TEDWomen 2018
Dolores Huerta: How to overcome apathy and find your power
Dolores Huerta: Nasıl duyarsızlığın üstesinden gelir ve gücümüzü buluruz
Filmed:
Readability: 3.3
2,194,556 views
"Evet, yababiliriz!" sözü, 1970'lerde genç bir aktivist olan Dolores Huerta'nın söylediği bir toplanma çağrısı ve o zamandan beri bitmez tükenmez insan hakları arayış içinde yaşamaktadır. Üst düzey aklı ve mizahı ile, Huerta duyarsızlığın üstesinden gelmeye, dahil olmaya ve kendi gücünü bulmaya çalışan herkes için ilham vererek hayat çabalarını yanstıyor.
Dolores Huerta - Civil rights activist, community organizer
Dolores Huerta is inspired by a passion to spend most of her time pursuing social justice and civil rights. Full bio
Dolores Huerta is inspired by a passion to spend most of her time pursuing social justice and civil rights. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:13
I want to start out
with quoting Helen Keller,
with quoting Helen Keller,
0
1625
3375
Hepimizin hayran olduğu
muhteşem kadın Helen Keller'dan
muhteşem kadın Helen Keller'dan
00:18
that great woman that we all admire.
1
6583
3060
bir alıntıyla başlamak istiyorum.
00:21
And she had a statement
that is very profound,
that is very profound,
2
9667
3583
Çok etkili bir sözü vardı
00:26
and this statement is
3
14333
2060
ve bu söz şunu söylüyor,
00:28
that science has been able to find
cures for many evils,
cures for many evils,
4
16417
6059
bilim birçok kötülük için çare bulabildi
00:34
but never the greatest evil
of all in human beings,
of all in human beings,
5
22500
4976
fakat insanlardaki en büyük
kötülük için hiçbir zaman bulamadı
kötülük için hiçbir zaman bulamadı
00:39
and that evil is apathy.
6
27500
2708
ve bu kötülük de duyarsızlık.
00:43
So, we know that apathy
really costs us a lot,
really costs us a lot,
7
31792
4476
Bu duyarsızlığın bize pahalıya
mal olduğunu biliyoruz,
mal olduğunu biliyoruz,
00:48
especially in our democracy.
8
36292
2434
özellikle de bizim demokrasimize.
00:50
And when we think of why
people do not get involved,
people do not get involved,
9
38750
3434
İnsanların neden dahil olmadıklarını,
00:54
why they do not become activists,
10
42208
2268
neden aktivist olmadıklarını
düşündüğümüzde
düşündüğümüzde
00:56
it's often that people are so worn down
with their own familial responsibilities,
with their own familial responsibilities,
11
44500
5684
insanların ailevi sorumlulukları nedeniyle
genelde hallerinin kalmadığını görüyoruz,
genelde hallerinin kalmadığını görüyoruz,
01:02
and women especially.
12
50208
2268
özellikle de kadınların.
01:04
You know, women,
they have so many inhibitions.
they have so many inhibitions.
13
52500
3559
Bildiğiniz üzere kadınların
birçok kısıtlaması var.
birçok kısıtlaması var.
01:08
Many of them have suffered
so much trauma in their lives,
so much trauma in their lives,
14
56083
3393
Birçoğu hayatlarında çok fazla travmaya,
01:11
so many aggressions in their lives.
15
59500
2226
çok fazla saldırıya maruz kaldılar.
01:13
And so it's very hard for them to realize
that they have leadership capacities.
that they have leadership capacities.
16
61750
5059
Dolayısıyla liderlik kapasitelerinin
olduğunu fark etmeleri çok zor.
olduğunu fark etmeleri çok zor.
Oradan çıkabileceklerini ve dünyayı
değiştirebileceklerini fark etmek de öyle.
değiştirebileceklerini fark etmek de öyle.
01:18
That they can get out there,
and they could change the world.
and they could change the world.
17
66833
2959
01:22
Another thing that many women --
18
70583
2018
Çoğu kadının yaptığı diğer şey ise
01:24
we think that we have to do everything.
19
72625
2268
her şeyi yapmamız gerektiğini düşünmemiz.
01:26
That we are the only ones
responsible for our families,
responsible for our families,
20
74917
3559
Ailelerimizden sorumlu tek kişi
olduğumuzu düşünüyoruz
olduğumuzu düşünüyoruz
01:30
and it is so hard for us to delegate
21
78500
3393
ve sorumluluklarımızı devretmek
01:33
and just get others to help us
do the duties that we are responsible for.
do the duties that we are responsible for.
22
81917
4351
ve sorumlu olduğumuz işlerde diğerlerinin
bize yardım etmesini sağlamak çok zor.
bize yardım etmesini sağlamak çok zor.
01:38
We feel embarrassed or we feel guilty.
23
86292
2517
Utanıyoruz veya suçlu hissediyoruz.
01:40
But we know that we have
to make this happen,
to make this happen,
24
88833
2518
Fakat bunu mümkün kılmamız
gerektiğini biliyoruz,
gerektiğini biliyoruz,
01:43
because if not, we will never have time
to be able to volunteer
to be able to volunteer
25
91375
4434
çünkü aksi takdirde, şu anda
yüzleştiğimiz bu birçok davaya
yüzleştiğimiz bu birçok davaya
01:47
to help on these many causes
that are now facing us.
that are now facing us.
26
95833
4000
yardım edebilmek için gönüllü
olmaya hiçbir zaman vaktimiz olmayacak.
olmaya hiçbir zaman vaktimiz olmayacak.
