ABOUT THE SPEAKER
Frans de Waal - Primatologist
Frans de Waal studies primate social behavior -- how they fight and reconcile, share and cooperate.

Why you should listen

Dutch/American biologist and ethologist Frans de Waal draws parallels between primate and human behavior, from peacemaking and morality to culture. Looking at human society through the lens of animal behavior, de Waal's first book, Chimpanzee Politics (1982), compares the schmoozing and scheming of chimpanzees involved in power struggles with that of human politicians. Named one of the 100 Most Influential People Today by Time Magazine, de Waal has written hundreds of peer-reviewed scientific articles, and his popular books have been translated in over 20 languages. He is a professor in Emory University's psychology department and Director of the Living Links Center at the Yerkes National Primate Research Center, in Atlanta. His next book is on animal and human emotions, entitled Mama's Last Hug (Norton, 2019).

More profile about the speaker
Frans de Waal | Speaker | TED.com
TEDMED 2017

Frans de Waal: The surprising science of alpha males

Frans de Waal: De verbazende wetenschap over alfamannetjes

Filmed:
3,105,367 views

In deze fascinerende blik op het 'alfamannetje' onderzoekt primatoloog Frans de Waal de privileges en de kosten van macht, terwijl hij verrassende parallellen trekt tussen hoe mensen en primaten hun leiders kiezen. Zijn onderzoek onthult een aantal van de onverwachte capaciteiten van alfamannetjes -- vrijgevigheid, empathie, zelfs vredeshandhaving -- en werpt een licht op de machtsstrijd van menselijke politici. "Iemand die groot en sterk is en iedereen intimideert en beledigt, is niet per se een alfamannetje," zegt De Waal.
- Primatologist
Frans de Waal studies primate social behavior -- how they fight and reconcile, share and cooperate. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:12
Well, I have knownbekend
manyveel alphaalpha malesmannetjes in my life,
0
720
2880
Ik heb veel alfamannetjes
gekend in mijn leven,
chimpansee alfamannetjes,
00:16
chimpanzeechimpansee alphaalpha malesmannetjes,
1
4520
1560
00:19
and I'm going to talk
about what an alphaalpha malemannetje is,
2
7000
3416
en ik ga praten over
wat een alfamannetje is
00:22
because I think we can all learnleren
a lot from our closedichtbij relativesfamilieleden
3
10440
4016
omdat ik denk dat we allemaal veel
kunnen leren van onze naaste verwanten
00:26
where we have alphaalpha malesmannetjes.
4
14480
2096
waar we alfamannetjes vinden.
00:28
And as an examplevoorbeeld, I want to give you
AmosAmos, a malemannetje that I knewwist
5
16600
4456
Als voorbeeld geef ik Amos,
een mannetje dat ik kende.
00:33
who was a youngjong malemannetje
and he was alphaalpha malemannetje,
6
21080
2216
Hij was een jong mannetje
en een alfamannetje,
00:35
he was very popularpopulair,
7
23320
1416
hij was erg populair,
00:36
but he got sickziek
8
24760
2096
maar hij werd ziek
00:38
and he lostde weg kwijt his positionpositie because,
you know, chimpanzeechimpansee malesmannetjes
9
26880
3176
en hij verloor zijn positie
omdat, weet je, chimpanseemannetjes
00:42
they can spotplek from a milemijl away
if you are weakzwak
10
30080
2856
op een mijl afstand kunnen
merken dat je zwak bent.
00:44
and they wentgegaan for him,
11
32960
1376
Ze vielen hem aan,
00:46
and he lostde weg kwijt his positionpositie,
and then he got sickerzieker and sickerzieker
12
34360
2976
hij verloor zijn positie
en toen werd hij steeds zieker
00:49
untiltot at some pointpunt we had to isolateisoleren him.
13
37360
2896
totdat op een gegeven moment
we hem moesten isoleren.
00:52
The groupgroep livedleefden on a grassymet gras begroeide islandeiland,
14
40280
3736
De groep leefde
op een met gras begroeid eiland
00:56
and we had to isolateisoleren him in a cagekooi,
15
44040
2336
en we moesten hem isoleren in een kooi,
00:58
but we crackedgebarsten openOpen the cagekooi
so that the restrust uit of the chimpschimpansees
16
46400
2816
maar we lieten de kooi open,
zodat de overige chimpansees
01:01
still had accesstoegang to him.
17
49240
1496
nog steeds bij hem konden.
01:02
And what happenedgebeurd was mostmeest touchingaandoenlijk.
18
50760
2136
Wat toen gebeurde was zeer ontroerend.
01:04
Other chimpschimpansees would bringbrengen foodeten to him,
19
52920
2776
Andere chimpansees brachten hem eten
01:07
they would bringbrengen woodhout woolwol to him,
20
55720
1936
en sleepten houtwol aan
01:09
whichwelke is this thing that they use
to sleepslaap in and buildbouwen nestsnesten out of,
21
57680
3536
dat ze gebruiken om in te slapen
en nesten van te bouwen.
01:13
and femalesvrouwtjes would put
the woodhout woolwol behindachter his back.
22
61240
2856
Vrouwtjes propten
de houtwol achter zijn rug.
01:16
He was leaningscheve heavilyhard againsttegen the wallmuur,
23
64120
1936
Hij leunde zwaar tegen de muur
01:18
and the way we do with pillowskussens
to patientspatiënten in a hospitalziekenhuis,
24
66080
4376
en net zoals wij met kussens
voor patiënten in een ziekenhuis
01:22
they were puttingzetten
that stuffspul behindachter his back.
25
70480
2136
propten ze dat spul achter zijn rug.
01:24
And I thought, this is the way
to go for an alphaalpha malemannetje.
26
72640
3376
En ik dacht, zo moet het gaan
met een alfamannetje.
01:28
He was lovedgeliefde and respectedgerespecteerd,
and everyoneiedereen was takingnemen carezorg of him,
27
76040
3976
Hij was geliefd en gerespecteerd en
iedereen was bezig met hem te verzorgen.
01:32
and this is not always how it goesgaat,
28
80040
1696
Zo gaat het niet altijd
01:33
because some malesmannetjes don't answerantwoord well
when they loseverliezen theirhun positionpositie.
29
81760
3696
want voor sommige mannetjes
eindigt het slecht na positieverlies.
01:37
So AmosAmos was an examplevoorbeeld
of a malemannetje who was likedvond as a leaderleider,
30
85480
5176
Dus Amos was een voorbeeld van
een mannetje dat geliefd was als leider.
01:42
and I think the termtermijn alphaalpha malemannetje,
if you look it up on the internetinternet,
31
90680
3416
Ik denk dat als je de term
alfamannetje opzoekt op het internet,
01:46
you will find all these businessbedrijf booksboeken
that tell you how to be an alphaalpha malemannetje,
32
94120
3656
je hopen zakenboeken vindt die vertellen
hoe je een alfamannetje kan worden.
