ABOUT THE SPEAKER
Alexander Wagner - Economist
Alexander Wagner balances two passions: the thrill of seeking knowledge about fundamentals of human behavior for knowledge's sake, and the desire to apply insights in the real world and to improve the workings of markets and organizations.

Why you should listen

Alexander Wagner has discovered that to most people, what matters is not only how much money they receive but also whether they behaved honestly to receive that money. As Swiss Finance Institute professor at the University of Zurich's Department of Banking and Finance, Wagner has taught corporate finance to thousands of eager students and hundreds of motivated executives, and he has helped shape governance systems of companies large and small. His recent research deals with how investors perceive managerial words and deeds … and with the stock market implications of the Trump election.

More profile about the speaker
Alexander Wagner | Speaker | TED.com
TEDxZurich

Alexander Wagner: What really motivates people to be honest in business

Alexander Wagner: İş hayatında insanları dürüst olmaya iten şey ne?

Filmed:
1,661,864 views

Her yıl yedi şirketten biri yolsuzluğa bulaşıyor. Neden mi? Bunu öğrenmek için Alexander Wagner bizi doğru olanı yapmanın ekonomi, etik ve psikolojisinin iç yüzüne götürüyor. İnsanların neden bu şekilde davrandığını anlamamıza yardım ederken aldatmacanın kaygan zemininde iç dünyaya doğru yapılan bir yolculukta ona eşlik edin.
- Economist
Alexander Wagner balances two passions: the thrill of seeking knowledge about fundamentals of human behavior for knowledge's sake, and the desire to apply insights in the real world and to improve the workings of markets and organizations. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:12
How manyçok companiesşirketler
have you interactedetkileşim with todaybugün?
0
760
3440
Bugün kaç şirketle iletişim kurdunuz?
00:17
Well, you got up in the morningsabah,
1
5240
1656
Sabah kalktınız,
00:18
tookaldı a showerduş,
2
6920
1215
duş aldınız,
00:20
washedyıkandı your hairsaç,
3
8160
1256
saçınızı yıkadınız,
00:21
used a hairsaç dryerkurutma makinesi,
4
9440
1536
saçınızı kuruttunuz,
00:23
ateyemek yedi breakfastkahvaltı --
5
11000
1216
kahvaltı yaptınız,
00:24
ateyemek yedi cerealsHububat Ürünleri, fruitmeyve, yogurtyoğurt, whateverher neyse --
6
12240
1858
gevrek, meyve, yoğurt vs. yediniz,
00:26
had coffeeKahve --
7
14122
1214
kahve içtiniz,
00:27
teaÇay.
8
15360
1376
çay.
00:28
You tookaldı publichalka açık transporttaşıma to come here,
9
16760
1976
Buraya gelmek için
toplu taşımaya bindiniz
00:30
or maybe used your privateözel cararaba.
10
18760
1840
ya da özel arabanızla geldiniz.
00:33
You interactedetkileşim with the companyşirket
that you work for or that you ownkendi.
11
21520
3560
Çalıştığınız ya da sahibi olduğunuz
şirketle etkileşim içindeydiniz.
00:38
You interactedetkileşim with your clientsistemciler,
12
26160
1960
Müşterilerinizle etkileşim içindeydiniz,
00:40
your customersmüşteriler,
13
28760
1200
iş çevrenizle
00:42
and so on and so forthileri.
14
30640
1256
vesaire.
00:43
I'm prettygüzel sure there are
at leasten az sevenYedi companiesşirketler
15
31920
3616
Bugün en az yedi şirketle
00:47
you've interactedetkileşim with todaybugün.
16
35560
1760
iletişim kurduğunuzdan eminim.
00:49
Let me tell you a stunningçarpıcı statisticistatistik.
17
37960
2000
Size şaşırtıcı bir istatistik vereyim.
00:52
One out of sevenYedi
largegeniş, publichalka açık corporationsşirketler
18
40840
4376
Her yıl yedi büyük kamu kurumundan biri
00:57
commitişlemek frauddolandırıcılık everyher yearyıl.
19
45240
2240
yolsuzluk yapıyor.
01:00
This is a US academicakademik studyders çalışma
that looksgörünüyor at US companiesşirketler --
20
48400
3416
ABD'li şirketleri inceleyen,
ABD'de yapılan bir akademik çalışma bu.
01:03
I have no reasonneden to believe
that it's differentfarklı in EuropeEurope.
21
51840
3200
Avrupa'da farklı olduğuna
inanasım gelmiyor.
01:07
This is a studyders çalışma that looksgörünüyor
at bothher ikisi de detectedtespit and undetectedfark edilmeden frauddolandırıcılık
22
55480
4216
Bu çalışma istatistiksel yöntemler
kullanarak tespit edilmiş ve edilmemiş
01:11
usingkullanma statisticalistatistiksel methodsyöntemleri.
23
59720
1736
yolsuzlukları inceliyor.
01:13
This is not pettyküçük frauddolandırıcılık.
24
61480
1720
Bunlar küçük çaplı yolsuzluklar değil.
01:16
These fraudsdolandırıcılık costmaliyet
the shareholderspay sahipleri of these companiesşirketler,
25
64120
2856
Bu yolsuzluklar bu şirketlerin sahiplerine
01:19
and thereforebu nedenle societytoplum,
26
67000
1256
ve dolayısıyla topluma
01:20
on the ordersipariş of
380 billionmilyar dollarsdolar perbaşına yearyıl.
27
68280
3600
yıllık yaklaşık 380 milyar dolara
mal oluyor.
