ABOUT THE SPEAKER
Julie Lythcott-Haims - Academic, author
Julie Lythcott-Haims speaks and writes on the phenomenon of helicopter parenting and the dangers of a checklisted childhood -- the subject of her book, "How to Raise an Adult."

Why you should listen

Julie Lythcott-Haims is the author of the New York Times best-selling book How to Raise an Adult: Break Free of the Overparenting Trap and Prepare Your Kid for Success. The book emerged from her decade as Stanford University's Dean of Freshmen, where she was known for her fierce advocacy for young adults and received the university's Lloyd W. Dinkelspiel Award for creating "the" atmosphere that defines the undergraduate experience. She was also known for her fierce critique of the growing trend of parental involvement in the day-to-day lives of college students. Toward the end of her tenure as dean, she began speaking and writing widely on the harm of helicopter parenting. How to Raise an Adult is being published in over two dozen countries and gave rise to her TED Talk and a sequel which will be out in 2018. In the meantime, Lythcott-Haims's memoir on race, Real American, will be out in Fall 2017.

Lythcott-Haims is a graduate of Stanford University, Harvard Law School, and California College of the Arts. She lives in Silicon Valley with her partner of over twenty-five years, their two teenagers and her mother. 

More profile about the speaker
Julie Lythcott-Haims | Speaker | TED.com
TED Talks Live

Julie Lythcott-Haims: How to raise successful kids -- without over-parenting

ჯული ლითკოტ-ჰეიმსი: როგორ გავზარდოთ წარმატებული შვილები გადამეტებული მშობლობის გარეშე

Filmed:
4,800,231 views

ჩვენი შვილების მიმართ უამრავი მოლოდინითა და მათი ცხოვრების ყველა ასპექტის დეტალურად მართვით, რეალურად მშობლები მათ არ ვეხმარებით. ყოველ შემთხვევაში ჯული ლითკოტ-ჰეიმსი საკითხს ასე უყურებს. სტენფორდის უნივერსიტეტის ყოფილი დეკანი, აქტიური შემართებითა და იუმორით ცდილობს მშობლებს მოუწოდოს შეწყვიტონ მათი შვილების განსაზღვრა სასკოლო ნიშნებითა და გამოცდის ქულებით. ნაცვლად ის გვთავაზობს მეტი აქცენტი გავაკეთოთ ყველაზე ძველ და გამოცდილ იდეაზე: უპირობო სიყვარულზე!
- Academic, author
Julie Lythcott-Haims speaks and writes on the phenomenon of helicopter parenting and the dangers of a checklisted childhood -- the subject of her book, "How to Raise an Adult." Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:12
You know, I didn't set out
to be a parenting expert.
0
680
3816
იცით, ბავშვის აღზრდის
ექსპერტობა არასდროს მდომებია.
00:16
In fact, I'm not very interested
in parenting, per Se.
1
4520
3760
რეალურად, ამ თემით დიდად
დაინტერესებულიც არ ვარ.
00:21
It's just that there's a certain style
of parenting these days
2
9080
3936
უბრალოდ, დღესდღეობით ხშირად
ვხვდებით აღზრდის გარკვეულ სტილს,
00:25
that is kind of messing up kids,
3
13040
3176
რომელიც ბავშვებს აზიანებს
00:28
impeding their chances
to develop into theirselves.
4
16239
5057
და მათი განვითარების შანსებს აფერხებს.
00:33
There's a certain style
of parenting these days
5
21320
2216
დღესდღეობით აღზრდის გარკვეული სტილია,
00:35
that's getting in the way.
6
23560
1336
რომელიც გვაფერხებს.
00:36
I guess what I'm saying is,
7
24920
1616
რის თქმასაც ვცდილობ ისაა,
00:38
we spend a lot of time
being very concerned
8
26560
2056
რომ უამრავ დროს ვხარჯავთ ფიქრზე
00:40
about parents who aren't involved enough
in the lives of their kids
9
28640
3656
იმ მშობლების შესახებ, რომლებიც მათი
ბავშვების ცხოვრებაში ჩართულნი არ არიან,
00:44
and their education or their upbringing,
10
32320
1936
არც მათ განათლებაში, აღზრდაში,
და ასე შემდეგ.
00:46
and rightly so.
11
34280
1200
00:48
But at the other end of the spectrum,
12
36000
2376
მაგრამ სპექტრის მეორე მხარესაც,
00:50
there's a lot of harm
going on there as well,
13
38400
2696
ბევრი ზიანის მიყენება ხდება,
00:53
where parents feel
a kid can't be successful
14
41120
2936
როდესაც მშობლებს ჰგონიათ,
რომ ბავშვი ვერ იქნება წარმატებული,
00:56
unless the parent is protecting
and preventing at every turn
15
44080
4056
თუ ისინი მას ყოველ ნაბიჯზე არ იცავენ
01:00
and hovering over every happening,
and micromanaging every moment,
16
48160
3736
და ყველა მოვლენაში არ ერევიან,
ყველა დეტალს არ მართავენ,
01:03
and steering their kid towards
some small subset of colleges and careers.
17
51920
5200
და შვილებს მიმართავენ განსაზღვრული
კოლეჯების ან კარიერებისკენ.