Kadınların biraz vakitlerini
feda edebilecekleri alanlardan birisi
feda edebilecekleri alanlardan birisi
01:53
One of the areas that women
can give up a little bit of time
can give up a little bit of time
27
101333
2851
01:56
and that is in shopping, OK?
28
104208
1976
alışveriş, değil mi?
01:58
(Laughter)
29
106208
2518
(Gülüşmeler)
02:00
And especially when we go out there
30
108750
1684
Özellikle gidip ihtiyacımız bile
02:02
shopping for things
that we don't even need.
that we don't even need.
31
110458
2101
olmayan şeyler için alışveriş yaparken.
02:04
(Laughter)
32
112583
1018
(Gülüşmeler)
02:05
You know, you never saw
a hearse with a U-Haul behind it.
a hearse with a U-Haul behind it.
33
113625
3726
Yani, hiçbir zaman arkasında bir
U-Haul olan cenaze arabası görmeyiz.
U-Haul olan cenaze arabası görmeyiz.
02:09
(Laughter)
34
117375
3018
(Gülüşmeler)
02:12
We have to live simply,
so that others can simply live.
so that others can simply live.
35
120417
3601
Basit yaşamalıyız, böylece
diğerleri de basit yaşayabilir.
diğerleri de basit yaşayabilir.
02:16
And when we think
of the kind of inheritance
of the kind of inheritance
36
124042
2309
Çocuklarımıza veya torunlarımıza
02:18
that we want to leave to our children
or our grandchildren,
or our grandchildren,
37
126375
3351
bırakmak istediğimiz
mirası düşündüğümüzde
mirası düşündüğümüzde
02:21
think of leaving them a legacy of justice.
38
129750
3059
bir adalet mirası bırakmayı düşünmeliyiz.
02:24
This is a legacy
that they can not only imitate,
that they can not only imitate,
39
132833
2643
Bu onların sadece
örnek alabileceği değil,
örnek alabileceği değil,
02:27
but they can be proud of
for the rest of their lives.
for the rest of their lives.
40
135500
3143
hayatları boyunca gurur duyacakları
bir miras da olabilir.
bir miras da olabilir.
02:30
If we leave them a lot of material goods,
all they're going to do is fight,
all they're going to do is fight,
41
138667
3976
Onlara birçok maddî mal bırakırsak
tek yapacakları kavga etmek olur
tek yapacakları kavga etmek olur
02:34
and they're going to hate each other.
42
142667
1809
ve birbirlerinden nefret ederler.
02:36
Just remember that,
when we think about what we're doing.
when we think about what we're doing.
43
144500
3059
Ne yaptığımızı düşünürken
yalnızca bunu hatırlayın.
yalnızca bunu hatırlayın.
02:39
The other thing that we have to do
to liberate our women, eventually,
to liberate our women, eventually,
44
147583
4601
Dünyayı değişirmek için yapmamız gereken
türden gönüllülük işi yapabilmek adına
02:44
so that we can do the kind
of volunteer work that we need to do
of volunteer work that we need to do
45
152208
3310
er geç kadınlarımızı özgürleştirmek için
yapmamız gerek diğer bir şey ise
yapmamız gerek diğer bir şey ise
02:47
to change this world,
46
155542
1517
02:49
is we have to have a different kind
of an education for our young women.
of an education for our young women.
47
157083
4476
genç kadınlarımız için farklı
bir tür eğitim vermemizin gerekmesi.
bir tür eğitim vermemizin gerekmesi.
02:53
Unfortunately, in our societies
around the world,
around the world,
48
161583
3476
Ne yazık ki dünyadaki toplumlarda
02:57
women are taught to be victims.
49
165083
2292
kadınlara kurban olmak öğretiliyor.
03:00
Women are not taught that they
are going to have to defend themselves,
are going to have to defend themselves,
50
168083
3935
Kadınlara kendilerini savunmaları,
kendilerini desteklemeleri ve kendilerini
korumaları gerekeceği öğretilmiyor.
korumaları gerekeceği öğretilmiyor.
03:04
that they're going to have
to support themselves
to support themselves
51
172042
2309
03:06
and they have to protect themselves.
52
174375
1893
Çünkü, hayvanlar alemine baktığımızda
03:08
Because, you know, when we
actually look at the animal kingdom,
actually look at the animal kingdom,
53
176292
2953
03:11
and we see who are the most ferocious,
the male or the female?
the male or the female?
54
179269
4374
kimin en vahşi, erkeğin mi
dişinin mi olduğunu görüyoruz.
dişinin mi olduğunu görüyoruz.
03:15
We know it's the female, right?
55
183667
1934
Dişi olduğunu biliyoruz, değil mi?
03:17
So something went wrong with us at the top
of that animal kingdom as women.
of that animal kingdom as women.
56
185625
4601
Hayvanlar aleminin tepesindeki kadınlar
olarak bizde yanlış bir şeyler var.
olarak bizde yanlış bir şeyler var.
03:22
(Laughter)
57
190250
1643
(Gülüşmeler)
03:23
So I want to give you an example
of how I found my voice.
of how I found my voice.
58
191917
3351
Benim sesimi nasıl bulduğuma dair
bir örnek vermek istiyorum.
bir örnek vermek istiyorum.
