TEDGlobal>Geneva
Harry Cliff: Have we reached the end of physics?
هری کلیف: آیا به پایان فیزیک رسیده‌ایم؟
Filmed:
Readability: 4.7
2,620,349 views
چرا هستی بجای نیستی وجود دارد؟ چرا این همه چیزهای جالب در جهان موجود است؟ فیزیکدان ذرات، هری کلیف روی برخورد دهنده بزرگ ذرات هاردون در سرن مشغول است، و خبرهایی درواقع بد برای کسانی که بدنبال پاسخ این سوالات هستند به همراه دارد. با وجود بهترین تلاش محققان ( و کمک بزرگترین ماشین جهان)، ممکن است هیچگاه قادر به پاسخگویی به تمام ویژگیهای عجیب جهان طبیعی نباشیم. آیا این پایان فیزیک است؟ چیزهای بیشتری از این سخنرانی شگفت انگیز در باره آخرین اکتشافات در ساختار پنهان جهان بیاموزید.
Harry Cliff - Particle physicist
Harry Cliff looks for answers to questions about the origins of the universe and the laws of nature. Full bio
Harry Cliff looks for answers to questions about the origins of the universe and the laws of nature. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
A hundred years ago this month,
a 36-year-old Albert Einstein
a 36-year-old Albert Einstein
0
480
3696
صد سال پیش در چنین ماهی،
آلبرت انیشتین ۳۶ ساله
آلبرت انیشتین ۳۶ ساله
00:16
stood up in front of the Prussian
Academy of Sciences in Berlin
Academy of Sciences in Berlin
1
4200
3256
مقابل آکادمی علوم پروس برلین ایستاد
00:19
to present a radical new theory
of space, time and gravity:
of space, time and gravity:
2
7480
4456
تا نظریه بنیادی جدیدی را درباره
فضا، زمان و جاذبه ارائه کند:
فضا، زمان و جاذبه ارائه کند:
00:23
the general theory of relativity.
3
11960
3016
نظریه نسبیت عمومی.
00:27
General relativity is unquestionably
Einstein's masterpiece,
Einstein's masterpiece,
4
15000
3056
نسبیت عمومی، بدون شک شاهکار انیشتین است،
00:30
a theory which reveals the workings
of the universe at the grandest scales,
of the universe at the grandest scales,
5
18080
3976
نظریه ای که عملکرد جهان را در
بزرگ ترین اندازه ها آشکار می‌کند،
بزرگ ترین اندازه ها آشکار می‌کند،
00:34
capturing in one beautiful line of algebra
6
22080
2376
که در یک معادله زیبای معادله خلاصه می‌شود۰
00:36
everything from why apples fall from trees
to the beginning of time and space.
to the beginning of time and space.
7
24480
4520
همه چیز از اینکه چرا سیب‌ها از درخت
می‌افتند گرفته تا آغاز زمان و فضا.
می‌افتند گرفته تا آغاز زمان و فضا.
00:41
1915 must have been an exciting year
to be a physicist.
to be a physicist.
8
29720
3096
احتمالا ۱۹۱۵ سال خوبی
برای فیزیکدان شدن بوده.
برای فیزیکدان شدن بوده.
00:44
Two new ideas were turning
the subject on its head.
the subject on its head.
9
32840
3496
دو ایده جدید که مسیر
را کاملا تغییر می‌دادند.
را کاملا تغییر می‌دادند.
00:48
One was Einstein's theory of relativity,
10
36360
2336
یکی نظریه نسبیت انیشتین بود،
00:50
the other was arguably
even more revolutionary:
even more revolutionary:
11
38720
3176
دیگری مشخصا حتی انقلابی‌تر بود:
00:53
quantum mechanics,
12
41920
1456
مکانیک کوانتوم،
00:55
a mind-meltingly strange
yet stunningly successful new way
yet stunningly successful new way
13
43400
3536
راهی عجیب و دیوانه‌وار اما در عین حال
به شدت موفقیت‌آمیز
به شدت موفقیت‌آمیز
00:58
of understanding the microworld,
the world of atoms and particles.
the world of atoms and particles.
14
46960
4280
برای درک ریز جهان، دنیای اتم‌ها و ذرات.
01:03
Over the last century,
these two ideas have utterly transformed
these two ideas have utterly transformed
15
51920
3656
طی قرن اخیر، این دو ایده کاملا
01:07
our understanding of the universe.
16
55600
1736
درک ما از دنیا جهان را تغییر دادهاند.
01:09
It's thanks to relativity
and quantum mechanics
and quantum mechanics
17
57360
2336
به لطف نسبیت و مکانیک کوانتوم است
01:11
that we've learned
what the universe is made from,
what the universe is made from,
18
59720
2336
که آموخته‌ایم جهان از چه چیزی
به وجود آمده است،
به وجود آمده است،
01:14
how it began
and how it continues to evolve.
and how it continues to evolve.
19
62080
2519
چگونه آغاز شده و چطور به تکامل
ادامه می‌دهد.
ادامه می‌دهد.
01:17
A hundred years on, we now find ourselves
at another turning point in physics,
at another turning point in physics,
20
65360
4296
صد سال بعد، حالا ما خود را در نقطه
عطف دیگری از فیزیک می‌بینیم،
عطف دیگری از فیزیک می‌بینیم،
01:21
but what's at stake now
is rather different.
is rather different.
21
69680
2480
اما آنچه اکنون مورد توجه قرار دارد
کمی متفاوت است.
کمی متفاوت است.
01:24
The next few years may tell us
whether we'll be able
whether we'll be able
22
72840
2456
چند سال آینده به ما خواهد گفت
آیا قادر خواهیم بود
آیا قادر خواهیم بود
01:27
to continue to increase
our understanding of nature,
our understanding of nature,
23
75320
2856
تا همچنان درک خود را از طبیعت افزایش دهیم،
01:30
or whether maybe for the first time
in the history of science,
in the history of science,
24
78200
3416
یا اینکه ممکن است برای اولین بار
در تاریخ علم،
در تاریخ علم،
01:33
we could be facing questions
that we cannot answer,
that we cannot answer,
25
81640
3936
با سوالهایی مواجه شویم
که نتوانیم به آنها پاسخ گوییم،
که نتوانیم به آنها پاسخ گوییم،
01:37
not because we don't have
the brains or technology,
the brains or technology,
26
85600
2576
نه برای اینکه فکر یا فناوری نداریم،
01:40
but because the laws of physics
themselves forbid it.
themselves forbid it.
27
88200
3240
بلکه برای اینکه قانون های فیزیک خود
این را ناممکن می کنند.
این را ناممکن می کنند.
01:44
This is the essential problem:
the universe is far, far too interesting.
the universe is far, far too interesting.
28
92560
4576
این مساله اصلی است:
جهان خیلی خیلی جالب است.