01:10
When we raise kids this way,
18
58760
2616
როდესაც ჩვენ ბავშვებს ასე ვზრდით,
01:13
and I'll say we,
19
61400
1696
ვამბობ - "ჩვენ",
01:15
because Lord knows,
in raising my two teenagers,
20
63120
2776
რადგან ღმერთმა იცის,
რომ ორი მოზარდის აღზრდისას,
01:17
I've had these tendencies myself,
21
65920
2736
ზუსტად იგივე მჭირდა...
01:20
our kids end up leading
a kind of checklisted childhood.
22
68680
3880
ჩვენს შვილებს მხოლოდ ერთგვარ
ნუსხაზე მიბმული ბავშვობა აქვთ.
01:25
And here's what the checklisted
childhood looks like.
23
73200
2696
ნუსხაზე მიბმული
ბავშვობა კი ასე გამოიყურება:
01:27
We keep them safe and sound
24
75920
2896
ვუზრუნველყოფთ მათ უსაფთხოებას,
01:30
and fed and watered,
25
78840
1680
ჭამას და სმას,
01:33
and then we want to be sure
they go to the right schools,
26
81520
2696
შემდეგ გვინდა, რომ სწორად
შერჩეულ სკოლაში დადიოდნენ,
01:36
that they're in the right classes
at the right schools,
27
84240
2576
რომ სწორ კლასში მოხვდნენ,
ამ სწორად შერჩეულ სკოლაში,
01:38
and that they get the right grades
in the right classes in the right schools.
28
86840
3620
და რომ სწორ ნიშნებს იღებენ,
სწორ კლასში, სწორად შერჩეულ სკოლაში.
არა მხოლოდ ნიშნები და ქულები,
მედლები და ჯილდოები,
01:42
But not just the grades, the scores,
29
90484
1732
01:44
and not just the grades and scores,
but the accolades and the awards
30
92240
3216
ასევე სპორტი ღონისძიებები, ლიდერობა.
01:47
and the sports,
the activities, the leadership.
31
95480
2191
ვეუბნებით, რომ სასკოლო
კლუბს კი არ შეუერთდნენ,
01:49
We tell our kids, don't just join a club,
32
97695
1921
თავად ჩამოაყალიბონ კლუბი,
რადგან კოლეჯში გამოადგებათ.
01:51
start a club, because colleges
want to see that.
33
99640
2256
ნუსხაშიც მოვინიშნავთ,
როგორც სამოქალაქო აქტივობას.
01:53
And check the box for community service.
34
101920
1936
01:55
I mean, show the colleges
you care about others.
35
103880
2256
ანუ, კოლეჯში რომ აჩვენო,
რომ სხვებზეც ზრუნავ.
01:58
(Laughter)
36
106160
2096
(სიცილი)
02:00
And all of this is done to some
hoped-for degree of perfection.
37
108280
4936
და ეს ყველაფერი,
ბრწყინვალე ხარისხის მოლოდინით.
02:05
We expect our kids
to perform at a level of perfection
38
113240
2616
ბავშვებისგან ისეთ
ბრწყინვალე შედეგებს ველით,
02:07
we were never asked
to perform at ourselves,
39
115880
3336
რომელსაც საკუთარ თავსაც კი არ ვთხოვთ.
02:11
and so because so much is required,
40
119240
2176
და რადგან ამდენია გასაკეთებელი,
02:13
we think,
41
121440
1216
ჩვენ ბევრ ვფიქრობთ.
02:14
well then, of course we parents
have to argue with every teacher
42
122680
3216
ჰო, რა თქმა უნდა მშობლები
ყველა მასწავლებელს უნდა ეკამათონ
02:17
and principal and coach and referee
43
125920
2576
და დირექტორსაც, მწვრთნელსაც და მსაჯსაც.
02:20
and act like our kid's concierge
44
128520
2896
ჩვენი შვილების კონსიერჟივით მოვიქცეთ,
02:23
and personal handler
45
131440
1240
პირადი თანაშემწესავით,
02:25
and secretary.
46
133880
1816
მდივნებივით.
02:27
And then with our kids, our precious kids,
47
135720
2176
შემდეგ კი ჩვენს შვილებთან,
ჩვენს ძვირფას შვილებთან
02:29
we spend so much time nudging,
48
137920
2136
უამრავ დროს ვხარჯავთ რომ ვუბიძგოთ,
02:32
cajoling, hinting, helping, haggling,
nagging as the case may be,
49
140080
4416
ვეხვეწოთ, მივანიშნოთ, დავეხმაროთ,
ვეკამათოთ, რაც არ უნდა იყოს,
02:36
to be sure they're not screwing up,
50
144520
2856
რომ დავრწმუნდეთ არაფერს აშავებენ,
02:39
not closing doors,
51
147400
2496
კარს არ იკეტავენ,
02:41
not ruining their future,
52
149920
2496
მომავალს არ იფუჭებენ,
02:44
some hoped-for admission
53
152440
2256
სასურველი ჩარიცხვისთვის
02:46
to a tiny handful of colleges
54
154720
2616
თითებზე ჩამოსათვლელ კოლეჯებში,
02:49
that deny almost every applicant.
55
157360
3080
რომლებიც თითქმის ყველას უარს ეუბნებიან.
02:54
And here's what it feels like
to be a kid in this checklisted childhood.
