TEDGlobal 2017
Kasiva Mutua: How I use the drum to tell my story
Kasiva Mutua: Tôi dùng trống để kể chuyện đời mình
Filmed:
Readability: 4.3
1,203,157 views
Trong bài nói kèm biểu diễn này, người chơi trống - bộ gõ và cũng là TED Fellow Kasiva Mutua chia sẻ câu chuyện cô ấy phá bỏ mọi cấm cản phụ nữ chơi trống ở Kenya - và sứ mệnh truyền dạy tầm quan trọng và cần thiết của trống tới các bé trai, phụ nữ và bé gái. "Phụ nữ cũng có thể trở thành người bảo tồn văn hóa", Mutua nói.
Kasiva Mutua - Drummer, percussionist
Kasiva Mutua is working to elevate the place of the African woman in music. Full bio
Kasiva Mutua is working to elevate the place of the African woman in music. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
"Nghe này,
00:13
"Listen.
0
1080
1496
00:14
Do you hear that?"
1
2600
1200
Cháu có nghe thấy không?"
00:16
my grandmother asked me.
2
4560
1480
Bà tôi hỏi.
"Nghe này.
00:19
"Listen.
3
7000
1536
Nghe xem bọ cánh cứng
đang muốn nói gì."
đang muốn nói gì."
00:20
Listen to what the beetle is saying."
4
8560
3040
Tôi sẽ dành hàng giờ nghe tiếng
chú bọ cánh cứng nhỏ
chú bọ cánh cứng nhỏ
00:24
I would spend hours and hours
listening to the little beetle
listening to the little beetle
5
12560
4736
cuộn một cục phân thật lớn,
và trong lúc đó,
và trong lúc đó,
00:29
rolling a huge ball of dung,
6
17320
2496
00:31
and while at it,
7
19840
1536
tôi đã nghe thấy rất nhiều
âm thanh thiên nhiên.
âm thanh thiên nhiên.
00:33
I heard a variety of environmental sounds.
8
21400
2560
00:36
With the keenest of ears,
I would hear family chatter,
I would hear family chatter,
9
24920
5016
Với đôi tai thính, tôi nghe tiếng
gia đình trò chuyện,
gia đình trò chuyện,
cười đùa,
00:41
laughter,
10
29960
1416
00:43
the wind howling
11
31400
1536
tiếng gió hú
và cả tiếng dế kêu.
và cả tiếng dế kêu.
00:44
and even crickets chirping.
12
32960
1760
Các âm thanh này hòa trộn với nhau,
00:47
All these sounds crisscrossed
into each other,
into each other,
13
35840
2976
và tôi nghe thấy nhịp điệu lưng chừng.
00:50
and I would hear rhythm in between.
14
38840
1840
00:53
Then I would beat my plate with a spoon
and my chest with my tiny hands
and my chest with my tiny hands
15
41240
5776
Sau đó, tôi dùng thìa gõ nhịp vào đĩa
và dùng đôi tay bé nhỏ gõ vào ngực
và dùng đôi tay bé nhỏ gõ vào ngực
00:59
trying to recreate what I was hearing.
16
47040
2040
cố gắng tái tạo những gì mình nghe thấy.
01:01
I have been beating the same plates,
17
49800
2696
Tôi đã đập vào cùng chiếc đĩa,
01:04
shakers, drums, pans
and so much more ever since
and so much more ever since
18
52520
4936
máy xay, trống, chảo và nhiều thứ nữa
suốt từ lúc đó
suốt từ lúc đó
để trở thành một tay trống
và bộ gõ chuyên nghiệp
và bộ gõ chuyên nghiệp
01:09
to become a professional drummer
19
57480
2336
01:11
and percussionist.
20
59840
1200
(Tiếng vỗ tay)
01:13
(Applause)
21
61400
4840
Khi lớn lên, một cách vô thức,
01:18
As I grew up, subconsciously,
22
66960
1936
01:20
I felt a strong urge
to hide my newfound hobby.
to hide my newfound hobby.
23
68920
4296
tôi cảm thấy cần phải giấu sở thích
mới được phát hiện của mình.
mới được phát hiện của mình.
01:25
Even without it being said out loud,
24
73240
2296
Không cần nói ra,
01:27
I knew that somehow
it was wrong to do what I was doing.
it was wrong to do what I was doing.
25
75560
3320
tôi biết dù thế nào
tôi vẫn đang làm một điều sai trái.
tôi vẫn đang làm một điều sai trái.
