TED Residency
Yana Buhrer Tavanier: How to recover from activism burnout
Yana Buhrer Tavanier: Aktivizm tükenmişliğinden nasıl kurtulunur?
Filmed:
Readability: 4.1
1,697,604 views
Bir aktivist olarak tükenmiş hissettiğinde kendini toparlamanın en iyi yolu nedir? TED Fellow Yana Buhrer Tavanier, oyun ve yaratıcılığın toplumsal değişim hareketlerine dâhil edilmesi anlamına gelen “oyun-ivism”in gücünü araştırıyor. Bu çok yönlü yaklaşımın yeni fikirleri nasıl ateşleyebileceğini, harekete geçebileceğini ve korkuyu nasıl eritebileceğini öğrenin.
Yana Buhrer Tavanier - Creative activist, social entrepreneur
TED Senior Fellow Yana Buhrer Tavanier explores human rights innovation at the intersection of activism, art, tech and science -- and their potential to instigate change. Full bio
TED Senior Fellow Yana Buhrer Tavanier explores human rights innovation at the intersection of activism, art, tech and science -- and their potential to instigate change. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:13
In the summer of 2017,
0
1334
3044
2017'nin yazında,
00:16
a woman was murdered
by her partner in Sofia.
by her partner in Sofia.
1
4402
3148
Sofia'da bir kadın,
partneri tarafından öldürüldü.
partneri tarafından öldürüldü.
00:20
The woman, let's call her "V,"
2
8673
3128
Bu kadın, ismi “V” olsun,
00:23
was beaten for over 50 minutes
3
11825
3295
ölmeden önce
50 dakika boyunca dövüldü.
00:27
before she died.
4
15144
1317
00:29
The morning after,
5
17479
1715
Ertesi sabah,
00:31
her neighbors told the press
that they heard her screams,
that they heard her screams,
6
19218
3698
kadının komşuları, basına,
kadının çığlıklarını duyduklarını,
kadının çığlıklarını duyduklarını,
00:34
but they didn't intervene.
7
22940
1609
ama müdahale
etmediklerini söylediler.
etmediklerini söylediler.
Gördüğünüz gibi, Bulgaristan'da
ve başka birçok toplulukta
ve başka birçok toplulukta
00:37
You see, in Bulgaria
and many other societies,
and many other societies,
8
25772
3955
00:41
domestic violence is typically seen
as a private matter.
as a private matter.
9
29751
3408
ev içi şiddet genellikle
aile meselesi olarak görülüyor.
aile meselesi olarak görülüyor.
00:46
Neighbors, however, are quick to react
to any other kind of noise.
to any other kind of noise.
10
34026
4973
Bununla birlikte, komşular başka
gürültülere çabucak tepki verirler.
gürültülere çabucak tepki verirler.
Bunun anlamsızlığını meydana çıkarmak
ve değiştirmek istedik.
ve değiştirmek istedik.
00:52
We wanted to expose and affect
the absurdity of this.
the absurdity of this.
11
40404
3724
00:56
So we designed an experiment.
12
44889
2538
Bunun için bir deney tasarladık.
01:00
We rented the apartment
just below V's for one night.
just below V's for one night.
13
48224
4037
Bir geceliğine V'nin dairesinin
alt katındaki daireyi kiraladık
alt katındaki daireyi kiraladık
01:05
And at 10pm,
14
53017
1571
Saat 22.00'da
01:06
Maksim, the artist in our group,
15
54612
2825
grubumuzdaki sanatçı Maksim,
01:09
sat on the drum set
we had assembled in the living room
we had assembled in the living room
16
57461
3497
oturma odasına yerleştirdiğimiz
davul setinin başına oturdu
davul setinin başına oturdu
01:14
and started beating it.
17
62440
1657
ve çalmaya başladı.
01:17
Ten seconds.
18
65418
1396
10 saniye.
01:19
Thirty seconds.
19
67910
1488
30 saniye.
01:22
Fifty seconds.
20
70289
1614
50 saniye.
01:24
A minute.
21
72923
1340
1 dakika.
01:27
A light came on in the hallway.
22
75095
2159
Koridorda bir ışık göründü.
01:30
One minute and 20 seconds.
23
78353
1843
1 dakika 20 saniye.
01:33
A man was standing at the door,
hesitant to press the bell.
hesitant to press the bell.
24
81295
3531
Bir adam, zili çalmakta tereddüt ederek
kapıda dikiliyordu.
kapıda dikiliyordu.
01:38
One minute and 52 seconds.
25
86032
2492
1 dakika 52 saniye.
