TEDGlobal>NYC
Elif Shafak: The revolutionary power of diverse thought
Elif Shafak: De revolutionaire kracht van divers denken
Filmed:
Readability: 4.2
4,647,250 views
"Van populistische demagogen zullen we de onmisbaarheid van democratie leren kennen", zegt schrijver Elif Shafak. "Van isolationisten zullen we de noodzaak van wereldwijde solidariteit leren kennen en van tribalisten zullen we de schoonheid van kosmopolitisme leren." Shafak, geboren in Turkije, heeft uit de eerste hand ervaren welke verwoesting een verlies aan diversiteit kan veroorzaken -- en zij kent de revolutionaire kracht van meervoudigheid in reactie op het autoritarisme. In deze gepassioneerde, persoonlijke talk herinnert ze ons eraan dat er geen tweeledigheden zijn in de politiek, emoties en onze identiteiten. "Je moet nooit, nooit zwijgen uit angst voor complexiteit", zegt Shafak.
Elif Shafak - Novelist
Elif Shafak explicitly defies definition -- her writing blends East and West, feminism and tradition, the local and the global, Sufism and rationalism, creating one of today's most unique voices in literature. Full bio
Elif Shafak explicitly defies definition -- her writing blends East and West, feminism and tradition, the local and the global, Sufism and rationalism, creating one of today's most unique voices in literature. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:13
"Can you taste words?"
0
1033
2260
"Proeft u woorden?"
00:15
It was a question
that caught me by surprise.
that caught me by surprise.
1
3980
3056
Die vraag was een verrassing.
00:19
This summer, I was giving a talk
at a literary festival,
at a literary festival,
2
7060
3111
Deze zomer gaf ik een toespraak
op een literair festival,
op een literair festival,
00:22
and afterwards, as I was signing books,
3
10195
2676
en daarna, terwijl ik boeken tekende,
00:24
a teenage girl came with her friend,
4
12895
2679
kwam een tienermeisje
met haar vriend me dit vragen.
met haar vriend me dit vragen.
00:27
and this is what she asked me.
5
15598
2033
00:29
I told her that some people
experience an overlap in their senses
experience an overlap in their senses
6
17655
4817
Ik vertelde haar dat bij sommige mensen
de zintuigen elkaar overlappen,
de zintuigen elkaar overlappen,
00:34
so that they could hear colors
7
22496
1827
zodat ze kleuren kunnen horen
00:36
or see sounds,
8
24347
1528
of geluiden kunnen zien,
00:37
and many writers were fascinated
by this subject, myself included.
by this subject, myself included.
9
25899
5438
en dat veel schrijvers, waaronder ikzelf,
door dit onderwerp gefascineerd zijn.
door dit onderwerp gefascineerd zijn.
00:43
But she cut me off, a bit impatiently,
and said, "Yeah, I know all of that.
and said, "Yeah, I know all of that.
10
31361
4869
Maar ze onderbrak me een beetje ongeduldig
en zei: "Ja, dat weet ik wel.
en zei: "Ja, dat weet ik wel.
00:48
It's called synesthesia.
We learned it at school.
We learned it at school.
11
36254
2741
Het heet synesthesie.
Hebben we op school geleerd.
Hebben we op school geleerd.
00:51
But my mom is reading your book,
12
39566
2429
Maar mijn moeder is uw boek aan het lezen
00:54
and she says there's lots
of food and ingredients
of food and ingredients
13
42019
3451
en ze zegt dat er veel levensmiddelen
en ingrediënten in staan
en ingrediënten in staan
00:57
and a long dinner scene in it.
14
45494
1884
en ook een lange dinerscène.
00:59
She gets hungry at every page.
15
47402
2166
Bij elke pagina krijgt ze honger.
01:01
So I was thinking,
16
49592
1546
Toen vroeg ik me af
hoe het komt dat u geen honger
krijgt terwijl u dit schrijft?
krijgt terwijl u dit schrijft?
01:03
how come you don't
get hungry when you write?
get hungry when you write?
17
51162
2232
01:05
And I thought maybe,
maybe you could taste words.
maybe you could taste words.
