TED2018
Emily Levine: How I made friends with reality
Emily Levine: Gerçeklikle nasıl arkadaş oldum
Filmed:
Readability: 4
2,276,380 views
Zekâsı ve bilgeliğiyle tanınan Emily Levine bir komedyen ve filozof olarak hayattaki nihai zorluğuyla yüzleşiyor: ölmekle dalga geçiyor. Bu içsel konuşmada bizi gerçeklikle arkadaş olmaya ve ölümle barış içinde olmaya dair bir yolculuğa çıkarıyor. Levine'e göre hayat çok büyük bir hediye ve ''hayatı yapabileceğiniz en iyi şekilde zenginleştiriyorsunuz ve sonra onu geri veriyorsunuz.''
Emily Levine - Philosopher-comic
Humorist, writer and trickster Emily Levine riffs on science and the human condition. Full bio
Humorist, writer and trickster Emily Levine riffs on science and the human condition. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
I'm going to first tell you something that
in my grandmother
in my grandmother
0
758
3742
Size büyükannemin
tam beş kez oflayacağı
tam beş kez oflayacağı
00:16
would've elicited a five-oy alarm:
1
4524
2737
bir şey söyleyeceğim:
00:19
"Oy-oy-oy-oy-oy."
2
7286
1262
''Of, of, of, of, of''
00:20
(Laughter)
3
8572
1150
(Kahkahalar)
00:21
And here it is ...
are you ready?
are you ready?
4
9746
3285
İşte geliyor...
Hazır mısınız?
Hazır mısınız?
00:25
OK.
5
13522
1150
Pekâlâ.
00:27
I have stage IV lung cancer.
6
15730
3736
4. evresinde akciğer kanseriyim.
00:32
Oh, I know, "poor me."
7
20269
1302
''Ah canım'' diyeceksiniz,
00:33
I don't feel that way.
8
21595
1242
Ben öyle hissetmiyorum.
00:34
I'm so OK with it.
9
22861
2051
Bununla barışığım.
00:37
And granted, I have certain advantages --
10
25380
2139
Ayrıca belli başlı avantajları var --
00:39
not everybody can take
so cavalier an attitude.
so cavalier an attitude.
11
27543
2657
herkes bunu böyle bir
kibirle karşılayamaz.
kibirle karşılayamaz.
00:42
I don't have young children.
12
30224
1524
Küçük çocuklarım yok.
00:44
I have a grown daughter who's
brilliant and happy and wonderful.
brilliant and happy and wonderful.
13
32355
3688
Yetişkin bir kızım var,
kendisi mutlu, zeki ve harika biri.
kendisi mutlu, zeki ve harika biri.
00:48
I don't have huge financial stress.
14
36674
3022
Öyle büyük ekonomik sıkıntım da yok.
00:52
My cancer isn't that aggressive.
15
40711
2010
Kanserim agresif değil.
00:54
It's kind of like
the Democratic leadership --
the Democratic leadership --
16
42745
2220
Az çok Demokratların liderliği gibi,
00:56
(Laughter)
17
44989
3683
(Kahkahalar)
01:00
not convinced it can win.
18
48696
1866
kazanabileceğinden süpheliyim.
01:02
It's basically just sitting there,
19
50586
1650
Orada öylece oturmuş,
01:04
waiting for Goldman Sachs
to give it some money.
to give it some money.
20
52260
2336
Goldman Sachs'in
işe biraz para yatırmasını bekliyor.
işe biraz para yatırmasını bekliyor.
01:06
(Laughter)
21
54620
1015
(Kahkahalar)
01:07
(Applause)
22
55659
4889
(Alkışlar)
01:12
Oh, and the best thing of all --
23
60572
2833
Ve hepsinden de iyisi...
01:15
I have a major accomplishment
under my belt.
under my belt.
24
63429
3468
Hâlihazırda bir başarıya imza attım.
01:18
Yes.
25
66921
1151
Evet.
01:20
I didn't even know it until someone
tweeted me a year ago.
tweeted me a year ago.
26
68096
3904
Bir yıl önce biri bana
tvitleyene kadar haberim bile yoktu.
tvitleyene kadar haberim bile yoktu.
01:24
And here's what they said:
27
72024
2222
İşte söylenen şey:
01:26
"You are responsible
28
74270
2221
''Sen Amerikan erkeğinin
01:28
for the pussification
of the American male."
of the American male."
29
76515
3059
kancıklaştırılmasından sorumlusun.''
01:32
(Laughter)
30
80039
1830
(Kahkahalar)
01:33
(Applause)
31
81893
3851
(Alkışlar)
01:37
Not that I can take
all the credit, but ...
all the credit, but ...
32
85768
2802
Tabii tüm başarıyı
kendime atfedemem ama...
kendime atfedemem ama...
01:40
(Laughter)
33
88594
4238
(Kahkahalar)
01:44
But what if you don't have my advantages?
34
92856
3929
Peki ya siz benim avantajlarıma
sahip değilseniz?
sahip değilseniz?
01:48
The only advice I can give you
is to do what I did:
is to do what I did:
35
96809
3674
Size verebileceğim tek tavsiye
benim yaptığımı yapmanız:
benim yaptığımı yapmanız:
01:52
make friends with reality.
36
100507
2696
gerçeklikle arkadaş olun.
01:55
You couldn't have a worse relationship
with reality than I did.
with reality than I did.
