ABOUT THE SPEAKER
Jimmy Wales - Founder of Wikipedia
With a vision for a free online encyclopedia, Wales assembled legions of volunteer contributors, gave them tools for collaborating, and created the self-organizing, self-correcting, ever-expanding, multilingual encyclopedia of the future.

Why you should listen

Jimmy Wales went from betting on interest rates and foreign-currency fluctuations (as an option trader) to betting on the willingness of people to share their knowledge. That's how Wikipedia, imagined in 2001, became one of the most-referenced, most-used repositories of knowledge on the planet, with more than four and a half million articles in English (compared with the Britannica's 80,000) and millions in dozens of other languages, all freely available.

The "wiki" in the name refers to software that allows anyone with Internet access to add, delete or edit entries. This has led to controversies about the reliability of the information, prompting the Wikimedia Foundation to set tighter rules for editors, while still keeping Wikipedia open-source. One thing is certain: Wikipedia will never be finished. In the meantime Wales has started working on Wikiasari, a wiki-style search engine.

More profile about the speaker
Jimmy Wales | Speaker | TED.com
TEDGlobal 2005

Jimmy Wales: The birth of Wikipedia

Jimmy Wales over de geboorte van Wikipedia

Filmed:
1,381,290 views

Jimmy Wales herinnert zich hoe hij "een ongeregelde bende vrijwilligers" samenbracht. Hij gaf hen de middelen om samen te werken en ontwikkelde zo Wikipedia, de online encyclopedie die zichzelf organiseert, zichzelf verbetert en nooit af is.
- Founder of Wikipedia
With a vision for a free online encyclopedia, Wales assembled legions of volunteer contributors, gave them tools for collaborating, and created the self-organizing, self-correcting, ever-expanding, multilingual encyclopedia of the future. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:25
In 1962, CharlesCharles VanVan DorenDoren, who was laterlater a seniorsenior editoreditor of BritannicaBritannica,
0
0
4000
In 1962 zei Charles Van Doren, die later hoofdredacteur werd van Britannica,
00:29
said the idealideaal encyclopediaencyclopedie should be radicalradicaal -- it should stop beingwezen safeveilig.
1
4000
4000
dat de ideale encyclopedie radicaal zou moeten zijn -- het moest gedaan zijn met veilig zijn.
00:33
But if you know anything about the historygeschiedenis of BritannicaBritannica sincesinds 1962,
2
8000
3000
Als je iets weet over de geschiedenis van Britannica sinds 1962,
00:36
it was anything but radicalradicaal:
3
11000
2000
dan weet je dat het allesbehalve radicaal was:
00:38
still a very completelyhelemaal safeveilig, stodgyzwaar op de hand typetype of encyclopediaencyclopedie.
4
13000
5000
nog steeds een behoorlijk veilig en lijvig type encyclopedie.
00:43
WikipediaWikipedia, on the other handhand-, beginsbegint with a very radicalradicaal ideaidee,
5
18000
5000
Wikipedia daarentegen gaat uit van een heel radicaal idee.
00:48
and that's for all of us to imaginestel je voor a worldwereld-
6
23000
2000
Hier gaat het er om dat we ons allen een wereld kunnen inbeelden
00:50
in whichwelke everyelk singlesingle personpersoon on the planetplaneet
7
25000
2000
waarin elke persoon op de planeet
00:52
is givengegeven freegratis accesstoegang to the sumsom of all humanmenselijk knowledgekennis.
8
27000
3000
vrije toegang heeft tot de totale verzameling van alle menselijke kennis.
00:55
And that's what we're doing. So WikipediaWikipedia --
9
30000
2000
Daar zijn we dus mee bezig. Dus Wikipedia --
00:58
you just saw the little demonstrationdemonstratie of it --
10
33000
2000
je zag er net een kleine demonstratie van --
01:00
it's a freelyvrij licensederkend encyclopediaencyclopedie. It's writtengeschreven by thousandsduizenden of volunteersvrijwilligers
11
35000
4000
het is een encyclopedie met een vrije licentie. Ze wordt geschreven door duizenden vrijwilligers
01:04
all over the worldwereld- in manyveel, manyveel languagestalen.
12
39000
2000
over heel de wereld in heel veel talen.
01:06
It's writtengeschreven usinggebruik makend van WikiWiki softwaresoftware --
13
41000
2000
Ze wordt geschreven met behulp van Wiki-software --
01:08
whichwelke is the typetype of softwaresoftware he just demonstratedgedemonstreerd
14
43000
3000
het type software dat hij net heeft gedemonstreerd
01:11
-- so anyoneiedereen can quicklysnel editBewerk and savebesparen,
15
46000
2000
-- iedereen kan dus snel dingen bewerken en opslaan,
01:13
and it goesgaat liveleven on the InternetInternet immediatelyper direct.
16
48000
3000
en het komt onmiddellijk en rechtstreeks op het internet terecht.
01:16
And everything about WikipediaWikipedia is managedbeheerd by virtuallyvirtueel an all-volunteerall-volunteer staffpersoneel.
17
51000
5000
Alles bij Wikipedia wordt virtueel beheerd door allemaal vrijwilligers.
01:21
So when YochaiYochai is talkingpratend about newnieuwe methodsmethoden of organizationorganisatie,
18
56000
4000
Wanneer Yochai over nieuwe organisatiemethoden praat,
01:25
he's exactlyprecies describingbeschrijven WikipediaWikipedia. And what I'm going to do todayvandaag
19
60000
4000
geeft hij eigenlijk een beschrijving van Wikipedia. Wat ik vandaag ga doen,
01:29
is tell you a little bitbeetje more about how it really workswerken on the insidebinnen.
20
64000
4000
is jullie wat meer vertellen over hoe het er achter de schermen uitziet.
01:33
So Wikipedia'sWikipedia's ownedIn Bezit by the WikimediaWikimedia FoundationStichting, whichwelke I foundedGesticht,
21
68000
5000
Wikipedia is het bezit van de Wikimediastichting, die ik opgericht heb,
01:38
a nonprofitnon-profit organizationorganisatie. And our goaldoel, the corekern aimdoel of the WikimediaWikimedia FoundationStichting,
22
73000
5000
een non-profitorganisatie. De hoofddoelstelling van de Wikimediastichting
01:43
is to get a freegratis encyclopediaencyclopedie to everyelk singlesingle personpersoon on the planetplaneet.
23
78000
3000
is om elke persoon op de planeet een vrije encyclopedie te kunnen geven.
01:46
And so if you think about what that meansmiddelen,
24
81000
2000
Als je er over nadenkt,
01:48
it meansmiddelen a lot more than just buildinggebouw a coolkoel websitewebsite.
25
83000
3000
betekent dat veel meer dan enkel het maken van een leuke website.
01:51
We're really interestedgeïnteresseerd in all the issueskwesties of the digitaldigitaal divideverdelen, povertyarmoede worldwidewereldwijd,
26
86000
4000
We zijn echt geïnteresseerd in alle problemen omtrent de digitale kloof, wereldwijde armoede,
01:55
empoweringempowerment people everywhereoveral to have the informationinformatie that they need
27
90000
4000
mensen overal de informatie die ze nodig hebben,
01:59
to make good decisionsbeslissingen.
28
94000
1000
aan te bieden om goede beslissingen te nemen.
02:00
And so we're going to have to do a lot of work that goesgaat beyondvoorbij just the InternetInternet.
29
95000
4000
Er valt dus nog veel werk te doen dat verder gaat dan enkel het internet.
02:04
And so that's a biggroot partdeel of why we'vewij hebben chosenuitgekozen the freegratis licensinglicentie modelmodel-,
30
99000
4000
Dat is een belangrijke reden waarom we voor het vrij licentiemodel hebben gekozen,
02:08
because that empowersmachtigt locallokaal entrepreneursondernemers --
31
103000
2000
omdat het lokale ondernemers mogelijkheden geeft --
02:10
or anyoneiedereen who wants to, can take our contentinhoud
32
105000
2000
Iedereen die wil, kan met de inhoud
02:12
and do anything they like with it -- you can copykopiëren it, redistributeherverdelen it
33
107000
4000
doen wat hij of zij wil -- je kan het kopiëren, opnieuw verdelen
02:16
and you can do it commerciallycommercieel or non-commerciallyniet commercieel.
34
111000
2000
en dat al dan niet op een commerciële manier.
02:18
So there's a lot of opportunitieskansen that are going to ariseontstaan around WikipediaWikipedia
35
113000
4000
Er zullen dus veel mogelijkheden zijn met Wikipedia
02:22
all over the worldwereld-.
36
117000
2000
in heel de wereld.
02:24
We're fundedgefinancierde by donationsdonaties from the publicopenbaar,
37
119000
2000
We worden gefinancierd door donaties van eender wie.
02:26
and one of the more interestinginteressant things about that
38
121000
3000
Wat daar opmerkelijk aan is,
02:29
is how little moneygeld it actuallywerkelijk takes to runrennen WikipediaWikipedia.
39
124000
3000
is hoe weinig geld er feitelijk nodig is om Wikipedia te beheren.
