ABOUT THE SPEAKER
Chimamanda Ngozi Adichie - Novelist
Inspired by Nigerian history and tragedies all but forgotten by recent generations of westerners, Chimamanda Ngozi Adichie’s novels and stories are jewels in the crown of diasporan literature.

Why you should listen

In Nigeria, Chimamanda Ngozi Adichie's novel Half of a Yellow Sun has helped inspire new, cross-generational communication about the Biafran war. In this and in her other works, she seeks to instill dignity into the finest details of each character, whether poor, middle class or rich, exposing along the way the deep scars of colonialism in the African landscape.

Adichie's newest book, The Thing Around Your Neck, is a brilliant collection of stories about Nigerians struggling to cope with a corrupted context in their home country, and about the Nigerian immigrant experience.

Adichie builds on the literary tradition of Igbo literary giant Chinua Achebe—and when she found out that Achebe liked Half of a Yellow Sun, she says she cried for a whole day. What he said about her rings true: “We do not usually associate wisdom with beginners, but here is a new writer endowed with the gift of ancient storytellers.”

(Photo: Wani Olatunde) 

More profile about the speaker
Chimamanda Ngozi Adichie | Speaker | TED.com
TEDxEuston

Chimamanda Ngozi Adichie: We should all be feminists

Chimamanda Ngozi Adichie: We zouden allemaal feministen moeten zijn

Filmed:
4,033,919 views

We leren meisjes dat ze niet te veel ambitie moeten hebben. Succesvol moeten zijn, maar niet te succesvol, omdat ze dan mannen bedreigen, volgens auteur Chimamanda Ngozi Adichie. Deze klassieke toespraak begon een wereldwijd gesprek over feminisme. Adichie vraagt ons te dromen en plannen voor een nieuwe, betere wereld - waar gelukkigere mannen en gelukkigere vrouwen zichzelf kunnen zijn.
- Novelist
Inspired by Nigerian history and tragedies all but forgotten by recent generations of westerners, Chimamanda Ngozi Adichie’s novels and stories are jewels in the crown of diasporan literature. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:12
So I would like to startbegin by tellingvertellen you
about one of my greatestbeste friendsvrienden,
0
480
4696
Ik wil beginnen met een verhaal
over één van mijn beste vrienden,
00:17
OkolomaOkoloma MaduewesiMaduewesi.
1
5200
1640
Okoloma Maduewesi.
00:19
OkolomaOkoloma livedleefden on my streetstraat
2
7720
1616
Okoloma woonde in mijn straat
00:21
and lookedkeek after me like a biggroot brotherbroer.
3
9360
2296
en zorgde voor mij
als een soort oudere broer.
00:23
If I likedvond a boyjongen,
I would askvragen Okoloma'sOkoloma van opinionmening.
4
11680
3040
Als ik een jongen leuk vond,
vroeg ik Okoloma
wat hij van die jongen vond.
00:28
OkolomaOkoloma diedging dood in the notoriousberucht
SosolisoSosoliso planevlak crashneerstorten
5
16160
3856
Okoloma overleed
bij de afschuwelijke
Sosoliso Airlines vliegtuigcrash
00:32
in NigeriaNigeria in DecemberDecember of 2005.
6
20040
2360
in Nigeria in december 2005.
00:35
AlmostBijna exactlyprecies sevenzeven yearsjaar agogeleden.
7
23000
1680
Bijna zeven jaar geleden.
00:38
OkolomaOkoloma was a personpersoon I could argueargumenteren with,
laughlach with and trulywerkelijk talk to.
8
26080
4360
Met Okoloma kon ik
ruzieën, lachen
en echt goed praten.
Hij was ook de eerste persoon
die me een feminist noemde.
00:43
He was alsoook the first personpersoon
to call me a feministfeminist.
9
31680
2381
00:47
I was about fourteenveertien,
we were at his househuis, arguingarguing.
10
35520
3416
Ik was veertien en we waren
bij hem thuis aan het ruzieën.
00:50
BothBeide of us bristlingBristling
with halfvoor de helft bitbeetje knowledgekennis
11
38960
2496
We verweerden ons met halve waarheden
die we ooit ergens hadden gelezen.
00:53
from booksboeken that we had readlezen.
12
41480
1360
00:55
I don't rememberonthouden what this
particularbijzonder argumentargument was about,
13
43560
2760
Ik weet niet meer precies
waar we boos over waren,
00:59
but I rememberonthouden
that as I arguedbetoogde and arguedbetoogde,
14
47320
2056
maar ik weet nog dat,
terwijl ik tekeerging,
01:01
OkolomaOkoloma lookedkeek at me and said,
"You know, you're a feministfeminist."
15
49400
3560
Okoloma me aankeek en zei:
"Wat ben jij een feminist."
01:05
It was not a complimentcompliment.
16
53880
1216
Dit was geen compliment.
01:07
(LaughterGelach)
17
55120
1416
(Gelach)
01:08
I could tell from his tonetoon,
18
56560
1336
Hij zei het op een toon,
01:09
the samedezelfde tonetoon that you would use
to say something like,
19
57920
2776
dezelfde toon waarop je
zoiets zou zeggen als:
01:12
"You're a supporteraanhanger of terrorismterrorisme."
20
60720
1736
"Jij steunt terrorisme."
01:14
(LaughterGelach)
21
62480
2776
(Gelach)
01:17
I did not know exactlyprecies
what this wordwoord "feministfeminist" meantbedoelde,
22
65280
3656
Ik wist niet goed wat een 'feminist' was
01:20
and I did not want OkolomaOkoloma
to know that I did not know.
23
68960
3216
en ik wilde niet dat Okoloma dat wist.
01:24
So I brushedgeborsteld it asideterzijde,
and I continuedvervolgd to argueargumenteren.
24
72200
3016
Ik negeerde de opmerking
en praatte verder.
01:27
And the first thing
I plannedgepland to do when I got home
25
75240
2416
Ik nam me voor om zodra ik thuiskwam
01:29
was to look up the wordwoord
"feministfeminist" in the dictionarywoordenboek.
26
77680
2576
het woord 'feminist' op te zoeken
in het woordenboek.
01:32
Now fastsnel forwardvooruit to some yearsjaar laterlater,
27
80280
3136
Een paar jaar later
01:35
I wroteschreef a novelroman about a man
who amongtussen other things beatsbeats his wifevrouw
28
83440
4136
schreef ik een boek over een man
die onder andere zijn vrouw mishandelt
01:39
and whosewaarvan storyverhaal doesn't endeinde very well.
29
87600
1960
en met wie het niet goed afloopt.
01:42
While I was promotinghet bevorderen van
the novelroman in NigeriaNigeria,
30
90600
2056
Tijdens een boekpromotie in Nigeria
zei een journalist, een aardige man,
01:44
a journalistjournalist, a niceleuk, well-meaningwelmenend man,
31
92680
3016
01:47
told me he wanted to adviseadviseren me.
32
95720
2000
dat hij me wat goedbedoeld
advies wilde geven.
01:51
And for the NigeriansNigerianen here,
33
99280
1336
Alle Nigerianen hier
zullen waarschijnlijk toegeven
01:52
I'm sure we're all familiarvertrouwd
34
100640
1496
01:54
with how quicksnel our people are
to give unsolicitedongevraagde adviceadvies.
35
102160
6240
dat wij erg goed zijn
in het geven van ongevraagd advies.
02:01
He told me that people were sayinggezegde
that my novelroman was feministfeminist
36
109760
3456
Hij zei dat mensen
mijn boek feministisch vonden
02:05
and his adviceadvies to me --
37
113240
1616
en hij raadde mij aan --
02:06
and he was shakingschudden his headhoofd
sadlyHelaas as he spokespaak --
38
114880
3176
met een bezorgde uitdrukking --
02:10
was that I should never
call myselfmezelf a feministfeminist
39
118080
2176
mezelf nooit een feminist te noemen,
02:12
because feministsfeministen
are womenvrouw who are unhappyongelukkig
40
120280
2576
want feministen zijn vrouwen
die ongelukkig zijn
02:14
because they cannotkan niet find husbandsechtgenoten.
41
122880
1936
omdat ze geen man kunnen vinden.
02:16
(LaughterGelach)
42
124840
2400
(Gelach)
02:21
So I decidedbeslist to call myselfmezelf
"a happygelukkig feministfeminist."
43
129280
2440
Ik besloot mezelf
een vrolijke feminist te noemen.
02:25
Then an academicacademische, a NigerianNigeriaanse womanvrouw told me
44
133040
2656
Toen zei een wetenschapper,
een Nigeriaanse vrouw,
02:27
that feminismfeminisme was not our culturecultuur
45
135720
1696
dat feminisme niet bij ons past,
dat het niet Afrikaans is
02:29
and that feminismfeminisme wasn'twas niet AfricanAfrikaanse,
46
137440
1616
02:31
and that I was callingroeping myselfmezelf a feministfeminist
47
139080
1936
en dat ik mezelf feminist noemde
omdat ik verpest was
door 'Westerse boeken'.
02:33
because I had been corruptedbedorven
by "WesternWestern booksboeken."
48
141040
2240
02:36
WhichDie amusedgeamuseerd me,
49
144120
1216
Dat vond ik grappig,
want toen ik jong was, las ik boeken
die totaal niet feministisch waren.
02:37
because a lot of my earlyvroeg readingslezingen
were decidedlybeslist unfeministunfeminist.
50
145360
3336
02:40
I think I mustmoet have readlezen everyelk singlesingle
MillsMills &ampamp; BoonBoon romanceromance publishedgepubliceerd
51
148720
3216
Als tiener heb ik denk ik bijna alle
boeken van de bouquetreeks gelezen.
02:43
before I was sixteenzestien.
52
151960
1200
02:45
And eachelk time I triedbeproefd to readlezen those booksboeken
53
153960
1976
Ik vond de zogenaamde
'feministische klassiekers'
02:47
calledriep "the feministfeminist classicsklassiekers,"
54
155960
1816
veel te saai om uit te lezen.
02:49
I'd get boredverveeld, and I really
struggledworstelde to finishaf hebben them.
55
157800
2776
02:52
But anywayin ieder geval, sincesinds feminismfeminisme was un-Africanon-Afrikaans,
56
160600
2736
Omdat feminisme niet Afrikaans zou zijn,
02:55
I decidedbeslist that I would now call myselfmezelf
"a happygelukkig AfricanAfrikaanse feministfeminist."
57
163360
3480
besloot ik mezelf een
'vrolijke, Afrikaanse feminist' te noemen.
02:59
At some pointpunt I was a happygelukkig AfricanAfrikaanse
feministfeminist who does not hatehaat menmannen
58
167840
4416
Op een gegeven moment was ik een
vrolijke, Afrikaanse feminist
die geen hekel heeft aan mannen,
die van lipgloss houdt
03:04
and who likessympathieën liplip glossglans
59
172280
1336
03:05
and who wearsdraagt highhoog heelshakken
for herselfzichzelf but not for menmannen.
60
173640
2496
