TED Residency
Hadi Eldebek: Why must artists be poor?
Hadi Eldebek: Cách nghệ sĩ đóng góp cho nền kinh tế -- và cách để hỗ trợ họ
Filmed:
Readability: 3.8
1,267,259 views
Nghệ thuật đem lại ý nghĩa cho cuộc sống và linh hồn cho văn hóa -- vậy tại sao ta lại trông đợi các nghệ sĩ phải chật vật mưu sinh? Hadi Eldebek đang làm việc để tạo ra một xã hội nơi nghệ sĩ được coi trọng thông qua một nền tảng trực tuyến kết nối họ với các nguồn trợ cấp và các cơ hội được đầu tư -- để họ có thể tập trung vào công việc thay vì sinh kế.
Hadi Eldebek - Musician, educator, entrepreneur
TED Resident Hadi Eldebek is a musician, educator and entrepreneur who creates artistic, cultural, and educational projects around the world. Full bio
TED Resident Hadi Eldebek is a musician, educator and entrepreneur who creates artistic, cultural, and educational projects around the world. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
I come from a family of five brothers,
0
920
2576
Tôi đến từ một gia đình có năm anh em,
00:15
all scientists and engineers.
1
3520
1720
tất cả đều là nhà khoa học và kĩ sư.
00:18
A few years ago,
I sent them the following email:
I sent them the following email:
2
6000
3000
Vài năm trước,
tôi gửi cho họ email sau:
tôi gửi cho họ email sau:
00:22
"Dear brothers, I hope
this message finds you well.
this message finds you well.
3
10920
3616
Gửi các anh của em,
hi vọng các anh vẫn khỏe.
hi vọng các anh vẫn khỏe.
00:26
I am emailing to let you know
4
14560
2136
em viết email này
để báo cho các anh biết
để báo cho các anh biết
00:28
that I'm dropping out
of my master's program in engineering
of my master's program in engineering
5
16720
3136
rằng em sẽ bỏ ngang
chương trình thạc sĩ kỹ sư
chương trình thạc sĩ kỹ sư
00:31
to pursue a career
as a full-time musician.
as a full-time musician.
6
19880
2800
để theo đuổi
sự nghiệp nhạc sĩ toàn thời gian.
sự nghiệp nhạc sĩ toàn thời gian.
00:35
All that I ask from you
is not to worry about me."
is not to worry about me."
7
23480
3040
Mong các anh đừng lo lắng về em.
00:40
Brother number one replied.
8
28360
1680
Người anh đầu tiên hồi âm.
00:42
He was encouraging but a bit skeptical.
9
30760
1999
Anh ấy khích lệ với chút ngờ vực.
00:45
He said, "I wish you the best of luck.
10
33560
2136
Anh bảo: "Anh chúc mày may mắn.
00:47
You're going to need it."
11
35720
1336
Mày sẽ cần nó."
00:49
(Laughter)
12
37080
2376
(Cười)
00:51
Brother number two
was a little bit more skeptical.
was a little bit more skeptical.
13
39480
2880
Người anh thứ hai còn
thiếu niềm tin hơn.
thiếu niềm tin hơn.
Ổng nói: "Đừng làm thế!
00:55
He said, "Don't do it!
14
43040
1736
00:56
This will be the worst
mistake of your life.
mistake of your life.
15
44800
2976
Đây sẽ là sai lầm lớn nhất
của đời mày.
của đời mày.
Kiếm một công việc thật sự ấy."
00:59
Find a real career."
16
47800
1456
01:01
(Laughter)
17
49280
1576
(Cười)
01:02
Well, the rest of my brothers
were so enthusiastic about my decision,
were so enthusiastic about my decision,
18
50880
4816
Những ông anh còn lại thì
rất nhiệt tình với quyết định của tôi,
rất nhiệt tình với quyết định của tôi,
01:07
they didn't even respond.
19
55720
1736
đến nỗi chẳng thèm hồi âm.
01:09
(Laughter)
20
57480
2736
(Cười)
01:12
I know that the skepticism
coming from my brothers
coming from my brothers
21
60240
3176
Tôi biết sự nghi ngại
từ các anh mình
từ các anh mình
01:15
is out of care and concern for me.
22
63440
2055
vượt khỏi
sự quan tâm và lo lắng cho tôi.
sự quan tâm và lo lắng cho tôi.
01:17
They were worried.
23
65519
1417
Họ lo âu.
