TED2017
Luma Mufleh: Don't feel sorry for refugees -- believe in them
Luma Mufleh: Mültecilere acımayın, onlara inanın
Filmed:
Readability: 3.5
1,715,610 views
Ürdünlü göçmen, Birleşik Devletler'de mülteciler için ilk kez okul kuran Suriye kökenli Müslüman Luma Mufleh, ''İnsaniyet dışında, hayatımızın her noktasında gelişme katettik,'' diyor. Savaşla harap olmuş ülkelerdeki genç insanlara, hayatlarını yeniden kurma yolunda nasıl yardım ettiğini anlatan umut ve direnç hikâyelerini paylaşıyor. Bu etkili konuşmadan, mültecilerin hayatlarında nasıl bir fark yaratılabileceğine dair ilham alın.
Luma Mufleh - Refugee activist
Luma Mufleh does something revolutionary: she coaches soccer. A Jordanian immigrant and Muslim of Syrian descent, Mufleh is determined to empower refugee children everywhere. Full bio
Luma Mufleh does something revolutionary: she coaches soccer. A Jordanian immigrant and Muslim of Syrian descent, Mufleh is determined to empower refugee children everywhere. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
I remember when I first found out
0
944
1898
TED konferansında konuşma yapacağımı
00:14
I was going to speak at a TED conference.
1
2866
2039
ilk kez duyduğum zamanı hatırlıyorum.
00:16
I ran across the hall
to one of my classrooms
to one of my classrooms
2
4929
2111
Öğrencilerime haber vermek için koridordan
00:19
to inform my students.
3
7064
1429
sınıflarımın birine koştum.
00:20
"Guess what, guys?
4
8517
1248
''Bilin bakalım ne oldu?
00:21
I've been asked to give a TED Talk."
5
9789
2078
TED konuşması yapmam istendi.''
00:23
The reaction wasn't one I quite expected.
6
11891
2031
Beklediğim bir tepkiyle karşılaşmadım.
00:25
The whole room went silent.
7
13946
1458
Bütün sınıf sus pus oldu.
00:29
"A TED Talk? You mean, like the one
you made us watch on grit?
you made us watch on grit?
8
17134
2960
''TED konuşması mı?
Bize kumda izlettirdiğiniz gibi mi?
Bize kumda izlettirdiğiniz gibi mi?
Yoksa robotlarla harikalar yaratan
bilim insanlarının olduğu mu?''
bilim insanlarının olduğu mu?''
00:32
Or the one with the scientist that did
this really awesome thing with robots?"
this really awesome thing with robots?"
9
20118
3695
diye sordu Muhammad.
00:35
Muhammad asked.
10
23837
1166
''Evet, aynen öyle.''
00:37
"Yes, just like that."
11
25027
1421
00:39
"But Coach, those people
are really important and smart."
are really important and smart."
12
27137
2934
''Koçum tamam da, o insanlar
cidden önemli ve zekiler.''
cidden önemli ve zekiler.''
00:42
(Laughter)
13
30095
2077
(Kahkaha)
00:44
"I know that."
14
32196
1322
''Farkındayım.''
00:46
"But Coach, why are you speaking?
You hate public speaking."
You hate public speaking."
15
34793
3717
''Koçum ama neden konuşuyorsun ki?
Topluluk önünde konuşmaktan
nefret edersiniz.''
nefret edersiniz.''
00:51
"I do," I admitted,
16
39071
1509
''Ediyorum'' diyerek onayladım.
''Ama bizim hakkımızda, sizin yolculuğunuz
ve benim yolculuğum hakkında
ve benim yolculuğum hakkında
00:54
"But it's important that I speak about us,
that I speak about your journeys,
that I speak about your journeys,
17
42334
3599
konuşmam önemli.
00:57
about my journey.
18
45957
1159
İnsanlar bunu bilmeli.''
00:59
People need to know."
19
47140
1269
01:01
The students at the all-refugee
school that I founded
school that I founded
20
49098
2713
Mültecilerden oluşan,
kurduğum okuldaki öğrenciler,
kurduğum okuldaki öğrenciler,
01:03
decided to end with some
words of encouragement.
words of encouragement.
21
51835
2392
son olarak teşvik sözleri
söylemek istediler.
söylemek istediler.
01:06
"Cool! It better be good, Coach."
22
54251
1819
''Harika! İyi olsa iyi olur koçum.''
01:08
(Laughter)
23
56094
2700
(Kahkaha)
01:10
There are 65.3 million people
who have been forcibly displaced
who have been forcibly displaced
24
58818
3558
Savaş veya işkence sebebiyle,
evlerinden, zorla yerlerinden edilen
evlerinden, zorla yerlerinden edilen
01:14
from their homes because
of war or persecution.
of war or persecution.
25
62400
2548
65,3 milyon insan var.
01:18
The largest number,
11 million, are from Syria.
11 million, are from Syria.
26
66035
2983
11 milyonla, en çok Suriyeli var.
01:21
33,952 people flee their homes daily.
27
69963
4359
Her gün 33.952 insan evlerinden kaçıyor.
01:28
The vast majority remain in refugee camps,
28
76846
3198
Büyük bir çoğunluğu, hiç kimse için
01:32
whose conditions cannot be defined
as humane under anyone's definition.
as humane under anyone's definition.
29
80068
4025
insani olmayan şartlardaki
mülteci kamplarında kalıyor.
mülteci kamplarında kalıyor.
01:36
We are participating
in the degradation of humans.
in the degradation of humans.
30
84686
4350
İnsanların aşağılanmasına ortak oluyoruz.
01:44
Never have we had numbers this high.
31
92750
1781
Bu kadar yüksek sayı hiç görmemiştik.
01:46
This is the highest number
of refugees since World War II.
of refugees since World War II.
32
94555
3121
Bu, İkinci Dünya Savaşı'ndan
beri en yüksek mülteci sayısı.
beri en yüksek mülteci sayısı.