en die hoge hakken draagt
voor zichzelf, niet voor mannen.
03:08
(LaughterGelach)
61
176160
1736
(Gelach)
03:09
Of courseCursus a lot of this
was tongue-in-cheekironische,
62
177920
2176
En we lachen er nu om,
03:12
but that wordwoord feministfeminist is so heavyzwaar
with baggagebagage, negativenegatief baggagebagage.
63
180120
4616
maar het woord feminisme
komt met zo veel negatieve associaties.
03:16
You hatehaat menmannen, you hatehaat brasBras,
64
184760
2336
Je haat mannen, je haat bh's,
je haat Afrikaanse cultuur, enzovoort.
03:19
you hatehaat AfricanAfrikaanse culturecultuur,
that sortsoort of thing.
65
187120
2120
03:22
Now here'shier is a storyverhaal from my childhoodkinderjaren.
66
190240
2040
Toen ik klein was
03:25
When I was in primaryprimair schoolschool-,
67
193000
1776
en op de basisschool zat,
03:26
my teacherleraar said at the beginningbegin of termtermijn
that she would give the classklasse a testtest
68
194800
4536
zei de lerares aan het begin van het jaar
dat we een toets moesten maken
03:31
and whoeverwie dan ook got the highesthoogst scorepartituur
would be the classklasse monitormonitor.
69
199360
2936
en dat degene met het hoogste cijfer
klassenoudste zou worden.
03:34
Now, classklasse monitormonitor was a biggroot dealtransactie.
70
202320
2080
En dat wilde iedereen.
03:37
If you were a classklasse monitormonitor,
71
205240
1736
Als klassenoudste
03:39
you got to writeschrijven down
the namesnamen of noisemakersnoisemakers --
72
207000
2456
mocht je noteren
wie de lawaaimakers waren.
03:41
(LaughterGelach)
73
209480
1656
(Gelach)
03:43
whichwelke was havingmet enoughgenoeg powermacht of its owneigen.
74
211160
2480
Dit was op zich al heel wat,
03:46
But my teacherleraar would alsoook give you
a caneCane to holdhouden in your handhand-
75
214480
4776
maar de lerares gaf je ook nog een stok
waarmee je mocht rondlopen,
op zoek naar lawaaimakers.
03:51
while you walklopen around
and patrolpatrouille the classklasse for noisemakersnoisemakers.
76
219280
2960
03:55
Now, of courseCursus you were not
actuallywerkelijk allowedtoegestaan to use the caneCane.
77
223360
2880
Je mocht de stok
natuurlijk niet gebruiken,
03:58
But it was an excitingopwindend prospectvooruitzicht
for the nine-year-oldnegen-jaar-oude me.
78
226920
3416
maar als negenjarige vond ik
het wel een spannend idee.
04:02
I very much wanted
to be the classklasse monitormonitor.
79
230360
2776
Ik wilde graag klassenoudste worden.
04:05
And I got the highesthoogst scorepartituur on the testtest.
80
233160
1920
En ik haalde het hoogste cijfer.
04:07
Then, to my surpriseverrassing, my teacherleraar said
that the monitormonitor had to be a boyjongen.
81
235800
3360
Toen zei de lerares opeens dat
de klassenoudste een jongen moest zijn.
04:12
She had forgottenvergeten
to make that clearduidelijk earliervroeger
82
240240
2096
Ze was vergeten dit eerder te zeggen,
omdat ze dacht dat dat logisch was.
04:14
because she assumedaangenomen it was ... obviousduidelijk.
83
242360
1858
04:16
(LaughterGelach)
84
244242
2054
(Gelach)
04:18
A boyjongen had the secondtweede highesthoogst
scorepartituur on the testtest,
85
246320
2776
Het tweede hoogste cijfer
was gehaald door een jongen
04:21
and he would be monitormonitor.
86
249120
2040
en hij zou klassenoudste worden.
04:23
Now, what was even more
interestinginteressant about this
87
251960
2176
Wat dit nog interessanter maakt,
04:26
is that the boyjongen was a sweetzoet, gentleteder soulziel
88
254160
3816
is dat het een heel lief jongetje was,
04:30
who had no interestinteresseren
in patrollingpatrouilleren the classklasse with the caneCane,
89
258000
2959
die helemaal niet met een stok
door het lokaal wilde patrouilleren,
04:34
while I was fullvol of ambitionambitie to do so.
90
262120
3200
terwijl ik dat juist wel heel graag wilde.
04:38
But I was femalevrouw and he was malemannetje,
91
266560
2096
Maar ik was een meisje
en hij was een jongen,
04:40
and so he becamewerd the classklasse monitormonitor.
92
268680
1667
dus hij werd klassenoudste.
04:43
And I've never forgottenvergeten that incidentincident.
93
271240
2000
Ik ben dat incident nooit vergeten.
04:46
I oftenvaak make the mistakevergissing of thinkinghet denken
94
274160
1896
Ik maak vaak de fout dat ik denk
04:48
that something that is obviousduidelijk to me
is just as obviousduidelijk to everyoneiedereen elseanders.
95
276080
3456
dat wat ik logisch vind,
logisch is voor iedereen.
04:51
Now, take my dearGeachte friendvriend LouisLouis
96
279560
1576
Mijn vriend Louis bijvoorbeeld.
04:53
for examplevoorbeeld.
97
281160
1336
04:54
LouisLouis is a brilliantbriljant, progressiveprogressief man,
98
282520
1856
Louis is slim en vooruitstrevend,
04:56
and we would have conversationsconversaties
and he would tell me,
99
284400
2496
maar hij zei vaak dingen als:
04:58
"I don't know what you mean by things
beingwezen differentverschillend or harderharder for womenvrouw.
100
286920
3480
"Ik snap niet waarom je zegt
dat vrouwen het moeilijker hebben.
05:02
Maybe in the pastverleden, but not now."
101
290960
1640
Vroeger misschien, maar nu niet."
05:05
And I didn't understandbegrijpen how LouisLouis
could not see what seemslijkt so self-evidentvanzelfsprekend.
102
293560
4576
Ik begreep niet dat Louis niet kon zien
wat voor mij zo vanzelfsprekend leek.
05:10
Then one eveningavond, in LagosLagos,
LouisLouis and I wentgegaan out with friendsvrienden.
103
298160
4136
Op een avond gingen Louis en ik
met een paar vrienden uit in Lagos.
05:14
And for people here
who are not familiarvertrouwd with LagosLagos,
104
302320
2456
Als je nog nooit in Lagos bent geweest:
het is daar een gewoonte
05:16
there's that wonderfulprachtig Lagos'Lagos fixturemeubilair,
105
304800
1896
dat mannen bij cafés rondhangen
05:18
the sprinklingberegening of energeticenergiek menmannen
who hanghangen around outsidebuiten establishmentsinrichtingen
106
306720
4656
05:23
and very dramaticallydramatisch
"help" you parkpark your carauto.
107
311400
3000
en je heel overdreven 'helpen'
met het parkeren van je auto.
05:28
I was impressedonder de indruk
with the particularbijzonder theatricstheatrale
108
316000
3296
Ik was onder de indruk van het toneelspel
05:31
of the man who foundgevonden us
a parkingparkeren spotplek that eveningavond.
109
319320
2976
van de man die die avond
een parkeerplaats voor ons vond.
05:34
And so as we were leavingverlaten,
I decidedbeslist to leavehet verlof him a tiptip.
110
322320
2960
Aan het eind van de avond
besloot ik hem een fooi te geven.
05:38
I openedgeopend my bagzak,
111
326760
1416
Ik opende mijn tas,
05:40
put my handhand- insidebinnen my bagzak,
112
328200
1376
stak mijn hand in mijn tas,
05:41
broughtbracht out my moneygeld
that I had earnedverdiend from doing my work,
113
329600
2720
haalde er geld uit
dat ik zelf had verdiend
05:45
and I gavegaf it to the man.
114
333160
1360
en gaf dat aan de man.
05:47
And he, this man who was
very gratefuldankbaar and very happygelukkig,
115
335600
4376
Die man was erg dankbaar en vrolijk,
05:52
tooknam the moneygeld from me,
116
340000
1776
hij nam het geld van mij aan,
05:53
lookedkeek acrossaan de overkant at LouisLouis
117
341800
1416
keek naar Louis
05:55
and said, "Thank you, sirmijnheer!"
118
343240
1856
en zei "Bedankt, meneer!"
05:57
(LaughterGelach)
119
345120
2480
(Gelach)
06:03
LouisLouis lookedkeek at me, surprisedverwonderd,
120
351160
3256
Louis keek mij verbaasd aan en zei:
06:06
and askedgevraagd, "Why is he thankingbedanken me?
I didn't give him the moneygeld."
121
354440
3400
"Waarom bedankt hij mij?
Ik heb dat geld niet gegeven."
06:10
Then I saw realizationrealisatie
dawndageraad on Louis'Lodewijks facegezicht.
122
358840
2960
Toen drong het tot hem door.
06:15
The man believedgeloofde that whateverwat dan ook moneygeld I had
123
363040
2416
De man dacht dat ik het geld
06:17
had ultimatelytenslotte come from LouisLouis.
124
365480
3520
van Louis had gekregen.
06:21
Because LouisLouis is a man.
125
369720
1240
Want Louis is een man.
06:24
MenMannen and womenvrouw are differentverschillend.
126
372600
1816
Mannen en vrouwen zijn anders.
06:26
We have differentverschillend hormoneshormonen,
we have differentverschillend sexualseksueel organsorganen,
127
374440
2856
We hebben verschillende
hormonen en geslachtsdelen,
06:29
we have differentverschillend biologicalbiologisch abilitiescapaciteiten.
128
377320
2056
en verschillende biologische vermogens.
06:31
WomenVrouwen can have babiesbabies, menmannen can't.
129
379400
1800
Vrouwen kunnen baren, mannen niet.
06:34
At leastminst not yetnog.
130
382800
1216
Nog niet.
06:36
(LaughterGelach)
131
384040
1416
(Gelach)
06:37
MenMannen have testosteronetestosteron and are
in generalalgemeen physicallyfysiek strongersterker than womenvrouw.
132
385480
4280
Mannen hebben testosteron en zijn
over het algemeen sterker dan vrouwen.
06:42
There's slightlylicht more womenvrouw
than menmannen in the worldwereld-,
133
390520
2656
Er zijn iets meer vrouwen
op de wereld dan mannen,
06:45
about 52 percentprocent of the world's's werelds
populationbevolking is femalevrouw.
134
393200
3096
ongeveer 52 procent van
de wereldbevolking is vrouwelijk.
06:48
But mostmeest of the positionsstanden of powermacht
and prestigeprestige are occupiedbezet by menmannen.
135
396320
3400
Maar de meeste machtsposities
worden door mannen bekleed.
06:52
The latelaat KenyanKeniaanse NobelNobel PeaceVrede laureatelaureaat,
136
400840
2456
Een winnares van
de Nobelprijs voor de Vrede,
06:55
WangariWangari MaathaiMaathai,
137
403320
1336
wijlen Wangari Maathai,
06:56
put it simplyeenvoudigweg and well when she said:
138
404680
2120
zei simpelweg:
06:59
"The higherhoger you go,