01:49
and what they mean
is how to beatovertreffen up othersanderen
33
97800
2376
Dan bedoelen ze: anderen ervan langs geven
om ze te laten weten dat jij de baas bent,
01:52
and beatovertreffen them over the headhoofd
and let them know that you are bossbaas
34
100200
2976
dat je geen doetje bent enzovoort.
01:55
and don't messknoeien with me and so on.
35
103200
1736
01:56
And basicallyeigenlijk an alphaalpha malemannetje
for them is a bullyBully.
36
104960
2800
Eigenlijk is een alfamannetje
voor hen een bullebak.
02:00
And I really don't like
that kindsoort of descriptionBeschrijving,
37
108880
3616
Ik hou niet van dat soort beschrijving,
02:04
because I am actuallywerkelijk partlygedeeltelijk responsibleverantwoordelijk
for the termtermijn "alphaalpha malemannetje"
38
112520
4216
want ik ben medeverantwoordelijk
voor de term ‘alfamannetje’
02:08
because I wroteschreef this bookboek
"ChimpanzeeChimpansee PoliticsPolitiek,"
39
116760
2256
omdat ik het boek
‘Chimpansee-politiek’ schreef
02:11
whichwelke was recommendedAanbevolen by NewtNewt GingrichGingrich
to freshmeneerstejaars congressmenCongresleden.
40
119040
5456
dat door Newt Gingrich aan eerstejaars
congresleden werd aanbevolen.
02:16
I don't know what good it did,
but he recommendedAanbevolen that bookboek to them,
41
124520
3736
Ik weet niet wat goed het deed,
maar hij beval hen het boek aan
02:20
and after that the termtermijn
"alphaalpha malemannetje" becamewerd very popularpopulair.
42
128280
2880
waarna de term ‘alfamannetje’
zeer populair werd.
02:24
But I think it is used
in a mischaracterizationmischaracterization.
43
132480
3256
Maar ik denk dat het
foutief wordt gebruikt.
Het wordt gebruikt op een
zeer oppervlakkige manier
02:27
It's used in a very superficialoppervlakkig way
44
135760
2336
02:30
that doesn't relatebetrekking hebben
to what a realecht alphaalpha malemannetje is.
45
138120
2576
die niets te maken heeft met
wat een alfamannetje echt is.
02:32
And so I'm here to explainuitleg geven what that is.
46
140720
2456
En dus ga ik hier uitleggen wat dat is.
02:35
The termtermijn itselfzelf goesgaat back
actuallywerkelijk much furtherverder.
47
143200
2656
De term zelf dateert
eigenlijk van veel eerder.
02:37
It goesgaat back to the '40s and '50s,
researchOnderzoek on wolvesWolven,
48
145880
3696
Het gaat terug naar de jaren 40 en 50
bij onderzoek naar wolven
02:41
and basicallyeigenlijk the definitiondefinitie
is very simpleeenvoudig.
49
149600
2096
en eigenlijk is de definitie
zeer eenvoudig.
02:43
The highesthoogst rankingranking malemannetje
is the alphaalpha malemannetje.
50
151720
2016
De hoogste man in rang
is het alfamannetje.
02:45
The highesthoogst rankingranking femalevrouw
is the alphaalpha femalevrouw.
51
153760
2256
De hoogste vrouw in rang
is het alfavrouwtje.
02:48
EveryElke primatePrimate groupgroep
has one alphaalpha malemannetje, one alphaalpha femalevrouw,
52
156040
3856
Elke primatengroep heeft
één alfamannetje, één alfavrouwtje,
02:51
not more than that, there's only one.
53
159920
2056
en niet meer dan dat, er is er maar één.
02:54
And I will explainuitleg geven how that goesgaat.
54
162000
2200
Ik zal uitleggen hoe dat gaat.
02:57
So first, the bodylichaam languagetaal.
55
165240
2216
Eerst de lichaamstaal.
02:59
What you see here is two malemannetje chimpanzeeschimpansees
who are the samedezelfde sizegrootte,
56
167480
4056
Je ziet hier twee even grote
mannelijke chimpansees.
03:03
but one is walkingwandelen uprightrechtop,
has his hairhaar- up,
57
171560
2416
Een loopt rechtop, de haren opgezet,
03:06
has a biggroot rockrots in his handhand-,
and he's the alphaalpha malemannetje.
58
174000
2576
met een grote steen in zijn hand.
Hij is het alfamannetje.
03:08
The other malemannetje is pant-gruntingBroek-knorrend to him,
59
176600
2456
Het andere mannetje hijg-gromt naar hem,
03:11
is beingwezen submissiveonderdanige to him
and bowingbuigen for him,
60
179080
3056
is onderdanig aan hem en buigt voor hem.
03:14
and that is the sortsoort of ritualritueel they need
to go throughdoor manyveel timestijden a day
61
182160
3376
Dat is het soort ritueel waar ze
vele malen per dag doorheen moeten
03:17
in orderbestellen to have a stablestal relationshipverhouding.
62
185560
1880
om een ​​stabiele relatie te hebben.
03:20
I'll showtonen you a videovideo- from the fieldveld-.
63
188400
2856
Ik toon jullie een video uit het veld.
03:23
What you will see here
is a femalevrouw pant-gruntingBroek-knorrend to an alphaalpha malemannetje
64
191280
3536
Hier ga je zien hoe een vrouwtje
hijg-gromt naar een alfamannetje
03:26
and you will see how that goesgaat.
65
194840
1480
en je gaat zien hoe dat gaat.
03:29
The malemannetje is approachingnaderen,
66
197120
1416
Het mannetje is in aantocht,
03:30
she gruntsgrunts at him.
67
198560
1336
ze gromt naar hem.
03:31
(ChimpanzeeChimpansee gruntsgrunts)
68
199920
1496
(Chimpansee gromt)
03:33
He has all his hairhaar- up
69
201440
2216
Zijn haar is opgezet
03:35
and he displaysdisplays.
70
203680
1320
en hij maakt zich groot.
03:39
I'm actuallywerkelijk standingstaand farver too closedichtbij.
71
207240
2376
Ik sta er eigenlijk ​​veel te dicht bij.
03:41
A chimpanzeechimpansee is farver strongersterker than I am,
72
209640
3016
Een chimpansee is veel sterker dan ik
03:44
and I just was not very prudentvoorzichtig,
this particularbijzonder videovideo-.
73
212680
3816
en ik was in deze video
gewoon niet erg verstandig.
03:48
So what you saw him do
74
216520
3136
Je zag hem
03:51
is he was liftinghijs- himselfzichzelf up
and standingstaand on two legsbenen,
75
219680
2976
rechtop gaan staan
03:54
and puttingzetten his armsarmen out.
76
222680
1256
en zijn armen uitsteken.
03:55
That's calledriep the bipedaltweevoetige swaggerbranie.
77
223960
1656
Dat heet de tweevoetige branie.