01:18
They thought it would be difficult
to make it as an artist,
to make it as an artist,
24
66960
3536
Họ nghĩ rằng sẽ rất khó
để sống như một nghệ sĩ,
để sống như một nghệ sĩ,
01:22
that it will be a challenge.
25
70520
2496
rằng đó sẽ là một thách thức.
01:25
And you know what? They were right.
26
73040
2240
Và các bạn biết gì không?
Họ đã đúng.
Họ đã đúng.
Là một nghệ sĩ toàn thời gian
quả là một thách thức.
quả là một thách thức.
01:28
It is such a challenge
to be a full-time artist.
to be a full-time artist.
27
76240
2736
01:31
I have so many friends
who need to have a second job
who need to have a second job
28
79000
3376
Nhiều người bạn của tôi
cần một công việc thứ hai
cần một công việc thứ hai
01:34
as a plan B in order to pay for the bills,
29
82400
2216
như một kế hoạch B
để chi trả cho các hóa đơn,
để chi trả cho các hóa đơn,
01:36
except that plan B
sometimes becomes their plan A.
sometimes becomes their plan A.
30
84640
3800
trừ việc đôi khi kế hoạch B
lại trở thành kế hoạch A.
lại trở thành kế hoạch A.
01:41
And it's not just my friends and I
who experience this.
who experience this.
31
89920
3296
Không chỉ bạn bè mà cả tôi
cũng trải qua việc này.
cũng trải qua việc này.
01:45
The US Census Bureau states that only
10 percent of art school graduates
10 percent of art school graduates
32
93240
4936
Cục Thống kê Dân số Hoa Kỳ
báo cáo
báo cáo
chỉ 10% học viên
tốt nghiệp trường nghệ thuật,
tốt nghiệp trường nghệ thuật,
cuối cùng, sẽ làm việc
như một nghệ sĩ toàn thời gian.
như một nghệ sĩ toàn thời gian.
01:50
end up working as full-time artists.
33
98200
3096
01:53
The other 90 percent, they change careers,
34
101320
2456
90% còn lại đổi nghề,
01:55
they work in marketing,
sales, education and other fields.
sales, education and other fields.
35
103800
3720
làm trong ngành tiếp thị,
bán hàng, giáo dục...
bán hàng, giáo dục...
Nhưng điều này không mới, phải không?
02:00
But this is not news, right?
36
108160
2456
02:02
We almost expect the artist
to be a struggling artist.
to be a struggling artist.
37
110640
3400
Chúng ta hầu như luôn trông đợi
nghệ sĩ là phải sống chật vật.
nghệ sĩ là phải sống chật vật.
02:06
But why should we expect that?
38
114960
1840
Tại sao ta lại nghĩ vậy?
02:10
I read an article in the "Huffington Post"
39
118680
2256
Tôi đọc một bài báo trên tờ
"Huffington Post"
"Huffington Post"
02:12
saying that four years ago,
the European Union
the European Union
40
120960
3016
nói rằng bốn năm trước,
Liên minh châu Âu
Liên minh châu Âu
02:16
began the world's largest ever
arts funding initiative.
arts funding initiative.
41
124000
3496
bắt đầu khởi động chương trình
gây quỹ nghệ thuật lớn nhất thế giới.
gây quỹ nghệ thuật lớn nhất thế giới.
02:19
Creative Europe
will give 2.4 billion dollars
will give 2.4 billion dollars
42
127520
3616
Creative Europe
sẽ trao 2,4 tỷ đô
sẽ trao 2,4 tỷ đô
02:23
to over 300,000 artists.
43
131160
2680
cho hơn 300.000 nghệ sĩ.
Ngược lại, ngân sách của Mỹ
cho Quỹ Hỗ trợ Nghệ thuật Quốc gia (NEA),
cho Quỹ Hỗ trợ Nghệ thuật Quốc gia (NEA),
02:26
In contrast, the US budget
for our National Endowment for the Arts,
for our National Endowment for the Arts,
44
134520
5456
02:32
the largest single funder
for the arts across the United States,
for the arts across the United States,
45
140000
3936
quỹ duy nhất và lớn nhất cấp vốn
cho nghệ sĩ khắp cả nước,
cho nghệ sĩ khắp cả nước,
02:35
is merely 146 million dollars.
46
143960
3816
chỉ có 146 triệu đô.
02:39
To put things into perspective,
47
147800
2136
Để dễ hình dung hơn,
02:41
the US budget for the military
marching bands alone
marching bands alone
48
149960
4136
ngân sách của Mỹ cho chỉ riêng
các nhóm diễu hành quân sự
các nhóm diễu hành quân sự
02:46
is almost twice as much as the entire NEA.
