ABOUT THE SPEAKER
Sarah T. Stewart - Planetary scientist
Sarah T. Stewart specializes in the study of collisions in the solar system.

Why you should listen

Sarah T. Stewart has been a Professor in the Department of Earth and Planetary Sciences at UC Davis since 2014, following 11 years as a Professor at Harvard University. A planetary scientist and MacArthur Fellow, she specializes in the study of collisions in the solar system and directs the Shock Compression Laboratory, which uses light gas guns to study shock waves in planetary materials. Stewart is best known for proposing a new model for the origin of the Moon, and she is dedicated to public outreach in the planetary sciences.

More profile about the speaker
Sarah T. Stewart | Speaker | TED.com
TED Salon U.S. Air Force

Sarah T. Stewart: Where did the Moon come from? A new theory

Sarah T. Stewart: Waar kwam de maan vandaan? Een nieuwe theorie

Filmed:
2,805,305 views

De aarde en de maan zijn als identieke tweelingen, samengesteld uit exact dezelfde materialen -- wat echt vreemd is, omdat geen andere gekende hemellichamen dit soort chemische relaties delen. Wat is verantwoordelijk voor deze speciale band? Op zoek naar een antwoord ontdekte planetaire wetenschapper en MacArthur 'Genius' Sarah T. Stewart een nieuw soort astronomisch object -- een synestia -- en een nieuwe manier om het mysterie van de oorsprong van de maan op te lossen.
- Planetary scientist
Sarah T. Stewart specializes in the study of collisions in the solar system. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:13
NobodyNiemand likessympathieën to make a mistakevergissing.
0
1161
2331
Niemand houdt van fouten maken.
00:16
And I madegemaakt a whoppingmaar liefst one.
1
4462
1847
En ik maakte er een kolossale.
00:19
And figuringuitzoeken out what I did wrongfout
led to a discoveryontdekking
2
7534
5298
Uitzoeken wat ik fout deed,
leidde tot een ontdekking
00:24
that completelyhelemaal changesveranderingen the way
we think about the EarthAarde and MoonMaan.
3
12856
3497
die de manier waarop we denken
over Aarde en Maan volledig veranderde.
00:29
I'm a planetaryplanetair scientistwetenschapper,
4
17531
1920
Ik ben een planetaire wetenschapper
00:31
and my favoritefavoriete thing to do
is smashSmash planetsplaneten togethersamen.
5
19475
3730
en wat ik het leukste vind,
is planeten tegen elkaar laten knallen.
00:35
(LaughterGelach)
6
23229
1011
(Gelach)
00:36
In my lablaboratorium, I can shootschieten at rocksrotsen
usinggebruik makend van cannonskanonnen like this one.
7
24264
5819
In mijn lab kan ik op stenen schieten
met dit soort kanonnen.
00:43
(CannonKanon shotschot)
8
31120
1246
(Kanonschot)
00:44
(LaughterGelach)
9
32762
1075
(Gelach)
00:46
In my experimentsexperimenten, I can generatevoortbrengen
the extremeextreem conditionsvoorwaarden
10
34278
4032
In mijn experimenten kan ik
de extreme omstandigheden genereren
00:50
duringgedurende planetplaneet formationvorming.
11
38334
1626
die optreden tijdens planeetvorming.
00:52
And with computercomputer modelsmodellen,
I can collidein botsing komen wholegeheel planetsplaneten togethersamen
12
40775
4018
Met computermodellen kan ik
hele planeten op elkaar laten inslaan
00:56
to make them growgroeien,
13
44817
1710
om ze te groter te maken,
00:58
or I can destroyvernietigen them.
14
46551
1587
of ik kan ze vernietigen.
01:00
(LaughterGelach)
15
48162
1077
(Gelach)
01:02
I want to understandbegrijpen
how to make the EarthAarde and the MoonMaan
16
50354
4424
Ik wil begrijpen hoe de Aarde
en de Maan ontstonden
01:06
and why the EarthAarde is so differentverschillend
from other planetsplaneten.