37
103634
3772
Gerçeklikle benim kurduğumdan
daha kötü bir ilişki kuramazdınız.
daha kötü bir ilişki kuramazdınız.
02:00
From the get-go,
38
108003
2488
En başından beri,
02:02
I wasn't even attracted to reality.
39
110515
2322
gerçekliğe hiç ilgi duymadım.
02:05
If they'd had Tinder when I met reality,
40
113376
2707
Ben gerçeklikle tanıştığımda
Tinder var olsaydı
Tinder var olsaydı
02:08
I would have swiped left
41
116107
1190
hemen sola kaydırırdım
02:09
and the whole thing would have been over.
42
117321
1993
ve her şey bitmiş olurdu.
02:11
(Laughter)
43
119338
1666
(Kahkahalar)
02:13
And reality and I --
44
121028
1989
Gerçeklik ve ben...
02:15
we don't share the same values,
the same goals --
the same goals --
45
123041
3395
aynı değerlere, aynı amaçlara
sahip değiliz.
sahip değiliz.
02:18
(Laughter)
46
126460
1007
(Kahkahalar)
02:19
To be honest, I don't have goals;
47
127491
2699
Dürüst olmak gerekirse
benim amaçlarım da yok;
benim amaçlarım da yok;
02:22
I have fantasies.
48
130214
1601
fantezilerim var.
02:24
They're exactly like goals
but without the hard work.
but without the hard work.
49
132388
3690
Tıpkı amaç gibiler
ama çok çalışma diye bir şey yok.
ama çok çalışma diye bir şey yok.
02:28
(Laughter)
50
136102
1950
(Kahkahalar)
02:30
(Applause)
51
138076
1429
(Alkışlar)
02:31
I'm not a big fan of hard work,
52
139529
3246
Çok çalışma yanlısı değilim,
02:34
but you know reality --
53
142799
1898
ama gerçekliği biliyorsunuz...
02:36
it's either push, push, push, push, push
54
144721
2969
sürekli itekliyor sizi,
02:39
through its agent,
the executive brain function --
the executive brain function --
55
147714
4313
bunu idari beyin fonksiyonuyla yapıyor,
ölmenin ''oley!'' dediğiniz yanı:
02:44
one of the "yays" of dying:
56
152051
1545
02:45
my executive brain function
won't have me to kick around anymore.
won't have me to kick around anymore.
57
153620
3623
idari beyin fonksiyonum artık
bana bir şeyleri tekmeletmeyecek.
bana bir şeyleri tekmeletmeyecek.
02:49
(Laughter)
58
157267
4046
(Kahkahalar)
02:53
But something happened
59
161337
3305
Ancak bir şey oldu,
02:56
that made me realize
60
164666
4205
aslında gerçekliğin
03:00
that reality may not be reality.
61
168895
4334
gerçek olmayabileceğini fark ettim.
03:05
So what happened was,
62
173566
1522
Olan şey şuydu,
03:07
because I basically wanted reality
to leave me alone --
to leave me alone --
63
175112
4460
gerçekliğin beni
yalnız bırakmasını istediğim için...
yalnız bırakmasını istediğim için...
03:11
but I wanted to be left alone
in a nice house
in a nice house
64
179596
2993
ama tabii son model bir fırın
ve derin donduruculu,
ve derin donduruculu,
03:14
with a Wolf range
and Sub-Zero refrigerator ...
and Sub-Zero refrigerator ...
65
182613
3766
çok güzel bir evde
yoga dersleriyle
yoga dersleriyle
03:18
private yoga lessons --
66
186403
2351
yalnız kalmak istiyordum...
03:20
I ended up with
a development deal at Disney.
a development deal at Disney.
67
188778
3725
İsteğim Disney'de
geliştirme anlaşmasıyla neticelendi.
geliştirme anlaşmasıyla neticelendi.
03:24
And one day I found myself
in my new office
in my new office
68
192527
3459
Bir gün ofisimin
Pamul Prenses'in Cüceleri Caddesi'nde
olduğunu fark ettim.
olduğunu fark ettim.
03:28
on Two Dopey Drive --
69
196010
2315
03:30
(Laughter)
70
198349
2990
(Kahkahalar)
03:33
which reality thought
I should be proud of ...
I should be proud of ...
71
201363
3080
Gerçeklik bundan
gurur duymamı bekliyordu.
gurur duymamı bekliyordu.
03:36
(Laughter)
72
204467
1150
(Kahkahalar)
03:37
And I'm staring at the present
they sent me to celebrate my arrival --
they sent me to celebrate my arrival --
73
205641
4406
Bir de gelişimi kutlamak için
bana gönderdikleri hediyeye bakıyordum,
bana gönderdikleri hediyeye bakıyordum,
03:42
not the Lalique vase or the grand piano
I've heard of other people getting,
I've heard of other people getting,
74
210071
5094
diğer insanlara verildiğini duyduğum
Lalique vazo veya büyük piyano değil,
Lalique vazo veya büyük piyano değil,
03:47
but a three-foot-tall,
stuffed Mickey Mouse
stuffed Mickey Mouse
75
215189
3357
90 cm uzunluğunda
Mickey Mouse peluşu,
Mickey Mouse peluşu,
03:50
(Laughter)
76
218570
1015
(Kahkahalar)
03:51
with a catalog, in case I wanted
to order some more stuff
to order some more stuff
77
219609
2858
içinde başka bir şey daha
sipariş ederim diye katalog vardı,
sipariş ederim diye katalog vardı,
03:54
that didn't jive with my aesthetic.
