ABOUT THE SPEAKER
Ziauddin Yousafzai - Education activist
Despite an attack on his daughter Malala in 2012, Ziauddin Yousafzai continues his fight to educate children in the developing world.

Why you should listen

Ziauddin Yousafzai is an educator, human rights campaigner and social activist. He hails from Pakistan's Swat Valley where, at great personal risk among grave political violence, he peacefully resisted the Taliban's efforts to shut down schools and kept open his own school. He also inspired his daughter, Malala Yousafzai, to raise her voice to promote the rights of children to an education. Ziauddin is the co-founder and serves as the Chairman of the Board for the Malala Fund. 

He also serves as the United Nations Special Advisor on Global Education and also the educational attaché to the Pakistani Consulate in Birmingham, UK.

More profile about the speaker
Ziauddin Yousafzai | Speaker | TED.com
TED2014

Ziauddin Yousafzai: My daughter, Malala

Ziauddin Yousafzai: Moja córka, Malala

Filmed:
2,536,881 views

Pakistański nauczyciel Ziauddin Yousafzai przypomina światu prostą prawdę, której wielu nie chce słuchać: Kobiety i mężczyźni zasługują na równe szanse na edukację, niezależność i tożsamość. Opowiada on historie ze swojego własnego życia i życia swojej córki, Malali, która była postrzelona przez talibana w 2012 roku, ponieważ odważyła się pójść do szkoły. "Dlaczego moja córka jest taka silna?", pyta Yousafzai, "Ponieważ nie podciąłem jej skrzydeł".
- Education activist
Despite an attack on his daughter Malala in 2012, Ziauddin Yousafzai continues his fight to educate children in the developing world. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

W wielu społeczeństwach
patriarchalnych i plemiennych
00:13
In manywiele patriarchalpatriarchalnych societiesspołeczeństwa and tribalplemienny societiesspołeczeństwa,
0
1228
4034
00:17
fathersojcowie are usuallyzazwyczaj knownznany by theirich sonssynowie,
1
5262
5225
ojcowie są znani dzięki swoim synom.
00:22
but I'm one of the fewkilka fathersojcowie
2
10487
3216
Ja jestem jednym z nielicznych ojców,
00:25
who is knownznany by his daughtercórka,
3
13703
2044
który jest znany dzięki swojej córce
00:27
and I am prouddumny of it.
4
15747
1626
i jestem z tego dumny.
00:29
(ApplauseAplauz)
5
17373
4169
(Brawa)
00:35
MalalaMalala startedRozpoczęty her campaignkampania for educationEdukacja
6
23810
2848
Malala zaczęła walkę o edukację
i o swoje prawa w 2007 roku.
00:38
and stoodstał for her rightsprawa in 2007,
7
26658
2887
00:41
and when her effortsstarania were honoredhonorowane in 2011,
8
29545
4558
Kiedy w 2011 roku została uhonorowana
00:46
and she was givendany the nationalkrajowy youthmłodość peacepokój prizenagroda,
9
34103
3440
pakistańską
nagrodą pokojową dla młodzieży,
00:49
and she becamestał się a very famoussławny,
10
37543
1869
stała się bardzo znaną
00:51
very popularpopularny youngmłody girldziewczyna of her countrykraj.
11
39412
4044
i popularną nastolatką w swoim kraju.
00:55
Before that, she was my daughtercórka,
12
43456
3328
Wcześniej była znana jako moja córka,
00:58
but now I am her fatherojciec.
13
46784
3005
teraz ja jestem znany jako jej ojciec.
01:02
LadiesPanie and gentlemenpanowie,
14
50741
1755
Panie i panowie,
jeśli spojrzymy na historię ludzkości,
01:04
if we glancespojrzenie to humanczłowiek historyhistoria,
15
52496
3147
01:07
the storyfabuła of womenkobiety
16
55643
2828
historia kobiet
01:10
is the storyfabuła of injusticeniesprawiedliwość,
17
58471
3376
jest naznaczona niesprawiedliwością,
01:13
inequalitynierówność,
18
61847
2060
nierównością,
01:15
violenceprzemoc and exploitationeksploatacja.
19
63907
5311
przemocą i wyzyskiem.
01:21
You see,
20
69218
1835
Zwróćcie uwagę na fakt,
01:23
in patriarchalpatriarchalnych societiesspołeczeństwa,
21
71053
4151
że w społeczeństwach patriarchalnych
01:27
right from the very beginningpoczątek,
22
75204
2442
od samego początku
01:29
when a girldziewczyna is bornurodzony,
23
77646
3006
narodziny dziewczynki
01:32
her birthnarodziny is not celebratedsłynny.
24
80652
4280
nie są powodem do świętowania.