56
162680
5416
ბავშვისთვის კი სიით
გაწერილი ცხოვრება ასეთია:
03:00
First of all, there's
no time for free play.
57
168120
2496
პირველ რიგში, არ აქვს
თავისუფალი დრო თამაშისთვის.
03:02
There's no room in the afternoons,
58
170640
1656
არცერთი წუთი შუადღეს,
03:04
because everything
has to be enriching, we think.
59
172320
3016
რადგან ისიც ნაყოფიერი უნდა იყოს,
ჩვენი აზრით...
03:07
It's as if every piece of homework,
every quiz, every activity
60
175360
3376
თითქოს ყოველი საშინაო დავალება,
ტესტი და აქტივობა
03:10
is a make-or-break moment
for this future we have in mind for them,
61
178760
4536
გადამწყვეტი მომენტია იმ მომავლისთვის,
რასაც მათ ვუმზადებთ
03:15
and we absolve them
of helping out around the house,
62
183320
2936
და სახლის საქმეებში მოხმარებისგან
ვათავისუფლებთ,
03:18
and we even absolve them
of getting enough sleep
63
186280
3376
არასაკმარისი ძილის უფლებასაც ვაძლევთ,
03:21
as long as they're checking off
the items on their checklist.
64
189680
4896
თუ ეს ნუსხის ჩამონათვლის
მიღწევაში ეხმარებათ.
03:26
And in the checklisted childhood,
we say we just want them to be happy,
65
194600
3816
და ასე გაწერილ ბავშვობაზე ვამბობთ,
რომ უბრალოდ გვინდა ბედნიერები იყვნენ.
03:30
but when they come home from school,
66
198440
2056
მაგრამ როდესაც სკოლიდან ბრუნდებიან,
03:32
what we ask about all too often first
67
200520
3136
პირველი რასაც ვეკითხებით,
03:35
is their homework and their grades.
68
203680
3056
მათი საშინაო დავალება და ნიშნებია.
03:38
And they see in our faces
69
206760
2016
ისინი ჩვენს სახეზე ხედავენ,
03:40
that our approval, that our love,
70
208800
2536
რომ მიმღებლობა, სიყვარული,
03:43
that their very worth,
71
211360
1616
მათი რაობაც კი,
03:45
comes from A's.
72
213000
1856
მაღალი ნიშნებით განისაზღვრება.
03:46
And then we walk alongside them
73
214880
2576
მერე მათთან მივდივართ
03:49
and offer clucking praise like a trainer
at the Westminster Dog Show --
74
217480
4696
და ვაქებთ, როგორც ძაღლების მწვრთნელი
ვესტმინსტერის შოუდან.
03:54
(Laughter)
75
222200
1216
(სიცილი)
03:55
coaxing them to just jump a little higher
and soar a little farther,
76
223440
5296
ვუბიძგებთ უფრო მაღლა ახტომისკენ,
04:00
day after day after day.
77
228760
3056
ყოველ დღე, ყოველ ჯერზე.
04:03
And when they get to high school,
78
231840
1736
როდესაც დამამთავრებელ კლასებში გადავლენ,
04:05
they don't say, "Well, what might I
be interested in studying
79
233600
2896
არ კითხულობენ
"ჰო, ნეტავ რის სწავლა მაინტერესებს
04:08
or doing as an activity?"
80
236520
1256
ან რისი კეთება მინდა?"
04:09
They go to counselors and they say,
81
237800
1696
მრჩეველთან მივლენ და ჰკითხავენ:
04:11
"What do I need to do
to get into the right college?"
82
239520
3576
"რა უნდა გავაკეთო, რომ "სწორ"
კოლეჯში ჩავირიცხო?"
04:15
And then, when the grades
start to roll in in high school,
83
243120
2936
და როდესაც ნიშნების მიღებას დაიწყებენ,
04:18
and they're getting some B's,
84
246080
1576
რამდენიმე "B" იქნება,
04:19
or God forbid some C's,
85
247680
2376
ან ღმერთმა დაიფაროთ და "C",
04:22
they frantically text their friends
86
250080
1936
დაიწყებენ მეგობრებთან უაზრო წერას:
04:24
and say, "Has anyone ever gotten
into the right college with these grades?"
87
252040
5120
"ვინმე ასეთი ნიშნებით
ჩარიცხულა სწორ კოლეჯში?"
04:29
And our kids,
88
257959
1536
და ჩვენი შვილები,
04:31
regardless of where they end up
at the end of high school,
89
259519
3617
სადაც არ უნდა ჩაირიცხონ სკოლის შემდეგ,
04:35
they're breathless.
90
263160
1240
სულშეხუთულნი არიან.
04:37
They're brittle.
91
265400
1216
მყიფეები არიან.
04:38
They're a little burned out.
92
266640
1816
ცოტა გადამწვრებიც არიან.
04:40
They're a little old before their time,
93
268480
1896
ცოტა მობერებულიც არიან
04:42
wishing the grown-ups in their lives
had said, "What you've done is enough,
94
270400
4016
და ოცნებობენ ზრდასულებს ეთქვათ
"რაც შენ გააკეთე სრულიად საკმარისია,
04:46
this effort you've put forth
in childhood is enough."