جهان خیلی خیلی جالب است.
01:49
Relativity and quantum mechanics
appear to suggest
appear to suggest
29
97160
2656
به نظر می‌رسد نسبیت و مکانیک کوانتوم
01:51
that the universe
should be a boring place.
should be a boring place.
30
99840
2296
پیشنهاد می‌کنند که جهان
جایی خسته کننده است.
جایی خسته کننده است.
01:54
It should be dark, lethal and lifeless.
31
102160
2896
باید تاریک، مرگبار و مرده باشد.
01:57
But when we look around us, we see we live
in a universe full of interesting stuff,
in a universe full of interesting stuff,
32
105080
3936
اما وقتی به اطراف نگاه می‌کنیم، می‌بینیم
در دنیایی بسیار جالب زندگی می‌کنیم،
در دنیایی بسیار جالب زندگی می‌کنیم،
02:01
full of stars, planets, trees, squirrels.
33
109040
3056
پر از ستاره‌ها، کهکشان‌ها،
درختها، سنجابها.
درختها، سنجابها.
02:04
The question is, ultimately,
34
112120
1496
نهایتا، سوال این است،
02:05
why does all this interesting stuff exist?
35
113640
3296
چرا این همه چیزهای جالب وجود دارند؟
02:08
Why is there something
rather than nothing?
rather than nothing?
36
116960
3080
چرا هستی بجای نیستی وجود دارد؟
02:13
This contradiction is the most pressing
problem in fundamental physics,
problem in fundamental physics,
37
121080
3496
این تضاد، مهم ترین مساله
در فیزیک بنیادی است.
در فیزیک بنیادی است.
02:16
and in the next few years, we may find out
whether we'll ever be able to solve it.
whether we'll ever be able to solve it.
38
124600
4720
و درچند سال آتی، ممکن است بتوانیم
بفهمیم که آیا هیچوقت می‌توانیم حلش کنیم.
بفهمیم که آیا هیچوقت می‌توانیم حلش کنیم.
02:23
At the heart of this problem
are two numbers,
are two numbers,
39
131080
3096
در قلب این مساله دو عدد وجود دارد،
02:26
two extremely dangerous numbers.
40
134200
2496
دو عدد بسیار خطرناک.
02:28
These are properties of the universe
that we can measure,
that we can measure,
41
136720
2696
آنها ویژگیهای جهانی هستند که
می توانیم اندازه‌گیری کنیم،
می توانیم اندازه‌گیری کنیم،
02:31
and they're extremely dangerous
42
139440
1536
و بسیار خطرناکند
02:33
because if they were different,
even by a tiny bit,
even by a tiny bit,
43
141000
2416
برای اینکه اگر متفاوت بودند، حتی ذره‌ای،
02:35
then the universe as we know it
would not exist.
would not exist.
44
143440
2720
آن وقت جهانی که می‌شناسیم وجود نداشت.
02:38
The first of these numbers is associated
with the discovery that was made
with the discovery that was made
45
146720
3456
اولین عدد مربوط به کشفی است که
02:42
a few kilometers from this hall,
at CERN, home of this machine,
at CERN, home of this machine,
46
150200
2976
در چند کیلومتری این سالن، در سرن،
زادگاه این دستگاه پیدا شد،
زادگاه این دستگاه پیدا شد،
02:45
the largest scientific device
ever built by the human race,
ever built by the human race,
47
153200
3056
بزرگ ترین دستگاه علمی که تا به حال
توسط انسان ساخته شده،
توسط انسان ساخته شده،
02:48
the Large Hadron Collider.
48
156280
1856
ابر برخورد دهنده هاردون یا LHC.
02:50
The LHC whizzes subatomic particles
around a 27-kilometer ring,
around a 27-kilometer ring,
49
158160
3976
LHC ذرات زیراتمی را دور یک حلقه
۲۷ کیلومتری سرعت می‌دهد،
۲۷ کیلومتری سرعت می‌دهد،
02:54
getting them closer and closer
to the speed of light
to the speed of light
50
162160
2456
و آنها را به سرعت نور
نزدیک و نزدیکتر می‌کند
نزدیک و نزدیکتر می‌کند
02:56
before smashing them into each other
inside gigantic particle detectors.
inside gigantic particle detectors.
51
164640
4656
تا آنکه آنها را درون ردیابهای
غول آسا در برخورد با هم خرد کند.
غول آسا در برخورد با هم خرد کند.
03:01
On July 4, 2012, physicists
at CERN announced to the world
at CERN announced to the world
52
169320
4496
در تاریخ چهارم ژوئیه سال ۲۰۱۲ فیزیکدان‌ها
در سرن به دنیا اعلام کردند
در سرن به دنیا اعلام کردند
03:05
that they'd spotted
a new fundamental particle
a new fundamental particle
53
173840
2536
یک ذره بنیادی جدید مشاهده کرده‌اند
03:08
being created at the violent collisions
at the LHC: the Higgs boson.
at the LHC: the Higgs boson.
54
176400
4360
که طی برخوردهای شدید در سرن
ایجاد شده: بوزون هیگز.
ایجاد شده: بوزون هیگز.
03:13
Now, if you followed the news at the time,
55
181440
2056
حالا اگر پیگیر خبرهای آن وقتها
بوده‌اید،
بوده‌اید،
03:15
you'll have seen a lot of physicists
getting very excited indeed,
getting very excited indeed,
56
183520
3056
احتمالا فیزیکدان‌های زیادی را دیده‌اید
که واقعا خیلی هیجان داشتند،
که واقعا خیلی هیجان داشتند،
03:18
and you'd be forgiven for thinking
57
186600
1656
و ممکن است فکر کرده باشید
03:20
we get that way every time
we discover a new particle.
we discover a new particle.
58
188280
2536
هر بار که یک ذره جدید را کشف می‌کنیم
همینطور می‌شویم.
همینطور می‌شویم.
03:22
Well, that is kind of true,
59
190840
1336
خب، این تا حدی درست است،
03:24
but the Higgs boson
is particularly special.
is particularly special.
60
192200
2696
اما بوزون هیگز مشخصا متفاوت است.
03:26
We all got so excited
because finding the Higgs
because finding the Higgs
61
194920
2456
همه ما خیلی هیجان زده شدیم چون
پیدا کردن هیگز
پیدا کردن هیگز
03:29
proves the existence
of a cosmic energy field.
of a cosmic energy field.
62
197400
3336
وجود یک میدان انرژی کیهانی را
تایید می‌کند.
تایید می‌کند.
03:32
Now, you may have trouble
imagining an energy field,
imagining an energy field,
63
200760
2616
حالا، ممکن است نتوانید یک میدان انرژی
را تصور کنید،
را تصور کنید،
03:35
but we've all experienced one.