01:24
We can all think of some examplesörnekler, right?
28
72960
2216
Hepimizin aklına
bazı örnekler geliyor değil mi?
01:27
The cararaba industry'sendüstrisinin secretssırlar
aren'tdeğil quiteoldukça so secretgizli anymoreartık.
29
75200
3800
Otomobil sanayiinin sırları artık
o kadar da gizli değil.
01:31
FraudDolandırıcılık has becomeolmak a featureözellik,
30
79800
3296
Finansal hizmetler endüstrisinde
01:35
not a bugböcek,
31
83120
1216
yolsuzluk bir kusur değil
01:36
of the financialmali servicesHizmetler industrysanayi.
32
84360
1936
özellik olmuş.
01:38
That's not me who'skim claimingiddia that,
33
86320
2216
Bunu ben iddia etmiyorum,
01:40
that's the presidentDevlet Başkanı
of the AmericanAmerikan FinanceFinans AssociationDerneği
34
88560
3256
bunu başkanlık makamında dile getiren
01:43
who statedbelirtilen that
in his presidentialCumhurbaşkanlığı addressadres.
35
91840
2936
AFA Başkanı.
01:46
That's a hugeKocaman problemsorun
if you think about, especiallyözellikle,
36
94800
2736
Olağanüstü bir sorun bu.
Özellikle de
01:49
an economyekonomi like Switzerlandİsviçre,
37
97560
1696
İsviçre ekonomisi gibi
01:51
whichhangi reliesdayanır so much on the trustgüven
put into its financialmali industrysanayi.
38
99280
4200
finans endüstrisine yatırım yapılan
tröste dayalı bir ekonomi açısından.
01:56
On the other handel,
39
104960
1216
Öte yandan
01:58
there are sixaltı out of sevenYedi companiesşirketler
who actuallyaslında remainkalmak honestdürüst
40
106200
3536
yolsuzluğa bulaşmanın
tüm çekiciliğine rağmen
02:01
despiterağmen all temptationsTemptations
to startbaşlama engagingçekici in frauddolandırıcılık.
41
109760
3840
yedi şirketten altısı dürüst kalabilmiş.
02:06
There are whistle-blowersWhistle-Blowers
like MichaelMichael WoodfordWoodford,
42
114240
2296
Olympus'ı deşifre eden
02:08
who blewpatladı the whistleDüdük on OlympusOlympus.
43
116560
2336
Michael Woodford gibi itirafçılar var.
02:10
These whistle-blowersWhistle-Blowers riskrisk theironların careerskariyer,
44
118920
2696
Bu itirafçılar kendi kariyerlerini,
dostluklarını
02:13
theironların friendshipsdostluklar,
45
121640
1216
şirketleri ile ilgili gerçekleri
ortaya çıkarmak için riske atıyor.
02:14
to bringgetirmek out the truthhakikat
about theironların companiesşirketler.
46
122880
2136
02:17
There are journalistsgazeteciler
like AnnaAnna PolitkovskayaPolitkovskaya
47
125040
2616
Anna Plitkovskaya gibi
insan hakları ihlallerini
02:19
who riskrisk even theironların liveshayatları
to reportrapor humaninsan rightshaklar violationsihlal.
48
127680
3856
haber yapmak için yaşamını
tehlikeye atanlar bile var.
02:23
She got killedöldürdü --
49
131560
1216
Öldürüldü,
02:24
everyher yearyıl,
50
132800
1216
her yıl
02:26
around 100 journalistsgazeteciler get killedöldürdü
51
134040
1656
yaklaşık 100 gazeteci
02:27
because of theironların convictionmahkumiyet
to bringgetirmek out the truthhakikat.
52
135720
2720
gerçeği ortaya çıkarmaya olan
inancı yüzünden öldürülüyor.
02:32
So in my talk todaybugün,
53
140040
1256
Bugünkü konuşmamda
02:33
I want to sharepay with you
some insightsanlayışlar I've obtainedelde edilen and learnedbilgili
54
141320
3496
bu araştırmayı yürütürken
son on yıl içinde
02:36
in the last 10 yearsyıl
of conductingiletken researchAraştırma in this.
55
144840
3296
edindiğim ve öğrendiğim bazı
bilgileri paylaşmak istiyorum.
02:40
I'm a researcheraraştırmacı,
a scientistBilim insanı workingçalışma with economistsekonomistler,
56
148160
3496
Ben ekonomistler,
02:43
financialmali economistsekonomistler,
57
151680
1336
ekonomistler,
02:45
ethicistsethicists, neuroscientistsnörologlar,
58
153040
2056
ahlakbilimciler, sinirbilimciler,
02:47
lawyersavukatları and othersdiğerleri
59
155120
1336
avukatlar ve diğerleriyle çalışan
bir araştırmacıyım,
02:48
tryingçalışıyor to understandanlama
what makesmarkaları humansinsanlar tickkene,
60
156480
2096
insanları motive eden şeyin ne olduğunu
02:50
and how can we addressadres this issuekonu
of frauddolandırıcılık in corporationsşirketler
61
158600
4776
ve kurumlardaki bu yolsuzluk konusunu
nasıl ele alabileceğimizi
02:55
and thereforebu nedenle contributekatkıda bulunmak
to the improvementgelişme iyilesme duzelme ilerleme of the worldDünya.
62
163400
3160
ve dünyanın ilerlemesine nasıl katkıda
bulunacağımızı anlamaya çalışıyorum.
