ABOUT THE SPEAKER
Rose George - Curious journalist
Rose George looks deeply into topics that are unseen but fundamental, whether that's sewers or latrines or massive container ships or pirate hostages or menstrual hygiene.

Why you should listen

Rose George thinks, researches, writes and talks about the hidden, the undiscussed. Among the everyone-does-it-no-one-talks-about-it issues she's explored in books and articles: sanitation (and poop in general). Diarrhea is a weapon of mass destruction, says the UK-based journalist and author, and a lack of access to toilets is at the root of our biggest public health crisis. In 2012, two out of five of the world’s population had nowhere sanitary to go.

The key to turning around this problem, says George: Let’s drop the pretense of “water-related diseases” and call out the cause of myriad afflictions around the world as what they are -- “poop-related diseases” that are preventable with a basic toilet. George explores the problem in her book The Big Necessity: The Unmentionable World of Human Waste and Why It Matters and in a fabulous special issue of Colors magazine called "Shit: A Survival Guide." Read a sample chapter of The Big Necessity >>

Her latest book, on an equally hidden world that touches almost everything we do, is Ninety Percent of Everything: Inside Shipping, the Invisible Industry That Puts Clothes on Your Back, Gas in Your Car, Food on Your Plate. Read a review >> 

 In the UK and elsewhere, you'll find the book titled Deep Sea and Foreign Going: Inside Shipping, the Invisible Industry the Brings You 90% of Everything.

More profile about the speaker
Rose George | Speaker | TED.com
TED2013

Rose George: Let's talk crap. Seriously.

Rose George: Tijd voor een smerig praatje. In alle ernst.