01:50
Now, let me tell you why this issue
is so important to me.
is so important to me.
33
98415
2772
Bu konunun benim için neden
önemli olduğunu anlatayım.
önemli olduğunu anlatayım.
01:54
I am an Arab. I am an immigrant.
34
102144
2750
Ben bir Arabım. Ben bir göçmenim.
01:58
I am a Muslim.
35
106024
1267
Ben bir müslümanım.
02:00
I've also spent the last 12 years
of my life working with refugees.
of my life working with refugees.
36
108006
3774
Hayatımın son 12 yılını, mültecilerle
birlikte çalışarak geçirdim.
birlikte çalışarak geçirdim.
02:03
Oh -- and I'm also gay.
37
111804
1442
Ha, aynı zamanda geyim.
02:05
It makes me really popular these days.
38
113270
1900
Bu günlerde cidden popülerleştim.
02:07
(Laughter)
39
115194
1891
(Kahkaha)
02:09
But I am the daughter of a refugee.
40
117109
1944
Bir mültecinin kızıyım.
02:12
My grandmother fled Syria in 1964
during the first Assad regime.
during the first Assad regime.
41
120056
4498
Büyükannem 1964'te, ilk Assad
rejimi sırasında Suriye'yi terk etti.
rejimi sırasında Suriye'yi terk etti.
02:16
She was three months pregnant
when she packed up a suitcase,
when she packed up a suitcase,
42
124578
3447
Bavulunu hazırlayıp 5 çocuğunu kapıp
02:20
piled in her five children
and drove to neighboring Jordan,
and drove to neighboring Jordan,
43
128049
3094
Ürdün'e doğru yol aldığında,
üç aylık hamileydi
üç aylık hamileydi
02:23
not knowing what the future held
for her and her family.
for her and her family.
44
131167
3012
ve geleceğin ailesine ve kendisine
neler sunacağından bihaberdi.
neler sunacağından bihaberdi.
02:26
My grandfather decided to stay,
not believing it was that bad.
not believing it was that bad.
45
134203
3637
Durumun o kadar kötü olmadığını
düşünen dedem, kalmaya karar verdi.
düşünen dedem, kalmaya karar verdi.
02:30
He followed her a month later,
after his brothers were tortured
after his brothers were tortured
46
138562
3474
Bir ay sonra kardeşi işkence
gördükten ve fabrikasına devletin
gördükten ve fabrikasına devletin
02:34
and his factory was taken over
by the government.
by the government.
47
142060
2429
el koymasından sonra,
o da büyükannemi takip etti.
o da büyükannemi takip etti.
02:37
They rebuilt their lives
starting from scratch
starting from scratch
48
145039
2194
Sıfırdan, hayatlarını yeniden inşa ettiler
02:39
and eventually became independently
wealthy Jordanian citizens.
wealthy Jordanian citizens.
49
147257
3275
ve nihayetinde Ürdün'ün bağımsız,
varlıklı vatandaşları oldular.
varlıklı vatandaşları oldular.
02:43
I was born in Jordan 11 years later.
50
151969
2493
11 yıl sonra, Ürdün'de doğdum.
02:47
It was really important to my grandmother
for us to know our history
for us to know our history
51
155431
3310
Geçmişimizi ve yolculuğumuzu
bilmek, büyükannem için
bilmek, büyükannem için
02:50
and our journey.
52
158765
1154
büyük önem taşıyordu.
02:52
I was eight years old when she took me
to visit my first refugee camp.
to visit my first refugee camp.
53
160883
3617
İlk mülteci kampı ziyaretime,
ben sekiz yaşındayken götürmüştü.
ben sekiz yaşındayken götürmüştü.
02:56
I didn't understand why.
54
164524
1440
Sebebini anlayamadım.
02:58
I didn't know why
it was so important to her
it was so important to her
55
166636
2131
Gitmemizin onun için
neden bu denli önemli
neden bu denli önemli
03:00
for us to go.
56
168791
1450
olduğunu bilmiyordum.
03:02
I remember walking into the camp
holding her hand,
holding her hand,
57
170265
2939
Elini tutarak kampa gittiğimizi
03:05
and her saying, "Go play with the kids,"
58
173228
1969
ve o kamptaki kadınları ziyaret ederken,
03:07
while she visited
with the women in the camp.
with the women in the camp.
59
175221
2503
bana ''Git çocuklarla oyna,''
dediğini hatırlıyorum.
dediğini hatırlıyorum.
03:10
I didn't want to.
60
178606
1212
Gitmek istememiştim.
03:11
These kids weren't like me.
61
179842
1416
Onlar benim gibi değillerdi.
03:13
They were poor. They lived in a camp.
62
181282
1778
Fakirlerdi, kampta yaşıyorlardı.
03:15
I refused.
63
183084
1340
İstemedim.
03:16
She knelt down beside me
and firmly said, "Go.
and firmly said, "Go.
64
184448
2966
Yanıma çöktü ve sertçe,
03:19
And don't come back until you've played.
65
187438
2154
''Git ve oynamadan geri gelme.
03:21
Don't ever think people are beneath you
66
189616
2040
Asla insanların senden aşağıda olduğunu
03:23
or that you have nothing
to learn from others."
to learn from others."
67
191680
2299
ya da onlardan öğrenecek hiçbir
şeyin olmadığını düşünme.''
şeyin olmadığını düşünme.''
03:26
I reluctantly went.
68
194520
1449
Zoraki bir şekilde gittim.
03:27
I never wanted to disappoint
my grandmother.
my grandmother.
69
195993
2288
Büyükannemi hayal kırıklığına
uğratmayı asla istemezdim.
uğratmayı asla istemezdim.
03:31
I returned a few hours later,
70
199475
1397
Birkaç saat sonra döndüm,
03:32
having spent some time playing soccer
with the kids in the camp.
with the kids in the camp.
71
200896
4630
kamptaki çocuklarla futbol oynamıştım.
