ABOUT THE SPEAKER
Bunker Roy - Educator
Sanjit “Bunker” Roy is the founder of Barefoot College, which helps rural communities becomes self-sufficient.

Why you should listen

Development projects the world over run into one crucial point: For a project to live on, it needs to be organic, owned and sustained by those it serves. In 1972,  Sanjit “Bunker” Roy founded the Barefoot College, in the village of Tilonia in Rajasthan, India, with just this mission: to provide basic services and solutions in rural communities with the objective of making them self-sufficient. These “barefoot solutions” can be broadly categorized into solar energy, water, education, health care, rural handicrafts, people’s action, communication, women’s empowerment and wasteland development. The Barefoot College education program, for instance, teaches literacy and also skills, encouraging learning-by-doing. (Literacy is only part of it.)  Bunker’s organization has also successfully trained grandmothers from Africa and the Himalayan region to be solar engineers so they can bring electricity to their remote villages.

As he says, Barefoot College is "a place of learning and unlearning: where the teacher is the learner and the learner is the teacher."

More profile about the speaker
Bunker Roy | Speaker | TED.com
TEDGlobal 2011

Bunker Roy: Learning from a barefoot movement

Bunker Roy: Lekcje z bosej uczelni

Filmed:
4,300,944 views

W Rajasthanie, w Indiach niesamowita szkoła uczy mężczyzn i kobiety na wsi, wiele z nich niepiśmiennych. Zostają inżynierami, artystami, dentystami i lekarzami we własnych osadach. To Barefoot College, czyli „Bosa uczelnia”. Jej założyciel Bunker Roy wyjaśnia, jak to wszystko działa.
- Educator
Sanjit “Bunker” Roy is the founder of Barefoot College, which helps rural communities becomes self-sufficient. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:15
I'd like to take you to anotherinne worldświat.
0
0
4000
Zabiorę was do innego świata
00:19
And I'd like to sharedzielić
1
4000
2000
i opowiem wam
00:21
a 45 year-oldletni love storyfabuła
2
6000
4000
45-letnią historię miłości
00:25
with the poorubogi,
3
10000
3000
dla biednych, którzy utrzymują się
za mniej niż dolara dziennie.
00:28
livingżycie on lessmniej than one dollardolar a day.
4
13000
3000
dla biednych, którzy utrzymują się
za mniej niż dolara dziennie.
00:33
I wentposzedł to a very elitistelitarne, snobbishsnobistyczne,
5
18000
4000
Chodziłem do uczelni dla snobów,
00:37
expensivedrogi educationEdukacja in IndiaIndie,
6
22000
4000
najdroższej szkoły w Indiach,
00:41
and that almostprawie destroyedzniszczony me.
7
26000
3000
co prawie mnie zniszczyło.
00:46
I was all setzestaw
8
31000
2000
Miałem już zostać
00:48
to be a diplomatdyplomata, teachernauczyciel, doctorlekarz --
9
33000
3000
dyplomatą, nauczycielem, lekarzem...
00:51
all laidpołożony out.
10
36000
4000
Wszystko było gotowe.
00:55
Then, I don't look it, but I was the IndianIndyjski nationalkrajowy squashsquash championmistrz
11
40000
3000
Może po mnie tego nie widać,
ale przez trzy lata
00:58
for threetrzy yearslat.
12
43000
2000
byłem mistrzem Indii w squashu.
01:00
(LaughterŚmiech)
13
45000
2000
(Śmiech)
01:02
The wholecały worldświat was laidpołożony out for me.
14
47000
3000
Świat stał przede mną otworem.
01:05
Everything was at my feetstopy.
15
50000
2000
Wszystko było u moich stóp.
01:07
I could do nothing wrongźle.
16
52000
3000
Nic nie mogłem popsuć.
01:10
And then I thought out of curiosityciekawość
17
55000
2000
Z ciekawości jednak
pojechałem na wieś,
01:12
I'd like to go and liverelacja na żywo and work
18
57000
2000
żeby zobaczyć,
01:14
and just see what a villagewioska is like.
19
59000
2000
jak się tam żyje i pracuje.
01:16
So in 1965,
20
61000
2000
W 1965 pojechałem do Bihar,
01:18
I wentposzedł to what was callednazywa the worstnajgorszy BiharBihar faminegłód in IndiaIndie,
21
63000
4000
gdzie panował najgorszy głód
w historii tego stanu.
01:22
and I saw starvationgłód, deathśmierć,
22
67000
3000
Pierwszy raz zobaczyłem tam śmierć,
01:25
people dyingumierający of hungergłód, for the first time.
23
70000
3000
ludzi umierających z braku pożywienia.
01:28
It changedzmienione my life.
24
73000
3000
To zmieniło moje życie.
01:31
I cameoprawa ołowiana witrażu back home,
25
76000
2000
Wróciłem do domu
01:33
told my mothermama,
26
78000
2000
i powiedziałem matce,
01:35
"I'd like to liverelacja na żywo and work in a villagewioska."
27
80000
3000
że chcę pracować na wsi.
01:38
MotherMatka wentposzedł into a comaComa.
28
83000
2000
Mama zaraz dostała zawału.
01:40
(LaughterŚmiech)
29
85000
3000
(Śmiech)
01:43
"What is this?
30
88000
2000
"Co proszę?
01:45
The wholecały worldświat is laidpołożony out for you, the bestNajlepiej jobsOferty pracy are laidpołożony out for you,
31
90000
3000
Czeka na ciebie świat, dobra praca,
01:48
and you want to go and work in a villagewioska?
32
93000
2000
a ty chcesz pracować na wsi?
01:50
I mean, is there something wrongźle with you?"
33
95000
2000
Co z tobą nie tak?"
01:52
I said, "No, I've got the bestNajlepiej eductionedukacji.
34
97000
2000
Odpowiedziałem, że świetne wykształcenie
01:54
It madezrobiony me think.
35
99000
2000
dało mi do myślenia.
01:56
And I wanted to give something back
36
101000
3000
Chciałem na swój sposób dać coś innym.
01:59
in my ownwłasny way."
37
104000
2000
Chciałem na swój sposób dać coś innym.
02:01
"What do you want to do in a villagewioska?
38
106000
2000
"Co chcesz robić na wsi?
02:03
No jobpraca, no moneypieniądze,
39
108000
2000
Nie ma tam pracy, pieniędzy,
02:05
no securitybezpieczeństwo, no prospectperspektywa."
40
110000
2000
bezpieczeństwa, perspektyw".
02:07
I said, "I want to liverelacja na żywo
41
112000
2000
Powiedziałem, że chcę kopać studnie
przez pięć lat.
02:09
and digkopać wellsstudnie for fivepięć yearslat."
42
114000
3000
Powiedziałem, że chcę kopać studnie
przez pięć lat.
02:12
"DigKopać wellsstudnie for fivepięć yearslat?
43
117000
2000
"Kopać studnie?
02:14
You wentposzedł to the mostwiększość expensivedrogi schoolszkoła and collegeSzkoła Wyższa in IndiaIndie,
44
119000
3000
Chodziłeś do najlepszych szkół w Indiach,
02:17
and you want to digkopać wellsstudnie for fivepięć yearslat?"