Trong hầu hết các buổi kỷ niệm,
01:32
In most of the ceremonies,
26
80680
1856
tôi nhận thấy hầu hết phái nữ
không vô hình
không vô hình
01:34
I noticed that most of the women
and girls were not in sight,
and girls were not in sight,
27
82560
4096
cho đến khi họ mặc váy
01:38
but when they were,
28
86680
1536
01:40
I noticed that they would wear
their dancing skirts
their dancing skirts
29
88240
2536
nhảy nhót và lắc eo,
01:42
and shake their waists off,
30
90800
2416
01:45
singing, clapping, ululating,
31
93240
2776
hát, vỗ tay, giậm chân,
01:48
while the men filled up
the rhythm section.
the rhythm section.
32
96040
3280
trong khi cánh đàn ông
đảm đương phần nhịp điệu.
đảm đương phần nhịp điệu.
01:52
A few years later, I came to understand
33
100240
2896
Vài năm sau, tôi mới hiểu ra
01:55
what tradition and culture meant,
34
103160
2896
ý nghĩa của truyền thống và văn hóa,
01:58
and what was considered taboo
35
106080
2176
và điều gì thì bị coi là cấm kỵ,
điều gì không.
điều gì không.
02:00
or otherwise.
36
108280
1200
Trong phần lớn văn hóa Châu Phi,
02:03
In the majority of African cultures,
37
111080
2160
phụ nữ bị cấm chơi trống và bộ gõ
suốt một thời gian dài.
suốt một thời gian dài.
02:06
women have been forbidden
to play drums and percussion
to play drums and percussion
38
114200
2576
02:08
for a very long time.
39
116800
1480
Tôi nghĩ điều này bắt nguồn
từ niềm tin tâm linh và truyền thống
từ niềm tin tâm linh và truyền thống
02:11
I believe this taboo stems from
the psychological and traditional belief
the psychological and traditional belief
40
119360
5896
rằng phụ nữ là phái thấp kém hơn.
02:17
that the woman is an inferior being.
41
125280
2480
Tôi lớn lên với hiểu biết rằng
bếp hoặc "một căn phòng khác
bếp hoặc "một căn phòng khác
02:20
I grew up hearing that the place
of the woman is in the kitchen
of the woman is in the kitchen
42
128639
4097
02:24
or in the other room.
43
132760
2280
mới là nơi dành cho phụ nữ
Hừm?
02:28
Mhm?
44
136280
1000
(Tiếng cười)
02:29
(Laughter)
45
137330
2070
Phụ nữ đã bị tẩy não và dẫn dắt quá lâu
02:32
Women had been brainwashed
and led on for so long
and led on for so long
46
140110
3666
cho tới khi trở thành nạn nhân
và thực sự bắt đầu tin vào điều này.
và thực sự bắt đầu tin vào điều này.
02:35
until we had fallen victim and actually
started believing in this ourselves.
started believing in this ourselves.
47
143800
4840
Điều này, cùng với việc thiếu quan tâm
tới giáo dục cho phụ nữ,
tới giáo dục cho phụ nữ,
02:41
This, coupled with the lack
of interest to educate women,
of interest to educate women,
48
149440
3736
02:45
played a major, major role
49
153200
1896
đã có ảnh hưởng quan trọng trong việc
khắc ghi vào tâm trí chúng ta.
khắc ghi vào tâm trí chúng ta.
02:47
in etching this into our minds.
50
155120
1600
Tiếng trống khơi gợi cảm xúc
và chuyển động.
và chuyển động.
02:50
The sounds of the drum
provoke emotion and movement.
provoke emotion and movement.
51
158080
3096
02:53
Essentially, the drum
is a very sensual instrument.
is a very sensual instrument.
52
161200
3400
Trống là một nhạc cụ gợi cảm cần thiết.
Ở một lễ hội, một người đàn ông hỏi tôi
02:57
Once at a festival, a man asked me
53
165760
1856
02:59
how I dared put a drum in between my legs.
54
167640
3080
sao tôi dám để trống giữa đôi chân mình,
tôi đã bị coi là dơ dáy và không phù hợp
để chơi một loại nhạc cụ.
để chơi một loại nhạc cụ.
03:03
I have been considered loose and dirty
for playing an instrument.
for playing an instrument.
55
171760
4520
Tôi đã liên tục bị hỏi
03:09
I have repeatedly been questioned
56
177240
2776
tại sao chọn chơi trống
03:12
why I would choose to play drums
57
180040
2336
03:14
instead of practicing journalism,
58
182400
2096
thay vì thực tập nghề báo,
03:16
which I studied for my undergraduate,
59
184520
2896
nghề mà tôi vẫn chưa học xong,
nhưng được coi là "tử tế hơn".
nhưng được coi là "tử tế hơn".
