ABOUT THE SPEAKER
Joshua Foer - Writer
Joshua Foer is a science writer who 'accidentally' won the U.S. Memory Championship.

Why you should listen

In 2005 science writer Joshua Foer went to cover the U.S. Memory Championship. A year later he was back -- as contestant. A year of mental training with Europe's top memorizer turned into a book, Moonwalking with Einstein, which is both a chronicle of his immersion in the memory culture and wonderfully accessible and informative introduction to the science of memory. Much more surprisingly, that year of training also turned into a first-place victory at the national competition in New York and the chance to represent the U.S. at the World Memory Championship. Foer's writing has appeared in National Geographic, Slate, the New York Times, and other publications. He is the co-founder of the Atlas Obscura, an online guide to the world’s wonders and curiosities, and is also the co-founder of the design competition Sukkah City.

More profile about the speaker
Joshua Foer | Speaker | TED.com
TED2012

Joshua Foer: Feats of memory anyone can do

Joshua Foer: Herkesin sahip olabileceği hafıza ustalığı

Filmed:
5,663,855 views

Binlerce sayılık listeleri, bir iskambil destesinin (ya da onunun!) sıralamasını ve çok daha fazlasını ezberleyebilen insanlar var. Bilim yazarı Joshua Foer "hafıza sarayı" adlı tekniği anlatıyor ve tekniğin en fevkalade özelliğini gözler önüne seriyor: o dahil herkes, bu tekniği kullanmayı öğrenebilir.
- Writer
Joshua Foer is a science writer who 'accidentally' won the U.S. Memory Championship. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:16
I'd like to inviteDavet etmek you to closekapat your eyesgözleri.
0
273
4406
Sizden gözlerinizi kapamanızı rica ediyorum.
00:20
ImagineHayal yourselfkendin standingayakta
1
4679
3317
Sokak kapınızın önünde duyduğunuzu hayal edin.
00:23
outsidedışında the frontön doorkapı of your home.
2
7996
3127
Sokak kapınızın önünde duyduğunuzu hayal edin.
00:27
I'd like you to noticeihbar the colorrenk of the doorkapı,
3
11123
3669
Kapının rengini ve hangi malzemeden yapılmış olduğunu algılamanızı istiyorum.
00:30
the materialmalzeme that it's madeyapılmış out of.
4
14792
3996
Kapının rengini ve hangi malzemeden yapılmış olduğunu algılamanızı istiyorum.
00:34
Now visualizegörselleştirmek a packpaket of overweightkilolu nudistsnüdist on bicyclesbisikletler.
5
18788
6720
Şimdi gözünüzde bisikletleri üzerinde bir grup şişman nüdist canlandırın.
00:41
They are competingrakip in a nakedçıplak bicyclebisiklet raceyarış,
6
25508
3200
Çıplak bir bisiklet yarışındalar
00:44
and they are headedbaşlı straightDüz for your frontön doorkapı.
7
28708
3750
ve direkt olarak sokak kapınıza yönelmiş vaziyetteler.
00:48
I need you to actuallyaslında see this.
8
32458
1950
Bunu gerçekten görmenizi istiyorum.
00:50
They are pedalingpedal really hardzor, they're sweatyterli,
9
34408
3092
Pedalları çok hızlı çeviriyorlar, terliler
00:53
they're bouncingZıplayan around a lot.
10
37500
2904
hareket ettikçe yağları titriyor.
00:56
And they crashkaza straightDüz into the frontön doorkapı of your home.
11
40404
3804
Ve sokak kapınıza çarpıveriyorlar.
01:00
BicyclesBisiklet flyuçmak everywhereher yerde, wheelstekerlekler rollrulo pastgeçmiş you,
12
44208
3919
Bisikletler etrafta uçuyor, yanınızdan tekerlekleri geçiyor,
01:04
spokestekerlek teli endson up in awkwardgarip placesyerler.
13
48127
3831
jantlar alakasız yerlere gidiyor.
01:07
StepAdım over the thresholdeşik of your doorkapı
14
51958
3225
Kapınızın eşiğinden antreye, koridorunuza,
01:11
into your foyerfuaye, your hallwaykoridor, whatever'sHer ne on the other sideyan,
15
55183
2840
diğer tarafta ne varsa oraya geçin
01:13
and appreciateanlamak the qualitykalite of the lightışık.
16
58023
3906
ve ışığın kalitesinı takdir edin.
01:17
The lightışık is shiningparlıyor down on CookieTanımlama bilgisi MonsterCanavar.
17
61929
5677
Işık Kurabiye Canavarı'na vuruyor.
01:23
CookieTanımlama bilgisi MonsterCanavar is wavingsallama at you
18
67606
3186
Kurabiye Canavarı taba rengi bir atın eğerinde
01:26
from his perchlevrek on topüst of a tantan horseat.
19
70792
2704
oturmuş size el sallıyor.
01:29
It's a talkingkonuşma horseat.
20
73496
1808
Bu konuşan bir at.
01:31
You can practicallypratikte feel his bluemavi furkürk ticklinggıdıklama your noseburun.
21
75304
4533
Mavi tüylerinin burnunuzu gıdıkladığını cidden hissedebiliyorsunuz.
01:35
You can smellkoku the oatmealyulaf ezmesi raisinkuru üzüm cookietanımlama bilgisi that he's about to shovelkürek into his mouthağız.
22
79837
4277
Ağzına atmak üzere olduğu yulaf ezmeli üzümlü kurabiyenin kokusunu duyabiliyorsunuz.
01:40
WalkYürüyüş pastgeçmiş him. WalkYürüyüş pastgeçmiş him into your livingyaşam roomoda.
23
84114
3807
Kurabiye Canavarı'nı geçin. Geçin ve oturma odasına yönelin.
01:43
In your livingyaşam roomoda, in fulltam imaginativeyaratıcı broadbandgenişbant,
24
87921
3037
Oturma odanızda, tüm hayal gücünüzle,
01:46
pictureresim BritneyBritney SpearsSpears.
25
90958
2812
Britney Spears'ı canlandırın.
01:49
She is scantilyscantily cladkaplı, she's dancingdans on your coffeeKahve tabletablo,
26
93770
5495
Açık giyinmiş, sehpanızın üstünde dans ediyor
01:55
and she's singingşan "HitHit Me BabyBebek One More Time."
27
99265
2544
ve "Hit Me Baby One More Time"ı söylüyor.
01:57
And then followtakip et me into your kitchenmutfak.
28
101809
2922
Şimdi birlikte mutfağınıza gidiyoruz.
02:00
In your kitchenmutfak, the floorzemin has been paveddöşeli over with a yellowSarı bricktuğla roadyol
29
104731
4300
Yerde sarı tuğlalardan bir yol var
02:04
and out of your ovenfırın are cominggelecek towardskarşı you
30
109031
3694
ve fırınınızdan "Oz Büyücüsü"nden
02:08
DorothyDorothy, the TinTeneke Man,
31
112725
2067
Dorothy, Teneke Adam
02:10
the ScarecrowKorkuluk and the LionAslan from "The WizardSihirbazı of OzOz,"
32
114792
2381
Korkuluk ve Aslan Adam el ele ve seke seke
02:13
hand-in-handel-in-hand skippingatlama straightDüz towardskarşı you.
33
117173
2827
size doğru geliyorlar.
02:15
Okay. OpenAçık your eyesgözleri.
34
120000
4333
Tamam. Gözlerinizi açın.
02:20
I want to tell you about a very bizarretuhaf contestyarışma
35
124333
3459
Size her bahar New York'ta yapılan
02:23
that is heldbekletilen everyher springbahar in NewYeni YorkYork CityŞehir.
36
127792
3083
acayip bir yarışmadan bahsetmek istiyorum.
02:26
It's calleddenilen the UnitedAmerika StatesBirleşik MemoryBellek ChampionshipŞampiyonası.
37
130875
3487
İsmi the United States Memory Championship (Amerika Birleşik Devletleri Hafıza Yarışması).