02:59
I want to startbaşlama by sharingpaylaşım with you
two very distinctfarklı visionsvizyonları
63
167280
3536
Sizinle insanların
davranış şekliyle ilgili
03:02
of how people behaveDavranmak.
64
170840
1816
iki ayrı görüş paylaşmak istiyorum.
03:04
First, meetkarşılamak AdamAdam SmithSmith,
65
172680
1840
İlk olarak, Adam Smith'i tanıyalım,
03:07
foundingkurucu fatherbaba of modernmodern economicsekonomi bilimi.
66
175200
1960
modern ekonominin kurucusudur.
03:10
His basictemel ideaFikir was that if everybodyherkes
behavesdavranır in theironların ownkendi self-interestsöz çıkarları,
67
178280
4296
Temel fikri şu; herkes kendi çıkarına
yönelik davranışta bulunursa
03:14
that's good for everybodyherkes in the endson.
68
182600
2520
sonuçta bu herkes için iyi olacaktır.
03:18
Self-interestKişisel çıkar isn't
a narrowlydar definedtanımlanmış conceptkavram
69
186080
3056
Kişisel çıkar anlık faydalanma gibi
dar bir konsepti
03:21
just for your immediateacil utilityyarar.
70
189160
1936
tanımlamıyor.
03:23
It has a long-runuzun vadede implicationdolaylı.
71
191120
1936
Uzun vadeli etkileri var.
03:25
Let's think about that.
72
193080
1480
Şimdi bunu düşenelim.
03:27
Think about this dogköpek here.
73
195080
2016
Şu köpeği düşünün.
03:29
That mightbelki be us.
74
197120
1200
Bize de olabilirdi bu.
03:31
There's this temptationgünaha --
75
199440
1256
Cezbedicilik var burada.
03:32
I apologizeözür dilemek to all vegetariansVejetaryenler, but --
76
200720
2376
Tüm vejetaryenlerden de özür dilerim ama
03:35
(LaughterKahkaha)
77
203120
1016
(Gülüşmeler)
03:36
DogsKöpekler do like the bratwurstdomuz sucuğu.
78
204160
1696
Köpekler domuz sucuğunu hayli sever.
03:37
(LaughterKahkaha)
79
205880
2376
(Kahkahalar)
03:40
Now, the straight-updüz yukarı,
self-interestedkendi kendine baktılar movehareket here
80
208280
3096
Şimdi, hakikaten
burada kişisel çıkarlı hareket
03:43
is to go for that.
81
211400
1576
onu elde etmektir.
03:45
So my friendarkadaş AdamAdam here mightbelki jumpatlama up,
82
213000
2936
Arkadaşım Adam zıplayabilir,
03:47
get the sausagesosis and therebyböylece ruinharabe
all this beautifulgüzel tablewareSofra takımı.
83
215960
3360
sosisi alır ve tüm bu
güzel tabak çanağı kırabilir.
03:52
But that's not what AdamAdam SmithSmith meantdemek.
84
220000
1816
Ama Adam Smith'in kastettiği bu değil.
03:53
He didn't mean
disregardgöz ardı all consequencessonuçları --
85
221840
2656
Aksine, tüm sonuçları görmezden gelmeyi
03:56
to the contraryaksi.
86
224520
1216
kastetmiyor.
03:57
He would have thought,
87
225760
1256
Olumsuz sonuçların olabileceğini
03:59
well, there mayMayıs ayı be negativenegatif consequencessonuçları,
88
227040
2016
düşünmüş olmalı,
04:01
for exampleörnek,
89
229080
1216
örneğin
04:02
the ownersahip mightbelki be angrykızgın with the dogköpek
90
230320
3096
sahibinin köpeğe kızma ihtimali var
04:05
and the dogköpek, anticipatingtahmin that,
mightbelki not behaveDavranmak in this way.
91
233440
3600
ve köpek de bunu sezerek
bu davranışta bulunmayabilir.
04:09
That mightbelki be us,
92
237840
1256
Biz de yaptıklarımızın
04:11
weighingtartı the benefitsfaydaları
and costsmaliyetler of our actionseylemler.
93
239120
3056
fayda ve maliyetini tartabiliriz.
04:14
How does that playoyun out?
94
242200
1240
Peki nasıl olur?
04:15
Well, manyçok of you, I'm sure,
95
243960
1976
Eminim bir çoğunuzun
04:17
have in your companiesşirketler,
96
245960
1536
işyerlerinde,
04:19
especiallyözellikle if it's a largegeniş companyşirket,
97
247520
1816
özellikle de büyük bir şirketse
04:21
a codekod of conductkuralları.
98
249360
1656
iş ahlakı vardır.
04:23
And then if you behaveDavranmak
accordinggöre to that codekod of conductkuralları,
99
251040
3416
Dolayısıyla
bu kurallara göre davranırsanız
04:26
that improvesgeliştirir your chancesşansı
of gettingalma a bonusbonus paymentödeme.
100
254480
3176
ikramiye alma şansınız artar.
04:29
And on the other handel,
if you disregardgöz ardı it,
101
257680
2135
Diğer yandan bunu görmezden gelirseniz
04:31
then there are higherdaha yüksek chancesşansı
of not gettingalma your bonusbonus
102
259839
2737
o zaman ikramiye alma ihtimali düşer,
04:34
or its beingolmak diminishedazaltılmış.
103
262600
1536
ya da kesinti yapılır.