the fewerminder womenvrouw there are."
139
407600
2720
"Hoe hoger je gaat,
hoe minder vrouwen er zijn."
07:03
In the recentrecent US electionsverkiezingen we keptgehouden hearinggehoor
of the LillyLilly LedbetterLedbetter lawwet,
140
411920
4616
Tijdens de verkiezingen in Amerika
ging het veel over de Lilly Ledbetter wet
07:08
and if we go beyondvoorbij the nicelyaardig
alliterativeMiddelengels namenaam of that lawwet,
141
416560
3416
en als we verder kijken
dan de naam van die wet,
07:12
it was really about a man and a womanvrouw
142
420000
2136
gaat het over een man en een vrouw
07:14
doing the samedezelfde jobbaan,
beingwezen equallyeven qualifiedgekwalificeerd,
143
422160
2776
die hetzelfde werk doen,
dezelfde opleiding hebben,
07:16
and the man beingwezen paidbetaald more
because he's a man.
144
424960
2400
en de man krijgt meer betaald
omdat hij een man is.
07:20
So in the literalletterlijk way, menmannen ruleregel the worldwereld-,
145
428160
3336
Mannen regeren letterlijk over de wereld
07:23
and this madegemaakt sensezin a thousandduizend yearsjaar agogeleden
146
431520
2840
en duizend jaar geleden was dit logisch,
07:27
because humanmenselijk beingswezens livedleefden then in a worldwereld-
147
435120
2856
want mensen leefden in een wereld
07:30
in whichwelke physicalfysiek strengthkracht was
the mostmeest importantbelangrijk attributeattribuut for survivaloverleving.
148
438000
4176
waarin fysieke kracht
belangrijk was om te overleven.
07:34
The physicallyfysiek strongersterker personpersoon
was more likelywaarschijnlijk to leadlood,
149
442200
3280
De sterkste persoon was meestal de leider
07:39
and menmannen, in generalalgemeen,
are physicallyfysiek strongersterker.
150
447280
2576
en mannen zijn fysiek vaak sterker.
07:41
Of courseCursus there are manyveel exceptionsuitzonderingen.
151
449880
1715
Er zijn natuurlijk uitzonderingen.
07:43
(LaughterGelach)
152
451619
1557
(Gelach)
07:45
But todayvandaag we liveleven
in a vastlyenorm differentverschillend worldwereld-.
153
453200
3800
Maar we leven tegenwoordig
in een compleet andere wereld.
07:49
The personpersoon more likelywaarschijnlijk to leadlood
is not the physicallyfysiek strongersterker personpersoon;
154
457720
4056
De leider is niet langer
de fysiek sterkste persoon;
07:53
it is the more creativecreatief personpersoon,
the more intelligentintelligent personpersoon,
155
461800
3496
het zijn de creatievere, intelligentere
07:57
the more innovativeinnovatief personpersoon,
156
465320
2416
en innovatievere mensen.
07:59
and there are no hormoneshormonen
for those attributeskenmerken.
157
467760
2656
En hormonen hebben hier niks mee te maken.
08:02
A man is as likelywaarschijnlijk as a womanvrouw
to be intelligentintelligent,
158
470440
2616
Mannen kunnen net zo intelligent, creatief
08:05
to be creativecreatief, to be innovativeinnovatief.
159
473080
1960
en innovatief zijn als vrouwen.
08:07
We have evolvedgeëvolueerd;
160
475800
1296
We hebben ons ontwikkeld,
08:09
but it seemslijkt to me that our ideasideeën
of gendergeslacht had not evolvedgeëvolueerd.
161
477120
3520
maar het lijkt alsof onze ideeën over
gender niet zijn veranderd.
08:13
Some weeksweken agogeleden, I walkedwandelde into a lobbylobby
of one of the bestbeste NigerianNigeriaanse hotelshotels.
162
481760
3960
Een paar weken geleden liep ik
een van de beste hotels van Nigeria in.
08:18
I thought about namingnaamgeving the hotelhotel,
but I thought I probablywaarschijnlijk shouldn'tmoet niet.
163
486280
3256
Ik wilde de naam noemen,
maar dat is misschien beter van niet.
08:21
And a guardbewaker at the entranceIngang stoppedgestopt me
and askedgevraagd me annoyingvervelend questionsvragen,
164
489560
3360
Een bewaker bij de ingang hield me tegen
en stelde irritante vragen,
08:25
because theirhun automaticAutomatisch assumptionveronderstelling is
165
493960
1816
want ze gaan ervan uit dat een Nigeriaanse
vrouw die alleen een hotel ingaat
08:27
that a NigerianNigeriaanse femalevrouw walkingwandelen
into a hotelhotel alonealleen is a sexseks workerarbeider.
166
495800
3120
een prostituee is.
08:33
And by the way,
167
501000
1216
Waarom letten deze hotels eigenlijk
meer op het vermeende aanbod
08:34
why do these hotelshotels
focusfocus on the ostensibleogenschijnlijke supplylevering
168
502240
3136
dan op de vraag naar prostituees?
08:37
ratherliever than the demandvraag naar for sexseks workersarbeiders?
169
505400
2440
08:41
In LagosLagos I cannotkan niet go alonealleen
into manyveel "reputableachtenswaardig" barsbars and clubsklaveren.
170
509520
5255
In Lagos kan ik niet alleen
naar een 'fatsoenlijke' bar of club.
08:46
They just don't let you in
if you're a womanvrouw alonealleen,
171
514799
2417
Je mag als vrouw niet alleen naar binnen,
je moet door een man worden begeleid.
08:49
you have to be accompaniedbegeleid by a man.
172
517240
1720
08:51
EachElke time I walklopen into
a NigerianNigeriaanse restaurantrestaurant with a man,
173
519600
2736
Als ik met een man
naar een Nigeriaans restaurant ga,
08:54
the waiterOber greetsbegroet the man and ignoresnegeert me.
174
522360
2200
begroet de kelner altijd de man
en negeert hij mij.
08:58
The waitersobers are productsproducten --
175
526320
1496
De kelners zijn het product --
08:59
(LaughterGelach)
176
527840
1136
(Gelach)
09:01
At this some womenvrouw
feltvoelde like, "Yes! I thought that!"
177
529000
2896
Sommige vrouwen hier dachten:
"Ja! Dat herken ik!".
09:03
The waitersobers are productsproducten of a societymaatschappij
178
531920
1936
Ze zijn het product van een maatschappij
09:05
that has taughtonderwezen them that menmannen
are more importantbelangrijk than womenvrouw.
179
533880
3040
die ze heeft geleerd dat mannen
belangrijker zijn dan vrouwen.
09:10
And I know that waitersobers
don't intendvan plan zijn any harmkwaad.
180
538240
2856
En ik weet dat de kelners
het goed bedoelen.
09:13
But it's one thing to know intellectuallyintellectueel
and quiteheel anothereen ander to feel it emotionallyemotioneel.
181
541120
4296
Maar er zit een verschil
tussen iets weten en het voelen.
09:17
EachElke time they ignorenegeren me,
I feel invisibleonzichtbaar.
182
545440
2376
Als ik word genegeerd,
voel ik me onzichtbaar.
09:19
I feel upsetboos.
183
547840
1200
Ik word boos.
09:21
I want to tell them
that I am just as humanmenselijk as the man,
184
549720
3336
Ik wil ze vertellen dat ik
ook een mens ben
09:25
that I'm just as worthywaardig of acknowledgmenterkenning.
185
553080
2800
en dat ik ook mag worden erkend.
09:28
These are little things,
186
556760
1256
Dit zijn kleine dingen,
09:30
but sometimessoms it's the little things
that stingsteek the mostmeest.
187
558040
3256
maar soms doen de kleine dingen
het meeste pijn.
09:33
And not long agogeleden, I wroteschreef an articleartikel
188
561320
1736
Pas geleden schreef ik een artikel
09:35
about what it meansmiddelen
to be youngjong and femalevrouw in LagosLagos,
189
563080
3296
over hoe het is
om een jonge vrouw te zijn in Lagos
09:38
and the printersprinters told me,
190
566400
1920
en de drukker zei:
09:41
"It was so angryboos."
191
569120
1200
"Het klinkt zo boos."
09:42
Of courseCursus it was angryboos!
192
570960
1376
Natuurlijk klonk het boos!
09:44
(LaughterGelach)
193
572360
1760
(Gelach)
09:48
I am angryboos.
194
576840
1656
Ik ben boos.
09:50
GenderGeslacht as it functionsfuncties todayvandaag
is a gravegraf injusticeonrecht.
195
578520
3136
Het is onrechtvaardig hoe gender
tegenwoordig wordt gezien.
09:53
We should all be angryboos.
196
581680
1736
We zouden allemaal boos moeten zijn.
09:55
AngerWoede has a long historygeschiedenis
of bringingbrengen about positivepositief changeverandering;
197
583440
3856
Woede heeft al vaker
voor positieve veranderingen gezorgd.
09:59
but, in additiontoevoeging to beingwezen angryboos,
I'm alsoook hopefulhoopvol.
198
587320
2800
Maar, ik ben niet alleen boos,
ik heb ook hoop.
10:02
Because I believe deeplydiep
in the abilityvermogen of humanmenselijk beingswezens
199
590880
2616
Ik geloof namelijk
dat mensen in staat zijn
10:05
to make and remakeremake
themselveszich for the better.
200
593520
2120
zichzelf te vormen en te verbeteren.
10:08
GenderGeslacht mattersaangelegenheden everywhereoveral in the worldwereld-,
201
596920
1896
Gender is overal ter wereld belangrijk,
10:10
but I want to focusfocus on NigeriaNigeria
202
598840
2656
maar ik wil me concentreren op Nigeria
10:13
and on AfricaAfrika in generalalgemeen,
203
601520
1456
en op Afrika in het algemeen,
10:15
because it is where I know,
and because it is where my hearthart- is.
204
603000
3576
omdat ik het ken
en omdat mijn hart daar ligt.
10:18
And I would like todayvandaag to askvragen
205
606600
1936
Ik wil jullie vandaag vragen
10:20
that we beginbeginnen to dreamdroom about
and planplan for a differentverschillend worldwereld-,
206
608560
4136
te dromen van, en plannen voor,
een andere wereld,
10:24
a fairereerlijker worldwereld-,
207
612720
1320
een eerlijkere wereld.
10:28
a worldwereld- of happiergelukkiger menmannen and happiergelukkiger womenvrouw
who are truerwaarder to themselveszich.
208
616240
4176
Een wereld waar gelukkigere mannen en
gelukkigere vrouwen zichzelf kunnen zijn.
10:32
And this is how to startbegin:
209
620440
1536
En dat begint zo:
10:34
we mustmoet raiseverhogen our daughtersdochters differentlyanders.
210
622000
2456
we moeten onze dochters anders opvoeden.
10:36
We mustmoet alsoook raiseverhogen our sonszonen differentlyanders.
211
624480
2360
We moeten onze zonen ook anders opvoeden.
10:40
We do a great disserviceondienst to boysjongens
on how we raiseverhogen them;
212
628000
3656
We bewijzen jongens een slechte dienst
met hoe we ze opvoeden;