64
203400
1429
اما همگی یک بارتجربه کرده‌ایم.
03:36
If you've ever held a magnet
close to a piece of metal
close to a piece of metal
65
204853
2536
اگر تابه حال آهنربایی
را نزدیک تکه‌ای فلز گرفته باشید
را نزدیک تکه‌ای فلز گرفته باشید
03:39
and felt a force pulling across that gap,
66
207413
2123
و نیرویی بین آنها حس کرده باشید،
03:41
then you've felt the effect of a field.
67
209560
1858
پس اثر یک میدان را حس کرده‌اید.
03:43
And the Higgs field
is a little bit like a magnetic field,
is a little bit like a magnetic field,
68
211442
3374
و میدان هیگز کمی مانند
یک میدان مغناطیسی است،
یک میدان مغناطیسی است،
03:46
except it has a constant value everywhere.
69
214840
2816
به جز اینکه همه جا مقدارش ثابت است.
03:49
It's all around us right now.
70
217680
1456
همین الان اطراف ما وجود دارد.
03:51
We can't see it or touch it,
71
219160
1736
نمی‌توانیم ببینیمش یا حسش کنیم،
03:52
but if it wasn't there,
72
220920
1216
اما اگر وجود نداشت،
03:54
we would not exist.
73
222160
1440
ما هم وجود نداشتیم.
03:56
The Higgs field gives mass
74
224200
1776
میدان هیگز به ذرات بنیادی
03:58
to the fundamental particles
that we're made from.
that we're made from.
75
226000
2376
جرمی که ما از آن ساخته شده‌ایم را می‌دهد.
04:00
If it wasn't there, those particles
would have no mass,
would have no mass,
76
228400
2616
اگر وجود نداشت، این ذرات جرمی نداشتند،
04:03
and no atoms could form
and there would be no us.
and there would be no us.
77
231040
2680
و هیچ اتمی شکل نمی‌گرفت
و ما هم وجود نداشتیم.
و ما هم وجود نداشتیم.
04:06
But there is something deeply mysterious
about the Higgs field.
about the Higgs field.
78
234880
4456
اما نکته‌ای عجیب درباره میدان هیگز
وجود دارد.
وجود دارد.
04:11
Relativity and quantum mechanics tell us
that it has two natural settings,
that it has two natural settings,
79
239360
3696
نسبیت و مکانیک کوانتوم به ما می‌گویند که
دو وضعیت دارد،
دو وضعیت دارد،
04:15
a bit like a light switch.
80
243080
1656
کمی مثل کلید برق.
04:16
It should either be off,
81
244760
1376
یا باید خاموش باشد،
04:18
so that it has a zero value
everywhere in space,
everywhere in space,
82
246160
2656
تا در همه جای فضا مقدارش صفر باشد،
04:20
or it should be on so it has
an absolutely enormous value.
an absolutely enormous value.
83
248840
3360
یا باید روشن باشد تا مقدارش واقعا
بزرگ باشد.
بزرگ باشد.
04:24
In both of these scenarios,
atoms could not exist,
atoms could not exist,
84
252840
2736
در هر دو وضعیت، نمی‌شود
تا اتم‌ها وجود داشته باشند،
تا اتم‌ها وجود داشته باشند،
04:27
and therefore all the other
interesting stuff
interesting stuff
85
255600
2136
و در نتیجه تمامی چیزهای جالب دیگری
04:29
that we see around us
in the universe would not exist.
in the universe would not exist.
86
257760
2639
که دراطرافمان می‌بینیم در جهان وجود نداشت.
04:33
In reality, the Higgs field
is just slightly on,
is just slightly on,
87
261000
3616
درواقع، کلید میدان هیگز کمی وصل است،
04:36
not zero but 10,000 trillion times weaker
than its fully on value,
than its fully on value,
88
264640
5056
نه صفر اما ۱۰٬۰۰۰ تریلیون بار ضعیف‌تر از
مقدار واقعی آن،
مقدار واقعی آن،
04:41
a bit like a light switch that's got stuck
just before the off position.
just before the off position.
89
269720
4120
چیزی مثل یک کلید برق که درست قبل از
خاموش شدن، گیر کرده.
خاموش شدن، گیر کرده.
04:46
And this value is crucial.
90
274480
1616
و این مقدار حیاتی است.
04:48
If it were a tiny bit different,
91
276120
1856
اگر حتی کمی فرق می‌کرد،
04:50
then there would be
no physical structure in the universe.
no physical structure in the universe.
92
278000
3656
در نتیجه
هیچ ساختار فیزیکی در جهان ایجاد نمی‌شد.
هیچ ساختار فیزیکی در جهان ایجاد نمی‌شد.
04:53
So this is the first
of our dangerous numbers,
of our dangerous numbers,
93
281680
2176
پس این اولین عدد خطرناک ما بود،
04:55
the strength of the Higgs field.
94
283880
2056
اندازه نیروی میدان هیگز.
04:57
Theorists have spent decades
trying to understand
trying to understand
95
285960
2736
فرضیه پردازها، دهه‌ها برای فهم
05:00
why it has this very peculiarly
fine-tuned number,
fine-tuned number,
96
288720
2656
اینکه چرا این عدد خیلی عجیب
و دقیق تنظیم شده تلاش کرده‌اند،
و دقیق تنظیم شده تلاش کرده‌اند،
05:03
and they've come up
with a number of possible explanations.
with a number of possible explanations.
97
291400
2816
و فرضیاتی را برای توضیح آن ایجاد کرده اند.
05:06
They have sexy-sounding names
like "supersymmetry"
like "supersymmetry"
98
294240
2936
آنها اسم‌های جالب توجهی مانند «ابر تقارن»
05:09
or "large extra dimensions."
99
297200
1936
یا « ابعاد بزرگ دیگر» را دارند.
05:11
I'm not going to go
into the details of these ideas now,
into the details of these ideas now,
100
299160
2776
نمی‌خواهم حالا وارد
جزئیات این ایده‌ها شوم.
جزئیات این ایده‌ها شوم.
05:13
but the key point is this:
101
301960
2376
اما نقطه اصلی اینجاست:
05:16
if any of them explained this weirdly
fine-tuned value of the Higgs field,
fine-tuned value of the Higgs field,
102
304360
3856
اگر هر کدام از اینها توضیحی
برای این مقادیر عجیب میدان هیگز داشتند،
برای این مقادیر عجیب میدان هیگز داشتند،
05:20
then we should see new particles
being created at the LHC
being created at the LHC
103
308240
3736
پس ما باید ذرات جدیدی که توسط LHC
05:24
along with the Higgs boson.
104
312000
1976
همراه با بوزون هیگز ایجاد می‌شد
را می‌دیدیم.
را می‌دیدیم.