04:36
In other wordskelimeler,
104
264160
1256
Diğer bir deyişle,
04:37
this is a very economicekonomik motivationmotivasyon
105
265440
1816
bu yöntem insanların daha dürüst
04:39
of tryingçalışıyor to get people to be more honestdürüst,
106
267280
2776
davranmasını sağlayan
çok ekonomik bir motivasyondur
04:42
or more alignedhizalanmış with
the corporation'sCorporation'ın principlesprensipler.
107
270080
3360
ya da kurumun ilkelerine uygundur.
04:46
SimilarlyBenzer şekilde, reputationitibar is a very
powerfulgüçlü economicekonomik forcekuvvet, right?
108
274240
5256
İtibar da tıpkı bunun gibi çok
kuvvetli ekonomik güçtür değil mi?
04:51
We try to buildinşa etmek a reputationitibar,
109
279520
1536
İtibar kazanmaya çalışırız,
04:53
maybe for beingolmak honestdürüst,
110
281080
1416
dürüst olmak işe yarayabilir,
04:54
because then people
trustgüven us more in the futuregelecek.
111
282520
2400
çünkü o zaman insanlar bize
daha çok güvenecektir.
04:57
Right?
112
285960
1216
Öyle değil mi?
04:59
AdamAdam SmithSmith talkedkonuştuk about the bakerfırıncı
113
287200
2096
Adam Smith'in bahsettiği fırıncı,
05:01
who'skim not producingüreten good breadekmek
out of his benevolenceyardımseverlik
114
289320
3776
ekmek tüketenlere olan
yardımseverliğinden değil
05:05
for those people who consumetüketmek the breadekmek,
115
293120
3016
ileride daha çok ekmek satmak için
05:08
but because he wants to sellsatmak
more futuregelecek breadekmek.
116
296160
3040
ekmek üretir.
05:12
In my researchAraştırma, we find, for exampleörnek,
117
300160
2216
Araştırmalarımda, mesela
05:14
at the UniversityÜniversitesi of ZurichZürih,
118
302400
1376
Zürih Üniversitesi'nde,
05:15
that Swissİsviçre banksbankalar
who get caughtyakalandı up in mediamedya,
119
303800
4200
medyaya yer alan İsviçre bankalarının
05:20
and in the contextbağlam, for exampleörnek,
120
308720
1776
vergi kaçakçılığı veya
05:22
of taxvergi evasionkaçırma, of taxvergi frauddolandırıcılık,
121
310520
1536
vergi yolsuzluğu gibi konularda
05:24
have badkötü mediamedya coveragekapsama.
122
312080
1736
kötü bir yeri olduğunu saptadık.
05:25
They losekaybetmek net newyeni moneypara in the futuregelecek
123
313840
2736
Para kaybedecekler,
05:28
and thereforebu nedenle make loweralt profitskar.
124
316600
1616
dolayısıyla daha az kâr edecekler.
05:30
That's a very powerfulgüçlü reputationalitibar forcekuvvet.
125
318240
2360
Bu itibar açısından çok önemli bir güç.
05:34
BenefitsFaydaları and costsmaliyetler.
126
322200
1600
Fayda ve maliyetler.
05:37
Here'sİşte anotherbir diğeri viewpointbakış açısı of the worldDünya.
127
325120
2576
Şimdi başka bir bakış açısını ele alalım.
05:39
MeetKarşılamak ImmanuelImmanuel KantKant,
128
327720
1536
Immanuel Kant'ı tanıyalım.
05:41
18th-centuryinci yüzyıl GermanAlmanca philosopherfilozof superstarSuperstar.
129
329280
2760
18. yy meşhur Alman filozofu.
05:44
He developedgelişmiş this notionkavram
130
332920
1616
Kant, sonuçlardan bağımsız olarak
05:46
that independentbağımsız of the consequencessonuçları,
131
334560
3136
bazı davranışlarımızın tümüyle doğru
05:49
some actionseylemler are just right
132
337720
2976
bazılarının da tamamen yanlış olduğu
05:52
and some are just wrongyanlış.
133
340720
1696
düşüncesini geliştirmiştir.
05:54
It's just wrongyanlış to lieYalan, for exampleörnek.
134
342440
3216
Mesela yalan söylemek
tamamen yanlıştır.
05:57
So, meetkarşılamak my friendarkadaş ImmanuelImmanuel here.
135
345680
3136
Şimdi burada arkadaşıma
Imanuel'i uygulayalım.
06:00
He knowsbilir that the sausagesosis is very tastylezzetli,
136
348840
2816
Sosisin lezzetli olduğunu biliyor
06:03
but he's going to turndönüş away
because he's a good dogköpek.
137
351680
2456
ama geri dönecek çünkü o iyi bir köpek.
06:06
He knowsbilir it's wrongyanlış to jumpatlama up
138
354160
2696
Üstüne atlamanın
ve tüm bu güzel tabak çanağı
06:08
and riskrisk ruiningbozma
all this beautifulgüzel tablewareSofra takımı.
139
356880
2800
riske atmanın yanlış olduğunu biliyor.
06:12
If you believe that people
are motivatedmotive like that,
140
360520
2416
İnsanların da böyle
motive olduğunu sanıyorsanız
06:14
then all the stuffşey about incentivesteşvikler,
141
362960
2176
o zaman tüm teşvikler,
06:17
all the stuffşey about codekod of conductkuralları
and bonusbonus systemssistemler and so on,
142
365160
3776
tüm iş ahlakı ve ikramiye sistemi
ve benzeri şeylerin
06:20
doesn't make a wholebütün lot of senseduyu.
143
368960
2176
hiçbiri bir anlam ifade etmez.
