TED@IBM
Adam Grant: Are you a giver or a taker?
Adam Grant: Jesteś dawcą czy biorcą?
Filmed:
Readability: 4
7,250,021 views
W każdym miejscu pracy spotykają się trzy grupy ludzi: dawcy, biorcy
i dopasowani. Psycholog pracy Adam Grant analizuje te osobowości
i przedstawia prostą strategię na wspieranie aktów hojności i zatrzymanie samolubnych pracowników, którzy biorą więcej niż sami dają.
Adam Grant - Organizational psychologist
After years of studying the dynamics of success and productivity in the workplace, Adam Grant discovered a powerful and often overlooked motivator: helping others. Full bio
After years of studying the dynamics of success and productivity in the workplace, Adam Grant discovered a powerful and often overlooked motivator: helping others. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
Rozejrzyjcie się dookoła.
00:12
I want you to look
around the room for a minute
around the room for a minute
0
837
2267
Znajdźcie najbardziej paranoiczną osobę.
00:15
and try to find the most
paranoid person here --
paranoid person here --
1
3128
2719
(Śmiech)
00:17
(Laughter)
2
5871
1064
Teraz wskażcie ją.
00:18
And then I want you to point
at that person for me.
at that person for me.
3
6959
2452
(Śmiech)
00:21
(Laughter)
4
9435
1035
Albo nie róbcie tego.
00:22
OK, don't actually do it.
5
10494
1359
(Śmiech)
00:23
(Laughter)
6
11877
1119
Jako psycholog pracy,
00:25
But, as an organizational psychologist,
7
13020
1869
spędzam dużo czasu w miejscach pracy
00:26
I spend a lot of time in workplaces,
8
14913
1882
i wszędzie widzę paranoję.
00:28
and I find paranoia everywhere.
9
16819
2160
00:31
Paranoia is caused by people
that I call "takers."
that I call "takers."
10
19532
2409
Powodują ją ludzie,
których nazywam biorcami.
których nazywam biorcami.
Są oni samolubni.
00:33
Takers are self-serving
in their interactions.
in their interactions.
11
21965
2183
Chodzi o to, co ktoś może zrobić dla nich.
00:36
It's all about what can you do for me.
12
24172
2261
Ich przeciwieństwem są dawcy.
00:38
The opposite is a giver.
13
26832
1401
00:40
It's somebody who approaches
most interactions by asking,
most interactions by asking,
14
28257
2760
Dla nich ważne jest:
"Co ja mogę zrobić dla kogoś?"
00:43
"What can I do for you?"
15
31041
1600
00:45
I wanted to give you a chance
to think about your own style.
to think about your own style.
16
33165
2871
Pomyślcie o swoim podejściu.
Czasami dajemy, czasami dostajemy.
00:48
We all have moments of giving and taking.
17
36060
1953
To, jak zazwyczaj traktujesz ludzi,
pokazuje twój styl.
pokazuje twój styl.
00:50
Your style is how you treat
most of the people most of the time,
most of the people most of the time,
18
38037
3016
00:53
your default.
19
41077
1158
Przygotowałem krótki test.
00:54
I have a short test you can take
20
42259
1542
Pomoże wam określić,
w której grupie jesteście.
w której grupie jesteście.
00:55
to figure out if you're more
of a giver or a taker,
of a giver or a taker,
21
43825
2499
00:58
and you can take it right now.
22
46348
1478
[Test Narcyza]
00:59
[The Narcissist Test]
23
47850
1439
[1. Pomyśl o sobie.]
01:01
[Step 1: Take a moment
to think about yourself.]
to think about yourself.]
24
49313
2312
(Śmiech)
01:03
(Laughter)
25
51649
1103
[2. Jeśli dotarłeś do pkt. 2,
nie jesteś narcyzem.]
nie jesteś narcyzem.]
01:04
[Step 2: If you made it to Step 2,
you are not a narcissist.]
you are not a narcissist.]
26
52776
2858
(Śmiech)
01:07
(Laughter)
27
55658
1559
01:10
This is the only thing I will say today
that has no data behind it,
that has no data behind it,
28
58082
3833
Tylko to w mojej prelekcji
nie jest poparte danymi.
nie jest poparte danymi.
Jednak im dłużej
śmiejecie się z tego obrazka,
śmiejecie się z tego obrazka,
01:13
but I am convinced the longer it takes
for you to laugh at this cartoon,
for you to laugh at this cartoon,
29
61939
3432
tym większe mam obawy,
że jesteście biorcami.
że jesteście biorcami.
01:17
the more worried we should be
that you're a taker.
that you're a taker.
30
65395
2427
(Śmiech)
01:19
(Laughter)
31
67846
1065
Nie każdy biorca jest narcyzem.
01:20
Of course, not all takers are narcissists.
32
68935
2032
Niektórzy to dawcy,
którzy sparzyli się o raz za dużo.
którzy sparzyli się o raz za dużo.
01:22
Some are just givers who got burned
one too many times.
one too many times.
33
70991
2888
Jest jeszcze inny rodzaj biorcy,
który dziś pominę.
który dziś pominę.
01:25
Then there's another kind of taker
that we won't be addressing today,
that we won't be addressing today,
34
73903
3324
To psychopaci.
01:29
and that's called a psychopath.
35
77251
1853
(Śmiech)
01:31
(Laughter)
36
79128
1151
Byłem ciekaw, jak powszechne
są te skrajności.
są te skrajności.