17
54802
3240
en waarom de Aarde zo anders is
dan andere planeten.
01:11
The leadingleidend ideaidee for the originoorsprong
of the EarthAarde and MoonMaan
18
59414
3737
De leidende gedachte over de oorsprong
van de Aarde en de Maan
01:15
is calledriep the "giantreusachtig impactbotsing theorytheorie."
19
63175
1955
heet de ‘grote-inslagtheorie’.
Die theorie stelt dat een ding zo groot
als Mars op de jonge Aarde insloeg
01:18
The theorytheorie statesstaten that a Mars-sizedMars-sized bodylichaam
struckgeslagen the youngjong EarthAarde,
20
66011
3408
01:21
and the MoonMaan formedgevormde from
the debrispuin discschijf around the planetplaneet.
21
69443
5325
en de Maan zich vormde
uit de puinschijf rond de planeet.
01:28
The theorytheorie can explainuitleg geven
so manyveel things about the MoonMaan,
22
76061
3211
De theorie kan zo veel dingen
over de Maan verklaren,
01:31
but it has a hugereusachtig flawfout:
23
79296
2021
maar heeft een enorm zwak punt:
01:34
it predictsvoorspelt that the MoonMaan is mostlymeestal madegemaakt
from the Mars-sizedMars-sized planetplaneet,
24
82051
4531
ze voorspelt dat de Maan
voornamelijk is gemaakt
van de Mars-achtige planeet,
01:38
that the EarthAarde and the MoonMaan
are madegemaakt from differentverschillend materialsmaterialen.
25
86606
3344
dat dus de Aarde en de Maan
gemaakt zijn van verschillende materialen.
01:42
But that's not what we see.
26
90504
1661
Maar dat is niet wat we zien.
01:45
The EarthAarde and the MoonMaan
are actuallywerkelijk like identicalidentiek twinsTwins.
27
93154
3717
De Aarde en de Maan zijn eigenlijk
een soort identieke tweeling.
01:49
The geneticgenetisch codecode of planetsplaneten is writtengeschreven
in the isotopesisotopen of the elementselementen.
28
97704
4897
De genetische code van de planeten
staat geschreven
in de isotopen van de elementen.
01:54
The EarthAarde and MoonMaan
have identicalidentiek isotopesisotopen.
29
102625
2869
De Aarde en de Maan
hebben identieke isotopen.
01:57
That meansmiddelen that the EarthAarde and MoonMaan
are madegemaakt from the samedezelfde materialsmaterialen.
30
105518
4641
Dat betekent dat de Aarde en de Maan
gemaakt zijn van dezelfde materialen.
02:03
It's really strangevreemd that the EarthAarde
and the MoonMaan are twinsTwins.
31
111080
3623
Het is echt vreemd dat de Aarde
en de Maan een tweeling zijn.
Alle planeten zijn gemaakt
van verschillende materialen,
02:07
All of the planetsplaneten are madegemaakt
from differentverschillend materialsmaterialen,
32
115160
2636
dus hebben ze allemaal
verschillende isotopen,
02:09
so they all have differentverschillend isotopesisotopen,
33
117820
2129
ze hebben allemaal
hun eigen genetische code.
02:11
they all have theirhun owneigen geneticgenetisch codecode.
34
119973
2055
02:14
No other planetaryplanetair bodieslichamen
have the samedezelfde geneticgenetisch relationshipverhouding.
35
122695
4456
Geen andere planetaire lichamen
hebben dezelfde genetische verwantschap.
02:19
Only the EarthAarde and MoonMaan are twinsTwins.
36
127824
2447
Alleen de Aarde en de Maan
zijn tweelingen.
02:23
When I startedbegonnen workingwerkend
on the originoorsprong of the MoonMaan,
37
131588
2575
Toen ik begon te werken
aan de oorsprong van de Maan,
02:26
there were scientistswetenschappers that wanted to
rejectverwerpen the wholegeheel ideaidee of the giantreusachtig impactbotsing.