01:41
The doorbell rang,
26
89148
1835
Zil çaldı.
01:43
a ring that could have saved a life.
27
91997
2651
Bir canı kurtarabilecek bir zil sesi.
01:48
"Beat." is our project exploring
the ominous silence
the ominous silence
28
96400
3418
''Beat.'' bizim, aile içi şiddeti
çevreleyen uğursuz sessizliği
çevreleyen uğursuz sessizliği
01:51
surrounding domestic violence.
29
99842
2243
araştırdığımız projemiz.
01:54
We filmed the experiment,
and it became instantly viral.
and it became instantly viral.
30
102109
3597
Deneyi kayda aldık
ve video anında yayıldı.
ve video anında yayıldı.
01:57
Our campaign amplified
the voices of survivors
the voices of survivors
31
105730
2302
Kampanyamız, internet üzerinde
benzer hikâyeler paylaşan
benzer hikâyeler paylaşan
02:00
who shared similar stories online.
32
108056
2021
kazazedelerin seslerini yükseltti.
Kampanyamız komşulara
belli bir tavsiye verdi
belli bir tavsiye verdi
02:02
It equipped neighbors
with specific advice,
with specific advice,
33
110674
2115
02:04
and many committed to taking action.
34
112813
2015
ve birçoğu harekete geçti.
02:07
In a country where every other week,
35
115629
2735
Her iki haftada bir, toprağın,
02:10
the ground quietly embraces
the body of a woman
the body of a woman
36
118388
2987
partneri veya yakını tarafından
öldürülen bir kadının bedenini
öldürülen bir kadının bedenini
02:13
murdered by a partner or a relative,
37
121399
2785
sessizce bağrına bastığı bir ülkede,
02:16
we were loud,
38
124208
1801
bizim sesimiz yüksekti
02:18
and we were heard.
39
126033
1451
ve duyulduk.
02:22
I am an activist,
40
130627
2090
Ben, insan haklarının
02:24
passionate about human rights innovation.
41
132741
2355
yenilenmesi konusunda
tutkulu bir aktivistim.
tutkulu bir aktivistim.
02:27
I lead a global organization
for socially engaged creative solutions.
for socially engaged creative solutions.
42
135958
3927
Toplumla ilgili yaratıcı çözümler için
global bir organizasyon yönetiyorum.
global bir organizasyon yönetiyorum.
02:31
In my work, I think about
how to make people care and act.
how to make people care and act.
43
139909
4860
Çalışmamda insanların nasıl ilgileneceğini
ve harekete geçeceğini düşünüyorum.
ve harekete geçeceğini düşünüyorum.
02:37
I am here to tell you
that creative actions can save the world,
that creative actions can save the world,
44
145789
5168
Size yaratıcı çözümlerin dünyayı
kurtarabileceğini söylemek için buradayım,
kurtarabileceğini söylemek için buradayım,
02:42
creative actions and play.
45
150981
2626
yaratıcı çözümler ve oyun.
02:46
I know it is weird to talk about play
and human rights in the same sentence,
and human rights in the same sentence,
46
154576
5147
İnsan hakları ve oyundan aynı cümlede
bahsetmenin garip olduğunu biliyorum.
bahsetmenin garip olduğunu biliyorum.
02:51
but here is why it's important.
47
159747
2052
Ama önemli olmasının nedeni şu,
02:55
More and more, we fear
that we can't win this.
that we can't win this.
48
163038
3810
gün geçtikçe
kazanamayacağımızdan korkuyoruz.
kazanamayacağımızdan korkuyoruz.
02:59
Campaigns feel dull,
49
167495
1767
Kampanyalar duygusuz geliyor,
03:01
messages drown,
50
169286
1470
mesajlar boğuluyor,
03:03
people break.
51
171267
1524
insanlar bozuluyor.
03:06
Numerous studies, including a recent one
published by Columbia University,
published by Columbia University,
52
174082
3973
Columbia Üniversitesi tarafından
yayınlanan son araştırmalar da
yayınlanan son araştırmalar da
dahil olmak üzere çok sayıda çalışma,
aktivistler arasında
aktivistler arasında
03:10
show that burnout and depression
are widespread amongst activists.
are widespread amongst activists.
53
178079
3655
tükenmişlik ve depresyonun
yaygın olduğunu göstermektedir.
yaygın olduğunu göstermektedir.
03:14
Years ago, I myself was burned out.
54
182417
2742
Yıllar önce ben de tükenmiştim.
03:17
In a world of endless ways forward,
I felt at my final stop.
I felt at my final stop.
