TED2019
Kristie Ebi: How climate change could make our food less nutritious
Kristie Ebi: İklim değişikliği yiyeceklerimizi nasıl daha az besleyici yapabilir
Filmed:
Readability: 4.7
1,621,336 views
Atmosferdeki artan karbon seviyeleri, bitkilerin daha hızlı büyümesini sağlayabilir ancak başka gizli bir sonucu daha var: Hayatta kalmamız için ihtiyacımız olan bitkilerin besin maddelerini ve vitaminleri çalıyorlar. Küresel gıda güvenliği hakkındaki bir konuşmada, epidemiyolojist Kristie Ebi bu büyüyen beslenme krizinin devasa olası sağlık sonuçlarını -- ve tüm insanların yaşama, sağlıklı yiyeceklere erişimi olduğundan emin olmak için atacağımız adımları araştırıyor.
Kristie Ebi - Public health researcher
At the Center for Health and the Global Environment, Kristie Ebi studies and develops interventions to help at-risk populations deal with climate change. Full bio
At the Center for Health and the Global Environment, Kristie Ebi studies and develops interventions to help at-risk populations deal with climate change. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:13
Yogi Berra, a US baseball player
and philosopher, said,
and philosopher, said,
0
1809
4887
Amerikalı beyzbol oyuncusu
ve filozof Yogi Berra şöyle söylüyor:
ve filozof Yogi Berra şöyle söylüyor:
00:18
"If we don't know where we're going,
we might not get there."
we might not get there."
1
6720
3567
"Nereye gittiğimizi bilmiyorsak
oraya ulaşamayabiliriz."
oraya ulaşamayabiliriz."
00:23
Accumulating scientific knowledge
is giving us greater insights,
is giving us greater insights,
2
11525
4046
Bilimsel bilgi toplamak, değişen
bir iklimde geleceğimizin nasıl görüneceği
bir iklimde geleceğimizin nasıl görüneceği
00:27
greater clarity, into what our future
might look like in a changing climate
might look like in a changing climate
3
15595
5172
ve bunun sağlımız için
ne anlama geldiği konusunda
ne anlama geldiği konusunda
bize daha geniş
bir kavrayış ve netlik sağlıyor.
bir kavrayış ve netlik sağlıyor.
00:32
and what that could mean for our health.
4
20791
2209
00:35
I'm here to talk about a related aspect,
5
23714
3705
İlgili bir bakış açısı hakkında
konuşmak için buradayım,
konuşmak için buradayım,
00:39
on how our emissions of greenhouse gases
from burning of fossil fuels
from burning of fossil fuels
6
27443
4662
fosil yakıt yakmaktan oluşan
sera gazı emisyonlarının
sera gazı emisyonlarının
00:44
is reducing the nutritional
quality of our food.
quality of our food.
7
32129
4030
yiyeceklerimizin besin kalitesini
nasıl azalttığı hakkında konuşacağım.
nasıl azalttığı hakkında konuşacağım.
00:49
We'll start with the food pyramid.
8
37011
2139
Besin piramidiyle başlayalım.
00:51
You all know the food pyramid.
9
39174
1762
Hepiniz besin piramidini biliyordur.
00:53
We all need to eat a balanced diet.
10
41348
2438
Hepimizin dengeli beslenmesi gerekiyor.
00:55
We need to get proteins,
11
43810
1517
Protein almamız gerekiyor,
00:57
we need to get micronutrients,
12
45351
1711
mikro besin almamız gerekiyor,
00:59
we need to get vitamins.
13
47086
1308
vitamin almamız gerekiyor.
01:00
And so, this is a way
for us to think about
for us to think about
14
48418
2730
Dolayısıyla bu, her gün
ihtiyacımız olan şeyleri aldığımızdan
ihtiyacımız olan şeyleri aldığımızdan
01:03
how to make sure we get
what we need every day
what we need every day
15
51172
2994
nasıl emin olacağımız
konusunda düşünmemiz için bir yol
konusunda düşünmemiz için bir yol
01:06
so we can grow and thrive.
16
54190
2118
ki böylece büyüyüp gelişebilelim.
01:08
But we eat not just because we need to,
17
56332
2585
Ancak sadece ihtiyacımız
olduğu için yemek yemiyoruz,
olduğu için yemek yemiyoruz,
01:10
we also eat for enjoyment.