Filmed:
1,753,944 views

Het mag dan 2013 zijn, maar nog altijd hebben 2,5 miljard mensen ter wereld niet de beschikking over basis sanitaire voorzieningen. En poep - waar laat je het, zonder toilet? Op straat, waarschijnlijk in de buurt van je water en voedselbronnen - waarmee dood en verderf wordt gezaaid door besmetting. Hou je vast voor een botte, grappige en krachtige voordracht van journaliste Rose George over een ooit onbespreekbaar probleem.
- Curious journalist
Rose George looks deeply into topics that are unseen but fundamental, whether that's sewers or latrines or massive container ships or pirate hostages or menstrual hygiene. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:12
Let's talk dirtyvuil.
0
532
4112
Het is tijd voor een smerig praatje.
00:16
A fewweinig yearsjaar agogeleden, oddlyvreemd enoughgenoeg,
1
4644
2736
Een paar jaar geleden moest ik toevallig
00:19
I needednodig the bathroombadkamer,
2
7380
2734
naar het toilet.
00:22
and I foundgevonden one, a publicopenbaar bathroombadkamer,
3
10114
3350
Ik vond er een, een openbaar toilet.
00:25
and I wentgegaan into the stallkraam,
4
13464
2364
Ik ging het hokje in,
00:27
and I preparedbereid to do what I'd donegedaan mostmeest of my life:
5
15828
3297
klaar voor een toiletbezoek zoals altijd:
00:31
use the toilettoilet, flushdoorspoelen the toilettoilet, forgetvergeten about the toilettoilet.
6
19125
4542
naar het toilet, doorspoelen
en er niet meer aan denken.
00:35
And for some reasonreden that day, insteadin plaats daarvan,
7
23667
2081
Maar op die dag
00:37
I askedgevraagd myselfmezelf a questionvraag,
8
25748
2184
vroeg ik mezelf opeens af
00:39
and it was, where does this stuffspul go?
9
27932
3876
waar het naar toe spoelt.
00:43
And with that questionvraag, I foundgevonden myselfmezelf plungedgestort
10
31808
3892
Met die vraag werd ik diep ondergedompeld
00:47
into the worldwereld- of sanitationsanitaire voorzieningen --
11
35700
4024
in de wereld van rioolwaterzuivering -
00:51
there's more comingkomt eraan -- (LaughterGelach) —
12
39724
1565
er komt nog meer - (Gelach) -
00:53
sanitationsanitaire voorzieningen, toiletsToiletten and poopkak,
13
41289
4569
rioolwaterzuivering, toiletten en uitwerpselen,
00:57
and I have yetnog to emergeopduiken.
14
45858
3073
en ik zit er nog steeds diep in.
01:00
And that's because it's suchzodanig an enragingadviesopdringers,
15
48931
2305
Niet alleen omdat het zoveel woede oproept,
01:03
yetnog engaginginnemend placeplaats to be.
16
51236
3216
maar ook omdat het zo interessant is.
01:06
To go back to that toilettoilet,
17
54452
3256
Om nog even terug te komen op dat toilet,
01:09
it wasn'twas niet a particularlyvooral fancyzin in hebben toilettoilet,
18
57708
2794
het was nou niet bepaald een heel flitsend toilet,
01:12
it wasn'twas niet as niceleuk as this one
19
60502
1435
bij lange na niet zo mooi als dit
van de Wereldtoiletorganisatie.
01:13
from the WorldWereld ToiletToilet OrganizationOrganisatie.
20
61937
2931
bij lange na niet zo mooi als dit
van de Wereldtoiletorganisatie.
01:16
That's the other WTOWTO. (LaughterGelach)
21
64868
4267
Niet te verwarren met
de World Trade Organization. (Gelach)
01:21
But it had a lockableafsluitbare doordeur-, it had privacyprivacy, it had waterwater,
22
69135
3614
Maar de deur kon op slot,
het had privacy, het had water,
01:24
it had soapzeep so I could washwassen my handshanden,
23
72749
2264
ik kon er mijn handen wassen
met zeep en ik heb dat gedaan,
01:27
and I did because I'm a womanvrouw, and we do that.
24
75013
3064
want ik ben een vrouw
en vrouwen doen dat nu eenmaal.
01:30
(LaughterGelach) (ApplauseApplaus)
25
78077
5608
(Gelach) (Applaus)
01:35
But that day, when I askedgevraagd that questionvraag,
26
83685
2411
Maar die dag, toen ik mezelf dat afvroeg,
01:38
I learnedgeleerd something, and that was that I'd growngegroeid up thinkinghet denken
27
86096
2733
bedacht ik me dat ik was opgegroeid met de gedachte
01:40
that a toilettoilet like that was my right,
28
88829
2215
dat ik recht had op een dergelijk toilet
01:43
when in factfeit it's a privilegevoorrecht.
29
91044
3178
terwijl het in feite een voorrecht is.
01:46
2.5 billionmiljard people worldwidewereldwijd have no adequatevoldoende toilettoilet.
30
94222
5259
2,5 miljard mensen op aarde
hebben geen geschikt toilet.
01:51
They don't have a bucketemmer or a boxdoos.
31
99481
3940
Ze hebben geen emmer of een doos.
01:55
FortyVeertig percentprocent of the worldwereld- with no adequatevoldoende toilettoilet.
32
103421
4208
Veertig procent van de wereld zonder geschikt toilet.
01:59
And they have to do what this little boyjongen is doing
33
107629
2497
Al die mensen doen wat dit kleine jongetje doet
02:02
by the sidekant of the MumbaiMumbai AirportLuchthaven expresswayautoweg,
34
110126
2935
langs de kant van de Bombay Airport-snelweg,
02:05
whichwelke is calledriep openOpen defecationontlasting,
35
113061
2648
en dat is openbare ontlasting,
02:07
or poo-pooingpoep-poepende in the openOpen.
36
115709
3355
ofwel poepen in de buitenlucht.
02:11
And he does that everyelk day,
37
119064
2234
Hij doet dat iedere dag,
02:13
and everyelk day, probablywaarschijnlijk, that guy in the pictureafbeelding
38
121298
2499
en iedere dag loopt die man in dat plaatje
02:15
walkswandelingen on by,
39
123797
1854
waarschijnlijk voorbij
02:17
because he seesziet that little boyjongen, but he doesn't see him.
40
125651
3458
omdat hij die kleine jongen ziet, maar eigenlijk ook niet.
02:21
But he should, because the problemprobleem
41
129109
2120
Maar hij zou hem wel moeten zien,
want het probleem
02:23
with all that poopkak lyingaan het liegen around
42
131229
2360
met al die poep die daar ligt
02:25
is that poopkak carriesdraagt passengerspassagiers.
43
133589
3008
is dat poep passagiers transporteert.
02:28
FiftyVijftig communicableoverdraagbare diseasesziekten like to travelreizen in humanmenselijk shitstront.
44
136597
4299
In menselijke poep zitten vijftig besmettelijke ziektes.
02:32
All those things, the eggseieren, the cystscysten,
45
140896
2421
Al die dingen, de eitjes, de kiemen,
02:35
the bacteriabacterie, the virusesvirussen, all those can travelreizen
46
143317
2776
de bacteriën, de virussen, ze kunnen allemaal meereizen
02:38
in one gramgram of humanmenselijk fecesontlasting.
47
146093
3408
in een gram menselijke uitwerpselen.
02:41
How? Well, that little boyjongen will not have washedgewassen his handshanden.
48
149501
3712
Hoe? Nou, die kleine jongen
heeft zijn handen niet gewassen.
02:45