01:36
She is not welcomedz zadowoleniem,
25
84932
2164
Nie jest mile widziana
01:39
neitherani by fatherojciec norani by mothermama.
26
87096
2776
ani przez ojca, ani przez matkę.
01:41
The neighborhoodsąsiedztwo comespochodzi
27
89872
1685
Sąsiedzi przychodzą i współczują matce,
01:43
and commiseratescommiserates with the mothermama,
28
91557
2501
01:46
and nobodynikt congratulatesgratuluje the fatherojciec.
29
94058
5094
nikt nie gratuluje ojcu.
01:51
And a mothermama is very uncomfortableniewygodny
30
99152
4315
Matka czuje się bardzo niezręcznie
01:55
for havingmający a girldziewczyna childdziecko.
31
103467
4367
z powodu urodzenia dziewczynki.
01:59
When she givesdaje birthnarodziny to the first girldziewczyna childdziecko,
32
107834
3260
Gdy po raz pierwszy rodzi dziewczynkę,
02:03
first daughtercórka, she is sadsmutny.
33
111094
4089
czuje smutek.
02:07
When she givesdaje birthnarodziny to the seconddruga daughtercórka,
34
115183
3747
Gdy na świat przychodzi druga dziewczynka,
02:10
she is shockedwstrząśnięty,
35
118930
1847
jest zszokowana.
02:12
and in the expectationoczekiwanie of a sonsyn,
36
120777
3384
Oczekując narodzin syna,
02:16
when she givesdaje birthnarodziny to a thirdtrzeci daughtercórka,
37
124161
3206
gdy na świat przychodzi
trzecia dziewczynka,
02:19
she feelsczuje guiltywinny like a criminalkryminalista.
38
127367
5539
czuje się niczym kryminalistka.
02:24
Not only the mothermama sufferscierpi,
39
132906
2634
Nie tylko matka cierpi.
02:27
but the daughtercórka, the newlynowo bornurodzony daughtercórka,
40
135540
2737
Jej nowo narodzona córka, dorastając,
02:30
when she growsrośnie oldstary,
41
138277
2135
również cierpi.
02:32
she sufferscierpi too.
42
140412
2135
02:34
At the agewiek of fivepięć,
43
142547
2053
Mając pięć lat,
02:36
while she should be going to schoolszkoła,
44
144600
3329
zamiast iść do szkoły,
02:39
she staysgorset at home
45
147929
1743
zostaje w domu,
02:41
and her brothersbracia are admittedPrzyznał in a schoolszkoła.
46
149672
4622
podczas gdy jej bracia
rozpoczynają edukację.
02:46
UntilAż do the agewiek of 12, somehowjakoś,
47
154294
2593
Do dwunastych urodzin
02:48
she has a good life.
48
156887
2641
jej życie jest dość spokojne.
02:51
She can have funzabawa.
49
159528
1671
Może się bawić,
02:53
She can playgrać with her friendsprzyjaciele in the streetsulice,
50
161199
3189
spotykać z koleżankami na podwórku
02:56
and she can moveruszaj się around in the streetsulice
51
164388
2039
i poruszać po mieście wolna jak ptak.
02:58
like a butterflymotyl.
52
166427
2775
03:01
But when she enterswchodzi her teenswiek dojrzewania,
53
169202
3815
Jednak gdy staje się nastolatką,
03:05
when she becomesstaje się 13 yearslat oldstary,
54
173017
2340
gdy kończy 13 lat,
03:07
she is forbiddenzabroniony to go out of her home
55
175357
3619
nie ma prawa wyjść z domu
03:10
withoutbez a malemęski escortEscort.
56
178976
3492
bez męskiej eskorty.
03:14
She is confinedogranicza się underpod the fourcztery wallsściany of her home.
57
182468
5375
Jest zamknięta w czterech ścianach.
03:19
She is no more a freewolny individualindywidualny.
58
187843
5194
Już nie jest wolną jednostką.
03:25
She becomesstaje się the so-calledtak zwana honorhonor
59
193037
3020
Staje się tak zwanym honorem
03:28
of her fatherojciec and of her brothersbracia
60
196057
2481
ojca, braci
03:30
and of her familyrodzina,
61
198538
3450
i całej rodziny.
03:33
and if she transgressesgrzech
62
201988
2688
A jeśli popełni czyn
03:36
the codekod of that so-calledtak zwana honorhonor,
63
204676
3211
niezgodny z kodeksem moralnym,
03:39
she could even be killedzabity.
64
207887
4364
może zostać zabita.
03:44
And it is alsorównież interestingciekawy that this so-calledtak zwana
65
212251
4001
Co ciekawe,
tak zwany kodeks moralny
03:48
codekod of honorhonor,
66
216252
1363
03:49
it does not only affectoddziaływać the life of a girldziewczyna,
67
217615
3690
wpływa nie tylko na życie dziewczynki.