18
58941
1940
aynı zamanda zevk için de yemek yiyoruz.
01:12
Bread, pasta, pizza --
19
60905
2603
Ekmek, makarna, pizza --
01:15
there's a whole range of foods
that are culturally important.
that are culturally important.
20
63532
4081
kültürel olarak önemli olan
birçok yiyecek var.
birçok yiyecek var.
01:19
We enjoy eating these.
21
67637
1792
Bunları yemeyi seviyoruz.
01:22
And so they're important for our diet,
22
70088
2391
Bu yüzden diyetimiz için önemliler
01:24
but they're also important
for our cultures.
for our cultures.
23
72503
2670
ancak aynı zamanda
kültürlerimiz için de önemliler.
kültürlerimiz için de önemliler.
01:27
Carbon dioxide has been increasing since
the start of the Industrial Revolution,
the start of the Industrial Revolution,
24
75757
5504
Karbondioksit, Sanayi Devrimi'nin
başından beri artıyor,
başından beri artıyor,
01:33
increasing from about
280 parts per million to over 410 today,
280 parts per million to over 410 today,
25
81285
5362
günümüzde yaklaşık olarak milyonda
280'den 410 birimin üzerine artış gösterdi
280'den 410 birimin üzerine artış gösterdi
01:38
and it continues to increase.
26
86671
2243
ve artmaya da devam ediyor.
01:40
The carbon that plants need to grow
comes from this carbon dioxide.
comes from this carbon dioxide.
27
88938
4426
Bitkilerin büyümesi için gerekli olan
karbon, bu karbondioksitten geliyor.
karbon, bu karbondioksitten geliyor.
01:45
They bring it into the plant,
28
93388
1462
Onu bitkiye getiriyorlar,
01:46
they break it apart
into the carbon itself,
into the carbon itself,
29
94874
3247
karbonun kendisini ayırıyorlar
01:50
and they use that to grow.
30
98145
1784
ve onu büyümek için kullanıyorlar.
01:52
They also need nutrients from the soil.
31
100542
2933
Aynı zamanda topraktaki
besinlere de ihtiyaçları var.
besinlere de ihtiyaçları var.
01:56
And so yes, carbon dioxide is plant food.
32
104166
3506
Bu yüzden evet,
karbondioksit bir gübre.
karbondioksit bir gübre.
02:01
And this should be good news,
of rising carbon dioxide concentrations,
of rising carbon dioxide concentrations,
33
109186
4966
Bu; artan karbondioksit yoğunluğu,
dünya genelindeki gıda güvenliği
dünya genelindeki gıda güvenliği
02:06
for food security around the world,
34
114176
2956
ve insanların her gün yeteri kadar
yediklerinden emin olmak açısından
yediklerinden emin olmak açısından
02:09
making sure that people
get enough to eat every day.
get enough to eat every day.
35
117156
3658
sevindirici bir haber olmalı.
02:13
About 820 million people in the world
don't get enough to eat every day.
don't get enough to eat every day.
36
121466
5155
Dünyada yaklaşık olarak 820 milyon insan
her gün yeteri kadar yemek yiyemiyor.
her gün yeteri kadar yemek yiyemiyor.
02:19
So there's a fair amount written
about how higher CO2
about how higher CO2
37
127090
3602
Dolayısıyla yüksek karbondioksitin
gıda güvenliği sorunumuza
gıda güvenliği sorunumuza
02:22
is going to help with
our food security problem.
our food security problem.
38
130716
2771
nasıl yardımcı olacağı hakkında
makul sayıda yayın var.
makul sayıda yayın var.
02:25
We need to accelerate our progress
in agricultural productivity
in agricultural productivity
39
133511
5082
Tarımsal verimlilik sürecimizi
hızlandırmamız gerekiyor,
hızlandırmamız gerekiyor,
02:30
to feed the nine to 10 billion people
who will be alive in 2050
who will be alive in 2050
40
138617
4835
böylece 2050'de hayatta olacak
9 ile 10 milyar insana besin sağlayabilir
9 ile 10 milyar insana besin sağlayabilir
02:35
and to achieve the Sustainable
Development Goals,
Development Goals,
41
143476
2521
ve Sürdürülebilir Kalkınma
Hedefleri'ne ulaşabiliriz,
Hedefleri'ne ulaşabiliriz,
02:38
particularly the Goal Number 2,
42
146021
1738
özellikle de iki numaralı hedefe;
besin güvensizliğini azaltmak,
02:39
that is on reducing food insecurity,
43
147783
3156
besin değerini artırmak,
02:42
increasing nutrition,
44
150963
1524
herkesin ihtiyaç duyduğu
yiyeceklere erişimi artırmak.
yiyeceklere erişimi artırmak.