03:38
We walked out of the camp,
72
206039
1277
Kamptan ayrıldık
03:39
and I was excitedly telling her
what a great time I had
what a great time I had
73
207340
2695
ve heyecanla, ne kadar
güzel zaman geçirdiğimi
güzel zaman geçirdiğimi
ve çocukların ne iyi
olduğunu anlatıyordum.
olduğunu anlatıyordum.
03:42
and how fantastic the kids were.
74
210059
1931
03:45
"Haram!" I said in Arabic. "Poor them."
75
213175
2680
''Haram!'' dedim Arapça, ''Yazık onlara.''
03:48
"Haram on us," she said,
using the word's different meaning,
using the word's different meaning,
76
216648
3087
''Asıl bize haram,'' dedi,
kelimelerin eş anlamlarıyla,
kelimelerin eş anlamlarıyla,
bizim günaha girdiğimizi anlattı.
03:51
that we were sinning.
77
219759
1333
03:54
"Don't feel sorry for them;
believe in them."
believe in them."
78
222002
2373
''Onlara acıma, onlara inan.''
03:58
It wasn't until I left my country
of origin for the United States
of origin for the United States
79
226351
3419
Doğduğum yeri bırakıp
Birleşik Devletler'e gelene kadar,
Birleşik Devletler'e gelene kadar,
04:01
that I realized the impact of her words.
80
229794
2012
bu kelimelerin etkisini kavrayamamıştım.
04:05
After my college graduation, I applied for
and was granted political asylum,
and was granted political asylum,
81
233187
3674
Üniversite mezuniyetimden sonra,
siyasi sığınma talebinde bulundum,
siyasi sığınma talebinde bulundum,
04:08
based on being a member of a social group.
82
236885
2092
sosyal bir grubun üyesi
olarak kabul edildim.
olarak kabul edildim.
04:11
Some people may not realize this,
83
239710
1690
Bazı insanlar bunun farkında değil,
04:13
but you can still get the death penalty
in some countries for being gay.
in some countries for being gay.
84
241424
3666
ama bazı ülkelerde sırf gey olduğun için
ölüm cezasına çarptırılabiliyorsun.
ölüm cezasına çarptırılabiliyorsun.
04:19
I had to give up my Jordanian citizenship.
85
247077
2044
Ürdün vatandaşlığımı
kaybetmek zorundaydım.
kaybetmek zorundaydım.
04:21
That was the hardest decision
I've ever had to make,
I've ever had to make,
86
249145
2449
Bu vermek zorunda kaldığım en zor karardı,
ama başka çarem yoktu.
04:23
but I had no other choice.
87
251618
1380
04:29
The point is,
88
257387
1243
Olay şu ki,
04:31
when you find yourself choosing
between home and survival,
between home and survival,
89
259506
3076
kendini ev ile hayatta kalma arasında
seçim yaparken bulduğunda,
seçim yaparken bulduğunda,
04:34
the question "Where are you from?"
becomes very loaded.
becomes very loaded.
90
262606
2832
''Nerelisin?'' sorusu çok koyuyor insana.
04:38
A Syrian woman who I recently met
at a refugee camp in Greece
at a refugee camp in Greece
91
266772
3267
Yunanistan'daki mülteci kampında
kısa süre önce tanıştığım bir kadın,
kısa süre önce tanıştığım bir kadın,
04:42
articulated it best,
92
270063
1268
Halep'i terk etmek
04:43
when she recalled the exact moment
she realized she had to flee Aleppo.
she realized she had to flee Aleppo.
93
271355
3570
zorunda kaldığını fark ettiği anı
en iyi şekilde dile getirdi.
en iyi şekilde dile getirdi.
04:47
"I looked out the window
and there was nothing.
and there was nothing.
94
275277
2258
''Camdan dışarı baktım
ve hiçbir şey yoktu.
ve hiçbir şey yoktu.
04:49
It was all rubble.
95
277559
1359
Her yer enkazdı.
04:51
There were no stores, no streets,
no schools. Everything was gone.
no schools. Everything was gone.
96
279593
3792
Ne bir sokak, ne bir dükkân, ne de
bir okul kaldı. Her şey yok oldu.
bir okul kaldı. Her şey yok oldu.
04:56
I had been in my apartment for months,
97
284006
2047
Aylardır kendi dairemdeydim,
04:58
listening to bombs drop
and watching people die.
and watching people die.
98
286077
3070
bombaların düşüşlerini dinliyor,
insanların ölmelerini izliyordum.
insanların ölmelerini izliyordum.
05:01
But I always thought it would get better,
99
289771
2063
Yine de her daim daha iyi olacağını,
05:05
that no one could force me to leave,
100
293028
2074
kimsenin beni terk etmeye zorlamayacağını,
05:07
no one could take my home away from me.
101
295126
2042
kimsenin evimi elimden
almayacağını düşündüm.
almayacağını düşündüm.
05:09
And I don't know why it was that morning,
but when I looked outside,
but when I looked outside,
102
297795
3272
Neden o sabah öyleydi
bilmesem de, dışarı baktığımda,
bilmesem de, dışarı baktığımda,
05:13
I realized if I didn't leave,
my three young children would die.
my three young children would die.
103
301091
3138
eğer gitmezsem üç küçük
çocuğumun da öleceğini fark ettim.
çocuğumun da öleceğini fark ettim.
05:16
And so we left.
104
304253
1389
Bu yüzden oradan ayrıldım.
05:17
We left because we had to,
not because we wanted to.
not because we wanted to.
105
305666
3004
İstediğimiz için değil, zorunda
olduğumuz için ayrıldık.
olduğumuz için ayrıldık.
05:20
There was no choice," she said.
106
308694
1748
Seçim yoktu,'' dedi.