02:32
So YochaiYochai showedtoonden you the graphdiagram of what the costkosten of a printinghet drukken presspers was.
40
127000
5000
Yochai liet jullie dus een grafiek zien met de kosten van een drukpers.
02:37
And I'm going to tell you what the costkosten of WikipediaWikipedia is,
41
132000
4000
Ik zal jullie vertellen hoeveel Wikipedia kost,
02:41
but first I'll showtonen you how biggroot it is.
42
136000
2000
maar eerst zal ik jullie laten zien hoe groot het is.
02:43
So we'vewij hebben got over 600,000 articlesartikelen in EnglishEngels.
43
138000
4000
We hebben meer dan 600.000 artikels in het Engels.
02:47
We'veWe hebben got two millionmiljoen totaltotaal articlesartikelen acrossaan de overkant manyveel, manyveel differentverschillend languagestalen.
44
142000
4000
We beschikken in totaal over twee miljoen artikels in heel veel verschillende talen.
02:51
The biggestgrootste languagestalen are GermanDuits, JapaneseJapans, FrenchFrans --
45
146000
3000
De grootste talen zijn Duits, Japans, Frans.
02:54
all the WesternWestern EuropeanEuropese languagestalen are quiteheel biggroot.
46
149000
4000
Alle West-Europese talen zijn vrij groot.
02:58
But only around one-thirdeen derde of all of our trafficverkeer to our webweb
47
153000
3000
Maar slechts ongeveer een derde van alle verkeer naar onze website,
03:01
clustersclusters to the EnglishEngels WikipediaWikipedia,
48
156000
2000
stapelt zich op rond de Engelstalige Wikipedia,
03:03
whichwelke is surprisingverrassend to a lot of people.
49
158000
2000
hetgeen veel mensen verrassend vinden.
03:05
A lot of people think in a very English-centricEngels-centric way on the InternetInternet,
50
160000
4000
Veel mensen denken nogal op een Engels-centrische manier op het internet,
03:09
but for us, we're trulywerkelijk globalglobaal. We're in manyveel, manyveel languagestalen.
51
164000
3000
maar wij hebben werkelijk een globaal bereik. We hebben versies in heel veel talen.
03:13
How popularpopulair we'vewij hebben gottengekregen to be -- we're a toptop 50 websitewebsite
52
168000
3000
Hoe populair zijn we wel geworden -- we behoren tot de top-50 van websites
03:16
and we're more popularpopulair than the NewNieuw YorkYork TimesTijden.
53
171000
2000
en we zijn nog meer in trek dan de New York Times.
03:18
So this is where we get to Yochai'sYochai van discussiondiscussie.
54
173000
4000
Nu kunnen we het hebben over Yochai's bespreking.
03:23
This showsshows the growthgroei of WikipediaWikipedia -- we're the blueblauw linelijn there --
55
178000
3000
Het toont de groei aan van Wikipedia -- wij zijn de blauwe lijn --
03:26
and then this is the NewNieuw YorkYork TimesTijden over there.
56
181000
3000
en hier heb je de New York Times.
03:29
And what's interestinginteressant about this is the NewNieuw YorkYork TimesTijden websitewebsite is a hugereusachtig,
57
184000
3000
Opmerkelijk hieraan is dat de website van de New York Times
03:32
enormousenorm corporatezakelijke operationoperatie with -- I have no ideaidee how manyveel hundredshonderden of employeeswerknemers.
58
187000
4000
een gigantisch bedrijfsproject is met -- ik heb geen benul van hoeveel honderden werknemers.
03:36
We have exactlyprecies one employeewerknemer,
59
191000
3000
Wij hebben exact één werknemer,
03:39
and that employeewerknemer is our leadlood softwaresoftware developerontwikkelaar.
60
194000
3000
die onze belangrijkste software-ontwikkelaar is.
03:42
And he's only been our employeewerknemer sincesinds JanuaryJanuari 2005,
61
197000
3000
Hij is nog maar in dienst sinds januari 2005,
03:45
all the other growthgroei before that.
62
200000
2000
daarvoor hadden we alleen groei.
03:47
So the serversservers are managedbeheerd by a rag-tagrag-tag bandband of volunteersvrijwilligers;
63
202000
3000
De servers worden beheerd door een allegaartje van vrijwilligers.
03:50
all the editingediting is donegedaan by volunteersvrijwilligers.
64
205000
2000
Alle bewerkingen worden uitgevoerd door vrijwilligers.
03:52
And the way that we're organizedgeorganiseerd
65
207000
2000
Onze organisatie
03:54
is not like any traditionaltraditioneel organizationorganisatie you can imaginestel je voor.
66
209000
3000
verloopt helemaal niet zoals elke andere traditionele organisatie.
03:57
People are always askingvragen, "Well, who'swie is in chargein rekening brengen of this?"
67
212000
2000
De mensen vragen altijd: "Wie heeft hier nu de leiding?"
03:59
or "Who does that?" And the answerantwoord is: anybodyiemand who wants to pitchtoonhoogte in.
68
214000
5000
of "Wie houdt zich daar mee bezig?" Het antwoord is: iedereen die wilt meedoen.
04:04
It's a very unusualongebruikelijk and chaoticchaotisch thing.
69
219000
3000
Het is heel ongewoon en chaotisch.
04:07
We'veWe hebben got over 90 serversservers now in threedrie locationslocaties.
70
222000
3000
Wij beschikken nu over meer dan 90 servers op drie locaties.
04:10
These are managedbeheerd by volunteervrijwilliger systemsysteem administratorsadministrators who are onlineonline.
71
225000
4000
Ze worden beheerd door vrijwillige systeembeheerders die online zijn.
04:14
I can go onlineonline any time of the day or night
72
229000
3000
Dag en nacht kan ik online gaan
04:17
and see eightacht to 10 people waitingaan het wachten for me
73
232000
4000
en zien dat er 8 of 10 mensen op me wachten
04:21
to askvragen a questionvraag or something, anything about the serversservers.
74
236000
4000
om een vraag te stellen of iets, eender wat over de servers.
04:25
You could never affordveroorloven to do this in a companybedrijf.
75
240000
2000
In een bedrijf zou je je dit nooit kunnen veroorloven.
04:27
You could never affordveroorloven to have a standbystandby crewbemanning of people
76
242000
4000
Je zou nooit een bemanning kunnen veroorloven die altijd paraat staat
04:31
24 hoursuur a day and do what we're doing at WikipediaWikipedia.
77
246000
4000
24 uur per dag en hetgeen kunnen doen wat wij bij Wikipedia doen.
04:35
So we're doing around 1.4 billionmiljard pagepagina viewskeer bekeken monthlymaandelijks,
78
250000
3000
Maandelijks doen we zo'n 1,4 miljard paginacontroles,
04:38
so it's really gottengekregen to be a hugereusachtig thing.
79
253000
3000
dus het is echt wel iets groots geworden.
04:41
And everything is managedbeheerd by the volunteersvrijwilligers.
80
256000
2000
En alles wordt beheerd door de vrijwilligers.
04:43
And the totaltotaal monthlymaandelijks costkosten for our bandwidthbandbreedte is about 5,000 dollarsdollars.
81
258000
5000
De totale maandelijkse kost voor onze bandbreedte is ongeveer 5.000 dollar.
04:48
And that's essentiallyin wezen our mainhoofd costkosten.
82
263000
2000
Dat is eigenlijk onze grootste kost.
04:50
We could actuallywerkelijk do withoutzonder the employeewerknemer. We actuallywerkelijk --
83
265000
3000
In feite kunnen we ook zonder onze werknemer.
04:53
we hiredgehuurd BrianBrian because he was workingwerkend part-timedeeltijd for two yearsjaar
84
268000
3000
Eigenlijk hebben we Brian aangenomen omdat hij twee jaar deeltijds aan het werken was
04:56
and full-timefull time at WikipediaWikipedia,
85
271000
2000
en voltijds bij Wikipedia.
04:58
so we actuallywerkelijk hiredgehuurd him so he could get a life and go to the moviesfilms sometimessoms.
86
273000
4000
We hebben hem dus aangenomen zodat hij toch een leven zou hebben en af en toe naar de bioscoop zou gaan.
05:03
So the biggroot questionvraag when you've got this really chaoticchaotisch organizationorganisatie is,
87
278000
3000
De vraag is: als je zo'n heel chaotische organisatie hebt,
05:06
why isn't it all rubbishonzin? Why is the websitewebsite as good as it is?
88
281000
4000
waarom is het dan geen puinhoop? Waarom is de website dan zo goed?
05:10
First of all, how good is it? Well, it's prettymooi good. It isn't perfectperfect,
89
285000
3000
Eerst en vooral, hoe goed is hij? Hij is vrij goed. Hij is niet perfect,
05:13
but it's much, much better than you would expectverwachten,
90
288000
3000
maar hij is veel beter dan je zou verwachten,
05:16
givengegeven our completelyhelemaal chaoticchaotisch modelmodel-.
91
291000
2000
gezien ons enorm chaotische model.