03:27
And I was very fortunate in that,
when I was 25 years old,
when I was 25 years old,
59
195292
3559
Çok şanslıydım, 25 yaşımdayken
03:30
I met a gentleman named Fred Ross Sr.,
60
198875
2393
Stockton, California'daki
03:33
who organized a chapter of a group called
the Community Service Organization
the Community Service Organization
61
201292
4851
Kamu Hizmeti Kuruluşu
adlı bir topluluk düzenleyen,
adlı bir topluluk düzenleyen,
03:38
in my hometown of Stockton, California.
62
206167
2851
Fred Ross Sr. adında
bir centilmenle tanıştım.
bir centilmenle tanıştım.
03:41
This was a grassroots organization,
and I was recruited to be a volunteer.
and I was recruited to be a volunteer.
63
209042
4250
Bu köklü bir kuruluştu
ve gönüllü olarak işe alındım.
ve gönüllü olarak işe alındım.
03:46
So, one day, while we were
sitting in the office,
sitting in the office,
64
214208
3226
Bir gün ofiste otururken
03:49
a farm worker comes in.
65
217458
2018
bir çiftçi geldi.
03:51
And he's paralyzed,
he can hardly walk, he has a crutch.
he can hardly walk, he has a crutch.
66
219500
4018
Felç geçirmişti, zorla yürüyordu
ve koltuk değneği vardı.
ve koltuk değneği vardı.
03:55
And he needs help.
67
223542
1309
Yardıma ihtiyacı vardı.
03:56
He needs someone to help him
go down to the welfare office
go down to the welfare office
68
224875
2726
Sosyal hizmetlere inip başvuru yapmasına
yardım edecek birisine ihtiyacı vardı.
yardım edecek birisine ihtiyacı vardı.
03:59
and make an application.
69
227625
1309
04:00
So, I volunteered to do that.
70
228958
2185
Ben de bunu yapmaya gönüllü oldum.
04:03
But when I got to the welfare office,
71
231167
2517
Fakat sosyal hizmetlere gittiğimde
04:05
they would not let me make
an application for this gentleman.
an application for this gentleman.
72
233708
4435
bu centilmen için başvuru
yapmama müsaade etmediler.
yapmama müsaade etmediler.
04:10
So I didn't know what to do,
I was at a loss.
I was at a loss.
73
238167
2851
Ne yapacağımı bilemedim, şaşırmıştım.
04:13
So I went back to the office,
and I told Mr. Ross,
and I told Mr. Ross,
74
241042
2809
Ofise geri döndüm
ve Bay Ross'a şöyle dedim:
ve Bay Ross'a şöyle dedim:
04:15
"They won't let me make an application."
75
243875
2518
"Başvuru yapmama izin vermiyorlar."
04:18
And he said to me, very sternly,
76
246417
2517
Bana sert bir biçimde şöyle dedi:
04:20
"You go right back down
to that welfare office,
to that welfare office,
77
248958
3518
"Direkt o sosyal hizmetlere
geri dönüyorsun
geri dönüyorsun
04:24
and you demand to see a supervisor.
78
252500
2375
ve bir müdür görmek
istediğini söylüyorsun.
istediğini söylüyorsun.
04:27
And you demand that they
let him make an application."
let him make an application."
79
255875
3041
Onun başvuru yapmasına izin
vermelerini talep ediyorsun."
vermelerini talep ediyorsun."
04:31
And I thought, "Wow, I can do that?"
80
259875
2101
"Vay, bunu yapabilir miyim?"
diye düşündüm.
diye düşündüm.
04:34
(Laughter)
81
262000
1059
(Gülüşmeler)
04:35
So I thought about it,
82
263083
1268
Bu konuda düşündüm
04:36
and I kind of overcame
my anxieties and my fears.
my anxieties and my fears.
83
264375
2976
ve endişelerimin ve korkularımın
bir şekilde üstesinden geldim.
bir şekilde üstesinden geldim.
04:39
I went down to the welfare office
and I demanded to see the supervisor.
and I demanded to see the supervisor.
84
267375
3809
Sosyal hizmetlere geri gittim
ve müdürü görmek istedim.
ve müdürü görmek istedim.
04:43
Sure enough, he came out,
85
271208
2226
Hakikaten de geldi
04:45
and they had to let Mr. Ruiz
make an application for welfare.
make an application for welfare.
86
273458
3351
ve Bay Ruiz'in yardım için
başvuru yapmasına izin vermeleri gerekti.
başvuru yapmasına izin vermeleri gerekti.
04:48
And he got his disability
for himself and his family.
for himself and his family.
87
276833
3476
Kendisi ve ailesi için engelleri vardı.
04:52
But that taught me a lesson.
88
280333
1685
Fakat bu bana bir şey öğretti.
04:54
That taught me that I had a voice.
89
282042
2559
Bu bana, bir sesimin olduğunu öğretti.
04:56
Well, Mr. Ross also taught many of us
many other things, including Cesar Chavez
many other things, including Cesar Chavez
90
284625
4309
Bay Ross ayrıca çoğumuza birçok şey
öğretti, Cesar Chavez
öğretti, Cesar Chavez
05:00
and many other volunteers.
91
288958
1851
ve diğer birçok gönüllülere de dahil.
05:02
And he taught us not only
that we can make demands of people,
that we can make demands of people,
92
290833
3518
Yalnızca insanlardan değil,
özellikle de kamu görevlilerinden
özellikle de kamu görevlilerinden
05:06
especially our public officials.
93
294375
2559
bir şey istemeyi öğretti.