95
274440
2976
რა შრომაც გასწიე შენს ბავშვობაში
სრულიად საკმარისია."
04:49
And they're withering now
under high rates of anxiety and depression
96
277440
4256
ახლა კი შფოთისა და დეპრესიის
მაღალი დონე ახრჩობთ,
04:53
and some of them are wondering,
97
281720
2216
და ზოგიერთ მათგანს აინტერესებს,
04:55
will this life ever turn out
to have been worth it?
98
283960
4360
ეს ცხოვრება ღირდა თუ არა ამად?
05:01
Well, we parents,
99
289800
1736
ჰო, ჩვენ - მშობლებს,
05:03
we parents are pretty sure
it's all worth it.
100
291560
3376
ჩვენ გვჯერა რომ ნამდვილად ღირდა.
05:06
We seem to behave --
101
294960
1216
ისე ვიქცევით,
05:08
it's like we literally think
they will have no future
102
296200
2736
თითქოს მათ არანაირი
მომავალი არ ექნებოდათ,
05:10
if they don't get into one of these
tiny set of colleges or careers
103
298960
4696
თუ თითებზე ჩამოსათვლელი კოლეჯებიდან
ერთ-ერთში არ ჩაირიცხებოდნენ,
05:15
we have in mind for them.
104
303680
1320
ან იმ პროფესიას არ აირჩედნენ.
05:17
Or maybe, maybe, we're just afraid
105
305920
3096
ან იქნებ, უბრალოდ გვეშინია,
05:21
they won't have a future we can brag about
106
309040
2336
ისეთი მომავალი არ ექნებათ,
რომლითაც ვიტრაბახებთ
05:23
to our friends and with stickers
on the backs of our cars.
107
311400
3800
ჩვენს მეგობრებთან და სტიკერებით
ჩვენს მანქანაზე.
05:29
Yeah.
108
317600
1216
ჰო...
05:30
(Applause)
109
318840
2320
(აპლოდისმენტები)
05:36
But if you look at what we've done,
110
324920
2536
მაგრამ თუ შეხედავთ რა გავაკეთეთ,
05:39
if you have the courage
to really look at it,
111
327480
3536
თუ გამბედაობა გეყოფათ, რომ
მართლა შეხედოთ,
05:43
you'll see that not only do our kids
think their worth comes
112
331040
2976
არა მხოლოდ ბავშვებს სჯერათ,
რომ მათი ფასი განისაზღვრება
05:46
from grades and scores,
113
334040
1696
ნიშნებითა და ქულებით,
05:47
but that when we live right up inside
their precious developing minds
114
335760
3896
არამედ მათ ძვირფას გონებაში,
05:51
all the time, like our very own version
of the movie "Being John Malkovich,"
115
339680
4576
ფილმის "იყო ჯონ მალკოვიჩი"
ჩვენეული ვერსიასავით,
05:56
we send our children the message:
116
344280
1936
ბავშვებს ამ შეტყობინებას ვუგზავნით:
05:58
"Hey kid, I don't think you can actually
achieve any of this without me."
117
346240
5216
"შვილო, ვფიქრობ ვერაფერს
მიაღწევდი ჩემს გარეშე."
06:03
And so with our overhelp,
118
351480
2656
და ჩვენი გადამეტებული დახმარებით,
06:06
our overprotection
and overdirection and hand-holding,
119
354160
2536
დაცვით, მიმართულების მიცემითა
და ხელჩაკიდებული ტარებით,
06:08
we deprive our kids
of the chance to build self-efficacy,
120
356720
4016
ბავშვებს შანსს ვართმევთ
თვითმყოფადებად ჩამოყალიბდნენ,
06:12
which is a really fundamental tenet
of the human psyche,
121
360760
3696
რომელიც ადამიანის ფსიქიკის
ძირითადი პრინციპია,
06:16
far more important
than that self-esteem they get
122
364480
2616
თვითშეფასებაზე მნიშვნელოვანიც კი,
06:19
every time we applaud.
123
367120
1400
რომელსაც ჩვენი შექებით იღებენ.
06:21
Self-efficacy is built when one sees
that one's own actions lead to outcomes,
124
369120
6176
თვითმყოფადობა ყალიბდება, როდესაც
ხედავ შენი ქმედებები განსაღვრავენ შედეგს,
06:27
not --
125
375320
1216
და არა...
06:28
There you go.
126
376560
1216
კი ბატონო!
06:29
(Applause)
127
377800
2840
(აპლოდისმენტები)
06:33
Not one's parents'
actions on one's behalf,
128
381600
3776
და არა მშობლის ქმედებები,
შვილის სახელით,
06:37
but when one's own actions
lead to outcomes.
129
385400
2776
არამედ მათი ქმედებები
განსაზღვრავენ მათივე შედეგებს.
06:40
So simply put,
130
388200
1496
მარტივად რომ ვთქვათ,
06:41
if our children are to develop
self-efficacy, and they must,
131
389720
5336
თუ გვინდა, რომ ჩვენი შვილები
თვითმყოფადები გახდნენ,
06:47
then they have to do a whole lot more
of the thinking, planning, deciding,
132
395080
4856
მათ უნდა მეტი
იფიქრონ, დაგეგმონ, გადაწყვიტონ,
06:51
doing, hoping, coping, trial and error,
133
399960
3576
გააკეთონ, იმედოვნონ,
შეეჭიდონ, სცადონ და შეცდნენ,
06:55
dreaming and experiencing of life
134
403560
3136
იოცნებონ და ცხოვრება თავად გამოსცადონ.