05:26
So far, though, we've not seen
any sign of them.
any sign of them.
105
314000
2960
اگرچه ، تاکنون، هیچ نشانی
از انها را ندیده‌ایم.
از انها را ندیده‌ایم.
05:29
But there's actually an even worse example
106
317960
2056
اما در واقع حتی مثال بدتری
05:32
of this kind of fine-tuning
of a dangerous number,
of a dangerous number,
107
320040
2376
از تنظیم یک عدد خطرناک وجود دارد،
05:34
and this time it comes
from the other end of the scale,
from the other end of the scale,
108
322440
2616
و این بار از آن سوی مقیاس می‌آید،
05:37
from studying the universe
at vast distances.
at vast distances.
109
325080
2856
از بررسی جهان در فاصله های بسیار بزرگ.
05:39
One of the most important consequences
of Einstein's general theory of relativity
of Einstein's general theory of relativity
110
327960
4336
یکی از مهمترین نتایج نظریه
نسبیت عام انشتین
نسبیت عام انشتین
05:44
was the discovery that the universe began
as a rapid expansion of space and time
as a rapid expansion of space and time
111
332320
4416
کشف این بود که جهان از طریق گسترش
سریع فضا و زمان آغاز شد
سریع فضا و زمان آغاز شد
05:48
13.8 billion years ago, the Big Bang.
112
336760
3776
در ۱۳/۸ میلیارد سال پیش، که
مهبانگ نامیده می‌شود.
مهبانگ نامیده می‌شود.
05:52
Now, according to early versions
of the Big Bang theory,
of the Big Bang theory,
113
340560
2656
بر مبنای نسخه‌های اولیه نظریه مهبانگ،
05:55
the universe has been expanding ever since
114
343240
2176
جهان از آن پس مداوما گسترده شده
05:57
with gravity gradually putting
the brakes on that expansion.
the brakes on that expansion.
115
345440
4056
واینکه جاذبه تدریجا ترمزی
بر این توسعه بوده است.
بر این توسعه بوده است.
06:01
But in 1998, astronomers made
the stunning discovery
the stunning discovery
116
349520
3336
اما در ۱۹۹۸، ستاره شناس‌ها
کشف فوق العاده‌ای کردند
کشف فوق العاده‌ای کردند
06:04
that the expansion of the universe
is actually speeding up.
is actually speeding up.
117
352880
2816
اینکه گسترش جهان در حال سرعت است.
06:07
The universe is getting
bigger and bigger faster and faster
bigger and bigger faster and faster
118
355720
3136
جهان سریع و سریعتر
بزرگتر و بزرگتر می‌شود
بزرگتر و بزرگتر می‌شود
06:10
driven by a mysterious repulsive force
called dark energy.
called dark energy.
119
358880
3840
و دلیل آن نیروی دافعه اسرار آمیزی است
که آن را انرژی تاریک می‌نامیم.
که آن را انرژی تاریک می‌نامیم.
06:15
Now, whenever you hear
the word "dark" in physics,
the word "dark" in physics,
120
363280
2416
هرجا در فیزیک کلمه «تاریک» را شنیدید،
06:17
you should get very suspicious
121
365720
1496
حتما باید خیلی شک کنید
06:19
because it probably means
we don't know what we're talking about.
we don't know what we're talking about.
122
367240
3056
چون احتمالا معنی آن این است
که نمی‌دانیم در باره چه صحبت می کنیم.
که نمی‌دانیم در باره چه صحبت می کنیم.
06:22
(Laughter)
123
370320
1016
( خنده حضار )
06:23
We don't know what dark energy is,
124
371360
2016
ما نمی‌دانیم انرژی تاریک چیست،
06:25
but the best idea is that it's the energy
of empty space itself,
of empty space itself,
125
373400
4736
اما بهترین نظریه این است که
آن انرژی خود فضای خالی است،
آن انرژی خود فضای خالی است،
06:30
the energy of the vacuum.
126
378160
2216
انرژی خلاء.
06:32
Now, if you use good old
quantum mechanics to work out
quantum mechanics to work out
127
380400
2536
اکنون، اگر با کمک مکانیک کوانتوم
خوب و قدیمی بخواهید بدانید
خوب و قدیمی بخواهید بدانید
06:34
how strong dark energy should be,
128
382960
1616
که قدرت انرژی تاریک چقدر باید باشد،
06:36
you get an absolutely astonishing result.
129
384600
3216
قطعا نتیجه شگفت آوری بدست خواهید آورد.
06:39
You find that dark energy
130
387840
1856
خواهید دید که انرژی تاریک
06:41
should be 10 to the power
of 120 times stronger
of 120 times stronger
131
389720
3976
باید ۱۰ به توان ۱۲۰ بار قویتر
06:45
than the value we observe from astronomy.
132
393720
2816
از مقداری باشد که در
اختر شناسی مشاهده می‌شود.
اختر شناسی مشاهده می‌شود.
06:48
That's one with 120 zeroes after it.
133
396560
4816
معادل ۱ با ۱۲۰ صفر بعد از آن.
06:53
This is a number so mind-bogglingly huge
134
401400
2576
این عدد بصورت دیوانه کننده‌ای بزرگ است
06:56
that it's impossible
to get your head around.
to get your head around.
135
404000
2216
امکان ندارد که بتوانی راه دیگری پیدا کنی.
06:58
We often use the word "astronomical"
when we're talking about big numbers.
when we're talking about big numbers.
136
406240
3496
خیلی وقتها از کلمه «نجومی» برای
توصیف عددهای بزرگ استفاده می‌کنیم.
توصیف عددهای بزرگ استفاده می‌کنیم.
07:01
Well, even that one won't do here.
137
409760
1656
خوب، حتی این هم اینجا مفید نیست.
07:03
This number is bigger
than any number in astronomy.
than any number in astronomy.
138
411440
2416
این عدد بزرگتر
از هر عدد دیگری در اختر شناسی است.
از هر عدد دیگری در اختر شناسی است.
07:05
It's a thousand trillion
trillion trillion times bigger
trillion trillion times bigger
139
413880
3096
هزار میلیارد میلیارد میلیارد بار بزرگتر
07:09
than the number of atoms
in the entire universe.
in the entire universe.
140
417000
2640
از کل تعداد اتم‌های کل جهان است.
07:12
So that's a pretty bad prediction.
141
420440
1816
پس این پیش بینی کاملا بدی است.
07:14
In fact, it's been called
the worst prediction in physics,
the worst prediction in physics,
142
422280
2715
در حقیقت، آن را بدترین پیش‌بینی
در فیزیک نام گذاری کرده‌اند،
در فیزیک نام گذاری کرده‌اند،
07:17
and this is more than just
a theoretical curiosity.
a theoretical curiosity.
143
425019
3277
و این بیشتر تنها یک کنجکاوی نظری است.
