TED2017
Anne Lamott: 12 truths I learned from life and writing
Anne Lamott: 12 waarheden over schrijven en het leven
Filmed:
Readability: 3.2
5,458,934 views
Een paar dagen voordat ze 61 werd, besloot schrijfster Anne Lamott alles op te schrijven wat ze absoluut zeker wist. Ze duikt in de nuances van het mens-zijn in een verwarrende, mooie, emotionele wereld en spreekt met haar karakteristieke, energieke wijsheid en humor over familie, schrijven, de betekenis van God, sterven en meer.
Anne Lamott - Novelist, essayist
With disarming familiarity, Anne Lamott tackles what most don’t like to consider. Her honest writing helps us make sense of life’s chaos. Full bio
With disarming familiarity, Anne Lamott tackles what most don’t like to consider. Her honest writing helps us make sense of life’s chaos. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:13
My seven-year-old grandson
sleeps just down the hall from me,
sleeps just down the hall from me,
0
1042
3478
Mijn zevenjarige kleinzoon
slaapt in de kamer naast die van mij
slaapt in de kamer naast die van mij
00:16
and he wakes up a lot of mornings
1
4544
1666
en regelmatig zegt hij
als hij 's ochtends wakker wordt:
als hij 's ochtends wakker wordt:
00:18
and he says,
2
6234
1538
00:19
"You know, this could be
the best day ever."
the best day ever."
3
7796
2214
"Dit wordt vast
de beste dag van mijn leven."
de beste dag van mijn leven."
00:22
And other times,
in the middle of the night,
in the middle of the night,
4
10565
2177
Maar soms roept hij midden in de nacht
00:24
he calls out in a tremulous voice,
5
12766
2926
met een bibberende stem:
00:27
"Nana, will you ever get sick and die?"
6
15716
2830
"Oma, word jij een keer ziek
en ga je dan dood?"
en ga je dan dood?"
00:31
I think this pretty much says it for me
and most of the people I know,
and most of the people I know,
7
19198
4442
Dit illustreert denk ik aardig voor mij
en voor de meeste mensen die ik ken
en voor de meeste mensen die ik ken
00:35
that we're a mixed grill
of happy anticipation
of happy anticipation
8
23664
3280
dat we allemaal vol zijn
van blijde verwachting
van blijde verwachting
00:38
and dread.
9
26968
1219
en angst.
00:40
So I sat down a few days
before my 61st birthday,
before my 61st birthday,
10
28580
4222
Een paar dagen voor mijn 61e verjaardag
00:44
and I decided to compile a list
of everything I know for sure.
of everything I know for sure.
11
32826
4661
heb ik alle dingen opgeschreven
die ik absoluut zeker weet.
die ik absoluut zeker weet.
00:50
There's so little truth
in the popular culture,
in the popular culture,
12
38017
3123
Er is zo weinig waarheid
te vinden tegenwoordig
te vinden tegenwoordig
00:53
and it's good to be sure of a few things.
13
41164
2956
en het is goed om zeker te zijn
van een aantal dingen.
van een aantal dingen.
00:57
For instance, I am no longer 47,
14
45217
2921
Bijvoorbeeld: ik ben geen 47 meer,
01:00
although this is the age I feel,
15
48845
2780
ook al is dat hoe oud ik me voel
01:03
and the age I like to think
of myself as being.
of myself as being.
16
51649
2617
en denk ik graag dat dat mijn leeftijd is.
01:06
My friend Paul used to say in his late 70s
17
54854
2673
Mijn vriend Paul zei altijd
toen hij tegen de 80 was
toen hij tegen de 80 was
01:09
that he felt like a young man
with something really wrong with him.
with something really wrong with him.
18
57551
3583
dat hij zich voelde als een jonge vent
waar iets compleet verkeerd aan was.
waar iets compleet verkeerd aan was.
01:13
(Laughter)
19
61158
3850
(Gelach)
01:17
Our true person is outside
of time and space,
of time and space,
20
65032
2840
Onze persoonlijkheid
bevindt zich buiten tijd en ruimte,
bevindt zich buiten tijd en ruimte,
01:19
but looking at the paperwork,
21
67896
1510
maar als ik de papieren bekijk
01:21
I can, in fact, see
that I was born in 1954.
that I was born in 1954.
22
69430
3335
dan kan ik inderdaad wel zien
dat ik geboren ben in 1954.
dat ik geboren ben in 1954.
01:25
My inside self is outside
of time and space.
of time and space.
23
73353
2952
Mijn binnenkant bevindt zich
buiten tijd en ruimte.
buiten tijd en ruimte.
01:28
It doesn't have an age.
24
76329
2045
Die kent geen leeftijd.
01:30
I'm every age I've ever been,
and so are you,
and so are you,
25
78398
3349
Ik ben elke leeftijd die ik ooit
ben geweest en dat geldt ook voor jou.
ben geweest en dat geldt ook voor jou.
01:33
although I can't help
mentioning as an aside
mentioning as an aside
26
81771
2684
Nu moet ik daar trouwens
wel aan toevoegen
wel aan toevoegen
01:36
that it might have been helpful
if I hadn't followed
if I hadn't followed
27
84479
2631
dat ik beter niet had kunnen luisteren
01:39
the skin care rules of the '60s,
28
87134
2521
naar de huidverzorgingsregels
van de jaren 60,
van de jaren 60,
01:41
which involved getting
as much sun as possible
as much sun as possible
29
89679
3394
die inhielden dat je probeerde
zo veel mogelijk in de zon te zitten,
zo veel mogelijk in de zon te zitten,
01:45
while slathered in baby oil
30
93097
2546
ingesmeerd met een dikke laag babyolie,
01:47
and basking in the glow
of a tinfoil reflector shield.
of a tinfoil reflector shield.