01:32
I was curious, though, about how
common these extremes are,
common these extremes are,
37
80303
2872
Ankietowałem ponad 30 000 ludzi
z różnych branż,
z różnych branż,
01:35
and so I surveyed over 30,000
people across industries
people across industries
38
83199
2809
z różnych grup.
01:38
around the world's cultures.
39
86032
1612
Odkryłem, ze większość jest pośrodku.
01:39
And I found that most people
are right in the middle
are right in the middle
40
87668
2478
01:42
between giving and taking.
41
90170
1466
Tę grupę zwę dopasowanymi.
01:43
They choose this third style
called "matching."
called "matching."
42
91660
2345
Będąc dopasowanym, utrzymujesz równowagę.
01:46
If you're a matcher, you try to keep
an even balance of give and take:
an even balance of give and take:
43
94029
3345
Coś za coś.
01:49
quid pro quo -- I'll do something
for you if you do something for me.
for you if you do something for me.
44
97398
3318
Brzmi jak bezpieczny sposób na życie.
01:52
And that seems like a safe way
to live your life.
to live your life.
45
100740
2381
Czy to najbardziej produktywny sposób?
01:55
But is it the most effective
and productive way to live your life?
and productive way to live your life?
46
103145
3184
Odpowiedź jest jednoznaczna...
01:58
The answer to that question
is a very definitive ...
is a very definitive ...
47
106353
2464
Może.
02:00
maybe.
48
108841
1158
02:02
(Laughter)
49
110023
1226
Badałem wiele firm,
02:03
I studied dozens of organizations,
50
111273
2179
tysiące ludzi.
02:05
thousands of people.
51
113476
1175
Inżynierów i ich produktywność.
02:06
I had engineers measuring
their productivity.
their productivity.
52
114675
3552
(Śmiech)
02:10
(Laughter)
53
118251
2355
Wyniki studentów medycyny,
02:12
I looked at medical students' grades --
54
120630
2969
a także przychody sprzedawców.
02:15
even salespeople's revenue.
55
123623
1975
02:17
(Laughter)
56
125622
1446
(Śmiech)
Nieoczekiwanie,
02:19
And, unexpectedly,
57
127092
1652
najgorzej wypadali dawcy.
02:20
the worst performers in each
of these jobs were the givers.
of these jobs were the givers.
58
128768
3669
02:24
The engineers who got the least work done
59
132749
2044
Inżynierowie z najgorszymi wynikami,
oferowali więcej pomocy niż otrzymywali.
02:26
were the ones who did more favors
than they got back.
than they got back.
60
134817
2506
Robiąc inne rzeczy,
02:29
They were so busy doing
other people's jobs,
other people's jobs,
61
137347
2136
nie mieli czasu ani siły na własną pracę.
02:31
they literally ran out of time and energy
to get their own work completed.
to get their own work completed.
62
139507
3550
W szkole medycznej najsłabsze oceny,
02:35
In medical school, the lowest grades
belong to the students
belong to the students
63
143081
2805
mieli ci, którzy mówili: "Kocham pomagać".
02:37
who agree most strongly
with statements like,
with statements like,
64
145910
2107
02:40
"I love helping others,"
65
148041
2208
02:43
which suggests the doctor
you ought to trust
you ought to trust
66
151068
2224
Co pokazuje, że ufać należy tym,
którzy do szkoły medycznej
poszli bez chęci pomocy.
poszli bez chęci pomocy.
02:45
is the one who came to med school
with no desire to help anybody.
with no desire to help anybody.
67
153316
3079
(Śmiech)
02:48
(Laughter)
68
156419
1027
W handlu najniższe przychody przypadały,
02:49
And then in sales, too,
the lowest revenue accrued
the lowest revenue accrued
69
157470
2358
najhojniejszym sprzedawcom.
02:51
in the most generous salespeople.
70
159852
1695
Dotarłem do jednego,
02:53
I actually reached out
to one of those salespeople
to one of those salespeople
71
161571
2430
który był zagorzałym dawcą.
02:56
who had a very high giver score.
72
164025
1607
Zapytałem: "Czemu jesteś taki słaby..."
02:57
And I asked him, "Why do
you suck at your job --"
you suck at your job --"
73
165656
2558
Żartuję, zapytałem:
03:00
I didn't ask it that way, but --
74
168238
1541
(Śmiech)
03:01
(Laughter)
75
169803
1044
"Jaka jest cena hojności w handlu?".
03:02
"What's the cost of generosity in sales?"
76
170871
2352
Powiedział:
"Zależy mi jedynie na kliencie,
"Zależy mi jedynie na kliencie,
03:05
And he said, "Well, I just care
so deeply about my customers
so deeply about my customers
77
173247
3266
nie mógłbym sprzedawać złych produktów".
03:08
that I would never sell them
one of our crappy products."
one of our crappy products."
78
176537
2762
(Śmiech)
03:11
(Laughter)
79
179323
1401
Ciekawi mnie,
03:12
So just out of curiosity,
80
180748
1228
kto identyfikuje się jako dawca?
03:14
how many of you self-identify more
as givers than takers or matchers?
as givers than takers or matchers?
81
182000
3284
Podnieście rękę.
03:17
Raise your hands.
82
185308
1150
03:18
OK, it would have been more
before we talked about these data.
before we talked about these data.
83
186962
2949
Chwilę wcześniej mogłoby być was więcej.
03:22
But actually, it turns out
there's a twist here,
there's a twist here,
84
190525
3627
Jednak sytuacja odwraca się.