06:58
for themselves.
135
406720
1640
07:01
Now, am I saying
136
409280
2496
განა მე იმას ვამბობ, რომ
07:03
every kid is hard-working and motivated
137
411800
2336
ყველა ბავშვი შრომისმოყვარე და მოტივირებულია
07:06
and doesn't need a parent's involvement
or interest in their lives,
138
414160
3176
და მშობლის ჩარევა
ან ინტერესი არ სჭირდება
07:09
and we should just back off and let go?
139
417360
1880
და უკან უნდა გავდგეთ და შევეშვათ?
07:12
Hell no.
140
420040
1216
ჯანდაბა, არა!
07:13
(Laughter)
141
421280
1216
(სიცილი)
07:14
That is not what I'm saying.
142
422520
1696
მე ამას არ ვამბობ.
07:16
What I'm saying is, when we treat
grades and scores and accolades and awards
143
424240
3616
მე იმას ვამბობ, რომ როცა ნიშნებს,
ქულებს, მედლებსა და ჯილდოებს
07:19
as the purpose of childhood,
144
427880
2096
მათი ბავშვობის მიზნად ვაქცევთ,
07:22
all in furtherance of some hoped-for
admission to a tiny number of colleges
145
430000
3776
იმისთვის, რომ საუკეთესო კოლეჯში ჩაირიცხონ,
07:25
or entrance to a small number of careers,
146
433800
2976
ან გამორჩეული კარიერა აიწყონ,
07:28
that that's too narrow a definition
of success for our kids.
147
436800
4376
ესაა წარმატების ძალიან ვიწრო
განმარტება ჩვენი ბავშვებისთვის.
07:33
And even though we might help them
achieve some short-term wins
148
441200
3536
და მიუხედავად იმისა, რომ შესაძლოა
მოკლევადიან წარმატებებში დავეხმაროთ,
07:36
by overhelping --
149
444760
1216
გადამეტებული დახმარებით,
07:38
like they get a better grade
if we help them do their homework,
150
446000
3560
მაგალითად უკეთეს ნიშნებს მიიღებენ
თუ საშინაო დავალებაში მივეხმარებით,
07:42
they might end up with a longer
childhood résumé when we help --
151
450320
3880
უფრო გრძელი ბავშვობის
რეზიუმე ექნებათ, როცა დავეხმარებით,
07:47
what I'm saying is that all of this
comes at a long-term cost
152
455120
3376
მაგრამ მე ვამბობ, რომ ეს ყველაფერი
უფრო დიდი რამის ხარჯზე ხდება,
07:50
to their sense of self.
153
458520
2056
მათი თვით-აღქმის ხარჯზე.
07:52
What I'm saying is,
we should be less concerned
154
460600
2416
მე ვამბობ, რომ ნაკლებად
უნდა გვაღელვებდეს,
07:55
with the specific set of colleges
155
463040
1816
კონკრეტული კოლეჯების სია,
07:56
they might be able
to apply to or might get into
156
464880
3216
სადაც განაცხადს გააკეთებენ
ან ჩაირიცხებიან,
08:00
and far more concerned that they have
the habits, the mindset, the skill set,
157
468120
4896
და უფრო მეტად უნდა გვაღელვებდეს,
რომ აქვთ ჩვევები, აზროვნება, უნარები,
08:05
the wellness, to be successful
wherever they go.
158
473040
4936
და სიჯანსაღე, რომ წარმატებულები
იყვნენ რაც არ უნდა აირჩიონ.
08:10
What I'm saying is,
159
478000
1216
მე ვამბობ, რომ
08:11
our kids need us to be a little
less obsessed with grades and scores
160
479240
4576
ჩვენს შვილებს სჭირდებათ
ნაკლებად ჩავიციკლოთ ნიშნებსა და ქულებზე
08:15
and a whole lot more interested
161
483840
2296
და მეტაც გვაინტერესებდეს
08:18
in childhood providing
a foundation for their success
162
486160
5096
ისეთი ბავშვობა შევუქმნათ,
რომელიც წარმატების საფუძველია,
08:23
built on things like love
163
491280
2680
სიყვარულზე დაშენებული,
08:27
and chores.
164
495240
1216
და სახლის საქმეებზე.
08:28
(Laughter)
165
496480
2176
(სიცილი)
08:30
(Applause)
166
498680
1920
(აპლოდისმენტები)
08:35
Did I just say chores?
Did I just say chores? I really did.
167
503240
3240
ახლა სახლის საქმეები ვთქვი?
ჰო, ნამდვილად ვთქვი.
08:39
But really, here's why.
168
507920
2160
და აი რატომ:
08:43
The longest longitudinal study
of humans ever conducted
169
511280
3656
ყველაზე გრძელვადიან კვლევას ადამიანებზე,
08:46
is called the Harvard Grant Study.
170
514960
2175
ჰარვარდის გრანტის კვლევა ჰქვია.