He's barefootblootsvoets. He'llHij zal runrennen back into his househuis,
49
153213
2496
Hij heeft blote voeten.
Hij rent terug naar huis,
02:47
and he will contaminatebesmetten his drinkingdrinken waterwater and his foodeten
50
155709
3655
en hij besmet zijn drinkwater en zijn voedsel
02:51
and his environmentmilieu
51
159364
1404
en zijn omgeving
02:52
with whateverwat dan ook diseasesziekten he maymei be carryingvervoer
52
160768
2397
met de ziektes die hij draagt
02:55
by fecalfecal particlesdeeltjes that are on his fingersvingers and feetvoeten.
53
163165
5749
door de poepdeeltjes die aan zijn vingers en voeten zitten.
03:00
In what I call the flushed-and-plumbedgespoeld en loodrecht worldwereld-
54
168914
2272
In wat ik de doortrek-en-rioolwereld noem
03:03
that mostmeest of us in this roomkamer are luckyLucky to liveleven in,
55
171186
2627
en waarin de meesten van ons hier gelukkig leven,
03:05
the mostmeest commongemeenschappelijk symptomssymptomen associatedgeassocieerd with those diseasesziekten,
56
173813
3049
is het meest voorkomende symptoom
van dat soort ziektes
03:08
diarrheadiarree, is now a bitbeetje of a jokegrap.
57
176862
2826
diarree, en dat is eigenlijk een lachertje.
03:11
It's the runsruns, the HersheyHershey squirtsspuit, the squitssquits.
58
179688
3691
Aan de dunne, racekak, spuitpoep.
03:15
Where I come from, we call it DelhiDelhi bellybuik,
59
183379
1850
Waar ik vandaag kom, noemen we het Delhidarmen,
03:17
as a legacynalatenschap of empirerijk.
60
185229
2608
een erfenis van het Britse Rijk.
03:19
But if you searchzoeken for a stockvoorraad photofoto of diarrheadiarree
61
187837
3740
Maar als je zoekt naar een foto van diarree
03:23
in a leadingleidend photofoto imagebeeld agencyagentschap,
62
191577
2791
in de archieven van een groot fotoagentschap,
03:26
this is the pictureafbeelding that you come up with.
63
194368
2020
dan is dit het plaatje waar je op uitkomt.
03:28
(LaughterGelach)
64
196388
1865
(Gelach)
03:30
Still not sure about the bikinibikini.
65
198253
5179
Tsja, die bikini, ik weet het niet.
03:35
And here'shier is anothereen ander imagebeeld of diarrheadiarree.
66
203432
2496
Hier is een ander plaatje van diarree.
03:37
This is MarieMarie SayleeSaylee, ninenegen monthsmaanden oldoud.
67
205928
3112
Dit is Marie Saylee, negen maanden oud.
03:41
You can't see her, because she's buriedbegraven
68
209040
1799
Je ziet haar niet, want ze is begraven
03:42
underonder that greengroen grassgras in a little villagedorp in LiberiaLiberia,
69
210839
3283
onder dat groene gras in een klein dorp in Liberia,
03:46
because she diedging dood in threedrie daysdagen from diarrheadiarree --
70
214122
3562
omdat ze overleed na drie dagen diarree -
03:49
the HersheyHershey squirtsspuit, the runsruns, a jokegrap.
71
217684
3629
de racekak, de dunne, een lachertje.
03:53
And that's her dadpa.
72
221313
2479
En dat is haar vader.
03:55
But she wasn'twas niet alonealleen that day,
73
223792
1562
Maar ze was niet de enige die dag,
03:57
because 4,000 other childrenkinderen diedging dood of diarrheadiarree,
74
225354
3800
want 4.000 andere kinderen stierven ook aan diarree.
04:01
and they do everyelk day.
75
229154
2670
Dat gebeurt iedere dag opnieuw.
04:03
DiarrheaDiarree is the secondtweede biggestgrootste killermoordenaar of childrenkinderen worldwidewereldwijd,
76
231824
4999
Diarree is wereldwijd de tweede grote kindermoordenaar
04:08
and you've probablywaarschijnlijk been askedgevraagd to carezorg about things
77
236823
2672
en aan jullie allemaal is gevraagd
om je druk te maken
04:11
like HIVHIV/AIDSAIDS or T.B. or measlesmazelen,
78
239495
3161
over dingen als hiv/aids of tbc of mazelen,
04:14
but diarrheadiarree killskills more childrenkinderen
79
242656
1344
maar diarree doodt meer kinderen
04:16
than all those threedrie things put togethersamen.
80
244000
3712
dan al die drie dingen bij elkaar.
04:19
It's a very potentkrachtig weaponwapen of massmassa- destructionverwoesting.
81
247712
4342
Het is een krachtig massavernietigingswapen.
04:24
And the costkosten to the worldwereld- is immenseonmetelijk:
82
252054
3148
De kosten voor de wereld zijn enorm:
04:27
260 billionmiljard dollarsdollars lostde weg kwijt everyelk yearjaar
83
255202
2489
ieder jaar verliezen we 260 miljard dollar
04:29
on the lossesverliezen to poorarm sanitationsanitaire voorzieningen.
84
257691
2993
dankzij slechte sanitaire voorzieningen.
04:32
These are choleracholera bedsbedden in HaitiHaïti.
85
260684
1681
Dit zijn cholerabedden in Haiti.
04:34
You'llU zult have heardgehoord of choleracholera, but we don't hearhoren about diarrheadiarree.
86
262365
3499
Iedereen kent cholera, maar we horen niets over diarree.
04:37
It getskrijgt a fractionfractie of the attentionaandacht and fundingfinanciering
87
265864
2184
Het krijgt een fractie van de aandacht en fondsen
04:40
givengegeven to any of those other diseasesziekten.
88
268048
3716
die aan al die andere ziekten worden gegeven.
04:43
But we know how to fixrepareren this.
89
271764
2412
Maar we weten hoe we dit op moeten lossen.
04:46
We know, because in the mid-mid-19thth centuryeeuw,
90
274176
3520
We weten het, omdat in het midden van de 19e eeuw,
04:49
wonderfulprachtig VictorianVictoriaanse engineersingenieurs
91
277696
2389
fantastische Victoriaanse ingenieurs
04:52
installedgeïnstalleerd systemssystemen of sewersriolen and wastewaterafvalwater treatmentbehandeling
92
280085
2803
riolenstelsels installeerden en het doortrek-toilet
04:54
and the flushdoorspoelen toilettoilet, and diseaseziekte droppedliet vallen dramaticallydramatisch.
93
282888
4711
en het aantal ziektegevallen vervolgens dramatisch afnam.
04:59
ChildKind mortalitysterfte droppedliet vallen by the mostmeest
94
287599
1909
Kindersterfte daalde
05:01
it had ever droppedliet vallen in historygeschiedenis.
95
289508
2190
als nooit tevoren.
05:03
The flushdoorspoelen toilettoilet was votedgestemd the bestbeste medicalmedisch advancevan te voren
96
291698
2946
Het doortrek-toilet werd verkozen
tot de beste medische vooruitgang
05:06
of the last 200 yearsjaar by the readersreaders of the BritishBritse MedicalMedische JournalDagboek,
97
294644
3180
van de laatste 200 jaar door de lezers van de British Medical Journal,
05:09
and they were choosingkiezen over the PillPil, anesthesiaanesthesie,
98
297824
2843
en ze verkozen het boven de anticonceptiepil, anesthesie,
05:12
and surgerychirurgie.
99
300667
1408
en chirurgie.
05:14
It's a wonderfulprachtig wasteverspilling disposalverwijdering deviceapparaat.
100
302075
2721
Het is een fantastische manier van afval wegwerken.