10:43
we stifleverstikken the humanityde mensheid of boysjongens.
213
631680
1840
we onderdrukken hun menselijkheid.
10:46
We definebepalen masculinitymannelijkheid
in a very narrowsmal way,
214
634480
2576
We geven mannelijkheid
een beperkte definitie.
10:49
masculinitymannelijkheid becomeswordt this hardhard, smallklein cagekooi
215
637080
3496
Mannelijkheid wordt een kleine kooi
10:52
and we put boysjongens insidebinnen the cagekooi.
216
640600
2296
waar we jongens instoppen.
10:54
We teachonderwijzen boysjongens to be afraidbang of fearangst.
217
642920
1920
Jongens leren bang te zijn voor angst.
10:57
We teachonderwijzen boysjongens to be afraidbang
of weaknesszwakte, of vulnerabilitykwetsbaarheid.
218
645480
3760
We leren jongens bang te zijn
voor zwakte en kwetsbaarheid.
11:02
We teachonderwijzen them to maskmasker theirhun truewaar selvesselves,
219
650200
2456
We leren ze om zichzelf te verbergen,
11:04
because they have to be,
in NigerianNigeriaanse speakspreken, "hardhard man!"
220
652680
4240
omdat ze, zoals we in Nigeria zeggen,
'sterke mannen' moeten zijn.
11:10
In secondarytweede schoolschool-, a boyjongen and a girlmeisje,
bothbeide of them teenagerstieners,
221
658440
4136
Stel je voor, op de middelbare school:
een jongen en een meisje, beiden tieners,
11:14
bothbeide of them with the samedezelfde amountbedrag
of pocketzak- moneygeld, would go out
222
662600
3496
beiden krijgen evenveel zakgeld,
maar als ze uit gaan,
moet de jongen betalen,
11:18
and then the boyjongen
would be expectedverwacht always to paybetalen,
223
666120
2776
11:20
to provebewijzen his masculinitymannelijkheid.
224
668920
1640
om zijn mannelijkheid te bewijzen.
11:23
And yetnog we wonderwonder why boysjongens are more likelywaarschijnlijk
to stealstelen moneygeld from theirhun parentsouders.
225
671440
3800
En dan vragen wij ons af waarom jongens
vaker geld van hun ouders stelen.
11:29
What if bothbeide boysjongens and girlsmeisjes were raisedverheven
226
677240
3496
Wat als we zowel jongens
als meisjes zouden leren
11:32
not to linklink masculinitymannelijkheid with moneygeld?
227
680760
2120
mannelijkheid niet te associëren met geld?
11:35
What if the attitudehouding
was not "the boyjongen has to paybetalen"
228
683720
3016
Wat als we niet meer zouden zeggen:
de jongen moet betalen,
11:38
but ratherliever "whoeverwie dan ook has more should paybetalen?"
229
686760
2760
maar: degene die meer heeft moet betalen?
11:42
Now, of courseCursus because
of that historicalhistorisch advantagevoordeel,
230
690360
2576
Door het historisch voordeel
11:44
it is mostlymeestal menmannen who will have more todayvandaag,
231
692960
2456
zijn het nu vaak de mannen
die meer geld hebben.
11:47
but if we startbegin
raisingverheffing childrenkinderen differentlyanders,
232
695440
2616
Maar als we kinderen anders gaan opvoeden,
dan hoeven over 50 jaar, over 100 jaar,
11:50
then in fiftyvijftig yearsjaar, in a hundredhonderd yearsjaar,
233
698080
2536
11:52
boysjongens will no longerlanger have the pressuredruk
of havingmet to provebewijzen this masculinitymannelijkheid.
234
700640
3800
jongens niet langer die druk te voelen
zo hun mannelijkheid te moeten bewijzen.
11:57
But by farver the worstslechtst thing we do to malesmannetjes,
235
705680
3016
Het allerergste wat we mannen aandoen
12:00
by makingmaking them feel
that they have to be hardhard,
236
708720
2336
met dat idee van dat ze sterk moeten zijn,
12:03
is that we leavehet verlof them
with very fragilebreekbaar egosego 's.
237
711080
3120
is dat ze er hele kwetsbare ego's
aan over houden.
12:07
The more "hardhard man"
the man feelsvoelt compelledgedwongen to be,
238
715120
3400
Hoe meer een man het gevoel heeft
dat hij sterk moet zijn,
12:11
the weakerzwakkere his egoego is.
239
719320
1600
hoe zwakker zijn ego is.
12:14
And then we do a much greatergroter
disserviceondienst to girlsmeisjes
240
722960
3016
Vervolgens bewijzen we meisjes
een nog veel slechtere dienst;
12:18
because we raiseverhogen them
to catertegemoet te komen to the fragilebreekbaar egosego 's of menmannen.
241
726000
3320
we leren ze dat ze zich moeten schikken
naar de zwakke ego's van mannen.
12:22
We teachonderwijzen girlsmeisjes to shrinkkrimpen themselveszich,
to make themselveszich smallerkleiner,
242
730200
3496
We leren meisjes zichzelf kleiner te maken
12:25
we say to girlsmeisjes,
243
733720
1200
en we zeggen tegen meisjes:
12:27
"You can have ambitionambitie, but not too much."
244
735640
2176
"Je mag best ambities hebben,
maar niet te veel."
12:29
(LaughterGelach)
245
737840
1376
(Gelach)
12:31
"You should aimdoel to be successfulgeslaagd,
but not too successfulgeslaagd,
246
739240
2696
"Je moet proberen om succes te hebben,
maar niet te veel, dan bedreig je de man."
12:33
otherwiseanders- you would threatenbedreigen the man."
247
741960
2040
12:36
If you are the breadwinnerkostwinner
in your relationshipverhouding with a man,
248
744720
2896
Als jij de kostwinnaar bent
in jouw relatie met een man,
12:39
you have to pretenddoen alsof that you're not,
249
747640
1976
moet je doen alsof je dat niet bent,
12:41
especiallyvooral in publicopenbaar,
250
749640
1656
vooral in het openbaar,
12:43
otherwiseanders- you will emasculateontzenuwen him.
251
751320
2040
omdat je hem anders ontmant.
12:46
But what if we questionvraag
the premisepremisse itselfzelf?
252
754720
2336
Maar wat als we hier
vraagtekens bij zetten?
12:49
Why should a woman'svrouw's successsucces
be a threatbedreiging to a man?
253
757080
3320
Waarom zou het succes van een vrouw
bedreigend zijn voor een man?
12:53
What if we decidebesluiten
to simplyeenvoudigweg disposevervreemding of that wordwoord,
254
761200
3536
Wat als we besluiten
het woord niet meer te gebruiken?
12:56
and I don't think there's an EnglishEngels wordwoord
I dislikeafkeer more than "emasculationuitgekleed."
255
764760
4720
Het allerergste Engelse woord dat ik ken
is het woord 'ontmanning'.
13:02
A NigerianNigeriaanse acquaintanceKennismaking onceeen keer askedgevraagd me
256
770720
2296
Een Nigeriaanse kennis vroeg me een keer
13:05
if I was worriedbezorgd that menmannen
would be intimidatedgeïntimideerd by me.
257
773040
2640
of ik bezorgd was of ik mannen intimeerde.
13:08
I was not worriedbezorgd at all.
258
776560
1736
Ik maakte me geen zorgen.
13:10
In factfeit, it had not occurredheeft plaatsgevonden
to me to be worriedbezorgd
259
778320
2256
Het was niet eens in me opgekomen,
want een man die zich door mij
geïntimideerd voelt,
13:12
because a man who would
be intimidatedgeïntimideerd by me
260
780600
2216
13:14
is exactlyprecies the kindsoort of man
I would have no interestinteresseren in.
261
782840
2616
is precies het soort man
waar ik geen interesse in heb.
13:17
(LaughterGelach)
262
785480
1216
(Gelach)
13:18
(ApplauseApplaus)
263
786720
2080
(Applaus)
13:26
But still I was really struckgeslagen by this.
264
794120
2840
Maar ik bleef hier aan denken.
13:29
Because I'm femalevrouw,
I'm expectedverwacht to aspirestreven to marriagehuwelijk;
265
797640
3600
Omdat ik een vrouw ben,
wordt er verwacht dat ik wil trouwen;
13:33
I'm expectedverwacht to make my life choiceskeuzes
266
801960
1776
ik moet bij het maken van mijn keuzes
13:35
always keepingbewaring in mindgeest
that marriagehuwelijk is the mostmeest importantbelangrijk.
267
803760
3080
in gedachten houden
dat een huwelijk het belangrijkst is.
13:40
A marriagehuwelijk can be a good thing;
268
808040
1976
Een huwelijk kan goed zijn:
13:42
it can be a sourcebron of joyvreugde
and love and mutualwederzijds supportondersteuning.
269
810040
4416
het kan een bron van vreugde,
liefde en wederzijdse steun zijn.
13:46
But why do we teachonderwijzen girlsmeisjes
to aspirestreven to marriagehuwelijk
270
814480
2456
Maar waarom moeten meisjes
naar een huwelijk streven
13:48
and we don't teachonderwijzen boysjongens the samedezelfde?
271
816960
1720
en leren we jongens niet hetzelfde?
13:52
I know a womanvrouw
who decidedbeslist to sellverkopen her househuis
272
820840
2176
Ik ken een vrouw
die haar huis heeft verkocht,
13:55
because she didn't want
to intimidateintimideren a man who mightmacht marrytrouwen her.
273
823040
3040
omdat ze potentiële huwelijkskandidaten
niet wilde afschrikken.
13:59
I know an unmarriedongehuwd womanvrouw in NigeriaNigeria
who, when she goesgaat to conferencesconferenties,
274
827880
4456
Ik ken een ongetrouwde vrouw in Nigeria
die als ze naar conferenties gaat
een trouwring draagt,
14:04
wearsdraagt a weddingbruiloft ringring
275
832360
1376
14:05
because accordingvolgens to her,
276
833760
1216
omdat, zoals zij zegt,
14:07
she wants the other participantsdeelnemers
in the conferenceconferentie to "give her respecteerbied."
277
835000
3920
ze wil dat de andere deelnemers
haar 'respecteren'.
14:12
I know youngjong womenvrouw
who are underonder so much pressuredruk
278
840120
2336
Ik ken jonge vrouwen
die onder druk worden gezet
14:14
from familyfamilie, from friendsvrienden,
even from work to get marriedgetrouwd,
279
842480
4096
door familie, vrienden en werk,
om te trouwen,
14:18
and they're pushedgeduwd
to make terribleverschrikkelijk choiceskeuzes.
280
846600
2080
ze worden gestimuleerd
om slechte keuzes maken.
14:21
A womanvrouw at a certainzeker ageleeftijd who is unmarriedongehuwd,
281
849520
2616
Dat een vrouw op zekere leeftijd
nog ongehuwd is,
14:24
our societymaatschappij teachesonderwijst her
to see it as a deepdiep, personalpersoonlijk failuremislukking.
282
852160
4120
wordt in onze maatschappij gezien
als een sterk, persoonlijk falen.
14:29
And a man at a certainzeker ageleeftijd
who is unmarriedongehuwd,
283
857040
2776
Als een man op een bepaalde leeftijd
nog niet is getrouwd,
