TED2016
Tim Urban: Inside the mind of a master procrastinator
Tim Urban: Co siedzi w głowie mistrza prokrastynacji
Filmed:
Readability: 3.5
36,567,611 views
Tim Urban wie, że odkładanie na później nie ma sensu, ale nie jest w stanie odzwyczaić się od czekania na ostatnią chwilę, żeby w końcu coś zrobić.
W zabawnej i wnikliwej prelekcji Urban zabiera nas na hulankę po YouTube, do króliczych dziur na Wikipedii, rundkę wyglądania przez okno oraz zachęca do zastanowienia się porządnie nad tym, co tak naprawdę odkładamy na później, zanim zabraknie nam czasu.
Tim Urban - Blogger
With Wait But Why, Tim Urban demonstrates that complex and long-form writing can stand out in an online wilderness choked with listicles and clickbait. Full bio
With Wait But Why, Tim Urban demonstrates that complex and long-form writing can stand out in an online wilderness choked with listicles and clickbait. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
So in college,
0
645
1370
W college'u
00:15
I was a government major,
1
3349
1564
studiowałem nauki polityczne,
00:16
which means I had to write
a lot of papers.
a lot of papers.
2
4937
2462
co oznacza, że musiałem dużo pisać.
00:19
Now, when a normal student writes a paper,
3
7423
2048
Kiedy normalny student pisze esej,
00:21
they might spread the work out
a little like this.
a little like this.
4
9495
2373
rozkłada pracę mniej więcej tak.
00:23
So, you know --
5
11892
1151
Wiadomo,
00:25
(Laughter)
6
13067
1657
(Śmiech)
00:26
you get started maybe a little slowly,
7
14748
1827
zacznie trochę wolniej,
00:28
but you get enough done in the first week
8
16599
1968
ale w pierwszym tygodniu zrobi tyle,
00:30
that, with some heavier days later on,
9
18591
1831
że kiedy później się przyłoży,
00:32
everything gets done, things stay civil.
10
20446
2157
zrobi wszystko jak trzeba. Pełna kultura.
00:34
(Laughter)
11
22627
1202
(Śmiech)
00:35
And I would want to do that like that.
12
23853
2271
Też tak chciałem.
00:38
That would be the plan.
13
26148
1194
Taki był plan.
00:39
I would have it all ready to go,
14
27366
2490
Byłem przygotowany,
00:41
but then, actually, the paper
would come along,
would come along,
15
29880
2494
ale kiedy nadchodził czas na esej,
00:44
and then I would kind of do this.
16
32398
1941
robiłem coś takiego.
00:46
(Laughter)
17
34363
2370
(Śmiech)
00:48
And that would happen every single paper.
18
36757
2143
Tak było z każdym esejem.
00:51
But then came my 90-page senior thesis,
19
39638
3882
Aż nadszedł czas pisania
pracy dyplomowej na 90 stron,
pracy dyplomowej na 90 stron,
00:55
a paper you're supposed
to spend a year on.
to spend a year on.
20
43544
2287
pracy, na którą powinno się
przeznaczyć cały rok.
przeznaczyć cały rok.
00:57
And I knew for a paper like that,
my normal work flow was not an option.
my normal work flow was not an option.
21
45855
3619
Wiedziałem, że do takiej pracy,
mój zwykły system nie wystarczy.
mój zwykły system nie wystarczy.
01:01
It was way too big a project.
22
49498
1401
Było to zbyt duże zadanie,
01:02
So I planned things out,
23
50923
1153
więc zrobiłem plan.
01:04
and I decided I kind of had
to go something like this.
to go something like this.
24
52100
3205
Postanowiłem działać mniej więcej tak.
01:07
This is how the year would go.
25
55781
1452
Tak miał wyglądać ten rok.
01:09
So I'd start off light,
26
57257
1967
Zacząłbym na luzie,
01:11
and I'd bump it up in the middle months,
27
59248
2318
w kolejnych miesiącach przyśpieszył,
01:13
and then at the end,
I would kick it up into high gear
I would kick it up into high gear
28
61590
2626
a na koniec wrzucił wyższy bieg,
01:16
just like a little staircase.
29
64240
1439
trochę jak po schodach.
01:17
How hard could it be
to walk up the stairs?
to walk up the stairs?
30
65703
2062
Trudno wejść po schodach?
01:20
No big deal, right?
31
68233
1319
Nic wielkiego, zgadza się?
01:23
But then, the funniest thing happened.
32
71090
1810
Lecz stało się coś przedziwnego.
01:24
Those first few months?
33
72924
1311
Kilka pierwszych miesięcy?
01:26
They came and went,
34
74791
1167
Nadeszły i odeszły,
01:27
and I couldn't quite do stuff.
35
75982
1585
a ja nic nie zrobiłem.
01:29
So we had an awesome new revised plan.
36
77591
1849
Mieliśmy wspaniały zmodyfikowany plan.
01:31
(Laughter)
37
79464
1167
(Śmiech)
01:32
And then --
38
80655
1159
Potem...
01:33
(Laughter)
39
81838
1882
(Śmiech)
01:35
But then those middle months
actually went by,
actually went by,
40
83744
2784
Potem minęły środkowe miesiące,
01:38
and I didn't really write words,
41
86552
2182
a ja wciąż nic nie napisałem,
01:40
and so we were here.