05:16
But I think that it's so good — it doesn't smellgeur,
101
304796
3618
Maar ik denk dat het zo goed is - het stinkt niet,
05:20
we can put it in our househuis, we can lockslot it behindachter a doordeur-
102
308414
2779
het staat in ons huis, er zit een deur voor -
05:23
and I think we'vewij hebben lockedopgesloten it out of conversationgesprek too.
103
311193
3004
dat we er ook niet meer over praten.
05:26
We don't have a neutralneutrale wordwoord for it.
104
314197
1655
We hebben er geen neutraal woord voor.
05:27
Poop'sDe kak not particularlyvooral adequatevoldoende.
105
315852
1943
Poep voldoet eigenlijk niet.
05:29
ShitShit offendsbeledigt people. FecesOntlasting is too medicalmedisch.
106
317795
4125
Schijt is beledigend. Fecaliën is te medisch.
05:33
Because I can't explainuitleg geven otherwiseanders-,
107
321920
2192
Het is namelijk de enige manier
waarop ik kan uitleggen
05:36
when I look at the figuresfiguren, what's going on.
108
324112
3568
wat er aan de hand is als ik naar de cijfers kijk.
05:39
We know how to solveoplossen diarrheadiarree and sanitationsanitaire voorzieningen,
109
327680
2574
We weten hoe we diarree kunnen oplossen,
05:42
but if you look at the budgetsbudgetten of countrieslanden,
110
330254
2330
maar als je naar de begrotingen van landen kijkt,
05:44
developingontwikkelen and developedontwikkelde,
111
332584
2321
zowel ontwikkelde als ontwikkelingslanden,
05:46
you'llje zult think there's something wrongfout with the mathwiskunde,
112
334905
2551
dan zou je denken dat er iets mis is met de cijfers,
05:49
because you'llje zult expectverwachten absurditiesabsurditeiten like
113
337456
2826
want je verwacht belachelijke zaken als:
05:52
PakistanPakistan spendinguitgaven 47 timestijden more on its militaryleger
114
340282
2882
Pakistan dat 47 keer meer geld besteedt aan zijn leger
05:55
than it does on waterwater and sanitationsanitaire voorzieningen,
115
343164
2281
dan aan water en sanitaire voorzieningen,
05:57
even thoughhoewel 150,000 childrenkinderen diedood gaan of diarrheadiarree
116
345445
2808
en dat terwijl jaarlijks 150.000 kinderen in Pakistan
06:00
in PakistanPakistan everyelk yearjaar.
117
348253
2099
sterven aan de gevolgen van diarree.
06:02
But then you look at that alreadynu al minusculeonderkast
118
350352
1960
Maar dan kijk je naar dat al hele kleine stukje budget
06:04
waterwater and sanitationsanitaire voorzieningen budgetbegroting,
119
352312
1894
voor water en sanitaire voorzieningen,
06:06
and 75 to 90 percentprocent of it will go on cleanschoon waterwater supplylevering,
120
354206
3484
en 75 tot 90 procent daarvan gaat dan
naar schoon drinkwatervoorziening.
06:09
whichwelke is great; we all need waterwater.
121
357690
1953
Dat is fantastisch.
We hebben allemaal water nodig.
06:11
No one'séén is going to refuseweigeren cleanschoon waterwater.
122
359643
2307
Niemand zegt nee tegen schoon water.
06:13
But the humblevernederen latrinelatrine, or flushdoorspoelen toilettoilet,
123
361950
2951
Maar de eenvoudige latrine, of het doortrek-toilet,
06:16
reducesvermindert diseaseziekte by twicetweemaal as much
124
364901
2109
vermindert twee maal meer ziekten
06:19
as just puttingzetten in cleanschoon waterwater.
125
367010
2424
dan het voorzien in schoon water.
06:21
Think about it. That little boyjongen
126
369434
1311
Want het zit zo.
Dat kleine jongetje
06:22
who'swie is runninglopend back into his househuis,
127
370745
1855
dat nu terug rent naar huis,
06:24
he maymei have a niceleuk, cleanschoon freshvers waterwater supplylevering,
128
372600
2110
heeft dan weliswaar schoon water
06:26
but he's got dirtyvuil handshanden that he's going to contaminatebesmetten his waterwater supplylevering with.
129
374710
4460
maar hij heeft vieze handen
waarmee hij dat schone water gaat besmetten.
06:31
And I think that the realecht wasteverspilling of humanmenselijk wasteverspilling
130
379170
3504
Ik vind het jammer dat we menselijke uitwerpselen
06:34
is that we are wastingverspilling it as a resourcehulpbron
131
382674
2768
niet zien als een hulpmiddel
06:37
and as an incredibleongelooflijk triggerin gang zetten for developmentontwikkeling,
132
385442
3760
en als een enorme aanjager van ontwikkeling,
06:41
because these are a fewweinig things that toiletsToiletten
133
389202
2150
want dit zijn een paar dingen waar toiletten
06:43
and poopkak itselfzelf can do for us.
134
391352
2930
en poep zelf voor kunnen zorgen.
06:46
So a toilettoilet can put a girlmeisje back in schoolschool-.
135
394282
3176
Dus een toilet kan een meisje naar school helpen.
06:49
Twenty-fiveVijfentwintig percentprocent of girlsmeisjes in IndiaIndia droplaten vallen out of schoolschool-
136
397458
2832
Vijfentwintig procent van de meisjes in India verlaten school
06:52
because they have no adequatevoldoende sanitationsanitaire voorzieningen.
137
400290
3518
vroegtijdig omdat ze geen goede
sanitaire voorzieningen hebben.
06:55
They'veZe hebben been used to sittingzittend throughdoor lessonservaring
138
403808
1765
Zij moeten jarenlang hun plas ophouden
06:57
for yearsjaar and yearsjaar holdingbezit it in.
139
405573
2917
terwijl ze in de les zitten.
07:00
We'veWe hebben all donegedaan that, but they do it everyelk day,
140
408490
2760
Dat hebben we allemaal gedaan,
maar zij doen het iedere dag.
07:03
and when they hitraken pubertypuberteit and they startbegin menstruatingmenstrueren,
141
411250
2556
Wanneer ze in de puberteit komen
en ze beginnen te menstrueren,
07:05
it just getskrijgt too much.
142
413806
2343
wordt het allemaal teveel.
07:08
And I understandbegrijpen that. Who can blameschuld them?
143
416149
3541
Dat begrijp ik. Wie kan ze dat kwalijk nemen?
07:11
So if you metleerde kennen an educationalistonderwijsdeskundige and said,
144
419690
1926
Dus als je een onderwijzer tegenkomt en zou zeggen:
07:13
"I can improveverbeteren educationonderwijs attendancepresentielijst ratesprijzen by 25 percentprocent
145
421616
2874
"Ik kan het klasbezoek laten stijgen met 25 procent
07:16
with just one simpleeenvoudig thing,"
146
424490
2198
met een simpel ding",
07:18
you'dje zou make a lot of friendsvrienden in educationonderwijs.
147
426688
2813
dan zou je een hoop vrienden maken in het onderwijs.
07:21
That's not the only thing it can do for you.
148
429501
2535
Dat is niet alles wat het voor je kan doen.
07:24
PoopKak can cookkoken your dinneravondeten.
149
432036
3060
Poep kan eten voor je koken.
07:27
It's got nutrientsvoedingsstoffen in it.
150
435096
1694
Er zitten voedingsstoffen in.
07:28