05:23
It's kind of hard to believe
that you belong
that you belong
107
311978
2278
Evin olmadığında, kendi
ülken korku veya işkence
ülken korku veya işkence
05:26
when you don't have a home,
108
314280
1464
sebebiyle seni reddettiğinde
05:27
when your country of origin rejects you
because of fear or persecution,
because of fear or persecution,
109
315768
4006
veya büyüdüğün şehir
tamamen harap olduğunda,
tamamen harap olduğunda,
05:31
or the city that you grew up in
is completely destroyed.
is completely destroyed.
110
319798
3904
aidiyet duygusu hissetmek
inanılması güç bir durum.
inanılması güç bir durum.
05:36
I didn't feel like I had a home.
111
324805
2031
Evim varmış gibi hissetmiyordum.
05:38
I was no longer a Jordanian citizen,
112
326860
2457
Artık Ürdün vatandaşı değildim,
05:41
but I wasn't American, either.
113
329341
1632
ama Amerikalı da değildim.
05:43
I felt a kind of loneliness
114
331643
1738
Bugün hâlâ
05:45
that is still hard
to put into words today.
to put into words today.
115
333405
2119
kelimelere dökemediğim
bir yalnızlık çektim.
bir yalnızlık çektim.
05:48
After college, I desperately needed
to find a place to call home.
to find a place to call home.
116
336781
3283
Üniversiteden sonra, çaresizce
''yuva'' arayışına düştüm.
''yuva'' arayışına düştüm.
05:52
I bounced around from state to state
117
340546
1716
Eyaletten eyalete sürüklendim
05:54
and eventually ended up in North Carolina.
118
342286
2435
ve nihayetinde kendimi
Kuzey Karolina'da buluverdim.
Kuzey Karolina'da buluverdim.
05:56
Kindhearted people who felt sorry for me
119
344745
2125
Benim için üzülen güzel yürekli insanlar,
05:59
offered to pay rent
120
347413
1334
kira ödemeyi teklif ettiler
06:01
or buy me a meal or a suit
for my new interview.
for my new interview.
121
349405
3314
veya bana yemek ısmarlamayı
ya da iş görüşmem için takım almayı.
ya da iş görüşmem için takım almayı.
06:04
It just made me feel
more isolated and incapable.
more isolated and incapable.
122
352743
3023
Bu beni daha çok yalnız
ve aciz hissettirdi.
ve aciz hissettirdi.
06:08
It wasn't until I met Miss Sarah,
123
356481
1814
Dibe battığımda beni yönlendiren
06:10
a Southern Baptist who took me in
at my lowest and gave me a job,
at my lowest and gave me a job,
124
358319
3736
ve iş bulan Güneyli Vaftiz Sarah
ile tanıştıktan sonra
ile tanıştıktan sonra
06:14
that I started to believe in myself.
125
362079
1893
kendime inanmaya başladım.
06:16
Miss Sarah owned a diner
in the mountains of North Carolina.
in the mountains of North Carolina.
126
364695
3797
Bayan Sarah, Kuzey Karolina
dağlarında bir lokanta işletiyordu.
dağlarında bir lokanta işletiyordu.
06:21
I assumed, because
of my privileged upbringing
of my privileged upbringing
127
369856
2169
Benim itinalı yetiştirilme tarzım
06:24
and my Seven Sister education,
128
372049
1519
ve Yedi Kız Kardeş eğitimimle,
06:25
that she would ask me
to manage the restaurant.
to manage the restaurant.
129
373592
2204
bana orada yönetici işi
vereceğini düşündüm.
vereceğini düşündüm.
06:27
I was wrong.
130
375820
1208
Yanılmıştım.
06:29
I started off washing dishes,
131
377972
1703
İşe bulaşıkları yıkayarak, tuvalet
06:31
cleaning toilets and working the grill.
132
379699
1979
temizleyerek ve ızgara yaparak başladım.
06:34
I was humbled; I was shown
the value of hard work.
the value of hard work.
133
382247
3085
Utandım, sıkı çalışmanın
değerini anlamıştım.
değerini anlamıştım.
06:37
But most importantly,
I felt valued and embraced.
I felt valued and embraced.
134
385356
2610
En önemlisiyse, değer görmüş
ve sahiplenmiş hissettim.
ve sahiplenmiş hissettim.
06:40
I celebrated Christmas with her family,
135
388924
1880
Onun ailesiyle Noel'i kutladım
06:42
and she attempted to observe
Ramadan with me.
Ramadan with me.
136
390828
2352
ve benimle birlikte Ramazan
coşkusunu gözlemledi.
coşkusunu gözlemledi.
06:46
I remember being very nervous
about coming out to her --
about coming out to her --
137
394236
2670
Ona açılırken ne kadar
gergin olduğumu anımsıyorum,
gergin olduğumu anımsıyorum,
06:48
after all, she was a Southern Baptist.
138
396930
2042
nihayetinde kendisi Güney Vaftiziydi.
06:50
I sat on the couch next to her
139
398996
1460
Koltukta yanına oturdum
06:52
and I said, "Miss Sarah,
you know that I'm gay."
you know that I'm gay."
140
400480
2531
ve şunu dedim: ''Sarah,
gey olduğumu biliyorsundur.''
gey olduğumu biliyorsundur.''
06:55
Her response is one
that I will never forget.
that I will never forget.
141
403035
2186
Tepkisi asla aklımdan çıkmayacak.
06:57
"That's fine, honey.
Just don't be a slut."
Just don't be a slut."
142
405715
2199
''Sorun yok canım. Sürtük olma yeter.''
06:59
(Laughter)
143
407938
3172
(Kahkaha)
07:03
(Applause)
144
411134
2675
(Alkış)
07:05
I eventually moved to Atlanta,
still trying to find my home.
still trying to find my home.
145
413833
5912
Hâlâ yuva arayışında olan ben,
nihayetinde Atlanta'ya taşındım.
nihayetinde Atlanta'ya taşındım.