08:49
It found that professional
success in life,
171
517159
2337
მან აჩვენა, რომ პროფესიული
წარმატება ცხოვრებაში,
08:51
which is what we want for our kids,
172
519520
2576
ზუსტად ის, რაც
ჩვენი შვილებისთვის გვინდა,
08:54
that professional success in life
comes from having done chores as a kid,
173
522120
3776
რომ პროფესიული წარმატება, ბავშვობაში
სახლის საქმეების კეთებიდან მოდის.
08:57
and the earlier you started, the better,
174
525920
2016
და რაც უფრო ადრე დაიწყეთ, მით უკეთესი.
08:59
that a roll-up-your-sleeves-
and-pitch-in mindset,
175
527960
2376
აკეცილი სახელოები
და მონდომებული განწყობა,
09:02
a mindset that says,
there's some unpleasant work,
176
530360
2376
განწყობა, რომლიც გეუბნება
წინ არასასიამოვნო სამუშაოა,
09:04
someone's got to do it,
it might as well be me,
177
532760
2216
ვიღაცამ ის უნდა გააკეთოს,
ეს ვიღაც შეიძლება მე ვიყო,
09:07
a mindset that says,
178
535000
1216
განწყობა, რომლიც გეუბნება
09:08
I will contribute my effort
to the betterment of the whole,
179
536240
3096
ჩემს წვლილს შევიტან
საერთო კეთილდღეობაში,
09:11
that that's what gets you ahead
in the workplace.
180
539360
3056
ესაა, რაც სამუშაო გარემოში
წინსვლას გიწადის.
09:14
Now, we all know this. You know this.
181
542440
2896
ეს ყველამ ვიცით,
თქვენც კარგად იცით.
09:17
(Applause)
182
545360
2816
(აპლოდისმენტები)
09:20
We all know this, and yet,
in the checklisted childhood,
183
548200
3576
ეს ყველამ ვიცით და მაინც,
სიით გაწერილ ბავშვობაში,
09:23
we absolve our kids of doing
the work of chores around the house,
184
551800
3776
ბავშვებს ვათავისუფლებთ სახლის საქმეებისგან
09:27
and then they end up
as young adults in the workplace
185
555600
2496
და ახალგაზრდობისას სამუშაო
გარემოში მოხვედრისთანავე,
09:30
still waiting for a checklist,
186
558120
2216
გაწერილ ნუსხას ელიან,
09:32
but it doesn't exist,
187
560360
1456
რომელიც არ არსებობს.
09:33
and more importantly,
lacking the impulse, the instinct
188
561840
3296
და რაც მთავარია,
იმის იმპულსი, ინსტიქტი აკლიათ
09:37
to roll up their sleeves and pitch in
189
565160
2216
რომ სახელოები აიკეცონ, საქმეში ჩაებან
09:39
and look around and wonder,
how can I be useful to my colleagues?
190
567400
3576
და დაინტერესდნენ - რით შემიძლია
კოლეგებს დავეხმარო?
09:43
How can I anticipate a few steps ahead
to what my boss might need?
191
571000
4320
როგორ შეიძლება ცოტა გავთვალო
რა დასჭირდება ჩემს უფროსს?
09:48
A second very important finding
from the Harvard Grant Study
192
576280
3600
მეორე მნიშვნელოვანი აღმოჩენა
ჰარვარდის კვლევიდან
09:52
said that happiness in life
193
580920
1760
ამბობს, რომ ბედნიერება ცხოვრებაში
09:55
comes from love,
194
583720
1856
სიყვარულიდან მოდის,
09:57
not love of work,
195
585600
1856
არა საქმის სიყვარულიდან,
09:59
love of humans:
196
587480
2200
არამედ ადამიანების სიყვარულიდან:
10:02
our spouse, our partner,
our friends, our family.
197
590400
3440
ჩვენი მეუღლის, პარტნიორის,
მეგობრის, ოჯახის.
10:06
So childhood needs to teach
our kids how to love,
198
594600
3696
ამიტომ ბავშვობამ სიყვარული
უნდა ასწავლოს ჩვენს შვილებს.
10:10
and they can't love others
if they don't first love themselves,
199
598320
2976
ისინი კი სხვებს ვერ შეიყვარებენ,
თუ საკუთარი თავი არ ეყვარებათ.
10:13
and they won't love themselves
if we can't offer them unconditional love.
200
601320
3976
და საკუთარ თავს ვერ შეიყვარებენ,
თუ ჩვენ არ გვეყვარება უპირობოდ.
10:17
(Applause)
201
605320
1960
(აპლოდისმენტები)
10:21
Right.
202
609600
1200
ასეა.
10:24
And so,
203
612240
1776
ასე რომ,
10:26
instead of being obsessed
with grades and scores
204
614040
2256
ნიშნებსა და ქულებზე ჩაციკვლის ნაცვლად,
10:28
when our precious offspring
come home from school,
205
616320
2896
როდესაც ჩვენი საყვარელი შვილი
სკოლიდან დაბრუნდება,
10:31
or we come home from work,
206
619240
1496
ან ჩვენ დავბრუნდებით სამსახურიდან,
10:32
we need to close our technology,
put away our phones,
207
620760
2776
ტექნიკა და ტელეფონები უნდა გადავდოთ
10:35
and look them in the eye
208
623560
1376
მათ თვალებში ჩავხედოთ
10:36
and let them see
the joy that fills our faces
209
624960
3176
და ვაჩვენოთ ის სიამოვნება
რაც სახეზე გვაქვს,
10:40
when we see our child
for the first time in a few hours.