02:30
And I had gonegitmiş to coverkapak this contestyarışma a fewaz yearsyıl back
38
134362
2898
Birkaç sene önce bir bilim gazetecisi olarak nasıl bir şey olduğunu görmek için
02:33
as a scienceBilim journalistgazeteci
39
137260
2197
ve sanırım bunun bilgin insanların final maçları gibi bir şey olduğunu düşünerek
02:35
expectingbekliyor, I guesstahmin, that this was going to be
40
139457
2335
ve sanırım bunun bilgin insanların final maçları gibi bir şey olduğunu düşünerek
02:37
like the SuperbowlSuperbowl of savantsSavants.
41
141792
2829
bu yarışmayı ziyaret ettim.
02:40
This was a bunchDemet of guys and a fewaz ladiesBayan,
42
144621
3509
Yaş ve temizlik konusunda
02:44
widelygeniş ölçüde varyingdeğişen in bothher ikisi de ageyaş and hygienicHijyenik upkeepbakım.
43
148130
4739
çokça çeşitlilik gösteren bol miktarda erkek ve birkaç kadın vardı.
02:48
(LaughterKahkaha)
44
152869
2281
(Gülüşmeler)
02:51
They were memorizingezberleme hundredsyüzlerce of randomrasgele numberssayılar,
45
155150
4209
Sadece bir bakışta yüzlerce
02:55
looking at them just oncebir Zamanlar.
46
159359
1412
rakamı ezberliyorlardı.
02:56
They were memorizingezberleme the namesisimler of dozensonlarca and dozensonlarca and dozensonlarca of strangersyabancı insanlar.
47
160771
4362
Bir sürü ama bir sürü yabancının isimlerini ezberliyorlardı.
03:01
They were memorizingezberleme entiretüm poemsşiirler in just a fewaz minutesdakika.
48
165133
3438
Bütün bir şiiri ezberlemeleri yalnızca bir kaç dakika sürüyordu.
03:04
They were competingrakip to see who could memorizeezberlemek
49
168571
2179
Karıştırılmış bir iskambil destesinde kağıtların sırasını
03:06
the ordersipariş of a shuffledkarıştırılan packpaket of playingoynama cardskartları the fastestEn hızlı.
50
170750
4000
kimin en çabuk ezberleyeceği konusunda yarışıyorlardı.
03:10
I was like, this is unbelievableInanılmaz.
51
174750
1844
Bu inanılmaz dedim.
03:12
These people mustşart be freakshilkat garibesi of naturedoğa.
52
176594
3156
Bu insanlar sıra dışı canlılar olmalıydılar.
03:15
And I startedbaşladı talkingkonuşma to a fewaz of the competitorsrakipler.
53
179750
3625
Yarışmacılardan bazılarıyla konuşmaya başladım.
03:19
This is a guy calleddenilen EdEd CookCook
54
183375
1375
Bu Ed Cook diye bir adam.
03:20
who had come over from Englandİngiltere
55
184750
1567
İngiltere'den geliyor ve oradaki
03:22
where he had one of the besten iyi trainedeğitilmiş memorieshatıralar.
56
186317
1966
en iyi eğitilmiş hafızalardan birine sahip.
03:24
And I said to him, "EdEd, when did you realizegerçekleştirmek
57
188283
3765
Ona dedim ki, "Ed, bir bilge olduğunu ne zaman farkettin?"
03:27
that you were a savantBilgin?"
58
192048
2508
Ona dedim ki, "Ed, bir bilge olduğunu ne zaman farkettin?"
03:30
And EdEd was like, "I'm not a savantBilgin.
59
194556
2764
Ed, "Ben bilge değilim.
03:33
In factgerçek, I have just an averageortalama memorybellek.
60
197320
2576
Aslına bakarsan ortalama bir hafızaya sahibim.
03:35
EverybodyHerkes who competesrekabet in this contestyarışma
61
199896
1672
Bu yarışmaya katılan herkes sana
03:37
will tell you that they have just an averageortalama memorybellek.
62
201568
3261
ortalama bir hafızası olduğunu söyleyecektir.
03:40
We'veBiz ettik all trainedeğitilmiş ourselveskendimizi
63
204829
1879
Her birimiz hafızanın bu üstün başarısını sergilemek için
03:42
to performyapmak these utterlytamamen miraculousmucizevi featskahramanlık of memorybellek
64
206708
4221
bir takım çok eski teknikler kullanarak kendimizi eğittik.
03:46
usingkullanma a setset of ancienteski techniquesteknikleri,
65
210929
2058
Bu teknikler 2500 yıl önce
03:48
techniquesteknikleri inventedicat edildi 2,500 yearsyıl agoönce in GreeceYunanistan,
66
212987
3548
Antik Yunan'da bulundu
03:52
the sameaynı techniquesteknikleri that CiceroCicero had used
67
216535
3132
ve Cicero tarafından konuşmalarını,
03:55
to memorizeezberlemek his speecheskonuşmalar,
68
219667
1860
ortaçağ alimleri tarafından da kitapları
03:57
that medievalOrtaçağ scholarsbilim adamları had used to memorizeezberlemek entiretüm bookskitaplar."
69
221527
4194
baştan sona ezberlemek için kullanıldı."
04:01
And I was like, "WhoaVay canına. How come I never heardduymuş of this before?"
70
225721
3716
Ben de şaşırdım, "Nasıl yani? Nasıl daha önce bundan haberim olmadı?"
04:05
And we were standingayakta outsidedışında the competitionyarışma hallsalon,
71
229437
2719
Yarışma salonunun dışında duruyorduk
04:08
and EdEd, who is a wonderfulolağanüstü, brilliantparlak,
72
232156
3677
ve harika, zeki ama bir şekilde egzantrik olan ingiliz Ed
04:11
but somewhatbiraz eccentricEksantrik Englishİngilizce guy,
73
235833
3065
ve harika, zeki ama bir şekilde egzantrik olan ingiliz Ed
04:14
saysdiyor to me, "JoshJosh, you're an AmericanAmerikan journalistgazeteci.
74
238898
4435
bana dedi ki: Josh, sen Amerika'lı bir gazetecisin.
04:19
Do you know BritneyBritney SpearsSpears?"
75
243333
2106
Britney Spears'ı bilir misin?
04:21
I'm like, "What? No. Why?"
76
245439
4813
Ben de, "Ne? Nasıl yani? Neden?" dedim.
04:26
"Because I really want to teachöğretmek BritneyBritney SpearsSpears
77
250252
3081
"Çünkü Britney Spears'a gerçekten ulusal televizyonda
04:29
how to memorizeezberlemek the ordersipariş of a shuffledkarıştırılan packpaket of playingoynama cardskartları
78
253333
2629
karıştırılmış bir iskambil destesindeki kağıtları
04:31
on U.S. nationalUlusal televisiontelevizyon.
79
255962
2246
ezberlemeyi öğretmek istiyorum.
04:34
It will provekanıtlamak to the worldDünya that anybodykimse can do this."
80
258208
3271
Bu bütün dünyaya herkesin bunu yapabileceğini kanıtlayacak."
04:37
(LaughterKahkaha)
81
261479
4414
(Gülüşmeler)
04:41
I was like, "Well I'm not BritneyBritney SpearsSpears,
82
265893
3490
Ben de dedim ki "Yani ben Britney Spears değilim,
04:45
but maybe you could teachöğretmek me.
83
269383
2765
ama belki bana öğretebilirsin.
04:48
I mean, you've got to startbaşlama somewherebir yerde, right?"
84
272148
2435
Bir yerden başlamak gerekiyor, öyle değil mi?"
04:50
And that was the beginningbaşlangıç of a very strangegarip journeyseyahat for me.
85
274583
3792
İşte bu benim için çok ilginç bir yolculuğun başlangıcıydı.
04:54
I endedbitti up spendingharcama the better partBölüm of the nextSonraki yearyıl
86
278375
2904
Bir sonraki senemin çoğunu sadece hafızamı eğiterek değil
04:57
not only trainingEğitim my memorybellek,
87
281279
2096
ama aynı zamanda onu araştırarak,
04:59
but alsoAyrıca investigatingsoruşturma it,
88
283375
1750
nasıl çalıştığını
05:01
tryingçalışıyor to understandanlama how it worksEserleri,
89
285125
2106
ve neden bazen çalışmadığını anlamaya çabalayarak
05:03
why it sometimesara sıra doesn't work
90
287231
2271
ve potansiyelinin ne olabileceğini düşünerek geçirdim.