03:53
it alsorównież affectsma wpływ the life
68
221305
2126
Zmienia także życie
03:55
of the malemęski membersczłonków of the familyrodzina.
69
223431
4799
mężczyzn w rodzinie.
04:00
I know a familyrodzina of sevensiedem sisterssiostry and one brotherbrat,
70
228230
6593
W pewnej rodzinie
z siedmioma córkami i jednym synem,
04:06
and that one brotherbrat,
71
234823
1822
syn musiał wyemigrować,
04:08
he has migratedmigracji to the GulfZatoka countrieskraje,
72
236645
3504
04:12
to earnZarabiaj a livingżycie for his sevensiedem sisterssiostry
73
240149
2695
by zarobić na utrzymanie siedmiu sióstr
04:14
and parentsrodzice,
74
242844
2348
i rodziców,
04:17
because he thinksmyśli that it will be humiliatingupokarzające
75
245192
5854
bo uważałby za upokorzenie,
04:23
if his sevensiedem sisterssiostry learnuczyć się a skillumiejętność
76
251046
2722
gdyby siostry
nauczyły się zawodu, opuściły dom
04:25
and they go out of the home
77
253768
2380
i zarobiły na własne utrzymanie.
04:28
and earnZarabiaj some livelihoodśrodki utrzymania.
78
256148
4151
04:32
So this brotherbrat,
79
260299
1590
Ten brat
04:33
he sacrificesofiary the joysradości of his life
80
261889
3353
poświęca swoją radość życia
04:37
and the happinessszczęście of his sisterssiostry
81
265242
3392
i szczęście sióstr
04:40
at the altarołtarz of so-calledtak zwana honorhonor.
82
268634
4584
na ołtarzu tak zwanego honoru.
04:45
And there is one more normnorma
83
273218
1534
Jest jeszcze jedna norma
04:46
of the patriarchalpatriarchalnych societiesspołeczeństwa
84
274752
2358
w społeczeństwie patriarchalnym.
04:49
that is callednazywa obedienceposłuszeństwo.
85
277110
4450
Posłuszeństwo.
04:53
A good girldziewczyna is supposeddomniemany to be
86
281560
3786
Dobra dziewczynka powinna być
04:57
very quietcichy, very humblepokorny
87
285346
5248
bardzo cicha, bardzo pokorna
05:02
and very submissiveuległe.
88
290594
3971
i bardzo uległa.
05:06
It is the criteriakryteria.
89
294565
1339
Takie są wymogi.
05:07
The rolerola modelModel good girldziewczyna should be very quietcichy.
90
295904
3832
Wzorowa dziewczynka
powinna być bardzo cicha.
05:11
She is supposeddomniemany to be silentcichy
91
299736
2289
Powinna się nie odzywać
05:14
and she is supposeddomniemany to acceptzaakceptować the decisionsdecyzje
92
302025
3171
i akceptować decyzje
05:17
of her fatherojciec and mothermama
93
305196
2220
ojca, matki
05:19
and the decisionsdecyzje of eldersstarsi,
94
307416
3225
i starszyzny,
05:22
even if she does not like them.
95
310641
2406
nawet jeśli się z nimi nie zgadza.
05:25
If she is marriedżonaty to a man she doesn't like
96
313047
3329
Jeśli wychodzi za mąż
za mężczyznę, którego nie lubi,
05:28
or if she is marriedżonaty to an oldstary man,
97
316376
2742
albo za starca,
05:31
she has to acceptzaakceptować,
98
319118
1560
musi to zaakceptować,
05:32
because she does not want to be dubbeddubbing
99
320678
2518
ponieważ nie chce być uważana
05:35
as disobedientnieposłuszni.
100
323196
2623
za nieposłuszną.
05:37
If she is marriedżonaty very earlywcześnie,
101
325819
1632
Jeśli wychodzi za mąż młodo,
musi to zaakceptować,
05:39
she has to acceptzaakceptować.
102
327451
1474
w przeciwnym razie
będzie uznana za nieposłuszną.
05:40
OtherwiseW przeciwnym razie, she will be callednazywa disobedientnieposłuszni.
103
328925
4022
05:44
And what happensdzieje się at the endkoniec?
104
332947
2803
Do czego to prowadzi?
05:47
In the wordssłowa of a poetesspoetka,
105
335750
1755
Według słów poetki:
05:49
she is weddedprzywiązane, beddedosobowy,
106
337505
2787
bierze ślub, idzie do łóżka,
05:52
and then she givesdaje birthnarodziny
to more sonssynowie and daughterscórki.
107
340292
5171
a potem rodzi więcej synów i córek.