45
122000
2000
żeby kopać studnie?"
02:19
She didn't speakmówić to me for a very long time,
46
124000
4000
Długo ze mną nie rozmawiała,
02:23
because she thought I'd let my familyrodzina down.
47
128000
3000
bo według niej zawiodłem rodzinę.
02:28
But then,
48
133000
2000
Ale dzięki temu
02:30
I was exposednarażony to the mostwiększość extraordinaryniezwykły knowledgewiedza, umiejętności and skillsumiejętności
49
135000
3000
zdobyłem niesamowitą wiedzę i umiejętności
02:33
that very poorubogi people have,
50
138000
2000
posiadane tylko przez biednych.
02:35
whichktóry are never broughtprzyniósł into the mainstreamgłówny nurt --
51
140000
3000
Umiejętności, których się nie nagłaśnia,
02:38
whichktóry is never identifiedzidentyfikowane, respectedszanowany,
52
143000
2000
nie omawia, nie szanuje
02:40
appliedstosowany on a largeduży scaleskala.
53
145000
2000
i nie stosuje powszechnie.
02:42
And I thought I'd startpoczątek a BarefootBoso CollegeKolegium --
54
147000
2000
Założyłem Barefoot College,
02:44
collegeSzkoła Wyższa only for the poorubogi.
55
149000
2000
szkołę tylko dla biednych.
02:46
What the poorubogi thought was importantważny
56
151000
2000
Uczelnia skupia się na tym,
02:48
would be reflectedodzwierciedlenie in the collegeSzkoła Wyższa.
57
153000
3000
co biedni uważają za ważne.
02:52
I wentposzedł to this villagewioska for the first time.
58
157000
2000
Kiedy przyjechałem do wioski,
02:54
EldersStarszych cameoprawa ołowiana witrażu to me
59
159000
2000
podeszła do mnie starszyzna.
02:56
and said, "Are you runningbieganie from the policePolicja?"
60
161000
2000
Zapytali, czy uciekam przed policją.
02:58
I said, "No."
61
163000
2000
Odpowiedziałem, że nie.
03:00
(LaughterŚmiech)
62
165000
3000
(Śmiech)
03:04
"You failednie udało się in your examegzamin?"
63
169000
2000
"Oblałeś jakiś egzamin?"
03:06
I said, "No."
64
171000
2000
Znów powiedziałem "Nie".
03:08
"You didn't get a governmentrząd jobpraca?" I said, "No."
65
173000
3000
"Nie dostałeś pracy w rządzie?" "Nie".
03:11
"What are you doing here?
66
176000
2000
"To co tu robisz?
03:13
Why are you here?
67
178000
2000
Po co przyjechałeś?
03:15
The educationEdukacja systemsystem in IndiaIndie
68
180000
2000
Szkolnictwo w Indiach
03:17
makesczyni you look at ParisParyż and NewNowy DelhiDelhi and ZurichZurych;
69
182000
3000
nastawione jest na Paryż,
Nowe Delhi i Zurych,
03:20
what are you doing in this villagewioska?
70
185000
2000
więc co ty robisz u nas?
03:22
Is there something wrongźle with you you're not tellingwymowny us?"
71
187000
3000
Ukrywasz jakąś mroczną tajemnicę?"
03:25
I said, "No, I want to actuallytak właściwie startpoczątek a collegeSzkoła Wyższa
72
190000
3000
Wyjaśniłem, że chcę założyć uniwersytet
03:28
only for the poorubogi.
73
193000
2000
tylko dla biednych,
03:30
What the poorubogi thought was importantważny would be reflectedodzwierciedlenie in the collegeSzkoła Wyższa."
74
195000
3000
uczący tego, co dla nich ważne.
03:33
So the eldersstarsi gavedał me some very sounddźwięk and profoundgłęboki adviceRada.
75
198000
4000
Starszyzna dała mi dobrą i mądrą radę.
03:37
They said, "Please,
76
202000
2000
"Nie zapraszaj na uczelnię
03:39
don't bringprzynieść anyonektokolwiek with a degreestopień and qualificationkwalifikacja
77
204000
3000
nikogo z dyplomem ani kwalifikacjami".
03:42
into your collegeSzkoła Wyższa."
78
207000
2000
nikogo z dyplomem ani kwalifikacjami".
03:44
So it's the only collegeSzkoła Wyższa in IndiaIndie
79
209000
3000
W efekcie to jedyna uczelnia w Indiach,
03:47
where, if you should have a PhPH.D. or a Master'sMaster's,
80
212000
3000
w której magistrzy i doktorzy
03:50
you are disqualifiedzdyskwalifikowany to come.
81
215000
2000
są zdyskwalifikowani.
03:52
You have to be a cop-outwykręt or a wash-outwash-out or a dropoutDropout
82
217000
5000
Przyjmujemy tylko tych,
którzy zawalili studia
03:57
to come to our collegeSzkoła Wyższa.
83
222000
3000
albo zostali wywaleni z uczelni.
04:00
You have to work with your handsręce.
84
225000
2000
Muszą ubrudzić sobie ręce.
04:02
You have to have a dignitygodność of laborpraca.
85
227000
2000
Mieć szacunek dla roboty.
04:04
You have to showpokazać that you have a skillumiejętność that you can offeroferta to the communityspołeczność
86
229000
3000
Pokazać, że umieją coś,
04:07
and providezapewniać a serviceusługa to the communityspołeczność.
87
232000
3000
co może pomóc społeczności.
04:10
So we startedRozpoczęty the BarefootBoso CollegeKolegium,
88
235000
3000
Otwierając "Bosą uczelnię",
04:13
and we redefinedna nowo professionalismprofesjonalizm.
89
238000
2000
zmieniliśmy definicję profesjonalizmu.
04:15
Who is a professionalprofesjonalny?
90
240000
2000
Kim jest fachowiec?
04:17
A professionalprofesjonalny is someonektoś
91
242000
2000
To ktoś kompetentny
04:19
who has a combinationpołączenie of competencekompetencja,
92
244000
2000
oraz posiadający pewność siebie.
04:21
confidencepewność siebie and beliefwiara.
93
246000
3000
oraz posiadający pewność siebie.
04:24
A waterwoda divinerwróżbita is a professionalprofesjonalny.
94
249000
3000
Różdżkarz jest fachowcem.
04:27
A traditionaltradycyjny midwifepołożna
95
252000
2000
Wioskowa akuszerka jest fachowcem.
04:29
is a professionalprofesjonalny.
96
254000
2000
Wioskowa akuszerka jest fachowcem.
04:31
A traditionaltradycyjny bonekość setterrozgrywający is a professionalprofesjonalny.
97
256000
3000
Osoba stawiająca bańki również.
04:34
These are professionalsprofesjonaliści all over the worldświat.
98
259000
2000
Profesjonaliści są na całym świecie.
04:36
You find them in any inaccessibleniedostępny villagewioska around the worldświat.
99
261000
4000
Znajdzie się ich
w każdej malutkiej wiosce.