05:05
and what its potentialpotansiyel mightbelki be.
91
289502
2485
ve potansiyelinin ne olabileceğini düşünerek geçirdim.
05:07
I metmet a hostevsahibi of really interestingilginç people.
92
291987
2306
Çok değişik insanlarla tanıştım.
05:10
This is a guy calleddenilen E.P.
93
294293
1782
Bu E.P. adında bir adam.
05:11
He's an amnesicamnezik who had, very possiblybelki,
94
296075
2508
Kendisi amnezik (bellek kaybı) ve çok büyük ihtimalle
05:14
the very worsten kötü memorybellek in the worldDünya.
95
298583
2709
dünyadaki en zayıf hafızaya sahip.
05:17
His memorybellek was so badkötü
96
301292
1660
Hafızası o kadar kötü ki,
05:18
that he didn't even rememberhatırlamak he had a memorybellek problemsorun,
97
302952
2750
bir hafıza problemi olduğunu bile hatırlamıyor,
05:21
whichhangi is amazingşaşırtıcı.
98
305702
1887
bu inanılmaz.
05:23
And he was this incrediblyinanılmaz tragictrajik figureşekil,
99
307589
1715
Çok trajik bir figür olmasına rağmen kendisi
05:25
but he was a windowpencere into the extentderece
100
309304
1988
hafızamızın bizi biz yaptığı
05:27
to whichhangi our memorieshatıralar make us who we are.
101
311292
3810
gerçeğine açılan bir pencere.
05:31
The other endson of the spectrumspektrum: I metmet this guy.
102
315102
3038
Spektrumun diğer ucunda ise başka bir adam var.
05:34
This is KimKim PeekGöz.
103
318140
1737
Bu Kim Peek.
05:35
He was the basistemel for DustinDustin Hoffman'sHoffman'ın characterkarakter in the moviefilm "RainYağmur Man."
104
319877
3487
Dustin Hoffman'ın Rain Man filminde oynadığı karakter bu adamdan esinlenerek yaratılmış.
05:39
We spentharcanmış an afternoonöğleden sonra togetherbirlikte
105
323364
2682
Kendisiyle Salt Lake halk kütüphanesinde
05:41
in the SaltTuz LakeGöl CityŞehir PublicKamu LibraryKütüphane memorizingezberleme phonetelefon bookskitaplar,
106
326046
3637
telefon rehberlerini ezberleyerek bir gün geçirdik.
05:45
whichhangi was scintillatingyeterince çekici.
107
329683
3087
Oldukça enteresandı.
05:48
(LaughterKahkaha)
108
332770
2957
(Gülüşmeler)
05:51
And I wentgitti back and I readokumak a wholebütün hostevsahibi of memorybellek treatisesilmi,
109
335727
3430
Sonra geri döndüm ve hafızayla ilgili çokça tez okudum.
05:55
treatisesilmi writtenyazılı 2,000-plus-artı yearsyıl agoönce
110
339157
3833
2000 yıllık ve daha eski,
05:58
in LatinLatin in AntiquityAntik dönem
111
342990
1906
latince, antik ve
06:00
and then latersonra in the MiddleOrta AgesÇağlar.
112
344896
2337
ortaçağlarda yazılmış tezler.
06:03
And I learnedbilgili a wholebütün bunchDemet of really interestingilginç stuffşey.
113
347233
2563
Ve bir çok ilgi çekici şey öğrendim.
06:05
One of the really interestingilginç things that I learnedbilgili
114
349796
3242
Öğrendiğim en ilginç şeylerden biri şuydu ki;
06:08
is that oncebir Zamanlar uponüzerine a time,
115
353038
2476
bir zamanlar
06:11
this ideaFikir of havingsahip olan a trainedeğitilmiş, disciplineddisiplinli, cultivatedekili memorybellek
116
355514
5772
eğitilmiş, yetiştirilmiş, işlenmiş hafızaya sahip olma fikri
06:17
was not nearlyneredeyse so alienyabancı as it would seemgörünmek to us to be todaybugün.
117
361286
5028
o kadar da yabancı bir fikir olarak görülmüyormuş.
06:22
OnceBir kez uponüzerine a time, people investedyatırım in theironların memorieshatıralar,
118
366314
4757
Bir zamanlar insanlar hafızalarına yatırım yapıyor,
06:26
in laboriouslyyorucu furnishingmobilya theironların mindszihinler.
119
371071
5025
ve zorla akıllarını donatmaya uğraşıyorlarmış.
06:31
Over the last fewaz milleniaMillenia
120
376096
2123
Son birkaç milenyumda
06:34
we'vebiz ettik inventedicat edildi a seriesdizi of technologiesteknolojiler --
121
378219
2746
çeşitli teknolojiler keşfettik:
06:36
from the alphabetalfabe to the scrollkaydırma
122
380965
2410
Alfabeden perşömene,
06:39
to the codexCodex, the printingbaskı pressbasın, photographyfotoğrafçılık,
123
383375
2319
yazılı eserlere, baskıya, fotoğrafa,
06:41
the computerbilgisayar, the smartphoneSmartphone --
124
385694
1914
bilgisayara ve akıllı telefonlara kadar.
06:43
that have madeyapılmış it progressivelydevamlı olarak easierDaha kolay and easierDaha kolay
125
387608
2932
Bu teknolojiler hafızamızı haricileştirmeyi
06:46
for us to externalizeyansıtmak our memorieshatıralar,
126
390540
2585
ve en nihayetinde bu temel insan kapasitesini
06:49
for us to essentiallyesasen outsourcedış kaynak
127
393125
2242
dışarıdan almayı
06:51
this fundamentaltemel humaninsan capacitykapasite.
128
395367
3713
adım adım kolaylaştırdılar.
06:54
These technologiesteknolojiler have madeyapılmış our modernmodern worldDünya possiblemümkün,
129
399080
3599
Bu teknolojiler modern dünyayı mümkün kıldılar.
06:58
but they'veonlar ettik alsoAyrıca changeddeğişmiş us.
130
402679
1798
Ama aynı zamanda bizi değiştirdiler.
07:00
They'veOnlar ettik changeddeğişmiş us culturallykültürel,
131
404477
1750
Bizi kültürel olarak değiştirdiler.
07:02
and I would arguetartışmak that they'veonlar ettik changeddeğişmiş us cognitivelybilişsel.
132
406227
3534
Ve bizi bilişsel olarak da değiştirdikleri konusunda da tartışırım.
07:05
HavingSahip little need to rememberhatırlamak anymoreartık,
133
409761
2566
Artık bir şeyleri nasıl hatırlayacağımızı unuttuk gibi görünüyor.
07:08
it sometimesara sıra seemsgörünüyor like we'vebiz ettik forgottenunutulmuş how.
134
412327
3117
Artık bir şeyleri nasıl hatırlayacağımızı unuttuk gibi görünüyor.
07:11
One of the last placesyerler on EarthDünya
135
415444
1739
Dünya üzerinde
07:13
where you still find people passionatetutkulu about this ideaFikir
136
417183
3104
hala eğitilmiş, yetiştirilmiş ve işlenmiş hafızaya tutkulu
07:16
of a trainedeğitilmiş, disciplineddisiplinli, cultivatedekili memorybellek
137
420287
3242
insanlar bulabileceğiniz son yerlerden biri
07:19
is at this totallybütünüyle singularTekil memorybellek contestyarışma.
138
423529
2759
kesinlikle bu tek hafıza yarışması.
07:22
It's actuallyaslında not that singularTekil,
139
426288
1316
Aslında tek demek doğru değil,
07:23
there are contestsyarışmalar heldbekletilen all over the worldDünya.
140
427604
2325
bunun gibi yarışmalar dünyanın her yerinde var.
07:25
And I was fascinatedbüyülenmiş, I wanted to know how do these guys do it.