42
88758
1835
więc byliśmy tutaj.
01:43
And then two months turned into one month,
43
91500
2576
Następnie z dwóch miesięcy
zrobił się jeden,
zrobił się jeden,
01:46
which turned into two weeks.
44
94100
1625
który zamienił się w dwa tygodnie.
01:47
And one day I woke up
45
95749
1309
Pewnego dnia budzę się,
01:49
with three days until the deadline,
46
97724
2619
do ostatecznego terminu
zostały trzy dni,
zostały trzy dni,
01:53
still not having written a word,
47
101502
1931
a ja dalej nie napisałem ani słowa,
01:55
and so I did the only thing I could:
48
103457
2059
więc zrobiłem jedyną możliwą rzecz.
01:57
I wrote 90 pages over 72 hours,
49
105540
2607
Napisałem 90 stron w 72 godziny,
02:00
pulling not one but two all-nighters --
50
108171
2276
zarywając nie jedną, ale dwie noce,
02:02
humans are not supposed to pull
two all-nighters --
two all-nighters --
51
110471
2569
człowiek nie powinien zarywać dwóch nocy,
02:06
sprinted across campus,
52
114373
1993
rzuciłem się biegiem przez kampus,
02:08
dove in slow motion,
53
116390
1486
rzutem na taśmę
02:09
and got it in just at the deadline.
54
117900
2056
zdążyłem tuż przed terminem.
02:11
I thought that was the end of everything.
55
119980
2024
Myślałem, że to już koniec.
02:14
But a week later I get a call,
56
122028
1559
Tydzień później dzwoni telefon
02:15
and it's the school.
57
123611
1486
z uczelni.
02:17
And they say, "Is this Tim Urban?"
58
125757
1639
"Tim Urban?"
02:19
And I say, "Yeah."
59
127420
1468
"Słucham?"
02:20
And they say, "We need
to talk about your thesis."
to talk about your thesis."
60
128912
2340
"Musimy porozmawiać o pańskiej pracy".
02:23
And I say, "OK."
61
131276
1255
"OK", mówię.
02:25
And they say,
62
133468
1222
Na co słyszę:
02:27
"It's the best one we've ever seen."
63
135230
1896
"To najlepsza praca w naszej historii".
02:29
(Laughter)
64
137150
1705
(Śmiech)
02:32
(Applause)
65
140014
2690
(Brawa)
02:36
That did not happen.
66
144945
1302
Tak nie było.
02:38
(Laughter)
67
146271
2138
(Śmiech)
02:40
It was a very, very bad thesis.
68
148433
2623
To była bardzo, bardzo zła praca.
02:43
(Laughter)
69
151080
2274
(Śmiech)
02:45
I just wanted to enjoy that one moment
when all of you thought,
when all of you thought,
70
153378
4100
Chciałem nacieszyć się chwilą,
kiedy myśleliście,
kiedy myśleliście,
02:49
"This guy is amazing!"
71
157502
1905
"ten gość jest niesamowity".
02:51
(Laughter)
72
159431
1348
(Śmiech)
02:52
No, no, it was very, very bad.
73
160803
1667
Moja praca była fatalna.
02:55
Anyway, today I'm a writer-blogger guy.
74
163343
3408
Dzisiaj jestem blogerem.
02:58
I write the blog Wait But Why.
75
166775
1743
Piszę blog "Czekaj, tylko po co".
03:00
And a couple of years ago,
I decided to write about procrastination.
I decided to write about procrastination.
76
168542
3736
Parę lat temu postanowiłem pisać
o odkładaniu na później.
o odkładaniu na później.
03:04
My behavior has always perplexed
the non-procrastinators around me,
the non-procrastinators around me,
77
172302
3284
Moje zachowanie zawsze dziwiło
nie-prokrastynatorów
nie-prokrastynatorów
03:07
and I wanted to explain
to the non-procrastinators of the world
to the non-procrastinators of the world
78
175610
3688
i chciałem wytłumaczyć
nieodwlekającym tego świata,
nieodwlekającym tego świata,
03:11
what goes on in the heads
of procrastinators,
of procrastinators,
79
179322
2107
co dzieje się w głowie prokrastynatora,
03:13
and why we are the way we are.
80
181453
1440
dlaczego tacy jesteśmy.
03:14
Now, I had a hypothesis
81
182917
1156
Miałem teorię,
03:16
that the brains of procrastinators
were actually different
were actually different
82
184097
2855
że mózg prokrastynatora różni się
03:18
than the brains of other people.
83
186976
1957
od mózgu innych ludzi.
03:21
And to test this, I found an MRI lab
84
189698
2191
Znalazłem laboratorium
rezonansu magnetycznego,
rezonansu magnetycznego,
03:23
that actually let me scan both my brain
85
191913
2432
gdzie mogłem zeskanować swój mózg
03:26
and the brain of a proven
non-procrastinator,
non-procrastinator,
86
194369
2655
i mózg prawdziwego nie-prokrastynatora,
03:29
so I could compare them.
87
197048
1435
żeby móc je porównać.
03:30
I actually brought them here
to show you today.
to show you today.
88
198507
2201
Przyniosłem je dziś, żeby wam pokazać.
03:32
I want you to take a look carefully
to see if you can notice a difference.
to see if you can notice a difference.