Dawcy poświęcają się,
03:26
because givers are often
sacrificing themselves,
sacrificing themselves,
85
194176
3296
ale dzięki nim w firmach jest lepiej.
03:29
but they make their organizations better.
86
197496
2179
03:32
We have a huge body of evidence --
87
200345
2767
Mamy na to wiele dowodów.
Wiele badań sprawdza
częstotliwość takich zachowań,
częstotliwość takich zachowań,
03:35
many, many studies looking
at the frequency of giving behavior
at the frequency of giving behavior
88
203136
3733
03:38
that exists in a team
or an organization --
or an organization --
89
206893
2137
w organizacjach.
Im częściej ludzie pomagają,
dzielą się wiedzą i doradzają,
dzielą się wiedzą i doradzają,
03:41
and the more often people are helping
and sharing their knowledge
and sharing their knowledge
90
209054
3086
03:44
and providing mentoring,
91
212164
1153
tym lepsze są te firmy
na każdej płaszczyźnie:
na każdej płaszczyźnie:
03:45
the better organizations do
on every metric we can measure:
on every metric we can measure:
92
213341
2777
wysokie zyski, zadowoleni klienci,
zatrzymanie pracowników,
zatrzymanie pracowników,
03:48
higher profits, customer satisfaction,
employee retention --
employee retention --
93
216142
2831
nawet niższe koszty.
03:50
even lower operating expenses.
94
218997
1845
03:53
So givers spend a lot of time
trying to help other people
trying to help other people
95
221407
2868
Dawcy poświęcają czas na pomoc innym,
ulepszając zespół
03:56
and improve the team,
96
224299
1207
i niestety cierpią przez to.
03:57
and then, unfortunately,
they suffer along the way.
they suffer along the way.
97
225530
2476
Chcę powiedzieć, jak dojść do punktu,
04:00
I want to talk about what it takes
98
228030
1668
04:01
to build cultures where givers
actually get to succeed.
actually get to succeed.
99
229722
3321
w którym dawcy będą osiągać sukcesy.
04:05
So I wondered, then, if givers
are the worst performers,
are the worst performers,
100
233564
3020
Jeśli dawcy są najgorsi,
kto jest najlepszy?
04:08
who are the best performers?
101
236608
1828
04:11
Let me start with the good news:
it's not the takers.
it's not the takers.
102
239438
2650
Dobre wieści, to nie biorcy.
Biorcy pną się do góry
tak szybko, jak spadają.
tak szybko, jak spadają.
04:14
Takers tend to rise quickly
but also fall quickly in most jobs.
but also fall quickly in most jobs.
103
242112
3655
Spadają w ręce dopasowanych.
04:17
And they fall at the hands of matchers.
104
245791
2097
Dopasowani głoszą zasadę "Oko za oko".
04:19
If you're a matcher, you believe
in "An eye for an eye" -- a just world.
in "An eye for an eye" -- a just world.
105
247912
3420
Spotykając biorcę,
04:23
And so when you meet a taker,
106
251356
1420
czują potrzebę,
04:24
you feel like it's your mission in life
107
252800
1869
by odgryźć się takiej osobie.
04:26
to just punish the hell
out of that person.
out of that person.
108
254693
2042
(Śmiech)
04:28
(Laughter)
109
256759
1014
Tak tworzy się sprawiedliwość.
04:29
And that way justice gets served.
110
257797
1625
04:32
Well, most people are matchers.
111
260108
1970
Większość to dopasowani.
Jeśli jesteś biorcą,
04:34
And that means if you're a taker,
112
262102
1584
spotka to i ciebie.
04:35
it tends to catch up with you eventually;
113
263710
1980
"Jak Kuba Bogu, tak Bóg Kubie".
04:37
what goes around will come around.
114
265714
1638
Nasuwa się wniosek,
04:39
And so the logical conclusion is:
115
267376
1606
że dopasowani są najlepsi.
04:41
it must be the matchers
who are the best performers.
who are the best performers.
116
269006
2865
Ale nie są.
04:43
But they're not.
117
271895
1518
W każdym badaniu, które przeprowadziłem,
04:45
In every job, in every organization
I've ever studied,
I've ever studied,
118
273437
2850
dawcy znów górowali.
04:48
the best results belong
to the givers again.
to the givers again.
119
276311
2162
04:51
Take a look at some data I gathered
from hundreds of salespeople,
from hundreds of salespeople,
120
279651
3158
Te dane zebrałem wśród setek handlowców,
śledząc ich przychody.
04:54
tracking their revenue.
121
282833
1153
Dawcy są na obu końcach.
04:56
What you can see is that the givers
go to both extremes.
go to both extremes.
122
284010
2655
Tworzą większość, osiągającą najniższe,
04:58
They make up the majority of people
who bring in the lowest revenue,
who bring in the lowest revenue,
123
286689
3218
jak i największe przychody.
05:01
but also the highest revenue.
124
289931
1466
Podobnie jest wśród inżynierów
05:03
The same patterns were true
for engineers' productivity
for engineers' productivity
125
291421
2604
i studentów medycyny.
05:06
and medical students' grades.
126
294049
1391
Dawcy reprezentują skrajne końce
05:07
Givers are overrepresented
at the bottom and at the top
at the bottom and at the top
127
295464
2607
wykresów z moich badań.
05:10
of every success metric that I can track.