03:57
It's a very commongemeenschappelijk posturehouding
in high-rankinghooggeplaatste malesmannetjes,
78
225640
2736
Deze houding vind je vaak
bij hooggeplaatste mannetjes.
04:00
and it's very recognizableherkenbaar
because humansmensen do this kindsoort of stuffspul.
79
228400
3056
Heel herkenbaar, want
ook mensen doen dit soort dingen.
04:03
(LaughterGelach)
80
231480
1216
(Gelach)
04:04
HumansMensen do this all the time.
81
232720
1360
Mensen doen dit de hele tijd.
04:07
And what I really like
about this particularbijzonder pictureafbeelding
82
235240
3376
En waar ik bij deze
bijzondere foto echt van hou
04:10
is the two oldoud guys to the sidekant.
83
238640
2120
zijn de twee oude kerels rechts.
04:13
This is very chimpanzeechimpansee.
84
241480
1736
Dat is zeer chimpansee.
04:15
In chimpanzeeschimpansees,
85
243240
1376
Bij chimpansees
04:16
we have usuallydoorgaans oldoud malesmannetjes
who are over the hillheuvel,
86
244640
3176
zijn het meestal de oude
mannetjes op hun retour
04:19
who cannotkan niet be alphaalpha malemannetje
themselveszich anymoremeer,
87
247840
3016
die zelf geen alfamannetje
meer kunnen zijn,
04:22
but they startbegin playingspelen gamesspellen
and formingvormen coalitionscoalities,
88
250880
2816
die spelletjes gaan spelen
en coalities vormen
achter de rug van anderen.
04:25
and behindachter the backsrug of othersanderen.
89
253720
1896
04:27
And they becomeworden extremelyuiterst influentialinvloedrijke,
90
255640
1855
Ze worden zeer invloedrijk
04:29
and you maymei actuallywerkelijk have oldoud malesmannetjes
91
257519
2097
en soms hebben oude mannetjes
04:31
who are more influentialinvloedrijke
than the alphaalpha malemannetje himselfzichzelf.
92
259640
3336
meer invloed dan het alfamannetje zelf.
04:35
Just as an examplevoorbeeld,
93
263000
1616
Een voorbeeld:
04:36
the threedrie malesmannetjes
that I used to work with mostmeest
94
264640
2416
drie mannetjes waar ik lang geleden
04:39
at the DutchNederlands zoodierentuin long agogeleden, where I workedwerkte,
95
267080
2456
bij een Nederlandse dierentuin mee werkte.
04:41
and the middlemidden- malemannetje here
is a 17-year-old-jaar oud alphaalpha malemannetje.
96
269560
4336
Het middelste mannetje hier
is een 17-jarig alfamannetje.
04:45
The malemannetje who is groomingGrooming
on the sidekant is twicetweemaal as oldoud,
97
273920
4336
Het mannetje dat hij verzorgt
is twee keer zo oud
en dit oude mannetje heeft
hem de leider gemaakt.
04:50
and this oldoud malemannetje has madegemaakt him the leaderleider.
98
278280
2776
04:53
So you can imaginestel je voor that that oldoud malemannetje
has an enormousenorm amountbedrag of powermacht,
99
281080
3336
Je kan je voorstellen dat dat oude
mannetje enorm veel macht heeft,
04:56
because he has madegemaakt
the alphaalpha malemannetje alphaalpha malemannetje.
100
284440
2336
omdat hij het alfamannetje
tot alfamannetje heeft gemaakt.
04:58
The malemannetje on the right
101
286800
1656
Het mannetje rechts
05:00
is individuallyindividueel the strongeststerkste malemannetje.
102
288480
2456
is individueel het sterkste mannetje.
05:02
In captivitygevangenschap, you can testtest it out,
103
290960
2736
In gevangenschap kan je dit uittesten
05:05
and you can know that this malemannetje
has no troublemoeite with eithereen van beide one.
104
293720
3576
en weten dat dit mannetje geen moeite
heeft met een van beide anderen.
05:09
He has only troublemoeite
with the combinationcombinatie of the two.
105
297320
2736
Hij heeft alleen moeite
met de combinatie van de twee.
05:12
And so the coalitioncoalitie formationvorming
that goesgaat on in chimpanzeechimpansee societymaatschappij
106
300080
4176
En dus maakt de coalitievorming
in de chimpanseesamenleving
05:16
makesmerken it much more complexcomplex than you think.
107
304280
2056
het veel complexer dan je denkt.
05:18
It meansmiddelen, for examplevoorbeeld,
108
306360
1816
Het betekent bijvoorbeeld
dat het kleinste mannetje in een groep
het alfamannetje kan zijn.
05:20
that the smallestkleinste malemannetje in a groupgroep
can be the alphaalpha malemannetje.
109
308200
2976
Je hoeft niet het grootste
en sterkste mannetje te zijn.
05:23
You don't need to be
the biggestgrootste and strongeststerkste malemannetje.
110
311200
2456
05:25
The smallestkleinste malemannetje, if he has
the right friendsvrienden and keepshoudt them happygelukkig,
111
313680
3696
De kleinste kan met de juiste vrienden
en als hij ze tevreden houdt,
of als hij vrouwelijke
ondersteuning heeft,
05:29
or he has femalevrouw supportondersteuning,
112
317400
1496
05:30
he can be the alphaalpha malemannetje.
113
318920
2336
het alfamannetje zijn.
05:33
So the coalitioncoalitie systemsysteem
makesmerken everything complexcomplex,
114
321280
3456
Het coalitiesysteem maakt alles complex
05:36
and I'm always waitingaan het wachten here in the US
115
324760
2376
en ik wacht hier in de VS altijd
05:39
for the primariesvoorverkiezingen,
the endeinde of the primariesvoorverkiezingen,
116
327160
2096
op het einde van de voorverkiezingen,
05:41
because that's a momentmoment
where you need to demonstratetonen unityeenheid.
117
329280
3776
want dat is het moment
waarop eenheid moet worden getoond.
05:45
Now let me first showtonen you
how the unityeenheid is showngetoond in chimpanzeeschimpansees.
118
333080
3576
Ik toon jullie eerst hoe chimpansees
die eenheid demonstreren.
05:48
What you see here is two malesmannetjes on the left
119
336680
2256
Hier zie je links twee mannetjes samen​​.
05:50
who are standingstaand togethersamen.
120
338960
1256
05:52
You alsoook see the biggroot
canineCanine teethtanden that they have.
121
340240
2376
Je ziet ook hun grote hoektanden.
05:54
And they're standingstaand togethersamen and they
demonstratetonen to the restrust uit of the groupgroep,
122
342640
3576
Ze staan samen en tonen zo
aan de rest van de groep:
"Wij zijn samen. Wij vormen een eenheid."
05:58
"We are togethersamen. We are a uniteenheid."
123
346240
2576
06:00
The malesmannetjes on the right
are walkingwandelen togethersamen in synchronySynchrony.