02:44
increasing access to the foods
that we need for everyone.
that we need for everyone.
45
152511
3660
02:48
We know that climate change
is affecting agricultural productivity.
is affecting agricultural productivity.
46
156195
4740
İklim değişikliğinin tarımsal
verimliliği etkilediğini biliyoruz.
verimliliği etkilediğini biliyoruz.
02:52
The earth has warmed
about one degree centigrade
about one degree centigrade
47
160959
2406
Dünya, sanayi öncesi zamandan bu yana
bir santigrat derece kadar ısındı.
bir santigrat derece kadar ısındı.
02:55
since preindustrial times.
48
163389
2291
02:57
That is changing local temperature
and precipitation patterns,
and precipitation patterns,
49
165704
3809
Bu ısınma, yerel sıcaklıkları
ve yağış dağılımlarını değiştiriyor
ve yağış dağılımlarını değiştiriyor
03:01
and that has consequences
for the agricultural productivity
for the agricultural productivity
50
169537
4434
ve bunun dünyanın birçok kısmında
tarımsal verimlilik açısından
sonuçlar doğuruyor.
sonuçlar doğuruyor.
03:05
in many parts of the world.
51
173995
1622
03:08
And it's not just local changes
in temperature and precipitation,
in temperature and precipitation,
52
176292
3291
Sorun sadece sıcaklık ve yağıştaki
yerel değişiklikler değil,
yerel değişiklikler değil,
03:11
it's the extremes.
53
179607
1226
aşırı derecede olması.
03:13
Extremes in terms of heat waves,
floods and droughts
floods and droughts
54
181553
3671
Sıcak hava dalgası,
seller ve kuraklık açısından aşırılık
seller ve kuraklık açısından aşırılık
03:17
are significantly affecting productivity.
55
185248
3770
önemli derecede verimliliği etkiliyor.
03:22
And that carbon dioxide,
56
190677
2336
Bitkilerin büyümesini sağlamak dışında
03:25
besides making plants grow,
57
193037
2957
03:28
has other consequences as well,
58
196018
2777
bu karbondioksit
başka sonuçlar da doğuruyor,
başka sonuçlar da doğuruyor,
03:30
that plants, when they have
higher carbon dioxide,
higher carbon dioxide,
59
198819
3066
yüksek oranda karbondioksit olduğunda
03:33
increase the synthesis of carbohydrates,
sugars and starches,
sugars and starches,
60
201909
4045
bitkiler; karbonhidratların, şekerlerin
ve nişastaların sentezini arttırıyor
ve nişastaların sentezini arttırıyor
03:37
and they decrease the concentrations
of protein and critical nutrients.
of protein and critical nutrients.
61
205978
5260
ve protein ile önemli besinlerin
yoğunluğunu azaltıyor
yoğunluğunu azaltıyor
03:43
And this is very important for how we
think about food security going forward.
think about food security going forward.
62
211262
6513
ve bu, gıda güvenliğinin gelişimini
nasıl düşündüğümüz açısından çok önemli.
nasıl düşündüğümüz açısından çok önemli.
03:50
A couple of nights ago
in the table talks on climate change,
in the table talks on climate change,
63
218532
3906
Birkaç gece önce, iklim değişikliği
hakkındaki bir masa sohbetinde
hakkındaki bir masa sohbetinde
03:54
someone said that they're
a five-sevenths optimist:
a five-sevenths optimist:
64
222462
3965
biri 7'de 5 oranında
iyimser olduklarını söyledi:
iyimser olduklarını söyledi:
03:58
that they're an optimist
five days of the week,
five days of the week,
65
226451
2831
Haftanın 5 günü iyimserler
04:01
and this is a topic
for the other two days.
for the other two days.
66
229306
2715
ve bu diğer iki günde
konuşulacak bir konu.
konuşulacak bir konu.