05:18
So when you saw him make a ridiculousbelachelijk editBewerk to the pagepagina about me,
92
293000
3000
Wanneer je hem een belachelijke bewerking over mij zag maken op de pagina,
05:21
you think, oh, this is obviouslyduidelijk just going to degenerateontaarden into rubbishonzin.
93
296000
4000
dacht je, oh, dit gaat uiteraard ontaarden in een puinhoop.
05:25
But when we'vewij hebben seengezien qualitykwaliteit teststesten -- and there haven'thebben niet been enoughgenoeg of these yetnog
94
300000
4000
Maar wanneer we kwaliteitstesten zagen -- er zijn er nog niet genoeg van geweest
05:29
and I'm really encouragingbemoedigend people to do more,
95
304000
2000
en ik moedig mensen aan om er meer te doen,
05:31
comparingvergelijken WikipediaWikipedia to traditionaltraditioneel things -- we winwinnen handshanden down.
96
306000
4000
Wikipedia vergelijken met traditionele dingen -- we wonnen met onze ogen toe.
05:35
So a GermanDuits magazinetijdschrift comparedvergeleken GermanDuits WikipediaWikipedia,
97
310000
3000
Een Duits tijdschrift vergeleek de Duitstalige Wikipedia,
05:38
whichwelke is really much, much smallerkleiner than EnglishEngels,
98
313000
3000
die veel keren kleiner is dan de Engelstalige,
05:41
to MicrosoftMicrosoft EncartaEncarta and to BrockhausBrockhaus MultimediaMultimedia,
99
316000
4000
met Microsoft Encarta en met Brockhaus Multimedia.
05:45
and we wonwon acrossaan de overkant the boardboord.
100
320000
2000
We wonnen met een straatlengte voorsprong.
05:47
They hiredgehuurd expertsexperts to come and look at articlesartikelen and comparevergelijken the qualitykwaliteit,
101
322000
3000
Ze namen experts in dienst om te komen kijken naar artikels en vergeleken de kwaliteit.
05:50
and we were very pleasedverheugd with that resultresultaat.
102
325000
3000
We waren heel blij met dat resultaat.
05:53
So a lot of people have heardgehoord about the WikipediaWikipedia Bush-KerryBush-Kerry controversycontroverse.
103
328000
4000
Veel mensen hebben al gehoord van de Wikipedia Bush-Kerry-controverse.
05:57
The mediamedia has coveredbedekt this somewhatenigszins extensivelyuitgebreid.
104
332000
4000
De berichtgeving in de media hierover was vrij uitgebreid.
06:01
It startedbegonnen out with an articleartikel in RedRood HerringHaring.
105
336000
3000
Het begon allemaal met een artikel in Red Herring.
06:04
The reportersreporters calledriep me up and they -- I mean, I have to say
106
339000
3000
De journalisten belden me op en ze -- ik moet wel zeggen
06:07
they spelledspelt my namenaam right, but they really wanted to say,
107
342000
5000
dat ze mijn naam juist hadden geschreven, maar eigenlijk wilden ze zeggen dat
06:12
the Bush-KerryBush-Kerry electionverkiezing is so contentiousomstreden,
108
347000
2000
de Bush-Kerry-verkiezingen zo betwist zijn,
06:14
it's tearinghet scheuren apartdeel the WikipediaWikipedia communitygemeenschap. And so they quotecitaat me as sayinggezegde,
109
349000
4000
dat het de Wikipedia-gemeenschap uiteen aan het drijven is. Zodoende citeren ze me:
06:18
"They're the mostmeest contentiousomstreden in the historygeschiedenis of WikipediaWikipedia."
110
353000
3000
"Het zijn de meest betwiste in de geschiedenis van Wikipedia."
06:21
What I actuallywerkelijk said is, they're not contentiousomstreden at all.
111
356000
2000
Wat ik had gezegd, was dat ze helemaal niet betwist waren.
06:23
So it's a slightgering misquoteonjuist aanhalen. (LaughterGelach) The articlesartikelen were editedbewerkt quiteheel heavilyhard.
112
358000
6000
Dat is nogal verkeerd geciteerd. De artikels werden redelijk heftig bewerkt.
06:29
And it is truewaar that we did have to lockslot the articlesartikelen on a couplepaar of occasionsgelegenheden.
113
364000
3000
Het is waar dat we de artikels op bepaalde momenten moesten vergrendelen.
06:32
Time magazinetijdschrift recentlykort geleden reportedgerapporteerd that
114
367000
3000
Onlangs rapporteerde het magazine Time:
06:35
"ExtremeExtreme actionactie sometimessoms has to be takeningenomen,
115
370000
3000
"Soms moest er extreem gehandeld worden,
06:38
and WalesWales lockedopgesloten the entriesentries on KerryKerry and BushBush for mostmeest of 2004."
116
373000
5000
en Wales vergrendelde de toegang tot Kerry en Bush voor het grootste deel van 2004."
06:43
This camekwam after I told the reporterverslaggever that we had to lockslot it for --
117
378000
4000
Dit verscheen nadat ik de journalist vertelde dat we het moesten vergrendelen --
06:47
occasionallyaf en toe a little bitbeetje here and there.
118
382000
2000
af en toe hier en daar een beetje.
06:49
So the truthwaarheid in generalalgemeen is that the kindssoorten of controversiescontroverses
119
384000
3000
De waarheid is dat in het algemeen de controversen
06:52
that you would probablywaarschijnlijk think we have withinbinnen the WikipediaWikipedia communitygemeenschap
120
387000
4000
die je zou verwachten in de Wikipedia-gemeenschap,
06:56
are not really controversiescontroverses at all.
121
391000
2000
helemaal geen controversen zijn.
06:58
ArticlesArtikelen on controversialcontroversieel topicstopics are editedbewerkt a lot,
122
393000
3000
Artikels over controversiële onderwerpen worden veel bewerkt,
07:01
but they don't causeoorzaak much controversycontroverse withinbinnen the communitygemeenschap.
123
396000
3000
maar ze veroorzaken weinig opschudding binnen de gemeenschap.
07:04
And the reasonreden for this is that mostmeest people understandbegrijpen the need for neutralityneutraliteit.
124
399000
5000
De reden hiervoor is dat de meeste mensen de noodzaak inzien van neutraliteit.
07:11
The realecht struggleworstelen is not betweentussen the right and the left --
125
406000
4000
De werkelijke strijd speelt zich niet af tussen rechts en links --
07:15
that's where mostmeest people assumeuitgaan van --
126
410000
2000
dat is waar de meeste mensen van uitgaan --
07:17
but it's betweentussen the partyfeest of the thoughtfulnadenkend and the partyfeest of the jerksschokken.
127
412000
3000
maar tussen de partij van de bedachtzamen en de partij van de eikels.
07:20
And no sidekant of the politicalpolitiek spectrumspectrum has a monopolyMonopoly on eithereen van beide of those qualitieskwaliteiten.
128
415000
4000
Geen enkele zijde van het politieke spectrum heeft een monopolie op een van deze kenmerken.
07:24
The actualwerkelijk truthwaarheid about the specificspecifiek Bush-KerryBush-Kerry incidentincident
129
419000
4000
De waarheid over het Bush-Kerry-incident
07:28
is that the Bush-KerryBush-Kerry articlesartikelen
130
423000
2000
is dat de Bush-Kerry-artikels
07:30
were lockedopgesloten lessminder than one percentprocent of the time in 2004,
131
425000
3000
minder dan één procent van de tijd vergrendeld werden in 2004.
07:33
and it wasn'twas niet because they were contentiousomstreden;
132
428000
2000
Het was niet omdat ze omstreden waren;
07:35
it was just because there was routineroutine- vandalismvandalisme --
133
430000
3000
maar omdat er routineus vandalisme plaatsvond --
07:38
whichwelke happensgebeurt sometimessoms even on stagestadium, people --
134
433000
4000
hetgeen soms zelfs heel zichtbaar is, mensen --
07:42
sometimessoms even reportersreporters have reportedgerapporteerd to me that they vandalizeopzettelijk verwoesten WikipediaWikipedia
135
437000
3000
journalisten zeggen me soms dat ze Wikipedia gevandaliseerd hebben
07:45
and were amazedversteld staan that it was fixedvast so quicklysnel.
136
440000
3000
en dat ze verwonderd waren van hoe snel het hersteld was.
07:48
And I said -- you know, I always say, please don't do that; that's not a good thing.
137
443000
4000
Ik zeg dan altijd, doe dat niet alsjeblieft, dat is niet goed.
07:52
So how do we do this?
138
447000
2000
Hoe doen we dit dan?
07:54
How do we managebeheren the qualitykwaliteit controlcontrole?
139
449000
2000
Hoe regelen we de kwaliteitscontrole?
07:56
How does it work?
140
451000
3000
Hoe werkt het?
07:59
So there's a fewweinig elementselementen,
141
454000
3000
Er zijn een paar elementen,
08:02
mostlymeestal socialsociaal policiesbeleid and some elementselementen of the softwaresoftware.