06:23
People are motivatedmotive
by differentfarklı valuesdeğerler perhapsbelki.
144
371160
4176
Belki de insanları farklı değerler
motive ediyordur.
06:27
So, what are people actuallyaslında motivatedmotive by?
145
375360
3376
O halde insanları asıl motive eden ne?
06:30
These two gentlemenbeyler here
have perfectmükemmel hairdoshairdos,
146
378760
2176
Bu iki beyefendinin
saç şekilleri mükemmel
06:32
but they give us
very differentfarklı viewsgörünümler of the worldDünya.
147
380960
4480
ama bize çok farklı
dünya görüşleri veriyorlar.
06:37
What do we do with this?
148
385840
1256
Buradan ne çıkarabiliriz?
06:39
Well, I'm an economistiktisatçı
149
387120
1656
Ben bir ekonomistim,
06:40
and we conductkuralları so-calledsözde experimentsdeneyler
to addressadres this issuekonu.
150
388800
4176
ayrıca bu konuya gönderme yapan
deneyler yürütüyoruz.
06:45
We stripşerit away factsGerçekler
whichhangi are confusingkafa karıştırıcı in realitygerçeklik.
151
393000
3296
Gerçek hayatta kafa karıştıran
gerçekleri ortaya çıkarıyoruz.
06:48
RealityGerçeklik is so richzengin,
there is so much going on,
152
396320
2736
Gerçek hayat çok geniş,
devam eden birçok şey var,
06:51
it's almostneredeyse impossibleimkansız to know
what drivessürücüler people'sinsanların behaviordavranış really.
153
399080
3960
insan davranışlarını motive eden şeyi
bilmek neredeyse imkansız.
06:55
So let's do a little experimentdeney togetherbirlikte.
154
403520
2720
Şimdi hep birlikte küçük bir
deney yapalım.
06:58
ImagineHayal the followingtakip etme situationdurum.
155
406680
2600
Şu durumu hayal edin:
07:02
You're in a roomoda aloneyalnız,
156
410400
2416
Bir odada yalnızsınız,
07:04
not like here.
157
412840
1536
böyle bir oda değil.
07:06
There's a five-francBeş Frank coinmadeni para
like the one I'm holdingtutma up right now
158
414400
3440
Şu an elimde tuttuğum gibi
önünüzde duran
07:10
in frontön of you.
159
418560
1576
beş franklık
madeni para var.
07:12
Here are your instructionstalimatlar:
160
420160
1576
Şunları yapacaksınız:
07:13
tossatmak the coinmadeni para fourdört timeszamanlar,
161
421760
2480
Dört kez yazı tura atın,
07:17
and then on a computerbilgisayar
terminalTerminal in frontön of you,
162
425800
2416
sonra önünüzde duran
bilgisayar uçbirimine
07:20
entergirmek the numbernumara of timeszamanlar tailsfrak camegeldi up.
163
428240
3656
kaç kez yazı geldiğini girin.
07:23
This is the situationdurum.
164
431920
1280
Durum bu.
07:25
Here'sİşte the rubEn düşük RUB.
165
433720
1216
Soru geliyor:
07:26
For everyher time that you announceanons
that you had a tailsfrak throwatmak,
166
434960
3376
Her yazı attığınızı bildirdiğinizde
07:30
you get paidödenmiş fivebeş francsFrank.
167
438360
1496
beş frank kazanıyorsunuz.
07:31
So if you say I had two tailsfrak throwsatar,
168
439880
2536
Yani iki kez yazı geldi derseniz
07:34
you get paidödenmiş 10 francsFrank.
169
442440
2216
10 frank kazanırsınız.
07:36
If you say you had zerosıfır,
you get paidödenmiş zerosıfır francsFrank.
170
444680
2936
Hiç gelmedi derseniz
sıfır frank kazanırsınız.
07:39
If you say, "I had fourdört tailsfrak throwsatar,"
171
447640
2456
"Dört kez yazı geldi" derseniz
07:42
then you get paidödenmiş 20 francsFrank.
172
450120
2016
20 frank alacaksınız.
07:44
It's anonymousanonim,
173
452160
1256
Gizli bir şey bu,
07:45
nobody'sKimsenin watchingseyretme what you're doing,
174
453440
1896
kimse ne yaptığınızı izlemiyor
07:47
and you get paidödenmiş that moneypara anonymouslyAnonim.
175
455360
2336
ve para da gizli olarak ödeniyor.
07:49
I've got two questionssorular for you.
176
457720
1477
Size iki sorum var:
07:51
(LaughterKahkaha)
177
459760
1616
(Kahkahalar)
07:53
You know what's cominggelecek now, right?
178
461400
1640
Ne olduğunu anladınız değil mi?
07:56
First, how would you behaveDavranmak
in that situationdurum?
179
464000
3480
Birincisi, böyle bir durumda
nasıl davranırdınız?
08:00
The secondikinci, look to your left
and look to your right --
180
468240
2936
İkincisi, solunuza ve sağınıza bakın
08:03
(LaughterKahkaha)
181
471200
1016
(Kahkahalar)
08:04
and think about how
the personkişi sittingoturma nextSonraki to you
182
472240
2376
ve yanınızda oturan kişinin
böyle bir durumda
08:06
mightbelki behaveDavranmak in that situationdurum.
183
474640
1656
nasıl davranmış olabileceğini düşünün.
08:08
We did this experimentdeney for realgerçek.
184
476320
2136
Biz bu deneyi gerçekten yaptık.