07:20
If dark energy were
anywhere near this strong,
anywhere near this strong,
144
428320
2736
اگر انرژی تاریک حتی
نزدیک این مقدار هم بود،
نزدیک این مقدار هم بود،
07:23
then the universe
would have been torn apart,
would have been torn apart,
145
431080
2136
باعث می‌شد تا جهان از هم گسیخته گردد،
07:25
stars and galaxies could not form,
and we would not be here.
and we would not be here.
146
433240
3320
ستاره‌ها و کهکشان‌ها شکل نمی‌گرفتند،
و ما اینجا نبودیم.
و ما اینجا نبودیم.
07:29
So this is the second
of those dangerous numbers,
of those dangerous numbers,
147
437240
2336
پس این دومین عدد خطرناک است،
07:31
the strength of dark energy,
148
439600
1376
قدرت انرژی تاریک،
07:33
and explaining it requires an even more
fantastic level of fine-tuning
fantastic level of fine-tuning
149
441000
3936
و توضیح آن نیازمند سطح
خارق العاده‌ای از تنظیماتی است
خارق العاده‌ای از تنظیماتی است
07:36
than we saw for the Higgs field.
150
444960
1524
که در میدان هیگز دیدیم.
07:38
But unlike the Higgs field,
this number has no known explanation.
this number has no known explanation.
151
446840
4600
اما برخلاف میدان هیگز،
این عدد توضیح شناخته شده‌ای ندارد.
این عدد توضیح شناخته شده‌ای ندارد.
07:45
The hope was that a complete combination
152
453000
2456
امید آن بود که ترکیب کاملی از
07:47
of Einstein's general
theory of relativity,
theory of relativity,
153
455480
2216
نظریه نسبیت عام انشتین،
07:49
which is the theory
of the universe at grand scales,
of the universe at grand scales,
154
457720
2576
که نظریه جهان در اندازه‌های بزرگ است،
07:52
with quantum mechanics, the theory
of the universe at small scales,
of the universe at small scales,
155
460320
3456
با مکانیک کوانتوم،
که نظریه جهان در اندازه‌های کوچک است،
که نظریه جهان در اندازه‌های کوچک است،
07:55
might provide a solution.
156
463800
1856
ممکن است راهکاری ایجاد کند.
07:57
Einstein himself
spent most of his later years
spent most of his later years
157
465680
2456
خود انشتین
بیشتر ادامه زندگی خود را
بیشتر ادامه زندگی خود را
08:00
on a futile search
for a unified theory of physics,
for a unified theory of physics,
158
468160
3176
در جستجوی بیهوده
برای یک نظریه وحدت در فیزیک صرف کرد،
برای یک نظریه وحدت در فیزیک صرف کرد،
08:03
and physicists have kept at it ever since.
159
471360
3376
و فیزیکدان‌ها این را
از آن پس ادامه دادهاند.
از آن پس ادامه دادهاند.
08:06
One of the most promising candidates
for a unified theory is string theory,
for a unified theory is string theory,
160
474760
4136
یکی از امیدوارانه ترین نامزدها برای
نظریه وحدت نظریه ریسمان است،
نظریه وحدت نظریه ریسمان است،
08:10
and the essential idea is,
161
478920
1296
و ایده اصلی آن عبارت است از
08:12
if you could zoom in on the fundamental
particles that make up our world,
particles that make up our world,
162
480240
3496
اگر بتوانی ذرات بنیادی
که جهان را ساخته اند را بزرگ کنی،
که جهان را ساخته اند را بزرگ کنی،
08:15
you'd see actually
that they're not particles at all,
that they're not particles at all,
163
483760
2656
واقعا خواهی دید که آنها ذره نیستند،
08:18
but tiny vibrating strings of energy,
164
486440
2616
بلکه ریسمان‌های کوچکی از انرژی هستند،
08:21
with each frequency of vibration
corresponding to a different particle,
corresponding to a different particle,
165
489080
4336
که با هر فرکانسی از نوسان
متناظر با یک ذره می‌شوند،
متناظر با یک ذره می‌شوند،
08:25
a bit like musical notes
on a guitar string.
on a guitar string.
166
493440
2560
کمی شبیه به نت‌های موسیقی
روی سیم گیتار.
روی سیم گیتار.
08:28
So it's a rather elegant, almost poetic
way of looking at the world,
way of looking at the world,
167
496680
3376
پس این نوعی نگاه زیبا،
تا حدی شاعرانه به جهان است،
تا حدی شاعرانه به جهان است،
08:32
but it has one catastrophic problem.
168
500080
3456
اما یک مشکل فاجعه بار دارد،
08:35
It turns out that string theory
isn't one theory at all,
isn't one theory at all,
169
503560
2896
مشخص شده که نظریه ریسمان
در کل یک نظریه نیست،
در کل یک نظریه نیست،
08:38
but a whole collection of theories.
170
506480
2296
بلکه مجموعه‌ای از نظریه‌هاست،
08:40
It's been estimated, in fact,
171
508800
1416
در واقع، تخمین زده می‌شود که،
08:42
that there are 10 to the 500
different versions of string theory.
different versions of string theory.
172
510240
3936
بین ۱۰ تا ۵۰۰ نسخه از
نظریه ریسمان وجود دارد.
نظریه ریسمان وجود دارد.
08:46
Each one would describe
a different universe
a different universe
173
514200
2376
که هر کدام میتواند یک جهان را تعریف کند
08:48
with different laws of physics.
174
516600
2136
با قوانین فیزیکی متفاوت.
08:50
Now, critics say this makes
string theory unscientific.
string theory unscientific.
175
518760
2616
منتقدین اکنون می‌گویند
این باعث غیر علمی شدن نظریه ریسمان می‌شود.
این باعث غیر علمی شدن نظریه ریسمان می‌شود.
08:53
You can't disprove the theory.
176
521400
1936
نمی‌توانی نظریه را رد کنی.
08:55
But others actually
turned this on its head
turned this on its head
177
523360
2000
اما دیگران در حقیقت
مسیرشان را تغییر دادهاند
مسیرشان را تغییر دادهاند
08:57
and said, well,
maybe this apparent failure
maybe this apparent failure
178
525384
2272
و می‌گویند، خوب،
ممکن است این شکست ظاهری
ممکن است این شکست ظاهری
08:59
is string theory's greatest triumph.
179
527680
2336
بزرگترین پیروزی نظریه ریسمان باشد.
09:02
What if all of these 10 to the 500
different possible universes
different possible universes
180
530040
3376
چه می شود اگر همه این
۱۰ تا ۵۰۰ جهان ممکن متفاوت
۱۰ تا ۵۰۰ جهان ممکن متفاوت
09:05
actually exist out there somewhere
181
533440
2216
واقعا جایی آن بیرون وجود داشته باشند
09:07
in some grand multiverse?