31
95667
4247
bakkend in de gloed van een reflecterend
aluminiumfolie scherm.
aluminiumfolie scherm.
01:51
(Laughter)
32
99938
1714
(Gelach)
01:53
It was so liberating, though,
to face the truth
to face the truth
33
101676
2598
Het was zo bevrijdend
de waarheid onder ogen te zien,
de waarheid onder ogen te zien,
01:56
that I was no longer
in the last throes of middle age,
in the last throes of middle age,
34
104298
3348
dat ik niet langer in het laatste restje
middelbare leeftijd zat,
middelbare leeftijd zat,
01:59
that I decided to write down
every single true thing I know.
every single true thing I know.
35
107670
4352
dat ik besloot om elke waarheid
die ik ken op te schrijven.
die ik ken op te schrijven.
02:04
People feel really doomed
and overwhelmed these days,
and overwhelmed these days,
36
112046
3398
Mensen zijn zo verloren
en overspoeld tegenwoordig
en overspoeld tegenwoordig
02:07
and they keep asking me what's true.
37
115468
2722
en ze vragen me vaak wat echt waar is.
02:10
So I hope that my list of things
I'm almost positive about
I'm almost positive about
38
118214
6349
Dus ik hoop dat mijn lijstje met dingen
waarover ik vrijwel zeker ben,
waarover ik vrijwel zeker ben,
02:16
might offer some basic
operating instructions
operating instructions
39
124587
3065
een simpele handleiding kan zijn
02:19
to anyone who is feeling
really overwhelmed or beleaguered.
really overwhelmed or beleaguered.
40
127676
3647
voor iedereen die zich overspoeld
of op de proef gesteld voelt.
of op de proef gesteld voelt.
02:24
Number one:
41
132140
1882
Nummer één:
02:26
the first and truest thing
is that all truth is a paradox.
is that all truth is a paradox.
42
134046
3661
de eerste en grootste waarheid
is dat alle waarheid een paradox is.
is dat alle waarheid een paradox is.
02:29
Life is both a precious,
unfathomably beautiful gift,
unfathomably beautiful gift,
43
137731
4315
Het leven is een kostbaar,
onvoorstelbaar mooi cadeau
onvoorstelbaar mooi cadeau
02:34
and it's impossible here,
on the incarnational side of things.
on the incarnational side of things.
44
142070
4682
en tegelijkertijd echt niet te doen
in deze fysieke incarnatie.
in deze fysieke incarnatie.
02:38
It's been a very bad match
45
146776
1620
Echt geen goede match
02:40
for those of us who were born
extremely sensitive.
extremely sensitive.
46
148420
3266
voor iedereen die van nature
extreem gevoelig is.
extreem gevoelig is.
02:43
It's so hard and weird
that we sometimes wonder
that we sometimes wonder
47
151710
2864
Het is zo moeilijk en bizar
dat we ons soms afvragen
dat we ons soms afvragen
02:46
if we're being punked.
48
154598
1436
of we voor de gek worden gehouden.
02:49
It's filled simultaneously
with heartbreaking sweetness and beauty,
with heartbreaking sweetness and beauty,
49
157002
4954
Het zit het vol met hartverscheurende
lieflijkheid en pracht,
lieflijkheid en pracht,
02:53
desperate poverty,
50
161980
1775
verschrikkelijke armoede,
02:55
floods and babies and acne and Mozart,
51
163779
3544
overstromingen en baby's
en puistjes en Mozart,
en puistjes en Mozart,
02:59
all swirled together.
52
167347
2139
allemaal door elkaar geroerd.
03:01
I don't think it's an ideal system.
53
169510
2570
Geen perfect systeem volgens mij.
03:04
(Laughter)
54
172104
3316
(Gelach)
03:07
Number two: almost
everything will work again
everything will work again
55
175444
3395
Nummer twee:
bijna alles doet het weer
bijna alles doet het weer
03:10
if you unplug it for a few minutes --
56
178863
2341
als je de stekker er
een paar minuten uit laat --
een paar minuten uit laat --
03:13
(Laughter)
57
181228
2695
(Gelach)
03:15
(Applause)
58
183947
3282
(Applaus)
03:19
including you.
59
187253
1723
geldt ook voor jezelf.
03:22
Three: there is almost
nothing outside of you
nothing outside of you
60
190975
3238
Drie: er is bijna niets buiten jezelf
03:26
that will help in any kind of lasting way,
61
194237
2912
waar je op de lange termijn
echt iets aan hebt,
echt iets aan hebt,
03:29
unless you're waiting for an organ.
62
197173
1964
tenzij je zit te wachten op een orgaan.
03:31
You can't buy, achieve or date
serenity and peace of mind.
serenity and peace of mind.
63
199958
4938
Tevredenheid en gemoedsrust
kun je niet kopen, bereiken of veroveren.
kun je niet kopen, bereiken of veroveren.
03:36
This is the most horrible truth,
and I so resent it.
and I so resent it.
64
204920
3774
Dit is de vreselijkste waarheid
en die haat ik echt.
en die haat ik echt.
03:41
But it's an inside job,
65
209549
2224
Maar het is een taak voor de binnenkant
03:43
and we can't arrange peace
or lasting improvement
or lasting improvement
66
211797
2818
en we kunnen vrede
of blijvende verbetering niet regelen
of blijvende verbetering niet regelen
03:46
for the people we love most in the world.