89
200732
3537
Spróbujcie przyjrzeć się dokładnie,
żeby zobaczyć różnicę.
żeby zobaczyć różnicę.
03:36
I know that if you're not
a trained brain expert,
a trained brain expert,
90
204293
2314
Jeśli nie jesteście ekspertami od mózgu,
03:38
it's not that obvious,
but just take a look, OK?
but just take a look, OK?
91
206631
2263
nie będzie to oczywiste, ale spójrzcie.
03:40
So here's the brain
of a non-procrastinator.
of a non-procrastinator.
92
208918
2128
Oto mózg nie-prokrastynatora.
03:43
(Laughter)
93
211835
2274
(Śmiech)
03:46
Now ...
94
214133
1151
A to jest
03:48
here's my brain.
95
216325
1314
mój mózg.
03:50
(Laughter)
96
218280
2726
(Śmiech)
03:55
There is a difference.
97
223713
1564
Jest pewna różnica.
03:57
Both brains have a Rational
Decision-Maker in them,
Decision-Maker in them,
98
225904
2388
Oba mózgi mają Racjonalnego Decydenta,
04:00
but the procrastinator's brain
99
228316
1652
ale mózg prokrastynatora
04:01
also has an Instant Gratification Monkey.
100
229992
2986
ma też Małpę natychmiastowej gratyfikacji.
04:05
Now, what does this mean
for the procrastinator?
for the procrastinator?
101
233002
2302
Co to oznacza dla prokrastynatora?
04:07
Well, it means everything's fine
until this happens.
until this happens.
102
235328
2441
Wszystko jest super,
dopóki nie zdarzy się to.
dopóki nie zdarzy się to.
04:09
[This is a perfect time
to get some work done.] [Nope!]
to get some work done.] [Nope!]
103
237793
2622
[Teraz weźmy się do pracy.]
[Nie!]
[Nie!]
04:12
So the Rational Decision-Maker
will make the rational decision
will make the rational decision
104
240439
2933
Racjonalny Decydent podejmuje
rozsądną decyzję,
rozsądną decyzję,
04:15
to do something productive,
105
243396
1896
żeby wydajnie popracować,
04:17
but the Monkey doesn't like that plan,
106
245316
1950
ale Małpie plan się nie podoba,
04:19
so he actually takes the wheel,
107
247290
1508
więc przejmuje ster
04:20
and he says, "Actually, let's read
the entire Wikipedia page
the entire Wikipedia page
108
248822
2881
i mówi: "Przeczytajmy
całą stronę Wikipedii dotyczącą
całą stronę Wikipedii dotyczącą
04:23
of the Nancy Kerrigan/
Tonya Harding scandal,
Tonya Harding scandal,
109
251727
2136
afery Nancy Kerrigan/Tonyi Harding,
04:25
because I just remembered
that that happened.
that that happened.
110
253887
2131
ponieważ właśnie mi się przypomniała".
04:28
(Laughter)
111
256042
1016
(Śmiech)
04:29
Then --
112
257082
1158
Potem...
04:30
(Laughter)
113
258264
1263
(Śmiech)
04:31
Then we're going to go over to the fridge,
114
259551
2038
Potem przejdziemy się do lodówki,
04:33
to see if there's anything new
in there since 10 minutes ago.
in there since 10 minutes ago.
115
261613
2866
sprawdzić, czy nic się w niej
nie zmieniło od 10 minut.
nie zmieniło od 10 minut.
04:36
After that, we're going to go
on a YouTube spiral
on a YouTube spiral
116
264503
2638
Następnie oddamy się filmom na YouTube,
04:39
that starts with videos
of Richard Feynman talking about magnets
of Richard Feynman talking about magnets
117
267165
3250
zaczniemy od Richarda Feynmana,
opowiadającego o magnesach,
opowiadającego o magnesach,
04:42
and ends much, much later
with us watching interviews
with us watching interviews
118
270439
2716
a dużo dużo później skończymy na wywiadach
04:45
with Justin Bieber's mom.
119
273179
1880
z mamą Justina Biebera.
04:47
(Laughter)
120
275083
2188
(Śmiech)
04:49
"All of that's going to take a while,
121
277295
1763
Wszystko to trochę potrwa,
04:51
so we're not going to really have room
on the schedule for any work today.
on the schedule for any work today.
122
279082
3502
więc dziś nie znajdziemy
w grafiku miejsca na pracę.
w grafiku miejsca na pracę.
04:54
Sorry!"
123
282608
1163
Sorry!
04:55
(Sigh)
124
283795
1165
(Westchnienie)
04:58
Now, what is going on here?
125
286325
3369
Co tu się dzieje?
05:03
The Instant Gratification Monkey
does not seem like a guy
does not seem like a guy
126
291481
2691
Małpa natychmiastowej gratyfikacji
raczej nie jest
raczej nie jest
05:06
you want behind the wheel.
127
294196
1254
wymarzonym sternikiem.
05:07
He lives entirely in the present moment.
128
295474
1945
Interesuje się tylko chwilą obecną.
05:09
He has no memory of the past,
no knowledge of the future,
no knowledge of the future,
129
297443
2828
Nie ma pamięci przeszłości
ani wiedzy na temat przyszłości.
ani wiedzy na temat przyszłości.