38
134187
4077
waren er wetenschappers die het hele idee
van de grote inslag wilden verwerpen.
Ze zagen geen enkele manier
waarop deze theorie
02:30
They didn't see any way for this theorytheorie
to explainuitleg geven the specialspeciaal relationshipverhouding
39
138288
4181
de bijzondere relatie tussen
de Aarde en de Maan kon verklaren.
02:34
betweentussen the EarthAarde and the MoonMaan.
40
142493
1736
02:36
We were all tryingproberen to think of newnieuwe ideasideeën.
41
144729
2554
We waren allemaal op zoek
naar nieuwe ideeën.
02:40
The problemprobleem was,
there weren'twaren niet any better ideasideeën.
42
148084
2980
Het probleem was dat er
geen betere ideeën waren.
02:43
All of the other ideasideeën
had even biggergroter flawsgebreken.
43
151768
3534
Alle andere ideeën hadden
nog grotere gebreken.
02:48
So we were tryingproberen to rescueredden
the giantreusachtig impactbotsing theorytheorie.
44
156437
3622
Dus probeerden we
de grote-inslagtheorie te redden.
02:53
A youngjong scientistwetenschapper in my groupgroep suggestedgesuggereerd
that we try changingveranderen the spinspinnen
45
161376
4881
Een jonge wetenschapper in mijn groep
stelde voor de draaisnelheid
van de grote inslag te wijzigen.
02:58
of the giantreusachtig impactbotsing.
46
166281
1365
02:59
Maybe makingmaking the EarthAarde spinspinnen fastersneller
could mixmengen more materialmateriaal
47
167670
4394
Misschien zou het sneller
laten draaien de Aarde
meer materiaal kunnen mengen
en de Maan verklaren.
03:04
and explainuitleg geven the MoonMaan.
48
172088
1839
03:06
The Mars-sizedMars-sized impactorbotslichaam had been chosenuitgekozen
49
174623
2683
De Mars-achtige inslagplaneet
werd geselecteerd
03:09
because it could make the MoonMaan
50
177330
1743
omdat hij zowel de Maan
03:11
and make the lengthlengte of Earth'sAarde day.
51
179097
2941
als de lengte van
de Aardedag zou verklaren.
Mensen waren zeer gecharmeerd
van dat deel van het model.
03:15
People really likedvond
that partdeel of the modelmodel-.
52
183227
2202
03:18
But what if something elseanders determinedvastbesloten
the lengthlengte of Earth'sAarde day?
53
186481
3417
Maar wat als er iets anders
de lengte van de Aardedag bepaalde?
03:22
Then there would be manyveel more possiblemogelijk
giantreusachtig impactsimpacts that could make the MoonMaan.
54
190484
4722
Dan zouden er veel meer
grote inslagen zijn
die de Maan hadden kunnen maken.
03:28
I was curiousnieuwsgierig about what could happengebeuren,
55
196444
2665
Ik was nieuwsgierig
naar wat er kon gebeuren,
03:31
so I triedbeproefd simulatingsimuleren
faster-spinningsneller-Spinning giantreusachtig impactsimpacts,
56
199133
4387
dus probeerde ik sneller draaiende
grote inslagen te simuleren
03:35
and I foundgevonden that it is possiblemogelijk
57
203544
2484
en ik vond dat het mogelijk is
03:38
to make a discschijf out of the samedezelfde
mixturemengsel of materialsmaterialen as the planetplaneet.
58
206052
3878
een schijf te maken van hetzelfde
materiaalmengsel als de planeet.
03:42
We were prettymooi excitedopgewonden.
59
210871
2010
We waren zeer enthousiast.
03:44
Maybe this was the way
to explainuitleg geven the MoonMaan.
60
212905
2672
Misschien kon dit de Maan verklaren.
03:48
The problemprobleem is, we alsoook foundgevonden
that that's just not very likelywaarschijnlijk.