04:05
When we think about micronutrients,
67
233227
2159
Mikro besinleri düşündüğümüzde
04:07
almost all of them are affected
by higher CO2 concentrations.
by higher CO2 concentrations.
68
235410
4417
neredeyse hepsi yüksek karbondioksit
yoğunluklarından etkileniyor.
yoğunluklarından etkileniyor.
04:11
Two in particular are iron and zinc.
69
239851
2409
Özellikle de ikisi, demir ve çinko.
04:14
When you don't have enough iron,
you can develop iron deficiency anemia.
you can develop iron deficiency anemia.
70
242284
4007
Yeteri kadar demire sahip değilseniz
demir eksikliği anemisi olabilirsiniz.
demir eksikliği anemisi olabilirsiniz.
04:18
It's associated with fatigue,
shortness of breath
shortness of breath
71
246315
3054
Yorgunluk, nefes darlığı ve bazı oldukça
ciddi sonuçlarla da ilişkilendiriliyor.
ciddi sonuçlarla da ilişkilendiriliyor.
04:21
and some fairly serious
consequences as well.
consequences as well.
72
249393
3333
Yeteri kadar çinkoya sahip değilseniz ise
04:24
When you don't have enough zinc,
73
252750
1716
04:26
you can have a loss of appetite.
74
254490
2531
iştahsızlık yaşayabilirsiniz.
04:29
It is a significant
problem around the world.
problem around the world.
75
257045
2127
Dünya genelinde çok önemli bir sorun.
04:31
There's about one billion people
who are zinc deficient.
who are zinc deficient.
76
259196
3075
Çinko eksikliği olan
neredeyse bir milyar insan var.
neredeyse bir milyar insan var.
04:34
It's very important
for maternal and child health.
for maternal and child health.
77
262295
2940
Anne ve çocuk sağlığı
açısından çok önemli.
açısından çok önemli.
04:37
It affects development.
78
265259
1907
Gelişimi etkiliyor.
04:39
The B vitamins are critical
for a whole range of reasons.
for a whole range of reasons.
79
267788
3817
B vitaminleri de
pek çok nedenden ötürü çok önemli.
pek çok nedenden ötürü çok önemli.
04:43
They help convert our food into energy.
80
271629
2994
Yiyecekleri enerjiye
çevirmemizde yardımcı oluyorlar.
çevirmemizde yardımcı oluyorlar.
04:46
They're important for the functions
81
274647
1718
Vücudumuzun birçok fizyolojik faaliyetinin
işlevi açısından çok önemliler
işlevi açısından çok önemliler
04:48
of many of the physiologic
activities in our bodies.
activities in our bodies.
82
276389
3571
04:51
And when you have
higher carbon in a plant,
higher carbon in a plant,
83
279984
2704
ve bir bitkide yüksek oranda
karbon olduğunda
karbon olduğunda
daha az azot ve B vitaminleri alıyorsunuz.
04:54
you have less nitrogen,
84
282712
1658
04:56
and you have less B vitamins.
85
284394
1916
04:58
And it's not just us.
86
286731
1564
Sadece biz etkilenmiyoruz.
05:00
Cattle are already being affected
87
288319
1739
Sığırlar çoktan etkilendi
çünkü yemlerinin kalitesi düşüyor.
çünkü yemlerinin kalitesi düşüyor.
05:02
because the quality
of their forage is declining.
of their forage is declining.
88
290082
3622
05:05
In fact, this affects
every consumer of plants.
every consumer of plants.
89
293728
3461
Aslında bu, bitkilerin
her tüketicisini etkiliyor.
her tüketicisini etkiliyor.
05:09
And give a thought to, for example,
our pet cats and dogs.
our pet cats and dogs.
90
297213
3872
Örneğin evcil kedi
ve köpeklerimizi düşünelim.
ve köpeklerimizi düşünelim.
05:13
If you look on the label
of most of the pet and dog food,
of most of the pet and dog food,
91
301109
3468
Birçok evcil hayvan ve köpek
mamalarındaki etiketlere bakarsanız
mamalarındaki etiketlere bakarsanız
05:16
there's a significant amount
of grain in those foods.
of grain in those foods.
92
304601
4645
bu mamalarda kayda değer miktarda
tahıl olduğunu fark edeceksiniz.
tahıl olduğunu fark edeceksiniz.