142
457000
3000
vooral sociale voorschriften en enkele elementen van de software.
08:05
So the biggestgrootste and the mostmeest importantbelangrijk thing is our neutralneutrale point-of-viewstandpunt policyhet beleid.
143
460000
4000
Het grootste en belangrijkste is ons neutraliteitsbeleid.
08:09
This is something that I setreeks down from the very beginningbegin,
144
464000
3000
Dit heb ik al van in het begin vooropgesteld
08:12
as a corekern principlebeginsel of the communitygemeenschap that's completelyhelemaal not debatablebetwistbaar.
145
467000
4000
als het kernprincipe van de gemeenschap waar geen twijfel over mag bestaan.
08:16
It's a socialsociaal conceptconcept of cooperationsamenwerking,
146
471000
3000
Het is een sociaal samenwerkingsconcept,
08:19
so we don't talk a lot about truthwaarheid and objectivityobjectiviteit.
147
474000
4000
dus we praten niet veel over de waarheid en objectiviteit.
08:23
The reasonreden for this is if we say we're only going to writeschrijven the "truthwaarheid" about some topiconderwerp,
148
478000
4000
Als we zeggen dat we enkel de waarheid gaan schrijven over een onderwerp,
08:27
that doesn't do us a damnvloek bitbeetje of good of figuringuitzoeken out what to writeschrijven,
149
482000
3000
dan helpt dat ons niet veel vooruit met het bedenken van wat we moeten schrijven
08:30
because I don't agreemee eens with you about what's the truthwaarheid.
150
485000
2000
omdat ik niet met jou akkoord ga over wat de waarheid is.
08:32
But we have this jargonjargon termtermijn of neutralityneutraliteit,
151
487000
3000
De term neutraliteit is als een soort jargon voor ons,
08:35
whichwelke has its owneigen long historygeschiedenis withinbinnen the communitygemeenschap,
152
490000
2000
met een eigen lange geschiedenis binnen onze gemeenschap.
08:37
whichwelke basicallyeigenlijk sayszegt, any time there's a controversialcontroversieel issuekwestie,
153
492000
4000
In essentie betekent het dat elke keer dat er een omstreden kwestie is,
08:41
WikipediaWikipedia itselfzelf should not take a standstand on the issuekwestie.
154
496000
3000
Wikipedia zelf geen standpunt mag innemen over het onderwerp.
08:44
We should merelyalleen reportrapport on what reputableachtenswaardig partiespartijen have said about it.
155
499000
3000
We mogen enkel berichten over wat achtenswaardige partijen erover hebben gezegd.
08:47
So this neutralityneutraliteit policyhet beleid is really importantbelangrijk for us,
156
502000
3000
Dit neutraliteitsvoorschrift is dus heel belangrijk voor ons,
08:50
because it empowersmachtigt a communitygemeenschap that is very diverseverschillend
157
505000
4000
omdat het een heel diverse gemeenschap mogelijkheden biedt
08:54
to come togethersamen and actuallywerkelijk get some work donegedaan.
158
509000
2000
om samen te komen en wat werk kunnen verzetten.
08:56
So we have very diverseverschillend contributorsbijdragers in termstermen of politicalpolitiek, religiousreligieus,
159
511000
3000
Onze bijdragers zijn heel divers in termen van politieke, religieuze
08:59
culturalcultureel backgroundsachtergronden.
160
514000
2000
en culturele achtergrond.
09:01
By havingmet this firmfirma neutralityneutraliteit policyhet beleid,
161
516000
2000
Dankzij dit degelijke neutraliteitsbeleid,
09:03
whichwelke is non-negotiableniet-onderhandelbaar from the beginningbegin,
162
518000
2000
waar sinds het begin niet aan te tornen valt,
09:05
we ensureervoor zorgen that people can work togethersamen
163
520000
2000
kunnen we verzekeren dat mensen samen kunnen werken
09:07
and that the entriesentries don't becomeworden simplyeenvoudigweg a waroorlog
164
522000
2000
en dat de bewerkingen geen getouwtrek worden
09:09
back and forthvoort betweentussen the left and the right.
165
524000
3000
tussen links en rechts.
09:12
If you engagebezighouden in that typetype of behaviorgedrag,
166
527000
2000
Als je jezelf inlaat met dit soort gedrag,
09:14
you'llje zult be askedgevraagd to leavehet verlof the communitygemeenschap.
167
529000
2000
wordt je gevraagd om de gemeenschap te verlaten.
09:17
So real-timeechte tijd peerturen reviewbeoordeling.
168
532000
2000
Rechtstreekse verbeteringen onder gelijken dus.
09:19
EveryElke singlesingle changeverandering on the siteplaats goesgaat to the recentrecent changesveranderingen pagepagina.
169
534000
3000
Elke wijziging op de site gaat naar de pagina 'recente wijzigingen'.
09:22
So as soonspoedig as he madegemaakt his changeverandering, it wentgegaan to the recentrecent changesveranderingen pagepagina.
170
537000
3000
Zodra hij zijn wijziging had uitgevoerd, ging die naar de pagina 'recente wijzigingen'.
09:25
That recentrecent changesveranderingen pagepagina was alsoook fedgevoed into IRCIRC channelkanaal,
171
540000
4000
Die pagina werd ook in het IRC-kanaal ingebracht,
09:29
whichwelke is an InternetInternet chatbabbelen channelkanaal
172
544000
2000
een chatkanaal op het internet
09:31
that people are monitoringtoezicht houden with variousdivers softwaresoftware toolsgereedschap.
173
546000
2000
die mensen met allerlei software-hulpmiddelen in het oog aan het houden zijn.
09:35
And people can get RSSRSS feedsfeeds --
174
550000
2000
Mensen kunnen RSS-feeds krijgen --
09:37
they can get e-maile-mail notificationsmeldingen of changesveranderingen.
175
552000
3000
ze kunnen notificaties krijgen via e-mail over wijzigingen.
09:40
And then usersgebruikers can setreeks up theirhun owneigen personalpersoonlijk watch listlijst.
176
555000
2000
Gebruikers kunnen dan hun persoonlijke volglijst instellen.
09:42
So my pagepagina is on quiteheel a fewweinig volunteers'vrijwilligers watch listslijsten,
177
557000
3000
Mijn pagina staat bijvoorbeeld op een groot aantal volglijsten van vrijwilligers
09:45
because it is sometimessoms vandalizedvernield.
178
560000
2000
omdat het soms gevandaliseerd wordt.
09:49
And thereforedaarom, what happensgebeurt is someoneiemand will noticekennisgeving the changeverandering very quicklysnel,
179
564000
4000
Wat dan gebeurt is dat iemand de wijziging heel snel zal opmerken
09:53
and then they'llzullen ze just simplyeenvoudigweg revertterugkeren the changeverandering.
180
568000
4000
en vervolgens de wijziging eenvoudigweg omkeert.
09:57
There's a newnieuwe pagespagina's feedeten geven, for examplevoorbeeld,
181
572000
2000
Er is bijvoorbeeld een nieuwe paginafeed.
09:59
so you can go to a certainzeker pagepagina of WikipediaWikipedia
182
574000
2000
Je kan dus naar een bepaalde Wikipedia-pagina gaan
10:01
and see everyelk newnieuwe pagepagina as it's createdaangemaakt.
183
576000
2000
en elke nieuwe pagina bekijken zodra ze wordt aangemaakt.
10:03
This is really importantbelangrijk, because a lot of newnieuwe pagespagina's that get createdaangemaakt
184
578000
2000
Dit is echt belangrijk omdat veel nieuwe pagina's
10:05
are just garbagevuilnis that have to be deletedverwijderde, you know, ASDFASDFASDFASDF.
185
580000
3000
gewoonweg waardeloos zijn en verwijderd moeten worden, nonsens dus.
10:08
But alsoook that's some of the mostmeest interestinginteressant and funpret things at WikipediaWikipedia,
186
583000
3000
Maar ook dat behoort tot de interessantere en leukere dingen bij Wikipedia,
10:11
some of the newnieuwe articlesartikelen.
187
586000
2000
sommige van de nieuwe artikels.
10:13
People will startbegin an articleartikel on some interestinginteressant topiconderwerp,
188
588000
2000
Mensen zullen een artikel beginnen over een interessant onderwerp.
10:15
other people will find that intriguingintrigerend
189
590000
2000
Anderen zullen dat mogelijk intrigerend vinden
10:17
and jumpspringen in and help and make it much better.
190
592000
2000
en beginnen meehelpen om het veel beter te maken.
10:19
So we do have editsbewerkingen by anonymousanoniem usersgebruikers,
191
594000
2000
We hebben dus bewerkingen van anonieme gebruikers,
10:21
whichwelke is one of the mostmeest controversialcontroversieel and intriguingintrigerend things about WikipediaWikipedia.
192
596000
4000
wat Wikipedia heel controversieel en intrigerend maakt.
10:25
So ChrisChris was ablein staat to do his changeverandering -- he didn't have to loglogboek in or anything;
193
600000
4000
Chris kon dus zijn wijziging doorvoeren -- hij hoefde niet in te loggen of zo.