05:08
And this is something
we should always keep in mind:
we should always keep in mind:
94
296958
2435
Bu her zaman aklımızda
tutmamız gereken bir şey:
tutmamız gereken bir şey:
05:11
every public official --
guess what -- they work for us.
guess what -- they work for us.
95
299417
4142
Her kamu görevlisi -- bilin bakalım --
onlar bizim için çalışıyorlar.
onlar bizim için çalışıyorlar.
05:15
Because we pay their salaries
with out taxes.
with out taxes.
96
303583
3143
Çünkü onların maaşlarını,
vergilerimizle ödüyoruz.
vergilerimizle ödüyoruz.
05:18
And they are actually our servants.
97
306750
3226
Aslında onlar bizim hizmetçilerimiz.
05:22
Some of them turn out to be leaders,
but not all of them.
but not all of them.
98
310000
2726
Bazıları lider olabiliyor,
ama hepsi değil.
ama hepsi değil.
05:24
(Laughter)
99
312750
1059
(Gülüşmeler)
05:25
Once in a while we get
a leader out of there.
a leader out of there.
100
313833
2935
Arada sırada oradan bir lider çıkarıyoruz.
05:28
The other thing that Mr. Ross taught us
is that voting is extremely important.
is that voting is extremely important.
101
316792
4934
Bay Ross'un bize öğrettiği diğer şey,
oy vermenin aşırı derecede önemli olması.
oy vermenin aşırı derecede önemli olması.
05:33
And not just voting,
102
321750
1559
Yalnızca oy vermek değil,
05:35
but going out there
and getting other people to vote.
and getting other people to vote.
103
323333
3351
dışarıya çıkıp insanların
oy vermelerini sağlamak.
oy vermelerini sağlamak.
05:38
Going door to door.
104
326708
1250
Kapı kapı dolaşmak.
05:40
Phone banking, talking to voters,
105
328792
2101
Telefon bankacılığı, seçmenlerle konuşmak,
05:42
because many voters have a lot of doubts
and they don't know how to vote.
and they don't know how to vote.
106
330917
3517
çünkü çoğunun birçok şüphesi var
ve nasıl oy vereceklerini bilmiyorlar.
ve nasıl oy vereceklerini bilmiyorlar.
05:46
And unfortunately,
107
334458
1268
Ne yazık ki
05:47
we know that in many countries
people are not allowed to vote
people are not allowed to vote
108
335750
3059
birçok ülkede insanların oy
vermelerinin yasak olduğunu biliyoruz
vermelerinin yasak olduğunu biliyoruz
05:50
because we have voter suppression
in other countries,
in other countries,
109
338833
2768
çünkü diğer ülkelerde seçmen
baskısı var, tıpkı burada,
baskısı var, tıpkı burada,
05:53
like we do here
in the United States of America.
in the United States of America.
110
341625
2268
Amerika Birleşik
Devletleri'nde olduğu gibi.
Devletleri'nde olduğu gibi.
05:55
But the thing is, if we can
get out there as individuals
get out there as individuals
111
343917
2642
Fakat mesele şu ki,
bireyler olarak ortaya çıkar
bireyler olarak ortaya çıkar
05:58
and talk to people,
so we can remove their apathy
so we can remove their apathy
112
346583
3518
ve insanlarla konuşursak
duyarsızlıklarını yok edebiliriz
duyarsızlıklarını yok edebiliriz
06:02
and make sure that they can vote.
113
350125
2268
ve oy verdiklerinden emin olabiliriz.
06:04
So, I want to give you an example
of a woman in our foundation,
of a woman in our foundation,
114
352417
4142
Bu yüzden size kurumumuzdaki,
Dolores Huerta Vakfı'ndaki
Dolores Huerta Vakfı'ndaki
bir kadından örnek vermek istiyorum
06:08
the Dolores Huerta Foundation,
115
356583
1601
06:10
and just to show you
that sometimes people have power,
that sometimes people have power,
116
358208
3643
ve sadece size bazen insanların gücü
olduğunu ama bilmediklerini
olduğunu ama bilmediklerini
göstermek istiyorum.
06:13
but they don't know it.
117
361875
1268
06:15
But once they find it,
they do miraculous things.
they do miraculous things.
118
363167
2934
Ama bir kere bu gücü bulduklarında
mucizevi şeyler yapıyorlar.
mucizevi şeyler yapıyorlar.
06:18
So, Leticia Prado
is an immigrant from Mexico,
is an immigrant from Mexico,
119
366125
4184
Leticia Prado bir Meksika göçmeni,
06:22
only has a sixth-grade education
120
370333
2143
sadece altıncı sınıf eğitimi var
06:24
and speaks very limited English.
121
372500
2684
ve çok kısıtlı bir İngilizce konuşuyor.
06:27
But she was very concerned
122
375208
1893
Ama o, California, Central Valley'deki
Weedpatch adındaki kasabalarında
Weedpatch adındaki kasabalarında
06:29
because the children at the middle school
in their town called Weedpatch --
in their town called Weedpatch --
123
377125
5351
ortaokuldaki çocukların
dışarı çıkamamaları
dışarı çıkamamaları
ve okul bahçesinde oynayamamalarını
06:34
this is in California, Central Valley --
124
382500
2059
06:36
they couldn't go out
and play in the schoolyard,
and play in the schoolyard,
125
384583
3268
konusunda oldukça ilgiliydi.