05:21
So this affects everyone.
93
309270
2087
Dolayısıyla bu herkesi etkiliyor.
05:23
How do we know that this is a problem?
94
311381
2306
Peki, bunun bir sorun
olduğunu nasıl biliyoruz?
olduğunu nasıl biliyoruz?
05:25
We know from field studies
95
313711
1877
Saha araştırmalarından
05:27
and we know from experimental
studies in laboratories.
studies in laboratories.
96
315612
3331
ve laboratuvarlardaki
deneysel çalışmalardan biliyoruz.
deneysel çalışmalardan biliyoruz.
05:30
In the field studies --
97
318967
1480
Saha araştırmalarında --
05:32
and I'll focus primarily
on wheat and on rice --
on wheat and on rice --
98
320471
4445
ilk olarak buğdaya
ve pirince odaklanacağım --
ve pirince odaklanacağım --
örneğin farklı arazilere
ayrılan pirinç tarlaları var.
ayrılan pirinç tarlaları var.
05:36
there's fields, for example, of rice
99
324940
2406
05:39
that are divided into different plots.
100
327370
2090
05:42
And the plots are all the same:
101
330460
2104
Arazilerin hepsi aynı:
05:44
the soil's the same,
102
332588
1871
Toprak aynı,
05:46
the precipitation's the same --
103
334483
1709
yağış aynı --
05:48
everything's the same.
104
336216
1936
her şey aynı.
05:50
Except carbon dioxide
is blown over some of the plots.
is blown over some of the plots.
105
338176
4017
Bunların haricinde bazı araziler
üzerine karbondioksit atılıyor.
üzerine karbondioksit atılıyor.
05:54
And so you can compare
106
342637
2421
Dolayısıyla günümüzün koşulları
05:57
what it looks like
under today's conditions
under today's conditions
107
345082
3270
ve yüzyılın ilerleyen zamanlarındaki
karbondioksit koşulları altında
karbondioksit koşulları altında
06:00
and under carbon dioxide conditions
later in the century.
later in the century.
108
348376
4187
nasıl görüneceğini karşılaştırabilirsiniz.
06:05
I was part of one of the few studies
that have done this.
that have done this.
109
353032
3065
Bunu yapan birkaç çalışmadan
birinin bir parçasıydım.
birinin bir parçasıydım.
06:08
We looked at 18 rice lines
in China and in Japan
in China and in Japan
110
356121
4571
Çin ve Japonya'daki
18 pirinç sahasını inceledik
18 pirinç sahasını inceledik
06:12
and grew them under conditions
that you would expect
that you would expect
111
360716
2822
ve yüzyılın ilerleyen zamanlarında
beklediğimiz koşullar
altında onları yetiştirdik.
altında onları yetiştirdik.
06:15
later in the century.
112
363562
1623
06:19
And when you look at the results,
113
367185
2048
Sonuçlara baktığımızda
06:21
the white bar is today's conditions,
114
369257
3092
beyaz sütun günümüz koşulları,
06:24
the red bar is conditions
later in the century.
later in the century.
115
372373
4036
kırmızı sütun ise yüzyılın ilerleyen
zamanlarındaki koşullar.
zamanlarındaki koşullar.
06:28
So protein declines about 10 percent,
116
376741
3994
Protein, yaklaşık olarak yüzde 10,
06:32
iron about eight percent,
zinc about five percent.
zinc about five percent.
117
380759
3843
demir yüzde 8, çinko yüzde 5 azalıyor.
Bunlar, çok büyük bir değişim
olarak görünmüyor olabilir
olarak görünmüyor olabilir
06:37
These don't sound like really big changes,
118
385404
2546
06:39
but when you start thinking
about the poor in every country
about the poor in every country
119
387974
3904
fakat her ülkedeki
ağırlıklı olarak nişasta yiyen
ağırlıklı olarak nişasta yiyen
06:43
who primarily eat starch,
120
391902
2445
yoksul kesimi düşünmeye başladığınızda
bunun sınırda olan insanları
ciddi eksikliklerin sınırına taşıyacağını
ciddi eksikliklerin sınırına taşıyacağını
06:46
that this will put people
who are on the edge
who are on the edge
121
394371
2926
06:49
over the edge into frank deficiencies,
122
397321
2237
ve her tür sağlık sorunları
yaratacağını fark ediyorsunuz.
yaratacağını fark ediyorsunuz.