10:29
he just wentgegaan on the websitewebsite and madegemaakt a changeverandering.
194
604000
3000
Hij bezocht gewoon de website en maakte een wijziging.
10:32
But it turnsbochten out that only about 18 percentprocent of all the editsbewerkingen to the websitewebsite
195
607000
3000
Uiteindelijk blijkt dat slechts ongeveer 18% van alle bewerkingen op de website
10:35
are donegedaan by anonymousanoniem usersgebruikers.
196
610000
2000
door anonieme gebruikers wordt gedaan.
10:37
And that's a really importantbelangrijk thing to understandbegrijpen,
197
612000
2000
Het is echt belangrijk dat je dat begrijpt.
10:39
is that the vastgroot majoritymeerderheid of the editsbewerkingen that go on on the websitewebsite
198
614000
3000
De grote meerderheid van de bewerkingen op de website
10:42
are from a very close-knithechte communitygemeenschap of maybe 600 to 1,000 people
199
617000
4000
worden gemaakt door een heel hechte gemeenschap van misschien wel 600 tot 1.000 mensen
10:46
who are in constantconstante communicationcommunicatie.
200
621000
2000
die voortdurend met elkaar communiceren.
10:48
And we have over 40 IRCIRC channelskanalen, 40 mailingmailing listslijsten.
201
623000
2000
We hebben meer dan 40 IRC-kanalen, 40 mailinglijsten.
10:50
All these people know eachelk other. They communicatecommuniceren; we have offlineoffline meetingsvergaderingen.
202
625000
4000
Al deze mensen kennen elkaar. Ze communiceren, we houden offline-vergaderingen.
10:54
These are the people who are doing the bulkmassa of the siteplaats,
203
629000
2000
Dit zijn de mensen die het merendeel van de site op zich nemen.
10:56
and they are, in a sensezin, semi-professionalssemi-professionals at what they're doing,
204
631000
5000
Het zijn in zekere zin semi-professionals in hetgeen ze doen.
11:01
that the standardsstandaarden we setreeks for ourselvesonszelf are equalGelijk to or higherhoger than
205
636000
4000
De normen die we onszelf opleggen, zijn even hoog of hoger dan
11:05
professionalprofessioneel standardsstandaarden of qualitykwaliteit.
206
640000
2000
professionele kwaliteitsnormen.
11:07
We don't always meetontmoeten those standardsstandaarden,
207
642000
2000
We slagen er niet altijd in om die normen te halen,
11:09
but that's what we're strivingstreven for.
208
644000
2000
maar dat is hetgeen waar we naar streven.
11:11
And so that tightstrak communitygemeenschap is who really careszorgen for the siteplaats,
209
646000
3000
Die hechte gemeenschap bestaat uit mensen die echt om de site geven,
11:14
and these are some of the smartestslimste people I've ever metleerde kennen.
210
649000
2000
en het zijn van de slimste mensen die ik ooit ontmoet heb.
11:16
Of courseCursus, it's my jobbaan to say that, but it's actuallywerkelijk truewaar.
211
651000
2000
Het is natuurlijk mijn job om dat te zeggen, maar het is eigenlijk de waarheid.
11:18
The typetype of people who were drawngetrokken to writingschrift an encyclopediaencyclopedie for funpret
212
653000
4000
Het soort mensen dat zich aangesproken voelde om voor het plezier een encyclopedie te schrijven,
11:22
tendde neiging hebben to be prettymooi smartslim people. (LaughterGelach)
213
657000
2000
lijken vrij slimme mensen te zijn.
11:25
The toolsgereedschap and the softwaresoftware: there's lots of toolsgereedschap that allowtoestaan us --
214
660000
2000
De hulpmiddelen en de software: er zijn veel hulpmiddelen die ons toelaten --
11:27
allowtoestaan us, meaningbetekenis the communitygemeenschap -- to self-monitorself-beeldscherm and to monitormonitor all the work.
215
662000
4000
de gemeenschap dus -- om onszelf en al het verrichte werk in het oog te houden.
11:31
This is an examplevoorbeeld of a pagepagina historygeschiedenis on "flatvlak earthaarde,"
216
666000
2000
Dit is een voorbeeld van een paginageschiedenis over de platte Aarde.
11:33
and you can see some changesveranderingen that were madegemaakt.
217
668000
3000
Je kan de gemaakte wijzigingen zien.
11:36
What's niceleuk about this pagepagina is you can immediatelyper direct take a look at this
218
671000
3000
Handig aan deze pagina is dat je hier onmiddellijk naar kan komen kijken
11:39
and see, oh OK, I understandbegrijpen now.
219
674000
2000
en zien van "oh oké, ik begrijp het nu."
11:41
When somebodyiemand goesgaat and lookslooks at -- they see that someoneiemand,
220
676000
3000
Als iemand gaat kijken naar -- ze zien dat iemand,
11:44
an anonymousanoniem IPIP numberaantal, madegemaakt an editBewerk to my pagepagina --
221
679000
2000
een anoniem IP-nummer, een bewerking uitvoerde op mijn pagina --
11:46
that soundsklanken suspiciousverdacht -- who is this personpersoon? SomebodyIemand lookslooks at it --
222
681000
3000
dat ziet er verdacht uit -- wie is dit? Iemand bekijkt het,
11:49
they can immediatelyper direct see highlightedgemarkeerd in redrood all of the changesveranderingen that tooknam placeplaats,
223
684000
4000
en ze kunnen onmiddellijk al de in rood gemarkeerde wijzigingen bekijken
11:53
to see, OK, well, these wordstekst have changedveranderd, things like this.
224
688000
4000
om te zien, oké, deze woorden werden veranderd, zo'n zaken.
11:57
So that's one toolgereedschap that we can use to very quicklysnel monitormonitor the historygeschiedenis of a pagepagina.
225
692000
5000
Dat is één instrument om de paginageschiedenis snel te controleren.
12:02
AnotherEen ander thing that we do withinbinnen the communitygemeenschap
226
697000
3000
Wat we nog binnen de gemeenschap doen,
12:05
is we leavehet verlof everything very open-endedvrijblijvend.
227
700000
3000
is dat we alles als onafgewerkt beschouwen.
12:08
MostDe meeste of the socialsociaal rulesreglement and the methodsmethoden of work
228
703000
4000
De meeste sociale regels en de werkingsmethoden
12:12
are left completelyhelemaal open-endedvrijblijvend in the softwaresoftware.
229
707000
2000
worden volledig opengelaten in de software.
12:14
All of that stuffspul is just on WikiWiki pagespagina's.
230
709000
2000
Al die zaken staan gewoon op de Wiki-pagina's.
12:16
And so there's nothing in the softwaresoftware that enforcesdwingt the rulesreglement.
231
711000
3000
Er is dus niets in de programmering dat regels oplegt.
12:19
The examplevoorbeeld I've got up here is a VotesStemmen For DeletionVerwijdering pagepagina.
232
714000
3000
Het voorbeeld dat ik hier heb, is een Stemmen voor Verwijdering-pagina.
12:23
So, I mentionedvermeld earliervroeger, people typetype ASDFASDFASDFASDF --
233
718000
3000
Zoals ik al eerder zei typen mensen onzin --
12:26
it needsbehoefte aan to be deletedverwijderde. CasesGevallen like that, the administratorsadministrators just deleteverwijderen it.
234
721000
3000
dat moet verwijderd worden. Bij zo'n gevallen moeten de beheerders het gewoon verwijderen.
12:29
There's no reasonreden to have a biggroot argumentargument about it.
235
724000
2000
Er is geen reden om er veel over te discussiëren.
12:31
But you can imaginestel je voor there's a lot of other areasgebieden where the questionvraag is,
236
726000
4000
Je kan je echter wel inbeelden dat er veel gevallen zijn waar men de vraagt stelt:
12:35
is this notableopvallend enoughgenoeg to go in an encyclopediaencyclopedie?
237
730000
2000
"Is dit belangrijk genoeg om in de encyclopedie te plaatsen?"
12:37
Is the informationinformatie verifiablete verifiëren? Is it a hoaxhoax? Is it truewaar? Is it what?
238
732000
4000
"Is de informatie verifieerbaar? Is dit een grap? Is dit waar? Is het wat dan ook?"
12:41
So we needednodig a socialsociaal methodmethode for figuringuitzoeken out the answerantwoord to this.
239
736000
3000
We hadden dus een sociale methode nodig om het antwoord hierop uit te zoeken.
12:44
And so the methodmethode that aroseontstonden organicallyorganisch withinbinnen the communitygemeenschap
240
739000
3000
De methode die spontaan in de gemeenschap naar voren kwam,
12:47
is the VotesStemmen For DeletionVerwijdering pagepagina.
241
742000
2000
is de Stemmen voor Verwijdering-pagina.