55
185183
4429
İleriye doğru bitmeyen yollar dünyasında,
kendimi son durakta hissettim.
kendimi son durakta hissettim.
03:22
So what melts fear or dullness or gloom?
56
190605
4488
Korkuyu, duygusuzluğu
veya karamsarlığı ne eritir?
veya karamsarlığı ne eritir?
03:27
Play.
57
195793
1209
Oyun.
03:29
From this very stage, psychiatrist
and play researcher Dr. Stuart Brown
and play researcher Dr. Stuart Brown
58
197469
4261
Tam da bu sahnede, psikiyatrist
ve oyun araştırmacısı Dr. Stuart Brown,
ve oyun araştırmacısı Dr. Stuart Brown,
03:33
said that nothing
lights up the brain like play,
lights up the brain like play,
59
201754
2780
beyni oyun gibi hiçbir şeyin
aydınlatamayacağını
aydınlatamayacağını
ve oyunun zıttının çalışmak değil,
depresyon olduğunu söylemişti.
depresyon olduğunu söylemişti.
03:37
and that the opposite of play is not work,
60
205582
2164
03:39
it's depression.
61
207770
1270
Böylece kendi tükenmişliğimden
kurtulmak için, aktivizmimi bugün benim
kurtulmak için, aktivizmimi bugün benim
03:41
So to pull out of my own burnout,
62
209729
2371
03:44
I decided to turn my activism
into what I call today "play-tivism."
into what I call today "play-tivism."
63
212124
5645
bugün "oyun-tivizm" olarak adlandırdığım
şeye dönüştürmeye karar verdim.
şeye dönüştürmeye karar verdim.
(Gülüşler)
03:50
(Laughter)
64
218160
1766
Biz oynadığımızda,
diğerleri de bize katılmak ister.
diğerleri de bize katılmak ister.
03:52
When we play, others want to join.
65
220339
3261
Bugün benim oyun alanım sanatçılarla,
03:56
Today, my playground
is filled with artists,
is filled with artists,
66
224240
2471
teknisyenlerle ve bilim insanlarıyla dolu.
03:58
techies and scientists.
67
226735
1705
Biz, disiplinleri radikal
işbirliğiyle birleştiriyoruz.
işbirliğiyle birleştiriyoruz.
04:00
We fuse disciplines
in radical collaboration.
in radical collaboration.
68
228846
3135
Birlikte, aktivizmi güçlendirmenin
yeni yollarını arıyoruz.
yeni yollarını arıyoruz.
04:04
Together, we seek new ways
to empower activism.
to empower activism.
69
232658
3055
04:08
Our outcomes are not meant to be playful,
70
236346
2686
Alacağımız neticeler
bizi eğlendirmek zorunda değil
bizi eğlendirmek zorunda değil
04:11
but our process is.
71
239056
2056
ama sürecimiz eğlenceli olmalı.
Bizce oyun bir direniş hareketidir.
04:13
To us, play is an act of resistance.
72
241832
3397
Örneğin az önce
bahsettiğim proje,"Beat.",
bahsettiğim proje,"Beat.",
04:18
For example, "Beat.,"
the project I talked about earlier,
the project I talked about earlier,
73
246197
4459
birbirini bu fikri ortaya koymadan
iki gün öncesine kadar hiç tanımamış
iki gün öncesine kadar hiç tanımamış
04:22
is a concept developed by a drummer
and a software engineer
and a software engineer
74
250680
4222
bir davulcu ve bir yazılım mühendisi
tarafından geliştirilen bir konsepttir.
tarafından geliştirilen bir konsepttir.
04:26
who didn't know each other
two days before they pitched the idea.
two days before they pitched the idea.
75
254926
3167
İnsan hakları çalışmaları için
sanatçıları ve teknoloji uzmanlarını
sanatçıları ve teknoloji uzmanlarını
04:31
"Beat." is the first winner
in our lab series
in our lab series
76
259165
2661
04:33
where we pair artists and technologists
to work on human rights issues.
to work on human rights issues.
77
261850
4189
eşleştirdiğimiz laboratuvar serilerimizde
"Beat." ilk kazanan oldu.
"Beat." ilk kazanan oldu.
Kazanan diğer kavramlar arasında
güzel görünen ama tadı berbat olan
güzel görünen ama tadı berbat olan
04:38
Other winning concepts
include a pop-up bakery
include a pop-up bakery
78
266775
3401
çörekleri kullanarak sahte haberle ilgili
bilgi veren bir pastahane de mevcut.
bilgi veren bir pastahane de mevcut.