182
535680
2120
دریک «بس گیتی» بزرگ؟
09:10
Suddenly we can understand
183
538440
1696
یکباره می‌فهمیم
09:12
the weirdly fine-tuned values
of these two dangerous numbers.
of these two dangerous numbers.
184
540160
3576
که دلیل تنظیم شدن مقادیر این
اعداد خطرناک چیست.
اعداد خطرناک چیست.
09:15
In most of the multiverse,
185
543760
1296
در بیشتر جاهای بس گیتی،
09:17
dark energy is so strong
that the universe gets torn apart,
that the universe gets torn apart,
186
545080
2976
انرژی تاریک بسیار قوی است
و جهان آن، از هم گسیخته می‌شود،
و جهان آن، از هم گسیخته می‌شود،
09:20
or the Higgs field is so weak
that no atoms can form.
that no atoms can form.
187
548080
3336
یا میدان هیگز بسیار ضعیف است
و اتمی نمی‌تواند تشکیل شود.
و اتمی نمی‌تواند تشکیل شود.
09:23
We live in one of the places
in the multiverse
in the multiverse
188
551440
2176
ما در یکی از محلهای
بس گیتی زندگی می‌کنیم
بس گیتی زندگی می‌کنیم
09:25
where the two numbers are just right.
189
553640
2376
که این دوعدد کاملا مناسبند.
09:28
We live in a Goldilocks universe.
190
556040
2360
ما در جهانی کاملا مناسب زندگی می کنیم.
09:31
Now, this idea is extremely controversial,
and it's easy to see why.
and it's easy to see why.
191
559640
4856
این نظریه ای بسیار جنجالی است،
و فهمیدن دلیلش هم ساده.
و فهمیدن دلیلش هم ساده.
09:36
If we follow this line of thinking,
192
564520
1896
اگر این مسیر تفکر را دنبال کنیم،
09:38
then we will never be able
to answer the question,
to answer the question,
193
566440
2376
هیچوقت قادر به پاسخ گویی،
09:40
"Why is there something
rather than nothing?"
rather than nothing?"
194
568840
2456
« چرا هستی به جای نیستی وجود دارد؟»
نخواهیم بود
نخواهیم بود
09:43
In most of the multiverse,
there is nothing,
there is nothing,
195
571320
2176
در بسیاری از محل های بس گیتی،
چیزی وجود ندارد،
چیزی وجود ندارد،
09:45
and we live in one of the few places
196
573520
1816
وما در یکی از چند جایی زندگی می‌کنیم
09:47
where the laws of physics
allow there to be something.
allow there to be something.
197
575360
3000
که قوانین فیزیک
اجازه می‌دهد تا چیزی وجود داشته باشد.
اجازه می‌دهد تا چیزی وجود داشته باشد.
09:51
Even worse, we can't test
the idea of the multiverse.
the idea of the multiverse.
198
579360
3136
حتی بدتر، ما نمی توانیم
نظریه بس گیتی را آزمایش کنیم.
نظریه بس گیتی را آزمایش کنیم.
09:54
We can't access these other universes,
199
582520
2136
ما به این جهان‌های دیگر دسترسی نداریم،
09:56
so there's no way of knowing
whether they're there or not.
whether they're there or not.
200
584680
3240
پس راهی برای فهمیدن اینکه
آیا آنجا هستند یا نه وجود ندارد.
آیا آنجا هستند یا نه وجود ندارد.
10:01
So we're in an extremely
frustrating position.
frustrating position.
201
589640
3336
پس در وضعیتی بسیار
نا امید کننده قرار داریم.
نا امید کننده قرار داریم.
10:05
That doesn't mean
the multiverse doesn't exist.
the multiverse doesn't exist.
202
593000
2696
معنی آن این نیست که
بس گیتی وجود ندارد.
بس گیتی وجود ندارد.
10:07
There are other planets,
other stars, other galaxies,
other stars, other galaxies,
203
595720
2576
سیاره‌های دیگر، ستاره‌های دیگر،
کهکشان‌های دیگر وجود دارند،
کهکشان‌های دیگر وجود دارند،
10:10
so why not other universes?
204
598320
2176
پس چرا جهان‌های دیگر وجود نداشته باشند؟
10:12
The problem is, it's unlikely
we'll ever know for sure.
we'll ever know for sure.
205
600520
3360
مشکل این است که راهی برای اینکه با اطمینان
این را بفهمیم، وجود ندارد.
این را بفهمیم، وجود ندارد.
10:16
Now, the idea of the multiverse
has been around for a while,
has been around for a while,
206
604720
3336
نظریه بس گیتی
مدتی است که مطرح شده،
مدتی است که مطرح شده،
10:20
but in the last few years,
we've started to get the first solid hints
we've started to get the first solid hints
207
608080
3256
اما در چند سال اخیر،
شروع به یافتن اولین شواهد محکم
شروع به یافتن اولین شواهد محکم
10:23
that this line of reasoning
may get born out.
may get born out.
208
611360
2760
از اینکه این شیوه استدلال
میتواند نتیجه بخش باشد.
میتواند نتیجه بخش باشد.
10:27
Despite high hopes
for the first run of the LHC,
for the first run of the LHC,
209
615280
3376
با وجود امیدهای زیاد
در اولین کاوش‌های LHC،
در اولین کاوش‌های LHC،
10:30
what we were looking for there --
210
618680
1572
آنچه به دنبالش هستیم --
10:32
we were looking
for new theories of physics:
for new theories of physics:
211
620276
2060
به دنبال نظریه های جدید فیزیک بودیم:
10:34
supersymmetry or large extra dimensions
212
622360
1896
ابر تقارن و یا ابعاد بزرگ دیگر
10:36
that could explain this weirdly
fine-tuned value of the Higgs field.
fine-tuned value of the Higgs field.
213
624280
4216
که بتواند این اندازه تنظیم شده
و عجیب میدان هیگز را توضیح دهد.
و عجیب میدان هیگز را توضیح دهد.
10:40
But despite high hopes, the LHC
revealed a barren subatomic wilderness
revealed a barren subatomic wilderness
214
628520
4216
اما با وجود امیدهای زیاد، LHC
بیابان خشکی از ذرات زیر اتمی را نمایان کرد
بیابان خشکی از ذرات زیر اتمی را نمایان کرد
10:44
populated only by a lonely Higgs boson.
215
632760
2680
که در آن تنها یک بوزون هیگز وجود دارد.
10:48
My experiment published paper after paper
216
636680
2336
آزمایشات من مقاله پس از مقاله منتشر شد
10:51
where we glumly had to conclude
that we saw no signs of new physics.
that we saw no signs of new physics.