06:51
creating all kinds of health problems.
123
399582
2657
06:54
The situation is more significant
for the B vitamins.
for the B vitamins.
124
402263
3861
Durum, B vitaminleri için daha da ciddi.
06:58
When you look at
vitamin B1 and vitamin B2,
vitamin B1 and vitamin B2,
125
406148
3629
B1 ve B2 vitaminlerine baktığınızda
07:01
there's about a 17 percent decline.
126
409801
2669
yaklaşık yüzde 17'lik bir düşüş var.
07:04
Pantothenic acid, vitamin B5,
is about a 13 percent decline.
is about a 13 percent decline.
127
412494
5019
Pantotenik asitte, yani B5 vitamininde,
yaklaşık yüzde 13'lük bir düşüş var.
yaklaşık yüzde 13'lük bir düşüş var.
07:09
Folate is about a 30 percent decline.
128
417537
3327
Folik asitte yaklaşık
yüzde 30'luk bir düşüş var.
yüzde 30'luk bir düşüş var.
07:12
And these are averages over
the various experiments that were done.
the various experiments that were done.
129
420888
4274
Bunlar, yapılan çeşitli deneylerin
üstünde ortalamalar.
üstünde ortalamalar.
07:17
Folate is critical for child development.
130
425186
3572
Folik asit çocuk gelişimi için çok önemli.
Yeteri kadar folik asit
almayan hamile kadınlar
almayan hamile kadınlar
07:20
Pregnant women who don't get enough folate
131
428782
2109
07:22
are at much higher risk
of having babies with birth defects.
of having babies with birth defects.
132
430915
3176
doğum kusurlarıyla bebek sahibi
olmakta daha yüksek riske sahipler.
olmakta daha yüksek riske sahipler.
07:26
So these are very serious
potential consequences for our health
potential consequences for our health
133
434599
5246
Dolayısıyla bunlar, karbondioksit
yükselmeye devam ettikçe
yükselmeye devam ettikçe
sağlığımız için oldukça
ciddi olası sonuçlar.
ciddi olası sonuçlar.
07:31
as CO2 continues to rise.
134
439869
2321
07:35
In another example,
135
443636
1281
Diğer bir örnek ise
07:36
this is modeling work that was done
by Chris Weyant and his colleagues,
by Chris Weyant and his colleagues,
136
444941
4375
Chris Weyant ve meslektaşları tarafından
yapılan bu modelleme işi,
yapılan bu modelleme işi,
07:41
taking a look at this chain
from higher CO2 to lower iron and zinc --
from higher CO2 to lower iron and zinc --
137
449340
4632
yüksek karbondioksitten
düşük demir ve çinkoya --
düşük demir ve çinkoya --
sadece demir ve çinkoya baktılar --
07:45
and they only looked at iron and zinc --
138
453996
2432
çeşitli sağlık sonuçlarına kadar
olan bu zincere baktılar.
olan bu zincere baktılar.
07:48
to various health outcomes.
139
456452
1957
07:50
They looked at malaria,
diarrheal disease, pneumonia,
diarrheal disease, pneumonia,
140
458433
3338
Sıtmaya, ishalli hastalıklara, zatürreye,
demir eksikliği anemisine
demir eksikliği anemisine
07:53
iron deficiency anemia,
141
461795
1764
07:55
and looked at what
the consequences could be in 2050.
the consequences could be in 2050.
142
463583
4147
ve 2050'de sonuçlarının
ne olabileceğine baktılar.
ne olabileceğine baktılar.
07:59
And the darker the color in this,
143
467754
2220
Burada renk ne kadar koyuysa
08:01
the larger the consequences.
144
469998
1960
sonuçlar da o kadar büyük.
08:03
So you can see the major impacts
145
471982
2699
En büyük etkilerin Asya ve Afrika'da
olduğunu görebilirsiniz
olduğunu görebilirsiniz
08:06
in Asia and in Africa,
146
474705
2909
08:09
but also note that in countries
such as the United States
such as the United States
147
477638
2865
ancak aynı zamanda ABD
ve Avrupa'daki ülkelerde de
ve Avrupa'daki ülkelerde de
08:12
and countries in Europe,
148
480527
1506
08:14
the populations also could be affected.