61
216950
5304
Het probleem was dat we vonden
dat het ook niet erg waarschijnlijk was.
03:54
MostDe meeste of the time, the discschijf
is differentverschillend from the planetplaneet,
62
222278
3080
Meestal is de schijf anders dan de planeet
en het tot stand komen
van onze Maan op deze manier
03:57
and it lookedkeek like
makingmaking our MoonMaan this way
63
225382
2837
zou een astronomisch toeval zijn.
04:00
would be an astronomicalsterrenkundig coincidencetoeval,
64
228243
3157
04:04
and it was just hardhard
for everyoneiedereen to acceptaccepteren the ideaidee
65
232243
2984
En het was voor iedereen moeilijk
om het idee te accepteren
04:07
that the Moon'sVan maan specialspeciaal connectionverbinding
to EarthAarde was an accidentongeval.
66
235251
3811
dat de speciale band
tussen Aarde en Maan toeval was.
04:13
The giantreusachtig impactbotsing theorytheorie
was still in troublemoeite,
67
241220
2750
De grote-inslagtheorie
gaf nog steeds problemen
04:16
and we were still tryingproberen to figurefiguur out
how to make the MoonMaan.
68
244911
3139
en we waren nog steeds bezig
om erachter te komen hoe de Maan te maken.
04:21
Then camekwam the day
when I realizedrealiseerde my mistakevergissing.
69
249932
3964
Toen kwam de dag
dat ik mijn fout realiseerde.
04:27
My studentstudent and I were looking at the datagegevens
from these fast-spinningsnel draaiend giantreusachtig impactsimpacts.
70
255471
4939
Mijn student en ik
waren de gegevens aan het bekijken
van deze snel draaiende grote inslagen.
04:32
On that day, we weren'twaren niet actuallywerkelijk
thinkinghet denken about the MoonMaan,
71
260434
2682
We waren niet echt
aan het nadenken over de Maan,
04:35
we were looking at the planetplaneet.
72
263140
1655
we keken naar de planeet.
04:36
The planetplaneet getskrijgt super-hotSuper-Hot
and partiallygedeeltelijk vaporizedverdampt
73
264819
2539
De planeet wordt superheet
en verdampt gedeeltelijk
04:39
from the energyenergie of the impactbotsing.
74
267382
2166
door de energie van de inslag.
Maar de data zagen er niet uit
als die van een planeet.
04:43
But the datagegevens didn't look like a planetplaneet.
75
271479
1998
04:45
It lookedkeek really strangevreemd.
76
273501
1423
Het zag er echt vreemd uit.
04:47
The planetplaneet was weirdlygriezelig
connectedaangesloten to the discschijf.
77
275388
2397
De planeet was vreemd
verbonden met de schijf.
04:51
I got that super-excitedSuper-opgewonden feelinggevoel
78
279433
2787
Ik kreeg dat super-enthousiaste gevoel
04:54
when something really wrongfout
mightmacht be something really interestinginteressant.
79
282244
3701
wanneer iets echt fouts
heel interessant kan zijn.
05:00
In all of my calculationsberekeningen,
80
288011
1328
In al mijn berekeningen had ik aangenomen
05:01
I had assumedaangenomen there was a planetplaneet
with a separatescheiden discschijf around it.
81
289363
3260
dat er een planeet was
met een aparte schijf eromheen.
05:04
CalculatingBerekening what was in the discschijf
was how we testedgetest
82
292647
2425
Door te berekenen wat er in de schijf zat,
testten we of een inslag
de Maan kon maken.
05:07
whetherof an impactbotsing could make the MoonMaan.
83
295096
2401
05:10
But it didn't look that simpleeenvoudig anymoremeer.
84
298828
2178
Maar zo eenvoudig
zag het er niet meer uit.
05:15
We were makingmaking the mistakevergissing
85
303756
3083
We maakten de fout
05:18
of thinkinghet denken that a planetplaneet was always
going to look like a planetplaneet.