We ingestinslikken nutrientsvoedingsstoffen. We excreteuitscheiden nutrientsvoedingsstoffen as well.
151
436790
2461
We eten voedingsstoffen.
We scheiden ze ook uit.
07:31
We don't keep them all.
152
439251
1852
We houden ze niet allemaal.
07:33
In RwandaRwanda, they are now gettingkrijgen
153
441103
2627
In Rwanda wordt momenteel 75 procent van de brandstof
07:35
75 percentprocent of theirhun cookingkoken fuelbrandstof in theirhun prisongevangenis systemsysteem
154
443730
2844
voor het koken in hun gevangenissen
07:38
from the contentsinhoud of prisoners'gevangenen bowelsingewanden.
155
446574
3362
gewonnen uit de darminhoud van de gevangenen.
07:41
So these are a bunchbos of inmatesgedetineerden in a prisongevangenis in ButareButare.
156
449936
3786
Dus hier zien we wat gevangenen
van een gevangenis in Butare.
07:45
They're genocidalgenocidale inmatesgedetineerden, mostmeest of them,
157
453722
2152
De meeste van hen zijn schuldig bevonden aan genocide,
07:47
and they're stirringroeren the contentsinhoud of theirhun owneigen latrineslatrines,
158
455874
3648
en ze roeren in de inhoud van hun eigen latrines,
07:51
because if you put poopkak in a sealedverzegeld environmentmilieu, in a tanktank,
159
459522
3311
want als je poep in een afgesloten ruimte stopt,
in een tank
07:54
prettymooi much like a stomachmaag,
160
462833
1756
zoals je maag,
07:56
then, prettymooi much like a stomachmaag, it givesgeeft off gasgas-,
161
464589
2813
dan gaat het gassen, zoals in je maag,
07:59
and you can cookkoken with it.
162
467402
2025
en daar kun je mee koken.
08:01
And you mightmacht think it's just good karmaKarma
163
469427
2143
Je zou kunnen denken dat het goed karma is
08:03
to see these guys stirringroeren shitstront,
164
471570
2472
dat deze gasten in hun eigen stront roeren,
08:06
but it's alsoook good economiceconomisch sensezin,
165
474042
2300
maar het heeft ook een zakelijk kantje,
08:08
because they're savingbesparing a millionmiljoen dollarsdollars a yearjaar.
166
476342
2066
want ze besparen een miljoen dollar per jaar.
08:10
They're cuttingsnijdend down on deforestationontbossing,
167
478408
2006
Er wordt minder ontbost,
08:12
and they'veze hebben foundgevonden a fuelbrandstof supplylevering that is inexhaustibleonuitputtelijke,
168
480414
2903
en ze hebben een brandstofvoorraad gevonden
die onuitputtelijk
08:15
infiniteeindeloos and freegratis at the pointpunt of productionproductie.
169
483317
4742
en oneindig is en waarvan de productie gratis is.
08:20
It's not just in the poorarm worldwereld- that poopkak can savebesparen liveslevens.
170
488059
3348
Poep kan niet alleen in de arme landen levens redden.
08:23
Here'sHier is a womanvrouw who'swie is about to get a dosedosis
171
491407
2152
Hier ziet u een vrouw die zometeen een dosis gaat krijgen
08:25
of the brownbruin stuffspul in those syringesspuiten,
172
493559
1753
van het bruine spul in die spuiten,
08:27
whichwelke is what you think it is,
173
495312
1936
en dat is inderdaad wat u denkt dat het is,
08:29
exceptbehalve not quiteheel, because it's actuallywerkelijk donatedgedoneerd.
174
497248
3044
maar niet helemaal, want het is gedoneerd.
08:32
There is now a newnieuwe careercarrière pathpad calledriep stoolkruk donordonor.
175
500292
2882
Je kan nu carrière maken als poepdonor.
08:35
It's like the newnieuwe spermsperma donordonor.
176
503174
1820
De nieuwe variant van zaaddonor.
08:36
Because she has been sufferinglijden from a superbugSuperbug calledriep C. diffdiff,
177
504994
2993
Deze vrouw lijdt aan een superbacterie genaamd C. diff,
08:39
and it's resistantresistant to antibioticsantibiotica in manyveel casesgevallen.
178
507987
3444
die in veel gevallen immuun is voor antibiotica.
08:43
She's been sufferinglijden for yearsjaar.
179
511431
1512
Ze lijdt hier al jaren aan.
08:44
She getskrijgt a dosedosis of healthygezond humanmenselijk fecesontlasting,
180
512943
3092
Ze krijgt een dosis gezonde menselijke uitwerpselen,
08:48
and the curegenezen ratetarief for this procedureprocedure is 94 percentprocent.
181
516035
4481
en in 94 procent van de gevallen
is hiermee de patient genezen.
08:52
It's astonishingverbazingwekkend, but hardlynauwelijks anyoneiedereen is still doing it.
182
520516
4398
Het is verbazingwekkend,
maar het wordt nauwelijks toegepast.
08:56
Maybe it's the ickick factorfactor.
183
524914
2022
Misschien komt het door de vies-factor.
08:58
That's okay, because there's a teamteam of researchOnderzoek scientistswetenschappers
184
526936
2870
Gelukkig is er inmiddels een team van onderzoekswetenschappers
09:01
in CanadaCanada who have now createdaangemaakt a stoolkruk samplemonster,
185
529806
2977
in Canada dat een poepmonster heeft ontwikkeld,
09:04
a fakenep stoolkruk samplemonster whichwelke is calledriep RePOOPulateRePOOPulate.
186
532783
2784
een namaak poepmonster genaamd RePOOPulate.
09:07
So you'dje zou be thinkinghet denken by now, okay, the solution'sde oplossing simpleeenvoudig,
187
535567
2288
Maar je zou dus denken dat de oplossing eenvoudig is,
09:09
we give everyoneiedereen a toilettoilet.
188
537855
1885
namelijk: we geven iedereen een toilet.
09:11
And this is where it getskrijgt really interestinginteressant,
189
539740
2153
Hier wordt het opeens erg interessant,
09:13
because it's not that simpleeenvoudig, because we are not simpleeenvoudig.
190
541893
2925
want dat is niet zo eenvoudig,
want de mens is niet eenvoudig.
09:16
So the really interestinginteressant, excitingopwindend work --
191
544818
4093
Dus de echt interessante, opwindende taak -
09:20
this is the engaginginnemend bitbeetje -- in sanitationsanitaire voorzieningen is that
192
548911
2936
dit is het interessante stuk
- in het sanitaire vraagstuk is
09:23
we need to understandbegrijpen humanmenselijk psychologypsychologie.
193
551847
2328
dat we de menselijke geest moeten begrijpen.
09:26
We need to understandbegrijpen softwaresoftware
194
554175
2376
We moeten de software begrijpen
09:28
as well as just givinggeven someoneiemand hardwarehardware.
195
556551
2352
wanneer we iemand de hardware geven.
09:30
They'veZe hebben foundgevonden in manyveel developingontwikkelen countrieslanden that
196
558903
1782
Ze hebben in veel ontwikkelingslanden gezien dat wanneer
09:32
governmentsoverheden have goneweg in and givengegeven out freegratis latrineslatrines
197
560685
2722
de regering gratis latrines uitdeelde en
09:35
and goneweg back a fewweinig yearsjaar laterlater and foundgevonden that they'veze hebben
198
563407
2156
een paar jaar later terugkwam, daar heel veel
09:37