78
222491
2004
göz zevkime hiç uymadı tabii.
03:56
(Laughter)
79
224519
1037
(Kahkahalar)
03:57
And when I looked up in the catalog
80
225580
1746
Kataloğa göz atıp
03:59
to see how much
this three-foot-high mouse cost,
this three-foot-high mouse cost,
81
227350
4358
90 cm'lik farenin fiyatına baktığımda
04:03
here's how it was described ...
82
231732
2824
şöyle tarif ediliyordu;
04:07
"Life-sized."
83
235603
2328
''Gerçek boyutlarında''
04:09
(Laughter)
84
237955
4838
(Kahkahalar)
04:14
And that's when I knew.
85
242817
1659
İşte o zaman anladım.
04:16
Reality wasn't "reality."
86
244878
2395
Gerçeklik ''gerçek'' değildi.
04:19
Reality was an imposter.
87
247297
1958
Gerçeklik bir sahtekârdı.
04:21
So I dived into quantum physics
and chaos theory
and chaos theory
88
249937
4501
Asıl gerçekliği bulmak için
04:26
to try to find actual reality,
89
254462
2146
kuantum fiziği ve kaos teorisine daldım
04:28
and I've just finished a movie --
90
256632
1645
ve daha yeni bir film çektim,
04:30
yes, finally finished --
91
258301
2200
evet, sonunda bunlarla ilgili
04:32
about all that,
92
260525
1178
bir filmi yeni bitirdim,
04:33
so I won't go into it here,
93
261727
1305
ayrıntısına girmeyeceğim,
04:35
and anyway, it wasn't until
after we shot the movie,
after we shot the movie,
94
263056
2466
filmi çektikten sonra
04:37
when I broke my leg
and then it didn't heal,
and then it didn't heal,
95
265546
2062
bacağımı kırdım ve iyileşmedi,
04:39
so then they had to do
another surgery a year later,
another surgery a year later,
96
267632
2441
bir sene sonra tekrar
bir ameliyat gerekti,
bir ameliyat gerekti,
04:42
and then that took a year --
97
270097
1371
bu da bir sene sürünce
iki yıl tekerlekli sandalye kullandım
04:43
two years in a wheelchair,
98
271492
1257
04:44
and that's when I came
into contact with actual reality:
into contact with actual reality:
99
272773
5950
ve işte o zaman
asıl gerçeklikle irtibat kurdum:
asıl gerçeklikle irtibat kurdum:
04:50
limits.
100
278747
1365
sınırlar.
04:52
Those very limits I'd spent
my whole life denying
my whole life denying
101
280598
3030
Hayatım boyunca inkâr ettiğim
04:55
and pushing past and ignoring
102
283652
2313
görmezden geldiğim bu sınırlar
04:59
were real,
103
287466
1567
gerçekti...
05:01
and I had to deal with them,
104
289057
2337
ve onlarla baş etmek zorunda kaldım,
05:03
and they took imagination,
creativity and my entire skill set.
creativity and my entire skill set.
105
291418
5691
Bunun için hayalgücüm, yaratıcılığım
ve tüm yeteneklerimi kullanmam gerekti.
ve tüm yeteneklerimi kullanmam gerekti.
05:09
It turned out I was great
at actual reality.
at actual reality.
106
297461
4381
Asıl gerçeklik konusunda
çok iyi olduğum ortaya çıktı.
çok iyi olduğum ortaya çıktı.
05:14
I didn't just come to terms with it,
107
302289
1715
Onunla öylece anlaşmaya varmadım,
05:16
I fell in love.
108
304028
1594
ona aşık oldum.
05:17
And I should've known,
109
305646
1461
Şunu da bilmeliydim ki
05:19
given my equally shaky
relationship with the zeitgeist ...
relationship with the zeitgeist ...
110
307131
3982
Zeitgeist felsefesiyle olan
çalkantılı ilişkimi düşününce...
çalkantılı ilişkimi düşününce...
05:24
I'll just say, if anyone
is in the market for a Betamax --
is in the market for a Betamax --
111
312167
4196
Şu kadarını söyleyeyim,
eski tip bir kaset çalar arıyorsanız...
eski tip bir kaset çalar arıyorsanız...
05:28
(Laughter)
112
316387
1994
(Kahkahalar)
05:30
I should have known that the moment
I fell in love with reality,
I fell in love with reality,
113
318784
3848
Gerçekliğe aşık olduğum o an
bilmeliydim ki
bilmeliydim ki
05:34
the rest of the country would decide
to go in the opposite direction.
to go in the opposite direction.
114
322656
3283
dünyanın kalanı zıt yöne doğru
gitmeye karar verecekti.
gitmeye karar verecekti.
05:37
(Laughter)
115
325963
2309
(Kahkahalar)
05:40
But I'm not here to talk about Trump
or the alt-right or climate-change deniers
or the alt-right or climate-change deniers
116
328296
4545
Burada amacım Trump, aşırı sağ
veya iklim değişikli şüphecileri hakkında
veya iklim değişikli şüphecileri hakkında
05:44
or even the makers of this thing,
117
332865
2390
ya da bu şeyi yapanlar
hakkında konuşmak değil,
hakkında konuşmak değil,
05:47
which I would have called a box,
118
335279
1866
bunun bir kutu olduğunu söylerdim,
05:49
except that right here, it says,
119
337169
2885
ama tam burada diyor ki
05:52
"This is not a box."