86
306863
4281
te denken dat een planeet er altijd
zou gaan uitzien als een planeet.
05:24
On that day, I knewwist that a giantreusachtig impactbotsing
was makingmaking something completelyhelemaal newnieuwe.
87
312190
6919
Op die dag wist ik dat een grote inslag
iets compleet nieuws maakte.
05:33
I've had eurekaEureka momentsmomenten.
88
321133
1826
Ik heb eureka-momenten gehad.
05:35
This was not one of them.
89
323655
1619
Dit was er geen.
05:37
(LaughterGelach)
90
325298
1167
(Gelach)
05:38
I really didn't know what was going on.
91
326489
2913
Ik wist echt niet wat er gaande was.
05:42
I had this strangevreemd, newnieuwe objectvoorwerp
in frontvoorkant of me
92
330062
2152
Ik had dit vreemde, nieuwe object voor me
05:44
and the challengeuitdaging
to try and figurefiguur it out.
93
332238
2781
en de uitdaging om het uit te vogelen.
05:48
What do you do when facedgeconfronteerd
with the unknownonbekend?
94
336473
2914
Wat als je geconfronteerd wordt
met het onbekende?
05:52
How do you even startbegin?
95
340054
1681
Hoe begin je er zelfs aan?
05:55
We questionedondervraagd everything:
96
343058
1769
Wij stelden alles in vraag.
05:57
What is a planetplaneet?
97
345400
1195
Wat is een planeet?
05:58
When is a planetplaneet no longerlanger
a planetplaneet anymoremeer?
98
346619
2304
Wanneer is een planeet
niet langer een planeet?
06:01
We playedgespeeld with newnieuwe ideasideeën.
99
349320
2871
We speelden met nieuwe ideeën.
We moesten ons ontdoen
van onze oude manier van denken,
06:04
We had to get ridbevrijden
of our oldoud way of thinkinghet denken,
100
352969
2184
06:07
and by playingspelen, I could
throwGooi away all of the datagegevens,
101
355177
3625
en al spelende,
kon ik alle gegevens, alle regels
van de echte wereld overboord gooien,
06:10
all of the rulesreglement of the realecht worldwereld-,
102
358826
1913
06:12
and freegratis my mindgeest to exploreonderzoeken.
103
360763
2285
en mijn geest vrij maken
om te verkennen.
06:16
And by makingmaking a mentalgeestelijk spaceruimte
104
364711
1926
Door het maken
van een gedachtenruimte
06:19
where I could try out outrageousschandelijk ideasideeën
105
367501
2576
waar ik van de pot gerukte
ideeën kon uitproberen
06:23
and then bringbrengen them back
into the realecht worldwereld- to testtest them,
106
371233
3434
om ze vervolgens in de
echte wereld uit te testen,
06:27
I could learnleren.
107
375331
1354
kon ik leren.
06:31
And by playingspelen, we learnedgeleerd so much.
108
379423
2976
En door te spelen, leerden we zo veel.
06:34
I combinedgecombineerde my lablaboratorium experimentsexperimenten
with computercomputer modelsmodellen
109
382880
3458
Ik combineerde mijn labexperimenten
met computermodellen
06:38
and discoveredontdekt that
after mostmeest giantreusachtig impactsimpacts,
110
386362
2582
en ontdekte dat na een grote inslag
06:40
the EarthAarde is so hotwarm, there's no surfaceoppervlak.
111
388968
2162
de Aarde zo heet is
dat er geen oppervlak is.
06:43
There's just a deepdiep layerlaag of gasgas-
that getskrijgt denserdichtere and denserdichtere with depthdiepte.
112
391154
3590
Het is een diepe laag gas die
met de diepte dichter en dichter wordt.
06:47
The EarthAarde would have been like JupiterJupiter.
113
395289
2003
De Aarde zou als Jupiter zijn geweest.
06:49
There's nothing to standstand on.
114
397316
1516
Er was niets om op te staan.