67
214639
2388
voor de mensen van wie
we het meeste houden.
we het meeste houden.
03:49
They have to find their own ways,
68
217051
2080
Ze moeten het zelf doen,
03:51
their own answers.
69
219155
1622
op hun eigen manier.
03:52
You can't run alongside
your grown children
your grown children
70
220801
3627
Je kunt niet achter je volwassen
kinderen aan blijven rennen,
kinderen aan blijven rennen,
03:56
with sunscreen and ChapStick
on their hero's journey.
on their hero's journey.
71
224452
4586
met zonnebrandcrème en lippenbalsem,
tijdens hun heldenreis.
tijdens hun heldenreis.
04:01
You have to release them.
72
229062
2117
Je moet ze laten gaan.
04:03
It's disrespectful not to.
73
231203
2395
Het is respectloos om dat niet te doen.
04:07
And if it's someone else's problem,
74
235088
1859
Het probleem van iemand anders
04:08
you probably don't have
the answer, anyway.
the answer, anyway.
75
236971
2300
kan jij waarschijnlijk toch niet oplossen.
04:11
(Laughter)
76
239295
1192
(Gelach)
04:12
Our help is usually not very helpful.
77
240511
2743
Onze hulp helpt meestal toch niet veel.
04:15
Our help is often toxic.
78
243748
2425
Onze hulp is vaak giftig.
04:18
And help is the sunny side of control.
79
246824
2796
Helpen is een positieve benaming
voor controle uitoefenen.
voor controle uitoefenen.
04:22
Stop helping so much.
80
250836
2474
Houd toch eens op met al dat helpen.
04:25
Don't get your help and goodness
all over everybody.
all over everybody.
81
253334
3457
Stort je hulp en goedheid
toch niet zo over iedereen uit.
toch niet zo over iedereen uit.
04:28
(Laughter)
82
256815
2512
(Gelach)
04:31
(Applause)
83
259351
1661
(Applaus)
04:33
This brings us to number four:
84
261036
1973
Dat brengt ons bij nummer vier:
04:35
everyone is screwed up,
broken, clingy and scared,
broken, clingy and scared,
85
263033
3884
iedereen is gestoord,
gebroken, aanhankelijk en bang,
gebroken, aanhankelijk en bang,
04:38
even the people who seem
to have it most together.
to have it most together.
86
266941
2975
zelfs de mensen die het zo goed
voor elkaar lijken te hebben.
voor elkaar lijken te hebben.
04:41
They are much more like you
than you would believe,
than you would believe,
87
269940
2439
Ze lijken veel meer op jou dan je denkt,
04:44
so try not to compare your insides
to other people's outsides.
to other people's outsides.
88
272403
4648
dus vergelijk niet je eigen binnenkant
met andermans buitenkant.
met andermans buitenkant.
04:49
It will only make you worse
than you already are.
than you already are.
89
277075
2866
Daar word je nog erger van
dan je nu al bent.
dan je nu al bent.
04:51
(Laughter)
90
279965
2992
(Gelach)
04:56
Also, you can't save, fix
or rescue any of them
or rescue any of them
91
284272
3471
Je kunt ook niemand
redden of beter maken
redden of beter maken
04:59
or get anyone sober.
92
287767
2035
of van de drank afhelpen.
05:01
What helped me get clean
and sober 30 years ago
and sober 30 years ago
93
289826
2754
Ik kwam zelf 30 jaar geleden
van mijn verslavingen af
van mijn verslavingen af
05:04
was the catastrophe
of my behavior and thinking.
of my behavior and thinking.
94
292604
3611
door mijn rampzalige gedrag
en manier van denken.
en manier van denken.
05:08
So I asked some sober friends for help,
95
296239
2006
Ik vroeg een paar vrienden om hulp
05:10
and I turned to a higher power.
96
298269
1934
en keerde me tot een hogere macht.
05:12
One acronym for God
is the "gift of desperation,"
is the "gift of desperation,"
97
300227
4059
God zou kunnen staan voor
'Gift Of Desperation' (wanhoopsgeschenk),
'Gift Of Desperation' (wanhoopsgeschenk),
05:16
G-O-D,
98
304310
1429
G-O-D,
05:17
or as a sober friend put it,
99
305763
2032
of zoals een van die vrienden zei:
05:19
by the end I was deteriorating faster
than I could lower my standards.
than I could lower my standards.
100
307819
4967
ik takelde sneller af
dan ik mijn niveau kon verlagen.
dan ik mijn niveau kon verlagen.
05:24
(Laughter)
101
312810
6311
(Gelach)
05:31
So God might mean, in this case,
102
319145
2310
Dus God betekent
misschien wel, in dit geval,
misschien wel, in dit geval,
05:33
"me running out of any more good ideas."
103
321479
3141
'ik kan niks beters meer bedenken'.
05:37
While fixing and saving
and trying to rescue is futile,
and trying to rescue is futile,
104
325532
4166
Repareren, beschermen
en proberen te redden heeft geen nut,
en proberen te redden heeft geen nut,
05:41
radical self-care is quantum,
105
329722
3411
maar radicaal voor jezelf zorgen
maakt echt verschil
maakt echt verschil
05:45
and it radiates out from you
into the atmosphere
into the atmosphere
106
333157
3616
en je straalt dat ook uit,
05:48
like a little fresh air.
107
336797
1645
als een zuchtje frisse lucht.
05:50
It's a huge gift to the world.