18
53418
3568
En ik dacht dat u misschien
woorden kon proeven.
woorden kon proeven.
01:09
Does it make sense?"
19
57010
1444
Snapt u wat ik bedoel?"
01:10
And, actually, it did make sense,
20
58881
2175
En eigenlijk klopte dat ook wel,
01:13
because ever since my childhood,
21
61080
2107
want al sinds mijn jeugd
01:15
each letter in the alphabet
has a different color,
has a different color,
22
63211
3673
heeft elke letter van het alfabet
een andere kleur
een andere kleur
01:18
and colors bring me flavors.
23
66908
2529
en kleuren brengen mij smaken.
01:21
So for instance, the color purple
is quite pungent, almost perfumed,
is quite pungent, almost perfumed,
24
69461
5606
Zo is bijvoorbeeld de kleur paars
heel scherp, bijna geparfumeerd,
heel scherp, bijna geparfumeerd,
01:27
and any words that I associate with purple
25
75091
3817
en alle woorden die ik associeer met paars
01:30
taste the same way,
26
78932
2166
smaken ook zo.
01:33
such as "sunset" -- a very spicy word.
27
81122
3821
Zoals 'zonsondergang'
-- een zeer pittig woord.
-- een zeer pittig woord.
01:37
But I was worried that if I tell
all of this to the teenager,
all of this to the teenager,
28
85451
4698
Maar ik vreesde dat het voor die tiener
01:42
it might sound either too abstract
29
90173
2150
misschien te abstract
01:44
or perhaps too weird,
30
92347
2764
of te raar zou klinken,
en er was hoe dan ook
te weinig tijd voor
te weinig tijd voor
01:47
and there wasn't enough time anyhow,
31
95135
1740
01:48
because people were waiting in the queue,
32
96899
2261
omdat er mensen in de wachtrij stonden,
01:51
so it suddenly felt like
what I was trying to convey
what I was trying to convey
33
99184
4532
dus voelde het plotseling aan
dat wat ik probeerde over te brengen
dat wat ik probeerde over te brengen
01:55
was more complicated and detailed
34
103740
3049
ingewikkelder en gedetailleerder zou zijn
01:58
than what the circumstances
allowed me to say.
allowed me to say.
35
106813
3901
dan wat de omstandigheden toelieten.
02:03
And I did what I usually do
in similar situations:
in similar situations:
36
111572
4227
Ik deed wat ik meestal doe
in soortgelijke situaties:
in soortgelijke situaties:
02:07
I stammered, I shut down,
and I stopped talking.
and I stopped talking.
37
115823
3605
ik stamelde, klapte dicht
en stopte met praten.
en stopte met praten.
02:11
I stopped talking because
the truth was complicated,
the truth was complicated,
38
119452
4166
Ik stopte met praten omdat
de waarheid complex was,
de waarheid complex was,
02:15
even though I knew, deep within,
39
123642
2427
al wist ik diep van binnen
02:18
that one should never, ever
remain silent for fear of complexity.
remain silent for fear of complexity.
40
126093
5788
dat je nooit mag zwijgen
uit angst voor complexiteit.
uit angst voor complexiteit.
02:24
So I want to start my talk today
41
132522
1861
Daarom begin ik vandaag mijn talk
02:26
with the answer that I was not able
to give on that day.
to give on that day.
42
134407
3521
met het antwoord
dat ik toen niet kon geven.
dat ik toen niet kon geven.
02:29
Yes, I can taste words --
43
137952
2297
Ja, ik kan woorden proeven --
02:32
sometimes, that is, not always,
44
140273
2140
Soms, niet altijd,
02:34
and happy words have
a different flavor than sad words.
a different flavor than sad words.
45
142437
4024
en gelukkige woorden smaken
anders dan verdrietige woorden.
anders dan verdrietige woorden.
02:38
I like to explore: What does
the word "creativity" taste like,
the word "creativity" taste like,
46
146485
4667
Ik hou van verkennen: hoe smaken
de woorden 'creativiteit',
de woorden 'creativiteit',
02:43
or "equality,"
47
151176
2014
'gelijkheid',
02:45
"love," "revolution?"