124
348840
2936
De mannetjes rechts lopen samen synchroon.
06:03
That's anothereen ander way of demonstratingdemonstrating
that you are togethersamen.
125
351800
2816
Nog een manier om te tonen
dat je bij elkaar hoort.
06:06
And so demonstratingdemonstrating unityeenheid
is extremelyuiterst importantbelangrijk
126
354640
3216
En die eenheid demonstreren
is uiterst belangrijk
06:09
in a coalitioncoalitie systemsysteem,
127
357880
1616
binnen een coalitiesysteem.
06:11
and as I said, in the primariesvoorverkiezingen
always I'm waitingaan het wachten for that momentmoment
128
359520
3136
Bij de voorverkiezingen
wacht ik altijd op dit moment,
06:14
because then you have
two membersleden of the samedezelfde partyfeest
129
362680
2976
want dan zie je dat twee leden
van dezelfde partij,
06:17
who have been fightingvechten with eachelk other,
130
365680
1896
die elkaar hebben bevochten,
06:19
and they need to come
togethersamen at some momentmoment.
131
367600
2416
op enig moment moeten overeenkomen.
06:22
And it leadsleads to very awkwardonhandig situationssituaties.
132
370040
2936
En dat leidt tot
zeer ongemakkelijke situaties.
06:25
People who don't like eachelk other
need to embraceomhelzing eachelk other
133
373000
2816
Mensen die elkaar niet moeten,
gaan elkaar nu omhelzen
06:27
and standstand togethersamen,
134
375840
1256
en samen staan,
06:29
and that's absolutelyAbsoluut essentialessentieel
for the unityeenheid of the partyfeest,
135
377120
3496
wat absoluut essentieel is
voor de eenheid van de partij.
06:32
and if you don't do that,
the partyfeest maymei fallvallen apartdeel.
136
380640
2536
Als je het niet doet,
kan de partij uit elkaar vallen.
06:35
And so if it doesn't go well,
like in this particularbijzonder casegeval --
137
383200
2896
En als het niet goed gaat,
zoals in dit geval --
06:38
(LaughterGelach)
138
386120
1296
(Gelach)
06:39
then the partyfeest is in deepdiep doo-doodoo-doo
139
387440
1776
dan zit de partij diep in de stront,
06:41
because they have not demonstratedgedemonstreerd unityeenheid.
140
389240
2560
want ze hebben geen
eenheid gedemonstreerd.
06:44
So that's a very importantbelangrijk partdeel
of the coalitioncoalitie systemsysteem,
141
392320
3056
Het is een zeer belangrijk onderdeel
van het coalitiesysteem
06:47
and that's something that we sharedelen
betweentussen humansmensen and chimpanzeeschimpansees.
142
395400
3360
en iets dat mensen
en chimpansees delen.
06:51
Now, how do you becomeworden an alphaalpha malemannetje?
143
399920
3216
Hoe word je nu een alfamannetje?
06:55
First of all, you need to be
impressiveindrukwekkend and intimidatingintimideren
144
403160
3696
Allereerst moet je indrukwekkend
en intimiderend zijn,
06:58
and demonstratetonen your vigorvigor on occasiongelegenheid
145
406880
1936
af en toe je kracht demonstreren
07:00
and showtonen that you are very strongsterk,
146
408840
1620
en laten zien dat je erg sterk bent.
07:02
and there's all sortssoorten
of waysmanieren of doing that.
147
410484
2492
Dat kan op allerlei manieren.
07:05
But other things that you need to do
is you need to be generousgenereus.
148
413000
3056
Maar ook moet je genereus kunnen zijn.
07:08
So, for examplevoorbeeld,
malesmannetjes who go on a campaigncampagne
149
416080
2576
Als bijvoorbeeld mannetjes
op campagne gaan
07:10
to dethroneonttronen the leaderleider,
150
418680
1256
om de leider te onttronen,
07:11
whichwelke maymei take two or threedrie monthsmaanden
151
419960
2496
wat twee of drie maanden kan duren
07:14
where they're testingtesting
all the coalitionscoalities in the groupgroep,
152
422480
2656
en waarbij ze alle coalities
in de groep uittesten,
07:17
they alsoook becomeworden extremelyuiterst generousgenereus.
153
425160
1936
worden ze ook zeer gul.
07:19
They sharedelen foodeten very easilygemakkelijk with everyoneiedereen.
154
427120
2080
Ze delen heel gemakkelijk
voedsel met iedereen.
07:21
Or they startbegin to ticklekietelen
the babiesbabies of the femalesvrouwtjes.
155
429800
3016
Of ze beginnen de baby's
van de vrouwtjes te kietelen.
07:24
They're normallynormaal, malemannetje chimpanzeeschimpansees,
not particularlyvooral interestedgeïnteresseerd in infantszuigelingen,
156
432840
3536
Normaal zijn mannelijke chimpansees
niet erg geïnteresseerd in zuigelingen,
07:28
but when they are campaigningcampagne voeren like that,
157
436400
2176
maar als ze op campagne zijn,
worden ze zeer geïnteresseerd
in baby's en ze kietelen ze
07:30
they get very interestedgeïnteresseerd in infantszuigelingen
and they ticklekietelen them,
158
438600
2696
en proberen in de gunst
van de vrouwtjes te komen.
07:33
and they try to currykerrie favorgunst
with the femalesvrouwtjes.
159
441320
2296
07:35
(LaughterGelach)
160
443640
1016
(Gelach)
07:36
So in humansmensen, of courseCursus,
161
444680
1256
Bij de mens ben ik natuurlijk
07:37
I am always intriguedgeïntrigeerd
by these menmannen who are candidateskandidaten
162
445960
3016
altijd geïntrigeerd door mannen
die kandidaat zijn
07:41
and holdhouden babiesbabies up like this.
163
449000
1416
en baby’s zo vasthouden.
07:42
This is not particularlyvooral
something that babiesbabies like --
164
450440
2576
Dit is niet bepaald
waar baby’s van houden --
07:45
(LaughterGelach)
165
453040
1016
(Gelach)
07:46
but sincesinds it is a signalsignaal
to the restrust uit of the worldwereld-,
166
454080
2576
maar omdat het een signaal is
naar de rest van de wereld
07:48
they need to holdhouden them in the airlucht.
167
456680
2016
moeten ze hem in de lucht steken.
07:50
And I was really intriguedgeïntrigeerd by,
168
458720
2376
Ik was echt geïntrigeerd,
toen we bij de laatste verkiezingen
een vrouwelijke kandidaat hadden,
07:53
when we had a femalevrouw candidatekandidaat-lidstaten
in the last electionverkiezing,
169
461120
2816
07:55
the way she heldheld babiesbabies
was more like this,
170
463960
2336
door de manier waarop ze
baby’s meer zo hield,
07:58
whichwelke is what babiesbabies really like.
171
466320
2096
wat baby's echt leuk vinden.