08:10
We did it at the ManifestaManifesta artSanat exhibitionsergi
185
478480
2696
Geçtiğimiz günlerde Zürih'de yapılan
08:13
that tookaldı placeyer here in ZurichZürih recentlyson günlerde,
186
481200
2456
Manifesta sanat sergisinde yaptık bunu,
08:15
not with studentsöğrencilerin in the lablaboratuvar
at the universityÜniversite
187
483680
2856
üniversitede laboratuvarda
öğrencilerle beraber değil
08:18
but with the realgerçek populationnüfus,
188
486560
1776
gerçek bir grupla yaptık,
08:20
like you guys.
189
488360
1200
tıpkı sizler gibi.
08:22
First, a quickhızlı reminderuyarı mektubu of statsistatistikleri.
190
490080
2136
Önce biraz istatistikleri hatırlayalım.
08:24
If I throwatmak the coinmadeni para fourdört timeszamanlar
and it's a fairadil coinmadeni para,
191
492240
3576
Dört kez yazı tura atsam
ve bunu açıkça yapsam
08:27
then the probabilityolasılık
that it comesgeliyor up fourdört timeszamanlar tailsfrak
192
495840
4096
dört kez yazı çıkma ihtimali
08:31
is 6.25 percentyüzde.
193
499960
2400
yüzde 6.25'tir.
08:35
And I hopeumut you can intuitivelysezgisel see
194
503080
1656
Ayrıca, umarım sezgisel olarak
08:36
that the probabilityolasılık that all fourdört
of them are tailsfrak is much loweralt
195
504760
3376
hepsinin dört kez yazı gelme ihtimalinin
iki kez yazı gelme ihtimalinden
08:40
than if two of them are tailsfrak, right?
196
508160
2120
daha düşük olduğunu anlayabilirsiniz.
08:42
Here are the specificözel numberssayılar.
197
510760
1440
Kesin rakamları görüyorsunuz.
08:46
Here'sİşte what happenedolmuş.
198
514039
1496
Ne olmuş bakalım.
08:47
People did this experimentdeney for realgerçek.
199
515559
2201
İnsanlar bu deneyi gerçekten yaptı.
08:50
Around 30 to 35 percentyüzde of people said,
200
518799
3336
Yüzde 30-35 gibi bir kısmı
08:54
"Well, I had fourdört tailsfrak throwsatar."
201
522159
2401
"Bana dört kez yazı geldi." dedi.
08:57
That's extremelyson derece unlikelyolası olmayan.
202
525640
1816
Bu son derece olasılık dışı.
08:59
(LaughterKahkaha)
203
527480
1936
(Gülüşmeler)
09:01
But the really amazingşaşırtıcı thing here,
204
529440
3136
Ama burada asıl şaşırtıcı olan
09:04
perhapsbelki to an economistiktisatçı,
205
532600
1296
belki bir ekonomiste göre,
09:05
is there are around 65 percentyüzde of people
who did not say I had fourdört tailsfrak throwsatar,
206
533920
6536
insanların yüzde 65'inin
dördü de yazı geldi dememesidir,
09:12
even thoughgerçi in that situationdurum,
207
540480
2176
kimsenin sizi izlemediği
09:14
nobody'sKimsenin watchingseyretme you,
208
542680
2096
böyle bir durumda bile,
09:16
the only consequencesonuç that's in placeyer
209
544800
1936
hem de daha az söylemektense
09:18
is you get more moneypara
if you say fourdört than lessaz.
210
546760
3336
dört deseniz daha fazla para kazanacakken.
09:22
You leaveayrılmak 20 francsFrank on the tabletablo
by announcingDuyuruyu zerosıfır.
211
550120
3280
Sıfır diyerek 20 frankı
masada bırkıyorsunuz.
09:26
I don't know whetherolup olmadığını
the other people all were honestdürüst
212
554040
2576
Diğer insanların tümü
dürüst mü davrandı bilmiyorum
09:28
or whetherolup olmadığını they alsoAyrıca said a little bitbit
higherdaha yüksek or loweralt than what they did
213
556640
3456
veya yaptıklarından biraz fazla ya da
az mı söylediler bilmiyorum
09:32
because it's anonymousanonim.
214
560120
1216
çünkü gizliydi.
09:33
We only observedgözlenen the distributiondağıtım.
215
561360
1656
Biz sadece dağılımı inceledik.
09:35
But what I can tell you --
and here'sburada anotherbir diğeri coinmadeni para tossatmak.
216
563040
2656
Ama şunu söyleyebilirim,
başka bir yazı tura geliyor.
09:37
There you go, it's tailsfrak.
217
565720
1496
İşte atıyorum, yazı çıktı.
09:39
(LaughterKahkaha)
218
567240
1496
(Kahkahalar)
09:40
Don't checkKontrol, OK?
219
568760
1456
Kontrol yok, anlaştık mı?
09:42
(LaughterKahkaha)
220
570240
2816
(Kahkahalar)
09:45
What I can tell you
221
573080
1296
Size söyleyebileceğim şu ki
09:46
is that not everybodyherkes behaveddavrandım
like AdamAdam SmithSmith would have predictedtahmin.
222
574400
4440
herkes Adam Smith'in
öngördüğü gibi davranmadı.
09:52
So what does that leaveayrılmak us with?
223
580840
1576
Peki bu bize ne öğretiyor?
09:54
Well, it seemsgörünüyor people are motivatedmotive
by certainbelli intrinsiciçsel valuesdeğerler
224
582440
4496
Yani, insanları
bazı içsel değerler motive ediyor
09:58
and in our researchAraştırma, we look at this.