120
340078
2687
''Bu bir kutu değildir.''
05:54
(Laughter)
121
342789
4516
(Kahkahalar)
05:59
They're gaslighting me.
122
347329
2138
Beni aklımdan şüphe ettiriyorlar!
06:01
(Laughter)
123
349491
1662
(Kahkahalar)
06:03
(Applause)
124
351177
2636
(Alkışlar)
06:06
But what I do want to talk about
125
354701
4731
Ama asıl konuşmak istediğim
06:11
is a personal challenge to reality
126
359456
5118
gerçekliğe dair kişisel bir zorluk,
06:16
that I take personally,
127
364598
2647
benim için kişisel
06:19
and I want to preface it
by saying that I absolutely love science.
by saying that I absolutely love science.
128
367269
6677
ve buna bilime olan sevgimi vurgulayarak
giriş yapmak istiyorum.
giriş yapmak istiyorum.
06:26
I have this --
129
374316
1381
Ben kendim,
06:27
not a scientist myself --
130
375721
1964
bir bilim insanı değilim ama...
06:29
but an uncanny ability to understand
everything about science,
everything about science,
131
377709
4818
bilimle ilgili her şeyi anlamaya yönelik
esrarengiz bir yeteneğim var,
esrarengiz bir yeteneğim var,
06:34
except the actual science --
132
382551
1883
bilimin kendisi hariç ama --
06:36
(Laughter)
133
384458
1001
(Kahkahalar)
06:37
which is math.
134
385483
1198
yani matematik.
06:38
But the most outlandish concepts
make sense to me.
make sense to me.
135
386705
4275
En aykırı konseptler bile
mantıklı geliyor.
mantıklı geliyor.
06:44
The string theory;
136
392968
1389
Sicim teorisi;
06:46
the idea that all of reality emanates
from the vibrations of these teeny --
from the vibrations of these teeny --
137
394381
4168
tüm gerçekliğin o minicik şeylerin
titreşiminden yayıldığı fikri...
titreşiminden yayıldığı fikri...
06:50
I call it "The Big Twang."
138
398573
1912
Ben ona ''Büyük Tıngırtı'' diyorum.
06:52
(Laughter)
139
400509
1259
(Kahkahalar)
06:54
Wave-particle duality:
140
402405
1997
Dalga-partikül ikilisi:
06:56
the idea that one thing
can manifest as two things ...
can manifest as two things ...
141
404426
3641
bir şeyin kendisini iki şey olarak
gösterebileceği fikri...
gösterebileceği fikri...
07:00
you know?
142
408091
1151
biliyorsunuzdur,
07:01
That a photon can manifest
as a wave and a particle
as a wave and a particle
143
409266
3822
bir foton dalga olarak da
partikül olarak da ortaya çıkabilir,
partikül olarak da ortaya çıkabilir,
07:05
coincided with my deepest intuitions
144
413112
2361
en derin sezgilerimle bunu harmanlayınca
07:07
that people are good and bad,
145
415497
1683
insanlar iyi ve kötü olabilir,
07:09
ideas are right and wrong.
146
417204
2090
fikirler de doğru ve yanlış.
07:11
Freud was right about penis envy
147
419318
2280
Freud penis kıskançlığı konusunda haklıydı
07:13
and he was wrong about who has it.
148
421622
2580
ve ona kimin sahip olduğu
konusunda yanıldı.
konusunda yanıldı.
07:16
(Laughter)
149
424226
3589
(Kahkahalar)
07:19
(Applause)
150
427839
2524
(Alkışlar)
07:22
Thank you.
151
430387
1243
Teşekkür ederim.
07:23
(Applause)
152
431654
1007
(Alkışlar)
07:24
And then there's this slight
variation on that,
variation on that,
153
432685
3391
Bir de bunun üzerine
küçük bir varyasyon var,
küçük bir varyasyon var,
07:28
which is reality looks like two things,
154
436100
2683
gerçeklik iki şey gibi görünebilir,
07:30
but it turns out to be the interaction
of those two things,
of those two things,
155
438807
4158
ama aslında bu iki şeyin etkileşimidir,
07:34
like space -- time,
156
442989
2148
uzay ve zaman gibi,
07:37
mass -- energy
157
445161
1641
kütle ve enerji,
07:38
and life and death.
158
446826
3250
yaşam ve ölüm gibi.
07:42
So I don't I understand --
159
450444
1529
O yüzden şunu anlayamıyorum,
07:43
I simply just don't understand
160
451997
3070
gerçekten anlamıyorum,
07:47
the mindset of people who are out
to "defeat death" and "overcome death."
to "defeat death" and "overcome death."
161
455091
4365
''ölümü yenmek'' için uğraşan
insanların kafa yapısını anlamıyorum.
insanların kafa yapısını anlamıyorum.
07:51
How do you do that?
162
459480
1592
Bunu nasıl yapabilirsiniz?
07:53
How do you defeat death
without killing off life?
without killing off life?
163
461096
2836
Hayatı öldürmeden
ölümü nasıl yeniyorsunuz?