07:12
My journey took a strange turn
three years later,
three years later,
146
420261
2379
Yolculuğumun seyri, dışarıda top oynayan
07:14
after I met a group of refugee kids
playing soccer outside.
playing soccer outside.
147
422664
3233
bir grup mülteci çocukla
tanışmamdan üç yıl sonra değişti.
tanışmamdan üç yıl sonra değişti.
07:18
I'd made a wrong turn
into this apartment complex,
into this apartment complex,
148
426318
2540
Apartmana giderken yanlış yerden dönmüştüm
07:20
and I saw these kids
outside playing soccer.
outside playing soccer.
149
428882
2215
ve dışarıda futbol oynayan
bu çocukları gördüm.
bu çocukları gördüm.
07:23
They were playing barefoot
with a raggedy soccer ball
with a raggedy soccer ball
150
431496
2563
Kendinden geçmiş bir topla,
yalın ayak oynuyorlardı,
yalın ayak oynuyorlardı,
07:26
and rocks set up as goals.
151
434083
1452
kale olarak taş yığmışlardı.
07:27
I watched them for about an hour,
152
435559
1700
Onları bir saat kadar izledim
07:29
and after that I was smiling.
153
437283
1578
ve sonrasında gülümsüyordum.
07:31
The boys reminded me of home.
154
439296
1587
Bana evimi hatırlatmışlardı.
07:33
They reminded me of the way
I grew up playing soccer
I grew up playing soccer
155
441368
2478
Ürdün sokaklarında, ağabeyim
ve kuzenlerimle
ve kuzenlerimle
07:35
in the streets of Jordan,
with my brothers and cousins.
with my brothers and cousins.
156
443870
2630
futbol oynayarak büyüdüğüm
zamanları anımsattılar.
zamanları anımsattılar.
07:39
I eventually joined their game.
157
447792
2001
Sonunda aralarına girdim.
07:41
They were a little skeptical
about letting me join it,
about letting me join it,
158
449817
2843
Beni aralarına almada şüpheci yaklaştılar,
07:44
because according to them,
girls don't know how to play.
girls don't know how to play.
159
452684
2662
çünkü onlara göre
kızlar futboldan anlamazdı.
kızlar futboldan anlamazdı.
Bariz bir şekilde oynadım.
07:47
But obviously I did.
160
455370
1346
07:48
I asked them if they had
ever played on a team.
ever played on a team.
161
456740
2244
Daha önce takımda oynayıp
oynamadıklarını sordum
oynamadıklarını sordum
07:51
They said they hadn't,
but that they would love to.
but that they would love to.
162
459008
2434
ve oynamadıklarını,
ama istediklerini söylediler.
ama istediklerini söylediler.
07:53
I gradually won them over,
and we formed our first team.
and we formed our first team.
163
461931
3021
Zamanla onların sevgisini
kazandım ve ilk takımımızı kurduk.
kazandım ve ilk takımımızı kurduk.
07:57
This group of kids would give me
a crash course in refugees, poverty
a crash course in refugees, poverty
164
465851
4884
Bu çocuklar bana mülteciler,
yoksulluk ve insanlık hakkında
yoksulluk ve insanlık hakkında
08:03
and humanity.
165
471997
1232
yoğun bir ders verdiler.
08:06
Three brothers from Afghanistan --
Roohullah, Noorullah and Zabiullah --
Roohullah, Noorullah and Zabiullah --
166
474375
3555
Afganistanlı üç kardeş,
Roohullah, Noorullah ve Zabiullah,
Roohullah, Noorullah ve Zabiullah,
08:09
played a major role in that.
167
477954
1624
bunda büyük rol oynadı.
08:12
I showed up late to practice one day
to find the field completely deserted.
to find the field completely deserted.
168
480380
3568
Bir gün antrenmanlara geç kaldığımda,
bütün alanı bomboş buldum.
bütün alanı bomboş buldum.
08:15
I was really worried.
169
483972
1181
Çok endişelenmiştim.
08:17
My team loved to practice.
170
485177
1611
Takımım alıştırmayı severdi.
08:18
It wasn't like them to miss practice.
171
486812
2607
Alıştırmayı kaçırmak,
onların adetinde yoktu.
onların adetinde yoktu.
08:21
I got out of my car, and two kids
ran out from behind a dumpster,
ran out from behind a dumpster,
172
489443
3088
Arabamdan çıktım ve iki çocuk
çöp kutusunun arkasından ellerini
çöp kutusunun arkasından ellerini
08:24
waving their hands frantically.
173
492555
1583
delice sallayarak fırlayıverdi,
08:27
"Coach, Rooh got beat up. He got jumped.
174
495095
2047
''Koç, Rooh'u dövdüler, saldırıya uğradı.
08:29
There was blood everywhere."
175
497166
1578
Her yerde kan vardı.''
08:30
"What do you mean?
What do you mean he got beat up?"
What do you mean he got beat up?"
176
498768
2455
''Ne diyorsun sen?
Ne demek saldırıya uğradı?''
Ne demek saldırıya uğradı?''
''Kötü çocuklar geldi ve onu dövdüler koç.
08:33
"These bad kids came
and beat him up, Coach.
and beat him up, Coach.
177
501247
2073
Herkes kaçtı. Herkes çok korkmuştu.''
08:35
Everybody left. They were all scared."
178
503344
2226
08:37
We hopped into my car
and drove over to Rooh's apartment.
and drove over to Rooh's apartment.
179
505594
2718
Arabama atladık ve Rooh'un evine gittik.
08:40
I knocked on the door, and Noor opened it.
180
508336
2499
Kapıya vurdum ve Noor açtı.
08:43
"Where's Rooh? I need
to talk to him, see if he's OK."
to talk to him, see if he's OK."
181
511589
2752
''Rooh nerede? Konuşup
nasıl olduğunu görmem lazım.''
nasıl olduğunu görmem lazım.''
08:46
"He's in his room, Coach.
He's refusing to come out."
He's refusing to come out."