04:40
And we thought that these people should come into the mainstreamgłówny nurt
100
265000
3000
Ci ludzie powinni wyjść
do społeczeństwa
04:43
and showpokazać that the knowledgewiedza, umiejętności and skillsumiejętności that they have
101
268000
3000
i pokazać, że ich wiedza i umiejętności
04:46
is universaluniwersalny.
102
271000
2000
są uniwersalne.
04:48
It needswymagania to be used, needswymagania to be appliedstosowany,
103
273000
2000
To musi stać się jasne,
04:50
needswymagania to be shownpokazane to the worldświat outsidena zewnątrz --
104
275000
2000
trzeba pokazać światu,
04:52
that these knowledgewiedza, umiejętności and skillsumiejętności
105
277000
2000
że ta wiedza i umiejętności
04:54
are relevantistotnych even todaydzisiaj.
106
279000
4000
są istotne po dziś dzień.
04:58
So the collegeSzkoła Wyższa worksPrace
107
283000
2000
Uczelnia wzoruje się
na stylu życia i pracy Gandhiego.
05:00
followingnastępujący the lifestylestyl życia and workstylestyl pracy of MahatmaMahatma GandhiGandhi.
108
285000
4000
Uczelnia wzoruje się
na stylu życia i pracy Gandhiego.
05:04
You eatjeść on the floorpiętro, you sleepsen on the floorpiętro, you work on the floorpiętro.
109
289000
4000
Jemy, śpimy i pracujemy na podłodze.
05:08
There are no contractskontrakty, no writtenpisemny contractskontrakty.
110
293000
2000
Nie spisujemy żadnych umów.
05:10
You can stayzostać with me for 20 yearslat, go tomorrowjutro.
111
295000
3000
Możesz zostać na dwadzieścia lat
lub tylko do jutra.
05:13
And no one can get more than $100 a monthmiesiąc.
112
298000
3000
Nikt nie dostaje więcej
niż 100 dolarów miesięcznie.
05:16
You come for the moneypieniądze, you don't come to BarefootBoso CollegeKolegium.
113
301000
3000
Nie ma po co przyjeżdżać tu dla pieniędzy.
05:19
You come for the work and the challengewyzwanie,
114
304000
2000
Bosa uczelnia
05:21
you'llTy będziesz come to the BarefootBoso CollegeKolegium.
115
306000
2000
to praca i wyzwanie.
05:23
That is where we want you to try crazyzwariowany ideaspomysły.
116
308000
3000
Tu mają powstawać pomysły.
05:26
WhateverCokolwiek ideapomysł you have, come and try it.
117
311000
2000
Jeśli masz pomysł, to przyjedź,
05:28
It doesn't mattermateria if you failzawieść.
118
313000
2000
spróbuj - porażka to nic złego.
05:30
BatteredPoobijany, bruisedposiniaczony, you startpoczątek again.
119
315000
3000
Nieważne siniaki, zaczyna się znów.
05:33
It's the only collegeSzkoła Wyższa where the teachernauczyciel is the learneruczeń
120
318000
3000
To jedyna uczelnia,
gdzie nauczyciel jest uczniem,
05:36
and the learneruczeń is the teachernauczyciel.
121
321000
3000
a uczeń jest nauczycielem.
05:39
And it's the only collegeSzkoła Wyższa where we don't give a certificatecertyfikat.
122
324000
3000
Tylko tu nie dostaje się dyplomu.
05:42
You are certifiedcertyfikat by the communityspołeczność you serveobsługiwać.
123
327000
3000
Wystarczy uznanie społeczności,
którą się wspiera.
05:45
You don't need a paperpapier to hangpowiesić on the wallŚciana
124
330000
2000
Niepotrzebny jest świstek w oprawce,
05:47
to showpokazać that you are an engineerinżynier.
125
332000
3000
żeby pokazać, że jest się inżynierem.
05:52
So when I said that,
126
337000
2000
Kiedy to powiedziałem,
05:54
they said, "Well showpokazać us what is possiblemożliwy. What are you doing?
127
339000
3000
domagali się, żebym zamiast gadać,
05:57
This is all mumbo-jumboMumbo-Jumbo if you can't showpokazać it on the groundziemia."
128
342000
4000
pokazał im to w praktyce.
06:01
So we builtwybudowany the first BarefootBoso CollegeKolegium
129
346000
3000
Zbudowaliśmy pierwszy Barefoot College,
06:04
in 1986.
130
349000
3000
czyli "Bosą uczelnię", w 1986 roku.
06:07
It was builtwybudowany by 12 BarefootBoso architectsarchitekci
131
352000
2000
Budowało ją 12 "bosych" architektów,
06:09
who can't readczytać and writepisać,
132
354000
2000
niepotrafiących czytać ani pisać.
06:11
builtwybudowany on $1.50 a sqSQ. ftFT.
133
356000
3000
Wyszło 16 dolarów za metr kwadratowy.
06:14
150 people livedPerscyativestwo recyrodycyjcystwo recyrodycyjcystwo recyrodycyj there, workedpracował there.
134
359000
4000
Mieszkało i pracowało tam 150 osób.
06:18
They got the AgaAga KhanKhan AwardNagroda for ArchitectureArchitektura in 2002.
135
363000
3000
W 2002 r. dostali nagrodę Agi Khana
w dziedzinie architektury.
06:21
But then they suspectedpodejrzany, they thought there was an architectarchitekt behindza it.
136
366000
3000
Jury się upierało,
że musiał stać za tym jakiś architekt.
06:24
I said, "Yes, they madezrobiony the blueprintsplany,
137
369000
2000
To prawda, ale zrobił tylko projekty,
06:26
but the BarefootBoso architectsarchitekci actuallytak właściwie constructedzbudowana the collegeSzkoła Wyższa."
138
371000
4000
to "bosi" architekci byli budowniczymi.
06:31
We are the only oneste who actuallytak właściwie returnedzwrócony the awardnagroda for $50,000,
139
376000
3000
Jako jedyni zwróciliśmy
50 tys. dolarów nagrody,
06:34
because they didn't believe us,
140
379000
2000
bo jury nam nie uwierzyło,
06:36
and we thought that they were actuallytak właściwie castingRozmowa kwalifikacyjna aspersionsoszczerstwa
141
381000
4000
poddając w wątpliwość uczciwość
06:40
on the BarefootBoso architectsarchitekci of TiloniaTilonia.
142
385000
3000
"bosych" architektów z Tilonii.
06:43
I askedspytał a foresterForester --
143
388000
2000
Spytałem leśnika,
06:45
high-poweredwysokiej mocy, paper-qualifiedzakwalifikował się do papieru expertekspert --
144
390000
3000
znanego eksperta z dyplomem,
06:48
I said, "What can you buildbudować in this placemiejsce?"
145
393000
3000
co można zbudować w tym miejscu.
06:51
He had one look at the soilgleba and said, "ForgetZapomnij o it. No way.
146
396000
2000
Spojrzał na podłoże i powiedział,
06:53
Not even worthwartość it.
147
398000
2000
że to nie ma sensu...
06:55
No waterwoda, rockyRocky soilgleba."
148
400000
2000
Brak wody, kamienista gleba.