05:12
and he only cares about two things:
130
300295
1697
Interesują ją tylko dwie rzeczy:
05:14
easy and fun.
131
302016
1683
żeby było łatwo i przyjemnie.
05:16
Now, in the animal world, that works fine.
132
304338
3092
W świecie zwierząt to się sprawdza.
05:19
If you're a dog
133
307454
1208
Jeśli jesteś psem
05:20
and you spend your whole life doing
nothing other than easy and fun things,
nothing other than easy and fun things,
134
308686
3571
i spędzasz życie na rzeczach
łatwych i przyjemnych,
łatwych i przyjemnych,
05:24
you're a huge success!
135
312281
1165
odnosisz wielki sukces!
05:25
(Laughter)
136
313470
1911
(Śmiech)
05:27
And to the Monkey,
137
315405
1286
Dla Małpy,
05:29
humans are just another animal species.
138
317969
2094
ludzie są tylko gatunkiem zwierząt.
05:32
You have to keep well-slept, well-fed
and propagating into the next generation,
and propagating into the next generation,
139
320087
4506
Muszą się wyspać, dobrze zjeść
i zadbać o przedłużenie gatunku,
i zadbać o przedłużenie gatunku,
05:36
which in tribal times
might have worked OK.
might have worked OK.
140
324617
2286
co w czasach plemiennych
mogło się sprawdzać.
mogło się sprawdzać.
05:38
But, if you haven't noticed,
now we're not in tribal times.
now we're not in tribal times.
141
326927
2850
Ale, jak pewnie zauważyliście,
nie żyjemy w czasach plemion.
nie żyjemy w czasach plemion.
05:41
We're in an advanced civilization,
and the Monkey does not know what that is.
and the Monkey does not know what that is.
142
329801
4133
Jesteśmy zaawansowaną cywilizacją,
a Małpa nie wie, co to takiego.
a Małpa nie wie, co to takiego.
05:45
Which is why we have
another guy in our brain,
another guy in our brain,
143
333958
2281
Dlatego mózg ma kolejną postać,
05:48
the Rational Decision-Maker,
144
336263
2365
Racjonalnego Decydenta,
05:50
who gives us the ability to do things
no other animal can do.
no other animal can do.
145
338652
3027
umożliwiajacego nam rzeczy,
jakich inne zwierzęta nie potrafią.
jakich inne zwierzęta nie potrafią.
05:53
We can visualize the future.
146
341703
1921
Potrafimy wizualizować przyszłość.
05:55
We can see the big picture.
147
343648
1752
Potrafimy zobaczyć pełny obraz.
05:57
We can make long-term plans.
148
345424
1350
Potrafimy planować.
05:58
And he wants to take
all of that into account.
all of that into account.
149
346798
2483
On chce to uwzględnić.
06:02
And he wants to just have us do
150
350138
1691
Pragnie, żebyśmy robili coś,
06:03
whatever makes sense
to be doing right now.
to be doing right now.
151
351853
2948
co ma sens na daną chwilę.
Czasami jest sens
06:06
Now, sometimes it makes sense
152
354825
1389
06:08
to be doing things that are easy and fun,
153
356238
2029
robić rzeczy łatwe i przyjemne,
06:10
like when you're having dinner
or going to bed
or going to bed
154
358291
2151
np. jeść kolację, iść spać,
06:12
or enjoying well-earned leisure time.
155
360466
1828
cieszyć się zasłużonym wolnym czasem.
06:14
That's why there's an overlap.
156
362318
1450
Te rzeczy mogą się pokrywać.
06:15
Sometimes they agree.
157
363792
1744
Czasami się zgadzają.
06:17
But other times, it makes much more sense
158
365560
2822
Kiedy indziej o wiele sensowniej
06:20
to be doing things that are harder
and less pleasant,
and less pleasant,
159
368406
3602
zrobić coś trudnego i mniej przyjemnego
06:24
for the sake of the big picture.
160
372032
1540
dla dobra całego obrazu.
06:25
And that's when we have a conflict.
161
373596
1889
Wtedy mamy konflikt.
06:28
And for the procrastinator,
162
376017
1315
Dla prokrastynatora
06:29
that conflict tends to end
a certain way every time,
a certain way every time,
163
377356
2509
konflikt za każdym razem
kończy się podobnie,
kończy się podobnie,
06:31
leaving him spending a lot of time
in this orange zone,
in this orange zone,
164
379889
3720
lokując go na długo
w strefie pomarańczowej,
w strefie pomarańczowej,
06:35
an easy and fun place that's entirely
out of the Makes Sense circle.
out of the Makes Sense circle.
165
383633
4327
miejscu łatwym i przyjemnym,
całkowicie poza "strefą sensu".
całkowicie poza "strefą sensu".
06:39
I call it the Dark Playground.
166
387984
2279
Nazywam je "mrocznym placem zabaw".
06:42
(Laughter)
167
390287
1624
(Śmiech)
06:43
Now, the Dark Playground is a place
168
391935
3128
Mroczny plac zabaw
06:47
that all of you procrastinators
out there know very well.
out there know very well.
169
395087
3192
dobrze znają wszyscy
odkładający na później.
odkładający na później.
06:50
It's where leisure activities happen
170
398892
1804
Strefa czynności czasu wolnego
06:52
at times when leisure activities
are not supposed to be happening.
are not supposed to be happening.