108
338466
2581
Het is zo'n enorm geschenk voor de wereld.
05:53
When people respond by saying,
"Well, isn't she full of herself,"
"Well, isn't she full of herself,"
109
341071
4510
Krijg je reacties als:
"Zo, zij is zelfingenomen",
"Zo, zij is zelfingenomen",
05:57
just smile obliquely like Mona Lisa
110
345605
2966
dan glimlach je gewoon
als de Mona Lisa
als de Mona Lisa
06:00
and make both of you a nice cup of tea.
111
348595
2962
en zet je voor jullie beiden
een lekker kopje thee.
een lekker kopje thee.
06:04
Being full of affection
for one's goofy, self-centered,
for one's goofy, self-centered,
112
352605
4683
Vol zijn van genegenheid
voor je eigen gekke, egocentrische,
voor je eigen gekke, egocentrische,
06:09
cranky, annoying self
113
357312
2493
chagrijnige, vervelende zelf,
06:11
is home.
114
359829
1529
is thuis zijn.
06:13
It's where world peace begins.
115
361382
2032
Dat is waar wereldvrede begint.
06:17
Number five:
116
365038
1717
Nummer vijf:
06:18
chocolate with 75 percent cacao
is not actually a food.
is not actually a food.
117
366779
5064
chocola met 75 procent cacao
is geen echt levensmiddel.
is geen echt levensmiddel.
06:23
(Laughter)
118
371867
4012
(Gelach)
06:27
Its best use is as a bait in snake traps
119
375903
4080
Je kunt het het beste gebruiken
als lokmiddel in een slangenval
als lokmiddel in een slangenval
06:32
or to balance the legs of wobbly chairs.
120
380007
4560
of onder de poot van een wiebelige stoel.
06:36
It was never meant
to be considered an edible.
to be considered an edible.
121
384591
3251
Het was nooit bedoeld als iets eetbaars.
06:41
Number six --
122
389865
1365
Nummer zes --
06:43
(Laughter)
123
391254
3504
(Gelach)
06:46
writing.
124
394782
1256
schrijven.
06:48
Every writer you know writes
really terrible first drafts,
really terrible first drafts,
125
396874
4388
Alle schrijvers schrijven
ontzettend slechte eerste versies,
ontzettend slechte eerste versies,
06:53
but they keep their butt in the chair.
126
401286
2153
maar ze blijven op hun stoel zitten.
06:55
That's the secret of life.
127
403463
1720
Dat is het geheim.
06:57
That's probably the main difference
between you and them.
between you and them.
128
405207
3200
Dat is waarschijnlijk het grootste
verschil tussen jou en hen.
verschil tussen jou en hen.
07:00
They just do it.
129
408431
1462
Zij doen het gewoon.
07:01
They do it by prearrangement
with themselves.
with themselves.
130
409917
2566
Omdat ze dat met zichzelf
hebben afgesproken.
hebben afgesproken.
07:04
They do it as a debt of honor.
131
412507
2043
Zij doen het als een ereschuld.
07:07
They tell stories that come through them
132
415336
2294
Ze vertellen verhalen
die uit henzelf komen,
die uit henzelf komen,
07:09
one day at a time, little by little.
133
417654
2510
dag na dag, stukje bij beetje.
07:12
When my older brother was in fourth grade,
134
420188
2226
Toen mijn oudere broer
op de basisschool zat,
op de basisschool zat,
07:14
he had a term paper on birds
due the next day,
due the next day,
135
422438
3974
had hij eens een eindopdracht over vogels,
hij moest het de volgende dag inleveren
en was er nog niet aan begonnen.
en was er nog niet aan begonnen.
07:18
and he hadn't started.
136
426436
2280
07:20
So my dad sat down with him
with an Audubon book,
with an Audubon book,
137
428740
4082
Dus mijn vader ging bij hem zitten
met een vogelgids,
met een vogelgids,
07:24
paper, pencils and brads --
138
432846
2344
papier, potloden en splitpennen --
07:27
for those of you who have gotten
a little less young and remember brads --
a little less young and remember brads --
139
435214
5600
voor iedereen die niet zo jong meer is
en nog weet wat splitpennen zijn --
en nog weet wat splitpennen zijn --
07:32
and he said to my brother,
140
440838
2830
en hij zei tegen mijn broer:
07:35
"Just take it bird by bird, buddy.
141
443692
2610
"Eén vogel tegelijk, jongen.
07:38
Just read about pelicans
142
446326
2315
Lees eerst maar over de pelikaan
07:40
and then write about pelicans
in your own voice.
in your own voice.
143
448665
3856
en daarna schrijf je over de pelikaan
in je eigen woorden.
in je eigen woorden.
07:44
And then find out about chickadees,
144
452545
3155
Dan ga je verder met de meesjes
07:47
and tell us about them in your own voice.
145
455724
2771
en vertel je erover in je eigen woorden.
07:50
And then geese."
146
458519
1746
En dan de ganzen."
07:52
So the two most important things
about writing are: bird by bird
about writing are: bird by bird
147
460289
3748
Dus de twee belangrijkste dingen
omtrent schrijven zijn: één vogel tegelijk
omtrent schrijven zijn: één vogel tegelijk
en ontzettend slechte eerste versies.
07:56
and really god-awful first drafts.
148
464061
3106
07:59
If you don't know where to start,
149
467959
1675
Weet je niet waar je moet beginnen,
08:01
remember that every single thing
that happened to you is yours,
that happened to you is yours,
150
469658
3229
vergeet niet dat iedere ervaring
die je hebt beleefd van jou is
die je hebt beleefd van jou is
08:04
and you get to tell it.