06:57
I was in a bitkawałek of a spotmiejsce.
149
402000
2000
Byłem w kropce.
06:59
And I said, "Okay, I'll go to the oldstary man in villagewioska
150
404000
2000
Postanowiłem spytać o to samo
07:01
and say, 'What' Co should I growrosnąć in this spotmiejsce?'"
151
406000
3000
starszego człowieka z wioski.
07:04
He lookedspojrzał quietlycicho at me and said,
152
409000
2000
Patrząc na mnie spokojnie,
07:06
"You buildbudować this, you buildbudować this, you put this, and it'llbędzie work."
153
411000
2000
opisał, co trzeba zrobić.
07:08
This is what it lookswygląda like todaydzisiaj.
154
413000
3000
Tak to wygląda dzisiaj.
07:12
WentPoszedł to the roofdach,
155
417000
2000
Przy budowie dachu
07:14
and all the womenkobiety said, "ClearJasne out.
156
419000
2000
kobiety kazały mężczyznom
07:16
The menmężczyźni should clearjasny out because we don't want to sharedzielić this technologytechnologia with the menmężczyźni.
157
421000
3000
wynieść się, bo nie chciały im wyjawić,
07:19
This is waterproofingHydroizolacja the roofdach."
158
424000
2000
jak uszczelnia się dach.
07:21
(LaughterŚmiech)
159
426000
2000
(Śmiech)
07:23
It is a bitkawałek of jaggeryjaggery, a bitkawałek of urensUrs
160
428000
3000
Użyły do tego cukru z karioty parzącej
07:26
and a bitkawałek of other things I don't know.
161
431000
2000
i czegoś jeszcze, nie wiem.
07:28
But it actuallytak właściwie doesn't leaknieszczelność.
162
433000
2000
Ale nie przecieka.
07:30
SinceOd 1986, it hasn'tnie ma leakedwyciekły.
163
435000
3000
Nie przecieka od roku 1986.
07:33
This technologytechnologia, the womenkobiety will not sharedzielić with the menmężczyźni.
164
438000
3000
Kobiety nie dzielą się
tą technologia z mężczyznami.
07:36
(LaughterŚmiech)
165
441000
3000
(Śmiech)
07:39
It's the only collegeSzkoła Wyższa
166
444000
2000
To jedyna uczelnia
07:41
whichktóry is fullycałkowicie solar-electrifiedSolar elektryczny.
167
446000
4000
w całości zasilana energią słoneczną.
07:45
All the powermoc comespochodzi from the sunsłońce.
168
450000
2000
Cały prąd pochodzi ze Słońca.
07:47
45 kilowattskilowatów of panelspanele on the roofdach.
169
452000
2000
45-kW ogniwa słoneczne na dachu.
07:49
And everything worksPrace off the sunsłońce for the nextNastępny 25 yearslat.
170
454000
2000
To ma działać przez 25 lat.
07:51
So long as the sunsłońce shinesświeci,
171
456000
2000
Jeśli Słonce nie zgaśnie,
07:53
we'lldobrze have no problemproblem with powermoc.
172
458000
2000
nie będzie problemu z elektrycznością.
07:55
But the beautypiękno is
173
460000
2000
Najpiękniejsze jest to,
07:57
that is was installedzainstalowany
174
462000
3000
że ten system został zainstalowany
08:00
by a priestkapłan, a HinduHinduski priestkapłan,
175
465000
3000
przez kapłana wedyjskiego,
08:03
who'skto jest only doneGotowe eightosiem yearslat of primarypodstawowa schoolingszkolenie --
176
468000
3000
który zaliczył 8 lat szkoły podstawowej,
08:06
never been to schoolszkoła, never been to collegeSzkoła Wyższa.
177
471000
3000
nie skończył liceum, nie studiował.
08:09
He knowswie more about solarsłoneczny
178
474000
2000
Wie więcej o ogniwach słonecznych
08:11
than anyonektokolwiek I know anywheregdziekolwiek in the worldświat guaranteedgwarantowana.
179
476000
4000
niż ktokolwiek inny na świecie.
08:17
FoodJedzenie, if you come to the BarefootBoso CollegeKolegium,
180
482000
2000
Jedzenie w Barefoot College
08:19
is solarsłoneczny cookedgotowany.
181
484000
3000
gotuje energia słoneczna.
08:22
But the people who fabricatedsfabrykowany that solarsłoneczny cookerkuchenka
182
487000
3000
Tę słoneczną kuchenkę zbudowały kobiety.
08:25
are womenkobiety,
183
490000
3000
Tę słoneczną kuchenkę zbudowały kobiety.
08:28
illiterateanalfabeta womenkobiety,
184
493000
2000
Niepiśmienne kobiety
08:30
who actuallytak właściwie fabricateWyprodukuj:
185
495000
2000
potrafią zbudować
08:32
the mostwiększość sophisticatedwyrafinowany solarsłoneczny cookerkuchenka.
186
497000
2000
skomplikowaną kuchnię słoneczną.
08:34
It's a parabolicparaboliczny SchefflerScheffler solarsłoneczny cookerkuchenka.
187
499000
3000
To kuchenka Schefflera.
08:40
UnfortunatelyNiestety, they're almostprawie halfpół GermanNiemiecki,
188
505000
4000
Na nieszczęście te kobiety
są tak dokładne,
08:44
they're so preciseprecyzyjny.
189
509000
2000
jakby były w połowie Niemkami.
08:46
(LaughterŚmiech)
190
511000
2000
(Śmiech)
08:48
You'llBędziesz never find IndianIndyjski womenkobiety so preciseprecyzyjny.
191
513000
3000
Najbardziej dokładne w Indiach.
08:52
AbsolutelyAbsolutnie to the last inchcal,
192
517000
2000
Budują taką kuchenkę
08:54
they can make that cookerkuchenka.
193
519000
2000
z dokładnością co do milimetra.
08:56
And we have 60 mealsposiłki twicedwa razy a day
194
521000
2000
Dzięki niej serwujemy
08:58
of solarsłoneczny cookinggotowanie.
195
523000
2000
dwa razy dziennie 60 posiłków.
09:00
We have a dentistdentysta --
196
525000
2000
Mamy dentystkę,
09:02
she's a grandmotherbabcia, illiterateanalfabeta, who'skto jest a dentistdentysta.
197
527000
3000
to niepiśmienna babcia.
09:05
She actuallytak właściwie lookswygląda after the teethzęby
198
530000
2000
Opiekuje się zębami 7 tysięcy dzieci.
09:07
of 7,000 childrendzieci.
199
532000
3000
Opiekuje się zębami 7 tysięcy dzieci.
09:11
BarefootBoso technologytechnologia:
200
536000
2000
"Bosa" technologia:
09:13
this was 1986 -- no engineerinżynier, no architectarchitekt thought of it --
201
538000
3000
w roku 1986 inżynierzy na to nie wpadli,
09:16
but we are collectingzbieranie rainwaterwoda deszczowa from the roofsdachy.
202
541000
3000
a my wykorzystywaliśmy
deszczówkę z dachów.
09:19
Very little waterwoda is wastedzmarnowane.
203
544000
2000
Nic się nie marnuje.