182
514365
2936
''Odasında ve çıkmayı reddediyor koç.''
08:49
I knocked on the door.
183
517325
1167
Kapıya vurdum.
08:50
"Rooh, come on out. I need to talk to you.
184
518516
2426
''Rooh, dışarı çık.
Seninle konuşmam lazım.
Seninle konuşmam lazım.
İyi olduğunu veya hastaneyi gitmemiz
gerekmediğini görmem lazım.''
gerekmediğini görmem lazım.''
08:52
I need to see if you're OK
or if we need to go to the hospital."
or if we need to go to the hospital."
185
520966
3051
08:56
He came out.
186
524041
1151
Dışarı çıktı.
08:57
He had a big gash on his head,
a split lip,
a split lip,
187
525216
2262
Kafasında derin bir yarık
vardı, dudağı patlamış
vardı, dudağı patlamış
09:00
and he was physically shaken.
188
528019
1751
ve fiziksel olarak sarsılmıştı.
09:02
I was looking at him,
189
530514
1333
Ona bakıyordum
09:03
and I asked the boys
to call for their mom,
to call for their mom,
190
531871
2559
ve çocuklardan annesini
aramalarını istedim,
aramalarını istedim,
09:06
because I needed to go
to the hospital with him.
to the hospital with him.
191
534454
2412
onunla hastaneye gitmem gerekiyordu.
09:08
They called for their mom.
192
536890
1307
Annesini aradılar.
09:10
She came out.
193
538608
1192
Geldi.
09:12
I had my back turned to her,
and she started screaming in Farsi.
and she started screaming in Farsi.
194
540239
3579
Arkam ona dönüktü ve kadın
birden Farsça bağırmaya başladı.
birden Farsça bağırmaya başladı.
09:16
The boys fell to the ground laughing.
195
544577
2075
Çocuklar gülmekten yere yattılar.
09:18
I was very confused,
196
546676
1152
Çok şaşkındım,
09:19
because there was nothing
funny about this.
funny about this.
197
547852
2074
komik bir yanı yoktu ki.
09:22
They explained to me that she said,
198
550390
2000
Onun şunları söylediğini anlattılar,
09:24
"You told me your coach
was a Muslim and a woman."
was a Muslim and a woman."
199
552414
2814
''Koçunuzun kadın ve müslüman
olduğunu söylemiştiniz.''
olduğunu söylemiştiniz.''
09:27
From behind, I didn't appear
to be either to her.
to be either to her.
200
555252
2369
Arkadan ikisine de benzemiyordum.
09:29
(Laughter)
201
557645
3633
(Kahkaha)
09:33
"I am Muslim," I said, turning to her.
202
561302
2236
''Müslümanım,'' dedim ona dönerek.
09:35
"Ašhadu ʾan lā ʾilāha ʾilla (A)llāh,"
203
563562
1931
''Eşhedü enla ilahe illallah,''
09:37
reciting the Muslim declaration of faith.
204
565517
2369
kelime-i şehadet getirdim.
09:40
Confused,
205
568587
1304
Şaşkındı
09:43
and perhaps maybe a little bit reassured,
206
571208
1990
ve belki de biraz da olsa ikna olmuştu,
09:45
she realized that yes,
207
573222
1155
fark etti ki evet, ben,
09:46
I, this American-acting,
shorts-wearing, non-veiled woman,
shorts-wearing, non-veiled woman,
208
574401
3291
Amerikalı gibi davranan,
şort giyen, peçesiz bu kadın
şort giyen, peçesiz bu kadın
gerçekten de müslümandı.
09:49
was indeed a Muslim.
209
577716
1190
09:52
Their family had fled the Taliban.
210
580166
1950
Onların ailesi Taliban'dan kaçmışlardı.
09:55
Hundreds of people in their village
211
583687
1704
Köylerindeki yüzlerce insan
09:57
were murdered.
212
585415
1246
öldürülmüştü.
09:58
Their father was taken in by the Taliban,
213
586685
2213
Babaları Taliban tarafından alıkoyulmuş,
10:00
only to return a few months later,
a shell of the man he once was.
a shell of the man he once was.
214
588922
3801
birkaç ay sonra ruhu sömürülmüş
bir şekilde geri dönmüştü.
bir şekilde geri dönmüştü.
10:06
The family escaped to Pakistan,
215
594738
2411
Aile Pakistan'a kaçtı
10:09
and the two older boys,
age eight and 10 at the time,
age eight and 10 at the time,
216
597173
3568
ve şu anda sekiz ve on
yaşlarında olan iki büyük çocuk,
yaşlarında olan iki büyük çocuk,
10:12
wove rugs for 10 hours a day
to provide for their family.
to provide for their family.
217
600765
3237
ailelerine bakabilmek için günde
on saat halı dokumaya başladılar.
on saat halı dokumaya başladılar.
10:16
They were so excited when they found out
that they had been approved
that they had been approved
218
604926
3757
Birleşik Devletler'e yeniden
yerleşme onayı aldıklarını duyunca
yerleşme onayı aldıklarını duyunca
10:20
to resettle in the United States,
219
608707
2492
çok heyecanlandılar
10:23
making them the lucky 0.1 percent
who get to do that.
who get to do that.
220
611223
3253
ve bu şansa nail olan o yüzde
0,1'lik kesimden biri oldular.
0,1'lik kesimden biri oldular.
10:26
They had hit the jackpot.
221
614500
1590
Turnayı gözünden vurmuşlardı.
10:28
Their story is not unique.
222
616930
1570
Tek bir hikâye değil bu.
10:31
Every refugee family I have worked with
has had some version of this.
has had some version of this.
223
619085
3908
Beraber çalıştığım her mülteci aile
aşağı yukarı aynı geçmişe sahip.
aşağı yukarı aynı geçmişe sahip.
Annelerinin tecavüze uğradığını
10:35
I work with kids
224
623017
1340
10:37
who have seen their mothers raped,
their fathers' fingers sliced off.
their fathers' fingers sliced off.