141
429929
4158
Büyülenmiştim, bu insanların bunu nasıl yaptığını merak ediyordum.
07:29
A fewaz yearsyıl back a groupgrup of researchersaraştırmacılar at UniversityÜniversitesi CollegeÜniversite LondonLondra
142
434087
4719
Birkaç yıl önce University College London'dan bir grup araştırmacı
07:34
broughtgetirdi a bunchDemet of memorybellek championsŞampiyonlar into the lablaboratuvar.
143
438806
2777
laboratuvara bir kaç hafıza şampiyonu getirmişlerdi.
07:37
They wanted to know:
144
441583
1506
Bilmek istedikleri şey şuydu:
07:38
Do these guys have brainsbeyin
145
443089
1367
Bu insanlar anatomik ve yapısal olarak
07:40
that are somehowbir şekilde structurallyyapısal olarak, anatomicallyAnatomik olarak differentfarklı from the restdinlenme of oursbizim?
146
444456
4442
bizimkinden farklı beyinlere mi sahiplerdi?
07:44
The answerCevap was no.
147
448898
3004
Cevap hayırdı.
07:47
Are they smarterdaha akıllı than the restdinlenme of us?
148
451902
3104
Peki bizden daha mı zekilerdi?
07:50
They gaveverdi them a bunchDemet of cognitivebilişsel teststestler,
149
455006
1711
Onlara bir takım bilişsel testler verdiler,
07:52
and the answerCevap was not really.
150
456717
2270
ve daha zeki oldukları sonucu da çıkmadı.
07:54
There was howeverancak one really interestingilginç and tellingsöylüyorum differencefark
151
458987
3328
Ancak ortada bu hafıza şampiyonlarının
07:58
betweenarasında the brainsbeyin of the memorybellek championsŞampiyonlar
152
462315
2108
ve kontrol gruplarının beyinleri arasında
08:00
and the controlkontrol subjectskonular that they were comparingkarşılaştıran them to.
153
464423
2567
ilgi çekici ve etkili bir farklılık vardı.
08:02
When they put these guys in an fMRIfMRI machinemakine,
154
466990
2677
Deneklerı fMRI makinalarına koyduklarında (işlevsel manyetik rezonans)
08:05
scannedtaranan theironların brainsbeyin
155
469667
2044
ve sayılar, insan yüzleri ve kar tanelerinin
08:07
while they were memorizingezberleme numberssayılar and people'sinsanların facesyüzleri and picturesresimler of snowflakeskar taneleri,
156
471711
5006
resimlerini ezberlerken beyinlerini taradıklarında
08:12
they foundbulunan that the memorybellek championsŞampiyonlar
157
476717
2316
buldular ki bu insanlar diğer insanlara göre
08:14
were lightingaydınlatma up differentfarklı partsparçalar of the brainbeyin
158
479033
2244
beyinlerinin daha farklı bölümlerini çalıştırıyorlar.
08:17
than everyoneherkes elsebaşka.
159
481277
2011
beyinlerinin daha farklı bölümlerini çalıştırıyorlar.
08:19
Of noteNot, they were usingkullanma, or they seemedgibiydi to be usingkullanma,
160
483288
3285
Bakın, yalnızca uzamsal belleklerini kullanıyorlardı
08:22
a partBölüm of the brainbeyin that's involvedilgili in spatialuzaysal memorybellek and navigationGezinti.
161
486573
4217
ya da öyle görünüyordu.
08:26
Why? And is there something the restdinlenme of us can learnöğrenmek from this?
162
490790
6243
Neden? Ve acaba geri kalanımızın bu durumdan öğrenebileceği bir şey var mı?
08:32
The sportspor of competitiverekabetçi memorizingezberleme
163
497033
4200
"Müsabaka tarzında ezberleme sporu"
08:37
is driventahrik by a kindtür of armssilâh raceyarış
164
501233
2848
bir tür silahlanma yarışına benziyor.
08:39
where everyher yearyıl somebodybirisi comesgeliyor up
165
504081
3044
Her sene birileri daha çok şeyi
08:43
with a newyeni way to rememberhatırlamak more stuffşey more quicklyhızlı bir şekilde,
166
507125
2688
daha hızlı öğrenmenin başka bir yolunu buluyor
08:45
and then the restdinlenme of the fieldalan has to playoyun catchupketçap.
167
509813
1839
ve geri kalanlar ona yetişmeye çalışıyor.
08:47
This is my friendarkadaş BenBen PridmorePridmore,
168
511652
1848
Bu üç kere dünya hafıza şampiyonu
08:49
three-timeüç kez worldDünya memorybellek championşampiyon.
169
513500
1750
olan arkadaşım Ben Pridmore.
08:51
On his deskbüro in frontön of him
170
515250
1833
Önündeki masada 36 tane karıştırılmış
08:52
are 36 shuffledkarıştırılan packspaketleri of playingoynama cardskartları
171
517083
3694
iskambil destesi var ve bir saat içinde kendi geliştirdiği
08:56
that he is about to try to memorizeezberlemek in one hoursaat,
172
520777
2748
ve uzmanlaştığı bir teknikle
08:59
usingkullanma a techniqueteknik that he inventedicat edildi and he aloneyalnız has masteredhakim.
173
523525
4356
kağıt sıralamasını ezberlemek üzere.
09:03
He used a similarbenzer techniqueteknik
174
527881
1911
Benzer tekniği rastgele dizilmiş 4,140 rakamın sıralamasını
09:05
to memorizeezberlemek the precisekesin ordersipariş
175
529792
2442
yarım saat içinde
09:08
of 4,140 randomrasgele binaryikili digitsbasamak
176
532234
5808
hatasız ezberlemek için kullanmıştı.
09:13
in halfyarım an hoursaat.
177
538042
2902
hatasız ezberlemek için kullanmıştı.
09:16
Yeah.
178
540944
1931
Evet.
09:18
And while there are a wholebütün hostevsahibi of waysyolları
179
542875
3548
Ve böyle yarışmalarda bir şeyleri ezberlemek için onlarca yöntem varken,
09:22
of rememberinganımsama stuffşey in these competitionsyarışmalar,
180
546423
3577
her şey, bütün bu teknikler
09:25
everything, all of the techniquesteknikleri that are beingolmak used,
181
550000
2892
en nihayetinde psikologların
09:28
ultimatelyen sonunda come down to a conceptkavram
182
552892
2608
detaylı kodlama diye adlandırdıkları
09:31
that psychologistspsikologlar referbaşvurmak to as elaborativeelaborative encodingkodlama.
183
555500
3648
bir yöntem altında birleştirildi.
09:35
And it's well illustratedResimli by a niftyçok şık paradoxparadoks
184
559148
2681
Bu durum Baker/baker adlı şık bir paradoksla açıklanıyor.
09:37
knownbilinen as the BakerBaker/bakerfırıncı paradoxparadoks,
185
561829
2046
(İlk Baker özel isim, ikincisi fırıncı anlamında)
09:39
whichhangi goesgider like this:
186
563875
1562
Paradoks şu:
09:41
If I tell two people to rememberhatırlamak the sameaynı wordsözcük,
187
565437
2896
İki kişiye aynı kelimeyi ezberlemelerini söylersem,
09:44
if I say to you,
188
568333
1567
size dersem ki,
09:45
"RememberHatırlıyorum that there is a guy namedadlı BakerBaker."
189
569900
3627
"Baker (isim) diye bir adam olduğunu unutma."
09:49
That's his nameisim.
190
573527
1506
Bu onun ismi.
09:50
And I say to you, "RememberHatırlıyorum that there is a guy who is a bakerfırıncı."
191
575033
5786
Ve size de "Fırıncı (meslek) bir adam var, bunu unutma" desem.
09:56
And I come back to you at some pointpuan latersonra on,
192
580819
3242
Ve size eşit süre geçtikten sonra gelsem ve sorsam,
09:59
and I say, "Do you rememberhatırlamak that wordsözcük
193
584061
3039
"Az önce söylediğim kelimeyi
10:03
that I told you a while back?
194
587100
1377
hatırlıyor musunuz?
10:04
Do you rememberhatırlamak what it was?"