128
298095
2082
Rodzi się pytanie:
05:12
Which raises the question:
129
300201
1302
"Jak tworzymy świat,
gdzie więcej dawców góruje?"
gdzie więcej dawców góruje?"
05:13
How do we create a world
where more of these givers get to excel?
where more of these givers get to excel?
130
301527
3409
Powiem, jak osiągnąć to poza biznesem,
05:16
I want to talk about how to do that,
not just in businesses,
not just in businesses,
131
304960
2823
w organizacjach non-profit, szkołach
05:19
but also in nonprofits, schools --
132
307807
1831
czy w rządzie.
05:21
even governments.
133
309662
1293
05:22
Are you ready?
134
310979
1206
Gotowi?
05:24
(Cheers)
135
312209
1186
(Entuzjazm)
I tak bym to zrobił,
ale dziękuję za entuzjazm.
ale dziękuję za entuzjazm.
05:25
I was going to do it anyway,
but I appreciate the enthusiasm.
but I appreciate the enthusiasm.
136
313419
2992
(Śmiech)
05:28
(Laughter)
137
316435
1023
Pierwsza istotna kwestia.
05:29
The first thing that's really critical
138
317482
1844
Zdanie sobie sprawy,
że dawcy są najcenniejsi,
że dawcy są najcenniejsi,
05:31
is to recognize that givers
are your most valuable people,
are your most valuable people,
139
319350
2747
ale jeśli nie uważają, wypalą się.
05:34
but if they're not careful, they burn out.
140
322121
2434
Trzeba chronić dawców w swoim gronie.
05:36
So you have to protect
the givers in your midst.
the givers in your midst.
141
324579
2490
Dobra lekcja od najlepszego
networkera według Fortune.
networkera według Fortune.
05:39
And I learned a great lesson about this
from Fortune's best networker.
from Fortune's best networker.
142
327093
4140
05:44
It's the guy, not the cat.
143
332993
1350
Mężczyzna, nie kot.
(Śmiech)
05:46
(Laughter)
144
334367
1160
Nazywa się Adam Rifkin.
05:47
His name is Adam Rifkin.
145
335551
1756
Jest popularnym przedsiębiorcą.
05:49
He's a very successful serial entrepreneur
146
337331
2212
Spędza wiele czasu na pomaganiu.
05:51
who spends a huge amount
of his time helping other people.
of his time helping other people.
147
339567
2794
Jego tajną bronią jest szybka przysługa.
05:54
And his secret weapon
is the five-minute favor.
is the five-minute favor.
148
342385
2336
Stwierdził: "Nie musisz być Matką Teresą,
ani Gandhim, by być dawcą.
ani Gandhim, by być dawcą.
05:57
Adam said, "You don't have to be
Mother Teresa or Gandhi
Mother Teresa or Gandhi
149
345261
2659
05:59
to be a giver.
150
347944
1183
Wystarczy prosty pomysł,
jak wnieść coś do życia innych".
jak wnieść coś do życia innych".
06:01
You just have to find small ways
to add large value
to add large value
151
349151
2503
06:03
to other people's lives."
152
351678
1357
Może to być zapoznanie ludzi,
06:05
That could be as simple
as making an introduction
as making an introduction
153
353059
2343
którzy mogą wspierać się nawzajem.
06:07
between two people who could
benefit from knowing each other.
benefit from knowing each other.
154
355426
2931
Można podzielić się wiedzą czy opinią.
06:10
It could be sharing your knowledge
or giving a little bit of feedback.
or giving a little bit of feedback.
155
358381
3337
Może być to coś prostego,
jak stwierdzenie:
jak stwierdzenie:
06:13
Or It might be even something
as basic as saying,
as basic as saying,
156
361742
2312
"Sprawdzę, czy docenię kogoś,
06:16
"You know,
157
364078
1229
06:17
I'm going to try and figure out
158
365331
1500
06:18
if I can recognize somebody
whose work has gone unnoticed."
whose work has gone unnoticed."
159
366855
3029
czyja praca jest niezauważana".
06:22
And those five-minute favors
are really critical
are really critical
160
370462
2294
Szybka przysługa jest istotna.
Pomaga dawcom określić
granice i bronić się.
granice i bronić się.
06:24
to helping givers set boundaries
and protect themselves.
and protect themselves.
161
372780
2722
06:27
The second thing that matters
162
375962
1445
Kolejna ważna kwestia.
Chcąc, by dawcy osiągali sukcesy,
06:29
if you want to build a culture
where givers succeed,
where givers succeed,
163
377431
2468
trzeba stworzyć grupę,
gdzie szukanie pomocy jest normalne,
gdzie szukanie pomocy jest normalne,
06:31
is you actually need a culture
where help-seeking is the norm;
where help-seeking is the norm;
164
379923
2925
gdzie ludzie proszą o pomoc.
06:34
where people ask a lot.
165
382872
1180
Może to być o wiele
zbyt dobrze znane niektórym.
zbyt dobrze znane niektórym.
06:36
This may hit a little too close
to home for some of you.
to home for some of you.
166
384536
2669
[Czy musisz być dawcą
w każdej znajomości?]
w każdej znajomości?]
06:39
[So in all your relationships,
you always have to be the giver?]
you always have to be the giver?]
167
387229
3039
(Śmiech)
06:42
(Laughter)
168
390292
1024
Jak widać po spełnionych dawcach,
06:43
What you see with successful givers
169
391340
1731
dostrzegają oni,
że dobrze jest też dostawać.
że dobrze jest też dostawać.