05:57
And it is the ironyironia of the situationsytuacja
108
345463
2769
Ironią jest fakt,
06:00
that this mothermama,
109
348232
2332
że ta matka
uczy tego samego posłuszeństwa
własną córkę,
06:02
she teachesuczy the samepodobnie lessonlekcja of obedienceposłuszeństwo
110
350564
3052
06:05
to her daughtercórka
111
353616
1060
06:06
and the samepodobnie lessonlekcja of honorhonor to her sonssynowie.
112
354676
4433
a własnych synów tego samego honoru.
I tak zamyka się błędne koło.
06:11
And this viciousVicious cyclecykl goesidzie on, goesidzie on.
113
359109
5113
06:17
LadiesPanie and gentlemenpanowie,
114
365997
2527
Panie i panowie,
ciężka sytuacja milionów kobiet
06:20
this plightsytuacja of millionsmiliony of womenkobiety
115
368524
3222
06:23
could be changedzmienione
116
371746
2832
może się zmienić,
jeśli zaczniemy myśleć inaczej,
06:26
if we think differentlyróżnie,
117
374578
2375
jeśli kobiety i mężczyźni
będą myśleć inaczej,
06:28
if womenkobiety and menmężczyźni think differentlyróżnie,
118
376953
3981
jeśli kobiety i mężczyźni
w społeczeństwach
06:32
if menmężczyźni and womenkobiety in the
tribalplemienny and patriarchalpatriarchalnych societiesspołeczeństwa
119
380934
4218
plemiennych i patriarchalnych
w krajach rozwijających się
06:37
in the developingrozwijanie countrieskraje,
120
385152
1983
06:39
if they can breakprzerwa a fewkilka normsnormy
121
387135
2911
złamią kilka norm
rodzinnych i społecznych,
06:42
of familyrodzina and societyspołeczeństwo,
122
390046
4604
jeśli obalą dyskryminujące przepisy prawne
06:46
if they can abolishzniesienie the discriminatorydyskryminacyjne lawsprawa
123
394650
5480
06:52
of the systemssystemy in theirich statesstany,
124
400130
2528
systemu w ich państwach,
06:54
whichktóry go againstprzeciwko the basicpodstawowy humanczłowiek rightsprawa
125
402658
2291
które są sprzeczne
z podstawowymi prawami kobiet.
06:56
of the womenkobiety.
126
404949
3794
Gdy Malala przyszła na świat
07:00
DearSzanowni Państwo brothersbracia and sisterssiostry, when MalalaMalala was bornurodzony,
127
408743
5244
07:05
and for the first time,
128
413987
2153
i po raz pierwszy,
uwierzcie mi,
07:08
believe me,
129
416140
1274
szczerze mówiąc nie lubię noworodków,
07:09
I don't like newbornnoworodka childrendzieci, to be honestszczery,
130
417414
4977
07:14
but when I wentposzedł and I lookedspojrzał into her eyesoczy,
131
422391
3782
ale kiedy spojrzałem jej w oczy,
uwierzcie mi,
07:18
believe me,
132
426173
2120
07:20
I got extremelyniezwykle honoredhonorowane.
133
428293
3981
poczułem się niezwykle dumny.
Na długo przed jej narodzinami
07:24
And long before she was bornurodzony,
134
432274
2170
07:26
I thought about her nameNazwa,
135
434444
3036
zastanawiałem się nad imieniem
07:29
and I was fascinatedzafascynowany with a heroicHeroiczny
136
437480
3285
i byłem zafascynowany
07:32
legendarylegendarny freedomwolność fightermyśliwiec in AfghanistanAfganistan.
137
440765
3865
legendarną bohaterką
walczącą o wolność w Afganistanie.
Nazywała się Malalai z Maiwand
07:36
Her nameNazwa was MalalaiMalalai of MaiwandMaiwand,
138
444630
5009
07:41
and I namedo imieniu my daughtercórka after her.
139
449639
4285
i to po niej nazwałem swoją córkę.
Kilka dni po narodzinach Malali
07:45
A fewkilka daysdni after MalalaMalala was bornurodzony,
140
453924
2992
07:48
my daughtercórka was bornurodzony,
141
456916
1739
07:50
my cousinkuzyn cameoprawa ołowiana witrażu --
142
458655
1658
przyszedł mój kuzyn
i przez czysty przypadek
07:52
and it was a coincidenceprzypadek --
143
460313
1968
07:54
he cameoprawa ołowiana witrażu to my home
144
462281
2715
przyniósł ze sobą
07:56
and he broughtprzyniósł a familyrodzina treedrzewo,
145
464996
2705
drzewo genealogiczne.
Drzewo genealogiczne rodziny Yousafzai.
07:59
a familyrodzina treedrzewo of the YousafzaiYousafzai familyrodzina,
146
467701
3668
08:03
and when I lookedspojrzał at the familyrodzina treedrzewo,
147
471369
2556
Popatrzyłem na nie,
08:05
it tracedśledzone back to 300 yearslat of our ancestorsprzodkowie.