225
625206
3859
ve babalarının parmaklarının
doğrandığını gören çocuklarla çalışıyorum.
doğrandığını gören çocuklarla çalışıyorum.
10:41
One kid saw a bullet
put in his grandmother's head,
put in his grandmother's head,
226
629089
2955
Bir çocuk, büyükannesinin alnına
kurşun dayandığını görmüş,
kurşun dayandığını görmüş,
10:44
because she refused to let the rebels
take him to be a child soldier.
take him to be a child soldier.
227
632068
4038
çünkü asilerin onu, çocuk asker
olarak almalarına müsaade etmemiş.
olarak almalarına müsaade etmemiş.
10:49
Their journeys are haunting.
228
637943
1541
Yolculukları tüyler ürpertici.
10:51
But what I get to see every day
is hope, resilience, determination,
is hope, resilience, determination,
229
639940
5774
Yine de her gün gördüğüm, umut,
direnç, kararlılık, yaşam sevgisi
direnç, kararlılık, yaşam sevgisi
10:57
a love of life
230
645738
1185
ve hayatlarını
10:58
and appreciation for being able
to rebuild their lives.
to rebuild their lives.
231
646947
2844
yeniden inşa edebiliyor
olmanın şükranlığı.
olmanın şükranlığı.
11:03
I was at the boys' apartment one night,
232
651607
2125
Bir gece çocukların evindeydim,
11:05
when the mom came home
after cleaning 18 hotel rooms in one day.
after cleaning 18 hotel rooms in one day.
233
653756
4810
anneleri bir günde 18 otel odası
temizledikten sonra eve gelmişti.
temizledikten sonra eve gelmişti.
11:10
She sat down, and Noor rubbed her feet,
234
658590
2293
Annesi oturdu ve Noor ayaklarını ovdu,
11:13
saying that he was going to take care
of her once he graduated.
of her once he graduated.
235
661679
3075
mezun olunca ona bakacağını söyledi.
11:16
She smiled from exhaustion.
236
664778
1494
Bitkinlikten gülümsedi annesi.
11:18
"God is good. Life is good.
We are lucky to be here."
We are lucky to be here."
237
666296
3408
''Tanrı iyidir. Hayat iyidir.
Burada olduğumuz için şanslıyız.''
Burada olduğumuz için şanslıyız.''
11:23
In the last two years, we have seen
an escalating anti-refugee sentiment.
an escalating anti-refugee sentiment.
238
671001
4795
Geçtiğimiz iki yılda, mülteci
karşıtları gitgide artıyor.
karşıtları gitgide artıyor.
11:28
It's global.
239
676219
1219
Küresel bir durum.
11:30
The numbers continue to grow
because we do nothing to prevent it
because we do nothing to prevent it
240
678579
3244
Önlemek veya durdurmak için
hiçbir şey yapmadığımızdan
hiçbir şey yapmadığımızdan
11:33
and nothing to stop it.
241
681847
1701
sayılar artmaya devam ediyor.
11:35
The issue shouldn't be stopping refugees
from coming into our countries.
from coming into our countries.
242
683572
3552
Gündemimiz mültecilerin ülkemize
gelmesini nasıl engelleyeceğimiz olmamalı.
gelmesini nasıl engelleyeceğimiz olmamalı.
11:39
The issue should be
not forcing them to leave their own.
not forcing them to leave their own.
243
687148
2988
Kendi yuvalarını terk etmek zorunda
kalmamalarını konuşmalıyız.
kalmamalarını konuşmalıyız.
11:42
(Applause)
244
690160
4435
(Alkış)
11:58
Sorry.
245
706510
1325
Özür dilerim.
11:59
(Applause)
246
707859
3928
(Alkış)
12:09
How much more suffering,
247
717917
2525
Daha ne kadar ıstırap,
12:12
how much more suffering must we take?
248
720466
2045
daha ne kadar ıstırap çekmeli?
12:15
How many more people need to be
forced out of their homes
forced out of their homes
249
723255
2771
Daha ne kadar insan,
biz ''Yeter!'' diyene kadar
biz ''Yeter!'' diyene kadar
yerlerinden edilmeli?
12:18
before we say, "Enough!"?
250
726050
1381
Yüz milyon mu?
12:19
A hundred million?
251
727455
1209
12:21
Not only do we shame,
blame and reject them
blame and reject them
252
729125
2826
Yaşamak zorunda kaldıkları
gaddarlık yüzünden
gaddarlık yüzünden
12:25
for atrocities that they had
absolutely nothing to do with,
absolutely nothing to do with,
253
733245
2833
onları sadece utandırıp,
suçlayıp, dışlamakla kalmıyor,
suçlayıp, dışlamakla kalmıyor,
12:29
we re-traumatize them,
254
737012
1155
onlara ülkemizin
12:30
when we're supposed to be welcoming
them into our countries.
them into our countries.
255
738191
2965
kapılarını açacağımıza, onlara
yeniden travma yaşatıyoruz.
yeniden travma yaşatıyoruz.
12:35
We strip them of their dignity
and treat them like criminals.
and treat them like criminals.
256
743291
3303
Onların haysiyetlerini çiğniyor,
onlara suçlu gibi davranıyoruz.
onlara suçlu gibi davranıyoruz.
12:38
I had a student in my office
a couple of weeks ago.
a couple of weeks ago.
257
746618
2706
Birkaç önce ofisime bir öğrenci geldi.
12:41
She's originally from Iraq.
258
749348
1816
Aslen Iraklı.
12:43
She broke down crying.
259
751188
1439
Yaşlara boğuldu.
12:45
"Why do they hate us?"
260
753595
1628
''Neden bizden nefret ediyorlar?''
12:47
"Who hates you?"
261
755247
1174
''Kim nefret ediyor?''