04:42
that teaches about fake news through
beautiful but horrible-tasting cupcakes --
beautiful but horrible-tasting cupcakes --
79
270200
4309
(Gülüşler)
04:46
(Laughter)
80
274533
2854
Ya da zulmün taktik ve araçlarını
kavrayın diye
kavrayın diye
04:49
or a board game that puts you
in the shoes of a dictator
in the shoes of a dictator
81
277411
3866
sizi bir diktatörün yerine koyan
bir masa oyunu.
bir masa oyunu.
04:53
so you get to really grasp the range
of tools and tactics of oppression.
of tools and tactics of oppression.
82
281301
4390
04:59
We did our first lab
just to test the idea,
just to test the idea,
83
287382
3263
İlk laboratuvarımızı fikri test etmek,
bir problemi olup olmadığını
bir problemi olup olmadığını
05:02
to see where it cracks
and if we can make it better.
and if we can make it better.
84
290669
2757
ve nasıl geliştirebileceğimizi
görmek için yaptık.
görmek için yaptık.
05:05
Today, we are so in love with the format
that we put it all online
that we put it all online
85
293450
3254
Bugün, herkesin uygulayabilmesi için
çevrim içi hâle getirdiğimiz
formatı çok seviyoruz.
formatı çok seviyoruz.
05:08
for anyone to implement.
86
296728
1620
05:11
I cannot overstate the value
of experimentation in activism.
of experimentation in activism.
87
299148
3599
Aktivizmde deney yapmanın değerini
abartamam.
abartamam.
Ancak kaybetmekten korkmadığımız
zaman kazanabiliriz.
zaman kazanabiliriz.
05:15
We can only win
if we are not afraid to lose.
if we are not afraid to lose.
88
303312
3363
05:20
When we play, we learn.
89
308247
2645
Oynadığımız zaman öğreniriz.
Yakın zamanda Stanford Üniversitesi'nde
05:24
A recent study published
by Stanford University
by Stanford University
90
312332
2639
insanların önem vermesi ile
ilgili yapılan bir çalışma,
ilgili yapılan bir çalışma,
05:26
about the science
of what makes people care
of what makes people care
91
314995
2070
05:29
reconfirms what we have
been hearing for years:
been hearing for years:
92
317089
3180
yıllardır duyduğumuz bir şeyi doğruladı:
Fikirler, daha fazla bilgi sayesinde değil
05:32
opinions are changed
not from more information
not from more information
93
320293
2665
empati uyandıran deneyimler
sayesinde değişir.
sayesinde değişir.
05:34
but through empathy-inducing experiences.
94
322982
2145
Yani bilim ve sanattan öğrendik ki
05:38
So learning from science and art,
95
326020
2798
ampuller üzerinden küresel silahlanma
çatışmasını konuşabilir
çatışmasını konuşabilir
05:40
we saw that we can talk about
global armed conflict through light bulbs,
global armed conflict through light bulbs,
96
328842
5278
veya kartpostallar üzerinden
ABD'deki ırksal eşitsizliğine değinebilir
ABD'deki ırksal eşitsizliğine değinebilir
05:46
or address racial inequality in the US
97
334144
2857
05:49
through postcards,
98
337025
1462
veya Sofya'da bir tane bile kadın anıtı
olmamasını tartışabilir,
olmamasını tartışabilir,
05:51
or tackle the lack of even
one single monument of a woman in Sofia
one single monument of a woman in Sofia
99
339320
4597
05:55
by flooding the city with them,
100
343941
2104
şehri onlarla doldurabiliriz
ve tüm bu çalışmalarla diyaloğu,
05:58
and, with all these works,
101
346655
2180
06:00
to trigger dialogue,
understanding and direct action.
understanding and direct action.
102
348859
3418
diyaloğu, anlayışı ve doğrudan eylemi
tetikleyebiliriz.
tetikleyebiliriz.
06:06
Sometimes, when I talk about
taking risks and trying and failing
taking risks and trying and failing
103
354534
4261
Bazen insan hakları bağlamında
risk almak,denemek
risk almak,denemek
ve başarısız olmak hakkında konuşurken
06:10
in the context of human rights,
104
358819
1771
yukarı kalkmış kaşlarla karşılaşıyorum.
06:12
I meet raised eyebrows,
105
360614
2333
"Ne kadar sorumsuz"
06:15
eyebrows that say, "How irresponsible,"
106
363639
3233
veya "Ne kadar duyarsız"
06:18
or, "How insensitive."
107
366896
2017
diyen kaşlarla.