09:21
All the roofsdachy are connectedpołączony undergroundpod ziemią
204
546000
2000
Dachy odprowadzają wodę
09:23
to a 400,000 literlitr tankczołg,
205
548000
2000
do podziemnego zbiornika
na 400 tysiące litrów.
09:25
and no waterwoda is wastedzmarnowane.
206
550000
2000
do podziemnego zbiornika
na 400 tysiące litrów.
09:27
If we have fourcztery yearslat of droughtsusza, we still have waterwoda on the campuskampus,
207
552000
3000
Zapasy starczą
nawet na czteroletnią suszę,
09:30
because we collectzebrać rainwaterwoda deszczowa.
208
555000
2000
bo zbieramy deszczówkę.
09:32
60 percentprocent of childrendzieci don't go to schoolszkoła,
209
557000
3000
60 procent dzieci nie chodzi do szkoły,
09:35
because they have to look after animalszwierzęta --
210
560000
2000
bo muszą się opiekować zwierzętami,
09:37
sheepowca, goatskozy --
211
562000
2000
owcami, kozami...
09:39
domestickrajowy choresprace domowe.
212
564000
2000
Mają domowe obowiązki.
09:41
So we thought of startingstartowy a schoolszkoła
213
566000
3000
Dlatego założyliśmy dla nich
szkołę wieczorową.
09:44
at night for the childrendzieci.
214
569000
2000
Dlatego założyliśmy dla nich
szkołę wieczorową.
09:46
Because the night schoolsszkoły of TiloniaTilonia,
215
571000
2000
W tych szkołach
09:48
over 75,000 childrendzieci have goneodszedł throughprzez these night schoolsszkoły.
216
573000
3000
uczyło się już ponad 75 tysięcy dzieci.
09:51
Because it's for the convenienceWygoda of the childdziecko;
217
576000
2000
Odpowiadają ich potrzebom,
09:53
it's not for the convenienceWygoda of the teachernauczyciel.
218
578000
2000
nie wygodzie nauczyciela.
09:55
And what do we teachnauczać in these schoolsszkoły?
219
580000
2000
Czego uczymy w tych szkołach?
09:57
DemocracyDemokracji, citizenshipobywatelstwo,
220
582000
2000
Demokracji, postawy obywatelskiej,
09:59
how you should measurezmierzyć your landwylądować,
221
584000
3000
tego jak mierzyć ziemię,
10:02
what you should do if you're arrestedaresztowany,
222
587000
2000
co robić, gdy cię aresztują,
10:04
what you should do if your animalzwierzę is sickchory.
223
589000
4000
albo kiedy zachoruje zwierzę.
10:08
This is what we teachnauczać in the night schoolsszkoły.
224
593000
2000
Tego uczymy w tych szkołach.
10:10
But all the schoolsszkoły are solar-litSolar zapalił.
225
595000
3000
Je też zasila energia słoneczna.
10:13
EveryKażdy fivepięć yearslat
226
598000
2000
Co pięć lat są wybory.
10:15
we have an electionwybór.
227
600000
2000
Co pięć lat są wybory.
10:17
BetweenMiędzy sixsześć to 14 year-oldletni childrendzieci
228
602000
4000
Dzieci w wieku 6-14 lat
10:21
participateuczestniczyć in a democraticdemokratyczny processproces,
229
606000
3000
biorą udział w demokratycznych
wyborach premiera.
10:24
and they electwybiera a primegłówny ministerminister.
230
609000
4000
biorą udział w demokratycznych
wyborach premiera.
10:28
The primegłówny ministerminister is 12 yearslat oldstary.
231
613000
3000
Pani premier ma 12 lat.
10:32
She lookswygląda after 20 goatskozy in the morningranek,
232
617000
2000
Rano opiekuje się 20 kozami,
10:34
but she's primegłówny ministerminister in the eveningwieczór.
233
619000
3000
ale wieczorem jest premierem.
10:37
She has a cabinetSzafka,
234
622000
2000
Ma Radę Ministrów,
10:39
a ministerminister of educationEdukacja, a ministerminister for energyenergia, a ministerminister for healthzdrowie.
235
624000
3000
Ministra Edukacji, Energetyki, Zdrowia.
10:42
And they actuallytak właściwie monitormonitor and supervisenadzorować
236
627000
2000
Sprawują oni pieczę
10:44
150 schoolsszkoły for 7,000 childrendzieci.
237
629000
3000
nad 150 szkołami z 7 tys. uczniów.
10:49
She got the World'sNa świecie Children'sDla dzieci PrizeNagrody fivepięć yearslat agotemu,
238
634000
2000
Zdobyła Światową Nagrodę Praw Dziecka
10:51
and she wentposzedł to SwedenSzwecja.
239
636000
2000
i pojechała do Szwecji.
10:53
First time ever going out of her villagewioska.
240
638000
2000
Pierwszy raz wyjechała z wioski.
10:55
Never seenwidziany SwedenSzwecja.
241
640000
3000
Nigdy nie widziała Szwecji.
10:58
Wasn'tNie było dazzledzaślepiony at all by what was happeningwydarzenie.
242
643000
2000
Ale nic jej nie onieśmieliło.
11:00
And the QueenKrólowa of SwedenSzwecja, who'skto jest there,
243
645000
2000
Królowa Szwecji obróciła się do mnie
11:02
turnedobrócony to me and said, "Can you askzapytać this childdziecko where she got her confidencepewność siebie from?
244
647000
3000
i spytała, skąd ta dziewczynka
ma tyle pewności siebie.
11:05
She's only 12 yearslat oldstary,
245
650000
2000
Przecież ma tylko 12 lat,
11:07
and she's not dazzledzaślepiony by anything."
246
652000
3000
a nic jej nie peszy!
11:10
And the girldziewczyna, who'skto jest on her left,
247
655000
3000
Dziewczynka, która stała koło niej,
11:13
turnedobrócony to me and lookedspojrzał at the queenkrólowa straightproste in the eyeoko
248
658000
3000
patrząc królowej w oczy, powiedziała:
11:16
and said, "Please tell her I'm the primegłówny ministerminister."
249
661000
3000
"Wyjaśnij jej,
że przecież jestem premierem".
11:19
(LaughterŚmiech)
250
664000
2000
(Śmiech)
11:21
(ApplauseAplauz)
251
666000
8000
(Brawa)
11:29
Where the percentageodsetek of illiteracyanalfabetyzm is very highwysoki,
252
674000
4000
Gdzie wskaźnik analfabetyzmu jest wysoki,
11:33
we use puppetryteatr lalek.
253
678000
3000
używamy lalkarstwa.
11:36
PuppetsLalki is the way we communicatekomunikować się.
254
681000
3000
Porozumiewamy się marionetkami.
11:45
You have JokhimJokhim ChachaChaCha
255
690000
3000
Mamy Jokhima Chachę,
11:48
who is 300 yearslat oldstary.
256
693000
4000
który ma 300 lat.
11:52
He is my psychoanalystpsychoanalityk. He is my teachernauczyciel.
257
697000
3000
To mój psychoanalityk, nauczyciel,
11:55
He's my doctorlekarz. He's my lawyerprawnik.