49
154120
3360
gần như nhiều gấp hai lần toàn bộ NEA.
02:51
Another striking image comes from
Brendan McMahon for the "Huffington Post,"
Brendan McMahon for the "Huffington Post,"
50
159560
4536
Một hình ảnh ấn tượng khác đến từ
Brendan McMahon của tờ "Huffington Post,"
Brendan McMahon của tờ "Huffington Post,"
02:56
saying that out of
the one trillion dollar budget
the one trillion dollar budget
51
164120
3096
nói rằng
trong hơn một nghìn tỷ đô
trong hơn một nghìn tỷ đô
02:59
for military and defense-related spending,
52
167240
2816
ngân sách chi cho quân sự và
các hoạt động an ninh,
các hoạt động an ninh,
03:02
if only 0.05 percent
were allocated to the arts,
were allocated to the arts,
53
170080
4376
chỉ cần dành 0.05% số đó
cho các hoạt động nghệ thuật,
cho các hoạt động nghệ thuật,
03:06
we would be able to pay
for 20 full-time symphony orchestras
for 20 full-time symphony orchestras
54
174480
4296
ta có thể đủ chi trả cho
20 dàn nhạc giao hưởng toàn thời gian
20 dàn nhạc giao hưởng toàn thời gian
03:10
at 20 million dollars apiece,
55
178800
2016
20 triệu đô mỗi nhóm,
03:12
and give over 80,000 artists
56
180840
3456
và trả lương cho hơn 80.000 nghệ sĩ
03:16
an annual salary of 50,000 dollars each.
57
184320
3080
mỗi người 50.000 đô mỗi năm.
03:20
If that's only 0.05 percent,
58
188200
3256
Nếu đó chỉ là 0.05%,
03:23
imagine what a full one percent could do.
59
191480
1960
hãy tưởng tượng
ta có thể làm gì với 1%.
ta có thể làm gì với 1%.
Giờ, tôi biết ta đang sống
trong một xã hội tư bản chủ nghĩa,
trong một xã hội tư bản chủ nghĩa,
03:26
Now, I know we live
in a capitalist society,
in a capitalist society,
60
194920
2696
03:29
and profits matter a lot.
61
197640
2080
và lợi nhuận rất quan trọng.
03:32
So let's look at it
from a financial angle, shall we?
from a financial angle, shall we?
62
200760
2840
Nên hãy thử nhìn từ khía cạnh tài chính.
03:36
The US nonprofit arts industry
63
204280
2376
Lĩnh vực nghệ thuật
phi lợi nhuận của Mỹ
phi lợi nhuận của Mỹ
03:38
generates more than 166 billion dollars
in economic activity,
in economic activity,
64
206680
5816
tạo ra hơn 166 tỷ đô la
trong hoạt động kinh tế,
trong hoạt động kinh tế,
03:44
it employs 5.7 million people
65
212520
3496
tạo công ăn việc làm
cho 5,7 triệu người
cho 5,7 triệu người
03:48
and it returns 12.6 billion dollars
66
216040
2936
và đem về 12,6 tỷ đô
03:51
in tax revenue.
67
219000
1576
thuế thu nhập.
03:52
But this is only a financial angle, right?
68
220600
2256
Nhưng đó chỉ là khía cạnh tài chính.
03:54
We all know that the arts is way more
than just an economic value.
than just an economic value.
69
222880
4496
Chúng ta đều biết rằng
giá trị của nghệ thuật
vượt lên trên giá trị kinh tế.
vượt lên trên giá trị kinh tế.
03:59
The arts brings meaning to life.
70
227400
2096
Nghệ thuật đem lại ý nghĩa
cho cuộc sống.
cho cuộc sống.
04:01
It's the spirit of our culture.
71
229520
1960
Nó là hồn thiêng văn hóa.
04:04
It brings people together
and it supports creativity
and it supports creativity
72
232480
2456
Nó mang mọi người đến gần nhau,
khuyến khích sáng tạo
khuyến khích sáng tạo
04:06
and social cohesion.
73
234960
1760
và kết nối xã hội.
04:09
But if the arts contributes
this much to our economy,
this much to our economy,
74
237360
4096
Nhưng nếu nghệ thuật đóng góp
nhiều đến vậy cho nền kinh tế của ta,
nhiều đến vậy cho nền kinh tế của ta,
04:13
why then do we still invest
so little in arts and artists?
so little in arts and artists?