210
628160
3136
როცა ჩვენს შვილს რამდენიმე
საათის შემდეგ პირველად ვხედავთ.
10:43
And then we have to say,
211
631320
1936
შემდეგ კი უნდა ვკითხოთ:
10:45
"How was your day?
212
633280
1200
"როგორი დღე გქონდა?
10:47
What did you like about today?"
213
635840
2816
რა მოგეწონა დღევანდელ დღეში?"
10:50
And when your teenage daughter
says, "Lunch," like mine did,
214
638680
3736
და როცა თქვენი მოზარდი გოგონა
გიპასუხებთ - "სადილი", ჩემი გოგონასავით,
10:54
and I want to hear about the math test,
215
642440
2056
არადა მე მათემატიკის
ტესტირება მაინტერესებდა,
10:56
not lunch,
216
644520
1416
და არა სადილი,
10:57
you have to still
take an interest in lunch.
217
645960
3016
მაინც სადილზე უნდა
გამოხატოთ ინტერესი.
11:01
You gotta say, "What was great
about lunch today?"
218
649000
3176
უნდა ჰკითხოთ:
"რა მოგეწონა დღევანდელ სადილში?"
11:04
They need to know
they matter to us as humans,
219
652200
3376
უნდა იცოდნენ, რომ ისინი
მნიშვნელოვანი არიან, როგორც ადამიანები,
11:07
not because of their GPA.
220
655600
2600
და არა მათი ქულების გამო.
11:11
All right, so you're thinking,
chores and love,
221
659640
2216
კარგით, თქვენ ახლა ფიქრობთ
- სახლის საქმეები და სიყვარული,
11:13
that sounds all well and good,
but give me a break.
222
661880
2496
მშვენივრად ჟღერს, მაგრამ კარგი რა!
11:16
The colleges want to see
top scores and grades
223
664400
2976
კოლეჯებს უნდათ, რომ მაღალი
ქულები და ნიშნები დაინახონ,
11:19
and accolades and awards,
and I'm going to tell you, sort of.
224
667400
3920
მედლები და ჯილდოები,
მე კი გეტყვით - ისე რა.
11:25
The very biggest brand-name schools
are asking that of our young adults,
225
673080
5896
ცნობილ სასწავლებლებს სურთ ამის დანახვა,
11:31
but here's the good news.
226
679000
1360
მაგრამ კარგი ამბავიც მაქვს.
11:33
Contrary to what the college
rankings racket would have us believe --
227
681160
5096
იმის საწინააღმდეგოთ, რაც
კოლეჯების კრიტერიუმებმა დაგვაჯერეს,
11:38
(Applause)
228
686280
2360
(აპლოდისმენტები)
11:44
you don't have to go to one
of the biggest brand name schools
229
692040
2896
აუცილებელი არ არის ცნობილ
სასწავლებელში ისწავლო,
11:46
to be happy and successful in life.
230
694960
1736
რომ ბედნიერი და წარმატებული
ცხოვრება გქონდეს.
11:48
Happy and successful people
went to state school,
231
696720
2856
ბედნიერი და წარმატებული ადამიანები
საჯარო სკოლებში დადიოდნენ,
11:51
went to a small college
no one has heard of,
232
699600
2256
პატარა კოლეჯებში სწავლოდნენ,
რომელზეც არავის სმენია,
11:53
went to community college,
233
701880
1576
სათემო კოლეჯში სწავლოდნენ,
11:55
went to a college over here
and flunked out.
234
703480
2736
ამ კოლეჯშიც სწავლოდნენ
და გაირიცხნენ.
11:58
(Applause)
235
706240
2800
(აპლოდისმენტები)
12:05
The evidence is in this room,
is in our communities,
236
713240
2976
ამის მტკიცებულება ბევრია ამ ოთახში,
ჩვენს სანაცნობო წრეში,
12:08
that this is the truth.
237
716240
1696
და ეს სრული სიმართლეა.
12:09
And if we could widen our blinders
238
717960
1696
თუ თვალს უფრო გავახელდით
12:11
and be willing to look
at a few more colleges,
239
719680
2256
და სხვა კოლეჯებსაც შევათვალიერებდით,
12:13
maybe remove our own egos
from the equation,
240
721960
3536
ჩვენს ეგოსაც გვერდით გავაჩოჩებდით,
12:17
we could accept and embrace
this truth and then realize,
241
725520
3656
ამ სიმართლეს მივიღებდით და
გავაცნობიერებდით, რომ
12:21
it is hardly the end of the world
242
729200
1976
სულაც არაა სამყაროს დასასრული
12:23
if our kids don't go to one
of those big brand-name schools.
243
731200
3520
თუ ჩვენი შვილები ერთ-ერთ
ცნობილ სასწავლებელში არ ჩააბარებენ.