151
472911
1516
en dat je erover mag vertellen.
08:06
If people wanted you to write
more warmly about them,
more warmly about them,
152
474852
3162
Als mensen zeggen dat je ze
niet aardig genoeg hebt beschreven,
niet aardig genoeg hebt beschreven,
08:10
they should've behaved better.
153
478038
1720
hadden ze zich beter moeten gedragen.
08:11
(Laughter)
154
479782
3030
(Gelach)
08:14
(Applause)
155
482836
2910
(Applaus)
08:19
You're going to feel like hell
if you wake up someday
if you wake up someday
156
487145
2873
Je zult je zo ellendig voelen
als je ooit wakker wordt
als je ooit wakker wordt
08:22
and you never wrote the stuff
157
490042
1761
en je hebt nooit opgeschreven
wat je op je hart hebt:
wat je op je hart hebt:
08:23
that is tugging on the sleeves
of your heart:
of your heart:
158
491827
3461
08:27
your stories, memories,
visions and songs --
visions and songs --
159
495312
3396
je verhalen, herinneringen,
ideeën en liedjes --
ideeën en liedjes --
08:30
your truth,
160
498732
1653
jouw waarheid,
08:32
your version of things --
161
500409
1825
jouw versie van de dingen --
08:34
in your own voice.
162
502258
1485
in je eigen woorden.
08:35
That's really all you have to offer us,
163
503767
2475
Dat is eigenlijk alles
wat je ons kunt geven
wat je ons kunt geven
08:38
and that's also why you were born.
164
506266
2454
en dat is ook de reden
waarom je bent geboren.
waarom je bent geboren.
08:42
Seven: publication and temporary
creative successes
creative successes
165
510488
4185
Zeven: uitgegeven worden
en kortstondige creatieve successen,
en kortstondige creatieve successen,
08:46
are something you have to recover from.
166
514697
2190
daar moet je van herstellen.
08:49
They kill as many people as not.
167
517744
2842
Daar gaan evenveel mensen
wel als niet aan dood.
wel als niet aan dood.
08:52
They will hurt, damage and change you
168
520610
2530
Het doet pijn, beschadigt je
en verandert je
en verandert je
08:55
in ways you cannot imagine.
169
523164
2114
op manieren
die je je niet kan voorstellen.
die je je niet kan voorstellen.
08:57
The most degraded
and evil people I've ever known
and evil people I've ever known
170
525707
3516
De meest aangetaste en slechte
mensen die ik ooit heb ontmoet,
mensen die ik ooit heb ontmoet,
09:01
are male writers who've had
huge best sellers.
huge best sellers.
171
529247
3109
zijn mannelijke schrijvers
van enorme bestsellers.
van enorme bestsellers.
09:05
And yet, returning to number one,
that all truth is paradox,
that all truth is paradox,
172
533093
4157
En toch, even terug naar nummer één,
dat alle waarheid paradoxaal is,
dat alle waarheid paradoxaal is,
09:09
it's also a miracle
to get your work published,
to get your work published,
173
537274
2425
het is ook heel speciaal
als je werk wordt uitgegeven,
als je werk wordt uitgegeven,
09:11
to get your stories read and heard.
174
539723
2836
dat je verhalen worden gelezen en gehoord.
09:14
Just try to bust yourself
gently of the fantasy
gently of the fantasy
175
542583
2755
Maar maak jezelf voorzichtig
los van het idee
los van het idee
09:17
that publication will heal you,
176
545362
2454
dat uitgeven een helende
werking zal hebben,
werking zal hebben,
09:19
that it will fill the Swiss-cheesy
holes inside of you.
holes inside of you.
177
547840
4084
dat het de gatenkaasachtige
holtes vanbinnen zal vullen.
holtes vanbinnen zal vullen.
09:23
It can't.
178
551948
1594
Dat kan het niet.
09:25
It won't.
179
553566
1360
Dat zal het niet.
09:26
But writing can.
180
554950
1705
Maar schrijven kan dat wel.
09:28
So can singing in a choir
or a bluegrass band.
or a bluegrass band.
181
556679
3598
En zingen in een koor
of een bluegrassband ook.
of een bluegrassband ook.
09:32
So can painting community
murals or birding
murals or birding
182
560301
3307
En dat geldt ook voor
muurschilderingen maken of vogelen
muurschilderingen maken of vogelen
09:35
or fostering old dogs
that no one else will.
that no one else will.
183
563632
3168
of het zorgen voor oude honden
die niemand meer wil hebben.
die niemand meer wil hebben.
09:40
Number eight: families.
184
568570
3051
Nummer acht: familie.
09:44
Families are hard, hard, hard,
185
572883
3096
Families zijn moeilijk,
moeilijk, moeilijk,
moeilijk, moeilijk,
09:48
no matter how cherished
and astonishing they may also be.
and astonishing they may also be.
186
576003
3426
hoe gekoesterd en geweldig
ze ook kunnen zijn.
ze ook kunnen zijn.
09:51
Again, see number one.
187
579453
2126
Kijk maar weer naar nummer één.
09:53
(Laughter)
188
581603
1047
(Gelach)
09:54
At family gatherings where you suddenly
feel homicidal or suicidal --
feel homicidal or suicidal --
189
582674
4288
Als je je op een familiebijeenkomst
opeens moordzuchtig of suïcidaal voelt,
opeens moordzuchtig of suïcidaal voelt,
09:58
(Laughter)
190
586986
1016
(Gelach)
10:00
remember that in all cases,
191
588026
2331
vergeet dan niet dat het in alle gevallen
een wonder is dat wij precies zo
zijn verwekt en geboren als we zijn.
zijn verwekt en geboren als we zijn.