75
241480
4120
tại sao chúng ta vẫn đầu tư quá ít
vào nghệ thuật và các nghệ sĩ?
vào nghệ thuật và các nghệ sĩ?
04:19
Why do more than 80 percent
of our schools nationwide
of our schools nationwide
76
247120
4456
Tạo sao hơn 80% trường học
khắp cả nước vẫn
khắp cả nước vẫn
bị cắt giảm ngân sách cho các chương trình
giáo dục nghệ thuật?
giáo dục nghệ thuật?
04:23
still experience budget cuts
in arts education programs?
in arts education programs?
77
251600
3400
04:28
What is it about the value
of arts and artists
of arts and artists
78
256360
2736
Đâu là giá trị của nghệ thuật
và nghệ sĩ
và nghệ sĩ
04:31
that we still don't understand?
79
259120
1880
mà ta vẫn chưa hiểu thấu?
04:34
I believe the system is flawed
and far from being fair,
and far from being fair,
80
262079
3697
Tôi tin rằng hệ thống này
là chưa hoàn thiện và bất công,
là chưa hoàn thiện và bất công,
04:37
and I want to help change that.
81
265800
2136
và tôi muốn góp sức thay đổi điều đó.
04:39
I want to live in a society
82
267960
2016
Tôi muốn sống trong một xã hội
04:42
where artists are more valued
83
270000
1696
nơi nghệ sĩ được quý trọng hơn
04:43
and have more cultural
and financial support
and financial support
84
271720
2656
và nhận được nhiều hỗ trợ
về văn hóa và tài chính hơn
về văn hóa và tài chính hơn
04:46
so they can focus on creating arts
instead of being forced to drive Ubers
instead of being forced to drive Ubers
85
274400
4016
để có thể tập trung sáng tạo nghệ thuật
thay vì buộc phải lái Uber
thay vì buộc phải lái Uber
04:50
or take corporate jobs
they'd rather not have.
they'd rather not have.
86
278440
2680
hay làm thêm nghề phụ
mà họ không muốn.
mà họ không muốn.
04:53
There are other sources of income
for artists, however.
for artists, however.
87
281880
3496
Tuy nhiên, có nhiều nguồn thu nhập khác
cho các nghệ sĩ.
cho các nghệ sĩ.
04:57
There are private foundations,
88
285400
2256
Có những tổ chức tư nhân,
04:59
grants and patrons who give money,
89
287680
2576
trợ cấp và những người bảo trợ
sẵn sàng chi tiền,
sẵn sàng chi tiền,
05:02
except a vast majority of artists
don't know about these opportunities.
don't know about these opportunities.
90
290280
4816
trừ việc phần lớn nghệ sĩ
không biết về những cơ hội này.
không biết về những cơ hội này.
05:07
On one side you have institutions
and people with money.
and people with money.
91
295120
3616
Một mặt, bạn có các tổ chức
và những người có tiền.
và những người có tiền.
05:10
On the other side
you have artists seeking funding,
you have artists seeking funding,
92
298760
2616
Mặt khác, bạn có các nghệ sĩ
đang tìm nguồn tài trợ,
đang tìm nguồn tài trợ,
05:13
but the artists don't know
about the people with the money,
about the people with the money,
93
301400
2816
nhưng nghệ sĩ không biết
về những người có tiền,
về những người có tiền,
05:16
and the people with the money
don't necessarily know
don't necessarily know
94
304240
2456
và những người có tiền
không cần phải biết về
không cần phải biết về
05:18
about the artists out there.
95
306720
1376
các nghệ sĩ ngoài kia.
05:20
This is why I am very excited
to share "Grantpa,"
to share "Grantpa,"
96
308120
3696
Đó là lý do tôi rất phấn khích
khi được chia sẻ "Grantpa,"
khi được chia sẻ "Grantpa,"
05:23
an online platform that uses technology
97
311840
2936
một nền tảng ứng dụng trực tuyến
sử dụng công nghệ
sử dụng công nghệ
05:26
to match artists with grants
and funding opportunities
and funding opportunities
98
314800
3576
để kết nối các nghệ sĩ với
trợ cấp và những cơ hội cấp vốn
trợ cấp và những cơ hội cấp vốn
05:30
in a way that is easy, fast
and less intimidating.
and less intimidating.
99
318400
3616
theo một cách đơn giản, nhanh chóng
và ít đáng sợ nhất.
và ít đáng sợ nhất.