ölümü nasıl yeniyorsunuz?
07:56
It doesn't make sense to me.
164
464539
2215
Bana bir şey ifade etmiyor.
07:58
I also have to say,
165
466778
1932
Şunu da söylemeliyim,
08:00
I find it incredibly ungrateful.
166
468734
3768
bunu inanılmaz bir
nankörlük olarak görüyorum.
nankörlük olarak görüyorum.
08:04
I mean, you're given
this extraordinary gift --
this extraordinary gift --
167
472526
2765
Size olağanüstü bir hediye veriliyor:
08:07
life --
168
475315
1386
hayat...
08:08
but it's as if you had asked Santa
for a Rolls-Royce Silver Shadow
for a Rolls-Royce Silver Shadow
169
476725
4658
ama siz Noel Baba'dan
Rolls Royce araba istemişsiniz de
Rolls Royce araba istemişsiniz de
08:13
and you had gotten
a salad spinner instead.
a salad spinner instead.
170
481407
2712
onun yerine salata karıştırıcısı
gelmiş gibisiniz.
gelmiş gibisiniz.
08:16
You know, it's the beef --
171
484672
2348
Burada önemli nokta,
08:19
the beef with it is that it comes
with an expiration date.
with an expiration date.
172
487044
3821
bunların bir son kullanma tarihi var.
08:22
Death is the deal breaker.
173
490889
1794
Ölüm anlaşmayı bozuyor.
08:25
I don't get that.
174
493954
1151
İşte bunu anlamıyorum.
08:27
I don't understand --
175
495129
1151
Anlamıyorum,
08:28
to me, it's disrespectful.
176
496304
1644
çünkü benim için saygısızca.
08:29
It's disrespectful to nature.
177
497972
1883
Doğaya saygısızlık.
08:32
The idea that we're going
to dominate nature,
to dominate nature,
178
500404
2473
Doğaya baskın çıkma anlayışı,
08:34
we're going to master nature,
179
502901
2182
doğanın efendisi olma anlayışı,
08:37
nature is too weak
to withstand our intellect --
to withstand our intellect --
180
505107
3880
doğanın zekâmız karşısında
çok zayıf olduğu anlayışı...
çok zayıf olduğu anlayışı...
08:41
no, I don't think so.
181
509884
2796
ben öyle düşünmüyorum.
Siz de benim kadar
kuantum fiziği okumuşsunuzdur,
kuantum fiziği okumuşsunuzdur,
08:45
I think if you've actually read
quantum physics as I have --
quantum physics as I have --
182
513055
3420
08:48
well, I read an email
from someone who'd read it, but --
from someone who'd read it, but --
183
516499
2872
yani aslında fizik okuyan birinden
bir eposta okumuşluğum var...
bir eposta okumuşluğum var...
08:51
(Laughter)
184
519395
3873
(Kahkahalar)
08:55
You have to understand
185
523292
1247
Şunu anlamanız lazım ki
08:56
that we don't live in Newton's
clockwork universe anymore.
clockwork universe anymore.
186
524563
3833
artık Newton'ın
saat misali evreninde yaşamıyoruz.
saat misali evreninde yaşamıyoruz.
09:00
We live in a banana peel universe,
187
528420
3205
Bir muz kabuğu evreninde yaşıyoruz
09:03
and we won't ever be able
to know everything
to know everything
188
531649
3680
ve her şeyi bilemeyeceğiz
veya her şeyi kontrol edemeyeceğiz,
09:07
or control everything
189
535353
1646
09:09
or predict everything.
190
537023
1483
her şeyi tahmin edemeyeceğiz.
09:10
Nature is like a self-driving car.
191
538530
2207
Doğa sürücüsüz bir araba gibi.
09:12
The best we can be is like
the old woman in that joke --
the old woman in that joke --
192
540761
3333
Bu durumda olabileceğimizin en iyisi
o fıkradaki yaşlı kadın...
o fıkradaki yaşlı kadın...
09:16
I don't know if you've heard it.
193
544118
1822
Hiç duydunuz mu bilmiyorum.
09:18
An old woman is driving
194
546252
2323
Yaşlı bir kadın araba sürüyor,
09:20
with her middle-aged daughter
in the passenger seat,
in the passenger seat,
195
548599
4229
yanında orta yaşlı kızı var
09:24
and the mother goes
right through a red light.
right through a red light.
196
552852
2399
ve anne kırmızı ışıkta durmadan ilerliyor.
09:27
And the daughter doesn't want to say
anything that makes it sound like,
anything that makes it sound like,
197
555275
4176
Kızı, annesini gücendirecek
bir şey söylemek istemiyor,
bir şey söylemek istemiyor,
09:31
"You're too old to drive,"
198
559475
1694
''Araba sürecek yaşı geçtin'' gibi,
09:33
so she didn't say anything.
199
561193
1811
o yüzden hiçbir şey söylemiyor.
09:35
And then the mother
goes through a second red light,
goes through a second red light,
200
563028
2724
Sonra anne ikinci kez
kırmızı ışıkta geçiyor,
kırmızı ışıkta geçiyor,
09:37
and the daughter,
as tactfully as possible,
as tactfully as possible,
201
565776
2374
bu sefer kızı mümkün olduğunca
dikkatli bir şekilde
dikkatli bir şekilde
09:40
says, "Mom, are you aware
202
568174
2155
''Anne farkında mısın?'' diyor,
09:42
that you just went through
two red lights?"
two red lights?"