12:27
And more importantly,
244
735960
1256
და რაც მთავარია,
12:29
if their childhood has not been lived
according to a tyrannical checklist
245
737240
5096
თუ მათი ბავშვობა ამ ტირანულ
ნუსხაზე არ იქნებოდა,
12:34
then when they get to college,
246
742360
2136
როდესაც კოლეჯში ჩაირიცხებოდნენ,
12:36
whichever one it is,
247
744520
1936
რომელი კოლეჯიც არ უნდა იყოს,
12:38
well, they'll have gone there
on their own volition,
248
746480
3096
მათივე არჩევანი იქნებოდა,
12:41
fueled by their own desire,
249
749600
2456
მათი სურვილით არჩეული,
12:44
capable and ready to thrive there.
250
752080
3200
და მზაობით, რომ წარმატებას მიაღწიონ.
12:49
I have to admit something to you.
251
757360
1800
ერთი რამ უნდა ვაღიარო.
12:51
I've got two kids I mentioned,
Sawyer and Avery.
252
759760
3096
ორი შვილი მყავს, როგორც გითხარით,
სოიერი და ეივრი.
12:54
They're teenagers.
253
762880
1696
ორივე მოზარდია.
12:56
And once upon a time,
254
764600
1856
ერთხელაც,
12:58
I think I was treating my Sawyer and Avery
255
766480
2616
მივხვდი, რომ სოიერს და ეივრის
13:01
like little bonsai trees --
256
769120
1776
მინიატურული ხეებივით ვეპყრობოდი,
13:02
(Laughter)
257
770920
2336
(სიცილი)
13:05
that I was going
to carefully clip and prune
258
773280
2936
რომლებიც უნდა ფაქიზად
გამეკრიჭა და გამეკაფა,
13:08
and shape into some perfect
form of a human
259
776240
3896
და ადამიანის საუკეთესო ფორმა მიმეცა,
13:12
that might just be perfect enough
to warrant them admission
260
780160
3496
რომელიც საკმარისად სრულყოფილი
იქნებოდა გარანტირებული ჩარიცხვისთვის
13:15
to one of the most
highly selective colleges.
261
783680
2440
ერთ-ერთ საუკეთესო კოლეჯში.
13:19
But I've come to realize, after working
with thousands of other people's kids --
262
787040
3880
მაგრამ ათასობით სხვა ადამიანის
შვილებთან მუშაობის შემდეგ მივხვდი,
13:23
(Laughter)
263
791640
1720
(სიცილი)
13:26
and raising two kids of my own,
264
794480
2320
და საკუთარი ორი შვილის გაზრდის შემდეგ,
13:30
my kids aren't bonsai trees.
265
798200
2200
ჩემი შვილები ჯუჯა ხეები არ არიან.
13:33
They're wildflowers
266
801800
1720
ისინი ველური ყვავილები არიან,
13:36
of an unknown genus and species --
267
804400
2816
უცნობი გენისა და ჯიშის
13:39
(Laughter)
268
807240
1896
(სიცილი)
13:41
and it's my job to provide
a nourishing environment,
269
809160
3416
და ჩემი საქმეა მათ ხელსაყრელი
გარემო შევუქმნა,
13:44
to strengthen them through chores
270
812600
2376
რომ გავაძლიერო სახლის საქმეებითა
13:47
and to love them so they can
love others and receive love
271
815000
4296
და სიყვარულით, რომ მათაც შეეძლოთ
სხვები უყვარდეთ და სხვებსაც უყვარდეთ.
13:51
and the college, the major, the career,
272
819320
3096
კოლეჯი, პროფესია და კარიერა კი
13:54
that's up to them.
273
822440
1696
სრულიად მათზეა.
13:56
My job is not to make them become
what I would have them become,
274
824160
5656
ჩემი საქმე არაა ისინი გავხადო
იმად რაც მე მინდა რომ გახდნენ,
14:01
but to support them
in becoming their glorious selves.
275
829840
4800
არამედ დავეხმარო გახდნენ
საკუთარი თავის დიდებული ვერსია.
14:07
Thank you.
276
835400
1216
მადლობა!
14:08
(Applause)
277
836640
6430
(აპლოდისმენტები)
Translated by Kakhaber Gordadze
Reviewed by Beka Dadiani

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Julie Lythcott-Haims - Academic, author
Julie Lythcott-Haims speaks and writes on the phenomenon of helicopter parenting and the dangers of a checklisted childhood -- the subject of her book, "How to Raise an Adult."

Why you should listen

Julie Lythcott-Haims is the author of the New York Times best-selling book How to Raise an Adult: Break Free of the Overparenting Trap and Prepare Your Kid for Success. The book emerged from her decade as Stanford University's Dean of Freshmen, where she was known for her fierce advocacy for young adults and received the university's Lloyd W. Dinkelspiel Award for creating "the" atmosphere that defines the undergraduate experience. She was also known for her fierce critique of the growing trend of parental involvement in the day-to-day lives of college students. Toward the end of her tenure as dean, she began speaking and writing widely on the harm of helicopter parenting. How to Raise an Adult is being published in over two dozen countries and gave rise to her TED Talk and a sequel which will be out in 2018. In the meantime, Lythcott-Haims's memoir on race, Real American, will be out in Fall 2017.

Lythcott-Haims is a graduate of Stanford University, Harvard Law School, and California College of the Arts. She lives in Silicon Valley with her partner of over twenty-five years, their two teenagers and her mother. 

More profile about the speaker
Julie Lythcott-Haims | Speaker | TED.com
THE ORIGINAL VIDEO ON TED.COM