14:31
we just think he hasn'theeft niet come around
to makingmaking his pickplukken.
284
859840
2616
heeft hij daar simpelweg
nog geen tijd voor gehad.
14:34
(LaughterGelach)
285
862480
1856
(Gelach)
14:36
It's easygemakkelijk for us to say,
286
864360
1616
Het is simpel voor ons te zeggen
14:38
"Oh, but womenvrouw can
just say no to all of this."
287
866000
2256
dat vrouwen hier tegenin kunnen gaan,
14:40
But the realityrealiteit is more difficultmoeilijk
and more complexcomplex.
288
868280
2440
maar de realiteit is niet zo eenvoudig.
14:43
We're all socialsociaal beingswezens.
289
871360
1776
We zijn sociale wezens.
14:45
We internalizeinternaliseren ideasideeën
from our socializationsocialisatie.
290
873160
2496
We maken ons de ideeën
van onze socialisatie eigen.
14:47
Even the languagetaal we use
291
875680
1976
Zelfs de taal die we gebruiken
14:49
in talkingpratend about marriagehuwelijk
and relationshipsrelaties illustratesillustreert this.
292
877680
3416
om over huwelijk en relaties
te praten, laat dit zien.
14:53
The languagetaal of marriagehuwelijk
is oftenvaak the languagetaal of ownershipeigendom
293
881120
2856
De taal van het huwelijk
is de taal van eigendom
14:56
ratherliever than the languagetaal of partnershipvennootschap.
294
884000
2160
en niet de taal van een partnerschap.
14:58
We use the wordwoord "respecteerbied"
295
886800
2696
We gebruiken het woord 'respect'
15:01
to mean something a womanvrouw showsshows a man
296
889520
2776
voor iets wat een vrouw aan de man toont,
15:04
but oftenvaak not something
a man showsshows a womanvrouw.
297
892320
2080
bijna nooit voor wat een man
een vrouw toont.
15:08
BothBeide menmannen and womenvrouw in NigeriaNigeria will say --
298
896160
2456
Zowel mannen als vrouwen
in Nigeria zeggen --
15:10
this is an expressionuitdrukking
I'm very amusedgeamuseerd by --
299
898640
2296
het is een uitdrukking
die ik erg amusant vind --
15:12
"I did it for peacevrede in my marriagehuwelijk."
300
900960
2320
"Ik deed het om de vrede
thuis te bewaren."
15:16
Now, when menmannen say it,
301
904400
1576
Als mannen dit zeggen,
15:18
it is usuallydoorgaans about something
that they should not be doing anywayin ieder geval.
302
906000
3176
gaat het vaak over iets dat ze toch
al niet zouden moeten doen.
15:21
(LaughterGelach)
303
909200
1936
(Gelach)
15:23
SometimesSoms they say it to theirhun friendsvrienden,
304
911160
2776
Soms zeggen ze het tegen hun vrienden,
15:25
it's something to say to theirhun friendsvrienden
in a kindsoort of fondlyliefdevol exasperatedverbitterd way,
305
913960
3936
het is iets om op een liefhebbende,
geïrriteerde toon te zeggen.
15:29
you know, something that ultimatelytenslotte
provesbewijst how masculinemannelijk they are,
306
917920
3136
Iets wat uiteindelijk bewijst
hoe mannelijk ze zijn,
15:33
how needednodig, how lovedgeliefde.
307
921080
1456
hoe nodig en hoe geliefd.
15:34
"Oh, my wifevrouw said
I can't go to the clubclub everyelk night,
308
922560
2496
"Oh, mijn vrouw wil niet dat ik
elke avond uit ga,
15:37
so for peacevrede in my marriagehuwelijk,
I do it only on weekendsweekends."
309
925080
2816
dus om de vrede te bewaren,
ga ik alleen in het weekend."
15:39
(LaughterGelach)
310
927920
1696
(Gelach)
15:41
Now, when a womanvrouw sayszegt,
"I did it for peacevrede in my marriagehuwelijk,"
311
929640
4256
Als een vrouw zegt dat ze iets doet
om de vrede in haar huwelijk te bewaren,
15:45
she's usuallydoorgaans talkingpratend
about givinggeven up a jobbaan,
312
933920
3536
betekent het meestal
dat ze is gestopt met een baan,
15:49
a dreamdroom,
313
937480
1456
een droom
15:50
a careercarrière.
314
938960
1360
of een carrière.
15:53
We teachonderwijzen femalesvrouwtjes that in relationshipsrelaties,
315
941080
2416
We leren vrouwen dat we in relaties
15:55
compromisecompromis is what womenvrouw do.
316
943520
2280
moeten geven en nemen.
15:59
We raiseverhogen girlsmeisjes to see
eachelk other as competitorsconcurrenten --
317
947080
2576
We leren meisjes elkaar te zien
als concurrentie --
16:01
not for jobsjobs or for accomplishmentsprestaties,
whichwelke I think can be a good thing,
318
949680
3456
niet voor een baan of prestaties,
wat niet zo erg zou zijn,
16:05
but for attentionaandacht of menmannen.
319
953160
1600
maar voor de aandacht van mannen.
16:07
We teachonderwijzen girlsmeisjes that they
cannotkan niet be sexualseksueel beingswezens
320
955920
2936
We leren meisjes
dat ze niet seksueel kunnen zijn,
16:10
in the way that boysjongens are.
321
958880
1496
op dezelfde manier als jongens.
16:12
If we have sonszonen, we don't mindgeest
knowingwetende about our sons'zonen girlfriendsvriendinnen.
322
960400
3320
Als we een zoon hebben,
horen we graag over zijn vriendin.
16:16
But our daughters'dochters boyfriendsvriendjes? God forbidverbieden.
323
964480
2336
Maar het vriendje van onze dochter?
Echt niet!
16:18
(LaughterGelach)
324
966840
1616
(Gelach)
16:20
But of courseCursus when the time is right,
325
968480
1816
Maar op een gegeven moment
16:22
we expectverwachten those girlsmeisjes to bringbrengen back
the perfectperfect man to be theirhun husbandsechtgenoten.
326
970320
3896
verwachten we natuurlijk dat die meisjes
de perfecte man vinden om mee te trouwen.
16:26
We policePolitie girlsmeisjes,
we praiselof girlsmeisjes for virginitymaagdelijkheid,
327
974240
3376
We controleren meisjes
en prijzen ze om hun maagdelijkheid,
16:29
but we don't praiselof boysjongens for virginitymaagdelijkheid,
328
977640
1936
we prijzen jongens niet
om maagdelijkheid
16:31
and it's always madegemaakt me wonderwonder how exactlyprecies
this is supposedvermeend to work out because ...
329
979600
3905
en ik heb nooit goed begrepen
hoe dit dan precies werkt, want --
16:35
(LaughterGelach)
330
983529
2327
(Gelach)
16:37
(ApplauseApplaus)
331
985880
2960
(Applaus)
16:45
I mean, the lossverlies of virginitymaagdelijkheid
is usuallydoorgaans a processwerkwijze that involvesimpliceert ...
332
993760
3400
Het verlies van je maagdelijkheid
is meestal een proces waarbij --
16:50
RecentlyOnlangs a youngjong womanvrouw
was gangbende rapedverkracht in a universityUniversiteit in NigeriaNigeria,
333
998680
4176
Onlangs was er een groepsverkrachting
op een universiteit in Nigeria.
16:54
I think some of us know about that.
334
1002880
1696
Misschien heb je dit al gehoord.
16:56
And the responseantwoord of manyveel youngjong NigeriansNigerianen,
bothbeide malemannetje and femalevrouw,
335
1004600
3256
De reactie van veel jonge Nigerianen,
zowel mannen als vrouwen,
16:59
was something alonglangs the lineslijnen of this:
336
1007880
2496
leek hier op:
17:02
"Yes, rapeverkrachting is wrongfout.
337
1010400
2176
"Ja, verkrachting is fout.
17:04
But what is a girlmeisje doing
in a roomkamer with fourvier boysjongens?"
338
1012600
3280
Maar wat doet een meisje
in een kamer met vier jongens?"
17:08
Now, if we can forgetvergeten
the horribleverschrikkelijk inhumanityonmenselijkheid of that responseantwoord,
339
1016920
4120
Als we niet naar de wreedheid
van deze reactie kijken,
17:14
these NigeriansNigerianen have been raisedverheven
to think of womenvrouw as inherentlyinherent guiltyschuldig,
340
1022080
3920
merk je dat deze Nigerianen is geleerd
dat ze vrouwen de schuld moeten geven.
17:19
and they have been raisedverheven
to expectverwachten so little of menmannen
341
1027319
3136
Ze hebben geleerd zo weinig
van mannen te verwachten
17:22
that the ideaidee of menmannen as savagewilde beingswezens
withoutzonder any controlcontrole
342
1030480
3695
dat het idee dat mannen woestelingen
zonder enige zelfbeheersing zijn,
17:26
is somehowhoe dan ook acceptableaanvaardbaar.
343
1034200
1240
wordt geaccepteerd.
17:28
We teachonderwijzen girlsmeisjes shameschande.
344
1036839
2017
We leren meisjes om zich te schamen.
17:30
"CloseSluiten your legsbenen." "CoverDekking yourselfjezelf."
345
1038880
1880
"Sluit je benen."
"Bedek jezelf."
17:33
We make them feel
as thoughhoewel by beingwezen borngeboren femalevrouw
346
1041440
2255
Alsof ze, door als meisje
ter wereld te komen,
17:35
they're alreadynu al guiltyschuldig of something.
347
1043720
2096
al ergens schuldig aan zijn.
17:37
And so, girlsmeisjes growgroeien up to be womenvrouw
348
1045839
2336
En deze meisjes worden vrouwen
17:40
who cannotkan niet see they have desireverlangen.
349
1048200
2136
die niet zien dat zij verlangens hebben.
17:42
They growgroeien up to be womenvrouw
who silencestilte themselveszich.
350
1050360
2880
Ze worden vrouwen die hun mond houden.
17:47
They growgroeien up to be womenvrouw
who cannotkan niet say what they trulywerkelijk think,
351
1055080
3416
Ze worden vrouwen die niet durven
te zeggen wat ze vinden
17:50
and they growgroeien up --
352
1058520
1336
en ze worden vrouwen --
17:51
and this is the worstslechtst thing
we did to girlsmeisjes --
353
1059880
2176
en dit is het ergste
wat we meisjes aandoen --
17:54
they growgroeien up to be womenvrouw
who have turnedgedraaid pretensepretentie into an artkunst formformulier.
354
1062080
4136
ze worden vrouwen
die ongelooflijk goed kunnen doen alsof.
17:58
(ApplauseApplaus)
355
1066240
3840
(Applaus)
18:04
I know a womanvrouw who hateshaat domestichuiselijk work,
356
1072440
3416
Ik ken een vrouw die een hekel heeft
aan huishoudelijk werk.
18:07
she just hateshaat it,
357
1075880
1496
Ze haat het,
18:09
but she pretendsdoet alsof that she likessympathieën it,
358
1077400
1720
maar ze doet alsof ze het leuk vindt,
18:12
because she's been taughtonderwezen
that to be "good wifevrouw materialmateriaal"
359
1080200
4096
omdat ze heeft geleerd
dat als ze een 'goede vrouw' wil zijn,
18:16
she has to be --
to use that NigerianNigeriaanse wordwoord --