İnsanlar genellikle oyunu
ihmalkarlıkla karıştırır.
ihmalkarlıkla karıştırır.
06:21
People often mistake play for negligence.
108
369567
3727
Ama öyle değildir.
06:25
It is not.
109
373318
1299
Oyun sadece ordularımızı güçlendirmez
06:28
Play doesn't just grow our armies stronger
or spark better ideas.
or spark better ideas.
110
376218
4812
veya daha iyi fikirleri tetiklemez.
Sancılı adaletsizlik zamanlarında oyun,
06:33
In times of painful injustice,
111
381741
2431
06:36
play brings the levity we need
to be able to breathe.
to be able to breathe.
112
384196
3035
nefes alabilmemiz için
gereken hafifliği getirir.
gereken hafifliği getirir.
06:39
When we play, we live.
113
387850
2462
Oynadığımız zaman yaşarız.
Ben bütün oyunların yasak
olduğu bir zamanda büyüdüm.
olduğu bir zamanda büyüdüm.
06:45
I grew up in a time
114
393907
2301
06:48
when all play was forbidden.
115
396232
1909
Ailemin hayatı komünist bir diktatörlük
tarafından ezildi.
tarafından ezildi.
06:51
My family's lives were crushed
by a communist dictatorship.
by a communist dictatorship.
116
399387
3272
06:55
For my aunt, my grandfather, my father,
117
403923
3797
Teyzem, büyükbabam, babam için
her zaman iki cenaze töreni düzenledik:
06:59
we always held two funerals:
118
407744
2473
biri bedenleri için
07:02
one for their bodies,
119
410241
1376
ve bundan yıllar önce de
07:03
but, years before that,
120
411641
1543
07:05
one for their dreams.
121
413208
1583
öteki, rüyaları için.
En büyük rüyalarımdan bazıları kabustur.
07:07
Some of my biggest dreams are nightmares.
122
415657
3737
Bir gün tüm geçmişin unutulacağı
ve geçmiş hataların
ve geçmiş hataların
07:12
I have a nightmare that one day
all the past will be forgotten
all the past will be forgotten
123
420685
4274
kanının aktığı yeni kıyafetlerin
olacağı bir kabusum var.
olacağı bir kabusum var.
07:16
and new clothes will be dripping
the blood of past mistakes.
the blood of past mistakes.
124
424983
3245
Bir gün insanlığımızın fenerinin
parçalanacağı,
parçalanacağı,
07:21
I have a nightmare
125
429546
1975
07:23
that one day the lighthouses
of our humanity will crumble,
of our humanity will crumble,
126
431545
3480
nefretin asit dalgaları tarafından
çürüyeceği bir kabusum var.
07:27
corroded by acid waves of hate.
127
435049
2276
07:30
But way more than that,
128
438301
2607
Ama bundan çok
umudum var.
07:32
I have hope.
129
440932
1316
07:35
In our fights for justice and freedom,
130
443169
2316
Adalet ve özgürlük mücadelemizde umarım
07:37
I hope that we play,
131
445509
1672
oynarız ve birlikte oynarkenki
07:40
and that we see the joy
and beauty of us playing together.
and beauty of us playing together.
132
448205
4535
neşemizi ve güzelliğimizi görürüz.
Böyle kazanırız.
07:45
That's how we win.
133
453626
1397
07:48
Thank you.
134
456058
1227
Teşekkürler.
(Alkış)
07:49
(Applause)
135
457858
2906
ABOUT THE SPEAKER
Yana Buhrer Tavanier - Creative activist, social entrepreneurTED Senior Fellow Yana Buhrer Tavanier explores human rights innovation at the intersection of activism, art, tech and science -- and their potential to instigate change.
Why you should listen
Yana Buhrer Tavanier is the cofounder and executive director of Fine Acts, a global platform for socially engaged creative solutions. As a creative activist and a social entrepreneur with a background in investigative journalism, she explores human rights innovation at the intersection of activism, art, tech and science.
Buhrer Tavanier is also cofounder of TimeHeroes.org, a do-more-good platform building volunteering culture in developing societie. She is a board member of the Bulgarian Helsinki Committee, the country's leading human rights group, and an expert member of Amnesty International's Europe and Central Asia Regional Oversight Group. She has a BA in communication and MA in political science from Sofia University, along with executive education at Harvard University, Yale University and Oxford University. She is a Young Global Leader of the World Economic Forum, a fellow of the Royal Society of Art and was named one of 50 people who will change the world in WIRED's Smart List 2012.
Yana Buhrer Tavanier | Speaker | TED.com