12:49
And in the particularbijzonder examplevoorbeeld we have here, it's a filmfilm,
242
744000
2000
In dit voorbeeld hier gaat het om een film
12:51
"TwistedTwisted IssuesKwesties," and the first personpersoon sayszegt,
243
746000
2000
"Twisted Issues", en de eerste persoon zegt:
12:53
"Now this is supposedlyvermoedelijk a filmfilm. It failsmislukt the GoogleGoogle testtest miserablyjammerlijk."
244
748000
4000
"Dit is dus vermoedelijk een film. Hij heeft grandioos gefaald op de Google-test."
12:57
The GoogleGoogle testtest is, you look in GoogleGoogle and see if it's there,
245
752000
3000
De Google-test is dat je kijkt of iets op Google staat,
13:00
because if something'ser is iets not even in GoogleGoogle, it probablywaarschijnlijk doesn't existbestaan at all.
246
755000
4000
omdat als er iets zelfs niet op Google staat, het waarschijnlijk ook helemaal niet bestaat.
13:04
It's not a perfectperfect ruleregel, but it's a niceleuk startingbeginnend pointpunt for quicksnel researchOnderzoek.
247
759000
4000
Het is geen perfecte regel, maar het is een goed startpunt voor een snel onderzoek.
13:09
So somebodyiemand sayszegt, "DeleteVerwijderen it, please. DeleteVerwijderen it -- it's not notableopvallend."
248
764000
3000
Iemand zegt dus: "Verwijder het alsjeblieft. Verwijder het -- het is niet belangrijk."
13:12
And then somebodyiemand sayszegt, "Wait, wait, wait, wait, I foundgevonden it.
249
767000
2000
Dan zegt er iemand: "Wacht, wacht, ik heb het gevonden.
13:14
I foundgevonden it in a bookboek, 'Film' Film ThreatBedreiging VideoVideo GuideGids:
250
769000
2000
Ik heb het in een boek gevonden, 'Film Threat Video Guide:
13:16
the 20 UndergroundUnderground FilmsFilms You MustMoet See.'"
251
771000
2000
de 20 clandestiene films die je moet zien.'
13:18
Oh, OK. So the nextvolgende personspersonen sayszegt, "CleanSchoon it up."
252
773000
2000
Oh, oké. Dan zegt de volgende: "Ruim het op."
13:20
SomebodyIemand sayszegt, "I've foundgevonden it on IMDBIMDB. Keep, keep, keep."
253
775000
4000
Iemand zegt: "Ik heb het op IMDB gevonden. Bijhouden, bijhouden, bijhouden."
13:24
And what's interestinginteressant about this is that the softwaresoftware is --
254
779000
3000
Opmerkelijk hieraan is dat de software --
13:27
these votesstemmen are just -- they're just texttekst typedgetypt into a pagepagina.
255
782000
3000
deze stemmen zijn gewoon -- het is getypte tekst op de pagina.
13:30
This is not really a votestemmen so much as it is a dialoguedialoog.
256
785000
5000
Het is minder een stem dan een dialoog.
13:35
Now it is truewaar that at the endeinde of the day
257
790000
2000
Het is wel waar dat een beheerder dit
13:37
an administratorbeheerder can go throughdoor here and take a look at this and say,
258
792000
3000
uiteindelijk kan bekijken en zeggen:
13:40
OK, 18 deletesVerwijdert, two keepshoudt: we'llgoed deleteverwijderen it.
259
795000
3000
"Oké, 18 te verwijderen, twee om te bewaren, we zullen het verwijderen."
13:43
But in other casesgevallen, this could be 18 deletesVerwijdert and two keepshoudt, and we would keep it,
260
798000
5000
Maar in andere gevallen kan het gaan om 18 te verwijderen en twee om te bewaren, en dan zouden we het bewaren.
13:48
because if those last two keepshoudt say, "Wait a minuteminuut, wait a minuteminuut.
261
803000
2000
Als die twee laatsten zeggen: "Wacht eventjes, wacht eventjes.
13:50
NobodyNiemand elseanders saw this but I foundgevonden it in a bookboek,
262
805000
2000
Niemand anders heeft dit gezien maar ik heb dit in een boek gevonden,
13:52
and I foundgevonden a linklink to a pagepagina that describesbeschrijft it, and I'm going to cleanschoon it up tomorrowmorgen,
263
807000
4000
en ik heb een link gevonden naar een pagina die het beschrijft, en ik zal het morgen in orde brengen,
13:56
so please don't deleteverwijderen it," then it would surviveoverleven.
264
811000
3000
dus verwijder het alsjeblieft niet," dan zouden we het laten staan.
13:59
And it alsoook mattersaangelegenheden who the people are who are votingstemming.
265
814000
2000
De mensen die stemmen zijn ook van belang.
14:01
Like I say, it's a tightstrak knitbreien communitygemeenschap.
266
816000
2000
Het is een hechte gemeenschap, zoals ik al zei.
14:03
Down here at the bottombodem, "Keep, realecht moviefilm," RickRick KayKay.
267
818000
2000
Hier beneden: "Bijhouden, echte film", Rick Kay.
14:05
RickRick KayKay is a very famousberoemd WikipedianWikipediaan
268
820000
3000
Rick Kay is een heel bekende Wikipediaan
14:08
who does an enormousenorm amountbedrag of work with vandalismvandalisme, hoaxeshoaxes
269
823000
3000
die enorm veel werk verricht bij vandalisme, grappen
14:11
and votesstemmen for deletionverwijdering.
270
826000
2000
en stemmen voor verwijderingen.
14:13
His voicestem carriesdraagt a lot of weightgewicht withinbinnen the communitygemeenschap
271
828000
3000
Zijn stem heeft een grote invloed binnen de gemeenschap
14:16
because he knowsweet what he's doing.
272
831000
2000
omdat hij weet wat hij doet.
14:18
So how'shoe gaat het all this governedgeregeerd?
273
833000
2000
Hoe wordt dit alles nu bestuurd?
14:20
People really want to know about, OK, administratorsadministrators, things like that.
274
835000
4000
De mensen willen eigenlijk meer weten over de beheerders, zo'n dingen.
14:24
So the WikipediaWikipedia governancebestuur modelmodel-, the governancebestuur of the communitygemeenschap,
275
839000
4000
Het bestuursmodel van Wikipedia, het gemeenschapsbestuur
14:28
is a very confusingverwarrend, but a workableverwerkbaar mixmengen of consensusovereenstemming --
276
843000
4000
is een heel verwarrende, maar doenbare mengeling van consensus --
14:32
meaningbetekenis we try not to votestemmen on the contentinhoud of articlesartikelen,
277
847000
2000
hetgeen betekent dat we niet proberen te stemmen over de inhoud van artikels,
14:34
because the majoritymeerderheid viewuitzicht is not necessarilynodig neutralneutrale.
278
849000
4000
omdat het standpunt van de meerderheid niet noodzakelijk neutraal is.
14:38
Some amountbedrag of democracydemocratie, all of the administratorsadministrators --
279
853000
2000
Een beetje democratie, alle beheerders --
14:40
these are the people who have the abilityvermogen to deleteverwijderen pagespagina's,
280
855000
3000
dit zijn de mensen die pagina's kunnen verwijderen.
14:43
that doesn't mean that they have the right to deleteverwijderen pagespagina's;
281
858000
2000
Dat betekent niet dat ze het recht hebben om pagina's te verwijderen.
14:45
they still have to followvolgen all the rulesreglement -- but they're electedgekozen;
282
860000
3000
Ze moeten nog steeds alle regels volgen -- maar ze worden verkozen
14:48
they're electedgekozen by the communitygemeenschap. SometimesSoms people --
283
863000
2000
door de gemeenschap. Soms gaan mensen --
14:50
randomwillekeurig trollstrollen on the InternetInternet -- like to accusebeschuldigen me of handpickingselectieve oogst the administratorsadministrators
284
865000
4000
provocerende trollen op het internet -- mij ervan beschuldigen beheerders zelf uit te kiezen
14:54
to biasvooroordeel the contentinhoud of the encyclopediaencyclopedie.
285
869000
2000
om vooroordelen te plaatsen in de encyclopedie.
14:56
I always laughlach at this, because I have no ideaidee how they're electedgekozen, actuallywerkelijk.
286
871000
4000
Ik moet hier altijd om lachen omdat ik niet eens weet hoe ze verkozen worden.
15:00
There's a certainzeker amountbedrag of aristocracyaristocratie.
287
875000
2000
Er is een zekere aristocratie.
15:02
And so you've got a hintwenk of that when I mentionedvermeld, like,
288
877000
3000
Ik zinspeelde daar al op toen ik zei
15:05
RickRick Kay'sKay's voicestem would carrydragen a lot more weightgewicht than someoneiemand we don't know.
289
880000
3000
dat de stem van Rick Kay meer gewicht in de schaal zou leggen dan een onbekende.
15:08
I give this talk sometimessoms with AngelaAngela, who was just re-electedherkozen
290
883000
4000
Soms geef ik deze bespreking samen met Angela, die net herverkozen was
15:12
to the BoardRaad van bestuur from the communitygemeenschap -- to the BoardRaad van bestuur of the FoundationStichting,
291
887000
3000
in het bestuur van de gemeenschap -- in het bestuur van de stichting,
15:15
with more than twicetweemaal the votesstemmen of the personpersoon who didn't make it.