10:02
it's a miracle that any of us,
specifically, were conceived and born.
specifically, were conceived and born.
192
590381
5464
10:08
Earth is forgiveness school.
193
596520
1927
Aarde is vergevingsschool.
10:10
It begins with forgiving yourself,
194
598471
2110
Dat begint met het vergeven van jezelf,
10:12
and then you might as well
start at the dinner table.
start at the dinner table.
195
600605
3274
misschien moet je daar dan maar meteen
mee beginnen aan de eettafel.
mee beginnen aan de eettafel.
10:16
That way, you can do this work
in comfortable pants.
in comfortable pants.
196
604640
3645
Dan kan je dit werk tenminste doen
in een broek die lekker zit.
in een broek die lekker zit.
10:20
(Laughter)
197
608309
2946
(Gelach)
10:23
When William Blake said that we are here
198
611279
1947
Toen William Blake zei dat we hier zijn
10:25
to learn to endure the beams of love,
199
613250
2988
om de stralen van de liefde
te leren verdragen,
te leren verdragen,
10:28
he knew that your family would be
an intimate part of this,
an intimate part of this,
200
616262
3333
wist hij dat je familie
hier nauw bij betrokken zou zijn,
hier nauw bij betrokken zou zijn,
10:31
even as you want to run screaming
for your cute little life.
for your cute little life.
201
619619
3694
zelfs als je er het liefst
gillend vandoor zou gaan.
gillend vandoor zou gaan.
10:35
But I promise you are up to it.
202
623811
2559
Maar ik weet zeker dat je het kunt.
10:38
You can do it, Cinderella, you can do it,
203
626394
3380
Je kan het Assepoester, je kan het --
10:41
and you will be amazed.
204
629798
2025
en je zult versteld staan.
10:45
Nine: food.
205
633164
1793
Negen: eten.
10:48
Try to do a little better.
206
636187
2538
Probeer het ietsjes beter te doen.
10:51
I think you know what I mean.
207
639497
1890
Je weet vast wel wat ik bedoel.
10:53
(Laughter)
208
641411
3645
(Gelach)
11:03
Number 10 --
209
651159
1151
Nummer tien --
11:04
(Laughter)
210
652334
2224
(Gelach)
11:06
grace.
211
654582
1185
genade.
11:08
Grace is spiritual WD-40,
212
656428
3107
Genade is spirituele smeerolie
11:11
or water wings.
213
659559
1480
of zwembandjes.
11:13
The mystery of grace is that God loves
Henry Kissinger and Vladimir Putin
Henry Kissinger and Vladimir Putin
214
661063
5967
Het mysterieuze van genade
is dat God evenveel houdt
is dat God evenveel houdt
van Henry Kissinger
en Vladimir Poetin en mij,
en Vladimir Poetin en mij,
11:19
and me
215
667054
1159
11:20
exactly as much as He or She
loves your new grandchild.
loves your new grandchild.
216
668237
4356
precies evenveel als Hij of Zij
van je pasgeboren kleinkind houdt.
van je pasgeboren kleinkind houdt.
11:24
Go figure.
217
672988
1217
Wat denk je daarvan.
11:26
(Laughter)
218
674229
1777
(Gelach)
11:28
The movement of grace
is what changes us, heals us
is what changes us, heals us
219
676030
3337
De aanwezigheid van genade
is wat ons verandert, heelt
is wat ons verandert, heelt
11:31
and heals our world.
220
679391
1998
en wat onze wereld heelt.
11:33
To summon grace, say, "Help,"
and then buckle up.
and then buckle up.
221
681413
3771
Om genade te ontvangen,
roep "Help" en houd je goed vast.
roep "Help" en houd je goed vast.
11:37
Grace finds you exactly where you are,
222
685208
2690
Genade vindt jou precies waar je bent,
11:39
but it doesn't leave you
where it found you.
where it found you.
223
687922
2525
maar ze laat je daar niet staan.
11:42
And grace won't look
like Casper the Friendly Ghost,
like Casper the Friendly Ghost,
224
690471
3096
Genade ziet er niet uit
als Casper het Spookje, helaas.
als Casper het Spookje, helaas.
11:45
regrettably.
225
693591
1605
11:47
But the phone will ring
or the mail will come
or the mail will come
226
695220
2383
Maar je telefoon gaat of de post komt
11:49
and then against all odds,
227
697627
1480
en tegen alle verwachtingen in
11:51
you'll get your sense of humor
about yourself back.
about yourself back.
228
699131
2979
krijg je je gevoel voor zelfspot terug.
11:54
Laughter really is carbonated holiness.
229
702571
3319
Lachen is eigenlijk
koolzuurhoudende heiligheid.
koolzuurhoudende heiligheid.
11:58
It helps us breathe again and again
230
706874
2692
Het helpt ons telkens
te kunnen ademhalen
te kunnen ademhalen
12:01
and gives us back to ourselves,
231
709590
2133
en weer bij onszelf terug te keren,
12:03
and this gives us faith
in life and each other.
in life and each other.
232
711747
3737
en het versterkt ons geloof
in het leven en in elkaar.
in het leven en in elkaar.
12:08
And remember -- grace always bats last.
233
716495
3978
Vergeet niet: genade
heeft altijd het laatste woord.
heeft altijd het laatste woord.
12:13
Eleven: God just means goodness.