got lots of newnieuwe goatgeit shedsloodsen or templestempels or spareReserve roomskamers
199
565563
4123
nieuwe geitenschuurtjes of tempels of logeerkamers
09:41
with theirhun ownerseigenaren happilyGelukkig walkingwandelen pastverleden them
200
569686
2367
van waren gemaakt
terwijl hun eigenaren er vrolijk langs liepen
09:44
and going over to the openOpen defecatingpoepen groundgrond.
201
572053
3810
op weg naar de openbare poepplaats.
09:47
So the ideaidee is to manipulatemanipuleren humanmenselijk emotionemotie.
202
575863
3024
Dus het idee is om de menselijke emotie te manipuleren.
09:50
It's been donegedaan for decadestientallen jaren. The soapzeep companiesbedrijven did it
203
578887
2501
Dat wordt al tientallen jaren gedaan.
De zeepproducenten
09:53
in the earlyvroeg 20thth centuryeeuw.
204
581388
1939
deden het al in de vroege 20e eeuw.
09:55
They triedbeproefd sellingselling soapzeep as healthygezond. No one boughtkocht it.
205
583327
2759
Ze zeiden dat zeep gezond was.
Niemand kocht het.
09:58
They triedbeproefd sellingselling it as sexysexy. EveryoneIedereen boughtkocht it.
206
586086
4167
Ze zeiden dat zeep sexy was.
Iedereen kocht het.
10:02
In IndiaIndia now there's a campaigncampagne
207
590253
1355
In India loopt op dit moment een campagne
10:03
whichwelke persuadesovertuigt youngjong bridesbruiden
208
591608
2546
dat jonge bruidjes ervan overtuigt om
10:06
not to marrytrouwen into familiesgezinnen that don't have a toilettoilet.
209
594154
3098
niet te trouwen met iemand uit een familie zonder toilet.
10:09
It's calledriep "No LooLoo, No I Do."
210
597252
2668
De campagne heet: "Zonder WC zeg ik Nee"
10:11
(LaughterGelach)
211
599920
2347
(Gelach)
10:14
And in casegeval you think that poster'svan affiche just propagandapropaganda,
212
602267
1975
Deze poster is niet alleen maar propaganda,
10:16
here'shier is PriyankaPriyanka, 23 yearsjaar oldoud.
213
604242
2100
want dit is Priyanka, 23 jaar oud.
10:18
I metleerde kennen her last OctoberOktober in IndiaIndia,
214
606342
2121
Ik ontmoette haar in oktober in India.
10:20
and she grewgroeide up in a conservativeconservatief environmentmilieu.
215
608463
3057
Ze is opgegroeid in een behoudend milieu.
10:23
She grewgroeide up in a rurallandelijk villagedorp in a poorarm areaGebied of IndiaIndia,
216
611520
3096
Ze is opgegroeid in een plattelandsdorp
in een arme regio in India,
10:26
and she was engagedbezet at 14, and then at 21 or so,
217
614616
4166
was verloofd op haar 14e
en toen ze ongeveer 21 was,
10:30
she movedverhuisd into her in-law'sin-law's househuis.
218
618782
1771
verhuisde ze naar haar schoonfamilie.
10:32
And she was horrifiedgeschokt to get there and find
219
620553
2035
Toen ze daar aankwam,
ontdekte ze tot haar afschuw
10:34
that they didn't have a toilettoilet.
220
622588
1292
dat ze geen toilet hadden.
10:35
She'dZe zou growngegroeid up with a latrinelatrine.
221
623880
1367
Thuis gebruikten ze een latrine.
10:37
It was no biggroot dealtransactie, but it was a latrinelatrine.
222
625247
1954
Niets bijzonders, maar het was toch een latrine.
10:39
And the first night she was there, she was told
223
627201
2023
De eerste nacht dat ze daar was,
10:41
that at 4 o'clockuur in the morningochtend- --
224
629224
1207
werd ze om 4 uur in de ochtend
10:42
her mother-in-lawschoonmoeder got her up, told her to go outsidebuiten
225
630431
2839
gewekt door haar schoonmoeder,
die haar vertelde
10:45
and go and do it in the darkdonker in the openOpen.
226
633270
2820
naar buiten te gaan en haar behoefte
in het donker in het openbaar te doen.
10:48
And she was scaredbang. She was scaredbang of drunksdronkaards hangingopknoping around.
227
636090
2070
Ze was bang voor de dronkelappen
die daar rondhingen.
10:50
She was scaredbang of snakesslangen. She was scaredbang of rapeverkrachting.
228
638160
2874
Ze was bang voor slangen.
Ze was bang voor verkrachting.
10:53
After threedrie daysdagen, she did an unthinkableondenkbaar thing.
229
641034
2482
Na drie dagen, deed ze een ondenkbaar iets:
10:55
She left.
230
643516
1740
ze ging weg.
10:57
And if you know anything about rurallandelijk IndiaIndia,
231
645256
1585
Als je iets weet over het platteland van India,
10:58
you'llje zult know that's an unspeakablygaat courageousmoedige thing to do.
232
646841
3478
dan weet je dat dat een onvoorstelbaar moedige stap is.
11:02
But not just that.
233
650319
1057
Maar niet alleen dat.
11:03
She got her toilettoilet, and now she goesgaat around
234
651376
2412
Ze kreeg haar toilet, en nu gaat ze langs
11:05
all the other villagesdorpen in IndiaIndia
235
653788
1598
alle andere dorpen in India
11:07
persuadingovertuigen other womenvrouw to do the samedezelfde thing.
236
655386
1753
en overtuigt ze andere vrouwen om hetzelfde te doen.
11:09
It's what I call socialsociaal contagionbesmetting, and it's really powerfulkrachtig
237
657139
3461
Dit is wat ik sociale besmetting noem, en het is bijzonder
11:12
and really excitingopwindend.
238
660600
2175
krachtig en enorm opwindend.
11:14
AnotherEen ander versionversie of this, anothereen ander villagedorp in IndiaIndia
239
662775
2089
Een andere versie hiervan is een ander dorp in India
11:16
nearin de buurt where PriyankaPriyanka liveslevens
240
664864
1997
dicht bij waar Priyanka woont.
11:18
is this villagedorp, calledriep LakaraLakara, and about a yearjaar agogeleden,
241
666861
3875
Dit dorp heet Lakara en tot ongeveer een jaar geleden
11:22
it had no toiletsToiletten whatsoeverwat.
242
670736
1451
had dit dorp geen toiletten.
11:24
KidsKinderen were dyingsterven of diarrheadiarree and choleracholera.
243
672187
2294
Kinderen stierven aan diarree en cholera.
11:26
Some visitorsbezoekers camekwam, usinggebruik makend van variousdivers behavioralgedrags changeverandering trickstrucs
244
674481
4342
Bezoekers gebruikten verschillende trucjes
om hun gedrag te veranderen
11:30
like puttingzetten out a platebord of foodeten and a platebord of shitstront
245
678823
2794
zoals een bord met eten en een bord met poep neerzetten
11:33
and watchingkijken the fliesvliegen go one to the other.
246
681617
2217
om vervolgens de vliegen van het ene
naar het andere bord te zien vliegen.
11:35
SomehowEen of andere manier, people who'dwie had been thinkinghet denken
247
683834
2567
Op die manier kregen ze mensen
die tot dan toe hadden gedacht
11:38
that what they were doing was not disgustingwalgelijk at all
248
686401
1529
dat wat ze deden helemaal niet smerig was
11:39
suddenlyplotseling thought, "OopsOeps."
249
687930
1872
zover dat ze opeens dachten: "Oeps."
11:41