258
700000
2000
mój lekarz, mój prawnik.
11:57
He's my donordawcy.
259
702000
2000
To mój dawca.
11:59
He actuallytak właściwie raisespodnosi moneypieniądze,
260
704000
2000
Zbiera fundusze
12:01
solvesrozwiązuje my disputessporów.
261
706000
3000
i rozstrzyga spory.
12:04
He solvesrozwiązuje my problemsproblemy in the villagewioska.
262
709000
3000
Rozwiązuje moje problemy w osadzie.
12:07
If there's tensionnapięcie in the villagewioska,
263
712000
2000
Jeśli mamy napiętą sytuację,
12:09
if attendanceobecności at the schoolsszkoły goesidzie down
264
714000
2000
spadek frekwencji szkolnej,
12:11
and there's a frictiontarcie betweenpomiędzy the teachernauczyciel and the parentrodzic,
265
716000
2000
konflikt z rodzicem,
12:13
the puppetlalek callspołączenia the teachernauczyciel and the parentrodzic in frontz przodu of the wholecały villagewioska
266
718000
3000
marionetka przed całą wioską mówi,
12:16
and saysmówi, "ShakeWstrząsnąć handsręce.
267
721000
2000
że mają się pogodzić,
12:18
The attendanceobecności mustmusi not dropupuszczać."
268
723000
2000
bo frekwencja nie może spaść.
12:22
These puppetslalki
269
727000
2000
Marionetki są ze zmielonych sprawozdań
Banku światowego.
12:24
are madezrobiony out of recycledz recyklingu WorldŚwiat BankBank reportsraporty.
270
729000
2000
Marionetki są ze zmielonych sprawozdań
Banku światowego.
12:26
(LaughterŚmiech)
271
731000
2000
(Śmiech)
12:28
(ApplauseAplauz)
272
733000
7000
(Śmiech i brawa)
12:35
So this decentralizedzdecentralizowany, demystifiedbez tajemnic approachpodejście
273
740000
4000
To zdecentralizowane i jasne podejście
12:39
of solar-electrifyingSolar elektryzujące villageswioski,
274
744000
2000
do elektryfikacji osad w Indiach
12:41
we'vemamy coveredpokryty all over IndiaIndie
275
746000
2000
dzięki energii słonecznej,
12:43
from LadakhLadakh up to BhutanBhutan --
276
748000
3000
od Ladakhu aż po Bhutan
12:48
all solar-electrifiedSolar elektryczny villageswioski
277
753000
2000
zadziałało dzięki ludziom,
12:50
by people who have been trainedprzeszkolony.
278
755000
3000
których odpowiednio wyszkolono.
12:54
And we wentposzedł to LadakhLadakh,
279
759000
2000
Pojechaliśmy do Ladakhu
12:56
and we askedspytał this womankobieta --
280
761000
2000
i zapytaliśmy kobietę...
12:58
this, at minusminus 40, you have to come out of the roofdach,
281
763000
3000
Kiedy jest minus 40
wychodzi się przez dach,
13:01
because there's no placemiejsce, it was all snowedśnieg up on bothobie sidesboki --
282
766000
3000
bo dom jest otoczony śniegiem.
13:04
and we askedspytał this womankobieta,
283
769000
2000
Spytaliśmy, co zyskała
13:06
"What was the benefitzasiłek you had
284
771000
2000
Spytaliśmy, co zyskała
13:08
from solarsłoneczny electricityElektryczność?"
285
773000
2000
dzięki energii słonecznej.
13:10
And she thought for a minutechwila and said,
286
775000
2000
Zastanowiła się chwilę i odparła:
13:12
"It's the first time I can see my husband'smąż facetwarz in winterzimowy."
287
777000
4000
"Pierwszy raz zobaczyłam w zimie
twarz męża".
13:16
(LaughterŚmiech)
288
781000
3000
(Śmiech)
13:19
WentPoszedł to AfghanistanAfganistan.
289
784000
2000
Byliśmy w Afganistanie.
13:21
One lessonlekcja we learnednauczyli in IndiaIndie
290
786000
5000
W Indiach nauczyliśmy się,
13:26
was menmężczyźni are untrainableUntrainable.
291
791000
4000
że mężczyzn nie da się szkolić.
13:30
(LaughterŚmiech)
292
795000
4000
(Śmiech)
13:34
MenMężczyźni are restlessniespokojne,
293
799000
2000
Są zbyt niecierpliwi,
13:36
menmężczyźni are ambitiousambitny,
294
801000
2000
mają ambicję,
13:38
menmężczyźni are compulsivelykompulsywnie mobilemobilny,
295
803000
3000
nie mogą usiedzieć na miejscu
13:41
and they all want a certificatecertyfikat.
296
806000
2000
i wszyscy chcą certyfikaty.
13:43
(LaughterŚmiech)
297
808000
2000
(Śmiech)
13:45
All acrossprzez the globeglob, you have this tendencytendencja
298
810000
3000
Na całym świecie jest tak samo:
13:48
of menmężczyźni wantingbrakujący a certificatecertyfikat.
299
813000
2000
mężczyźni chcą dostać certyfikat.
13:50
Why? Because they want to leavepozostawiać the villagewioska
300
815000
3000
Czemu? Bo chcą opuścić osadę
13:53
and go to a cityMiasto, looking for a jobpraca.
301
818000
3000
i szukać roboty w mieście.
13:56
So we cameoprawa ołowiana witrażu up with a great solutionrozwiązanie:
302
821000
3000
Znaleźliśmy rozwiązanie:
13:59
trainpociąg grandmothersBabcie.
303
824000
2000
uczymy babcie.
14:03
What's the bestNajlepiej way of communicatingprzyległy
304
828000
2000
Jak najprościej coś rozgłosić?
14:05
in the worldświat todaydzisiaj?
305
830000
2000
Jak najprościej coś rozgłosić?
14:07
TelevisionTelewizja? No.
306
832000
2000
Telewizja? Nie.
14:09
TelegraphTelegraph? No.
307
834000
2000
Telegraf? Nie.
14:11
TelephoneTelefon? No.
308
836000
2000
Telefon? Nie.
14:13
Tell a womankobieta.
309
838000
2000
Trzeba powiedzieć kobiecie.
14:15
(LaughterŚmiech)
310
840000
3000
(Śmiech)
14:18
(ApplauseAplauz)
311
843000
4000
(Brawa)
14:22
So we wentposzedł to AfghanistanAfganistan for the first time,
312
847000
2000
Za pierwszym razem w Afganistanie
14:24
and we pickeddoborowy threetrzy womenkobiety
313
849000
2000
wybraliśmy trzy kobiety,
14:26
and said, "We want to take them to IndiaIndie."
314
851000
2000
żeby zabrać je do Indii.
14:28
They said, "ImpossibleNiemożliwe. They don't even go out of theirich roomspokoje,
315
853000
2000
Usłyszeliśmy, że to niemożliwe,
14:30
and you want to take them to IndiaIndie."
316
855000
2000
bo one nie wychodzą z domu.
14:32
I said, "I'll make a concessionKoncesja. I'll take the husbandsmężów alongwzdłuż as well."