148
473925
6053
przedstawiało 300 lat naszej historii.
Ale gdy spojrzałem dokładnie,
byli tam sami mężczyźni,
08:11
But when I lookedspojrzał, all were menmężczyźni,
149
479978
4397
08:16
and I pickeddoborowy my pendługopis,
150
484375
2422
wziąłem więc do ręki długopis,
narysowałem linię idącą od mojego imienia
08:18
drewrysował a linelinia from my nameNazwa,
151
486797
2004
i napisałem "Malala".
08:20
and wrotenapisał, "MalalaMalala."
152
488801
3699
08:25
And when she growrosnąć oldstary,
153
493585
2770
Gdy podrosła,
08:28
when she was fourcztery and a halfpół yearslat oldstary,
154
496355
3583
gdy miała cztery i pół roku,
przyjąłem ją do mojej szkoły.
08:31
I admittedPrzyznał her in my schoolszkoła.
155
499938
3536
Możecie pytać, po co mówię
08:35
You will be askingpytając, then, why should I mentionwzmianka about
156
503474
2906
08:38
the admissionWstęp of a girldziewczyna in a schoolszkoła?
157
506380
2502
o przyjęciu dziewczynki do szkoły?
Tak, muszę o tym wspomnieć.
08:40
Yes, I mustmusi mentionwzmianka it.
158
508882
2055
08:42
It maymoże be takenwzięty for grantedZgoda in CanadaKanada,
159
510937
3085
To może być oczywiste w Kanadzie,
w Stanach, w wielu krajach rozwiniętych,
08:46
in AmericaAmeryka, in manywiele developedrozwinięty countrieskraje,
160
514022
3827
08:49
but in poorubogi countrieskraje,
161
517849
2458
ale w biednych krajach,
08:52
in patriarchalpatriarchalnych societiesspołeczeństwa, in tribalplemienny societiesspołeczeństwa,
162
520307
3568
w społeczeństwach
patriarchalnych i plemiennych
08:55
it's a bigduży eventzdarzenie for the life of girldziewczyna.
163
523875
3614
jest to duże wydarzenie
w życiu dziewczynki.
Zapisanie do szkoły oznacza
08:59
EnrollmentRejestracji in a schoolszkoła meansznaczy
164
527489
3639
09:03
recognitionuznanie of her identitytożsamość and her nameNazwa.
165
531128
5749
uznanie jej osoby i imienia.
09:08
AdmissionWstęp in a schoolszkoła meansznaczy
166
536877
1678
Przyjęcie do szkoły oznacza,
09:10
that she has enteredweszła the worldświat of dreamsmarzenia
167
538555
3682
że wkroczyła do świata marzeń i aspiracji,
09:14
and aspirationsaspiracje
168
542237
1663
09:15
where she can explorebadać her potentialspotencjały
169
543900
3512
gdzie może odkrywać swój potencjał
na przyszłe życie.
09:19
for her futureprzyszłość life.
170
547412
3246
09:22
I have fivepięć sisterssiostry,
171
550658
2079
Mam pięć sióstr
09:24
and noneŻaden of them could go to schoolszkoła,
172
552737
3314
i żadna z nich nie mogła pójść do szkoły.
Zdziwi was to,
09:28
and you will be astonishedzdziwiony,
173
556051
1574
09:29
two weekstygodnie before,
174
557625
4094
ale kiedy dwa tygodnie temu
09:33
when I was fillingNadzienie out the CanadianKanadyjski visaWiza formformularz,
175
561735
4283
wypełniałem wniosek o kanadyjską wizę,
09:38
and I was fillingNadzienie out the familyrodzina partczęść of the formformularz,
176
566018
4665
przy rubryce dotyczącej rodziny
nie mogłem sobie przypomnieć
09:42
I could not recallodwołanie
177
570683
2084
09:44
the surnamesnazwiska of some of my sisterssiostry.
178
572767
4005
nazwisk kilku sióstr.
A powodem było to,
09:48
And the reasonpowód was
179
576772
1849
09:50
that I have never, never seenwidziany the namesnazwy
180
578621
3292
że nigdy nie widziałem ich imion i nazwisk
09:53
of my sisterssiostry writtenpisemny on any documentdokument.
181
581913
5826
na żadnych oficjalnych dokumentach.
09:59
That was the reasonpowód that
182
587739
2940
Dlatego też
10:02
I valuedcenny my daughtercórka.
183
590679
3533
ceniłem swoją córkę.
To, czego mój ojciec
nie mógł dać moim siostrom,
10:06
What my fatherojciec could not give to my sisterssiostry
184
594212
4313
swoim córkom,
10:10
and to his daughterscórki,
185
598525
1755
ja postanowiłem zmienić.