203
570353
2238
''İki kez kırmızı ışıkta geçtin.''
09:44
And the mother says, "Oh, am I driving?"
204
572615
1995
Anne şöyle diyor:
''Arabayı ben mi kullanıyorum?''
''Arabayı ben mi kullanıyorum?''
09:46
(Laughter)
205
574634
4181
(Kahkahalar)
09:50
(Applause)
206
578839
4364
(Alkışlar)
09:55
So ...
207
583227
1357
O yüzden...
09:58
and now, I'm going to take a mental leap,
208
586004
4152
Bazı zihinsel ilerlemeler yaşayacağım,
10:02
which is easy for me because
I'm the Evel Knievel of mental leaps;
I'm the Evel Knievel of mental leaps;
209
590180
3889
benim için kolay çünkü zihinsel
ilerlemelerin Evel Knievel'ıyım;
ilerlemelerin Evel Knievel'ıyım;
10:06
my license plate says,
210
594093
1795
plakamda Latince
''Düşünüyorum, öyleyse varım.'' yazıyor.
10:07
"Cogito, ergo zoom."
211
595912
2640
10:11
I hope you're willing
to come with me on this,
to come with me on this,
212
599072
3367
Umarım bana katılmaya isteklisinizdir,
10:14
but my real problem with the mindset
that is so out to defeat death
that is so out to defeat death
213
602463
5620
ama benim asıl sorunum
ölümü yenmeye çalışan zihniyetle,
ölümü yenmeye çalışan zihniyetle,
10:20
is if you're anti-death,
214
608107
3760
ölüm karşıtıysanız
10:23
which to me translates as anti-life,
215
611891
2397
bu benim için hayat karşıtı demek,
10:26
which to me translates as anti-nature,
216
614312
3861
bu da doğa karşıtı demek
10:30
it also translates to me as anti-woman,
217
618197
3131
ve benim için ayrıca kadın karşıtı demek,
10:33
because women have long been
identified with nature.
identified with nature.
218
621352
4306
çünkü kadın eskiden bu yana
doğayla ilişkilendiriliyor.
doğayla ilişkilendiriliyor.
10:37
And my source on this is Hannah Arendt,
219
625682
2242
Bu konudaki kaynağım Hannah Arendt,
10:39
the German philosopher who wrote
a book called "The Human Condition."
a book called "The Human Condition."
220
627948
3627
''İnsanlık Durumu''
kitabının yazarı Alman filozof.
kitabının yazarı Alman filozof.
10:44
And in it, she says that classically,
221
632170
3439
Kitapta klasik bir şekilde
10:47
work is associated with men.
222
635633
2666
işin erkeklerle
ilişkilendirildiğini söylüyor.
ilişkilendirildiğini söylüyor.
10:50
Work is what comes out of the head;
223
638323
2210
İş sadece insan eseri;
10:52
it's what we invent,
224
640557
1276
biz icat ediyoruz,
10:53
it's what we create,
225
641857
1531
biz yaratıyoruz,
10:55
it's how we leave our mark upon the world.
226
643412
2640
dünyaya izimizi bu şekilde bırakıyoruz.
10:59
Whereas labor is associated with the body.
227
647434
4442
Doğum ise bedenle alakalı.
11:03
It's associated with the people
who perform labor
who perform labor
228
651900
2791
Doğum gerçekleştiren ve doğan insanlarla
11:06
or undergo labor.
229
654715
1628
ilişkilendirilmiş.
11:08
So to me,
230
656915
2723
Yani benim için,
11:11
the mindset that denies that,
231
659662
4128
bunu inkâr eden zihniyet,
11:15
that denies that we're in sync
with the biorhythms,
with the biorhythms,
232
663814
4313
biyolojik ritimle eş gitmeyi
11:20
the cyclical rhythms of the universe,
233
668151
3087
evrenin döngüsel ritmini
inkâr eden zihniyet
inkâr eden zihniyet
11:23
does not create a hospitable
environment for women
environment for women
234
671262
5654
ne kadınlar için
ne de doğumla ilişkili insanlar için
ne de doğumla ilişkili insanlar için
11:28
or for people associated with labor,
235
676940
2434
yaşanabilir bir çevre yaratmıyorlar,
11:31
which is to say,
236
679398
1514
bu da şu demek oluyor,
11:32
people that we associate
as descendants of slaves,
as descendants of slaves,
237
680936
3419
kölelerin soyundan geldiğini
söylediğimiz insanlar
söylediğimiz insanlar
11:36
or people who perform manual labor.
238
684379
2347
veya doğal doğum yapmış insanlar.
11:39
So here's how it looks
from a banana-peel-universe point of view,
from a banana-peel-universe point of view,
239
687838
5714
Yani muz kabuğu evreni bakış açısından
11:45
from my mindset which I call
"Emily's universe."
"Emily's universe."
240
693576
3335
''Emily'nin evreni'' dediğim
zihniyetten bakınca durum şöyle.
zihniyetten bakınca durum şöyle.
11:49
First of all,
241
697808
1175
Öncelikle,
11:52
I am incredibly grateful for life,
242
700323
5245
hayat için minnettarım,
11:57
but I don't want to be immortal.