317
857000
2000
Zaproponowałem kompromis
14:34
So I tookwziął the husbandsmężów alongwzdłuż.
318
859000
2000
i zabrałem też mężów.
14:36
Of coursekurs, the womenkobiety were much more intelligentinteligentny than the menmężczyźni.
319
861000
3000
Kobiety są dużo bardziej inteligentne.
14:39
In sixsześć monthsmiesiące,
320
864000
2000
Jak udało się zmienić je w pół roku?
14:41
how do we trainpociąg these womenkobiety?
321
866000
3000
Jak udało się zmienić je w pół roku?
14:44
SignZnak languagejęzyk.
322
869000
2000
Dzięki językowi migowemu.
14:46
You don't choosewybierać the writtenpisemny wordsłowo.
323
871000
3000
Nie używa się pisma
14:49
You don't choosewybierać the spokenMówiony wordsłowo.
324
874000
2000
ani słowa mówionego.
14:51
You use signznak languagejęzyk.
325
876000
3000
Używa się języka migowego.
14:54
And in sixsześć monthsmiesiące
326
879000
2000
W sześć miesięcy zostały
inżynierami energii słonecznej.
14:56
they can becomestają się solarsłoneczny engineersinżynierowie.
327
881000
4000
W sześć miesięcy zostały
inżynierami energii słonecznej.
15:00
They go back and solar-electrifySolar Elektryzować theirich ownwłasny villagewioska.
328
885000
3000
Po powrocie zelektryfikowały swoją wioskę.
15:03
This womankobieta wentposzedł back
329
888000
2000
Ta kobieta wróciła
15:05
and solar-electrifiedSolar elektryczny the first villagewioska,
330
890000
3000
i zelektryfikowała pierwszą wioskę,
15:08
setzestaw up a workshopwarsztat --
331
893000
2000
otworzyła warsztat...
15:10
the first villagewioska ever to be solar-electrifiedSolar elektryczny in AfghanistanAfganistan
332
895000
3000
To była pierwsza taka osada
w Afganistanie,
15:13
[was] by the threetrzy womenkobiety.
333
898000
3000
dzięki tym trzem kobietom.
15:16
This womankobieta
334
901000
2000
Ta kobieta to niezwykła babcia.
15:18
is an extraordinaryniezwykły grandmotherbabcia.
335
903000
2000
Ta kobieta to niezwykła babcia.
15:20
55 yearslat oldstary, and she's solar-electrifiedSolar elektryczny 200 housesdomy for me in AfghanistanAfganistan.
336
905000
5000
Ma 55 lat i zelektryfikowała
200 domów w Afganistanie.
15:25
And they haven'tnie mam collapsedzwinięty.
337
910000
3000
Żaden się nie zawalił.
15:28
She actuallytak właściwie wentposzedł and spokeprzemówił to an engineeringInżynieria departmentdepartament in AfghanistanAfganistan
338
913000
3000
Pojechała do departamentu energetyki
w Afganistanie
15:31
and told the headgłowa of the departmentdepartament
339
916000
2000
i wytłumaczyła dyrektorowi
15:33
the differenceróżnica betweenpomiędzy ACAC and DCDC.
340
918000
2000
różnicę między prądem stałym
a przemiennym.
15:35
He didn't know.
341
920000
2000
Wcześniej tego nie łapał.
15:37
Those threetrzy womenkobiety have trainedprzeszkolony 27 more womenkobiety
342
922000
3000
Te trzy kobiety nauczyły 27 kolejnych
15:40
and solar-electrifiedSolar elektryczny 100 villageswioski in AfghanistanAfganistan.
343
925000
3000
i łącznie zelektryfikowały 100 wiosek.
15:43
We wentposzedł to AfricaAfryka,
344
928000
3000
Pojechaliśmy do Afryki
15:46
and we did the samepodobnie thing.
345
931000
2000
i zrobiliśmy to samo.
15:48
All these womenkobiety sittingposiedzenie at one tablestół from eightosiem, ninedziewięć countrieskraje,
346
933000
3000
Te kobiety przy stole są
z ośmiu lub dziewięciu krajów.
15:51
all chattingna czacie to eachkażdy other, not understandingzrozumienie a wordsłowo,
347
936000
3000
Rozmawiają, ale nie rozumieją ani słowa,
15:54
because they're all speakingmówienie a differentróżne languagejęzyk.
348
939000
2000
bo mówią w różnych językach.
15:56
But theirich bodyciało languagejęzyk is great.
349
941000
2000
Ale ich mowa ciała jest niesamowita.
15:58
They're speakingmówienie to eachkażdy other
350
943000
2000
Rozmawiając ze sobą,
16:00
and actuallytak właściwie becomingtwarzowy solarsłoneczny engineersinżynierowie.
351
945000
2000
stają się inżynierami energii.
16:02
I wentposzedł to SierraSierra LeoneLeone,
352
947000
3000
Pojechałem do Sierra Leone.
16:05
and there was this ministerminister drivingnapędowy down in the deadnie żyje of night --
353
950000
3000
Pewien minister w ciemną noc
natknął się na taką wioskę.
16:08
comespochodzi acrossprzez this villagewioska.
354
953000
2000
Pewien minister w ciemną noc
natknął się na taką wioskę.
16:10
ComesPochodzi back, goesidzie into the villagewioska, saysmówi, "Well what's the storyfabuła?"
355
955000
3000
Przyjechał i spytał, co się tu stało.
16:13
They said, "These two grandmothersBabcie ... "
356
958000
2000
Usłyszał: "To te dwie babcie".
16:15
"GrandmothersBabcie?" The ministerminister couldn'tnie mógł believe what was happeningwydarzenie.
357
960000
3000
"Babcie?" Nie mógł uwierzyć.
16:18
"Where did they go?" "WentPoszedł to IndiaIndie and back."
358
963000
3000
"Gdzie pojechały?" "Do Indii".
16:21
WentPoszedł straightproste to the presidentprezydent.
359
966000
2000
Poszedł z tym do prezydenta
16:23
He said, "Do you know there's a solar-electrifiedSolar elektryczny villagewioska in SierraSierra LeoneLeone?"
360
968000
2000
i spytał, czy wie o tej wiosce.
16:25
He said, "No." HalfPołowa the cabinetSzafka wentposzedł to see the grandmothersBabcie the nextNastępny day.
361
970000
3000
Nie wiedział, więc pół Rady Ministrów
16:28
"What's the storyfabuła."
362
973000
2000
przyjechało zobaczyć babcie.
16:30
So he summonedwezwany me and said, "Can you trainpociąg me 150 grandmothersBabcie?"
363
975000
4000
Prezydent spytał,
czy mogę wyuczyć mu 150 babć.
16:34
I said, "I can't, MrMr. PresidentPrezydent.
364
979000
2000
Odpowiedziałem, że ja nie mogę,
16:36
But they will. The grandmothersBabcie will."
365
981000
2000
ale te babcie mogą.
16:38
So he builtwybudowany me the first BarefootBoso trainingtrening centercentrum in SierraSierra LeoneLeone.