06:52
And that was just partdeel of the problemprobleem.
115
400373
2872
En dat was slechts
een deel van het probleem.
06:55
I wanted to understandbegrijpen the wholegeheel problemprobleem.
116
403269
2374
Ik wilde het hele probleem begrijpen.
06:58
I couldn'tkon het niet let go of the challengeuitdaging
to figurefiguur out what was really going on
117
406242
3911
Ik kon de uitdaging niet weerstaan
om erachter te komen
wat er werkelijk aan de hand was
bij grote inslagen.
07:02
in giantreusachtig impactsimpacts.
118
410177
1469
07:04
It tooknam almostbijna two yearsjaar
119
412719
1591
Het duurde bijna twee jaar
07:07
of throwinghet werpen away oldoud ideasideeën
120
415191
1790
om de oude ideeën weg te gooien
07:09
and buildinggebouw newnieuwe onesdegenen
121
417733
1542
en er nieuwe op te bouwen,
07:11
that we understoodbegrijpelijk the datagegevens
122
419941
1884
zodat we de gegevens begrepen
07:14
and knewwist what it meantbedoelde for the MoonMaan.
123
422637
1809
en wisten wat het betekende voor de Maan.
07:17
I discoveredontdekt a newnieuwe typetype
of astronomicalsterrenkundig objectvoorwerp.
124
425811
4363
Ik ontdekte een nieuw type
van astronomisch object.
07:23
It's not a planetplaneet.
125
431168
1419
Het is geen planeet.
07:25
It's madegemaakt from planetsplaneten.
126
433087
1495
Het is gemaakt van planeten.
07:27
A planetplaneet is a bodylichaam whosewaarvan self-gravityzelf-zwaartekracht
127
435733
2518
Een planeet is een ding
waarvan de eigen zwaartekracht
07:30
is strongsterk enoughgenoeg to give it
its roundedafgerond shapevorm.
128
438275
2570
sterk genoeg is om het
zijn ronde vorm te geven.
07:32
It spinsdraaiingen around all togethersamen.
129
440869
1794
Het draait allemaal samen rond.
07:35
Make it hotterheter and spinspinnen it fastersneller,
130
443415
2719
Maak het heter
en laat het sneller draaien,
07:38
the equatorevenaar getskrijgt biggergroter and biggergroter
untiltot it reachesbereikt a tippingtipping pointpunt.
131
446158
3813
en de evenaar wordt groter en groter
totdat het een omslagpunt bereikt.
07:42
PushPush pastverleden the tippingtipping pointpunt,
132
450629
1642
Voorbij dat omslagpunt
07:44
and the materialmateriaal at the equatorevenaar
spreadsspreads into a discschijf.
133
452295
4097
spreidt het materiaal bij de evenaar
zich uit tot een schijf.
07:48
It's now brokengebroken all the rulesreglement
of beingwezen a planetplaneet.
134
456953
2769
Het heeft nu alle regels
om een planeet te zijn verbroken.
07:52
It can't spinspinnen around togethersamen anymoremeer,
135
460215
2395
Het kan niet meer samen ronddraaien,
07:54
its shapevorm keepshoudt changingveranderen
as it getskrijgt biggergroter and biggergroter;
136
462634
2661
zijn vorm blijft veranderen
als het groter en groter wordt;
07:57
the planetplaneet has becomeworden something newnieuwe.
137
465319
1967
de planeet is iets nieuws geworden.
08:00
We gavegaf our discoveryontdekking its namenaam:
138
468771
2910
We gaven onze ontdekking zijn naam:
08:04
synestiasynestia.
139
472610
1323
synestia.
08:06
We namedgenaamd it after the goddessgodin HestiaHestia,
140
474402
2182
We noemden het naar de godin Hestia,
08:08
the GreekGrieks goddessgodin of the hearthhaard and home,
141
476608
2306
de Griekse godin van huis en haard,
08:10
because we think the EarthAarde becamewerd one.