06:39
because the air quality is so bad
126
387875
2601
Çünkü Amerika Birleşik Devletleri'nin
California eyaletindeki Kern County
ilçesinin güney kısmında
ilçesinin güney kısmında
06:42
in the southern part
of Kern County, California
of Kern County, California
127
390500
2559
06:45
in our United States of America.
128
393083
2018
hava kalitesi o kadar kötü ki.
06:47
So she and her husband went out there,
and they passed a bond issue
and they passed a bond issue
129
395125
4768
Bu yüzden o ve kocası oraya gittiler
ve ortaokuldaki çocukları için
ve ortaokuldaki çocukları için
06:51
to build a brand new,
state-of-the-art gymnasium
state-of-the-art gymnasium
130
399917
3392
modern spor salonunu
inşa etmek için tahvil çıkardılar.
inşa etmek için tahvil çıkardılar.
06:55
for the kids at their middle school.
131
403333
2084
06:58
That was a big success.
132
406750
1726
Bu, büyük bir başarıydı.
07:00
Then she heard a rumor
133
408500
1601
Sonra müdürün kahvaltı
programını çiftçi çocuklar için
programını çiftçi çocuklar için
07:02
that the principal was going to end
the breakfast program
the breakfast program
134
410125
3393
bitireceğine dair bir söylenti duydu.
07:05
for the farm worker children,
135
413542
1476
07:07
because the principal thought
it was just too much paperwork.
it was just too much paperwork.
136
415042
3726
Çünkü müdür çok fazla
evrak işi gerektirdiğini düşündü.
evrak işi gerektirdiğini düşündü.
07:10
So, Leticia got herself elected
to the school board.
to the school board.
137
418792
3351
Bu yüzden, Leticia kendini
okul yönetim kuruluna şeçtirdi.
okul yönetim kuruluna şeçtirdi.
07:14
And they kept the breakfast program,
and she got rid of the principal.
and she got rid of the principal.
138
422167
3684
Kahvaltı programını sürdürdüler
ve müdürden de kurtuldu.
ve müdürden de kurtuldu.
07:17
(Laughter)
139
425875
2268
(Gülüşmeler)
07:20
(Applause)
140
428167
4642
(Alkış)
07:24
So there were other rumors
141
432833
1476
Yerel su işlerinde
07:26
about some corruption
in the local water district.
in the local water district.
142
434333
3435
bazı yolsuzluklar olduğuna dair
başka söylentiler vardı.
başka söylentiler vardı.
07:29
So, Leticia got herself elected
to the water district.
to the water district.
143
437792
2726
Bu yüzden Leticia kendini
su işleri için seçtirdi.
su işleri için seçtirdi.
07:32
Then she looked into all of the finances
of the water district
of the water district
144
440542
2934
Sonra bütün su işlerinin
maliyesini inceledi
maliyesini inceledi
07:35
and found there was 250,000 dollars
missing from their bank account.
missing from their bank account.
145
443500
5476
ve banka hesaplarında 250.000
dolar eksik olduğunu buldu.
dolar eksik olduğunu buldu.
07:41
So, Leticia called in the grand jury,
and several arrests have been made.
and several arrests have been made.
146
449000
4601
Bu yüzden Leticia büyük juriyi aradı
ve birkaç tutuklama yapıldı.
ve birkaç tutuklama yapıldı.
07:45
And this is just an example
of a woman who never went to high school,
of a woman who never went to high school,
147
453625
5268
Bu sadece liseye gitmemiş
bir kadının örneğiydi.
bir kadının örneğiydi.
Asla üniversiteye gitmemiş,
07:50
never went to college,
148
458917
1267
07:52
but she found her power.
149
460208
1435
ama kendi gücünü bulmuş.
07:53
And in addition, she has recruited
other people in the community
other people in the community
150
461667
3476
Ayrıca, topluluklarındaki
diğer insanları da
diğer insanları da
siyasete atılmak için
katılmaya ikna etti
katılmaya ikna etti
07:57
to also run for public office,
151
465167
1976
ve tahmin edin ne oldu --
hepsi kendilerini seçtirdiler.
hepsi kendilerini seçtirdiler.
07:59
and guess what -- they've all
gotten themselves elected.
gotten themselves elected.
152
467167
2642
08:01
So, I take that Leticia really embodies
153
469833
5226
Bu yüzden, Leticia'nın gerçekten
Coretta Scott King'in söylediği
bir şeyi somutlaştırdığını anladım.
bir şeyi somutlaştırdığını anladım.
08:07
something that Coretta Scott King said.
154
475083
2643
Sizinle bunu paylaşmak istiyorum.
Coretta Scott King şöyle dedi:
Coretta Scott King şöyle dedi:
08:09
And I want to share this with you.
Coretta Scott King said,
Coretta Scott King said,
155
477750
2976
08:12
"We will never have peace in the world
until women take power."
until women take power."
156
480750
3667
"Dünyada kadınlar gücü ele alana
kadar barış asla olmayacak."
kadar barış asla olmayacak."
08:17
(Applause)
157
485708
6060
(Alkış)
08:23
Now, I have amended that statement to say
158
491792
2517
Şimdi, bu sözü şöyle değiştiriyorum:
08:26
that we will never have peace in the world
until feminists take power.
until feminists take power.
159
494333
4976
Dünyada feministler gücü ele alana
kadar barış asla olmayacak.
kadar barış asla olmayacak.
08:31
(Laughter)
160
499333
1060
(Gülüşmeler)
08:32
Because we know
there is a difference, right?
there is a difference, right?