48
153214
2446
'liefde' of 'revolutie'?
En hoe het woord 'moederland'?
02:47
And what about "motherland?"
49
155684
2134
02:50
These days, it's particularly
this last word that troubles me.
this last word that troubles me.
50
158358
4244
Het is nu vooral
dat laatste woord waarover ik pieker.
dat laatste woord waarover ik pieker.
02:54
It leaves a sweet taste on my tongue,
51
162626
2569
Het laat een zoete
nasmaak na op mijn tong,
nasmaak na op mijn tong,
02:57
like cinnamon, a bit of rose water
52
165219
3386
zoals kaneel, wat rozenwater
en appels.
03:00
and golden apples.
53
168629
1400
03:02
But underneath, there's a sharp tang,
54
170053
3198
Maar daaronder zit
er een wrange bijsmaak,
er een wrange bijsmaak,
03:05
like nettles and dandelion.
55
173275
2600
zoals brandnetels of paardenbloem.
03:07
The taste of my motherland, Turkey,
56
175899
3287
De smaak van mijn moederland, Turkije,
03:11
is a mixture of sweet and bitter.
57
179210
3914
is een mix van zoet en bitter.
03:15
And the reason why I'm telling you this
58
183730
1942
Ik vertel jullie dit,
03:17
is because I think
there's more and more people
there's more and more people
59
185696
2423
omdat ik denk
dat meer en meer mensen
dat meer en meer mensen
03:20
all around the world today
60
188143
1792
over de hele wereld vandaag
03:21
who have similarly mixed emotions
61
189959
2865
ook gemengde gevoelens hebben
over hun thuisland.
03:24
about the lands they come from.
62
192848
2272
03:27
We love our native countries, yeah?
63
195144
2661
Wij houden toch van ons land van herkomst?
03:29
How can we not?
64
197829
1200
Hoe zouden we niet?
03:31
We feel attached to the people,
the culture, the land, the food.
the culture, the land, the food.
65
199053
4441
We voelen ons verbonden met de mensen,
de cultuur, het land, het eten.
de cultuur, het land, het eten.
En toch voelen we ons tegelijkertijd
03:35
And yet at the same time,
66
203518
1192
03:36
we feel increasingly frustrated
by its politics and politicians,
by its politics and politicians,
67
204734
5682
steeds meer gefrustreerd
door de politiek en de politici,
door de politiek en de politici,
soms zelf tot op het punt
van wanhoop of pijn of woede.
van wanhoop of pijn of woede.
03:42
sometimes to the point
of despair or hurt or anger.
of despair or hurt or anger.
68
210440
4943
03:48
I want to talk about emotions
69
216088
2128
Ik wil praten over emoties
03:50
and the need to boost
our emotional intelligence.
our emotional intelligence.
70
218240
3733
en de noodzaak om onze emotionele
intelligentie te stimuleren.
intelligentie te stimuleren.
03:53
I think it's a pity
71
221997
1151
Ik vind het jammer
03:55
that mainstream political theory
pays very little attention to emotions.
pays very little attention to emotions.
72
223172
6003
dat mainstream politieke theorie
weinig aandacht besteedt aan emoties.
weinig aandacht besteedt aan emoties.
04:01
Oftentimes, analysts and experts
are so busy with data and metrics
are so busy with data and metrics
73
229199
5594
Vaak zijn analisten en deskundigen
zo druk bezig met gegevens en statistieken
zo druk bezig met gegevens en statistieken
04:06
that they seem to forget
those things in life
those things in life
74
234817
2937
dat ze de dingen
in het leven lijken te vergeten
in het leven lijken te vergeten
04:09
that are difficult to measure
75
237778
1834
die moeilijk te meten zijn
04:11
and perhaps impossible to cluster
under statistical models.
under statistical models.
76
239636
5265
en misschien onmogelijk te vangen
in statistische modellen.
in statistische modellen.
04:16
But I think this is a mistake,
for two main reasons.
for two main reasons.
77
244925
3365
Maar ik denk dat dit om twee
belangrijke redenen een vergissing is.
belangrijke redenen een vergissing is.
04:20
Firstly, because we are emotional beings.