03:19
which has been termed "more decent."
60
187440
3400
Hình ảnh một người phụ nữ chơi trống
làm cô ấy trở nên yếu ớt,
làm cô ấy trở nên yếu ớt,
03:24
The sight of a woman
playing drums enfeebles her,
playing drums enfeebles her,
61
192160
3456
kém nữ tính,
03:27
makes her less feminine,
62
195640
1280
kém quyến rũ,
03:30
less desirable,
63
198320
1816
03:32
but all this optimally
puts her on a lower social stand.
puts her on a lower social stand.
64
200160
4320
nhưng tất cả những điều này, hơn hết,
đẩy cô ấy vào vị thế thấp kém hơn.
đẩy cô ấy vào vị thế thấp kém hơn.
Đánh trống là một đại diện mạnh mẽ
cho di sản Châu Phi,
cho di sản Châu Phi,
03:38
Drumming has essentially represented
the strong African heritage,
the strong African heritage,
65
206360
4056
03:42
and its importance can be seen
66
210440
1456
và nó thật sự quan trọng
ở nhiều khía cạnh truyền thống.
ở nhiều khía cạnh truyền thống.
03:43
in the many aspects
of the African tradition.
of the African tradition.
67
211920
2120
Nhiều cộng đồng xem đánh trống
là hoạt động thường ngày,
là hoạt động thường ngày,
03:46
Many communities encompass drumming
in their day-to-day activities,
in their day-to-day activities,
68
214960
4256
03:51
and still do up to date,
69
219240
1936
và duy trì cho đến ngày hôm nay,
03:53
from childbirths to initiation ceremonies,
70
221200
4096
từ sinh để cho đến lễ nhập tục,
nghi lễ chào đón,
03:57
welcoming ceremonies,
71
225320
1976
hôn nhân và cả chôn cất.
03:59
marriages and even burials.
72
227320
1920
Dù vậy, tiếng trống này
04:03
However, this same drum
73
231400
2616
đang biến mất rất nhanh
trên sân khấu âm nhạc,
trên sân khấu âm nhạc,
04:06
is disappearing very fast
from the music scene,
from the music scene,
74
234040
3496
và loại hình truyền thống
đang mất dần sự phổ biến
đang mất dần sự phổ biến
04:09
and the traditional genre
is losing its popularity
is losing its popularity
75
237560
2976
một cách nhanh chóng trong cộng đồng.
04:12
very quickly amongst the people.
76
240560
1960
04:15
Inspired by the need
to preserve this culture,
to preserve this culture,
77
243120
3216
Cảm thấy cần phải bảo tồn văn hóa này,
tôi quyết định giảng dạy
sự cần thiết và quan trọng của trống
sự cần thiết và quan trọng của trống
04:18
I am teaching the significance
and the importance of the drum
and the importance of the drum
78
246360
3496
04:21
to young boys, women and girls.
79
249880
2520
cho các bé trai, phụ nữ và bé gái.
Trên hành trình thành cô giáo bộ gõ,
04:25
In my journey as a percussion teacher,
80
253520
1936
04:27
I have realized that very many women
81
255480
3056
tôi nhận ra rằng rất nhiều phụ nữ
thực sự muốn chơi trống,
thực sự muốn chơi trống,
04:30
actually want to play the drum,
82
258560
2255
nhưng lại sợ
04:32
but at the same time,
83
260839
1897
04:34
they fear it.
84
262760
1576
Một số sợ cách
mà cộng đồng nhìn nhận về họ.
mà cộng đồng nhìn nhận về họ.
04:36
Some fear how society will perceive them.
85
264360
3376
04:39
Others fear the physical pain
that comes with playing.
that comes with playing.
86
267760
4176
Những người khác sợ nỗi đau thể chất
đi cùng với việc chơi trống,
đi cùng với việc chơi trống,
04:43
Oh yes, it's not that easy.
87
271960
1560
Ồ vâng, nó không dễ vậy đâu.
04:46
Some, because their spouses
don't approve of them,
don't approve of them,
88
274760
3736
Một số, bởi bạn đời của họ không ủng hộ,
và những người khác
sợ trách nhiệm mang nặng di sản văn hóa.
sợ trách nhiệm mang nặng di sản văn hóa.
04:50
and others generally
fear the responsibility
fear the responsibility
89
278520
2536
04:53
of being a bearer of culture.