Zij hoefde natuurlijk niet
de boodschap rond te bazuinen
08:00
But she of courseCursus
didn't need to sendsturen the messagebericht
172
468440
2336
08:02
that she could holdhouden a babybaby
withoutzonder droppingdropping it,
173
470800
2216
dat ze een baby kon vasthouden
zonder hem te laten vallen,
08:05
whichwelke was what the man was doing.
174
473040
1976
waar die man mee bezig was.
08:07
So this is a very commongemeenschappelijk tactictactiek,
175
475040
1856
Dus is dit een veel voorkomende tactiek
08:08
and malemannetje chimpanzeeschimpansees,
176
476920
1976
en mannelijke chimpansees
08:10
they spendbesteden a lot of time
curryingcliëntelisme favorgunst with all sortssoorten of partiespartijen
177
478920
3696
besteden veel tijd om in de gunst
te komen van allerlei partijen
08:14
when they are campaigningcampagne voeren.
178
482640
1400
als ze op campagne zijn.
08:17
Now, what are the privilegesprivileges and the costskosten
179
485320
3936
Wat zijn nu de voorrechten en de kosten
08:21
of beingwezen an alphaalpha malemannetje?
180
489280
1680
van het alfamannetje zijn?
08:23
The biggestgrootste privilegevoorrecht is femalesvrouwtjes.
181
491960
2376
Het grootste voorrecht is vrouwtjes.
08:26
FoodVoedsel is really irrelevantirrelevant.
182
494360
1536
Eten is echt niet relevant.
08:27
MaleMan chimpanzeeschimpansees
can go a weekweek withoutzonder foodeten
183
495920
2776
Mannelijke chimpansees
kunnen een week zonder eten
08:30
if there's a femalevrouw in estrusEstrus
and they're sexuallyseksueel interestedgeïnteresseerd in her.
184
498720
3256
als er een vrouwtje loops is en
ze seksueel geïnteresseerd zijn in haar.
08:34
FoodVoedsel is secondarytweede to sexseks.
185
502000
2256
Eten is ondergeschikt aan seks.
08:36
And so the malemannetje chimpanzeeschimpansees --
186
504280
1776
En dus de mannelijke chimpansees --
08:38
and we evolutionaryevolutionaire biologistsbiologen, of courseCursus,
we have an explanationuitleg for this,
187
506080
4016
wij, evolutionair biologen, hebben
daar natuurlijk een verklaring voor:
08:42
is that sexseks leadsleads to reproductionreproduktie,
188
510120
2696
seks leidt tot voortplanting
en reproductief succes is
de maatstaf van de evolutie.
08:44
and reproductivereproductieve successsucces
is the measuremaatregel of evolutionevolutie.
189
512840
2536
08:47
That's how everything evolvesevolueert.
190
515400
1735
Dat is hoe alles evolueert.
08:49
And so if malesmannetjes can enhanceverbeteren
theirhun reproductivereproductieve successsucces
191
517159
2777
En als mannetjes hun reproductief
succes kunnen vergroten
08:51
by beingwezen highhoog rankingranking,
192
519960
1416
door een hoge rang
08:53
you get automaticallyautomatisch the ambitionambitie
to be highhoog rankingranking in the malesmannetjes.
193
521400
3936
krijg je automatisch bij mannetjes
de ambitie om een ​​hoge rang te hebben.
08:57
So that's the privilegevoorrecht.
194
525360
1680
Dat is het voorrecht.
09:00
The costskosten, one costkosten is of courseCursus
195
528040
3816
Een kost is natuurlijk
dat je je partners tevreden moet houden.
09:03
that you need to keep your partnerspartners happygelukkig.
196
531880
2056
09:05
So if you come to powermacht
with the supportondersteuning of an oldoud malemannetje,
197
533960
3856
Als je aan de macht bent gekomen
met de steun van een oud mannetje
09:09
you need to let that oldoud malemannetje
matestuurman with femalesvrouwtjes.
198
537840
3016
moet je dat oude mannetje
laten paren met vrouwtjes.
09:12
If you don't do that,
that oldoud malemannetje is going to get madboos at you,
199
540880
3040
Als je dat niet doet, wordt
dat oude mannetje boos op je
09:15
and you're going to loseverliezen him as a partnerpartner.
200
543960
2016
en geraak je hem kwijt als partner.
09:18
So there's a transactiontransactie going on.
201
546000
2096
Dus voor wat, hoort wat.
09:20
If you becomeworden alphaalpha malemannetje this way,
you need to keep your partnerspartners happygelukkig.
202
548120
3936
Als je zo alfamannetje wordt,
moet je je partners tevreden houden.
09:24
And so that's one of the costskosten.
203
552080
1496
En dat is een van de kosten.
09:25
The secondtweede costkosten is that
everyoneiedereen wants your positionpositie.
204
553600
3416
Een tweede kost is dat
iedereen jouw positie wil.
09:29
AlphaAlpha malemannetje positionpositie
is a very importantbelangrijk positionpositie,
205
557040
2856
De alfamannetjepositie is
een zeer belangrijke positie
09:31
and everyoneiedereen wants to take it from you,
206
559920
2176
en iedereen wil ze je ontnemen,
09:34
and so you constantlyvoortdurend
have to watch your back.
207
562120
2176
dus moet je voortdurend achterom kijken.
09:36
You have to be extremelyuiterst vigilantwaakzaam.
208
564320
1656
Je moet uiterst waakzaam te zijn.
Zo moet je bijvoorbeeld
de coalities van anderen verstoren
09:38
For examplevoorbeeld, you have to
disruptontwrichten the coalitionscoalities of othersanderen
209
566000
2696
09:40
and that's what malemannetje
chimpanzeeschimpansees do quiteheel a bitbeetje.
210
568720
2256
en daar zijn de mannetjes veel mee bezig.
Verdeel en heers-strategieën hebben ze.
09:43
DivideKloof and ruleregel strategiesstrategieën, they have.
211
571000
2096
09:45
And so that's a very stressfulstressvolle situationsituatie,
and we actuallywerkelijk have datagegevens on this.
212
573120
4336
Dat is een zeer stressvolle situatie
en we hebben daar gegevens over.
09:49
The datagegevens comeskomt from the fieldveld-,
213
577480
1896
Die gegevens zijn afkomstig van veldwerk,
09:51
from baboonsbavianen not chimpanzeeschimpansees in this casegeval,
214
579400
2616
in dit geval van bavianen,
niet van chimpansees.
09:54
where they did fecalfecal samplessamples
on the baboonsbavianen
215
582040
2496
Ze namen fecale monsters van bavianen
09:56
and they analyzedgeanalyseerd them
for glucocorticoidsglucocorticoïden.
216
584560
2696
en analyseerden ze op glucocorticoïden.