171
400720
3310
w chwilach, kiedy nie powinniśmy
oddawać się takim czynnościom.
oddawać się takim czynnościom.
06:56
The fun you have in the Dark Playground
172
404418
1890
Zabawa na mrocznym placu zabaw
06:58
isn't actually fun,
because it's completely unearned,
because it's completely unearned,
173
406332
2483
nie jest przyjemnością,
bo nie jest zasłużona.
bo nie jest zasłużona.
07:00
and the air is filled with guilt,
dread, anxiety, self-hatred --
dread, anxiety, self-hatred --
174
408839
3215
Powietrze przepełniają wina,
strach, niepokój, samonienawiść,
strach, niepokój, samonienawiść,
07:04
all of those good procrastinator feelings.
175
412078
2118
wszystkie cudowne
odczucia prokrastynatora.
odczucia prokrastynatora.
07:06
And the question is, in this situation,
with the Monkey behind the wheel,
with the Monkey behind the wheel,
176
414703
3476
Gdy Małpa jest za sterem, pytanie brzmi,
07:10
how does the procrastinator ever get
himself over here to this blue zone,
himself over here to this blue zone,
177
418203
3593
jak prokrastynator ma przejść
do strefy niebieskiej,
do strefy niebieskiej,
07:13
a less pleasant place, but where
really important things happen?
really important things happen?
178
421820
3281
mniej przyjemnej, ale gdzie
mają miejsce ważne rzeczy.
mają miejsce ważne rzeczy.
07:17
Well, turns out the procrastinator
has a guardian angel,
has a guardian angel,
179
425125
5037
Okazuje się, że prokrastynator
ma anioła stróża,
ma anioła stróża,
07:22
someone who's always looking
down on him and watching over him
down on him and watching over him
180
430186
3208
spoglądającego z góry i czuwającego
07:25
in his darkest moments --
181
433418
1430
w najgorszych momentach.
07:26
someone called the Panic Monster.
182
434872
2095
Ten ktoś, to Potwór Paniki.
07:28
(Laughter)
183
436991
3078
(Śmiech)
07:34
Now, the Panic Monster
is dormant most of the time,
is dormant most of the time,
184
442386
4860
Potwór Paniki większość czasu
jest uśpiony.
jest uśpiony.
07:39
but he suddenly wakes up
anytime a deadline gets too close
anytime a deadline gets too close
185
447270
3902
Budzi się znienacka,
gdy termin jest za blisko
gdy termin jest za blisko
07:43
or there's danger of public embarrassment,
186
451196
2045
lub grozi publiczne upokorzenie,
07:45
a career disaster or some other
scary consequence.
scary consequence.
187
453265
2511
katastrofa zawodowa
czy inne straszne konsekwencje.
czy inne straszne konsekwencje.
07:47
And importantly, he's the only thing
the Monkey is terrified of.
the Monkey is terrified of.
188
455800
4172
Co ważniejsze, tylko jego boi się Małpa.
07:51
Now, he became very relevant
in my life pretty recently,
in my life pretty recently,
189
459996
4578
Niedawno stał się
bardzo istotny w moim życiu,
bardzo istotny w moim życiu,
07:56
because the people of TED
reached out to me about six months ago
reached out to me about six months ago
190
464598
3246
ponieważ sześć miesięcy temu
skontaktował się ze mną ktoś z TED
skontaktował się ze mną ktoś z TED
07:59
and invited me to do a TED Talk.
191
467868
2021
i zaprosił do wygłoszenia prelekcji TED.
08:01
(Laughter)
192
469913
2428
(Śmiech)
08:07
Now, of course, I said yes.
193
475058
1907
Oczywiście zgodziłem się.
08:08
It's always been a dream of mine
to have done a TED Talk in the past.
to have done a TED Talk in the past.
194
476989
3805
Zawsze chciałem
mieć na koncie prelekcję TED.
mieć na koncie prelekcję TED.
08:12
(Laughter)
195
480818
3972
(Śmiech)
08:16
(Applause)
196
484814
3697
(Brawa)
08:24
But in the middle of all this excitement,
197
492203
1969
Pośród tych całych emocji
08:26
the Rational Decision-Maker seemed
to have something else on his mind.
to have something else on his mind.
198
494196
3301
Racjonalny Decydent
wydawał się czymś martwić.
wydawał się czymś martwić.
08:29
He was saying, "Are we clear
on what we just accepted?
on what we just accepted?
199
497521
2548
"Czy na pewno wiemy,
na co się zdecydowaliśmy?
na co się zdecydowaliśmy?
08:32
Do we get what's going to be now
happening one day in the future?
happening one day in the future?
200
500093
3249
Rozumiemy, co będzie miało miejsce
w konkretnym dniu w przyszłości?
w konkretnym dniu w przyszłości?
08:35
We need to sit down
and work on this right now."
and work on this right now."
201
503366
2267
Trzeba usiąść i zająć się tym od razu".