10:12
I thought I mustmusi changezmiana it.
186
600280
4241
Doceniałem inteligencję
10:16
I used to appreciatedoceniać the intelligenceinteligencja
187
604521
3007
10:19
and the brillianceblask of my daughtercórka.
188
607528
3672
i błyskotliwość córki.
Zachęcałem ją, by ze mną siedziała,
10:23
I encouragedzachęcać her to sitsiedzieć with me
189
611200
2594
gdy przychodzili do mnie znajomi.
10:25
when my friendsprzyjaciele used to come.
190
613794
1659
10:27
I encouragedzachęcać her to go with
me to differentróżne meetingsspotkania.
191
615453
4784
Zachęcałem ją,
by chodziła ze mną na różne spotkania.
10:32
And all these good valueswartości,
192
620237
1661
Starałem się wszczepiać w jej osobowość
10:33
I triedwypróbowany to inculcatezaszczepić in her personalityosobowość.
193
621898
3210
te wszystkie dobre wartości.
10:37
And this was not only she, only MalalaMalala.
194
625108
3663
Ale nie tylko u Malali.
Przekazywałem te wartości
10:40
I impartedprzydało all these good valueswartości
195
628771
2736
10:43
to my schoolszkoła, girldziewczyna studentsstudenci
and boychłopak studentsstudenci as well.
196
631507
4543
w mojej szkole zarówno
dziewczynkom, jak i chłopcom.
Używałem edukacji do wyzwolenia.
10:48
I used educationEdukacja for emancipationemancypacji.
197
636050
4379
10:52
I taughtnauczony my girlsdziewczyny,
198
640429
1865
Uczyłem moje dziewczynki,
10:54
I taughtnauczony my girldziewczyna studentsstudenci,
199
642294
1955
uczyłem moje uczennice,
10:56
to unlearnzapomnieć the lessonlekcja of obedienceposłuszeństwo.
200
644249
5069
by oduczyły się zasady posłuszeństwa.
11:01
I taughtnauczony my boychłopak studentsstudenci
201
649318
2965
Uczyłem moich uczniów,
by oduczyli się zasady pseudo-honoru.
11:04
to unlearnzapomnieć the lessonlekcja of so-calledtak zwana pseudo-honorpseudo-cześć.
202
652283
5481
11:13
DearSzanowni Państwo brothersbracia and sisterssiostry,
203
661696
3985
Drodzy bracia i siostry,
staraliśmy się o więcej praw dla kobiet
11:17
we were strivingusiłujący for more rightsprawa for womenkobiety,
204
665681
4583
i walczyliśmy o więcej miejsca
11:22
and we were strugglingwalczy to have more,
205
670264
3622
11:25
more and more spaceprzestrzeń for the womenkobiety in societyspołeczeństwo.
206
673886
4227
dla kobiet w społeczeństwie.
Ale natknęliśmy się na nowe zjawisko.
11:30
But we cameoprawa ołowiana witrażu acrossprzez a newNowy phenomenonzjawisko.
207
678113
3213
11:33
It was lethalśmiertelny to humanczłowiek rightsprawa
208
681326
2493
To było zabójcze dla praw człowieka,
11:35
and particularlyszczególnie to women'skobiet rightsprawa.
209
683819
3448
a w szczególności dla praw kobiet.
11:39
It was callednazywa TalibanizationTalibanizacji.
210
687267
4677
To była talibanizacja.
Oznacza ona całkowitą negację
11:43
It meansznaczy a completekompletny negationNegacja
211
691944
3688
11:47
of women'skobiet participationudział
212
695632
2210
uczestnictwa kobiet
11:49
in all politicalpolityczny, economicalekonomiczne and socialspołeczny activitieszajęcia.
213
697842
6195
w aktywności politycznej,
ekonomicznej i społecznej.
11:56
HundredsSetki of schoolsszkoły were lostStracony.
214
704037
3547
Setki szkół zamknięto.
Dziewczynkom zakazano chodzić do szkoły.
11:59
GirlsDziewczyn were prohibitedzabroniony from going to schoolszkoła.
215
707584
6231
12:05
WomenKobiety were forcedwymuszony to wearmieć na sobie veilswelony
216
713815
3706
Kobietom nakazano nosić chusty
i zakazano im chodzić na bazary.
12:09
and they were stoppedzatrzymany from going to the marketsrynki.
217
717521
3556
12:13
MusiciansMuzycy were silencedwyciszony,
218
721077
2584
Muzycy byli uciszani,
dziewczęta były bite,
12:15
girlsdziewczyny were floggedchłostany
219
723661
1957
12:17
and singersśpiewacy were killedzabity.
220
725618
3483
a piosenkarzy mordowano.