217
639040
4480
و ما با ناراحتی مجبور به نتیجه گیری شدیم
که نشانه ای از فیزیک جدید دیده نشد.
که نشانه ای از فیزیک جدید دیده نشد.
10:56
The stakes now could not be higher.
218
644400
2656
اوضاع از این خطرناکتر نمی‌تواند باشد.
10:59
This summer, the LHC began
its second phase of operation
its second phase of operation
219
647080
2896
تابستان امسال، LHC
دومین دور عملیات خود را آغاز کرد
دومین دور عملیات خود را آغاز کرد
11:02
with an energy almost double
what we achieved in the first run.
what we achieved in the first run.
220
650000
3256
با میزان انرژی تقریبا دو برابر
آنچه در مرحله اول بدست آمده.
آنچه در مرحله اول بدست آمده.
11:05
What particle physicists
are all desperately hoping for
are all desperately hoping for
221
653280
2656
آنچه تمامی فیزیکدانان ذرات به آن امیدوارند
11:07
are signs of new particles,
micro black holes,
micro black holes,
222
655960
2776
نشانه هایی از ذرات جدیدی است،
ریز حفره‌های سیاه،
ریز حفره‌های سیاه،
11:10
or maybe something totally unexpected
223
658760
2096
یا شاید چیزی کاملا غیر منتظره
11:12
emerging from the violent collisions
at the Large Hadron Collider.
at the Large Hadron Collider.
224
660880
3616
که از برخوردهای شدید
در LHC ایجاد گردند.
در LHC ایجاد گردند.
11:16
If so, then we can continue
this long journey
this long journey
225
664520
2336
اگر چنین شود، می‌توانیم این مسیر طولانی
را همچنان ادامه دهیم
را همچنان ادامه دهیم
11:18
that began 100 years ago
with Albert Einstein
with Albert Einstein
226
666880
2576
که ۱۰۰ سال پیش
با آلبرت انشتین آغاز شد
با آلبرت انشتین آغاز شد
11:21
towards an ever deeper understanding
of the laws of nature.
of the laws of nature.
227
669480
3520
بسوی درکی عمیق‌تر از قوانین طبیعت.
11:25
But if, in two or three years' time,
228
673760
2016
اما اگر، در دو یا سه سال آینده،
11:27
when the LHC switches off again
for a second long shutdown,
for a second long shutdown,
229
675800
3336
هنگامی که LHC مجددا
برای دوره دوم توقف خاموش شد،
برای دوره دوم توقف خاموش شد،
11:31
we've found nothing but the Higgs boson,
230
679160
2296
و ما چیزی جز بوزون هیگز نیافته باشیم،
11:33
then we may be entering
a new era in physics:
a new era in physics:
231
681480
3816
ممکن است به عصر جدیدی
در فیزیک وارد گردیم:
در فیزیک وارد گردیم:
11:37
an era where there are weird features
of the universe that we cannot explain;
of the universe that we cannot explain;
232
685320
4776
عصری که در آن ویژگیهای عجیبی در جهان وجود
دارند که نمی‌توانیم آنها راتوضیح دهیم؛
دارند که نمی‌توانیم آنها راتوضیح دهیم؛
11:42
an era where we have hints
that we live in a multiverse
that we live in a multiverse
233
690120
3056
عصری که نشانه‌هایی از اینکه
دریک فرضیه چندجهانی زندگی می‌کنیم
دریک فرضیه چندجهانی زندگی می‌کنیم
11:45
that lies frustratingly
forever beyond our reach;
forever beyond our reach;
234
693200
3776
که همواره امیدی از دسترسی به آن نداریم؛
11:49
an era where we will never be able
to answer the question,
to answer the question,
235
697000
3256
عصری که هیچگاه
قادر به پاسخ به سوالاتمان نخواهیم بود،
قادر به پاسخ به سوالاتمان نخواهیم بود،
11:52
"Why is there something
rather than nothing?"
rather than nothing?"
236
700280
3056
« چرا هستی بجای نیستی وجود دارد؟»
11:55
Thank you.
237
703360
1216
متشکرم.
11:56
(Applause)
238
704600
6416
(تشویق حضار )
12:03
Bruno Giussani: Harry,
even if you just said
even if you just said
239
711040
3056
برونو گیوسانی: هری، حتی اگر هم گفتی که
12:06
the science may not have some answers,
240
714120
1856
ممکن است علم هیچگاه پاسخی نداشته باشد،
12:08
I would like to ask you a couple
of questions, and the first is:
of questions, and the first is:
241
716000
3016
دوست دارم سوال هایی از تو بپرسم،
که اولی این است:
که اولی این است:
12:11
building something like the LHC
is a generational project.
is a generational project.
242
719040
3016
ساختن چیزی مثل LHC
پروژه‌ای است که نسل‌ها ادامه دارد.
پروژه‌ای است که نسل‌ها ادامه دارد.
12:14
I just mentioned, introducing you,
that we live in a short-term world.
that we live in a short-term world.
243
722080
4296
وقتی که تو را معرفی می‌کردم، اشاره کردم
در دنیایی کوتاه مدت زندگی می‌کنیم.
در دنیایی کوتاه مدت زندگی می‌کنیم.
12:18
How do you think so long term,
244
726400
2856
چطور اینقدر بلند مدت فکر می‌کنی،
12:21
projecting yourself out a generation
when building something like this?
when building something like this?
245
729280
3336
وقتی چیزی مثل این می‌سازی
چگونه برنامه‌هایت فراتر از دورانت است؟
چگونه برنامه‌هایت فراتر از دورانت است؟
12:24
Harry Cliff: I was very lucky
246
732640
1416
هری کلیف: من شانس زیادی آوردم
12:26
that I joined the experiment
I work on at the LHC in 2008,
I work on at the LHC in 2008,
247
734080
2816
که به تحقیقاتی پیوستم
که در ۲۰۰۸ در LHC انجام شد،
که در ۲۰۰۸ در LHC انجام شد،
12:28
just as we were switching on,
248
736920
1381
درست وقتی که راهش می‌انداختیم،
12:30
and there are people in my research group
who have been working on it
who have been working on it
249
738325
3251
و آدمهایی در گروه تحقیقاتی من هستند
که به مدت سه دهه
که به مدت سه دهه
12:33
for three decades,
their entire careers on one machine.
their entire careers on one machine.
250
741600
2616
روی آن کار می‌کردند،
تمام عمر شغلی‌شان با یک دستگاه.
تمام عمر شغلی‌شان با یک دستگاه.
12:36
So I think the first conversations
about the LHC were in 1976,
about the LHC were in 1976,
251
744240
3176
فکر می‌کنم اولین صحبت ها
در مورد LHC در سال ۱۹۷۶ شروع شده،
در مورد LHC در سال ۱۹۷۶ شروع شده،
12:39
and you start planning the machine
without the technology
without the technology
252
747440
2696
و باید طراحی دستگاه را
بدون فناوری‌هایی انجام می‌دادی
بدون فناوری‌هایی انجام می‌دادی
12:42
that you know you're going to need
to be able to build it.
to be able to build it.