243
705592
2067
ama ölümsüz olmak istemiyorum.
12:00
I have no interest in having
my name live on after me.
my name live on after me.
244
708132
4018
Benden sonra ismimin yaşaması
fikri hiç ilgimi çekmiyor.
fikri hiç ilgimi çekmiyor.
12:04
In fact, I don't want it to,
245
712174
2179
Aslında bunu istemiyorum bile,
12:06
because it's been my observation
246
714377
1654
çünkü şunu gözlemledim ki
12:08
that no matter how nice and how brilliant
247
716055
2725
ne kadar zeki, ne kadar iyi,
ne kadar yetenekli olursanız olun,
12:10
or how talented you are,
248
718804
1612
12:12
50 years after you die, they turn on you.
249
720440
2612
Öldükten 50 yıl sonra,
size cephe alıyorlar.
size cephe alıyorlar.
12:15
(Laughter)
250
723076
1476
(Kahkahalar)
12:16
And I have actual proof of that.
251
724576
2515
Buna ilişkin kanıtım var.
12:19
A headline from the Los Angeles Times:
252
727115
3232
Los Angeles Times'tan bir manşet:
12:22
"Anne Frank: Not so nice after all."
253
730371
3131
''Anne Frank: O kadar da iyi değilmiş.''
12:25
(Laughter)
254
733526
5270
(Kahkahalar)
12:30
Plus, I love being in sync
255
738820
3362
Ayrıca evrenin döngüsel ritmiyle
12:34
with the cyclical rhythms of the universe.
256
742206
2519
eş gitmeyi çok seviyorum.
12:36
That's what's so extraordinary about life:
257
744749
2269
Hayatın sıradışılığı işte burada:
12:39
it's a cycle of generation,
258
747042
2197
bir nesil döngüsü,
12:41
degeneration,
259
749263
1406
sonra yok oluş
12:42
regeneration.
260
750693
1599
ve yeniden var oluş.
12:44
"I" am just a collection of particles
261
752316
3898
''Ben'' dediğiniz şey
bu görünüşe gelmek için
bu görünüşe gelmek için
12:48
that is arranged into this pattern,
262
756238
2879
bir araya gelmiş partiküller topluluğu,
12:51
then will decompose and be available,
263
759141
2762
ayrışacaklar
12:53
all of its constituent parts, to nature,
264
761927
2547
ve doğaya tabi olacaklar,
12:56
to reorganize into another pattern.
265
764498
2154
sonra da başka bir görünüş kazanacaklar.
12:59
To me, that is so exciting,
266
767779
2459
Bu benim için çok güzel bir şey
13:02
and it makes me even more grateful
to be part of that process.
to be part of that process.
267
770262
4408
ve bu sürecin bir parçası olmak
beni daha çok minnettar yapıyor.
beni daha çok minnettar yapıyor.
13:07
You know,
268
775331
1720
13:09
I look at death now from the point of view
of a German biologist,
of a German biologist,
269
777075
6042
Ölüme Alman bir biyologun
bakış açısıyla bakıyorum,
bakış açısıyla bakıyorum,
13:15
Andreas Weber,
270
783141
1455
Andreas Weber,
13:16
who looks at it as part
of the gift economy.
of the gift economy.
271
784620
3602
hediye ekonomisinin
bir parçası olarak görüyor.
bir parçası olarak görüyor.
13:20
You're given this enormous gift -- life,
272
788246
2778
Siz de bu dev hediyeye sahipsini: Hayat,
13:23
you enrich it as best you can,
273
791048
2343
en iyi şekilde onu zenginleştiriyorsunuz
13:25
and then you give it back.
274
793415
2060
ve sonra geri veriyorsunuz.
13:28
And, you know, Auntie Mame
said, "Life is a banquet" --
said, "Life is a banquet" --
275
796019
3333
Auntie Mame
''Hayat bir ziyafettir'' demişti,
''Hayat bir ziyafettir'' demişti,
13:31
well, I've eaten my fill.
276
799376
2111
ben kendi payımı yedim.
13:34
I have had an enormous appetite for life,
277
802126
2271
Hayata karşı inanılmaz bir iştahım vardı,
13:36
I've consumed life,
278
804421
1223
hayatı tükettim,
13:37
but in death, I'm going to be consumed.
279
805668
2635
şimdi ölümle ben tükeneceğim.
13:40
I'm going into the ground
just the way I am,
just the way I am,
280
808327
3451
Olduğum gibi yerin içine gireceğim
13:43
and there, I invite every microbe
281
811802
2951
ve orada her türlü mikrobun,
13:46
and detritus-er
282
814777
1356
döküntünün,
13:48
and decomposer
283
816157
2150
ayrıştırıcının
paylarını almasını bekliyorum,
13:50
to have their fill --
284
818331
1166
13:51
I think they'll find me delicious.
285
819521
2556
çok lezzetli olduğumu düşüneceklerdir.
13:54
(Laughter)
286
822101
1202
(Kahkahalar)
13:55
I do.
287
823327
1250
Bence öyle.
13:57
So the best thing about my attitude,
I think, is that it's real.
I think, is that it's real.
288
825584
5039
Davranışımın en güzel yanı
bence gerçek olması.
bence gerçek olması.
14:02
You can see it.
289
830647
1326
Bunu görebilirsiniz.
14:03
You can observe it.