12:21
MillionsMiliony were sufferingcierpienie,
221
729101
1874
Miliony ludzi cierpiały,
12:22
but fewkilka spokeprzemówił,
222
730975
3245
ale tylko garstka protestowała.
To było najbardziej przerażające,
12:26
and it was the mostwiększość scarystraszny thing
223
734220
2224
gdy otaczają cię tacy ludzie,
12:28
when you have all around suchtaki people
224
736444
6086
12:34
who killzabić and who flogFlog,
225
742530
2026
którzy mordują i biją,
a ty walczysz o swoje prawa.
12:36
and you speakmówić for your rightsprawa.
226
744556
1296
12:37
It's really the mostwiększość scarystraszny thing.
227
745852
4207
To jest naprawdę przerażające.
12:42
At the agewiek of 10,
228
750059
1893
Mając 10 lat,
Malala się sprzeciwiła i zawalczyła
12:43
MalalaMalala stoodstał, and she stoodstał for the right
229
751952
4244
12:48
of educationEdukacja.
230
756196
2311
o swoje prawo do nauki.
Napisała pamiętnik na blogu BBC,
12:50
She wrotenapisał a diaryPamiętnik for the BBCBBC blogblog,
231
758507
4772
sama się zgłosiła
12:55
she volunteeredzgłosić się na ochotnika herselfsię
232
763279
2204
do filmu dokumentalnego New York Timesa
12:57
for the NewNowy YorkYork TimesRazy documentariesfilmy dokumentalne,
233
765483
3594
13:01
and she spokeprzemówił from everykażdy platformPlatforma she could.
234
769077
4916
i przemawiała korzystając
z każdego możliwego kanału.
Jej głos był najsilniejszy.
13:05
And her voicegłos was the mostwiększość powerfulpotężny voicegłos.
235
773993
4388
13:10
It spreadrozpiętość like a crescendocrescendo all around the worldświat.
236
778381
6253
Roznosił się po całym świecie.
To dlatego talibowie
13:16
And that was the reasonpowód the TalibanTalibowie
237
784634
1852
13:18
could not toleratetolerować her campaignkampania,
238
786486
4331
nie mogli dłużej tego tolerować.
9 października 2012
13:22
and on OctoberPaździernik 9 2012,
239
790817
2849
13:25
she was shotstrzał in the headgłowa at pointpunkt blankpusty rangezasięg.
240
793666
5749
Malala została postrzelona
w głowę z bliskiej odległości.
13:31
It was a doomsdayDoomsday for my familyrodzina and for me.
241
799415
4145
Dla mnie i rodziny był to koniec świata.
Świat zmienił się w wielką czarną dziurę.
13:35
The worldświat turnedobrócony into a bigduży blackczarny holeotwór.
242
803560
5819
13:41
While my daughtercórka was
243
809379
1666
Gdy moja córka
13:43
on the vergeskraj of life and deathśmierć,
244
811045
3452
była na granicy życia i śmierci,
wyszeptałem żonie na ucho:
13:46
I whisperedszepnął into the earsuszy of my wifeżona,
245
814497
3839
13:50
"Should I be blamedobwiniony for what happenedstało się
246
818336
3102
"Czy powinienem się winić za to,
co się przydarzyło mojej i twojej córce?".
13:53
to my daughtercórka and your daughtercórka?"
247
821438
3676
A ona powiedziała mi:
13:57
And she abruptlynagle told me,
248
825114
2521
"Proszę, nie obwiniaj się.
13:59
"Please don't blamewinić yourselfsiebie.
249
827635
2511
Walczyłeś w słusznej sprawie.
14:02
You stoodstał for the right causeprzyczyna.
250
830146
3216
Ryzykowałeś życiem za prawdę,
14:05
You put your life at stakestawka
251
833362
2135
14:07
for the causeprzyczyna of truthprawda,
252
835497
1403
14:08
for the causeprzyczyna of peacepokój,
253
836900
1181
pokój i edukację.
14:10
and for the causeprzyczyna of educationEdukacja,
254
838081
2108
14:12
and your daughtercórka in inspirednatchniony from you
255
840189
2049
Zainspirowałeś córkę
14:14
and she joinedDołączył you.
256
842238
2231
i przyłączyła się do ciebie.
Oboje szliście dobrą drogą
14:16
You bothobie were on the right pathścieżka
257
844469
1675
i Bóg będzie ją chronił".
14:18
and God will protectochraniać her."
258
846144
3373
14:21
These fewkilka wordssłowa meantOznaczało a lot to me,
259
849517
3346
Te słowa wiele dla mnie znaczyły
i więcej nie zadałem tego pytania.
14:24
and I didn't askzapytać this questionpytanie again.