195
588477
1798
Ne olduğu aklınızda mı?"
10:06
The personkişi who was told his nameisim is BakerBaker
196
590275
3267
İsminin Baker olduğu söylenen kişi aynı kelimeyi
10:09
is lessaz likelymuhtemelen to rememberhatırlamak the sameaynı wordsözcük
197
593542
2319
mesleğinin fırıncı olduğu
10:11
than the personkişi was told his job is that he is a bakerfırıncı.
198
595861
3851
söylenen kişiden daha nadir hatırlıyor.
10:15
SameAynı wordsözcük, differentfarklı amounttutar of rememberinganımsama; that's weirdtuhaf.
199
599712
3079
Aynı kelime, ama hatırlanma miktarı farklı; bu garip.
10:18
What's going on here?
200
602791
1977
Peki burada n'oluyor?
10:20
Well the nameisim BakerBaker doesn't actuallyaslında mean anything to you.
201
604768
5036
Şimdi, Baker ismi aslında size hiç bir şey ifade etmiyor.
10:25
It is entirelyBaştan sona untethereduntethered
202
609804
2291
Kafatasınızda akmakta olan bütün hatıralardan bağımsız.
10:27
from all of the other memorieshatıralar floatingyüzer around in your skullkafatası.
203
612095
3238
Kafatasınızda akmakta olan bütün hatıralardan bağımsız.
10:31
But the commonortak nounad, sıfat bakerfırıncı,
204
615333
1890
Fakat yaygın olan isim "fırıncı",
10:33
we know bakersFırıncılar.
205
617223
1871
fırıncıları biliriz.
10:34
BakersFırıncılar weargiyinmek funnykomik whitebeyaz hatsşapka.
206
619094
2029
Fırıncılar komik beyaz şapkalar takarlar.
10:37
BakersFırıncılar have flourun on theironların handseller.
207
621123
1627
Fırıncıların ellerinde un vardır.
10:38
BakersFırıncılar smellkoku good when they come home from work.
208
622750
2075
Fırıncılar işten eve geldiklerinde güzel kokarlar.
10:40
Maybe we even know a bakerfırıncı.
209
624825
2127
Hatta bizzat bir fırıncı tanıyor bile olabiliriz.
10:42
And when we first hearduymak that wordsözcük,
210
626952
1411
Ve bu kelimeyi duymamızla birlikte,
10:44
we startbaşlama puttingkoyarak these associationalassociational hookskancalar into it
211
628363
2845
bu ilişkilendirmeleri ve çağrışımları kelimeye yapıştırıyoruz.
10:47
that make it easierDaha kolay to fishbalık it back out at some latersonra datetarih.
212
631208
4071
Bu çağrışımlar kelimeyi sonradan hatırlamamızı kolaylaştırıyor.
10:51
The entiretüm artSanat of what is going on
213
635279
2958
Bütün bu hafıza yarışmalarında söz konusu olan
10:54
in these memorybellek contestsyarışmalar
214
638237
2115
Bütün bu hafıza yarışmalarında söz konusu olan
10:56
and the entiretüm artSanat of rememberinganımsama stuffşey better in everydayher gün life
215
640352
3227
ve günlük hayatta bir şeyleri daha kolay hatırlamamızı sağlayan şey
10:59
is figuringendam out waysyolları to transformdönüştürmek capitalBaşkent B BakersFırıncılar
216
643579
3986
isim olan Baker'ı
11:03
into lower-caseküçük B bakersFırıncılar --
217
647565
1996
meslek olan fırıncıya çevirebilmek.
11:05
to take informationbilgi that is lackingeksik in contextbağlam,
218
649561
3387
İçerik, anlam, önem yoksunu bilgiyi alıp
11:08
in significanceönem, in meaninganlam
219
652948
2306
onu öyle bir dönüştürmek ki
11:11
and transformdönüştürmek it in some way
220
655254
1550
onu öyle bir dönüştürmek ki
11:12
so that it becomesolur meaningfulanlamlı
221
656804
2175
daha önceden aklımızda olan şeyler ışığında
11:14
in the lightışık of all the other things that you have in your mindus.
222
658979
4785
bir anlam kazanabilsin.
11:19
One of the more elaborateayrıntılı techniquesteknikleri for doing this
223
663764
3734
Bunu yapmanın en sofistike tekniklerinden biri
11:23
datestarihleri back 2,500 yearsyıl to AncientAntik GreeceYunanistan.
224
667498
3919
2,500 yıl önce Antik Yunan'a kadar uzanıyor.
11:27
It camegeldi to be knownbilinen as the memorybellek palaceSarayı.
225
671417
1978
Bu teknik hafıza sarayı olarak biliniyor.
11:29
The storyÖykü behindarkasında its creationoluşturma goesgider like this:
226
673395
3425
Bu eserin arkasında yatan hikaye şöyle:
11:32
There was a poetşair calleddenilen SimonidesSimonides
227
676820
2972
Simonides adlı bir şair
11:35
who was attendingkatılıyor a banquetZiyafet.
228
679792
1906
bir yemeğe katılıyormuş.
11:37
He was actuallyaslında the hiredkiralanmış entertainmenteğlence,
229
681698
2248
Aslında eğlence için tutulmuş,
11:39
because back then if you wanted to throwatmak a really slammingçarpması partyParti,
230
683946
3012
çünkü o zamanlar gerçekten çarpıcı bir parti vermek istendiğinde
11:42
you didn't hirekiralama a D.J., you hiredkiralanmış a poetşair.
231
686958
3212
bir D.J değil, bir şair tutulurmuş.
11:46
And he standsstandları up, deliversteslim his poemşiir from memorybellek, walksyürüyüşleri out the doorkapı,
232
690170
4870
Şair ayağa kalkar, şiirini ezbere okur, kapıdan çıkar,
11:50
and at the momentan he does, the banquetZiyafet hallsalon collapsesçöker,
233
695040
5112
tam o anda ziyafet verilen salon çöker,
11:56
killsöldürür everybodyherkes insideiçeride.
234
700152
2681
içerideki herkes ölür.
11:58
It doesn't just killöldürmek everybodyherkes,
235
702833
2565
Ölmekle kalmazlar, bedenleri
12:01
it manglesmangles the bodiesbedenler beyondötesinde all recognitiontanıma.
236
705398
3864
artık tanınacak vaziyette değildir.
12:05
NobodyKimse can say who was insideiçeride,
237
709262
2321
Kimse içeride kimin olduğunu,
12:07
nobodykimse can say where they were sittingoturma.
238
711583
3171
içeridekilerin nerede oturduklarını söyleyemez.
12:10
The bodiesbedenler can't be properlyuygun şekilde buriedgömülü.
239
714754
2239
Cesetler düzgünce gömülemez.
12:12
It's one tragedytrajedi compoundingBileşik anotherbir diğeri.
240
716993
3843
Bu bir araya gelmiş iki trajedi.
12:16
SimonidesSimonides, standingayakta outsidedışında,
241
720836
2704
Simonides, enkazın ortasında
12:19
the soleTek survivorSurvivor amidortasında the wreckageenkaz,
242
723540
2131
sağ kalan tek davetli
12:21
closeskapanır his eyesgözleri and has this realizationgerçekleşme,
243
725671
3636
gözlerini kapar, ve zihninin gözüyle
12:25
whichhangi is that in his mind'sZihnin eyegöz,
244
729307
2538
yemekte hangi misafirin
12:27
he can see where eachher of the guestsmisafir at the banquetZiyafet had been sittingoturma.
245
731845
5145
nerede oturduğunu görür.
12:32
And he takes the relativesakrabaları by the handel
246
736990
2343
Yemektekilerin akrabalarını ellerinden tutar,
12:35
and guideskılavuzları them eachher to theironların lovedsevilen onesolanlar amidortasında the wreckageenkaz.
247
739333
4058
ve her birini enkazın ortasındaki sevdiklerinin yanlarına götürür.
12:39
What SimonidesSimonides figuredanladım out at that momentan
248
743391
3264
Simonides'in o anda farkettiği,
12:42
is something that I think we all kindtür of intuitivelysezgisel know,
249
746655
3433
sanırım hepimizin sezgisel olarak bildiği bir şey.