360
1084320
2376
ze, om een Nigeriaans woord te gebruiken,
18:18
very "homelyhuiselijke."
361
1086720
1480
'huiselijk' moet zijn.
18:21
And then she got marriedgetrouwd,
362
1089440
1536
En toen ging ze trouwen
18:23
and after a while her husband'sechtgenoot familyfamilie
beganbegon to complainklagen that she had changedveranderd.
363
1091000
3816
en na een tijdje begon haar schoonfamilie
te klagen dat ze was veranderd.
18:26
(LaughterGelach)
364
1094840
1576
(Gelach)
18:28
ActuallyEigenlijk, she had not changedveranderd,
365
1096440
1456
Ze was niet echt veranderd,
18:29
she just got tiredmoe of pretendingzogenaamd.
366
1097920
1920
ze deed gewoon niet langer alsof.
18:32
The problemprobleem with gendergeslacht,
367
1100720
3136
Het probleem met gender
18:35
is that it prescribesschrijft how we should be
368
1103880
2536
is dat het voorschrijft
hoe we ons moeten gedragen
18:38
ratherliever than recognizingherkennen how we are.
369
1106440
2000
in plaats van te herkennen hoe we zijn.
18:41
Now imaginestel je voor how much happiergelukkiger we would be,
370
1109400
2456
Stel je eens voor hoeveel gelukkiger
we zouden zijn,
18:43
how much freervrijer to be
our truewaar individualindividu selvesselves,
371
1111880
3496
hoe we onszelf zouden kunnen zijn,
18:47
if we didn't have the weightgewicht
of gendergeslacht expectationsverwachtingen.
372
1115400
2640
als we niet aan dit soort verwachtingen
hoefden te voldoen.
18:51
BoysJongens and girlsmeisjes are
undeniablyonmiskenbaar differentverschillend biologicallybiologisch,
373
1119240
4776
Het is onbetwistbaar dat jongens
en meisjes verschillen, biologisch,
18:56
but socializationsocialisatie
exaggeratesoverdrijft the differencesverschillen
374
1124040
2976
maar de maatschappij overdrijft
deze verschillen
18:59
and then it becomeswordt
a self-fulfillingself-fulfilling processwerkwijze.
375
1127040
2576
en verandert ze in een
zichzelf-waarmakend proces.
19:01
Now, take cookingkoken for examplevoorbeeld.
376
1129640
2040
Laten we bijvoorbeeld naar koken kijken.
19:04
TodayVandaag womenvrouw in generalalgemeen are more likelywaarschijnlijk
to do the houseworkhuishoudelijk werk than menmannen,
377
1132280
3496
Vrouwen doen over het algemeen meer werk
in het huishouden dan mannen.
19:07
the cookingkoken and cleaningschoonmaak.
378
1135800
1256
Ze koken en maken schoon.
19:09
But why is that?
379
1137080
1576
Maar waarom?
19:10
Is it because womenvrouw
are borngeboren with a cookingkoken genegen?
380
1138680
2856
Worden vrouwen geboren
met een speciaal kookgen?
19:13
(LaughterGelach)
381
1141560
1416
(Gelach)
19:15
Or because over yearsjaar they have been
socializedgesocialiseerd to see cookingkoken as theirhun rolerol?
382
1143000
4256
Of heeft de maatschappij ze geleerd
dat koken bij hun taken hoort?
19:19
ActuallyEigenlijk, I was going to say that maybe
womenvrouw are borngeboren with a cookingkoken genegen,
383
1147280
3576
Ik wilde eerst zeggen dat vrouwen
inderdaad met een kookgen zijn geboren,
19:22
untiltot I rememberonthouden that the majoritymeerderheid
of the famousberoemd cookskoks in the worldwereld-,
384
1150880
3456
maar toen herinnerde ik me dat
de meerderheid van beroemde koks,
19:26
whomwie we give the fancyzin in hebben titletitel of "chefschef-koks,"
385
1154360
2296
die we zo verheven 'chef' noemen,
19:28
are menmannen.
386
1156680
1200
mannen zijn.
19:30
I used to look up to my grandmothergrootmoeder
387
1158960
1696
Ik keek altijd op naar mijn oma,
19:32
who was a brilliantbriljant, brilliantbriljant womanvrouw,
388
1160680
2056
een ongelooflijk briljante vrouw,
19:34
and wonderwonder how she would have been
389
1162760
1736
en ik vraag me af hoe ze was geweest
19:36
if she had the samedezelfde opportunitieskansen
as menmannen when she was growinggroeiend up.
390
1164520
3360
als ze dezelfde kansen had gekregen
als mannen, toen ze opgroeide.
19:40
Now todayvandaag, there are
manyveel more opportunitieskansen for womenvrouw
391
1168960
2576
Tegenwoordig hebben vrouwen
veel meer mogelijkheden
19:43
than there were
duringgedurende my grandmother'soma 's time
392
1171560
2256
dan toen mijn grootmoeder opgroeide,
19:45
because of changesveranderingen in policyhet beleid,
changesveranderingen in lawwet,
393
1173840
2616
dankzij beleidsveranderingen
en veranderde wetten,
19:48
all of whichwelke are very importantbelangrijk.
394
1176480
1576
die allemaal erg belangrijk zijn.
19:50
But what mattersaangelegenheden even more
is our attitudehouding, our mindsetmanier van denken,
395
1178080
4536
Maar nog veel belangrijker
is onze houding en denkrichting,
19:54
what we believe
and what we valuewaarde about gendergeslacht.
396
1182640
3296
onze normen en waarden
met betrekking tot gender.
19:57
What if in raisingverheffing childrenkinderen
397
1185960
2416
Wat als we onze kinderen
zouden opvoeden
20:00
we focusfocus on abilityvermogen insteadin plaats daarvan of gendergeslacht?
398
1188400
2800
met de nadruk op vaardigheden
in plaats van op geslacht?
20:04
What if in raisingverheffing childrenkinderen
we focusfocus on interestinteresseren insteadin plaats daarvan of gendergeslacht?
399
1192000
4120
Wat als we meer aandacht zouden besteden
aan de interesses van het kind?
20:09
I know a familyfamilie
who have a sonzoon and a daughterdochter,
400
1197000
2216
Ik ken een familie
met een zoon en dochter,
20:11
bothbeide of whomwie are brilliantbriljant at schoolschool-,
401
1199240
1896
die het allebei goed doen op school,
20:13
who are wonderfulprachtig, lovelyheerlijk childrenkinderen.
402
1201160
1896
allebei lieve kinderen.
20:15
When the boyjongen is hungryhongerig,
the parentsouders say to the girlmeisje,
403
1203080
2536
Als de zoon honger heeft,
zeggen de ouders het meisje:
20:17
"Go and cookkoken IndomieIndomie noodlesnoedels
for your brotherbroer."
404
1205640
2216
"Kook even wat noedels voor je broer."
20:19
(LaughterGelach)
405
1207880
1216
(Gelach)
20:21
Now, the daughterdochter doesn't
particularlyvooral like to cookkoken IndomieIndomie noodlesnoedels,
406
1209120
3496
De dochter vindt het niet echt leuk
om Indomie noedels te koken,
20:24
but she's a girlmeisje, and so she has to.
407
1212640
2776
maar ze is een meisje,
dus het is haar taak.
20:27
Now, what if the parentsouders,
408
1215440
1776
Wat als deze ouders
20:29
from the beginningbegin,
409
1217240
1616
vanaf het begin
20:30
taughtonderwezen bothbeide the boyjongen and the girlmeisje
to cookkoken IndomieIndomie?
410
1218880
3920
beide kinderen hadden geleerd
hoe ze noedels klaarmaken?
20:35
CookingKoken, by the way,
is a very usefulnuttig skillbekwaamheid for boysjongens to have.
411
1223920
3016
Het is trouwens erg handig
als jongens ook kunnen koken.
20:38
I've never thought it madegemaakt sensezin
to leavehet verlof suchzodanig a crucialbeslissend thing,
412
1226960
4856
Ik heb het nooit slim gevonden
om zoiets belangrijks
20:43
the abilityvermogen to nourishvoeden oneselfzichzelf --
413
1231840
1896
als het vermogen om jezelf te voeden...
20:45
(LaughterGelach)
414
1233760
1216
(Gelach)
20:47
in the handshanden of othersanderen.
415
1235000
1536
aan anderen over te laten.
20:48
(ApplauseApplaus)
416
1236560
2920
(Applaus)
20:53
I know a womanvrouw who has the samedezelfde degreemate
and the samedezelfde jobbaan as her husbandman.
417
1241760
3856
Ik ken een vrouw met dezelfde opleiding
en dezelfde baan als haar man.
20:57
When they get back from work,
she does mostmeest of the houseworkhuishoudelijk werk,
418
1245640
2896
Als ze na het werk thuiskomen,
doet zij bijna al het werk.
21:00
whichwelke I think is truewaar for manyveel marriageshuwelijken.
419
1248560
2176
Dit is in de meeste huwelijken zo,
21:02
But what struckgeslagen me about them
420
1250760
1736
maar wat mij opviel,
21:04
was that whenevertelkens als her husbandman
changedveranderd the baby'sbaby's diaperluier,
421
1252520
2976
is dat telkens als hij
de baby had verschoond,
21:07
she said "thank you" to him.
422
1255520
2280
zij hem daarvoor bedankte.
21:11
Now, what if she saw this
as perfectlyvolmaakt normalnormaal and naturalnatuurlijk
423
1259040
4416
Wat als zij het heel normaal vond
21:15
that he should, in factfeit,
carezorg for his childkind?
424
1263480
3336
dat hij voor zijn eigen kind zorgde?
21:18
(LaughterGelach)
425
1266840
1840
(Gelach)
21:21
I'm tryingproberen to unlearnafleren
manyveel of the lessonservaring of gendergeslacht
426
1269680
3496
Ik probeer af te leren wat ik vroeger
over gender heb meegekregen.
21:25
that I internalizedgeïnternaliseerd when I was growinggroeiend up.
427
1273200
2296
Maar ik blijf gevoelig voor verwachtingen
op basis van mijn geslacht.
21:27
But I sometimessoms still feel very vulnerablekwetsbaar
in the facegezicht of gendergeslacht expectationsverwachtingen.
428
1275520
5056
21:32
The first time I taughtonderwezen
a writingschrift classklasse in graduateafstuderen schoolschool-,
429
1280600
3000
De eerste keer dat
ik lesgaf op een hogeschool,
21:36
I was worriedbezorgd.
430
1284360
1256
maakte ik me zorgen.
21:37
I wasn'twas niet worriedbezorgd
about the materialmateriaal I would teachonderwijzen
431
1285640
2336
Ik maakte me geen zorgen
over het vak zelf,
21:40
because I was well-preparedgoed voorbereid,
432
1288000
1336
want ik was goed voorbereid
21:41
and I was going to teachonderwijzen
what I enjoygenieten teachingonderwijs.
433
1289360
2216
en ik vond het een interessant vak.
21:43
InsteadIn plaats daarvan, I was worriedbezorgd about what to wearslijtage.
434
1291600
2080
Ik maakte me zorgen om mijn kleding.
21:46
I wanted to be takeningenomen seriouslyernstig.
435
1294680
1600
Ik wilde serieus worden genomen.
21:49
I knewwist that because I was femalevrouw
436
1297480