260
852863
4111
Gdy Malala była w szpitalu
14:28
When MalalaMalala was in the hospitalszpital,
261
856974
4120
14:33
and she was going throughprzez the severesilny painstrud
262
861094
3247
i bardzo cierpiała,
14:36
and she had had severesilny headachesbóle głowy
263
864341
2520
miała silne bóle głowy,
14:38
because her facialwytryski na twarz nervenerw was cutciąć down,
264
866861
3188
bo nerw twarzowy był uszkodzony,
14:42
I used to see a darkciemny shadowcień
265
870049
2452
widziałem smutek
na twarzy żony.
14:44
spreadingrozpościerający się on the facetwarz of my wifeżona.
266
872501
5537
14:50
But my daughtercórka never complainedskarżył się.
267
878038
6101
Ale córka nigdy nie narzekała.
Zwykła nam mówić:
14:56
She used to tell us,
268
884139
2061
14:58
"I'm fine with my crookedkrzywy smileuśmiech
269
886200
2051
"Dobrze mi z moim krzywym uśmiechem
15:00
and with my numbnessdrętwienie in my facetwarz.
270
888251
2742
i z paraliżem twarzy.
Będzie dobrze, nie martwcie się".
15:02
I'll be okay. Please don't worrymartwić się."
271
890993
2079
15:05
She was a solaceSolace for us,
272
893072
2129
Była naszą pociechą
15:07
and she consoledpocieszał us.
273
895201
2897
i nas pocieszała.
15:12
DearSzanowni Państwo brothersbracia and sisterssiostry,
274
900120
4221
Drodzy bracia i siostry,
nauczyła nas wytrwałości
15:16
we learnednauczyli from her how to be resilientelastyczne
275
904341
2622
w trudnych chwilach.
15:18
in the mostwiększość difficulttrudny timesczasy,
276
906963
3305
15:22
and I'm gladzadowolony to sharedzielić with you
277
910268
3008
Miło mi wam powiedzieć,
15:25
that despitepomimo beingistota an iconIkona
278
913276
5892
że będąc ikoną
walki o prawa dzieci i kobiet,
15:31
for the rightsprawa of childrendzieci and womenkobiety,
279
919168
2829
15:33
she is like any 16-year-rok oldstary girldziewczyna.
280
921997
5293
Malala jest jednocześnie
jak każda szesnastolatka.
Płacze, gdy nie dokończy zadania domowego,
15:39
She crieskrzyki when her homeworkPraca domowa is incompleteniekompletny.
281
927290
5132
kłóci się z braćmi
15:44
She quarrelskłótnie with her brothersbracia,
282
932422
2068
15:46
and I am very happyszczęśliwy for that.
283
934490
3723
i bardzo się z tego cieszę.
Ludzie pytają mnie,
15:50
People askzapytać me,
284
938213
2403
15:52
what specialspecjalny is in my mentorshipmentoringu
285
940616
3492
czym wyróżnia się mój wychowanie,
że Malala jest taka odważna,
15:56
whichktóry has madezrobiony MalalaMalala so boldpogrubienie
286
944108
2540
15:58
and so courageousodważny and so vocalwokalne and poisedgotowy?
287
946648
4492
pewna siebie i opanowana?
Odpowiadam: "Nie pytajcie, co zrobiłem,
16:03
I tell them, don't askzapytać me what I did.
288
951140
6275
16:09
AskZapytaj me what I did not do.
289
957415
3861
pytajcie, czego nie zrobiłem".
Nie podciąłem jej skrzydeł, to wszystko.
16:13
I did not clipspinacz her wingsskrzydełka, and that's all.
290
961276
5257
Dziękuję bardzo.
16:18
Thank you very much.
291
966533
2882
16:21
(ApplauseAplauz)
292
969415
5496
(Brawa)
Dziękuję. Bardzo dziękuję. Dziękuję.
16:26
Thank you. Thank you very much. Thank you. (ApplauseAplauz)
293
974911
4000
(Brawa)
Translated by Maciej Mackiewicz
Reviewed by Mateusz Radziwonowicz

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Ziauddin Yousafzai - Education activist
Despite an attack on his daughter Malala in 2012, Ziauddin Yousafzai continues his fight to educate children in the developing world.

Why you should listen

Ziauddin Yousafzai is an educator, human rights campaigner and social activist. He hails from Pakistan's Swat Valley where, at great personal risk among grave political violence, he peacefully resisted the Taliban's efforts to shut down schools and kept open his own school. He also inspired his daughter, Malala Yousafzai, to raise her voice to promote the rights of children to an education. Ziauddin is the co-founder and serves as the Chairman of the Board for the Malala Fund. 

He also serves as the United Nations Special Advisor on Global Education and also the educational attaché to the Pakistani Consulate in Birmingham, UK.

More profile about the speaker
Ziauddin Yousafzai | Speaker | TED.com