292
890000
4000
met meer dan het dubbele van de stemmen van de persoon die het niet haalde.
15:19
And I always embarrassin verlegenheid brengen her because I say, well, AngelaAngela, for examplevoorbeeld,
293
894000
4000
Ik breng haar altijd in verlegenheid omdat ik bijvoorbeeld zeg dat Angela
15:23
could get away with doing absolutelyAbsoluut anything withinbinnen WikipediaWikipedia,
294
898000
3000
met echt alles zou kunnen wegkomen binnen Wikipedia,
15:26
because she's so admiredbewonderd and so powerfulkrachtig.
295
901000
2000
omdat ze zo bewonderd wordt en zo machtig is.
15:28
But the ironyironie is, of courseCursus, that AngelaAngela can do this because she's the one personpersoon
296
903000
4000
Ironisch genoeg is de reden dat Angela dit kan doen omdat zij de enige is
15:32
who you know would never, ever, ever breakbreken any rulesreglement of WikipediaWikipedia.
297
907000
3000
waarvan je weet dat ze nooit of te nimmer regels van Wikipedia zou schenden.
15:35
And I alsoook like to say she's the only personpersoon
298
910000
3000
Ik wil ook graag zeggen dat ze de enige is
15:38
who actuallywerkelijk knowsweet all the rulesreglement of WikipediaWikipedia, so ...
299
913000
3000
die in feite alle regels op Wikipedia kent, dus...
15:41
And then there's monarchymonarchie and that's my rolerol on the communitygemeenschap, so ...
300
916000
4000
daarnaast heb je ook de monarchie en dat is mijn rol binnen de gemeenschap, dus...
15:46
I was describingbeschrijven this in BerlinBerlijn onceeen keer and the nextvolgende day in the newspaperkrant-
301
921000
5000
Ooit was ik dit aan het uitleggen in Berlijn en de volgende dag was er
15:51
the headlineopschrift said, "I am the QueenKoningin of EnglandEngeland."
302
926000
3000
een krantenkop met "Ik ben de koningin van Engeland."
15:54
And that's not exactlyprecies what I said (LaughterGelach), but --
303
929000
3000
Dat is niet echt wat ik zei, maar --
15:59
the pointpunt is my rolerol in the communitygemeenschap --
304
934000
2000
het gaat er om dat mijn rol in de gemeenschap --
16:01
withinbinnen the freegratis softwaresoftware worldwereld-
305
936000
3000
dat er binnen de wereld van gratis software een lange --
16:04
there's been a longstandinglongstanding traditiontraditie of the "benevolentwelwillend dictatordictator" modelmodel-.
306
939000
5000
Er bestaat een aloude traditie van het welwillende dictatormodel.
16:09
So if you look at mostmeest of the majorgroot freegratis softwaresoftware projectsprojecten,
307
944000
3000
Als je naar het merendeel van de grootste gratis-software projecten kijkt,
16:12
they have one singlesingle personpersoon in chargein rekening brengen
308
947000
2000
dan zie je dat ze één persoon hebben die de leiding heeft
16:14
who everyoneiedereen agreeseens is the benevolentwelwillend dictatordictator.
309
949000
3000
en waarvan iedereen het eens is dat het de welwillende dictator is.
16:17
Well, I don't like the termtermijn "benevolentwelwillend dictatordictator,"
310
952000
3000
Ik hou niet zo van de term welwillende dictator,
16:20
and I don't think that it's my jobbaan or my rolerol in the worldwereld- of ideasideeën
311
955000
3000
en ik denk ook niet dat het mijn job is of mijn rol in de ideeënwereld
16:23
to be the dictatordictator of the futuretoekomst of all humanmenselijk knowledgekennis compiledgecompileerd by the worldwereld-.
312
958000
5000
om de dictator te spelen van de toekomst van alle menselijke kennis in de wereld.
16:28
It just isn't appropriategeschikt.
313
963000
2000
Het zou gewoon ongepast zijn.
16:30
But there is a need still for a certainzeker amountbedrag of monarchymonarchie,
314
965000
3000
Er is wel nog steeds een nood aan een zekere monarchie,
16:33
a certainzeker amountbedrag of -- sometimessoms we have to make a decisionbesluit,
315
968000
3000
een beetje van -- soms moeten we een beslissing nemen,
16:36
and we don't want to get boggedVerzonken down too heavilyhard
316
971000
3000
en we willen niet te ver wegzinken in het moeras
16:39
in formalformeel decision-makingbesluitvorming processesprocessen.
317
974000
2000
van formele besluitvormingsprocessen.
16:41
So as an examplevoorbeeld of why this has been --
318
976000
4000
Als voorbeeld voor waarom dit -
16:45
or how this can be importantbelangrijk:
319
980000
2000
of in welk opzicht dit belangrijk kan zijn,
16:47
we recentlykort geleden had a situationsituatie where a neo-Nazineonazistische websitewebsite discoveredontdekt WikipediaWikipedia,
320
982000
3000
hebben we recent een geval gehad waar een neonazistische website Wikipedia had ontdekt.
16:50
and they said, "Oh, well, this is horribleverschrikkelijk, this JewishJoodse conspiracysamenzwering of a websitewebsite
321
985000
5000
Ze zeiden: "Och, dit is verschrikkelijk, deze Joodse samenzwering op een website.
16:55
and we're going to get certainzeker articlesartikelen deletedverwijderde that we don't like.
322
990000
3000
We gaan bepaalde artikels verwijderen die we niet graag hebben.
16:58
And we see they have a votingstemming processwerkwijze, so we're going to sendsturen --
323
993000
2000
We zien dat ze een stemmingsprocedure hebben, dus gaan we --
17:00
we have 40,000 membersleden and we're going to sendsturen them over
324
995000
4000
we hebben 40.000 leden die we gaan laten opdagen.
17:04
and they're all going to votestemmen and get these pagespagina's deletedverwijderde."
325
999000
2000
Ze zullen allemaal gaan stemmen zodat die pagina's verwijderd kunnen worden."
17:06
Well, they managedbeheerd to get 18 people to showtonen up.
326
1001000
3000
Wel, ze zijn er in geslaagd 18 mensen op te trommelen.
17:09
That's neo-Nazineonazistische mathwiskunde for you.
327
1004000
2000
Een staaltje neonazistische wiskunde.
17:11
They always think they'veze hebben got 40,000 membersleden when they'veze hebben got 18.
328
1006000
3000
Ze gaan er altijd van uit dat ze 40.000 leden hebben, terwijl er maar 18 zijn.
17:14
But they managedbeheerd to get 18 people to come and votestemmen in a fairlytamelijk absurdabsurd way
329
1009000
5000
Ze zijn er wel in geslaagd om 18 mensen te laten opdagen om op redelijk absurde wijze
17:19
to deleteverwijderen a perfectlyvolmaakt validGeldig articleartikel.
330
1014000
2000
te stemmen voor de verwijdering van een perfect betrouwbaar artikel.
17:21
Of courseCursus, the votestemmen endedbeëindigde up beingwezen about 85 to 18,
331
1016000
3000
Het resultaat van de stemming werd uiteindelijk 85 tegen 18.
17:24
so there was no realecht dangerGevaar to our democraticdemocratisch processesprocessen.
332
1019000
3000
Er was dus geen echt gevaar voor onze democratische procedures.
17:27
On the other handhand-, people said, "But what are we going to do?
333
1022000
3000
Mensen zeiden daarentegen: "Maar wat gaan we doen?
17:30
I mean, this could happengebeuren and what if some groupgroep getskrijgt really seriouslyernstig organizedgeorganiseerd
334
1025000
4000
Dit kan dus echt gebeuren en wat als een groep zich wel degelijk gaat organiseren
17:34
and comeskomt in and wants to votestemmen?"
335
1029000
2000
om te komen stemmen?"
17:36
Then I said, "Well fuckneuken it, we'llgoed just changeverandering the rulesreglement."
336
1031000
3000
Toen zei ik: "Verdomme, laten we gewoon de regels veranderen."
17:39
That's my jobbaan in the communitygemeenschap: to say we won'tzal niet allowtoestaan our opennessopenheid
337
1034000
5000
Dat is mijn taak in de gemeenschap: zeggen dat we niet zullen toestaan
17:44
and freedomvrijheid to undermineondermijnen the qualitykwaliteit of the contentinhoud.
338
1039000
3000
dat onze openheid en vrijheid de kwaliteit van de inhoud ondermijnen.
17:47
And so as long as people trustvertrouwen me in my rolerol,
339
1042000
3000
Zolang mensen mij in mijn rol kunnen vertrouwen,
17:50
then that's a validGeldig placeplaats for me.
340
1045000
2000
dan blijft die functie gelden voor mij.
17:52
Of courseCursus, because of the freegratis licensinglicentie, if I do a badslecht jobbaan,
341
1047000
4000
Het is een vrije licentie, dus als ik geen goed werk lever,
17:56
the volunteersvrijwilligers are more than happygelukkig to take and leavehet verlof --
342
1051000
2000
dan zullen de vrijwilligers er snel vandoor zijn --
17:58
I can't tell anyoneiedereen what to do.