06:45
is they recognize that it's OK
to be a receiver, too.
to be a receiver, too.
170
393095
3120
06:48
If you run an organization,
we can actually make this easier.
we can actually make this easier.
171
396754
2863
Prowadząc organizację,
można uczynić
proszenie o pomoc łatwiejszym.
proszenie o pomoc łatwiejszym.
06:51
We can make it easier
for people to ask for help.
for people to ask for help.
172
399641
2297
Badaliśmy szpitale z kolegami.
06:53
A couple colleagues and I
studied hospitals.
studied hospitals.
173
401962
2072
Na niektórych oddziałach
pielęgniarki poszukiwały pomocy,
pielęgniarki poszukiwały pomocy,
06:56
We found that on certain floors,
nurses did a lot of help-seeking,
nurses did a lot of help-seeking,
174
404058
3202
na innych nie.
06:59
and on other floors,
they did very little of it.
they did very little of it.
175
407284
2251
Co wyróżniało oddziały, gdzie poszukiwanie
pomocy było powszechne?
pomocy było powszechne?
07:01
The factor that stood out on the floors
where help-seeking was common,
where help-seeking was common,
176
409559
3346
07:04
where it was the norm,
177
412929
1151
Była tam jedna pielęgniarka,
której zadaniem
której zadaniem
07:06
was there was just one nurse
whose sole job it was
whose sole job it was
178
414104
2375
było pomaganie innym
pielęgniarkom na oddziale.
pielęgniarkom na oddziale.
07:08
to help other nurses on the unit.
179
416503
2031
W tej sytuacji
07:10
When that role was available,
180
418558
1381
pielęgniarki mówiły:
"To nie wstyd prosić o pomoc,
"To nie wstyd prosić o pomoc,
07:11
nurses said, "It's not embarrassing,
it's not vulnerable to ask for help --
it's not vulnerable to ask for help --
181
419963
3657
jesteśmy do tego zachęcane".
07:15
it's actually encouraged."
182
423644
1380
Poszukiwanie pomocy
nie jest ważne jedynie dla sukcesu
nie jest ważne jedynie dla sukcesu
07:18
Help-seeking isn't important
just for protecting the success
just for protecting the success
183
426263
2826
i samopoczucia dawców.
07:21
and the well-being of givers.
184
429113
1399
Istotne jest, by więcej ludzi
się tak zachowywało.
się tak zachowywało.
07:22
It's also critical to getting
more people to act like givers,
more people to act like givers,
185
430536
2932
Dane pokazują,
07:25
because the data say
186
433492
1189
że około 75-90%
aktów dawania w organizacji,
aktów dawania w organizacji,
07:26
that somewhere between 75 and 90 percent
of all giving in organizations
of all giving in organizations
187
434705
3400
zapoczątkowuje prośba.
07:30
starts with a request.
188
438129
1278
07:31
But a lot of people don't ask.
189
439996
1448
Ale wielu ludzi nie prosi.
Nie chcą wyjść na niekompetentnych,
07:33
They don't want to look incompetent,
190
441468
1748
nie wiedzą, kogo zapytać,
nie chcą obciążać innych.
nie chcą obciążać innych.
07:35
they don't know where to turn,
they don't want to burden others.
they don't want to burden others.
191
443240
3027
Jeśli nikt nigdy nie prosi,
07:38
Yet if nobody ever asks for help,
192
446291
1709
mamy wielu sfrustrowanych dawców,
07:40
you have a lot of frustrated givers
in your organization
in your organization
193
448024
2675
którzy chcieliby wykazać się,
07:42
who would love to step up and contribute,
194
450723
1983
gdyby tylko wiedzieli,
kto może skorzystać i jak.
kto może skorzystać i jak.
07:44
if they only knew
who could benefit and how.
who could benefit and how.
195
452730
2166
07:47
But I think the most important thing,
196
455413
1798
Najważniejszą rzeczą,
by stworzyć kulturę spełnionych dawców,
07:49
if you want to build a culture
of successful givers,
of successful givers,
197
457235
2476
jest analiza, kogo dopuszczamy do zespołu.
07:51
is to be thoughtful about who
you let onto your team.
you let onto your team.
198
459735
2802
Chcemy wyższej produktywności,
07:54
I figured, you want a culture
of productive generosity,
of productive generosity,
199
462561
3016
powinniśmy zatrudnić dawców.
07:57
you should hire a bunch of givers.
200
465601
1972
Byłem zdumiony odkrywając,
że to nie prawda.
że to nie prawda.
07:59
But I was surprised to discover, actually,
that that was not right --
that that was not right --
201
467597
3670
08:03
that the negative impact
of a taker on a culture
of a taker on a culture
202
471715
2475
Negatywny oddźwięk biorców w grupie,
jest nawet trzykrotnie wyższy,
niż działania dawców.
niż działania dawców.
08:06
is usually double to triple
the positive impact of a giver.
the positive impact of a giver.
203
474214
2869
Pomyślmy.
08:09
Think about it this way:
204
477530
1150
Jedna kostka domina przewróci resztę.
08:10
one bad apple can spoil a barrel,
205
478704
1664
08:12
but one good egg
just does not make a dozen.
just does not make a dozen.
206
480392
2826
Jeden kwiat nie wzbije się ponad drzewa.
08:15
I don't know what that means --
207
483942
1552
Nie wiem, co to znaczy.
(Śmiech)
08:17
(Laughter)
208
485518
1119
Mam nadzieje, że wy tak.