142
478938
2282
omdat we denken dat de Aarde dat werd.
08:13
The prefixvoorvoegsel meansmiddelen "all togethersamen,"
143
481244
1551
Het voorvoegsel betekent ‘allemaal samen’,
08:14
to emphasizebenadrukken the connectionverbinding
betweentussen all of the materialmateriaal.
144
482819
2797
om de band tussen
al het materiaal te benadrukken.
08:18
A synestiasynestia is what a planetplaneet becomeswordt
145
486640
3202
Een synestia is wat een planeet wordt
08:21
when heatwarmte and spinspinnen pushDuwen it over the limitbegrenzing
of a spheroidalnodulair shapevorm.
146
489866
4450
wanneer hitte en rotatie
hem over de grenzen
van een bolvormige vorm duwen.
08:27
Would you like to see a synestiasynestia?
147
495691
2490
Willen jullie een synestia zien?
08:30
(CheersCheers)
148
498205
2039
(Gejuich)
08:33
In this visualizationvisualisatie
of one of my simulationssimulaties,
149
501554
3932
In deze visualisatie
van een van mijn simulaties
08:37
the youngjong EarthAarde is alreadynu al spinningspinnen
quicklysnel from a previousvoorgaand giantreusachtig impactbotsing.
150
505510
4294
draait de jonge Aarde reeds snel
door een eerdere grote inslag.
08:42
Its shapevorm is deformedvervormd, but our planetplaneet
would be recognizableherkenbaar
151
510663
3236
Ze is vervormd, maar onze planeet
zou herkenbaar zijn
08:45
by the waterwater on its surfaceoppervlak.
152
513923
1906
door het water op het oppervlak.
08:48
The energyenergie from the impactbotsing
vaporizesverdampt the surfaceoppervlak,
153
516692
3857
De energie van de inslag
verdampt het oppervlak,
08:52
the waterwater, the atmosphereatmosfeer,
154
520573
1522
het water, de atmosfeer,
08:54
and mixesmixen all of the gasesgassen togethersamen
in just a fewweinig hoursuur.
155
522119
3923
en mengt alle gassen in slechts
een paar uur door elkaar.
08:59
We discoveredontdekt that manyveel
giantreusachtig impactsimpacts make synestiassynestias,
156
527414
3619
We ontdekten dat veel
grote inslagen synestias maken,
09:03
but these burningbrandend, brighthelder objectsvoorwerpen
don't liveleven very long.
157
531566
2977
maar deze vurige, heldere objecten
leven niet erg lang.
09:06
They coolkoel down, shrinkkrimpen
and turnbeurt back into planetsplaneten.
158
534567
3536
Ze koelen af, krimpen
en worden weer planeten.
09:11
While rockyRocky planetsplaneten
like EarthAarde were growinggroeiend,
159
539266
2423
Terwijl rotsachtige planeten
zoals de Aarde aangroeiden,
09:13
they probablywaarschijnlijk turnedgedraaid into synestiassynestias
one or more timestijden.
160
541713
3526
veranderden ze waarschijnlijk
één of meerdere keren in synestias.
09:19
A synestiasynestia givesgeeft us a newnieuwe way to solveoplossen
the problemprobleem of the originoorsprong of the MoonMaan.
161
547338
5740
Een synestia geeft ons een nieuwe manier
om het probleem van de oorsprong
van de Maan op te lossen.
09:26
We proposevoorstellen that the MoonMaan formedgevormde
insidebinnen a hugereusachtig, vaporousdamp synestiasynestia.
162
554821
6915
Wij stellen voor dat de Maan gevormd werd
in een grote, wazige synestia.
09:34
The MoonMaan grewgroeide from magmamagma rainregen
163
562285
3070
The Maan groeide door magmaregen
09:37
that condensedverkorte out of the rockrots vapordamp.
164
565379
2415
die condenseerde uit steendamp.