253
750160
2416
که می‌دانستی به آنها در
صورت ساختش نیاز خواهی داشت.
صورت ساختش نیاز خواهی داشت.
12:44
So the computing power
did not exist in the early '90s
did not exist in the early '90s
254
752600
2536
توان محاسباتی رایانه‌ای در
اوایل ۱۹۹۰ وجود نداشت
اوایل ۱۹۹۰ وجود نداشت
12:47
when design work began in earnest.
255
755160
1620
هنگامی که طراحی‌های جدی شروع شد.
12:48
One of the big detectors
which record these collisions,
which record these collisions,
256
756804
2216
یکی از آشکار سازهای بزرگی
که برخوردها را ثبت می‌کند،
که برخوردها را ثبت می‌کند،
12:51
they didn't think there was technology
257
759044
1852
فکر نمی‌کرد فناوریی وجود داشته باشد
12:52
that could withstand the radiation
that would be created in the LHC,
that would be created in the LHC,
258
760920
2856
که تحمل تشعشعاتی که در
LHC تولید می‌شود را داشته باشد،
LHC تولید می‌شود را داشته باشد،
12:55
so there was basically a lump of lead
in the middle of this object
in the middle of this object
259
763800
2736
در واقع تکه‌ای از سرب
در وسط این قطعه بود
در وسط این قطعه بود
12:58
with some detectors around the outside,
260
766560
1576
با تعدادی آشکار ساز اطرافش در بیرون،
13:00
but subsequently
we have developed technology.
we have developed technology.
261
768160
1896
اما بعدا
فناوری را ایجاد کردیم.
فناوری را ایجاد کردیم.
13:02
So you have to rely on people's ingenuity,
that they will solve the problems,
that they will solve the problems,
262
770080
3336
پس باید به نبوغ آدمها تکیه کنی،
اینکه مشکلات را حل می‌کنند،
اینکه مشکلات را حل می‌کنند،
13:05
but it may be a decade
or more down the line.
or more down the line.
263
773440
1856
اما شاید یک دهه یا بیشتر طول بکشد.
13:07
BG: China just announced
two or three weeks ago
two or three weeks ago
264
775320
2216
برونو گیوسانی: دو یا سه هفته
پیش چین اعلام کرد
پیش چین اعلام کرد
13:09
that they intend to build
265
777560
1456
که می‌خواهند
13:11
a supercollider twice the size of the LHC.
266
779040
2976
یک ابر برخورد دهنده دو برابر LHC بسازند.
13:14
I was wondering how you
and your colleagues welcome the news.
and your colleagues welcome the news.
267
782040
3616
دوست دارم بدانم نظر تو و
همکارانت درباره این خبر چیست.
همکارانت درباره این خبر چیست.
13:17
HC: Size isn't everything, Bruno.
BG: I'm sure. I'm sure.
BG: I'm sure. I'm sure.
268
785680
2736
هری کلیف: اندازه همه چیز نیست، برونو.
برونو گیوسانی: مطمئنم. مطمئنم.
برونو گیوسانی: مطمئنم. مطمئنم.
13:20
(Laughter)
269
788440
1776
( خنده حضار )
13:22
It sounds funny for a particle
physicist to say that.
physicist to say that.
270
790240
2096
خنده دار به نظر می رسد
اگر یک فیزیکدان ذرات این را بگوید.
اگر یک فیزیکدان ذرات این را بگوید.
13:24
But I mean, seriously, it's great news.
271
792360
2336
اما جدا منظورم این است
که خبر خیلی خوبی است.
که خبر خیلی خوبی است.
13:26
So building a machine like the LHC
272
794720
2496
ساختن دستگاهی مثل LHC
13:29
requires countries from all over the world
to pool their resources.
to pool their resources.
273
797240
2776
نیازمند آن است که تمامی کشورهای
دنیا منابعشان را مشارکت دهند.
دنیا منابعشان را مشارکت دهند.
13:32
No one nation can afford
to build a machine this large,
to build a machine this large,
274
800040
2336
هیچ کشوری تنها امکان ساختن
دستگاهی به این بزرگی را ندارد،
دستگاهی به این بزرگی را ندارد،
13:34
apart from maybe China,
275
802400
1216
شاید بجز چین،
13:35
because they can mobilize
huge amounts of resources,
huge amounts of resources,
276
803640
2216
چون می‌توانند منابع زیادی را فراهم کنند،
13:37
manpower and money
to build machines like this.
to build machines like this.
277
805880
2056
نیروی انسانی و پول برای
ساختن دستگاهی مثل این.
ساختن دستگاهی مثل این.
13:39
So it's only a good thing.
278
807960
1256
پس واقعا چیز خوبی است.
13:41
What they're really planning to do
is to build a machine
is to build a machine
279
809240
2336
کاری که واقعا می‌خواهند انجام دهند
ساختن دستگاهی است
ساختن دستگاهی است
13:43
that will study the Higgs boson in detail
and could give us some clues
and could give us some clues
280
811600
2736
برای بررسی جزئیات بوزون هیگز
که میتواند نشانه‌هایی در اختیارمان بگذارد
که میتواند نشانه‌هایی در اختیارمان بگذارد
13:46
as to whether these new ideas,
like supersymmetry, are really out there,
like supersymmetry, are really out there,
281
814360
2936
از اینکه آیا این ایده‌های جدید،
مانند ابر تقارن، واقعا وجود دارند،
مانند ابر تقارن، واقعا وجود دارند،
13:49
so it's great news for physics, I think.
282
817320
1905
پس فکر می‌کنم،
این خبر خوبی برای فیزیک است.
این خبر خوبی برای فیزیک است.
13:51
BG: Harry, thank you.
HC: Thank you very much.
HC: Thank you very much.
283
819249
2176
برونو گیوسانی: هری، متشکرم.
هری کلیف: خیلی متشکرم.
هری کلیف: خیلی متشکرم.
13:53
(Applause)
284
821449
3191
( تشویق حضار )
ABOUT THE SPEAKER
Harry Cliff - Particle physicistHarry Cliff looks for answers to questions about the origins of the universe and the laws of nature.
Why you should listen
Harry Cliff works on the Large Hadron Collider at CERN and is a member of the LHCb collaboration, a large international team searching for signs of new particles and forces of nature in high-energy particle collisions. He is the Fellow of Modern Science at the Science Museum in London and curated their “Collider” exhibition as well as the more recent “Einstein’s Legacy”, which explores the scientific and cultural impact of Albert Einstein’s life and work.
Harry Cliff | Speaker | TED.com