12:45
whichhangi is that, as badkötü as we are
250
750088
2412
O da şu ki; isimleri, telefon numaralarını
12:48
at rememberinganımsama namesisimler and phonetelefon numberssayılar
251
752500
2894
ve çalışma arkadaşlarımızın talimatlarını
12:51
and word-for-wordRalli instructionstalimatlar from our colleaguesmeslektaşlar,
252
755394
2658
kelimesi kelimesine ezberlemekte ne kadar kötü olursak olalım,
12:53
we have really exceptionalolağanüstü visualgörsel and spatialuzaysal memorieshatıralar.
253
758052
5490
gerçekten olağan üstü görsel ve uzamsal hafızalarımız var.
12:59
If I askeddiye sordu you to recountTekrar sayımı the first 10 wordskelimeler
254
763542
3596
Sizden az önce Simonides'le ilgili anlattığım hikayenin
13:03
of the storyÖykü that I just told you about SimonidesSimonides,
255
767138
2464
ilk on kelimesini saymanızı isteseydim,
13:05
chancesşansı are you would have a toughsert time with it.
256
769602
2488
çok büyük ihtimalle zorlanacaktınız.
13:07
But I would wagerbahis
257
772090
2314
Ama bahse girerim,
13:10
that if I askeddiye sordu you to recallhatırlama
258
774404
2683
sizden konuşan taba rengi atın üstünde kimin oturduğunu,
13:12
who is sittingoturma on topüst of a talkingkonuşma tantan horseat
259
777087
4556
ya da antrenizde şu anda kimin olduğunu sorsam
13:17
in your foyerfuaye right now,
260
781643
1998
cevabı gözünüzde canlandırabilirsiniz.
13:19
you would be ableyapabilmek to see that.
261
783641
2325
cevabı gözünüzde canlandırabilirsiniz.
13:21
The ideaFikir behindarkasında the memorybellek palaceSarayı
262
785966
2530
Hafıza sarayının arkasındaki fikir
13:24
is to createyaratmak this imaginedhayal edificeyapı in your mind'sZihnin eyegöz
263
788496
4633
zihninizin gözünde bir yapı oluşturmak
13:29
and populatedoldurmak it with imagesGörüntüler
264
793129
1746
ve bu yapıyı hatırlamak istediğiniz
13:30
of the things that you want to rememberhatırlamak --
265
794875
2208
şeylerle bayındırlaştırmak.
13:32
the crazierçılgın, weirderdaha garip, more bizarretuhaf,
266
797083
3329
Gördüğünüz ne kadar çılgın, garip, acayip,
13:36
funnierdaha komik, raunchierraunchier, stinkiergetiremez the imagegörüntü is,
267
800412
3600
komik, dobra, kötü kokuluysa,
13:39
the more unforgettableunutulmaz it's likelymuhtemelen to be.
268
804012
2875
hatırlamak da o kadar kolay olacaktır.
13:42
This is advicetavsiye that goesgider back 2,000-plus-artı yearsyıl
269
806887
2834
Bu 2000 yıldan daha eski bir öneri
13:45
to the earliesten erken LatinLatin memorybellek treatisesilmi.
270
809721
2785
ve en eski Latin hafıza tezlerinden biri.
13:48
So how does this work?
271
812506
1829
Peki bunu nasıl yapabiliriz?
13:50
Let's say that you've been inviteddavet
272
814335
2540
Diyelim ki TED'de bir konuşma yapmaya davet edildiniz
13:52
to TEDTED centermerkez stageevre to give a speechkonuşma
273
816875
3806
Diyelim ki TED'de bir konuşma yapmaya davet edildiniz
13:56
and you want to do it from memorybellek,
274
820681
2534
ve bu konuşmayı ezbere yapmak istiyorsunuz.
13:59
and you want to do it the way that CiceroCicero would have donetamam it
275
823215
5045
Tıpkı Cicero'nun 2000 yıl önce
14:04
if he had been inviteddavet to TEDxRomeTEDxRome 2,000 yearsyıl agoönce.
276
828260
4659
TedxRome'a davet edilmiş olsa yapacağı gibi.
14:08
What you mightbelki do
277
832919
2258
Kendinizi sokak kapınızın önünde hayal edebilirsiniz.
14:11
is pictureresim yourselfkendin at the frontön doorkapı of your houseev.
278
835177
5219
Kendinizi sokak kapınızın önünde hayal edebilirsiniz.
14:16
And you'dşimdi etsen come up with some sortçeşit
279
840396
2042
Ve aklınızda bu garip hafıza yarışmasını
14:18
of an absolutelykesinlikle crazyçılgın, ridiculousgülünç, unforgettableunutulmaz imagegörüntü
280
842438
3508
hatırlatmanızı ve ilk iş ondan bahsetmenizi sağlayacak
14:21
to remindhatırlatmak you that the first thing you want to talk about
281
845946
2983
oldukça çılgın, garip ve unutulmaz
14:24
is this totallybütünüyle bizarretuhaf contestyarışma.
282
848929
2792
bir görüntü canlandırırdınız.
14:27
And then you'dşimdi etsen go insideiçeride your houseev,
283
851721
2833
Sonra evinize girerdiniz
14:30
and you would see an imagegörüntü of CookieTanımlama bilgisi MonsterCanavar
284
854554
2852
ve kurabiye canavarını görürdünüz;
14:33
on topüst of MisterBayım EdEd.
285
857406
1887
Bay Ed'in üzerinde.
14:35
And that would remindhatırlatmak you
286
859293
1269
Ve bu da size arkadaşınız
14:36
that you would want to then introducetakdim etmek your friendarkadaş EdEd CookCook.
287
860562
3174
Ed Cook'tan bahsetmek istediğinizi hatırlatırdı.
14:39
And then you'dşimdi etsen see an imagegörüntü of BritneyBritney SpearsSpears
288
863736
2664
Daha sonra size bu komik anektdotu anlatmayı sağlayacak
14:42
to remindhatırlatmak you of this funnykomik anecdoteanekdot you want to tell.
289
866400
2812
Britney Spears'ı görürdünüz.
14:45
And you go into your kitchenmutfak,
290
869212
1672
Sonra mutfağınıza giderdiniz,
14:46
and the fourthdördüncü topickonu you were going to talk about
291
870884
1845
ve bahsetmek istediğiniz dördüncü konu
14:48
was this strangegarip journeyseyahat that you wentgitti on for a yearyıl,
292
872729
2938
o bir yıllık garip seyahatiniz ve bu seyahati
14:51
and you have some friendsarkadaşlar to help you rememberhatırlamak that.
293
875667
4964
hatırlamanıza yardımcı olacak arkadaşlarınız olurdu.
14:56
This is how RomanRoma oratorsKonuşmacılar memorizedezberledim theironların speecheskonuşmalar --
294
880631
4219
İşte Romalı konuşmacılar konuşmalarını bu şekilde ezberliyorlardı.
15:00
not word-for-wordRalli, whichhangi is just going to screwvida you up,
295
884850
3394
Kelimesi kelimesine değil - çünkü bu sizi sadece batırır-
15:04
but topic-for-topicKonu-için-konu.
296
888244
2412
onun yerine konu bazında.
15:06
In factgerçek, the phraseifade "topickonu sentencecümle,"
297
890656
2907
Aslında "ana fikir" deyimi
15:09
that comesgeliyor from the GreekYunanca wordsözcük "topostopos,"
298
893563
3300
Yunanca'nın "yer" anlamına gelen
15:12
whichhangi meansanlamına geliyor "placeyer."
299
896863
1720
"topos" kelimesinden geliyor.
15:14
That's a vestigeiz
300
898583
1567
Bu insanların konuşma ve hitaplarında
15:16
of when people used to think about oratoryhitabet and rhetoricretorik
301
900150
2320
bu şekilde uzamsal terimler
15:18
in these sortssıralar of spatialuzaysal termsşartlar.
302
902470
2238
kullanmalarının bir izi.