09:59
And what you see here is a graphdiagram
217
587280
2296
Hier zie je een grafiek
10:01
where you see that the lowerlager rankingranking
the malemannetje baboonbaviaan is,
218
589600
3936
waarop je ziet dat hoe lager
de rang van een mannelijke baviaan is,
10:05
the higherhoger is his cortisolcortisol levelniveau
219
593560
2136
des te hoger zijn cortisolspiegel
10:07
in the fecesontlasting,
220
595720
1256
in de feces is,
10:09
but the alphaalpha malemannetje, as you see,
221
597000
2336
maar die van het alfamannetje,
zoals je ziet,
10:11
has just as highhoog a levelniveau
as the lowest-rankinglaagste-ranking malesmannetjes,
222
599360
3136
is net zo hoog als die
de mannetjes met de laagste rang.
10:14
and so you maymei think that beingwezen alphaalpha malemannetje
is niceleuk and dandydandy and is wonderfulprachtig,
223
602520
4496
Je zou dus kunnen denken dat
alfamannetje zijn je van het is,
10:19
but it's actuallywerkelijk
a very stressfulstressvolle positionpositie,
224
607040
2576
maar eigenlijk is het
een zeer stressvolle positie
10:21
and we can demonstratetonen
that physiologicallyfysiologisch.
225
609640
2120
en we kunnen dat fysiologisch aantonen.
10:25
Now, what are the obligationsverplichtingen?
226
613240
2576
Wat zijn nu de verplichtingen?
10:27
And here, for me,
it getskrijgt really interestinginteressant,
227
615840
2496
En hier wordt het voor mij
pas echt interessant
10:30
and it deviateswijkt af very much
from your typicaltypisch imagebeeld of the alphaalpha malemannetje.
228
618360
4240
en wijkt het sterk af van je
typische beeld van het alfamannetje.
10:35
The alphaalpha malemannetje
has two sortssoorten of obligationsverplichtingen.
229
623880
2240
Het alfamannetje heeft
twee soorten verplichtingen.
Een daarvan is
de rust in de groep houden.
10:38
One is to keep the peacevrede in the groupgroep.
230
626760
1976
10:40
We call that the controlcontrole rolerol,
231
628760
1456
We noemen dat de regierol,
10:42
to controlcontrole fightsgevechten in the groupgroep,
232
630240
1736
gevechten binnen de groep beheersen,
10:44
and the secondtweede is to be the mostmeest empathicempathische,
233
632000
2376
en de tweede is
de meest empathische te zijn,
de belangrijkste trooster
van de natie bij wijze van spreken.
10:46
the consolerConsoler in chiefchef, basicallyeigenlijk,
of the nationnatie, so to speakspreken.
234
634400
2920
10:49
So first of all, keepingbewaring the peacevrede.
235
637800
1936
Vooral dus: de vrede te bewaren.
Dit is een mannetje dat een gevecht
tussen twee vrouwtjes stopt.
10:51
This is a malemannetje who stopsstops a fightstrijd
betweentussen two femalesvrouwtjes.
236
639760
2936
10:54
Two femalesvrouwtjes on the left and the right
237
642720
1816
De vrouwtjes links en rechts
10:56
have been screamingschreeuwen and yellingschreeuwen
at eachelk other over foodeten,
238
644560
2620
krijsen en schreeuwen
tegen elkaar over voedsel,
10:59
because foodeten is very
importantbelangrijk for the femalesvrouwtjes,
239
647204
2492
want voedsel is zeer belangrijk
voor de vrouwtjes.
11:01
and so he stopsstops the fightstrijd betweentussen them
and standsstands betweentussen them like this.
240
649720
3696
Daarom stopt hij de strijd tussen hen
en gaat zo tussen hen staan.
11:05
And it's very interestinginteressant to me
that alphaalpha malesmannetjes, when they do this,
241
653440
3191
Heel interessant voor mij is
dat alfamannetjes, wanneer ze dit doen,
11:08
they becomeworden impartialonpartijdige.
242
656655
1240
onpartijdig worden.
11:10
They don't supportondersteuning theirhun mommam
or theirhun bestbeste buddymakker.
243
658480
2576
Geen voorkeur voor hun
moeder of hun beste vriend.
11:13
No, no, they stop fightsgevechten,
244
661080
2616
Nee, nee, ze stoppen gevechten
11:15
and they come up
for the underdogUnderdog in generalalgemeen.
245
663720
2136
en ze komen meestal op voor de underdog.
11:17
And this makesmerken them
extremelyuiterst popularpopulair in the groupgroep,
246
665880
3176
Dit maakt ze zeer populair in de groep,
11:21
because they providevoorzien securityveiligheid
247
669080
1976
omdat ze veiligheid verstrekken
11:23
for the lowest-rankinglaagste-ranking
membersleden of the groupgroep.
248
671080
2496
voor de leden met
de laagste rang van de groep.
11:25
And so they becomeworden impartialonpartijdige,
249
673600
1816
En dus worden ze onpartijdig,
11:27
whichwelke is an unusualongebruikelijk conditionstaat
for a chimpanzeechimpansee to be in,
250
675440
2656
hetgeen voor een chimpansee
een abnormale toestand is,
11:30
because they're usuallydoorgaans
very fonddol op of theirhun friendsvrienden and so on,
251
678120
2976
omdat ze meestal erg gesteld
op hun vrienden, enzovoort.
11:33
and these alphaalpha malesmannetjes
who are good at this,
252
681120
2056
Alfamannetjes die hier goed in zijn
11:35
they can be very effectiveeffectief
at keepingbewaring the peacevrede in the groupgroep.
253
683200
2896
kunnen zeer effectief zorgen
voor rust in de groep.
11:38
And the secondtweede thing they do
is they showtonen empathyempathie for othersanderen.
254
686120
3256
En het tweede wat ze doen
is empathie tonen voor anderen.
11:41
Now, I do an enormousenorm amountbedrag
of researchOnderzoek on empathyempathie,
255
689400
2736
Nu doe ik hopen
onderzoek naar empathie
-- geen tijd om daar nu op in te gaan --
11:44
and I don't have time to go into it,
256
692160
1736
11:45
but empathyempathie is nowadaysvandaag de dag a topiconderwerp
that we studystudie in rodentsknaagdieren and dogshonden
257
693920
4056
maar empathie is nu een onderwerp
dat we bestuderen bij knaagdieren, honden,
11:50
and elephantsolifanten and primatesprimaten,
258
698000
2096
olifanten en primaten,
11:52
all sortssoorten of animalsdieren.
259
700120
1240
allerlei dieren.
11:54
And what you see here is two bonobosbonobo.
260
702160
2656
Hier zijn twee bonobo's.
11:56
The one in frontvoorkant
261
704840
2176
De voorste heeft
bij een gevecht slaag gekregen.
11:59
has been beatengeslagen up in a fightstrijd.
262
707040
1456
12:00
The one in the back putsputs
her armsarmen around her and consolesconsoles her.
263
708520
3296
De achterste legt haar armen
om haar heen en troost haar.