149
482057
2415
nüfuslar bundan etkilenebilir.
08:17
They estimated about
125 million people could be affected.
125 million people could be affected.
150
485075
4274
Yaklaşık olarak 125 milyon insanın
etkilenebileceğini tahmin ediyorlar.
etkilenebileceğini tahmin ediyorlar.
08:22
They also modeled what would be
the most effective interventions,
the most effective interventions,
151
490041
4047
Aynı zamanda en etkili müdahalenin
ne olacağını da modellediler
ne olacağını da modellediler
08:26
and their conclusion was
reducing our greenhouse gases:
reducing our greenhouse gases:
152
494112
4505
ve nihai kararları
sera gazlarını azaltmaktı:
sera gazlarını azaltmaktı:
08:30
getting our greenhouse gas emissions
down by mid-century
down by mid-century
153
498641
3078
Yüzyılın ortasına kadar
sera gazı emisyonlarını azaltmak
sera gazı emisyonlarını azaltmak
08:33
so we don't have to worry so much
about these consequences
about these consequences
154
501743
3303
ki böylece yüzyılın ilerleyen zamanlarında
bu sonuçlar hakkında
endişelenmemize gerek kalmasın.
endişelenmemize gerek kalmasın.
08:37
later in the century.
155
505070
1514
08:40
These experiments, these modeling studies
156
508568
2506
Bu deneyler, bu modelleme çalışmaları
08:43
did not take climate change
itself into account.
itself into account.
157
511098
2558
iklim değişikliğinin kendisini
hesaba katmadı.
hesaba katmadı.
08:46
They just focused on
the carbon dioxide component.
the carbon dioxide component.
158
514082
3124
Sadece karbondioksit
bileşenine odaklandılar.
bileşenine odaklandılar.
08:49
So when you put the two together,
159
517584
2130
Dolayısıyla ikisini birleştirince
08:51
it's expected the impact is much larger
than what I've told you.
than what I've told you.
160
519738
3459
etkinin size söylediğimden
daha büyük olması bekleniyor.
daha büyük olması bekleniyor.
08:56
I'd love to be able to tell you right now
161
524108
3019
Kahvaltı için yediğiniz yemeğin,
öğle yemeği için yiyeceğiniz yemeğin
öğle yemeği için yiyeceğiniz yemeğin
08:59
how much the food you had for breakfast,
the food you're going to have for lunch,
the food you're going to have for lunch,
162
527151
4814
besin kalitesi açısından büyükanne
ve büyükbabanızın yediklerinden
ve büyükbabanızın yediklerinden
09:03
has shifted from what
your grandparents ate
your grandparents ate
163
531989
2879
ne kadar değiştiğini
size şimdi anlatabilmek isterdim.
size şimdi anlatabilmek isterdim.
09:06
in terms of its nutritional quality.
164
534892
2344
09:10
But I can't.
165
538312
1157
Ama anlatamam.
09:11
We don't have the research on that.
166
539493
2013
Bu konu hakkında bir araştırmamız yok.
09:14
I'd love to tell you how much
current food insecurity
current food insecurity
167
542253
3151
Şu anki gıda güvensizliğinin
bu değişimler tarafından
bu değişimler tarafından
ne kadar etkilendiğini anlatmak isterdim.
09:17
is affected by these changes.
168
545428
1733
09:19
But I can't.
169
547851
1246
Ama anlatamam.
09:21
We don't have the research
on that, either.
on that, either.
170
549121
2309
Bu konu hakkında da bir araştırmamız yok.
09:24
There's a lot that needs
to be known in this area,
to be known in this area,
171
552437
3442
Olası çözümlerin ne olabileceği de
dahil olmak üzere
dahil olmak üzere
09:27
including what the possible
solutions could be.
solutions could be.
172
555903
4059
bu alanda bilinmesi gereken çok şey var.
09:31
We don't know exactly
what those solutions are,
what those solutions are,
173
559986
2754
Bu çözümlerin ne olduğunu
tam olarak bilmiyoruz
tam olarak bilmiyoruz
09:34
but we've got a range of options.
174
562764
2733
fakat birçok seçeneğimiz var.
09:37
We've got advancements in technologies.