Not only that, but they were ingestinginname van theirhun neighbors'buren shitstront.
250
689802
2327
Vooral het idee dat ze de poep van de buren zaten te eten,
11:44
That's what really madegemaakt them changeverandering theirhun behaviorgedrag.
251
692129
3128
dat hielp pas echt om ze van gedrag te laten veranderen.
11:47
So this womanvrouw, this boy'sBoy's mothermoeder
252
695257
2536
De vrouw, de moeder van dit jongetje,
11:49
installedgeïnstalleerd this latrinelatrine in a fewweinig hoursuur.
253
697793
2485
maakte deze latrine in een paar uur.
11:52
Her entiregeheel life, she'dschuur been usinggebruik makend van the bananabanaan fieldveld- behindachter,
254
700278
2383
Haar hele leven had ze het bananenveld gebruikt,
11:54
but she installedgeïnstalleerd the latrinelatrine in a fewweinig hoursuur.
255
702661
1568
maar ze installeerde de latrine in een paar uur.
11:56
It costkosten nothing. It's going to savebesparen that boy'sBoy's life.
256
704229
3673
Het kost niets. En het gaat het leven van dat jongetje redden.
11:59
So when I get despondentwanhopig about the statestaat of sanitationsanitaire voorzieningen,
257
707902
3191
Dus wanneer ik wanhopig word
over de staat van de sanitaire voorzieningen
12:03
even thoughhoewel these are prettymooi excitingopwindend timestijden
258
711093
2196
zelfs al zijn dit aardig opwindende tijden
12:05
because we'vewij hebben got the BillBill and MelindaMelinda GatesGates FoundationStichting
259
713289
2578
want we hebben de Bill en Melinda Gates Stichting
12:07
reinventingopnieuw uitvinden the toilettoilet, whichwelke is great,
260
715867
2062
die opnieuw het toilet uitvinden, wat fantastisch is,
12:09
we'vewij hebben got MattMatt DamonDamon going on bathroombadkamer strikestaking,
261
717929
2554
we hebben Matt Damon die in toiletstaking gaat,
12:12
whichwelke is great for humanityde mensheid, very badslecht for his colondikke darm.
262
720483
3735
wat fantastisch is voor de mensheid,
maar erg slecht voor zijn darmen.
12:16
But there are things to worryzorgen about.
263
724218
1714
Maar er zijn dingen om je zorgen over te maken.
12:17
It's the mostmeest off-trackoff-track MillenniumMillennium DevelopmentOntwikkeling GoalDoel.
264
725932
2758
Het is het Millenniumontwikkelingsdoel
dat het minste gehaald wordt.
12:20
It's about 50 or so yearsjaar off trackspoor.
265
728690
2346
We lopen zo'n 50 jaar achter.
12:23
We're not going to meetontmoeten targetsdoelen,
266
731036
1336
We gaan de doelen niet halen,
12:24
providinghet verstrekken van people with sanitationsanitaire voorzieningen at this ratetarief.
267
732372
3285
zolang we mensen in dit tempo van toiletten blijven voorzien.
12:27
So when I get sadverdrietig about sanitationsanitaire voorzieningen,
268
735657
3481
Dus wanneer ik in een sanitaire dip zit,
12:31
I think of JapanJapan, because JapanJapan 70 yearsjaar agogeleden
269
739138
3319
dan denk ik aan Japan, want 70 jaar geleden was Japan
12:34
was a nationnatie of people who used pitpit latrineslatrines
270
742457
2589
een land waar mensen latrines groeven
12:37
and wipedgeveegd with sticksstokken,
271
745046
2132
en hun billen afveegden met stokjes.
12:39
and now it's a nationnatie of what are calledriep WoshurettosWoshurettos,
272
747178
3327
Het is nu het land van de Woshuretto,
12:42
washletWashlet toiletsToiletten.
273
750505
1480
het douchetoilet.
12:43
They have in-builtingebouwd bidetbidet nozzlessproeiers for a lovelyheerlijk,
274
751985
2344
Deze hebben ingebouwde waterstraaltjes voor een fijne,
12:46
hands-freehandenvrij cleaningschoonmaak experienceervaring,
275
754329
2745
handenvrije schoonmaakervaring,
12:49
and they have variousdivers other featuresKenmerken
276
757074
2172
en ze hebben verschillende andere kenmerken
12:51
like a heatedverwarmd seatstoel and an automaticAutomatisch lid-raisingdeksel-verhogen deviceapparaat
277
759246
2975
zoals een verwarmde bril en een automatische briloptiller
12:54
whichwelke is knownbekend as the "marriage-saverhuwelijk-saver."
278
762221
2341
die bekend staat onder de naam 'huwelijksredder'.
12:56
(LaughterGelach)
279
764562
1456
(Gelach)
12:58
But mostmeest importantlybelangrijker, what they have donegedaan in JapanJapan,
280
766018
2405
Maar wat ze vooral hebben gedaan in Japan,
13:00
whichwelke I find so inspirationalinspirerende,
281
768423
1500
wat ik zo inspirerend vind,
13:01
is they'veze hebben broughtbracht the toilettoilet out from behindachter the lockedopgesloten doordeur-.
282
769923
2564
is dat ze het toilet
uit het verdomhoekje hebben gehaald.
13:04
They'veZe hebben madegemaakt it conversationalconversatie.
283
772487
1501
Ze hebben het tot een gespreksonderwerp gemaakt.
13:05
People go out and upgradeupgrade theirhun toilettoilet.
284
773988
3402
Mensen maken wat moois van hun toilet.
13:09
They talk about it. They'veZe hebben sanitizedgezuiverde it.
285
777390
4408
Ze praten erover. Ze hebben het gezond gemaakt.
13:13
I hopehoop that we can do that. It's not a difficultmoeilijk thing to do.
286
781798
4480
Ik hoop dat we dat kunnen doen. Het is niet moeilijk.
13:18
All we really need to do
287
786278
2270
Het enige wat we echt moeten doen
13:20
is look at this issuekwestie
288
788548
1842
is naar dit probleem kijken
13:22
as the urgentdringend, shamefulbeschamend issuekwestie that it is.
289
790390
4312
als het dringende, schaamtevolle probleem dat het is.
13:26
And don't think that it's just in the poorarm worldwereld- that things are wrongfout.
290
794702
2773
En niet denken dat het alleen
in de arme wereld fout gaat.
13:29
Our sewersriolen are crumblingverkruimel.
291
797475
2164
Onze riolen storten in elkaar.
13:31
Things are going wrongfout here too.
292
799639
2167
De zaken staan er hier ook niet goed voor.
13:33
The solutionoplossing to all of this is prettymooi easygemakkelijk.
293
801806
2899
De oplossing hiervoor is bijzonder simpel.
13:36
I'm going to make your liveslevens easygemakkelijk this afternoonmiddag
294
804705
1721
Ik ga het jullie vanmiddag makkelijk maken
13:38
and just askvragen you to do one thing,
295
806426
2353
door slechts een ding van jullie te vragen,
13:40
and that's to go out, protestprotest,
296
808779
3076
en dat is om naar buiten en gaan en te protesteren
13:43
speakspreken about the unspeakableonuitsprekelijke,
297
811855
2238
om te praten over het onbespreekbare,
13:46
and talk shitstront.
298
814093
1539
en om smerige praatjes te houden.
13:47
Thank you.
299
815632
1954
Dank u.
13:49
(ApplauseApplaus)
300
817586
5324
(Applaus)
Translated by Claudia Bijlhout
Reviewed by Els De Keyser