08:37
And the Monkey said, "Totally agree,
but let's just open Google Earth
but let's just open Google Earth
202
505657
3265
Małpa na to: "Całkowita racja,
ale otwórzmy tylko Google Earth,
ale otwórzmy tylko Google Earth,
08:40
and zoom in to the bottom of India,
like 200 feet above the ground,
like 200 feet above the ground,
203
508946
3160
zejdźmy na sam dół Indii,
jakieś 60 metrów nad ziemią,
jakieś 60 metrów nad ziemią,
08:44
and scroll up for two and a half hours
til we get to the top of the country,
til we get to the top of the country,
204
512130
3621
potem przez dwie i pół godziny
przesuwajmy się na samą górę kraju,
przesuwajmy się na samą górę kraju,
08:47
so we can get a better feel for India."
205
515775
1978
żeby lepiej poczuć Indie".
08:49
(Laughter)
206
517777
4435
(Śmiech)
08:55
So that's what we did that day.
207
523149
1485
Tak zrobiliśmy tego dnia.
08:56
(Laughter)
208
524658
2670
(Śmiech)
09:00
As six months turned into four
and then two and then one,
and then two and then one,
209
528604
3896
Z sześciu miesięcy zrobiły się cztery,
potem dwa, w końcu jeden.
potem dwa, w końcu jeden.
09:04
the people of TED decided
to release the speakers.
to release the speakers.
210
532524
3095
Zespół TED opublikował listę prelegentów.
09:07
And I opened up the website,
and there was my face
and there was my face
211
535643
2612
Wszedłem na stronę, a tam moja twarz
09:10
staring right back at me.
212
538279
1356
patrzy na mnie.
09:11
And guess who woke up?
213
539659
1600
Zgadnijcie, kto się obudził?
09:13
(Laughter)
214
541283
3115
(Śmiech)
09:17
So the Panic Monster
starts losing his mind,
starts losing his mind,
215
545430
2450
Potwór Paniki zaczął tracić zmysły,
09:19
and a few seconds later,
the whole system's in mayhem.
the whole system's in mayhem.
216
547904
2746
a parę sekund później
chaos opanował cały system.
chaos opanował cały system.
09:22
(Laughter)
217
550674
2446
(Śmiech)
09:27
And the Monkey -- remember,
he's terrified of the Panic Monster --
he's terrified of the Panic Monster --
218
555511
3101
A Małpa, pamiętajcie,
że boi się Potwora Paniki,
że boi się Potwora Paniki,
09:30
boom, he's up the tree!
219
558636
1158
hop na drzewo!
09:31
And finally,
220
559818
1151
Wreszcie,
09:32
finally, the Rational Decision-Maker
can take the wheel
can take the wheel
221
560993
2596
wreszcie Racjonalny Decydent
może przejąć ster,
może przejąć ster,
09:35
and I can start working on the talk.
222
563613
1718
a ja zacząć pracę nad prelekcją.
09:37
Now, the Panic Monster explains
223
565355
2288
Potwór Paniki tłumaczy
09:39
all kinds of pretty insane
procrastinator behavior,
procrastinator behavior,
224
567667
3481
wszystkie obłąkane przypadki
odkładania na później,
odkładania na później,
09:43
like how someone like me
could spend two weeks
could spend two weeks
225
571172
2334
czyli jak mogłem przez dwa tygodnie,
09:45
unable to start the opening
sentence of a paper,
sentence of a paper,
226
573530
3844
nie być w stanie napisać
pierwszego zdania artykułu,
pierwszego zdania artykułu,
09:49
and then miraculously find
the unbelievable work ethic
the unbelievable work ethic
227
577398
2771
a potem magicznie wykazać
niewiarygodną pracowitość,
niewiarygodną pracowitość,
09:52
to stay up all night
and write eight pages.
and write eight pages.
228
580193
3096
nie spać całą noc i napisać osiem stron.
09:56
And this entire situation,
with the three characters --
with the three characters --
229
584385
2982
Cała ta sytuacja i jej trzy postacie
09:59
this is the procrastinator's system.
230
587391
2020
to właśnie system prokrastynatora.
10:02
It's not pretty, but in the end, it works.
231
590096
3425
Niezbyt piękny, ale w efekcie skuteczny.
10:05
This is what I decided to write about
on the blog a couple of years ago.
on the blog a couple of years ago.
232
593545
4062
Parę lat temu zdecydowałem się
napisać o tym na blogu.
napisać o tym na blogu.
10:09
When I did, I was amazed by the response.
233
597631
2971
Zdumiał mnie odzew.
10:12
Literally thousands of emails came in,
234
600626
2153
Dosłownie tysiące maili
10:14
from all different kinds of people
from all over the world,
from all over the world,
235
602803
2777
od przeróżnych ludzi z całego świata,
10:17
doing all different kinds of things.
236
605604
1738
zajmujących się różnymi rzeczami.
10:19
These are people who were nurses,
bankers, painters, engineers
bankers, painters, engineers
237
607366
2966
Pielęgniarki, bankierzy,
malarze, inżynierowie
malarze, inżynierowie
10:22
and lots and lots of PhD students.
238
610356
2322
oraz całe mnóstwo doktorantów.
10:24
(Laughter)
239
612702
2001
(Śmiech)
10:26
And they were all writing,
saying the same thing:
saying the same thing:
240
614727
2288
Wszyscy pisali to samo.
10:29
"I have this problem too."
241
617039
1952
"Mam ten sam problem".
10:31
But what struck me was the contrast
between the light tone of the post
between the light tone of the post
242
619015
3829
Uderzył mnie kontrast
między lekkim tonem mego tekstu
między lekkim tonem mego tekstu
10:34
and the heaviness of these emails.