15:20
The phraseifade "in the first placeyer,"
303
904708
1937
"En başından" deyimi de
15:22
that's like in the first placeyer of your memorybellek palaceSarayı.
304
906645
3423
sanki hafıza sarayınızın en başındaymış gibi görünüyor.
15:25
I thought this was just fascinatingbüyüleyici,
305
910068
1980
Bunun büyüleyici olduğunu düşündüm
15:27
and I got really into it.
306
912048
1900
ve bu gerçekten ilgimi çekti.
15:29
And I wentgitti to a fewaz more of these memorybellek contestsyarışmalar.
307
913948
2748
Birkaç hafıza yarışmasına daha gittim.
15:32
And I had this notionkavram that I mightbelki writeyazmak something longeruzun
308
916696
2561
Yarışmacıların alt kültürleriyle ilgili
15:35
about this subculturealt kültür of competitiverekabetçi memorizersmemorizers.
309
919257
3293
daha çok şey yazabileceğimi düşünüyordum.
15:38
But there was a problemsorun.
310
922550
2027
Ama bir sorun vardı.
15:40
The problemsorun was that a memorybellek contestyarışma
311
924577
2748
O da şuydu ki: hafıza yarışları
15:43
is a pathologicallypatolojik olarak boringsıkıcı eventolay.
312
927325
3729
patolojik olarak sıkıcılar.
15:46
(LaughterKahkaha)
313
931054
2606
(Gülüşmeler)
15:49
TrulyGerçekten, it is like a bunchDemet of people sittingoturma around takingalma the SATsSınav sonuçlarını.
314
933660
4550
Aslında, bir grup insanın oturmuş SAT'ye girmeleri gibi bir şey.
15:54
I mean, the mostçoğu dramaticdramatik it getsalır
315
938210
1694
Biri şakaklarını ovuşturmaya başladığında
15:55
is when somebodybirisi startsbaşlar massagingMasaj theironların templestapınaklar.
316
939904
1379
ortam gerçekten çok dramatik oluyor.
15:57
And I'm a journalistgazeteci, I need something to writeyazmak about.
317
941283
3038
Ben bir gazeteciyim, hakkında yazacak bir şeylere ihtiyacım var.
16:00
I know that there's this incredibleinanılmaz stuffşey happeningolay in these people'sinsanların mindszihinler,
318
944321
3777
Bu insanların zihinlerinde inanılmaz şeyler olduğunu biliyorum,
16:03
but I don't have accesserişim to it.
319
948098
2100
ama oraya geçişim yok.
16:06
And I realizedgerçekleştirilen, if I was going to tell this storyÖykü,
320
950198
2719
Bu yüzden farkettim ki, eğer bu hikayeyi anlatacaksam
16:08
I neededgerekli to walkyürümek in theironların shoesayakkabı a little bitbit.
321
952917
2750
onları biraz anlamam gerekiyor.
16:11
And so I startedbaşladı tryingçalışıyor to spendharcamak 15 or 20 minutesdakika
322
955667
3581
Ve böylece her sabah gazetemi okumaya başlamadan önce
16:15
everyher morningsabah before I satoturdu down with my NewYeni YorkYork TimesKez
323
959248
2835
bir 15 20 dakika kadar bir şeyleri
16:17
just tryingçalışıyor to rememberhatırlamak something.
324
962083
2521
hatırlamaya çalışmaya başladım.
16:20
Maybe it was a poemşiir.
325
964604
1669
Belki bir şiiri,
16:22
Maybe it was namesisimler from an oldeski yearbookYıllığı
326
966273
2039
belki bit pazarından aldığım
16:24
that I boughtsatın at a fleapire marketpazar.
327
968312
2259
eski bir yıllıktaki isimleri.
16:26
And I foundbulunan that this was shockinglyşok edici funeğlence.
328
970571
5496
Ve bunun şaşırtıcı bir şekilde eğlenceli olduğunu farkettim.
16:31
I never would have expectedbeklenen that.
329
976067
2078
Bunu kesinlikle beklemiyordum.
16:34
It was funeğlence because this is actuallyaslında not about trainingEğitim your memorybellek.
330
978145
3363
Eğlenceliydi, çünkü aslında hafızanızı eğitmekle ilgisi yoktu.
16:37
What you're doing is you're tryingçalışıyor to get better and better and better
331
981508
3038
Yaptığınız şey bu çok gülünç, dobra, eğlenceli,
16:40
at creatingoluşturma, at dreamingrüya görmek up,
332
984546
2429
ve umarım unutulmaz olan resimleri
16:42
these utterlytamamen ludicrousgülünç, raunchyşehvetli, hilariousneşeli
333
986975
2894
zihninizin gözünde canlandırmak için hep daha fazla
16:45
and hopefullyinşallah unforgettableunutulmaz imagesGörüntüler in your mind'sZihnin eyegöz.
334
989869
4125
ve daha fazla uğraşmaktı.
16:49
And I got prettygüzel into it.
335
993994
1583
Ve ben kendimi buna kaptırdım.
16:51
This is me wearinggiyme my standardstandart competitiverekabetçi memorizer'smemorizer'ın trainingEğitim kitkiti.
336
995577
6657
Bu yarışmacı kostümümle çekilmiş bir fotoğrafım.
16:58
It's a pairçift of earmuffsetkilidirler
337
1002234
1966
Bir çift kulaklık
17:00
and a setset of safetyemniyet gogglesgözlük that have been maskedMaskeli over
338
1004200
3409
ve taktığınızda iki küçük delik dışında
17:03
exceptdışında for two smallküçük pinholesiğne deliği,
339
1007609
2673
etrafı göremediğiniz bir gözlük takıyorum.
17:06
because distractionoyalama is the competitiverekabetçi memorizer'smemorizer'ın greatestEn büyük enemydüşman.
340
1010282
5326
Çünkü dikkat dağılması bir hafıza yarışmacısının en büyük düşmanıdır.
17:11
I endedbitti up cominggelecek back to that sameaynı contestyarışma that I had coveredkapalı a yearyıl earlierdaha erken.
341
1015608
5767
Sonunda bir yıl önce keşfettiğim yarışmaya yarışmacı olarak katıldım.
17:17
And I had this notionkavram that I mightbelki entergirmek it,
342
1021375
2106
Bu deneyimimi bir tür katılımcı gazetecilik deneyi
17:19
sortçeşit of as an experimentdeney in participatoryKatılımcı journalismgazetecilik.
343
1023481
3302
olarak yazabileceğim fikrindeydim.
17:22
It'dO-cekti make, I thought, maybe a niceGüzel epilogueSonuç bölümü to all my researchAraştırma.
344
1026783
4521
Bunun bütün araştırmalarımın güzel bir son sözü olabileceğini düşünüyordum.
17:27
ProblemSorun was the experimentdeney wentgitti haywireHaywire.
345
1031304
3738
Fakat sorun şuydu: deneyim kontrolden çıktı.
17:30
I wonwon the contestyarışma,
346
1035042
2737
Hiç olmaması gereken yerde
17:33
whichhangi really wasn'tdeğildi supposedsözde to happenolmak.
347
1037779
3103
yarışmayı kazandım.
17:36
(ApplauseAlkış)
348
1040882
5849
(Alkış)
17:42
Now it is niceGüzel
349
1046731
1705
Şimdi konuşmaları, telefon numaralarını
17:44
to be ableyapabilmek to memorizeezberlemek speecheskonuşmalar
350
1048436
2827
ve alışveriş listelerini ezberleyebilmek güzel bir şey.
17:47
and phonetelefon numberssayılar and shoppingalışveriş yapmak listslisteleri,
351
1051263
3094
Ama bu biraz konumuzun dışında kalıyor.
17:50
but it's actuallyaslında kindtür of besideyanında the pointpuan.
352
1054357
2776
Ama bu biraz konumuzun dışında kalıyor.
17:53
These are just trickspüf nokta.
353
1057133
2198
Bunlar sadece püf noktaları.
17:55
They are trickspüf nokta that work
354
1059331
2002
Beynimizin nasıl çalıştığıyla ilgili
17:57
because they're basedmerkezli on some prettygüzel basictemel principlesprensipler
355
1061333
3183
oldukça temel prensiplere dayanan püf noktaları.