12:03
This is alsoook actuallywerkelijk how we measuremaatregel
empathyempathie in youngjong childrenkinderen,
264
711840
3656
Dit is ook hoe we empathie
meten bij jonge kinderen,
12:07
by looking at how they respondreageren
to distressedverdrietig individualsindividuen.
265
715520
3496
door te kijken naar hoe ze
reageren op individuen in nood.
12:11
And high-rankinghooggeplaatste malesmannetjes,
they do a lot of this.
266
719040
2296
En hooggeplaatste mannetjes doen dat vaak.
12:13
High-rankingHooggeplaatste malesmannetjes providevoorzien an enormousenorm
amountbedrag of comfortcomfort in the groupgroep,
267
721360
4416
Hooggeplaatste mannetjes zorgen
voor een hoop troost in de groep,
12:17
and they go to placesplaatsen
where there are earthquakesaardbevingen
268
725800
2416
ze gaan naar plaatsen waar
12:20
or hurricanesorkanen
269
728240
2056
er aardbevingen of orkanen waren
12:22
and they providevoorzien comfortcomfort.
270
730320
1616
en ze bieden troost.
12:23
The popePaus does this.
The presidentspresidenten do this.
271
731960
2136
De paus doet het.
Presidenten doen het.
12:26
All the leadersleiders in the worldwereld-
have to do this jobbaan.
272
734120
2336
Alle leiders in de wereld moeten dit doen.
12:28
The queenkoningin does it and so on.
273
736480
1816
De koningin doet het en ga zo maar door.
12:30
They all have to do this jobbaan,
274
738320
1416
Ze moeten dit allemaal,
12:31
so providinghet verstrekken van consolationtroost,
and that's a very importantbelangrijk tasktaak.
275
739760
3376
troost verstrekken dus,
en dat is een zeer belangrijke taak.
12:35
And malesmannetjes who are good at these two,
276
743160
2016
En mannetjes die goed zijn
in de twee zaken,
12:37
keepingbewaring the peacevrede and providinghet verstrekken van comfortcomfort,
277
745200
2416
het bewaren van de vrede
en het verstrekken van troost,
12:39
they becomeworden extremelyuiterst popularpopulair leadersleiders,
278
747640
2016
worden zeer populaire leiders.
12:41
and there's actuallywerkelijk
some self-interesteigenbelang involvedbetrokken in it.
279
749680
2816
Er komt ook wat eigenbelang bij kijken.
12:44
They don't do it just for the groupgroep,
280
752520
1816
Ze doen het niet alleen voor de groep,
12:46
because it alsoook stabilizesstabiliseert theirhun positionpositie.
281
754360
2200
want het stabiliseert ook hun positie.
12:49
The more popularpopulair
a malemannetje becomeswordt as alphaalpha malemannetje
282
757400
2816
Hoe populairder een mannetje
als alfamannetje wordt
12:52
and the more the restrust uit of them
respectsopzichten them and lookslooks up to them,
283
760240
4696
en hoe meer de rest hen
respecteert en naar hen opkijkt,
hoe beter hun positie wordt verdedigd
12:56
the better theirhun positionpositie is defendedverdedigde
284
764960
1816
12:58
in casegeval it's going to be
challengeduitgedaagd by somebodyiemand elseanders,
285
766800
2496
als iemand anders ze uitdaagt,
want dan gaat natuurlijk de hele groep
dat mannetje ondersteunen
13:01
because then, of courseCursus, the wholegeheel groupgroep
is going to supportondersteuning that malemannetje
286
769320
3296
want ze willen een leider houden
die goed voor hen is.
13:04
because they want to keep
a leaderleider who is good for them.
287
772640
2656
Dus ondersteunt de groep meestal
mannetjes die goede leiders zijn
13:07
So the groupgroep is usuallydoorgaans very supportiveondersteunende
of malesmannetjes who are good leadersleiders,
288
775320
3366
13:10
and it's not supportiveondersteunende at all of bulliespestkoppen.
289
778700
2276
en helemaal niet de bullebakken.
13:13
And when bulliespestkoppen loseverliezen theirhun positionpositie,
290
781000
1816
Wanneer bullebakken hun positie verliezen,
13:14
they maymei endeinde up
in a very badslecht situationsituatie there.
291
782840
2200
vergaat het hen vaak zeer slecht.
13:17
This is datagegevens actuallywerkelijk
on the consolationtroost behaviorgedrag.
292
785840
2536
Dit zijn gegevens over troostgedrag.
13:20
This is datagegevens on consolationtroost
in chimpanzeeschimpansees,
293
788400
2936
Gegevens over troost bij chimpansees,
13:23
and you see for the medium-medium-
and low-rankinglage-ranking individualsindividuen,
294
791360
3136
en je ziet dat bij individuen
met midden- en lage-rangorde,
de vrouwtjes er meer
aan doen dan de mannetjes.
13:26
the femalesvrouwtjes do more of it than the malesmannetjes.
295
794520
2056
13:28
This is basicallyeigenlijk the wholegeheel communitygemeenschap.
296
796600
2056
Dat is eigenlijk de hele gemeenschap.
13:30
And this is truewaar for all
the mammalzoogdier studiesstudies on empathyempathie
297
798680
2896
En dit geldt voor alle studies
over empathie bij zoogdieren
13:33
is that femalesvrouwtjes
have more of it than malesmannetjes.
298
801600
2336
dat vrouwtjes er meer van
hebben dan mannetjes.
13:35
But look at the alphaalpha malemannetje.
299
803960
1616
Maar kijk naar het alfamannetje.
13:37
The alphaalpha malemannetje does
farver more than anybodyiemand elseanders.
300
805600
2456
Het alfamannetje doet het veel
meer dan iemand anders.
13:40
And so that's the datagegevens on alphaalpha malesmannetjes
beingwezen the consolerConsoler in chiefchef, basicallyeigenlijk.
301
808080
5080
Dat zijn de data over alfamannetjes
als de 'troostende leider'.
13:46
The last thing I want to say
is something about alphaalpha femalesvrouwtjes.
302
814440
2920
Het laatste wat ik wil zeggen
gaat over alfavrouwtjes.
13:50
This is a pictureafbeelding of MamaMama,
the alphaalpha femalevrouw in the ArnhemArnhem zoodierentuin
303
818080
3456
Dit is een foto van Mama,
het alfavrouwtje in de Arnhemse dierentuin
13:53
where I used to work,
304
821560
1216
waar ik vroeger werkte.
13:54
who is now all over the internetinternet,
305
822800
1616
Ze gaat nu over het hele internet,
13:56
I think a hundredhonderd millionmiljoen
clicksclicks at the momentmoment,
306
824440
2216
ik denk dat er nu al een
honderd miljoen clicks zijn
13:58
for a videovideo- of her dyingsterven at the ageleeftijd of 59,
307
826680
2496
voor een video over haar dood
op 59-jarige leeftijd, vorig jaar.
14:01
whichwelke happenedgebeurd last yearjaar.
308
829200
1576
14:02
And MamaMama was an absoluteabsoluut
centrumcentrum of the groupgroep.