243
622868
2095
a powagą tych maili.
10:36
These people were writing
with intense frustration
with intense frustration
244
624987
3083
Głęboko sfrustrowani ludzie pisali,
10:40
about what procrastination
had done to their lives,
had done to their lives,
245
628094
2762
co prokrastynacja zrobiła z ich życia,
10:42
about what this Monkey had done to them.
246
630880
2030
co zrobiła im Małpa.
10:46
And I thought about this, and I said,
247
634902
2966
Zastanowiłem się.
10:49
well, if the procrastinator's system
works, then what's going on?
works, then what's going on?
248
637892
3112
Skoro system prokrastynatora działa,
o co chodzi?
o co chodzi?
10:53
Why are all of these people
in such a dark place?
in such a dark place?
249
641028
2486
Dlaczego jest im tak źle?
10:55
Well, it turns out that there's
two kinds of procrastination.
two kinds of procrastination.
250
643538
3298
Okazuje się, że są dwa rodzaje odwlekania.
10:59
Everything I've talked about today,
the examples I've given,
the examples I've given,
251
647987
2834
Wszystko, o czym dziś mówiłem,
przykłady, które podałem,
przykłady, które podałem,
11:02
they all have deadlines.
252
650845
1151
wszystkie mają termin.
11:04
And when there's deadlines,
253
652020
1298
Gdy jest termin ostateczny,
11:05
the effects of procrastination
are contained to the short term
are contained to the short term
254
653342
2925
efekty prokrastynacji
są ograniczone czasowo,
są ograniczone czasowo,
11:08
because the Panic Monster gets involved.
255
656291
1913
ponieważ Potwór Paniki wkracza do akcji.
11:10
But there's a second kind
of procrastination
of procrastination
256
658228
2054
Inny rodzaj prokrastynacji
11:12
that happens in situations
when there is no deadline.
when there is no deadline.
257
660306
2487
istnieje w sytuacjach bezterminowych.
11:14
So if you wanted a career
where you're a self-starter --
where you're a self-starter --
258
662817
2690
Jeśli marzy ci się kariera
oparta na inicjatywie własnej,
oparta na inicjatywie własnej,
11:17
something in the arts,
something entrepreneurial --
something entrepreneurial --
259
665531
2413
w dziedzinie sztuki lub biznesu,
11:19
there's no deadlines on those things
at first, because nothing's happening,
at first, because nothing's happening,
260
667968
3525
nie ma tam terminów.
Na początku nic się nie dzieje,
Na początku nic się nie dzieje,
11:23
not until you've gone out
and done the hard work
and done the hard work
261
671517
2244
dopóki się nie ruszysz i nie popracujesz,
11:25
to get momentum, get things going.
262
673785
1626
żeby sprawy nabrały tempa.
11:27
There's also all kinds of important things
outside of your career
outside of your career
263
675435
3078
Poza karierą są też inne ważne rzeczy
11:30
that don't involve any deadlines,
264
678537
1605
bez terminów,
11:32
like seeing your family or exercising
and taking care of your health,
and taking care of your health,
265
680166
3265
takie jak spotkania rodzinne,
ćwiczenia, dbanie o zdrowie,
ćwiczenia, dbanie o zdrowie,
11:35
working on your relationship
266
683455
1404
praca nad związkiem
11:36
or getting out of a relationship
that isn't working.
that isn't working.
267
684883
2681
lub zakończenie związku,
który nie ma sensu.
który nie ma sensu.
11:39
Now if the procrastinator's only mechanism
of doing these hard things
of doing these hard things
268
687588
5148
Jeśli dla prokrastynatora jedynym
mechanizmem zrobienia czegoś trudnego
mechanizmem zrobienia czegoś trudnego
11:44
is the Panic Monster, that's a problem,
269
692760
1885
jest Potwór Paniki, to mamy problem,
11:46
because in all of these
non-deadline situations,
non-deadline situations,
270
694669
2800
bo w sytuacjach bez terminu
11:49
the Panic Monster doesn't show up.
271
697493
1628
Potwór Paniki nie pokazuje się.
11:51
He has nothing to wake up for,
272
699145
1452
Nie ma po co się budzić,
11:52
so the effects of procrastination,
they're not contained;
they're not contained;
273
700621
2698
więc efekty prokrastynacji,
której nic nie ogranicza
której nic nie ogranicza
11:55
they just extend outward forever.
274
703343
1740
nie mają końca.
11:57
And it's this long-term
kind of procrastination
kind of procrastination
275
705953
2740
Długofalowe odkładanie na później
12:00
that's much less visible
and much less talked about
and much less talked about
276
708717
3081
dużo mniej widać i słychać
12:03
than the funnier, short-term
deadline-based kind.
deadline-based kind.
277
711822
2901
niż przyjemniejsze, krótkofalowe,
oparte na dacie ostatecznej.
oparte na dacie ostatecznej.
12:06
It's usually suffered
quietly and privately.
quietly and privately.
278
714747
3103
Cierpienie trwa w milczeniu
i w samotności.
i w samotności.
12:10
And it can be the source
279
718816
1154
Bywa to źródłem
12:11
of a huge amount of long-term
unhappiness, and regrets.
unhappiness, and regrets.
