccineszczepionka,
474
1161000
2000
wtedy powstanie szczepionka.
19:38
and what's interestingciekawy is there alreadyjuż is
475
1163000
2000
Interesujące jest to, że mamy pewne znaki
19:40
some evidencedowód that we're beginningpoczątek to crackpęknięcie that problemproblem.
476
1165000
2000
mówiące, że zaczynamy rozwiązywać ten problem.
19:42
So, the challengewyzwanie is fullpełny speedprędkość aheadprzed siebie.
477
1167000
2000
Prace nad tym idą pełną parą.
19:44
CACA: In your gutjelito, do you think it's probablyprawdopodobnie going to be at leastnajmniej anotherinne fivepięć yearslat?
478
1169000
2000
CA: Uważasz, że może się to stać w ciągu najbliższych 5 lat?
19:46
SBSB: You know, everybodywszyscy saysmówi it's 10 yearslat,
479
1171000
2000
SB: Widzisz, każdy mówi że w ciągu 10,
19:48
but it's been 10 yearslat everykażdy 10 yearslat.
480
1173000
2000
ale powtarzają to co 10 lat.
19:50
So I hatenienawidzić to put a timelineoś czasu
481
1175000
2000
Nie znoszę wprowadzania osi czasu
19:52
on scientificnaukowy innovationinnowacja,
482
1177000
2000
do odkryć naukowych,
19:54
but the investmentsinwestycje that have occurredwystąpił are now payingintratny dividendsdywidendy.
483
1179000
3000
ale inwestycje, jakie zostały w to włożone zaczynają się zwracać.
19:57
CACA: And that's the samepodobnie with universaluniwersalny flugrypa vaccineszczepionka, the samepodobnie kinduprzejmy of thing?
484
1182000
3000
CA: Czy podobnie sprawa wygląda ze szczepionką na grypę?
20:00
SBSB: I think flugrypa is differentróżne. I think what happenedstało się with flugrypa is
485
1185000
2000
SB: Z grypą jest trochę inaczej. Uważam, że w sprawie grypy
20:02
we'vemamy got a bunchwiązka -- I just showedpokazał some of this --
486
1187000
2000
powstała masa -- części z nich dziś przedstawiłem --
20:04
a bunchwiązka of really coolchłodny and usefulprzydatny technologiestechnologie that are readygotowy to go now.
487
1189000
3000
masa naprawdę genialnych i przydatnych technologii, które są gotowe do wprowadzenia.
20:07
They look good. The problemproblem has been that,
488
1192000
2000
Wyglądają naprawdę dobrze, ale problem jest w tym,
20:09
what we did is we investedzainwestowany in traditionaltradycyjny technologiestechnologie
489
1194000
3000
że nadal za dużo inwestujemy w tradycyjne rozwiązania,
20:12
because that's what we were comfortablewygodny with.
490
1197000
2000
ponieważ jest nam z nimi wygodnie.
20:14
You alsorównież can use adjuvantsadiuwantów, whichktóry are chemicalschemikalia you mixmieszać.
491
1199000
3000
Można też używać adiuwantów, które są mieszaniną związków chemicznych.
20:17
That's what EuropeEuropy is doing, so we could have dilutedrozcieńczony out
492
1202000
2000
Nad tym właśnie pracuje się w Europie, można więc rozcieńczyć
20:19
our supplyDostawa of flugrypa and madezrobiony more availabledostępny,
493
1204000
2000
nasze zapasy szczepionek na grypę i uczynić je łatwiej dostępnymi.
20:21
but, going back to what MichaelMichael SpecterWidmo said,
494
1206000
3000
Ale nawiązując do tego, co mówił Michael Specter,
20:24
the anti-vaccineszczepionki przeciw crowdtłum didn't really want that to happenzdarzyć.
495
1209000
3000
przeciwnicy szczepień nie chcą do tego dopuścić.
20:27
CACA: And malaria'smalarii-badanie even furtherdalej behindza?
496
1212000
2000
CA: Czy malaria jest jeszcze dalej?
20:29
SBSB: No, malariamalaria, there is a candidatekandydat
497
1214000
2000
SB: Nie, w przypadku malarii jest kandydat
20:31
that actuallytak właściwie showedpokazał efficacyskuteczność in an earlierwcześniej trialpróba
498
1216000
3000
który wykazał się skutecznością we wczesnych badaniach
20:34
and is currentlyobecnie in phasefazy threetrzy trialspróby now.
499
1219000
2000
i jest obecnie w trzeciej fazie badań.
20:36
It probablyprawdopodobnie isn't the perfectidealny vaccineszczepionka, but it's movingw ruchu alongwzdłuż.
500
1221000
3000
Prawdopodobnie nie jest to doskonała szczepionka, ale wszystko zmierza do przodu.
20:39
CACA: SethSeth, mostwiększość of us do work where everykażdy monthmiesiąc,
501
1224000
2000
CA: Seth, większość z nas pracuje, i co miesiąc
20:41
we produceprodukować something;
502
1226000
2000
ma coś w rodzaju, osiągnięcia jakiegoś celu,
20:43
we get that kinduprzejmy of gratificationgratyfikacja.
503
1228000
2000
i mamy z tego jakiś rodzaj satysfakcji.
20:45
You've been slavingniewolnictwo away at this for more than a decadedekada,
504
1230000
3000
Ty harujesz nad tym tematem ponad 10 lat,
20:48
and I saluteSalute you and your colleagueskoledzy for what you do.
505
1233000
3000
dlatego składam pokłon tobie, i twoim kolegom z pracy, za to co robicie.
20:51
The worldświat needswymagania people like you. Thank you.
506
1236000
2000
Świat potrzebuje ludzi takich jak ty. Dziękuję.
20:53
SBSB: Thank you.
507
1238000
2000
SB: Dziękuję.
20:55
(ApplauseAplauz)
508
1240000
3000
(Brawa)
Translated by Oskar Kocoł
Reviewed by Marcin Kasiak

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Seth Berkley - Vaccine visionary
Epidemiologist Seth Berkley is leading the charge to make sure vaccines are available to everyone, including those living in the developing world.

Why you should listen

Seth Berkley is an epidemiologist and the CEO of Gavi, the Vaccine Alliance, the global health organization protecting lives by improving access to vaccines in developing countries. Seth joined Gavi in 2011 in a period of rapid acceleration of Gavi’s programs. Now, with more than half a billion children immunized, he is leading Gavi’s efforts to reach a further 300 million children in the next five years and build sustainability into country immunization programs. Prior to Gavi, he spearheaded the development of vaccines for HIV as founder and CEO of the International AIDS Vaccine Initiative.

More profile about the speaker
Seth Berkley | Speaker | TED.com