161
500417
2476
Çünkü bir farkın olduğunu
biliyoruz, değil mi?
biliyoruz, değil mi?
08:34
Not only that, but if we want
to define what is a feminist --
to define what is a feminist --
162
502917
3892
Bununla kalmayıp feministin ne olduğunu
tanımlamak istersek şöyle söyleyebiliriz:
tanımlamak istersek şöyle söyleyebiliriz:
08:38
a person who stands up
for reproductive rights,
for reproductive rights,
163
506833
2810
en temel insan haklarını,
08:41
for immigrants' rights,
for the environment,
for the environment,
164
509667
2934
göçmenlerin haklarını, çevreyi,
08:44
for LGBT rights and also
for labor unions and working people.
for labor unions and working people.
165
512625
4976
LGBT haklarını ve aynı zamanda işçi
sendikasını ve işçileri savunan kişidir.
sendikasını ve işçileri savunan kişidir.
08:49
(Applause)
166
517625
5183
(Alkış)
08:54
Which also means
that men can also be feminists.
that men can also be feminists.
167
522832
4019
Ki bu aynı zamanda erkeklerin de
feminist olabileceği anlamına geliyor.
feminist olabileceği anlamına geliyor.
08:58
(Applause)
168
526875
5643
(Alkış)
09:04
So when we think of feminization,
169
532542
2309
Bu yüzden kadının toplumdaki yerini
düşündüğümüzde
düşündüğümüzde
09:06
we should also think
of how can we feminize the policies,
of how can we feminize the policies,
170
534875
3476
aynı zamanda politikaları nasıl
feminize edebileceğimizi düşünmeliyiz,
feminize edebileceğimizi düşünmeliyiz,
09:10
and not only of our major countries,
171
538375
2351
sadece Amerika Birleşik Devleti gibi
09:12
the wealthy countries
like the United States,
like the United States,
172
540750
2101
zengin ve büyük ülkelerde değil,
09:14
but all over the world,
173
542875
1309
aynı zamanda tüm dünyada
09:16
our domestic and foreign policy.
174
544208
2226
iç ve dış politikamız.
09:18
And one of the things that we can do
to stop wars and to have peace
to stop wars and to have peace
175
546458
3810
Barış sağlamak ve savaşları durdurmak için
yapabilceğimiz şeylerden biri de
yapabilceğimiz şeylerden biri de
09:22
is to make sure that the wealthiest
countries in the world
countries in the world
176
550292
2934
dünyadaki en zengin ülkelerinin
gelişmekte olan ülkelere
yardım ettiğinden emin olmak.
yardım ettiğinden emin olmak.
09:25
also help the developing countries.
177
553250
1934
09:27
Now, we did this in the past.
178
555208
1643
Bunu geçmişte yaptık.
09:28
After World War II,
179
556875
1518
2. Dünya Savaşı sonrasında,
09:30
when Japan and Germany
were devastated after the war,
were devastated after the war,
180
558417
3184
Japonya ve Almanya
savaştan sonra yıkıldığında
savaştan sonra yıkıldığında
09:33
United States of America gave
many tax dollars to those two countries,
many tax dollars to those two countries,
181
561625
5393
Amerika Birleşik Devleti ekonomilerini
ve şirketlerini tekrar inşa etsinler diye
ve şirketlerini tekrar inşa etsinler diye
09:39
so that they can rebuild their economies
and rebuild their corporations.
and rebuild their corporations.
182
567042
4476
bu iki ülkeye para yardımı yaptı.
09:43
And we can do that again.
183
571542
1666
Bunu tekrar yapabiliriz.
09:46
And if we can think about how
we can help these other countries.
we can help these other countries.
184
574083
3018
Diğer ülkelere nasıl yardım
edebileceğimizi düşünürsek yapabiliriz.
edebileceğimizi düşünürsek yapabiliriz.
09:49
And I want to give an example
185
577125
1434
ABD'de karşı karşıya kaldığımız
sorunlardan birini örnek vermek istiyorum.
sorunlardan birini örnek vermek istiyorum.
09:50
of issues that we are facing
in the United States of America,
in the United States of America,
186
578583
2893
09:53
for instance.
187
581500
1268
Örneğin,
09:54
We know that right now
188
582792
1309
şimdi Amerika Birleşik
Devletleri'nin sınırında
Devletleri'nin sınırında
09:56
we have a lot of refugees
from Central America
from Central America
189
584125
2643
Orta Amerika'dan birçok
mülteci olduğunu biliyoruz.
mülteci olduğunu biliyoruz.
09:58
that are at the border
of the United States.
of the United States.
190
586792
2351
10:01
Why do people leave their homes,
191
589167
2517
İnsanlar neden evlerini,
turist olarak gittiğimiz
turist olarak gittiğimiz
10:03
their beautiful homes
that we go to as tourists?
that we go to as tourists?
192
591708
2435
o güzel evlerini terk ediyorlar?
10:06
Because they don't have
opportunities there.
opportunities there.
193
594167
2184
Çünkü orada olanakları yok.
10:08
And then we think, "Hm, bananas."
194
596375
3184
Sonra da düşünüyoruz, "Hım, muzlar."
10:11
How many jillions of bananas do we consume
in the United States every single day?
in the United States every single day?
195
599583
4268
Amerika Birleşik Devletleri'nde
ve dünyanın her yerinde
ve dünyanın her yerinde
10:15
And throughout the world.
196
603875
1768
her gün ne kadar muz tüketiyoruz?