309
830800
2856
Mama was een absoluut
middelpunt van de groep.
14:05
So she was not physicallyfysiek capablein staat
of dominatingdomineert the malesmannetjes.
310
833680
4416
Ze was fysiek niet in staat
om de mannetjes te domineren.
14:10
She rankedgerangschikt belowbeneden the malesmannetjes,
but she was the centercentrum of the communitygemeenschap,
311
838120
3896
Ze stond onder de mannetjes, maar
ze was het middelpunt van de gemeenschap.
14:14
and if there was biggroot troublemoeite
in the communitygemeenschap,
312
842040
2176
Als er grote problemen
waren in de gemeenschap
14:16
everyoneiedereen would endeinde up in the armsarmen of MamaMama.
313
844240
2296
kwam iedereen terecht
in de armen van Mama.
14:18
And so she was a very importantbelangrijk figurefiguur.
314
846560
2216
Zij was dus een zeer belangrijke figuur.
14:20
And so I don't want to minimizeverkleinen
the positionpositie of alphaalpha femalesvrouwtjes
315
848800
3176
Ik wil dus de positie van alfavrouwtjes
in de chimpanseegroep niet minimaliseren.
14:24
in the chimpanzeechimpansee groupgroep.
316
852000
1376
14:25
And then we have a speciessoorten
that is equallyeven closedichtbij to us
317
853400
3376
En dan hebben we een soort
die even dicht bij ons
staat als de chimpansee, de bonobo.
14:28
as the chimpanzeechimpansee, the bonobobonobo.
318
856800
1456
14:30
We oftenvaak forgetvergeten about the bonobobonobo,
but the bonobosbonobo have a matriarchalmatriarchale societymaatschappij
319
858280
4696
We vergeten de bonobo vaak, maar
ze hebben een matriarchale samenleving
14:35
and the alphaalpha individualindividu
is a femalevrouw, generallyalgemeen.
320
863000
4536
met als alfa-individu
meestal een vrouwtje.
14:39
GenerallyIn het algemeen, it's a femalevrouw
who is at the toptop of the communitygemeenschap,
321
867560
2856
Meestal staat een vrouwtje
aan de top van de gemeenschap,
14:42
and we know much lessminder
about how this is donegedaan
322
870440
2096
en we weten veel minder
over hoe dit gaat,
14:44
and how they get to that positionpositie,
and what they do with it,
323
872560
2856
hoe ze die positie verwerven
en wat ze ermee doen,
14:47
because we know much lessminder
about bonobosbonobo in generalalgemeen.
324
875440
2856
omdat we over bonobo's
in het algemeen veel minder weten.
14:50
But I do want to emphasizebenadrukken
325
878320
1336
Maar ik wil benadrukken
14:51
that the alphaalpha in a groupgroep
doesn't need to be a malemannetje,
326
879680
3456
dat de alfa in een groep
geen mannetje hoeft te zijn
14:55
and that actuallywerkelijk in one
of our closedichtbij relativesfamilieleden, it is a femalevrouw.
327
883160
3080
en dat het bij één van onze naaste
familieleden eigenlijk een vrouwtje is.
14:59
So the messagebericht I want to leavehet verlof you with
328
887160
2456
Wat ik dus wilde vertellen,
15:01
is that if you are looking
at menmannen in our societymaatschappij
329
889640
4280
was dat als je kijkt naar mannen
in onze samenleving
15:07
who are the bossbaas of, let's say,
330
895680
1496
die de baas zijn van, laten we zeggen,
15:09
a familyfamilie or a businessbedrijf
or WashingtonWashington or whateverwat dan ook,
331
897200
3696
een gezin, een bedrijf,
Washington of wat dan ook,
15:12
you call them alphaalpha malemannetje,
332
900920
2376
je ze alfamannetjes noemt,
15:15
you should not insultbelediging chimpanzeeschimpansees
333
903320
2336
je de chimpansees niet moet beledigen
door gebruik te maken
van de verkeerde label.
15:17
by usinggebruik makend van the wrongfout labeletiket.
334
905680
1736
15:19
(LaughterGelach)
335
907440
1216
(Gelach)
15:20
You should not call a bullyBully an alphaalpha malemannetje.
336
908680
2480
Noem een bullebak geen alfamannetje.
15:23
SomeoneIemand who is biggroot and strongsterk
and intimidatesintimideert and insultsbeledigingen everyoneiedereen
337
911960
3616
Iemand die groot en sterk is
en iedereen intimideert en beledigt,
is niet noodzakelijkerwijs
een alfamannetje.
15:27
is not necessarilynodig an alphaalpha malemannetje.
338
915600
1616
15:29
An alphaalpha malemannetje has all sortssoorten of qualitieskwaliteiten,
339
917240
2056
Een alfamannetje
heeft allerlei kwaliteiten
15:31
and I have seengezien bullyBully
alphaalpha malesmannetjes in chimpanzeeschimpansees,
340
919320
2976
en ik heb bij chimpansees
pesterige alfamannetjes gezien,
15:34
they do occurvoorkomen,
341
922320
1256
ze zijn er,
15:35
but mostmeest of the onesdegenen that we have
342
923600
2736
maar de meesten hebben
15:38
have leadershipleiderschap capacitiescapaciteiten
343
926360
1936
leidinggevende capaciteiten
15:40
and are integratedgeïntegreerde in theirhun communitygemeenschap,
344
928320
2016
en zijn geïntegreerd in hun gemeenschap
15:42
and, like AmosAmos at the endeinde,
345
930360
1776
en, zoals Amos op het einde,
15:44
they are lovedgeliefde and respectedgerespecteerd,
346
932160
1776
worden ze geliefd en gerespecteerd
15:45
and so it's a very differentverschillend situationsituatie
than you maymei think.
347
933960
2736
dus een heel andere situatie
dan je misschien zou denken.
15:48
And I thank you.
348
936720
1256
Dank je.
15:50
(ApplauseApplaus)
349
938000
3720
(Applaus)
Translated by Rik Delaet

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Frans de Waal - Primatologist
Frans de Waal studies primate social behavior -- how they fight and reconcile, share and cooperate.

Why you should listen

Dutch/American biologist and ethologist Frans de Waal draws parallels between primate and human behavior, from peacemaking and morality to culture. Looking at human society through the lens of animal behavior, de Waal's first book, Chimpanzee Politics (1982), compares the schmoozing and scheming of chimpanzees involved in power struggles with that of human politicians. Named one of the 100 Most Influential People Today by Time Magazine, de Waal has written hundreds of peer-reviewed scientific articles, and his popular books have been translated in over 20 languages. He is a professor in Emory University's psychology department and Director of the Living Links Center at the Yerkes National Primate Research Center, in Atlanta. His next book is on animal and human emotions, entitled Mama's Last Hug (Norton, 2019).

More profile about the speaker
Frans de Waal | Speaker | TED.com