08:18
But I hope you do.
209
486661
1373
Wystarczy jeden biorca w zespole
08:20
No -- let even one taker into a team,
210
488058
3322
i dawcy przestaną pomagać.
08:23
and you will see that the givers
will stop helping.
will stop helping.
211
491404
2854
08:26
They'll say, "I'm surrounded
by a bunch of snakes and sharks.
by a bunch of snakes and sharks.
212
494648
2930
Powiedzą: "Otaczają mnie węże i rekiny.
Czemu powinienem pomagać?"
08:29
Why should I contribute?"
213
497602
1366
Natomiast jeden dawca
08:30
Whereas if you let one giver into a team,
214
498992
1976
nie sprowokuje napływu hojności.
08:32
you don't get an explosion of generosity.
215
500992
2122
08:35
More often, people are like,
216
503138
1421
Ludzie myślą:
"Świetnie, ta osoba zrobi naszą pracę".
08:36
"Great! That person can do all our work."
217
504583
2138
08:39
So, effective hiring and screening
and team building
and team building
218
507077
2746
Efektywne zatrudnianie i budowa zespołu
nie polegają na dodawaniu dawców.
08:41
is not about bringing in the givers;
219
509847
2136
Trzeba wyeliminować biorców.
08:44
it's about weeding out the takers.
220
512007
2214
Robiąc to,
08:47
If you can do that well,
221
515036
1151
zostajesz z dawcami i dopasowanymi.
08:48
you'll be left with givers and matchers.
222
516211
1942
08:50
The givers will be generous
223
518177
1365
Dawcy będą hojni,
nie muszą martwić się konsekwencjami.
08:51
because they don't have to worry
about the consequences.
about the consequences.
224
519566
2634
Fenomenem dopasowanych jest,
że dopasują się do reszty.
że dopasują się do reszty.
08:54
And the beauty of the matchers
is that they follow the norm.
is that they follow the norm.
225
522224
3113
Jak dostrzec biorcę, nim będzie za późno?
08:57
So how do you catch a taker
before it's too late?
before it's too late?
226
525361
2768
09:00
We're actually pretty bad
at figuring out who's a taker,
at figuring out who's a taker,
227
528745
2887
Nie mamy talentu do tego.
Zwłaszcza przy pierwszym wrażeniu.
09:03
especially on first impressions.
228
531656
1826
Powoduje to jedna cecha charakteru.
09:05
There's a personality trait
that throws us off.
that throws us off.
229
533506
2308
Ugodowość.
09:07
It's called agreeableness,
230
535838
1305
Jedna z głównych cech w wielu kulturach.
09:09
one the major dimensions
of personality across cultures.
of personality across cultures.
231
537167
2621
Ugodowi ludzie są mili,
przyjaźni i uprzejmi.
przyjaźni i uprzejmi.
09:11
Agreeable people are warm and friendly,
they're nice, they're polite.
they're nice, they're polite.
232
539812
3485
Jest ich masa w Kanadzie.
09:15
You find a lot of them in Canada --
233
543321
1791
(Śmiech)
09:17
(Laughter)
234
545136
1603
Odbył się tam krajowy konkurs,
09:18
Where there was actually
a national contest
a national contest
235
546763
3497
na hasło reklamowe dla Kanady.
09:22
to come up with a new Canadian slogan
and fill in the blank,
and fill in the blank,
236
550284
3030
"Tak Kanadyjski jak..."
09:25
"As Canadian as ..."
237
553338
1575
Myślałem, że wygra hasło:
09:26
I thought the winning entry
was going to be,
was going to be,
238
554937
2084
"Tak Kanadyjski, jak syrop klonowy,"
lub "...hokej".
lub "...hokej".
09:29
"As Canadian as maple syrup,"
or, "... ice hockey."
or, "... ice hockey."
239
557045
2471
Jednak wygrało inne hasło
09:31
But no, Canadians voted
for their new national slogan to be --
for their new national slogan to be --
240
559540
2985
i nie żartuję:
09:34
I kid you not --
241
562549
1161
"Tak Kanadyjski, jak to możliwe,
w danej sytuacji".
w danej sytuacji".
09:35
"As Canadian as possible
under the circumstances."
under the circumstances."
242
563734
2431
(Śmiech)
09:38
(Laughter)
243
566189
3213
09:42
Now for those of you
who are highly agreeable,
who are highly agreeable,
244
570020
2371
Ci z was, którzy są ugodowi
albo trochę kanadyjscy,
09:44
or maybe slightly Canadian,
245
572415
1393
od razu to rozumieją.
09:45
you get this right away.
246
573832
1373
Jak powiedzieć, że coś reprezentuję,
09:47
How could I ever say I'm any one thing
247
575229
1817
gdy ciągle dopasowuję się do innych?
09:49
when I'm constantly adapting
to try to please other people?
to try to please other people?
248
577070
2826
09:52
Disagreeable people do less of it.
249
580400
1823
Nieugodowi robią to inaczej.
Są bardziej krytyczni,
sceptyczni, wymagający.
sceptyczni, wymagający.
09:54
They're more critical,
skeptical, challenging,
skeptical, challenging,
250
582247
2937
Prawdopodobnie trafią
do szkoły prawniczej.
do szkoły prawniczej.
09:57
and far more likely than their peers
to go to law school.
to go to law school.
251
585208
3054
(Śmiech)
10:00
(Laughter)
252
588286
1143
To fakt empiryczny.