18:00
about how our brainsbeyin work.
356
1064516
1776
oldukça temel prensiplere dayanan püf noktaları.
18:02
And you don't have to be buildingbina memorybellek palacessaraylar
357
1066292
3952
Ve zihninizin çalışma şeklini anlayıp bundan faydalanmanız için
18:06
or memorizingezberleme packspaketleri of playingoynama cardskartları
358
1070244
2006
illa ki hafıza sarayları inşa etmenize ya da
18:08
to benefityarar from a little bitbit of insightIçgörü
359
1072250
2013
iskambil kağıtlarının dizilişini
18:10
about how your mindus worksEserleri.
360
1074263
2644
ezberlemenize gerek yok.
18:12
We oftensık sık talk about people with great memorieshatıralar
361
1076907
1793
Çoğu zaman hafızası kuvvetli olan insanların
18:14
as thoughgerçi it were some sortçeşit of an innateDoğuştan gelen gifthediye,
362
1078700
2300
doğuştan yetenekli olduklarını kabul ediyoruz,
18:16
but that is not the casedurum.
363
1081000
1890
fakat gerçekte böyle değil.
18:18
Great memorieshatıralar are learnedbilgili.
364
1082890
3768
Kuvvetli hafıza öğrenerek kazanılır.
18:22
At the mostçoğu basictemel levelseviye, we rememberhatırlamak when we payödeme attentionDikkat.
365
1086658
3469
En basitinden, dikkat ettiğimiz şeyleri hatırlıyoruz.
18:26
We rememberhatırlamak when we are deeplyderinden engagednişanlı.
366
1090127
3206
Gerçekten ilgili olduğumuz şeyleri hatırlıyoruz.
18:29
We rememberhatırlamak when we are ableyapabilmek
367
1093333
1521
Bir bilginin ya da deneyimin bizim için
18:30
to take a pieceparça of informationbilgi and experiencedeneyim
368
1094854
2771
neden bizim için anlamlı, kayda değer, renkli
18:33
and figureşekil out why it is meaningfulanlamlı to us,
369
1097625
2106
olduğunu anladığımızda ve bu bilgiye
18:35
why it is significantönemli, why it's colorfulrenkli,
370
1099731
2423
bir şekilde daha önceden zihnimizde olanlar ışığında
18:38
when we're ableyapabilmek to transformdönüştürmek it in some way
371
1102169
2929
bir anlam kazandırdığımızda ve
18:40
that it makesmarkaları senseduyu
372
1105098
1494
kişi olan Baker'ları
18:42
in the lightışık of all of the other things floatingyüzer around in our mindszihinler,
373
1106592
2227
zihnimize hitap eden fırıncılara
18:44
when we're ableyapabilmek to transformdönüştürmek BakersFırıncılar into bakersFırıncılar.
374
1108819
5260
dönüştürebildiğimizde hatırlayabiliyoruz.
18:49
The memorybellek palaceSarayı, these memorybellek techniquesteknikleri,
375
1114079
2426
Hafıza sarayı, bu hafıza teknikleri,
18:52
they're just shortcutskısayolları.
376
1116505
1870
bunlar sadece kısayollar.
18:54
In factgerçek, they're not even really shortcutskısayolları.
377
1118375
2565
Aslında gerçekten kısayol bile değiller.
18:56
They work because they make you work.
378
1120940
3403
İşe yarıyorlar çünkü sizin düşünmenizi sağlıyorlar.
19:00
They forcekuvvet a kindtür of depthderinlik of processingişleme,
379
1124343
3940
Bu yöntemler farkındalığımızı ve
19:04
a kindtür of mindfulnessMindfulness,
380
1128283
1521
etrafımızı algılayışımızı geliştiriyorlar.
19:05
that mostçoğu of us don't normallynormalde walkyürümek around exercisingegzersiz.
381
1129804
4228
Bir çoğumuz normalde bu iki nokta üzerinde çok durmaz.
19:09
But there actuallyaslında are no shortcutskısayolları.
382
1134032
2562
Ama aslında kestirmeler yok.
19:12
This is how stuffşey is madeyapılmış memorableunutulmaz.
383
1136594
2856
Şeyler bu şekilde hatırlanabilir oluyor.
19:15
And I think if there's one thing that I want to leaveayrılmak you with,
384
1139450
4143
Ve konuşmamı özellikle sonlandırmak isteyeceğim bir konu varsa
19:19
it's what E.P.,
385
1143593
2734
o da E.P.'nin
19:22
the amnesicamnezik who couldn'tcould even rememberhatırlamak that he had a memorybellek problemsorun,
386
1146327
3798
biz hafıza sorunu olduğunu bile hatırlayamayan bir amneziğin bana öğrettiğidir.
19:26
left me with,
387
1150125
1490
O da şu ki:
19:27
whichhangi is the notionkavram
388
1151615
2098
hayatlarımız anılarımızın toplamıdır.
19:29
that our liveshayatları are the sumtoplam of our memorieshatıralar.
389
1153713
5037
hayatlarımız anılarımızın toplamıdır.
19:34
How much are we willingistekli to losekaybetmek
390
1158750
5833
Zaten kısa olan hayatlarımızdan
19:40
from our alreadyzaten shortkısa liveshayatları
391
1164583
3667
kendimizi Blackberry'lerimizde, iPhone'larımızda kaybederek,
19:44
by losingkaybetme ourselveskendimizi in our BlackberriesBöğürtlen, our iPhonesiPhone,
392
1168250
6960
kendimizi Blackberry'lerimizde, iPhone'larımızda kaybederek,
19:51
by not payingödeme yapan attentionDikkat to the humaninsan beingolmak acrosskarşısında from us
393
1175210
3798
yanı başımızda bizle konuşan insana dikkatimizi vermeyerek,
19:54
who is talkingkonuşma with us,
394
1179008
1575
etrafımızı algılamak dahi istemeyecek kadar tembel olarak,
19:56
by beingolmak so lazytembel that we're not willingistekli
395
1180583
2071
etrafımızı algılamak dahi istemeyecek kadar tembel olarak,
19:58
to processsüreç deeplyderinden?
396
1182654
3690
ne kadar daha kaybetmek istiyoruz?
20:02
I learnedbilgili firsthandilk elden
397
1186344
2444
İçimizde inanılmaz bir hafıza kapasitesinin
20:04
that there are incredibleinanılmaz memorybellek capacitieskapasiteleri
398
1188788
3397
gizli olduğunu birinci elden öğrendim.
20:08
latentgizli in all of us.
399
1192185
2003
gizli olduğunu birinci elden öğrendim.
20:10
But if you want to livecanlı a memorableunutulmaz life,
400
1194188
3397
Ama eğer hatırlamaya değer
20:13
you have to be the kindtür of personkişi
401
1197585
2386
bir hayat yaşamak istiyorsanız
20:15
who remembershatırlar to rememberhatırlamak.
402
1199971
2966
"hatırlamayı" hatırlamanız gerekiyor.
20:18
Thank you.
403
1202937
1769
Teşekkür ederim.
20:20
(ApplauseAlkış)
404
1204706
3090
(Alkış)
Translated by Elifnaz Tuna
Reviewed by Meric Aydonat

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Joshua Foer - Writer
Joshua Foer is a science writer who 'accidentally' won the U.S. Memory Championship.

Why you should listen

In 2005 science writer Joshua Foer went to cover the U.S. Memory Championship. A year later he was back -- as contestant. A year of mental training with Europe's top memorizer turned into a book, Moonwalking with Einstein, which is both a chronicle of his immersion in the memory culture and wonderfully accessible and informative introduction to the science of memory. Much more surprisingly, that year of training also turned into a first-place victory at the national competition in New York and the chance to represent the U.S. at the World Memory Championship. Foer's writing has appeared in National Geographic, Slate, the New York Times, and other publications. He is the co-founder of the Atlas Obscura, an online guide to the world’s wonders and curiosities, and is also the co-founder of the design competition Sukkah City.

More profile about the speaker
Joshua Foer | Speaker | TED.com