175
565521
2511
Teknolojide ilerleme kaydettik.
09:40
We've got plant breeding.
We've got biofortification.
We've got biofortification.
176
568056
3356
Bitki ıslahımız var.
Biyolojik arıtmamız var.
Biyolojik arıtmamız var.
09:43
Soils could make a difference.
177
571436
1802
Toprak bir fark yaratabilir
09:45
And, of course, it will be
very helpful to know
very helpful to know
178
573262
2993
ve tabii bu değişimlerin
gelecekteki sağlığımızı,
gelecekteki sağlığımızı,
09:48
how these changes could affect
our future health
our future health
179
576279
3481
çocuklarımız sağlığını
ve torunlarımızın sağlığını
ve torunlarımızın sağlığını
09:51
and the health of our children
and the health of our grandchildren.
and the health of our grandchildren.
180
579784
3335
nasıl etkileyebileceğini bilmenin
çok yararı olacaktır.
çok yararı olacaktır.
09:56
And these investments take time.
181
584111
2363
Bu yatırımlar zaman alır.
09:59
It will take time to sort
all of these issues out.
all of these issues out.
182
587053
3184
Tüm bu sorunları çözmek zaman alacak.
10:03
There is no national entity
or business group
or business group
183
591427
3647
Bu araştırmaya yatırım yapan herhangi bir
ulusal bir kuruluş veya iş grubu yok.
ulusal bir kuruluş veya iş grubu yok.
10:07
that is funding this research.
184
595098
1854
10:09
We need these investments critically
so that we do know where we're going.
so that we do know where we're going.
185
597799
5450
Nereye gittiğimizi bilmemiz için
bu yatırımlara son derece ihtiyacımız var.
bu yatırımlara son derece ihtiyacımız var.
10:16
In the meantime, what we can do
186
604048
2609
Bu süre içerisinde yapabileceğimiz şey
10:18
is ensure that all people
have access to a complete diet,
have access to a complete diet,
187
606681
6168
tüm insanların tam bir beslenmeye
erişimi olduğundan emin olmak,
erişimi olduğundan emin olmak,
10:24
not just those in the wealthy parts
of the world but everywhere in the world.
of the world but everywhere in the world.
188
612873
4029
sadece dünyanın zengin kısımlarında değil
dünyanın her yerinde.
dünyanın her yerinde.
10:29
We also individually and collectively need
to reduce our greenhouse gas emissions
to reduce our greenhouse gas emissions
189
617552
4819
Ayrıca yüzyılın ilerleyen zamanlarında
gelecek olan zorlukları azaltmak için
gelecek olan zorlukları azaltmak için
sera gazı emisyonlarını teker teker
ve toplu olarak düşürmemiz gerekiyor.
ve toplu olarak düşürmemiz gerekiyor.
10:34
to reduce the challenges
that will come later in the century.
that will come later in the century.
190
622395
3248
10:39
It's been said that if you think
education is expensive, try ignorance.
education is expensive, try ignorance.
191
627570
5605
Eğitimin pahalı olduğunu düşünüyorsan
cahilliği dene diye bir söz vardır.
cahilliği dene diye bir söz vardır.
10:46
Let's not.
192
634112
1219
Denemeyelim.
10:47
Let's invest in ourselves,
193
635977
2786
Kendimize yatırım yapalım;
çocuklarımıza
10:50
in our children
194
638787
1158
ve de gezegenimize.
10:51
and in our planet.
195
639969
1328
10:53
Thank you.
196
641321
1214
Teşekkür ederim.
10:54
(Applause)
197
642559
4259
(Alkış)
ABOUT THE SPEAKER
Kristie Ebi - Public health researcherAt the Center for Health and the Global Environment, Kristie Ebi studies and develops interventions to help at-risk populations deal with climate change.
Why you should listen
Kristie Ebi has been conducting research and developing practice on the health risks of climate variability and change for more than 20 years, understanding sources of vulnerability, estimating current and future health risks of climate change, and designing adaptation policies for countries in Central America, Europe, Africa, Asia and the Pacific.
Ebi is the author of multiple national and international climate change assessments, including the IPCC Special Report on Global Warming of 1.5C. She co-chairs the International Committee On New Integrated Climate change assessment Scenarios (ICONICS).
Kristie Ebi | Speaker | TED.com