1576
Als vrouw zijnde wist ik
dat ik me zou moeten bewijzen.
21:51
I will automaticallyautomatisch
have to provebewijzen my worthwaard.
437
1299080
3160
21:55
And I was worriedbezorgd
that if I lookedkeek too femininevrouwelijk,
438
1303240
2256
En als ik er te vrouwelijk uitzag,
zouden ze me misschien niet serieus nemen.
21:57
I would not be takeningenomen seriouslyernstig.
439
1305520
1776
21:59
I really wanted to wearslijtage
my shinyglanzend liplip glossglans and my girlygirly skirtrok,
440
1307320
4336
Ik wilde mijn glimmende lipgloss
en vrouwelijke rok dragen,
22:03
but I decidedbeslist not to.
441
1311680
1816
maar besloot dat niet te doen.
22:05
InsteadIn plaats daarvan, I woredroeg a very seriousernstig,
442
1313520
2376
In plaats daarvan droeg ik een streng,
22:07
very manlymannelijk and very uglylelijk suitpak.
443
1315920
2576
mannelijk en lelijk pak.
22:10
(LaughterGelach)
444
1318520
1496
(Gelach)
22:12
Because the sadverdrietig truthwaarheid is
that when it comeskomt to appearanceuiterlijk
445
1320040
2696
Want helaas,
als het gaat om ons uiterlijk,
nemen we de man als norm.
22:14
we startbegin off with menmannen
as the standardstandaard-, as the normnorm.
446
1322760
2600
22:17
If a man is gettingkrijgen readyklaar
for a businessbedrijf meetingvergadering,
447
1325960
2336
Als een man zich klaarmaakt
voor een vergadering,
22:20
he doesn't worryzorgen
about looking too masculinemannelijk
448
1328320
2136
vraagt hij zich niet af
of hij te mannelijk lijkt
22:22
and thereforedaarom not beingwezen takeningenomen for grantedtoegekend.
449
1330480
2496
en daarom niet zal meetellen.
22:25
If a womanvrouw has to get readyklaar
for businessbedrijf meetingvergadering,
450
1333000
2496
Als een vrouw zich klaarmaakt
voor een vergadering,
22:27
she has to worryzorgen
about looking too femininevrouwelijk
451
1335520
2776
moet zij wel opletten
dat ze er niet te vrouwelijk uitziet
22:30
and what it sayszegt and whetherof or not
she will be takeningenomen seriouslyernstig.
452
1338320
4280
en wat dat tot gevolg heeft,
of ze serieus zal worden genomen.
22:36
I wishwens I had not worngedragen
that uglylelijk suitpak that day.
453
1344000
2200
Ik wou dat ik dat pak
nooit had gedragen.
22:39
I've actuallywerkelijk banishedverbannen it
from my closetkast, by the way.
454
1347440
3136
Ik heb het ondertussen ook weggegooid.
22:42
Had I then the confidencevertrouwen
that I have now to be myselfmezelf,
455
1350600
4936
Als ik toen het zelfvertrouwen
had gehad om mezelf te zijn,
22:47
my studentsstudenten would have benefitedgeprofiteerd
even more from my teachingonderwijs,
456
1355560
2936
dan hadden mijn studenten
nog veel meer van mij kunnen leren,
22:50
because I would have been more comfortablecomfortabel
457
1358520
2056
want ik zou meer
op mijn gemak zijn geweest
22:52
and more fullygeheel and more trulywerkelijk myselfmezelf.
458
1360600
2000
en zou meer mezelf zijn geweest.
22:55
I have chosenuitgekozen to no longerlanger
be apologeticapologetische for my femalenessbelemmering
459
1363800
4016
Ik verontschuldig me niet langer
voor het feit dat ik een vrouw ben
22:59
and for my femininityvrouwelijkheid.
460
1367840
1200
en voor mijn vrouwelijkheid.
23:01
(ApplauseApplaus)
461
1369680
3000
(Applaus)
23:07
And I want to be respectedgerespecteerd
in all of my femalenessbelemmering
462
1375800
2856
En ik wil als vrouw worden gerespecteerd,
23:10
because I deserveverdienen to be.
463
1378680
1560
omdat ik dat verdien.
23:13
GenderGeslacht is not an easygemakkelijk
conversationgesprek to have.
464
1381200
2440
Het is niet gemakkelijk
om over gender te praten.
23:17
For bothbeide menmannen and womenvrouw,
465
1385080
1576
Bij zowel mannen als vrouwen,
23:18
to bringbrengen up gendergeslacht is sometimessoms
to encounterstuiten op almostbijna immediateonmiddellijk resistanceweerstand.
466
1386680
3936
brengt het woord gender
onmiddelijke weerstand op.
23:22
I can imaginestel je voor some people here
are actuallywerkelijk thinkinghet denken,
467
1390640
3256
Ik kan me voorstellen
dat sommige mensen hier nu denken:
23:25
"WomenVrouwen too do sefSEF."
468
1393920
1920
vrouwen kunnen ook losbandig zijn.
23:29
Some of the menmannen here mightmacht be thinkinghet denken,
469
1397520
2176
Sommige mannen hier denken misschien:
23:31
"OK, all of this is interestinginteressant,
470
1399720
1736
Dit klinkt wel interessant,
23:33
but I don't think like that."
471
1401480
1560
maar zo denk ik niet.
23:35
And that is partdeel of the problemprobleem.
472
1403960
2216
En dat is een deel van het probleem.
23:38
That manyveel menmannen do not
activelyactief think about gendergeslacht
473
1406200
2976
Het feit dat mannen niet actief
over gender nadenken
23:41
or noticekennisgeving gendergeslacht
474
1409200
1496
of het opmerken,
23:42
is partdeel of the problemprobleem of gendergeslacht.
475
1410720
2016
is een deel van het probleem.
23:44
That manyveel menmannen, say, like my friendvriend LouisLouis,
476
1412760
2656
Veel mannen, zoals mijn vriend Louis,
23:47
that everything is fine now.
477
1415440
1680
denken dat alles nu goed is.
23:50
And that manyveel menmannen do nothing to changeverandering it.
478
1418160
2856
En veel mannen doen niks
om dit te veranderen.
23:53
If you are a man and you walklopen
into a restaurantrestaurant with a womanvrouw
479
1421040
2856
Als jij als man een restaurant inloopt
met een vrouw
23:55
and the waiterOber greetsbegroet only you,
480
1423920
1680
en de kelner begroet alleen jou,
23:58
does it occurvoorkomen to you to askvragen the waiterOber,
481
1426400
2496
vraag je de kelner dan wel eens:
24:00
"Why haven'thebben niet you greetedbegroet her?"
482
1428920
1560
"Waarom begroet je haar niet?"
24:05
Because gendergeslacht can be --
483
1433320
1496
Want gender kan --
24:06
(LaughterGelach)
484
1434840
2080
(Gelach)
24:16
ActuallyEigenlijk, we maymei reposerust
partdeel of a longerlanger versionversie of this talk.
485
1444880
4496
Misschien moeten we een deel
van deze talk maar schrappen.
24:21
So, because gendergeslacht can be
a very uncomfortableongemakkelijk conversationgesprek to have,
486
1449400
3576
Omdat het ongemakkelijk
kan zijn om over gender te praten,
24:25
there are very easygemakkelijk waysmanieren to closedichtbij it,
to closedichtbij the conversationgesprek.
487
1453000
3096
zijn er allerlei manieren
om eronder uit te komen.
24:28
So some people will bringbrengen up
evolutionaryevolutionaire biologybiologie and apesapen,
488
1456120
4176
Sommige mensen beginnen over
evolutionaire biologie en apen,
24:32
how, you know, femalevrouw apesapen
bowboog down to malemannetje apesapen
489
1460320
3656
en hoe vrouwelijke apen buigen
voor de mannelijke apen
24:36
and that sortsoort of thing.
490
1464000
1240
en dat soort dingen.
24:37
But the pointpunt is we're not apesapen.
491
1465880
2056
Maar wij zijn geen apen.
24:39
(LaughterGelach)
492
1467960
1416
(Gelach)
24:41
(ApplauseApplaus)
493
1469400
4000
(Applaus)
24:46
ApesApen alsoook liveleven on treesbomen
and have earthwormsregenwormen for breakfastontbijt,
494
1474160
4816
Apen wonen in bomen en eten
aardwormen als ontbijt,
24:51
and we don't.
495
1479000
1200
en wij doen dat niet.
24:53
Some people will say,
"Well, poorarm menmannen alsoook have a hardhard time."
496
1481240
4000
Sommige mensen zeggen dat arme mannen
het ook moeilijk hebben.
24:57
And this is truewaar.
497
1485880
1200
En dat klopt.
24:59
But that is not what this --
498
1487920
1336
Maar dat is niet wat --
25:01
(LaughterGelach)
499
1489280
1096
(Gelach)
25:02
But this is not
what this conversationgesprek is about.
500
1490400
2680
Daar hebben we het nu niet over.
25:06
GenderGeslacht and classklasse
are differentverschillend formsvormen of oppressiononderdrukking.
501
1494480
3776
Gender en rang zijn verschillende
vormen van onderdrukking.
25:10
I actuallywerkelijk learnedgeleerd quiteheel a bitbeetje
about systemssystemen of oppressiononderdrukking
502
1498280
3656
Ik heb veel geleerd over verschillende
vormen van onderdrukking,
25:13
and how they can be blindBlind to one anothereen ander
503
1501960
2456
en hoe ze vaak niet worden erkend,
25:16
by talkingpratend to blackzwart menmannen.
504
1504440
1480
door met zwarte mannen te praten.
25:19
I was onceeen keer talkingpratend
to a blackzwart man about gendergeslacht
505
1507320
3176
Ik sprak een keer
met een zwarte man over gender
25:22
and he said to me,
506
1510520
1376
en hij vroeg aan mij:
25:23
"Why do you have to say
'my' mijn experienceervaring as a woman'vrouw '?
507
1511920
3456
"Waarom heb je het altijd over
'mijn ervaring als een vrouw'?
25:27
Why can't it be
508
1515400
1216
Waarom kan je niet zeggen
25:28
'your experienceervaring as a humanmenselijk being'wordt '?"
509
1516640
1880
'mijn ervaring als een mens'?"
25:31
Now, this was the samedezelfde man
510
1519840
1256
Dit was dezelfde man
25:33
who would oftenvaak talk
about his experienceervaring as a blackzwart man.
511
1521120
3000
die het vaak had over
zijn ervaring als een zwarte man.
Gender is belangrijk.
25:39
GenderGeslacht mattersaangelegenheden.
512
1527360
1216
25:40
MenMannen and womenvrouw
experienceervaring the worldwereld- differentlyanders.
513
1528600
2496
Mannen en vrouwen
ervaren de wereld anders.
25:43
GenderGeslacht colorskleuren the way
we experienceervaring the worldwereld-.
514
1531120
2816
Gender bepaalt de manier
waarop wij de wereld ervaren.
25:45
But we can changeverandering that.
515
1533960
1400
Maar we kunnen dat veranderen.
25:48
Some people will say,
516
1536520
1936
Sommige mensen zeggen:
25:50
"Oh, but womenvrouw have the realecht powermacht,
517
1538480
2456
"Maar vrouwen zijn eigenlijk echt de baas,
zij hebben 'bottom power'."