280
719994
3735
długotrwałego nieszczęścia
i żalu za tym, co mogło być.
i żalu za tym, co mogło być.
12:16
And I thought, that's why
those people are emailing,
those people are emailing,
281
724576
2872
Zrozumiałem, że dlatego ludzie piszą
12:19
and that's why they're
in such a bad place.
in such a bad place.
282
727472
2502
i są w takim złym miejscu.
12:21
It's not that they're cramming
for some project.
for some project.
283
729998
2744
Nie chodzi o projekt na ostatnią chwilę.
12:24
It's that long-term procrastination
has made them feel like a spectator,
has made them feel like a spectator,
284
732766
3421
Długofalowa prokrastynacja sprawia,
że czują się jak widz
że czują się jak widz
12:28
at times, in their own lives.
285
736211
2039
we własnym życiu.
12:30
The frustration is not
that they couldn't achieve their dreams;
that they couldn't achieve their dreams;
286
738594
2982
Nie chodzi o frustrację
z powodu niespełnionych marzeń.
z powodu niespełnionych marzeń.
12:33
it's that they weren't even
able to start chasing them.
able to start chasing them.
287
741600
3089
Oni nawet nie zaczęli za nimi gonić.
12:36
So I read these emails
and I had a little bit of an epiphany --
and I had a little bit of an epiphany --
288
744713
4183
Czytałem te maile i olśniło mnie.
12:42
that I don't think
non-procrastinators exist.
non-procrastinators exist.
289
750182
3400
Nie-prokrastynatorzy nie istnieją.
12:45
That's right -- I think all of you
are procrastinators.
are procrastinators.
290
753979
3236
Tak myślę - wszyscy jesteście
prokrastynatorami.
prokrastynatorami.
12:49
Now, you might not all be a mess,
291
757898
1914
Może nie każdy radzi sobie tak słabo,
12:51
like some of us,
292
759836
1350
jak niektórzy z nas.
12:53
(Laughter)
293
761210
1529
(Śmiech)
12:54
and some of you may have
a healthy relationship with deadlines,
a healthy relationship with deadlines,
294
762763
3316
Może są tacy,
co mają zdrowy stosunek do terminów,
co mają zdrowy stosunek do terminów,
12:58
but remember: the Monkey's sneakiest trick
295
766103
2524
ale pamiętajcie,
najbardziej podstępny trik Małpy,
najbardziej podstępny trik Małpy,
13:00
is when the deadlines aren't there.
296
768651
1840
to brak terminu ostatecznego.
13:03
Now, I want to show you one last thing.
297
771249
2032
Chcę wam pokazać jeszcze jedną rzecz.
13:05
I call this a Life Calendar.
298
773305
2373
To "kalendarz życia".
13:08
That's one box for every week
of a 90-year life.
of a 90-year life.
299
776352
4279
Jedna rubryka na każdy tydzień
90-letniego życia.
90-letniego życia.
13:13
That's not that many boxes,
300
781345
1589
Nie ma zbyt wielu rubryk,
13:14
especially since we've already
used a bunch of those.
used a bunch of those.
301
782958
2974
zwłaszcza, że sporo już zużyliśmy.
13:18
So I think we need to all take a long,
hard look at that calendar.
hard look at that calendar.
302
786607
5132
Musimy się dobrze przyjrzeć
temu kalendarzowi.
temu kalendarzowi.
13:24
We need to think about what
we're really procrastinating on,
we're really procrastinating on,
303
792977
3013
Musimy się zastanowić,
co tak naprawdę odkładamy na później,
co tak naprawdę odkładamy na później,
13:28
because everyone is procrastinating
on something in life.
on something in life.
304
796014
3365
bo wszyscy coś w życiu odwlekamy.
13:32
We need to stay aware
of the Instant Gratification Monkey.
of the Instant Gratification Monkey.
305
800782
3030
Musimy pamiętać o istnieniu
Małpy natychmiastowej gratyfikacji.
Małpy natychmiastowej gratyfikacji.
13:37
That's a job for all of us.
306
805455
2492
Jest to zadanie dla nas wszystkich.
13:40
And because there's not
that many boxes on there,
that many boxes on there,
307
808669
2300
Ponieważ nie zostało wiele kratek,
13:42
it's a job that should
probably start today.
probably start today.
308
810993
2290
powinniśmy zacząć już dziś.
13:45
Well, maybe not today, but ...
309
813307
3000
Może nie dziś dziś, ale...
13:48
(Laughter)
310
816331
1641
(Śmiech)
13:49
You know.
311
817996
1150
No wiecie.
13:51
Sometime soon.
312
819576
1150
Jakoś niedługo.
13:53
Thank you.
313
821393
1209
Dziękuję.
13:54
(Applause)
314
822626
7998
(Brawa)
ABOUT THE SPEAKER
Tim Urban - BloggerWith Wait But Why, Tim Urban demonstrates that complex and long-form writing can stand out in an online wilderness choked with listicles and clickbait.
Why you should listen
Tim Urban has become one of the Internet’s most popular writers. With wry stick-figure illustrations and occasionally epic prose on everything from procrastination to artificial intelligence, Urban's blog, Wait But Why, has garnered millions of unique page views, thousands of patrons and famous fans like Elon Musk.
Tim Urban | Speaker | TED.com