09:41
The Moon'sVan maan specialspeciaal connectionverbinding to EarthAarde
165
569198
2289
De speciale band van de Maan met de Aarde
09:43
is because the MoonMaan formedgevormde
insidebinnen the EarthAarde
166
571511
2766
is omdat de Maan
zich binnen de Aarde vormde
09:46
when EarthAarde was a synestiasynestia.
167
574301
1880
toen de Aarde een synestia was.
09:49
The MoonMaan could have orbitedcirkelt
insidebinnen the synestiasynestia for yearsjaar,
168
577457
4286
De Maan kon jaren in de synestia
hebben rondgedraaid,
09:53
hiddenverborgen from viewuitzicht.
169
581767
1617
onttrokken aan het zicht.
09:56
The MoonMaan is revealedonthuld by the synestiasynestia
coolingkoeling and shrinkingkrimpen
170
584622
4908
De Maan wordt onthuld
als de synestia koelt en krimpt
10:01
insidebinnen of its orbitbaan.
171
589554
1895
tot binnen zijn baan.
10:06
The synestiasynestia turnsbochten into planetplaneet EarthAarde
172
594652
2593
De synestia verandert
pas in de planeet Aarde
10:09
only after coolingkoeling
for hundredshonderden of yearsjaar longerlanger.
173
597269
3414
na honderden jaren langer afkoelen.
10:14
In our newnieuwe theorytheorie,
174
602990
1804
In onze nieuwe theorie
10:16
the giantreusachtig impactbotsing makesmerken a synestiasynestia,
175
604818
2810
maakt de grote inslag een synestia
10:19
and the synestiasynestia dividesverdeelt
into two newnieuwe bodieslichamen,
176
607652
3645
en de synestia splitst dan
in twee nieuwe hemellichamen
10:23
creatinghet creëren van our isotopicallyisotopically
identicalidentiek EarthAarde and MoonMaan.
177
611321
4734
en creëert zo onze isotopisch
identieke Aarde en Maan.
10:29
SynestiasSynestias have been createdaangemaakt
throughoutoveral the universeuniversum.
178
617420
3717
Synestias worden
in het hele universum gecreëerd.
10:34
And we only just realizedrealiseerde that
by findingbevinding them in our imaginationverbeelding:
179
622574
5581
En door ze te vinden in onze verbeelding,
kwam nog maar pas de gedachte bij ons op:
10:40
What elseanders am I missingmissend
in the worldwereld- around me?
180
628179
4903
wat mis ik nog in de wereld om me heen?
10:45
What is hiddenverborgen from my viewuitzicht
by my owneigen assumptionsveronderstellingen?
181
633106
3772
Wat houden mijn eigen aannames
nog voor me verborgen?
10:51
The nextvolgende time you look at the MoonMaan,
182
639371
2294
De volgende keer dat je
naar de Maan kijkt,
10:53
rememberonthouden:
183
641689
1659
bedenk dan:
10:55
the things you think you know
184
643372
1832
de dingen die je denkt te weten
10:58
maymei be the opportunitykans to discoverontdekken
something trulywerkelijk amazingverbazingwekkend.
185
646320
4459
kunnen een kans zijn om iets
echt geweldigs te ontdekken.
11:05
(ApplauseApplaus)
186
653167
4380
(Applaus)
Translated by Rik Delaet
Reviewed by Peter Van de Ven

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Sarah T. Stewart - Planetary scientist
Sarah T. Stewart specializes in the study of collisions in the solar system.

Why you should listen

Sarah T. Stewart has been a Professor in the Department of Earth and Planetary Sciences at UC Davis since 2014, following 11 years as a Professor at Harvard University. A planetary scientist and MacArthur Fellow, she specializes in the study of collisions in the solar system and directs the Shock Compression Laboratory, which uses light gas guns to study shock waves in planetary materials. Stewart is best known for proposing a new model for the origin of the Moon, and she is dedicated to public outreach in the planetary sciences.

More profile about the speaker
Sarah T. Stewart | Speaker | TED.com