234
721652
3109
Elf: God betekent gewoon
'alles wat goed is'.
'alles wat goed is'.
12:16
It's really not all that scary.
235
724785
2441
Echt niets engs aan.
12:19
It means the divine or a loving,
animating intelligence,
animating intelligence,
236
727250
4450
Het betekent het hemelse
of een liefdevol, bezield inzicht
of een liefdevol, bezield inzicht
12:23
or, as we learned
from the great "Deteriorata,"
from the great "Deteriorata,"
237
731724
3725
of, volgens de beroemde Deteriorata,
12:27
"the cosmic muffin."
238
735473
1608
'de kosmische muffin'.
12:29
A good name for God is: "Not me."
239
737800
2919
Een goede naam voor God is: 'Niet ik'.
12:33
Emerson said that
the happiest person on Earth
the happiest person on Earth
240
741827
2746
Emerson zei dat
de gelukkigste persoon op aarde
de gelukkigste persoon op aarde
12:36
is the one who learns from nature
the lessons of worship.
the lessons of worship.
241
744597
4178
degene is die van de natuur
leert aanbidden.
leert aanbidden.
12:40
So go outside a lot and look up.
242
748799
3126
Dus ga naar buiten en kijk naar boven.
12:43
My pastor said you can trap bees
on the bottom of mason jars without lids
on the bottom of mason jars without lids
243
751949
4503
Mijn pastoor zei dat je bijen
in een leeg jampotje gevangen kunt houden,
in een leeg jampotje gevangen kunt houden,
12:48
because they don't look up,
244
756476
1713
omdat ze niet naar boven kijken,
12:50
so they just walk around bitterly
bumping into the glass walls.
bumping into the glass walls.
245
758213
4400
dus ze lopen maar wat verveeld rond,
steeds tegen het glas aan te stoten.
steeds tegen het glas aan te stoten.
12:54
Go outside. Look up.
246
762637
2368
Ga naar buiten.
Kijk naar boven.
Kijk naar boven.
12:57
Secret of life.
247
765029
1367
Het geheim van het leven.
12:59
And finally: death.
248
767477
1864
En ten slotte: de dood.
13:02
Number 12.
249
770373
1280
Nummer twaalf.
13:04
Wow and yikes.
250
772646
1777
Wauw en jakkes.
13:07
It's so hard to bear when the few people
you cannot live without die.
you cannot live without die.
251
775375
4225
Het is zo moeilijk als de paar mensen
die je niet kunt missen, overlijden.
die je niet kunt missen, overlijden.
13:11
You'll never get over these losses,
and no matter what the culture says,
and no matter what the culture says,
252
779624
3637
Die verliezen, daar kom je nooit overheen
en wat de cultuur ook is,
en wat de cultuur ook is,
13:15
you're not supposed to.
253
783285
1867
dat is ook niet de bedoeling.
13:17
We Christians like to think of death
as a major change of address,
as a major change of address,
254
785176
5143
Wij christenen zien de dood meestal
als een enorm verhuisbericht,
als een enorm verhuisbericht,
13:22
but in any case, the person
will live again fully in your heart
will live again fully in your heart
255
790343
4586
maar hoe dan ook, die persoon
zal weer volop leven, in jouw hart,
zal weer volop leven, in jouw hart,
13:26
if you don't seal it off.
256
794953
1992
als je dat niet afsluit tenminste.
13:28
Like Leonard Cohen said,
"There are cracks in everything,
"There are cracks in everything,
257
796969
2768
Leonard Cohen zei:
"In alles zit wel een barst
en zo komt het licht naar binnen."
en zo komt het licht naar binnen."
13:31
and that's how the light gets in."
258
799761
1853
13:33
And that's how we feel
our people again fully alive.
our people again fully alive.
259
801638
3578
En zo brengen we onze geliefden
weer helemaal tot leven.
weer helemaal tot leven.
13:39
Also, the people will make
you laugh out loud
you laugh out loud
260
807240
4011
Ze zullen je ook
aan het lachen maken, hardop,
aan het lachen maken, hardop,
op de meest ongepaste momenten
13:43
at the most inconvenient times,
261
811275
3066
13:46
and that's the great good news.
262
814365
2074
en dat is het echte goede nieuws.
13:48
But their absence will also be a lifelong
nightmare of homesickness for you.
nightmare of homesickness for you.
263
816463
4455
Maar hun afwezigheid is ook
een levenslange nachtmerrie van heimwee.
een levenslange nachtmerrie van heimwee.
13:52
Grief and friends, time and tears
will heal you to some extent.
will heal you to some extent.
264
820942
4681
Rouw en vrienden, tijd en tranen
zullen tot op bepaalde hoogte helend zijn.
zullen tot op bepaalde hoogte helend zijn.
13:57
Tears will bathe and baptize
and hydrate and moisturize you
and hydrate and moisturize you
265
825647
4251
Tranen baden, dopen,
hydrateren en verzorgen zowel jou
hydrateren en verzorgen zowel jou
14:01
and the ground on which you walk.
266
829922
2329
als de grond waarop je loopt.
14:04
Do you know the first thing
that God says to Moses?
that God says to Moses?
267
832275
3031
Weet je wat het eerste was
dat God tegen Mozes zei?
dat God tegen Mozes zei?
14:08
He says, "Take off your shoes."
268
836028
2494
Hij zei: "Doe je schoenen uit."
14:11
Because this is holy ground,
all evidence to the contrary.
all evidence to the contrary.