12:48
"Everyone; everyone hates us
because we are refugees,
because we are refugees,
262
756445
2771
''Herkes, herkes mülteciyiz
diye, müslümanız diye
diye, müslümanız diye
12:51
because we are Muslim."
263
759240
1356
bizden nefret ediyor.''
12:54
In the past, I was able
to reassure my students
to reassure my students
264
762019
2336
Eskiden, öğrencilerimi
dünyanın büyük çoğunluğu
dünyanın büyük çoğunluğu
12:56
that the majority of the world
does not hate refugees.
does not hate refugees.
265
764379
2637
mültecilerden nefret etmiyor
diye teselli edebiliyordum.
diye teselli edebiliyordum.
12:59
But this time I couldn't.
266
767040
1385
Ama bu sefer yapamadım.
13:00
I couldn't explain to her why someone
tried to rip off her mother's hijab
tried to rip off her mother's hijab
267
768868
3480
Alışveriş yaparlarken,
annesinin başörtüsünün
annesinin başörtüsünün
13:04
when they were grocery shopping,
268
772372
1785
neden zorla çıkarıldığını
13:06
or why a player on an opposing
team called her a terrorist
team called her a terrorist
269
774181
3244
veya karşı takımdan birinin
ona neden terörist deyip
ona neden terörist deyip
geldiği yere dönmesi gerektiğini
söylemesini açıklayamadım.
söylemesini açıklayamadım.
13:09
and told her to go back
where she came from.
where she came from.
270
777449
2483
13:11
I couldn't reassure her
271
779956
1762
Babasının,
13:13
that her father's ultimate life sacrifice
272
781742
2339
Birleşik Devletler ordusuna
13:16
by serving in the United States
military as an interpreter
military as an interpreter
273
784105
3120
mütercim olarak verdiği hayat
fedakârlığının, Amerikan vatandaşı
fedakârlığının, Amerikan vatandaşı
13:19
would make her more valued
as an American citizen.
as an American citizen.
274
787249
2710
olarak onu daha değerli
kılacağını dile getiremedim.
kılacağını dile getiremedim.
13:23
We take in so few refugees worldwide.
275
791051
2872
Dünya çapında, çok az
mülteciye kapı açıyoruz.
mülteciye kapı açıyoruz.
13:26
We resettle less than 0.1 percent.
276
794949
2686
Yüzde 0,1'den azını
yeniden yerleştiriyoruz.
yeniden yerleştiriyoruz.
13:30
That 0.1 percent benefits us
more than them.
more than them.
277
798778
3200
İşte o yüzde 0,1'in bize onlardan
daha çok faydası dokunuyor.
daha çok faydası dokunuyor.
13:34
It dumbfounds me how the word "refugee"
is considered something to be dirty,
is considered something to be dirty,
278
802797
3786
''Mülteci'' kelimesinin rezil, utanılacak
bir şey olarak nitelendirilmesi beni
bir şey olarak nitelendirilmesi beni
13:38
something to be ashamed of.
279
806607
1613
hayretler içerisinde bırakıyor.
13:40
They have nothing to be ashamed of.
280
808244
1864
Onların utanacak hiçbir şeyi yok.
13:45
We have seen advances
in every aspect of our lives --
in every aspect of our lives --
281
813827
2723
İnsaniyet dışında,
hayatımızın her noktasında
hayatımızın her noktasında
13:48
except our humanity.
282
816574
1378
gelişme katettik.
13:50
There are 65.3 million people
who have been forced out of their homes
who have been forced out of their homes
283
818523
4439
65,3 milyon insan evlerini
terk etmek zorunda kaldı,
terk etmek zorunda kaldı,
13:54
because of war --
284
822986
1244
savaş yüzünden --
13:56
the largest number in history.
285
824685
1849
tarihteki en büyük sayı.
13:59
We are the ones who should be ashamed.
286
827110
2057
Utanması gereken bizleriz.
14:01
Thank you.
287
829712
1155
Teşekkürler.
14:02
(Applause)
288
830891
6529
(Alkış)
ABOUT THE SPEAKER
Luma Mufleh - Refugee activistLuma Mufleh does something revolutionary: she coaches soccer. A Jordanian immigrant and Muslim of Syrian descent, Mufleh is determined to empower refugee children everywhere.
Why you should listen
Luma Mufleh is the CEO and Founding Director of Fugees Family, Inc., a nonprofit organization that uses the power of soccer, education and community to empower refugee children to successfully integrate into the United States. Now, she's part principal, part tutor, the head of the first accredited private school dedicated to refugee education in the country, which encompases a summer camp and a college prep program -- and she’s building a community and support network that could be the national model the United States needs.
The Fugees' story began in 2004, when Luma took a wrong turn while driving through the town of Clarkston, Georgia and noticed a group of boys playing soccer in the street. She learned that these children were refugees from war-town countries including Syria, Afghanistan, Iraq, Bosnia, Burma, Somalia and Sudan. That summer, Luma made fliers announcing tryouts for the Fugees soccer team. In the years that followed, the soccer team grew into something much larger -- a school, a tutoring program, a summer camp, a college prep program, and, most importantly, a community and support network.
A lifelong social entrepreneur, Luma has created several programs and initiatives that have gainfully employed, educated and empowered refugees and immigrants in her community and beyond, with the Fugees Academy serving as a national model for refugee education. While only 20 percent of refugee students graduate from high school in Georgia's DeKalb County, the Fugees Academy has a 90 percent graduation rate. These types of results helped earn Luma the 2016 Cournelle Award for Social Entrepreneurship from the Manhattan Institute.
A Jordanian immigrant and Muslim of Syrian descent, Luma received her U.S. citizenship in 2011. Her story -- and the story of the Fugees -- illustrates both the American dream and the very real challenges of integration and discrimination that so many face today. Luma received her B.A. in Anthropology from Smith College and recently completed the Executive Program in Social Entrepreneurship at the Stanford Graduate School of Business.
Luma Mufleh | Speaker | TED.com