10:17
Now, do the people in Central America
197
605667
2101
O halde, Orta Amerika'daki insanlar
10:19
get the profits from the bananas
that we consume?
that we consume?
198
607792
3226
tükettiğimiz muzlardan kâr elde ediyor mu?
10:23
No, they don't.
199
611042
1392
Hayır, etmiyorlar.
10:24
The profits go to corporations
from the United States of America.
from the United States of America.
200
612458
4768
Kazançlar Amerika Birleşik
Devletleri'ndeki şirketlere gidiyor.
Devletleri'ndeki şirketlere gidiyor.
10:29
And we think that this is wrong.
201
617250
1809
Bunun yanlış olduğunu düşünüyoruz.
10:31
Now, if the people in Central America
were to be able to get some of that money
were to be able to get some of that money
202
619083
5101
O halde, Orta Amerika'daki insanlar
muzlar için ödediğimiz parayı alabilseler
10:36
that we pay for bananas,
203
624208
1643
o zaman evlerini terk etmek
zorunda kalmazdılar.
zorunda kalmazdılar.
10:37
then they wouldn't have
to leave their homes.
to leave their homes.
204
625875
2101
10:40
They wouldn't have to come
as asylum seekers
as asylum seekers
205
628000
2601
Amerika Birleşik Devletleri sınırına
10:42
to the borders of the United
States of America.
States of America.
206
630625
2244
sığınmacı olarak gelmek
zorunda kalmazdılar.
zorunda kalmazdılar.
10:44
And then maybe, many children would not
have to be separated from their parents.
have to be separated from their parents.
207
632893
5541
O zaman belki de birçok çocuk
ebeveynlerinden ayrılmak zorunda kalmazdı.
ebeveynlerinden ayrılmak zorunda kalmazdı.
10:50
Now, we know that there are
countries in the world
countries in the world
208
638458
2726
Dünyada ülkelerindeki her insan için
10:53
that actually have free education
and have free health care
and have free health care
209
641208
3851
gerçekten de ücretsiz eğitim
ve sağlık hizmeti sağlayan
ve sağlık hizmeti sağlayan
10:57
for all of the people in their country.
210
645083
2310
ülkelerin olduğunu biliyoruz.
10:59
And that country is Cuba.
211
647417
1934
O ülkelerden biri ise Küba.
11:01
Cuba has health care
for every one of their citizens,
for every one of their citizens,
212
649375
2684
Küba'nın her bir vatandaşı için
11:04
and they have a free college education
for every one of their citizens.
for every one of their citizens.
213
652083
4060
sağlık hizmeti ve ücretsiz
üniversite eğitimi var.
üniversite eğitimi var.
11:08
They're 11 million citizens.
214
656167
1851
11 milyon vatandaşı var.
11:10
Now, we think, if a poor country like Cuba
215
658042
3142
Küba gibi fakir bir ülkenin
11:13
can have these kind of resources,
and we know that they're a poor country,
and we know that they're a poor country,
216
661208
4143
bu tür olanakları
olabileceğini düşünürsek
olabileceğini düşünürsek
11:17
then why can't some
of the other wealthier countries,
of the other wealthier countries,
217
665375
2559
o halde Amerika Birleşik Devleri gibi
11:19
like the United States of America,
218
667958
1643
bazı diğer zengin ülkeler
11:21
do the same?
219
669625
1268
neden aynısını yapamaz?
11:22
I think that we can make that happen.
220
670917
1809
Bence bunu gerçekleştirebiliriz.
11:24
(Applause)
221
672750
3393
(Alkış)
11:28
But we know it's not going to happen
222
676167
1767
Ancak biz, Amerika Birleşik
Devletleri'nin insanları
Devletleri'nin insanları
11:29
until we, the people
of the United States of America,
of the United States of America,
223
677958
3810
ve tüm dünyadaki insanlar hükümetlerine
11:33
and people throughout the world,
224
681792
1559
bölge halkına gerçekten önem veren,
insanlara önem veren,
insanlara önem veren,
11:35
start making sure that they get public
officials elected to their governments
officials elected to their governments
225
683375
4851
kaynakların savaş için değil
vatandaşları için kullanıldığından
vatandaşları için kullanıldığından
11:40
that really care about the constituents,
they care about people,
they care about people,
226
688250
3893
emin olmaya kendini adamış
11:44
they will commit to make sure
that the resources that they have
that the resources that they have
227
692167
3226
kamu görevlileri seçmeye başlamadıkça
11:47
are going to be used for their citizens,
and not to be used for war.
and not to be used for war.
228
695417
4101
bunun gerçekleşmiceğini biliyoruz.
11:51
So, how do we make this happen?
229
699542
2392
O halde, bunu nasıl gerçekleştiririz?
11:53
We have to get rid of the apathy,
230
701958
1685
Duyarsızlıktan kurtulmalıyız,
11:55
we have to get more people involved.
231
703667
1934
daha fazla insanı dahil etmeliyiz.
11:57
We know that if we can't have
a democracy in the United States,
a democracy in the United States,
232
705625
3893
Amerika Birleşik Devletleri'nde
bir demokrasi olmazsa
bir demokrasi olmazsa
12:01
we can't have democracies
throughout the world,
throughout the world,
233
709542
2226
insanlar katılmadıkça tüm dünyada
demokrası olmayacağını biliyoruz.
demokrası olmayacağını biliyoruz.
12:03
unless people participate.