225
586960
1800
ve araştırmamızda bunu inceledik.
10:01
We look at the ideaFikir that people have
so-calledsözde protectedkorumalı valuesdeğerler.
226
589440
4480
İnsanların korunan değerleri
olduğu görüşünü ele aldık.
10:06
A protectedkorumalı valuedeğer isn't just any valuedeğer.
227
594760
2816
Korunan değer sıradan bir değer değildir.
10:09
A protectedkorumalı valuedeğer is a valuedeğer
where you're willingistekli to payödeme a pricefiyat
228
597600
5816
Korunan değer, bu değeri
korumak için bedel ödemeye
10:15
to upholdkorumak that valuedeğer.
229
603440
1256
istekli olduğunuz şeydir.
10:16
You're willingistekli to payödeme a pricefiyat
to withstanddayanmak the temptationgünaha to give in.
230
604720
4440
Cazibeye rağmen pes etmemek için
bedel ödemeye razısınızdır.
10:22
And the consequencesonuç is you feel better
231
610200
2656
Bunun sonucunda,
değerlerinizle uyuşan bir şekilde
10:24
if you earnkazanmak moneypara in a way
that's consistenttutarlı with your valuesdeğerler.
232
612880
4296
para kazanırsanız daha iyi hissedersiniz.
10:29
Let me showgöstermek you this again
in the metaphormecaz of our belovedsevgili dogköpek here.
233
617200
4280
Bunu tekrar sevgili köpeğimizle
olan metaforda göstereyim.
10:34
If we succeedbaşarılı olmak in gettingalma the sausagesosis
withoutolmadan violatingihlal our valuesdeğerler,
234
622600
4056
Değerlerimizi çiğnemeden
sosisi almayı başarırsak
10:38
then the sausagesosis tastestadı better.
235
626680
1976
sosis daha lezzetli gelir.
10:40
That's what our researchAraştırma showsgösterileri.
236
628680
1480
Araştırmamızın gösterdiği şey böyle.
10:42
If, on the other handel,
237
630720
1256
Diğer yandan,
10:44
we do so --
238
632000
1256
şöyle oluyor:
10:45
if we get the sausagesosis
239
633280
1416
Sosisi alırsak
10:46
and in doing so
we actuallyaslında violateihlal etmek valuesdeğerler,
240
634720
3456
ve bunu yaparken değerlerimizi çiğnersek
10:50
we valuedeğer the sausagesosis lessaz.
241
638200
2976
sosise daha az değer vermiş oluyoruz.
10:53
QuantitativelyKantitatif, that's quiteoldukça powerfulgüçlü.
242
641200
2456
Nicelik bakımından bu oldukça yüksek.
10:55
We can measureölçmek these protectedkorumalı valuesdeğerler,
243
643680
2456
Bu korunan değerleri ölçebiliriz,
10:58
for exampleörnek,
244
646160
1216
mesela
10:59
by a surveyanket measureölçmek.
245
647400
1920
bir araştırma ölçütüyle.
11:02
SimpleBasit, nine-itemdokuz maddelik surveyanket that's quiteoldukça
predictiveAkıllı in these experimentsdeneyler.
246
650360
5976
Çok basit, bu tür deneylerde
oldukça öngörücü dokuz maddelik anket.
11:08
If you think about the averageortalama
of the populationnüfus
247
656360
2336
Katılanların ortalamasını düşünürseniz
11:10
and then there's
a distributiondağıtım around it --
248
658720
2096
bu civarlarda bir dağılım olur,
11:12
people are differentfarklı,
we all are differentfarklı.
249
660840
2040
insanlar farklıdır,
hepimiz farklıyız.
11:15
People who have a setset of protectedkorumalı valuesdeğerler
250
663480
2976
Bir dizi korunan değerleri olan insanlar,
11:18
that's one standardstandart deviationsapma
aboveyukarıdaki the averageortalama,
251
666480
4176
-bu ortalamanın üzerinde
bir standart sapma-
11:22
they discountindirim moneypara they receiveteslim almak
by lyingyalan söyleme by about 25 percentyüzde.
252
670680
5056
aldıkları parayı yalan söyleyerek
yaklaşık %25 eksiltiyorlar.
11:27
That meansanlamına geliyor a dollardolar receivedAlınan when lyingyalan söyleme
253
675760
3616
Yani yalan söyleyerek aldıkları bir dolar,
11:31
is worthdeğer to them only 75 centscent
254
679400
2136
dürüst davranmaları için herhangi bir
11:33
withoutolmadan any incentivesteşvikler you put in placeyer
for them to behaveDavranmak honestlydürüstçe.
255
681560
3696
teşvik devreye sokmadığınız takdirde
onlar için sadece 75 sent değerindedir.
11:37
It's theironların intrinsiciçsel motivationmotivasyon.
256
685280
1736
Onların içsel motivasyonu bu.
11:39
By the way, I'm not a moralmanevi authorityyetki.
257
687040
1856
Bu arada ben de ahlaki otorite değilim.
11:40
I'm not sayingsöz I have
all these beautifulgüzel valuesdeğerler, right?
258
688920
2920
Tüm bu güzel değerleri ben taşıyorum
demiyorum yani.
11:44
But I'm interestedilgili in how people behaveDavranmak
259
692440
1936
Fakat insanların davranışlarıyla
11:46
and how we can leverageKaldıraç
that richnesszenginlik in humaninsan naturedoğa
260
694400
3376
ve insan doğasındaki bu zenginlikleri
kurumlarımızın işleyişini
11:49
to actuallyaslında improveiyileştirmek
the workingskazı of our organizationsorganizasyonlar.