269
839079
4040
Want dit is heilige grond,
ook al lijkt het er totaal niet op.
ook al lijkt het er totaal niet op.
14:15
It's hard to believe,
but it's the truest thing I know.
but it's the truest thing I know.
270
843143
3065
Raar misschien, maar dat is
de grootste waarheid die ik ken.
de grootste waarheid die ik ken.
14:18
When you're a little bit older,
like my tiny personal self,
like my tiny personal self,
271
846232
4142
Als je wat ouder bent, zoals ikzelf,
14:22
you realize that death
is as sacred as birth.
is as sacred as birth.
272
850398
3806
dan kom je erachter dat de dood
net zo heilig is als de geboorte.
net zo heilig is als de geboorte.
14:26
And don't worry -- get on with your life.
273
854785
2994
En wees niet bang, leef lekker verder.
14:30
Almost every single death
is easy and gentle
is easy and gentle
274
858405
4495
Bijna iedere dood
is gemakkelijk en zacht,
is gemakkelijk en zacht,
14:34
with the very best people surrounding you
275
862924
3016
met de beste mensen om je heen,
14:37
for as long as you need.
276
865964
1843
zo lang als je ze nodig hebt.
14:39
You won't be alone.
277
867831
1640
Je zult niet alleen zijn.
14:42
They'll help you cross over
to whatever awaits us.
to whatever awaits us.
278
870686
3668
Zij helpen je oversteken naar
wat er ook maar op ons staat te wachten.
wat er ook maar op ons staat te wachten.
14:46
As Ram Dass said,
279
874871
1737
Ram Dass zei:
14:48
"When all is said and done,
280
876632
1860
"Uiteindelijk brengt iedereen
elkaar alleen maar thuis."
elkaar alleen maar thuis."
14:50
we're really just all walking
each other home."
each other home."
281
878516
3000
14:55
I think that's it,
282
883024
1588
Dat is het denk ik,
14:56
but if I think of anything else,
283
884636
2102
maar als ik nog iets anders bedenk,
14:58
I'll let you know.
284
886762
1462
dan laat ik het je weten.
15:00
Thank you.
285
888248
1203
Dankjewel.
15:01
(Applause)
286
889475
1579
(Applaus)
15:03
Thank you.
287
891078
1276
Bedankt.
15:04
(Applause)
288
892378
1808
(Applaus)
15:06
I was very surprised to be asked to come,
289
894210
2154
Ik was heel verbaasd
dat ik was uitgenodigd,
dat ik was uitgenodigd,
15:08
because it is not my realm,
290
896388
2683
want het is niet echt mijn terrein,
technologie, design of entertainment.
15:11
technology or design or entertainment.
291
899095
2327
Mijn terrein is meer geloof en schrijven
15:13
I mean, my realm is sort of
faith and writing
faith and writing
292
901446
3181
15:16
and kind of lurching along together.
293
904651
2950
en samen vooruit proberen te komen.
Dus ik was verbaasd,
15:19
And I was surprised,
294
907625
1763
15:21
but they said I could give a talk,
and I said I'd love to.
and I said I'd love to.
295
909412
4273
maar ze zeiden dat ik een talk mocht doen
en dat vond ik hartstikke leuk.
en dat vond ik hartstikke leuk.
(Video) Weet je niet
waar je moet beginnen,
waar je moet beginnen,
15:25
(Video) If you don't know where to start,
296
913709
2052
vergeet niet dat iedere ervaring
die je hebt beleefd van jou is
die je hebt beleefd van jou is
15:27
remember that every single thing
that happened to you is yours
that happened to you is yours
297
915785
3125
en dat je erover mag vertellen.
15:30
and you get to tell it.
298
918934
1378
15:32
Anne Lamott: People are very frightened
and feel really doomed
and feel really doomed
299
920336
3105
Anne Lamott: Mensen zijn heel bang
en voelen zich zo verslagen
en voelen zich zo verslagen
15:35
in America these days,
300
923465
1188
in Amerika tegenwoordig
15:36
and I just wanted to help people
get their sense of humor about it
get their sense of humor about it
301
924677
3141
en ik wou mensen gewoon helpen
om de humor er van in te zien
om de humor er van in te zien
15:39
and to realize how much isn't a problem.
302
927842
3598
en zich te realiseren hoeveel eigenlijk
helemaal geen probleem is.
helemaal geen probleem is.
15:43
If you take an action,
303
931464
3226
En als je iets wilt doen,
15:47
take a really healthy or loving
or friendly action,
or friendly action,
304
935539
3563
doe dan iets heel gezonds
of liefdevols of vriendelijks,
of liefdevols of vriendelijks,
15:51
you'll have loving and friendly feelings.
305
939126
2861
dan krijg je ook een liefdevol
en vriendelijk gevoel.
en vriendelijk gevoel.
ABOUT THE SPEAKER
Anne Lamott - Novelist, essayistWith disarming familiarity, Anne Lamott tackles what most don’t like to consider. Her honest writing helps us make sense of life’s chaos.
Why you should listen
Anne Lamott hooks into our common experience and guides us to an understanding infused with openness. An activist, former alcoholic and Sunday School teacher, Lamott uses humor to weave through loss, parenthood, faith and the cancer diagnosis given to her best friend, in beloved books like Bird by Bird and Help, Thanks, Wow: The Three Essential Prayers. She says, "Hope begins in the dark ... if you just show up and try to do the right thing, the dawn will come. You wait and watch and work: you don't give up."
Her next book, Hallelujah Anyway: Rediscovering Mercy, was released in April 2017.
Anne Lamott | Speaker | TED.com