234
711792
1559
12:05
So it is imperative that all of us
get out there and we say,
get out there and we say,
235
713375
4518
Bu yüzden hepimizin dışarı çıkması
ve şunu söylemesi mecburi:
ve şunu söylemesi mecburi:
12:09
"Get rid of the apathy,
get off of the sidewalk,
get off of the sidewalk,
236
717917
3184
"Duyarsızlıktan kurtul, kaldırımdan in,
12:13
come and join the march
for peace and justice,
for peace and justice,
237
721125
2393
gel, barış ve adalet için yürüyüşe katıl,
12:15
let's make Coretta Scott's
vision a reality,
vision a reality,
238
723542
2851
dünyada barışı sağlamak için
Coretta Scott'un vizyonunu gerçek yapalım.
12:18
to have peace in the world."
239
726417
1601
12:20
We recently had midterm elections
in the United States of America.
in the United States of America.
240
728042
3476
Son zamanlarda Amerika Birleşik
Devletleri'nde bir ara seçim yaptık.
Devletleri'nde bir ara seçim yaptık.
12:23
And what did we see?
241
731542
1601
Ve ne gördük?
12:25
We saw that so many more women,
242
733167
2559
Birçok kadının,
12:27
young people, people of color, LGBT folks,
243
735750
3101
genç insanların,
beyaz olmayan insanların, LGBT halkının,
beyaz olmayan insanların, LGBT halkının,
hepsinin devlet dairesine
seçildiğini gördük.
seçildiğini gördük.
12:30
were all elected to public office.
244
738875
1934
12:32
And we know this happened -- why?
245
740833
1935
Bunun olduğunu biliyoruz -- neden?
12:34
Because so many women were on the march.
246
742792
2892
Çünkü birçok kadın
protesto yürüyüşündeydi.
protesto yürüyüşündeydi.
12:37
We had the Women's March
in the United States.
in the United States.
247
745708
2601
Amerika Birleşik Devletleri'nde
Kadın Yürüyüşü yaptık.
Kadın Yürüyüşü yaptık.
12:40
They had the Women's Marches
all over the world.
all over the world.
248
748333
2351
Dünyanın her yerinde
Kadın Yürüyüşleri yapıldı.
Kadın Yürüyüşleri yapıldı.
12:42
And so we now see
that we have this potential.
that we have this potential.
249
750708
3601
Bu yüzden şimdi bu potansiyele
sahip olduğumuzu görüyoruz.
sahip olduğumuzu görüyoruz.
12:46
We have this potential
to get rid of the apathy.
to get rid of the apathy.
250
754333
2310
Duyarsızlıktan kurtulmanın
potansiyeline sahibiz.
potansiyeline sahibiz.
12:48
And if we get everyone involved,
get everyone committed,
get everyone committed,
251
756667
3684
Eğer herkesi dahil edersek,
herkes gönül verirse
herkes gönül verirse
12:52
then, I think, we can make
Coretta Scott's vision come true.
Coretta Scott's vision come true.
252
760375
3726
o zaman bence Coretta Scott'un
vizyonunu gerçekleştirebiliriz.
vizyonunu gerçekleştirebiliriz.
12:56
So, I want to just remind everybody,
253
764125
2643
Tüm dünyadaki herkese sadece
şunu hatırlatmak istiyorum:
şunu hatırlatmak istiyorum:
12:58
throughout the world,
one of the things is,
one of the things is,
254
766792
2809
13:01
we have power,
255
769625
1768
güce sahibiz,
13:03
poor people have power,
256
771417
1642
yoksul insanlar güce sahip,
13:05
every citizen has power.
257
773083
1726
her vatandaş güce sahip.
13:06
But in order to achieve
the peace that we all yearn for,
the peace that we all yearn for,
258
774833
5101
Ama hepimizin can attığı
barışı sağlamak için
barışı sağlamak için
13:11
then we've all got to get involved.
259
779958
1768
hepimizin dahil olması gerekiyor.
13:13
So, what do we say?
260
781750
2018
O halde ne diyoruz?
13:15
Can we do it?
261
783792
1267
Yapabilir miyiz?
13:17
We say, "Yes, we can!"
262
785083
1310
"Evet, yapabiliriz!" diyoruz.
13:18
And in Spanish, we say, "Sí, se puede."
263
786417
2142
İspanyolcada "Sí, se puede." diyoruz.
13:20
Thank you very much.
264
788583
1310
Çok teşekkür ederim.
13:21
(Applause)
265
789917
4708
(Alkış)
ABOUT THE SPEAKER
Dolores Huerta - Civil rights activist, community organizerDolores Huerta is inspired by a passion to spend most of her time pursuing social justice and civil rights.
Why you should listen
Dolores Huerta is a civil rights activist and community organizer. She has worked for labor rights and social justice for more than 50 years. In 1962, she and Cesar Chavez founded the United Farm Workers union. She served as vice president and played a critical role in many of the union's accomplishments for four decades. In 2002, she received the Puffin/Nation $100,000 prize for Creative Citizenship, which she used to establish the Dolores Huerta Foundation (DHF).
DHF is connecting groundbreaking community-based organizing to state and national movements to register and educate voters, advocate for education reform, bring about infrastructure improvements in low-income communities, advocate for greater equality for the LGBT community and create strong leadership development. She has received numerous awards including The Eleanor Roosevelt Humans Rights Award from President Clinton in 1998. In 2012, President Obama bestowed Huerta with The Presidential Medal of Freedom, the highest civilian honor in the United States.
Dolores Huerta | Speaker | TED.com