90
281080
2000
Tôi tin, hoặc nghĩ rằng
tất cả nỗi sợ này
tất cả nỗi sợ này
04:56
I believe, or I think that all these fears
91
284320
3136
04:59
are etched in the collective
feminine cautiousness
feminine cautiousness
92
287480
2816
được khắc ghi vào tiềm thức
có chọn lọc của phái nữ
có chọn lọc của phái nữ
05:02
because when we learn of the atrocities
that have happened to women,
that have happened to women,
93
290320
4816
bởi khi ta biết đến sự bạo tàn,
đã xảy ra với phụ nữ,
đã xảy ra với phụ nữ,
05:07
continentally especially,
94
295160
2336
đặc biệt ở lục địa này,
nó trở thành lời nhắc nhở liên hồi
05:09
it serves as a constant reminder
95
297520
1736
05:11
that one step out of our designated place
96
299280
4216
rằng một bước ra khỏi vùng được chỉ định
có thể dẫn tới hậu quả nghiêm trọng.
05:15
may end up in very serious consequences.
97
303520
2960
Vâng, tôi dùng trống để kể chuyện của mình
và của dân tộc tôi.
và của dân tộc tôi.
05:22
Well, I use my drum to tell my story
and my people's stories.
and my people's stories.
98
310000
6456
05:28
My roots shaped me
and my culture is here to stay with me.
and my culture is here to stay with me.
99
316480
3240
Nguồn cội tạo nên tôi và văn hóa
luôn ở bên tôi
luôn ở bên tôi
Phụ nữ cũng có thể trở thành
người bảo tồn văn hóa.
người bảo tồn văn hóa.
05:32
Women can be custodians of culture, too.
100
320600
2496
05:35
We are born to bring forth life,
101
323120
3336
Chúng ta được sinh ra
để tạo ra sự sống, để nuôi dưỡng nó.
để tạo ra sự sống, để nuôi dưỡng nó.
05:38
to nurture it.
102
326480
1576
Chúng ta chắc chắn có thể bảo tồn
truyền thống một cách cực kỳ xuất sắc.
truyền thống một cách cực kỳ xuất sắc.
05:40
We can definitely preserve our traditions
very, very excellently.
very, very excellently.
103
328080
4000
Trống của tôi và tôi,
05:45
My drum and I,
104
333280
1200
sẽ luôn cùng tồn tại.
05:47
we are here to stay.
105
335720
1200
05:49
(Applause)
106
337680
4656
(tiếng vỗ tay)
Chúng tôi chắc chắn sẽ cùng tồn tại.
05:54
We are definitely here to stay.
107
342360
2240
Nếu phụ nữ đã có thể
lãnh đạo một đất nước,
lãnh đạo một đất nước,
05:58
If women have led countries,
108
346680
2616
phụ nữ đã ra ngoài vũ trụ,
06:01
women have gone to space,
109
349320
2336
06:03
women have won Grammys,
110
351680
2216
phụ nữ đã thắng giải Grammy,
06:05
then the same, same women
can play the drum
can play the drum
111
353920
3216
thì phụ nữ cũng có thể chơi trống
06:09
and play it -- to a five-star rating?
112
357160
3016
và chơi nó - ở mức năm sao?
06:12
No, to a million-star rating.
113
360200
3256
Không, phải là cả một triệu sao.
06:15
Thank you.
114
363480
1216
Xin cảm ơn.
06:16
(Applause)
115
364720
5280
(Tiếng vỗ tay)
(Tiếng chuôm chùm)
06:29
(Chiming)
116
377200
1720
(Tiếng trống kim loại)
06:35
(Metallic drumming)
117
383320
4120
(Tiếng chuông chùm)
06:55
(Chiming)
118
403240
3120
(Tiếng gậy lắc)
07:03
(Rattling)
119
411200
2600
(Tiếng trống)
07:34
(Drumming)
120
442160
1600
(Tiếng vỗ tay)
12:23
(Applause)
121
731560
4280
ABOUT THE SPEAKER
Kasiva Mutua - Drummer, percussionistKasiva Mutua is working to elevate the place of the African woman in music.
Why you should listen
Jackline Kasiva Mutua is an internationally touring drummer and percussionist based in Nairobi, Kenya. Her performance style is influenced by afrobeat, zouk, samba, reggae and soul. As a young drummer, Mutua learned traditional drums from her grandmother and continues to perpetuate her heritage and celebrate her community’s spirit.
Kasiva Mutua | Speaker | TED.com