261
697800
3440
gerçekten artırmak için nasıl
yükseltebileceğimizle ilgileniyorum.
11:54
So there are two
very, very differentfarklı visionsvizyonları here.
262
702400
3176
İşte burada çok çok farklı
iki görüş var.
11:57
On the one handel,
263
705600
1336
Bir yandan
11:58
you can appealtemyiz to benefitsfaydaları and costsmaliyetler
264
706960
3016
fayda ve maliyet size cazip gelebilir
12:02
and try to get people
to behaveDavranmak accordinggöre to them.
265
710000
2656
ve buna göre hareket edenleri
işe alabilirsiniz.
12:04
On the other handel,
266
712680
1616
Diğer yandan,
12:06
you can selectseçmek people who have the valuesdeğerler
267
714320
4016
kendi değerleri ve
12:10
and the desirableçekici
characteristicskarakteristikleri, of coursekurs --
268
718360
2216
arzu ettiğiniz özellikleri olan, tabii ki
12:12
competenciesyetkinlikleri that go
in linehat with your organizationorganizasyon.
269
720600
3576
kurumunuzla uygun düşen
yetenekleri olan insanları seçebilirsiniz.
12:16
I do not yethenüz know where
these protectedkorumalı valuesdeğerler really come from.
270
724200
4216
Bu korunan değerler
gerçekten nereden geliyor bilemiyorum.
12:20
Is it nurturebeslemek or is it naturedoğa?
271
728440
3376
Yetişme şekli midir, fıtrat mı?
12:23
What I can tell you
272
731840
1376
Sizlere bu dağılımın
12:25
is that the distributiondağıtım
looksgörünüyor prettygüzel similarbenzer for menerkekler and womenkadınlar.
273
733240
5096
kadın ve erkeklerde
oldukça benzediğini söyleyebilirim.
12:30
It looksgörünüyor prettygüzel similarbenzer
for those who had studiedokudu economicsekonomi bilimi
274
738360
3776
Ekonomi okuyanlar veya
psikoloji okuyanlarda
12:34
or those who had studiedokudu psychologyPsikoloji.
275
742160
2360
çok benziyor.
12:38
It looksgörünüyor even prettygüzel similarbenzer
around differentfarklı ageyaş categorieskategoriler
276
746000
3376
Hatta yetişkinlerde
farklı yaş grupları arasında
12:41
amongarasında adultsyetişkinler.
277
749400
1216
çok benziyor.
12:42
But I don't know yethenüz
how this developsgeliştirir over a lifetimeömür.
278
750640
2656
Fakat yaşam boyu bu nasıl
gelişiyor henüz bilmiyorum.
12:45
That will be the subjectkonu
of futuregelecek researchAraştırma.
279
753320
3440
Gelecek araştırma konum bu olacak.
12:49
The ideaFikir I want to leaveayrılmak you with
280
757640
1656
Sizi teşviklere başvurmada
12:51
is it's all right to appealtemyiz to incentivesteşvikler.
281
759320
2776
bir sorun olmadığı fikriyle
bırakmak istiyorum.
12:54
I'm an economistiktisatçı;
282
762120
1216
Ben bir ekonomistim,
12:55
I certainlykesinlikle believe in the factgerçek
that incentivesteşvikler work.
283
763360
2920
teşviklerin işe yaradığına
kesinlikle inanıyorum.
12:59
But do think about selectingSeçme
the right people
284
767400
4016
Fakat insanları işe alıp
sonra teşvikleri devreye sokmaktan ziyade
13:03
ratherdaha doğrusu than havingsahip olan people
and then puttingkoyarak incentivesteşvikler in placeyer.
285
771440
3496
doğru insanı seçme konusunda
iyi düşünün.
13:06
SelectingSeçme the right people
with the right valuesdeğerler
286
774960
2256
Dürüst değerlere sahip
doğru insanları seçmek
13:09
mayMayıs ayı go a long way
to savingtasarruf a lot of troublesorun
287
777240
3936
kurumlarınızda birçok problemden kurtulmak
13:13
and a lot of moneypara
288
781200
1376
ve para kazanmak açısından
13:14
in your organizationsorganizasyonlar.
289
782600
1736
destekleyici olabilir.
13:16
In other wordskelimeler,
290
784360
1256
Diğer bir deyişle,
13:17
it will payödeme off to put people first.
291
785640
3760
"insana" öncelik tanımak
buna değecektir.
13:22
Thank you.
292
790040
1216
Teşekkür ederim.
13:23
(ApplauseAlkış)
293
791280
3640
(Alkışlar)
Translated by Selda Yener

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Alexander Wagner - Economist
Alexander Wagner balances two passions: the thrill of seeking knowledge about fundamentals of human behavior for knowledge's sake, and the desire to apply insights in the real world and to improve the workings of markets and organizations.

Why you should listen

Alexander Wagner has discovered that to most people, what matters is not only how much money they receive but also whether they behaved honestly to receive that money. As Swiss Finance Institute professor at the University of Zurich's Department of Banking and Finance, Wagner has taught corporate finance to thousands of eager students and hundreds of motivated executives, and he has helped shape governance systems of companies large and small. His recent research deals with how investors perceive managerial words and deeds … and with the stock market implications of the Trump election.

More profile about the speaker
Alexander Wagner | Speaker | TED.com