10:01
That's not a joke,
that's actually an empirical fact.
that's actually an empirical fact.
253
589453
2655
(Śmiech)
10:04
(Laughter)
254
592132
1059
Zawsze zakładałem,
że ludzie ugodowi są dawcami,
że ludzie ugodowi są dawcami,
10:05
So I always assumed
that agreeable people were givers
that agreeable people were givers
255
593215
2549
a nieugodowi, biorcami.
10:07
and disagreeable people were takers.
256
595788
1947
Wtedy zebrałem dane
10:09
But then I gathered the data,
257
597759
1430
i zdziwiłem się, bo nic się nie pokrywało.
10:11
and I was stunned to find
no correlation between those traits,
no correlation between those traits,
258
599213
3113
Grupy te zamieniły się miejscami.
10:14
because it turns out
that agreeableness-disagreeableness
that agreeableness-disagreeableness
259
602350
2659
To okładka mówiąca:
10:17
is your outer veneer:
260
605033
1163
"Jak przyjemny jest kontakt z tobą?".
10:18
How pleasant is it to interact with you?
261
606220
1941
Dawanie i branie wypływa z wewnątrz.
10:20
Whereas giving and taking
are more of your inner motives:
are more of your inner motives:
262
608185
2692
Jakie masz wartości? Jakie intencje?
10:22
What are your values?
What are your intentions toward others?
What are your intentions toward others?
263
610901
2892
Jeśli chcesz dokładnie oceniać,
10:25
If you really want to judge
people accurately,
people accurately,
264
613817
2192
trzeba zrobić to, na co czeka
każdy konsultant na sali
każdy konsultant na sali
10:28
you have to get to the moment every
consultant in the room is waiting for,
consultant in the room is waiting for,
265
616033
3517
i narysować tabelę.
10:31
and draw a two-by-two.
266
619574
1165
(Śmiech)
10:32
(Laughter)
267
620763
2098
10:37
The agreeable givers are easy to spot:
268
625648
2007
Ugodowy dawca to jasny punkt,
10:39
they say yes to everything.
269
627679
2634
zawsze się zgadza.
10:43
The disagreeable takers
are also recognized quickly,
are also recognized quickly,
270
631740
2873
Nieugodowego biorcę również łatwo poznać,
choć można przedstawić ich inaczej.
10:46
although you might call them
by a slightly different name.
by a slightly different name.
271
634637
3907
(Śmiech)
10:50
(Laughter)
272
638568
1864
10:53
We forget about the other
two combinations.
two combinations.
273
641828
2072
Zapominamy o dwóch kolejnych opcjach.
Nieugodowi dawcy.
10:55
There are disagreeable givers
in our organizations.
in our organizations.
274
643924
3335
To ludzie szorstcy i twardzi z zewnątrz,
10:59
There are people who are gruff
and tough on the surface
and tough on the surface
275
647283
2641
ale w ich sercu leży interes innych.
11:01
but underneath have
others' best interests at heart.
others' best interests at heart.
276
649948
2538
11:05
Or as an engineer put it,
277
653089
1363
Inżynier powiedziałby:
"Nieugodowy dawca,
11:06
"Oh, disagreeable givers --
278
654476
1606
ktoś z brzydkim interfejsem,
ale świetnym systemem operacyjnym".
ale świetnym systemem operacyjnym".
11:08
like somebody with a bad user interface
but a great operating system."
but a great operating system."
279
656106
3876
(Śmiech)
11:12
(Laughter)
280
660006
1286
Może to pomoże.
11:13
If that helps you.
281
661316
1371
(Śmiech)
11:14
(Laughter)
282
662711
1150
11:16
Disagreeable givers are the most
undervalued people in our organizations,
undervalued people in our organizations,
283
664424
3503
To najbardziej niedoceniani
ludzie w organizacjach.
ludzie w organizacjach.
Zbierają krytyczne komentarze,
11:19
because they're the ones
who give the critical feedback
who give the critical feedback
284
667951
2592
nikt nie chce ich słuchać,
jednak wszyscy powinni.
jednak wszyscy powinni.
11:22
that no one wants to hear
but everyone needs to hear.
but everyone needs to hear.
285
670567
2606
Trzeba wysilić się, by docenić ich,
11:25
We need to do a much better job
valuing these people
valuing these people
286
673197
2488
zamiast skreślać za wcześnie, mówiąc:
11:27
as opposed to writing them off early,
287
675709
1788
"Nieprzyjemny, to na pewno
samolubny biorca".
samolubny biorca".
11:29
and saying, "Eh, kind of prickly,
288
677521
1744
11:31
must be a selfish taker."
289
679289
1497
11:33
The other combination we forget about
is the deadly one --
is the deadly one --
290
681849
2759
Kolejna zapominana śmiercionośna opcja.
Ugodowy biorca, znany jako oszust.
11:36
the agreeable taker,
also known as the faker.
also known as the faker.
291
684632
2682
11:40
This is the person
who's nice to your face,
who's nice to your face,
292
688444
2065
Osoba z pozoru miła,
jednak później wbija nóż w plecy.
11:42
and then will stab you right in the back.
293
690533
1980
(Śmiech)
11:44
(Laughter)
294
692537
1332
11:46
And my favorite way to catch
these people in the interview process
these people in the interview process
295
694537
3234
Moim sposobem na rozpoznanie ich
jest jedno pytanie:
11:49
is to ask the question,
296
697795
1272
"Czy możesz podać nazwiska czterech osób,
11:51
"Can you give me the names of four people
297
699091
1962
którym pomogłeś w karierze?".