25:52
bottombodem powermacht."
518
1540960
1776
Voor wie niet uit Nigeria komt,
'bottom power' betekent zoiets als
25:54
And for non-Nigeriansniet-Nigerianen,
bottombodem powermacht is an expressionuitdrukking
519
1542760
2896
25:57
whichwelke I supposeveronderstellen meansmiddelen
something like a womanvrouw
520
1545680
1856
dat een vrouw haar seksualiteit gebruikt
om dingen gedaan te krijgen.
25:59
who usestoepassingen her sexualityseksualiteit
to get favorsgunsten from menmannen.
521
1547560
2760
26:03
But bottombodem powermacht is not powermacht at all.
522
1551200
2720
Maar 'bottom power'
is helemaal geen macht.
26:08
BottomOnderkant powermacht meansmiddelen that a womanvrouw
523
1556400
2776
'Bottom power' betekent dat een vrouw
26:11
simplyeenvoudigweg has a good rootwortel to tapkraan into,
from time to time --
524
1559200
2896
een goede bron heeft
om af en toe gebruik van te maken --
26:14
somebodyiemand else'sanders is powermacht.
525
1562120
1440
de macht van iemand anders.
26:16
And then, of courseCursus, we have to wonderwonder
526
1564640
1856
En dan moeten we ons afvragen
26:18
what happensgebeurt when
that somebodyiemand elseanders is in a badslecht moodhumeur,
527
1566520
2656
wat er gebeurt als de ander
in een slechte bui is,
26:21
or sickziek
528
1569200
1376
of ziek,
26:22
or impotentmachteloos.
529
1570600
1200
of impotent.
26:24
(LaughterGelach)
530
1572280
3416
(Gelach)
26:27
Some people will say that a womanvrouw
beingwezen subordinateonderliggende to a man is our culturecultuur.
531
1575720
6240
Volgens sommige mensen is het onze cultuur
dat vrouwen ondergeschikt zijn aan mannen.
26:34
But culturecultuur is constantlyvoortdurend changingveranderen.
532
1582640
1976
Maar cultuur verandert constant.
26:36
I have beautifulmooi twintweeling niecesnichtjes
who are fifteenvijftien and liveleven in LagosLagos.
533
1584640
4656
Ik heb twee prachtige nichtjes
van 15 die in Lagos wonen.
Als ze honderd jaar geleden waren geboren,
26:41
If they had been borngeboren a hundredhonderd yearsjaar agogeleden
534
1589320
1960
26:44
they would have been
takeningenomen away and killedgedood.
535
1592000
2136
zouden ze zijn vermoord.
26:46
Because it was our culturecultuur,
it was our culturecultuur to killdoden twinsTwins.
536
1594160
3040
Omdat het bij onze cultuur hoorde
om tweelingen te vermoorden.
26:51
So what is the pointpunt of culturecultuur?
537
1599040
1720
Dus wat voor nut heeft cultuur?
26:53
I mean there's the decorativedecoratieve,
538
1601480
1576
Het is natuurlijk decoratief,
26:55
the dancingdansen ...
539
1603080
1616
met dansen --
26:56
but alsoook, culturecultuur really is about
preservationbehoud and continuitycontinuïteit of a people.
540
1604720
4616
Maar cultuur gaat vooral over het behoud
en de samenhang van een groep mensen.
27:01
In my familyfamilie,
541
1609360
1256
In mijn familie ben ik
27:02
I am the childkind who is mostmeest interestedgeïnteresseerd
in the storyverhaal of who we are,
542
1610640
3176
het meest geïnteresseerd
in wie we zijn,
27:05
in our traditionstradities,
543
1613840
1256
wat onze tradities zijn,
27:07
in the knowledgekennis about ancestralvoorouderlijke landslandt.
544
1615120
2176
in kennis over ancestrale landen.
27:09
My brothersbroers are not as interestedgeïnteresseerd as I am.
545
1617320
2576
Mijn broers hebben hier
minder interesse in.
27:11
But I cannotkan niet participatedeelnemen,
546
1619920
1440
Maar ik kan niet meedoen.
27:14
I cannotkan niet go to umunnaumunna meetingsvergaderingen,
547
1622200
2016
Ik mag niet naar onze stamvergadering.
27:16
I cannotkan niet have a say.
548
1624240
1736
Ik mag mijn mening niet geven.
27:18
Because I'm femalevrouw.
549
1626000
1200
Omdat ik een vrouw ben.
27:20
CultureCultuur does not make people,
550
1628080
2096
Cultuur bepaalt niet
het gedrag van mensen.
27:22
people make culturecultuur.
551
1630200
1400
Het gedrag bepaalt de cultuur.
27:24
So if it is in factfeit truewaar --
552
1632920
1776
Als het dus waar is --
27:26
(ApplauseApplaus)
553
1634720
3496
(Applaus)
27:30
So if it is in factfeit truewaar
554
1638240
1616
Als het dus waar is
27:31
that the fullvol humanityde mensheid of womenvrouw
is not our culturecultuur,
555
1639880
2896
dat de menselijkheid van vrouwen
niet bij onze cultuur past,
27:34
then we mustmoet make it our culturecultuur.
556
1642800
1720
moeten we het onze cultuur maken.
27:38
I think very oftenvaak of my dearGeachte friendvriend,
OkolomaOkoloma MaduewesiMaduewesi.
557
1646040
5616
Ik denk nog vaak aan mijn goede vriend,
Okoloma Maduewesi.
27:43
MayMei he and all the othersanderen
who passedgeslaagd away in that SosolisoSosoliso crashneerstorten
558
1651680
3976
Ik hoop dat hij en alle anderen
die in de Sosoliso-crash stierven,
27:47
continuevoortzetten to restrust uit in peacevrede.
559
1655680
1480
in vrede rusten.
27:50
He will always be rememberedherinnerde
by those of us who lovedgeliefde him.
560
1658400
3080
Zijn familie en vrienden zullen
altijd aan hem blijven denken.
27:54
And he was right that day manyveel yearsjaar agogeleden
when he calledriep me a feministfeminist.
561
1662880
4496
En hij had gelijk, die dag,
toen hij me een feminist noemde.
27:59
I am a feministfeminist.
562
1667400
1240
Ik ben een feminist.
28:01
And when I lookedkeek up the wordwoord
in the dictionarywoordenboek that day,
563
1669400
2696
En toen ik het woord opzocht
in het woordenboek die dag,
28:04
this is what it said:
564
1672120
1256
stond er het volgende:
28:05
"FeministFeministe: a personpersoon
who believesgelooft in the socialsociaal, politicalpolitiek
565
1673400
3376
"Feminist: iemand die in de sociale,
politieke en economische gelijkheid
van geslachten gelooft."
28:08
and economiceconomisch equalitygelijkheid of the sexesgeslachten."
566
1676800
3696
28:12
My great grandmothergrootmoeder,
from the storiesverhalen I've heardgehoord,
567
1680520
2936
Mijn overgrootmoeder,
zo heb ik gehoord,
28:15
was a feministfeminist.
568
1683480
1576
was een feminist.
28:17
She ranrende away from the househuis of the man
she did not want to marrytrouwen
569
1685080
3376
Ze liep weg van het huis van de man
waar ze niet mee wilde trouwen
en trouwde uiteindelijk
met de man waar ze van hield.
28:20
and endedbeëindigde up marryingtrouwen
the man of her choicekeuze.
570
1688480
2080
28:23
She refusedgeweigerd, she protestedprotesteerde, she spokespaak up
571
1691160
2976
Ze weigerde, protesteerde,
liet van zich horen
28:26
whenevertelkens als she feltvoelde she was beingwezen deprivedberoofd
of accesstoegang, of landland-, that sortsoort of thing.
572
1694160
5296
zodra ze dacht dat ze werd beroofd
van toegang, eigendom en dergelijke.
28:31
My great grandmothergrootmoeder
did not know that wordwoord "feministfeminist,"
573
1699480
3296
Mijn overgrootmoeder
kende het woord 'feminist' niet,
28:34
but it doesn't mean that she wasn'twas niet one.
574
1702800
1920
maar dat was ze wel.
28:38
More of us should reclaimterugeisen that wordwoord.
575
1706160
1920
We moeten dit woord terugwinnen.
28:42
My owneigen definitiondefinitie of feministfeminist is:
576
1710040
2400
Mijn eigen definitie van een feminist is:
28:45
"A feministfeminist is a man or a womanvrouw
577
1713200
2376
een feminist is een man of vrouw
28:47
who sayszegt --
578
1715600
1200
die zegt --
28:49
(LaughterGelach)
579
1717480
3136
(Gelach)
28:52
(ApplauseApplaus)
580
1720640
3760
(Applaus)
28:58
A feministfeminist is a man or a womanvrouw who sayszegt,
581
1726600
3256
Een feminist is een man of vrouw die zegt:
29:01
"Yes, there's a problemprobleem
with gendergeslacht as it is todayvandaag,
582
1729880
3296
"Gender zoals we het nu zien
is problematisch,
29:05
and we mustmoet fixrepareren it.
583
1733200
1296
we moeten er iets aan doen,
29:06
We mustmoet do better."
584
1734520
1720
het moet beter."
29:09
The bestbeste feministfeminist I know
585
1737960
2056
De beste feminist die ik ken,
29:12
is my brotherbroer KeneKene.
586
1740040
1320
is mijn broer Kene.
29:14
He's alsoook a kindsoort,
good-lookingknap, lovelyheerlijk man,
587
1742920
3896
Hij is ook een aardige,
knappe en lieve man,
29:18
and he's very masculinemannelijk.
588
1746840
1760
en hij is ook erg mannelijk.
29:21
Thank you.
589
1749320
1216
Dankjewel.
29:22
(ApplauseApplaus)
590
1750560
4280
(Applaus)
Translated by Maartje van Sandwijk
Reviewed by Saskia O'Neill

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Chimamanda Ngozi Adichie - Novelist
Inspired by Nigerian history and tragedies all but forgotten by recent generations of westerners, Chimamanda Ngozi Adichie’s novels and stories are jewels in the crown of diasporan literature.

Why you should listen

In Nigeria, Chimamanda Ngozi Adichie's novel Half of a Yellow Sun has helped inspire new, cross-generational communication about the Biafran war. In this and in her other works, she seeks to instill dignity into the finest details of each character, whether poor, middle class or rich, exposing along the way the deep scars of colonialism in the African landscape.

Adichie's newest book, The Thing Around Your Neck, is a brilliant collection of stories about Nigerians struggling to cope with a corrupted context in their home country, and about the Nigerian immigrant experience.

Adichie builds on the literary tradition of Igbo literary giant Chinua Achebe—and when she found out that Achebe liked Half of a Yellow Sun, she says she cried for a whole day. What he said about her rings true: “We do not usually associate wisdom with beginners, but here is a new writer endowed with the gift of ancient storytellers.”

(Photo: Wani Olatunde) 

More profile about the speaker
Chimamanda Ngozi Adichie | Speaker | TED.com