290
831997
1151
Gözlemeyebilirsiniz.
14:05
It actually happens.
291
833172
1466
Gerçekten oluyor.
14:06
Well, maybe not my enriching the gift,
292
834662
3715
hediyeyi zenginleştirdiğimi
göremiyor olabilirsiniz,
göremiyor olabilirsiniz,
14:10
I don't know about that --
293
838401
1755
orasını bilemiyorum...
14:12
but my life has certainly
been enriched by other people.
been enriched by other people.
294
840180
3568
ama hayatın kesinlikle
diğer insanlar tarafından zenginleşti.
diğer insanlar tarafından zenginleşti.
14:15
By TED,
295
843772
1205
Örneğin TED,
14:17
which introduced me
to a whole network of people
to a whole network of people
296
845001
3159
beni hayatıma renk katan
14:20
who have enriched my life,
297
848184
2679
dev bir insan ağıyla tanıştırdı,
14:22
including Tricia McGillis,
my website designer,
my website designer,
298
850887
3193
internet sitemin tasarımcısı
Tricia McGillis buna dâhil,
Tricia McGillis buna dâhil,
14:26
who's working with my wonderful daughter
299
854104
2365
internet sitem üzerinde düzenleme yaparak
14:28
to take my website
and turn it into something
and turn it into something
300
856493
3538
sadece bir blog yazarak kullanabileceğim
bir hâle getirmek için
bir hâle getirmek için
14:32
where all I have to do is write a blog.
301
860055
1891
kızımla birlikte çalışıyor.
14:33
I don't have to use
the executive brain function ...
the executive brain function ...
302
861970
2496
İdari beyin fonksiyonumu
kullanmak zorunda değilim.
kullanmak zorunda değilim.
14:36
Ha, ha, ha, I win!
303
864490
3579
Ha ha ha, ben kazandım!
14:40
(Laughter)
304
868093
1099
(Kahkahalar)
14:41
And I am so grateful to you.
305
869216
2658
Size çok minnettarım.
14:44
I don't want to say, "the audience,"
306
872853
2520
''İzleyiciler'' demek istemiyorum,
14:47
because I don't really see it
as we're two separate things.
as we're two separate things.
307
875397
4405
çünkü bizi iki farklı şey
olarak görmüyorum.
olarak görmüyorum.
14:51
I think of it in terms
of quantum physics, again.
of quantum physics, again.
308
879826
5625
Buna yine kuantum fiziğiyle bakıyorum.
14:58
And, you know, quantum physicists
are not exactly sure what happens
are not exactly sure what happens
309
886001
5297
Kuantum fiziğinde
dalga partiküle dönüşürken
dalga partiküle dönüşürken
15:03
when the wave becomes a particle.
310
891322
2598
ne olduğunu tam olarak bilemezsiniz.
15:05
There are different theories --
311
893944
1539
Bu konuda farklı teoriler var,
15:07
the collapse of the wave function,
312
895507
1621
dalga işlevinin düşüşü,
15:09
decoherence --
313
897152
1151
uyum kaybı,
15:10
but they're all agreed on one thing:
314
898327
1716
ama hepsi bir şeyde hemfikirler:
15:12
that reality comes into being
through an interaction.
through an interaction.
315
900067
3069
gerçeklik, etkileşim sonucu
varlık kazanıyor.
varlık kazanıyor.
15:18
(Voice breaking) So do you.
316
906408
1413
Siz de öyle.
15:20
And every audience I've ever had,
317
908628
2340
Beni dinleyen her izleyici kitlesi,
15:22
past and present.
318
910992
1554
geçmişte ve günümüzde.
15:25
Thank you so much for making my life real.
319
913508
3981
Hayatımı gerçek kıldığınız için
size çok teşekkür ediyorum.
size çok teşekkür ediyorum.
15:29
(Applause)
320
917513
1112
(Alkışlar)
15:30
Thank you.
321
918649
1151
Teşekkür ederim.
15:31
(Applause)
322
919824
1460
(Alkışlar)
15:33
Thank you.
323
921308
1169
Teşekkür ederim.
15:34
(Applause)
324
922501
1053
(Alkışlar)
15:35
Thank you.
325
923578
1159
Teşekkür ederim.
15:36
(Applause)
326
924761
1025
(Alkışlar)
15:37
Thank you.
327
925810
1181
Teşekkür ederim.
ABOUT THE SPEAKER
Emily Levine - Philosopher-comicHumorist, writer and trickster Emily Levine riffs on science and the human condition.
Why you should listen
Humorist Emily Levine works a heady vein of humor, cerebral and thoughtful as well as hilarious. Oh, she's got plenty of jokes. But her work, at its core, makes serious connections -- between hard science and pop culture, between what we say and what we secretly assume ... She plumbs the hidden oppositions, the untouchable not-quite-truths of the modern mind.
Levine's background in improv theater, with its requirement to always say "yes" to the other actor's reality, has helped shape her worldview. Always suspicious of sharp either/or distinctions, she proposes "the quantum logic of and/and" -- a thoroughly postmodern, scientifically informed take on life that allows for complicated states of being. Like the one we're in right now.
For more on Levine's thoughts about life and death, read her blog, "The Yoy of Dying," at EmilysUniverse.com, along with updates on "Emily @ the Edge of Chaos" and pronouncements from Oracle Em.
Emily Levine | Speaker | TED.com