366
983000
3000
On zbudował pierwszy ośrodek Barefoot
w Sierra Leone,
16:41
And 150 grandmothersBabcie have been trainedprzeszkolony in SierraSierra LeoneLeone.
367
986000
4000
w którym wyszkolono 150 babć.
16:45
GambiaGambia:
368
990000
2000
Pojechaliśmy do Gambii,
16:47
we wentposzedł to selectWybierz a grandmotherbabcia in GambiaGambia.
369
992000
3000
żeby wybrać tam babcię.
16:50
WentPoszedł to this villagewioska.
370
995000
2000
Pojechaliśmy do jednej wsi.
16:52
I knewwiedziałem whichktóry womankobieta I would like to take.
371
997000
2000
Wiedziałem, którą kobietę chcę zabrać.
16:54
The communityspołeczność got togetherRazem and said, "Take these two womenkobiety."
372
999000
3000
Społeczność zasugerowała mi dwie inne.
16:57
I said, "No, I want to take this womankobieta."
373
1002000
2000
Spytali, czemu akurat ta,
16:59
They said, "Why? She doesn't know the languagejęzyk. You don't know her."
374
1004000
2000
choć nie zna języka i jest mi obca.
17:01
I said, "I like the bodyciało languagejęzyk. I like the way she speaksmówi."
375
1006000
3000
Powiedziałem,
że podoba mi się jej głos i mowa ciała.
17:04
"DifficultTrudno husbandmąż; not possiblemożliwy."
376
1009000
2000
"Nic z tego, ma trudnego męża".
17:06
CalledO nazwie the husbandmąż, the husbandmąż cameoprawa ołowiana witrażu,
377
1011000
2000
Poprosiłem, żeby go zawołali.
17:08
swaggeringswaggering, politicianpolityk, mobilemobilny in his handdłoń. "Not possiblemożliwy."
378
1013000
3000
Dumny krok, polityk,
w ręku komórka - odmówił mi.
17:11
"Why not?" "The womankobieta, look how beautifulpiękny she is."
379
1016000
3000
Mówi: "Zobacz, jaka ona jest piękna".
17:14
I said, "Yeah, she is very beautifulpiękny."
380
1019000
2000
Zgodziłem się, a on:
17:16
"What happensdzieje się if she runsdziała off with an IndianIndyjski man?"
381
1021000
2000
"Co jak ją jakiś Hindus porwie?"
17:18
That was his biggestnajwiększy fearstrach.
382
1023000
2000
Tego się obawiał.
17:20
I said, "She'llShe'll be happyszczęśliwy. She'llShe'll ringpierścień you up on the mobilemobilny."
383
1025000
3000
Obiecałem, że będzie szczęśliwa
i zadzwoni na komórkę.
17:23
She wentposzedł like a grandmotherbabcia
384
1028000
3000
Wyjechała jako babcia,
17:26
and cameoprawa ołowiana witrażu back like a tigerTygrys.
385
1031000
2000
a powróciła jako tygrysica.
17:28
She walkedchodził out of the planesamolot
386
1033000
2000
Wyszła z samolotu
17:30
and spokeprzemówił to the wholecały pressnaciśnij as if she was a veteranweteran.
387
1035000
3000
i zwróciła się do dziennikarzy,
zaprawiona w boju.
17:33
She handledobsługiwane the nationalkrajowy pressnaciśnij,
388
1038000
3000
Poradziła sobie z rodzimymi mediami
17:36
and she was a stargwiazda.
389
1041000
2000
i stała się gwiazdą.
17:38
And when I wentposzedł back sixsześć monthsmiesiące laterpóźniej, I said, "Where'sGdzie jest your husbandmąż?"
390
1043000
3000
Po pół roku wróciłem i spytałem,
gdzie jest mąż.
17:41
"Oh, somewheregdzieś. It doesn't mattermateria."
391
1046000
2000
"Nie wiem, kto by się przejmował".
17:43
(LaughterŚmiech)
392
1048000
2000
(Śmiech)
17:45
SuccessSukces storyfabuła.
393
1050000
2000
Prawdziwy sukces.
17:47
(LaughterŚmiech)
394
1052000
2000
(Śmiech)
17:49
(ApplauseAplauz)
395
1054000
3000
(Brawa)
17:52
I'll just windwiatr up by sayingpowiedzenie
396
1057000
6000
Na koniec podzielę się przesłaniem:
17:58
that I think you don't have to look for solutionsrozwiązania outsidena zewnątrz.
397
1063000
4000
nie trzeba szukać pomocy z zewnątrz.
18:02
Look for solutionsrozwiązania withinw ciągu.
398
1067000
2000
Znajdźcie ją wewnątrz.
18:04
And listen to people. They have the solutionsrozwiązania in frontz przodu of you.
399
1069000
3000
Słuchajcie tych, którzy mają rozwiązania
na wyciągnięcie ręki.
18:07
They're all over the worldświat.
400
1072000
2000
Są na całym świecie.
18:09
Don't even worrymartwić się.
401
1074000
2000
Nie martwcie się.
18:11
Don't listen to the WorldŚwiat BankBank, listen to the people on the groundziemia.
402
1076000
3000
Nie słuchajcie Banku Światowego,
tylko prawdziwych ludzi.
18:14
They have all the solutionsrozwiązania in the worldświat.
403
1079000
3000
Wiedzą wszystko co trzeba.
18:17
I'll endkoniec with a quotationcytat by MahatmaMahatma GandhiGandhi.
404
1082000
3000
A teraz zacytuję Gandhiego:
18:20
"First they ignoreignorować you,
405
1085000
2000
"Najpierw was ignorują,
18:22
then they laughśmiech at you,
406
1087000
2000
potem się z was śmieją,
18:24
then they fightwalka you,
407
1089000
2000
potem z wami walczą,
18:26
and then you winzdobyć."
408
1091000
2000
a potem wygrywacie".
18:28
Thank you.
409
1093000
2000
Dziękuję.
18:30
(ApplauseAplauz)
410
1095000
31000
(Brawa)
Translated by Kinga Skorupska
Reviewed by Krystian Aparta

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Bunker Roy - Educator
Sanjit “Bunker” Roy is the founder of Barefoot College, which helps rural communities becomes self-sufficient.

Why you should listen

Development projects the world over run into one crucial point: For a project to live on, it needs to be organic, owned and sustained by those it serves. In 1972,  Sanjit “Bunker” Roy founded the Barefoot College, in the village of Tilonia in Rajasthan, India, with just this mission: to provide basic services and solutions in rural communities with the objective of making them self-sufficient. These “barefoot solutions” can be broadly categorized into solar energy, water, education, health care, rural handicrafts, people’s action, communication, women’s empowerment and wasteland development. The Barefoot College education program, for instance, teaches literacy and also skills, encouraging learning-by-doing. (Literacy is only part of it.)  Bunker’s organization has also successfully trained grandmothers from Africa and the Himalayan region to be solar engineers so they can bring electricity to their remote villages.

As he says, Barefoot College is "a place of learning and unlearning: where the teacher is the learner and the learner is the teacher."

More profile about the speaker
Bunker Roy | Speaker | TED.com