11:53
whose careers you have
fundamentally improved?"
fundamentally improved?"
298
701077
2369
11:56
The takers will give you four names,
299
704424
1893
Biorcy podadzą nazwiska
ludzi bardziej wpływowych niż oni sami.
11:58
and they will all be more
influential than them,
influential than them,
300
706341
2697
Najpierw się podlizują, potem kopią.
12:01
because takers are great at kissing up
and then kicking down.
and then kicking down.
301
709062
3202
12:04
Givers are more likely to name people
who are below them in a hierarchy,
who are below them in a hierarchy,
302
712957
3400
Dawcy podadzą nazwiska ludzi,
którzy są niżej w hierarchii,
którzy są niżej w hierarchii,
którzy nie mają takiej mocy,
12:08
who don't have as much power,
303
716381
1546
by pomóc im.
12:09
who can do them no good.
304
717951
1372
12:11
And let's face it, you all know
you can learn a lot about character
you can learn a lot about character
305
719723
3174
Wiadomo, że można
dowiedzieć się wiele o charakterze,
dowiedzieć się wiele o charakterze,
obserwując, jak ktoś traktuje kelnerów
12:14
by watching how someone
treats their restaurant server
treats their restaurant server
306
722921
2555
czy kierowców Ubera.
12:17
or their Uber driver.
307
725500
1163
12:19
So if we do all this well,
308
727319
1266
Robiąc to wszystko dobrze,
eliminując biorców,
12:20
if we can weed takers
out of organizations,
out of organizations,
309
728609
2084
likwidujemy strach
przed proszeniem o pomoc,
przed proszeniem o pomoc,
12:22
if we can make it safe to ask for help,
310
730717
1912
chroniąc dawców przed wypaleniem,
12:24
if we can protect givers from burnout
311
732653
2014
pozwalając im osiągać własne cele
12:26
and make it OK for them to be ambitious
in pursuing their own goals
in pursuing their own goals
312
734691
3227
na równi z pomaganiem,
12:29
as well as trying to help other people,
313
737942
2156
możemy zmienić
postrzeganie sukcesu przez innych.
postrzeganie sukcesu przez innych.
12:32
we can actually change the way
that people define success.
that people define success.
314
740122
2907
Zamiast postrzegać go jako zwycięstwo,
12:35
Instead of saying it's all about
winning a competition,
winning a competition,
315
743053
3352
ludzie pojmą sukces jako wkład w całość.
12:38
people will realize success
is really more about contribution.
is really more about contribution.
316
746429
3540
12:42
I believe that the most
meaningful way to succeed
meaningful way to succeed
317
750761
2361
Najlepszą drogą do sukcesu
jest pomoc innym w jego osiąganiu.
12:45
is to help other people succeed.
318
753146
1870
Szerząc to przekonanie,
12:47
And if we can spread that belief,
319
755040
1671
można obrócić paranoję do góry nogami.
12:48
we can actually turn paranoia upside down.
320
756735
2651
Jest na to nazwa.
12:51
There's a name for that.
321
759410
1163
Pronoja.
12:52
It's called "pronoia."
322
760597
1436
12:55
Pronoia is the delusional belief
323
763025
1697
Jest to urojona wiara,
że inni knują, by było ci dobrze.
12:56
that other people
are plotting your well-being.
are plotting your well-being.
324
764746
2600
(Śmiech)
12:59
(Laughter)
325
767370
1523
13:02
That they're going around behind your back
326
770908
2553
Krążą za plecami
i mówią o tobie dobre rzeczy.
13:05
and saying exceptionally
glowing things about you.
glowing things about you.
327
773485
2916
13:09
The great thing about a culture of givers
is that's not a delusion --
is that's not a delusion --
328
777647
3809
Wspaniałą rzeczą dotyczącą dawców
jest to, że to nie złudzenie.
jest to, że to nie złudzenie.
To rzeczywistość.
13:13
it's reality.
329
781480
1234
13:15
I want to live in a world
where givers succeed,
where givers succeed,
330
783697
2576
Chcę żyć w świecie,
gdzie dawcy odnoszą sukcesy.
gdzie dawcy odnoszą sukcesy.
Mam nadzieję,
że pomożecie mi ten świat tworzyć.
że pomożecie mi ten świat tworzyć.
13:18
and I hope you will help me
create that world.
create that world.
331
786297
2322
Dziękuję.
13:20
Thank you.
332
788643
1221
(Brawa)
13:21
(Applause)
333
789888
5286
ABOUT THE SPEAKER
Adam Grant - Organizational psychologistAfter years of studying the dynamics of success and productivity in the workplace, Adam Grant discovered a powerful and often overlooked motivator: helping others.
Why you should listen
In his groundbreaking book Give and Take, top-rated Wharton professor Adam Grant upended decades of conventional motivational thinking with the thesis that giving unselfishly to colleagues or clients can lead to one’s own long-term success. Grant’s research has led hundreds of advice seekers (and HR departments) to his doorstep, and it’s changing the way leaders view their workforces.
Grant's book Originals: How Non-Conformists Move the World examines how unconventional thinkers overturn the status quo and champion game-changing ideas.
Grant is the host of the TED original podcast WorkLife, taking us inside unconventional workplaces to explore the ideas we can all use to make work more meaningful and creative.
Adam Grant | Speaker | TED.com