05:34
Grantpa is only one step
towards solving an existing problem
towards solving an existing problem
100
322040
4496
Grantpa chỉ là một bước tiến
để giải quyết một vấn đề đang tồn tại
để giải quyết một vấn đề đang tồn tại
05:38
of funding inequality,
101
326560
1480
của việc cấp vốn thiếu công bằng,
05:41
but we need to work collectively
on multiple fronts
on multiple fronts
102
329200
3256
nhưng chúng ta cần làm việc cùng nhau
trên nhiều mặt trận
trên nhiều mặt trận
05:44
to reevaluate how we view
the artists in our society.
the artists in our society.
103
332480
3320
để đánh giá lại cách ta nhìn nhận
về nghệ sĩ trong xã hội hiện nay.
về nghệ sĩ trong xã hội hiện nay.
05:48
Do we think of arts
as a luxury or a necessity?
as a luxury or a necessity?
104
336560
3440
Có phải ta đang cho rằng nghệ thuật
là một thứ xa xỉ và không cần thiết?
là một thứ xa xỉ và không cần thiết?
05:52
Do we understand what goes on
in the day-to-day life of an artist,
in the day-to-day life of an artist,
105
340920
4136
Liệu ta có hiểu được điều gì diễn ra
trong cuộc sống hàng ngày của một nghệ sĩ,
trong cuộc sống hàng ngày của một nghệ sĩ,
05:57
or do we still believe that artists,
no matter how struggling they are,
no matter how struggling they are,
106
345080
4256
hay vẫn tin rằng nghệ sĩ,
dù vất vả thế nào,
dù vất vả thế nào,
06:01
are happy simply because
they're following their passion?
they're following their passion?
107
349360
3120
vẫn hạnh phúc, đơn giản vì họ
đang theo đuổi đam mê?
đang theo đuổi đam mê?
06:06
In a few years, I plan to send
my brothers the following email:
my brothers the following email:
108
354320
4040
Trong vài năm tới, tôi lên kế hoạch
gửi các anh của mình email sau:
gửi các anh của mình email sau:
06:12
"Dear brothers, I hope
this message finds you well.
this message finds you well.
109
360120
3280
"Chào các anh,
mong các anh vẫn khỏe.
mong các anh vẫn khỏe.
06:16
I am emailing to let you know
that I am doing great
that I am doing great
110
364200
2936
Em email để cho các anh biết rằng
em đang rất ổn
em đang rất ổn
06:19
and so are hundreds
of thousands of artists
of thousands of artists
111
367160
2496
như hàng trăm ngàn nghệ sĩ
06:21
who are being valued more
culturally and financially
culturally and financially
112
369680
3496
những người đang được quý trọng hơn
về mặt văn hóa và tài chính
về mặt văn hóa và tài chính
06:25
and getting enough funding
to focus on their crafts
to focus on their crafts
113
373200
3016
và có đủ tài trợ
để tập trung vào công việc của mình
để tập trung vào công việc của mình
06:28
and create more art.
114
376240
2016
và tạo ra nhiều tác phẩm nghệ thuật hơn.
06:30
I appreciate all of your support.
115
378280
2296
Em rất cảm kích sự ủng hộ của các anh.
06:32
Couldn't have done it without you."
116
380600
1936
Em sẽ chẳng thể làm được
nếu không có các anh."
nếu không có các anh."
06:34
Thank you.
117
382560
1216
Xin cảm ơn.
06:35
(Applause)
118
383800
4080
(Vỗ tay)
ABOUT THE SPEAKER
Hadi Eldebek - Musician, educator, entrepreneurTED Resident Hadi Eldebek is a musician, educator and entrepreneur who creates artistic, cultural, and educational projects around the world.
Why you should listen
After completing his undergraduate studies in math and chemistry, Hadi Eldebek enrolled in a master's program in industrial engineering before he decided to focus on music, culture, and entrepreneurship. His choice was encountered by doubts about how he was going to make it as an artist.
When Eldebek was awarded a music grant in 2015, he started to explore how to make funding opportunities more accessible to artists around the world, sparking grantPA -- a platform that connects artists and organizations to funding and professional development opportunities.
Eldebek's collaborations with pioneers in the world of arts, culture and education, including Yo-Yo Ma's SilkRoad Ensemble, Disney World Imagineering and Harvard Graduate School of Education have equipped him with a valuable mindset and powerful insights that led him into the creation of numerous projects. He often tours as a musician and a panelist. He was recently a TED Resident, where he co-developed grantPA and Circle World Arts with his brother, Mohamad Eldebek, into ideas worth spreading.
Hadi Eldebek | Speaker | TED.com