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Rose George - Curious journalist
Rose George looks deeply into topics that are unseen but fundamental, whether that's sewers or latrines or massive container ships or pirate hostages or menstrual hygiene.

Why you should listen

Rose George thinks, researches, writes and talks about the hidden, the undiscussed. Among the everyone-does-it-no-one-talks-about-it issues she's explored in books and articles: sanitation (and poop in general). Diarrhea is a weapon of mass destruction, says the UK-based journalist and author, and a lack of access to toilets is at the root of our biggest public health crisis. In 2012, two out of five of the world’s population had nowhere sanitary to go.

The key to turning around this problem, says George: Let’s drop the pretense of “water-related diseases” and call out the cause of myriad afflictions around the world as what they are -- “poop-related diseases” that are preventable with a basic toilet. George explores the problem in her book The Big Necessity: The Unmentionable World of Human Waste and Why It Matters and in a fabulous special issue of Colors magazine called "Shit: A Survival Guide." Read a sample chapter of The Big Necessity >>

Her latest book, on an equally hidden world that touches almost everything we do, is Ninety Percent of Everything: Inside Shipping, the Invisible Industry That Puts Clothes on Your Back, Gas in Your Car, Food on Your Plate. Read a review >> 

 In the UK and elsewhere, you'll find the book titled Deep Sea and Foreign Going: Inside Shipping, the Invisible Industry the Brings You 90% of Everything.

More profile about the speaker
Rose George | Speaker | TED.com