343
1053000
2000
ik kan niemand iets opdragen.
18:00
So the finallaatste pointpunt here is that to understandbegrijpen how WikipediaWikipedia workswerken,
344
1055000
4000
Conclusie: om te begrijpen hoe Wikipedia werkt,
18:04
it's importantbelangrijk to understandbegrijpen that our WikiWiki modelmodel- is the way we work,
345
1059000
4000
moet je begrijpen dat we werken volgens ons Wiki-model,
18:08
but we are not fanaticalfanatiek webweb anarchistsanarchisten. In factfeit,
346
1063000
4000
maar we zijn geen fanatieke webanarchisten.
18:12
we're very flexibleflexibele about the socialsociaal methodologymethodologie,
347
1067000
3000
Eigenlijk zijn we heel flexibel over de sociale methodologie,
18:15
because it's ultimatelytenslotte the passionpassie of the communitygemeenschap is for the qualitykwaliteit of the work,
348
1070000
4000
omdat uiteindelijk de passie van de gemeenschap de kwaliteit van het werk bepaalt,
18:19
not necessarilynodig for the processwerkwijze that we use to generatevoortbrengen it.
349
1074000
4000
niet noodzakelijk de gebruikte procedure om de inhoud te genereren.
18:23
Thank you.
350
1078000
2000
Bedankt.
18:25
(ApplauseApplaus)
351
1080000
3000
(Applaus)
18:28
BenBen SaundersSaunders: Yeah, hiHoi, BenBen SaundersSaunders.
352
1083000
2000
Ben Saunders: Hey, Ben Saunders.
18:30
JimmyJimmy, you mentionedvermeld impartialityonpartijdigheid beingwezen a keysleutel to Wikipedia'sWikipedia's successsucces.
353
1085000
4000
Jimmy, je zei dat onpartijdigheid cruciaal is voor het succes van Wikipedia.
18:34
It strikesstrikes me that much of the textbooksstudieboeken
354
1089000
4000
Ik vind het verbazingwekkend dat veel schoolboeken
18:38
that are used to educateonderwijzen our childrenkinderen are inherentlyinherent biasedvooringenomen.
355
1093000
3000
in het onderwijs van onze kinderen inherent vooringenomen zijn.
18:41
Have you foundgevonden WikipediaWikipedia beingwezen used by teachersleraren,
356
1096000
4000
Zijn er leerkrachten die Wikipedia gebruiken,
18:45
and how do you see WikipediaWikipedia changingveranderen educationonderwijs?
357
1100000
2000
en in welk opzicht zie je Wikipedia ons onderwijs veranderen?
18:47
JimmyJimmy WalesWales: Yeah, so, a lot of teachersleraren are beginningbegin to use WikipediaWikipedia.
358
1102000
5000
Jimmy Wales: Ja, veel leerkrachten beginnen nu Wikipedia te gebruiken.
18:52
There's a mediamedia storylineverhaallijn about WikipediaWikipedia, whichwelke I think is falsevals.
359
1107000
4000
Er doet in de media een verhaal over Wikipedia de ronde dat volgens mij fout is.
18:56
It buildsbouwt on the storylineverhaallijn of bloggersbloggers versusversus newspaperskranten.
360
1111000
3000
Het gaat voort op de verhaallijn van bloggers versus kranten.
18:59
And the storylineverhaallijn is, there's this crazygek thing, WikipediaWikipedia,
361
1114000
4000
Het verhaal is dat er zo'n gek ding is, namelijk Wikipedia,
19:03
but academicsacademici hatehaat it and teachersleraren hatehaat it. And that turnsbochten out to not be truewaar.
362
1118000
6000
maar academici verafschuwen het en leerkrachten ook. Dat blijkt niet waar te zijn.
19:09
The last time I got an e-maile-mail from a journalistjournalist sayinggezegde,
363
1124000
2000
Vorige keer kreeg ik een e-mail van een journalist met:
19:11
"Why do academicsacademici hatehaat WikipediaWikipedia?"
364
1126000
2000
"Waarom verafschuwen academici Wikipedia?"
19:13
I sentverzonden it from my HarvardHarvard emaile-mail addressadres,
365
1128000
2000
Ik antwoordde met mijn e-mailadres van Harvard,
19:15
because I was recentlykort geleden appointedbenoemd a fellowkameraad there.
366
1130000
2000
omdat ik er net aangenomen werd.
19:17
And I said, "Well, they don't all hatehaat it." (LaughterGelach)
367
1132000
3000
Ik zei: "Wel, ze denken er allemaal niet zo over."
19:20
But I think there's going to be hugereusachtig impactsimpacts.
368
1135000
3000
Ik denk wel dat de impact groot zal zijn.
19:23
And we actuallywerkelijk have a projectproject
369
1138000
2000
In feite zijn we bezig met een project
19:25
that I'm personallypersoonlijk really excitedopgewonden about,
370
1140000
2000
waar ik heel enthousiast over ben.
19:27
whichwelke is the WikiWiki booksboeken projectproject,
371
1142000
2000
Het gaat om het Wiki-boekenproject,
19:29
whichwelke is an effortinspanning to createcreëren textbooksstudieboeken in all the languagestalen.
372
1144000
2000
een poging om leerboeken te maken in alle talen.
19:31
And that's a much biggergroter projectproject;
373
1146000
2000
Dat is een heel groot project;
19:33
it's going to take 20 yearsjaar or so to come to fruitionvervulling.
374
1148000
4000
het gaat misschien wel 20 jaar in beslag nemen.
19:37
But partdeel of that is to fulfillvervullen our missionmissie
375
1152000
2000
Deels doen we het om onze missie te volbrengen
19:39
of givinggeven an encyclopediaencyclopedie to everyelk singlesingle personpersoon on the planetplaneet.
376
1154000
3000
om een encyclopedie aan elke persoon op de planeet te geven.
19:42
We don't mean we're going to spamspam them with AOL-styleAOL-stijl CDsCd 's.
377
1157000
3000
We willen hen wel niet overladen met AOL-achtige CD's.
19:45
We mean we're going to give them a toolgereedschap that they can use.
378
1160000
3000
We willen hen eerder een hulpmiddel geven dat ze kunnen gebruiken.
19:48
And for a lot of people in the worldwereld-,
379
1163000
2000
Voor veel mensen in de wereld geldt:
19:50
if I give you an encyclopediaencyclopedie that's writtengeschreven at a universityUniversiteit levelniveau,
380
1165000
2000
als ik jou een encyclopedie zou geven van universitair niveau,
19:52
it doesn't do you any good
381
1167000
2000
dan zou je er niet beter van worden
19:54
withoutzonder a wholegeheel hostgastheer of literacygeletterdheid materialsmaterialen
382
1169000
2000
zonder een hele reeks studiemateriaal
19:56
to buildbouwen you up to the pointpunt where you can actuallywerkelijk use it.
383
1171000
2000
om je op het niveau te brengen waarop je het werkelijk kan gebruiken.
19:58
And so the WikiWiki booksboeken projectproject is an effortinspanning to do that.
384
1173000
3000
Het Wiki-boekenproject is dus een poging om dat te doen.
20:01
And I think that we're going to really see a hugereusachtig --
385
1176000
2000
Ik denk dat we echt een enorme --
20:03
it maymei not even come from us;
386
1178000
1000
mogelijk zullen wij er niet eens verantwoordelijk voor zijn,
20:04
there's all kindssoorten of innovationinnovatie going on.
387
1179000
2000
allerlei vormen van innovatie zijn zich aan het ontwikkelen.
20:06
But freelyvrij licensederkend textbooksstudieboeken are the nextvolgende biggroot thing in educationonderwijs.
388
1181000
4000
Maar leerboeken met vrije licentie zullen de volgende stap zijn in de onderwijswereld.
Translated by Kevin Keyaert
Reviewed by Els De Keyser

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Jimmy Wales - Founder of Wikipedia
With a vision for a free online encyclopedia, Wales assembled legions of volunteer contributors, gave them tools for collaborating, and created the self-organizing, self-correcting, ever-expanding, multilingual encyclopedia of the future.

Why you should listen

Jimmy Wales went from betting on interest rates and foreign-currency fluctuations (as an option trader) to betting on the willingness of people to share their knowledge. That's how Wikipedia, imagined in 2001, became one of the most-referenced, most-used repositories of knowledge on the planet, with more than four and a half million articles in English (compared with the Britannica's 80,000) and millions in dozens of other languages, all freely available.

The "wiki" in the name refers to software that allows anyone with Internet access to add, delete or edit entries. This has led to controversies about the reliability of the information, prompting the Wikimedia Foundation to set tighter rules for editors, while still keeping Wikipedia open-source. One thing is certain: Wikipedia will never be finished. In the meantime Wales has started working on Wikiasari, a wiki-style search engine.

More profile about the speaker
Jimmy Wales | Speaker | TED.com