78
248314
2842
Ten eerste omdat wij
emotionele wezens zijn.
emotionele wezens zijn.
04:23
As human beings,
I think we all are like that.
I think we all are like that.
79
251180
3523
omdat wij als menselijke wezens
nu eenmaal zo zijn.
nu eenmaal zo zijn.
04:26
But secondly, and this is new,
80
254727
2674
Maar ten tweede, en dit is nieuw,
04:29
we have entered
a new stage in world history
a new stage in world history
81
257425
3655
zijn we binnengestapt in een nieuwe
fase in de wereldgeschiedenis
fase in de wereldgeschiedenis
waarin collectieve gevoelens
de politiek leiden en misleiden,
de politiek leiden en misleiden,
04:33
in which collective sentiments
guide and misguide politics
guide and misguide politics
82
261104
6019
04:39
more than ever before.
83
267147
2780
meer dan ooit tevoren.
04:41
And through social media
and social networking,
and social networking,
84
269951
3120
Via sociale media en sociale netwerken
04:45
these sentiments are further amplified,
85
273095
2886
worden deze gevoelens
verder versterkt en gepolariseerd,
verder versterkt en gepolariseerd,
04:48
polarized, and they travel
around the world quite fast.
around the world quite fast.
86
276005
3726
en reizen ze heel snel
de hele wereld rond.
de hele wereld rond.
04:52
Ours is the age of anxiety, anger,
87
280315
3915
We leven in een tijd
van bezorgdheid, boosheid,
van bezorgdheid, boosheid,
04:56
distrust, resentment
88
284254
2514
wantrouwen, wrok
en, denk ik, hopen angst.
04:58
and, I think, lots of fear.
89
286792
1624
05:01
But here's the thing:
90
289112
1295
Maar hier komt het:
05:02
even though there's plenty of research
about economic factors,
about economic factors,
91
290431
4775
zelfs als er volop onderzoek is
over economische factoren,
over economische factoren,
05:07
there's relatively few studies
about emotional factors.
about emotional factors.
92
295230
4941
zijn er relatief weinig studies
over emotionele factoren.
over emotionele factoren.
05:12
Why is it that we underestimate
feelings and perceptions?
feelings and perceptions?
93
300195
5144
Waarom onderschatten we
gevoelens en perceptie?
gevoelens en perceptie?
05:17
I think it's going to be one
of our biggest intellectual challenges,
of our biggest intellectual challenges,
94
305363
3990
Ik denk dat het gaat om een van
onze grootste intellectuele uitdagingen,
onze grootste intellectuele uitdagingen,
05:21
because our political systems
are replete with emotions.
are replete with emotions.
95
309377
5300
omdat onze politieke systemen
vol zitten met emoties.
vol zitten met emoties.
05:26
In country after country,
96
314701
1806
In land na land
05:28
we have seen illiberal politicians
exploiting these emotions.
exploiting these emotions.
97
316531
5412
hebben we rechtse politici
deze emoties zien exploiteren.
deze emoties zien exploiteren.
05:33
And yet within the academia
and among the intelligentsia,
and among the intelligentsia,
98
321967
3618
Toch neemt de academische wereld
of de intelligentsia
of de intelligentsia
05:37
we are yet to take emotions seriously.
99
325609
3566
emoties niet serieus.
Ik denk dat we
dat zouden moeten doen.
dat zouden moeten doen.
05:41
I think we should.
100
329199
1274
Net zoals wij ons moeten concentreren op
de wereldwijde economische ongelijkheid,
de wereldwijde economische ongelijkheid,
05:42
And just like we should focus
on economic inequality worldwide,
on economic inequality worldwide,
101
330497
3865
05:46
we need to pay more attention
to emotional and cognitive gaps worldwide
to emotional and cognitive gaps worldwide
102
334386
6616
moeten we wereldwijd aandacht besteden
aan emotionele en cognitieve hiaten
aan emotionele en cognitieve hiaten
05:53
and how to bridge these gaps,
103
341026
1810
en hoe deze te overbruggen
05:54
because they do matter.
104
342860
2403
omdat ze ertoe doen.
05:57
Years ago, when I was still
living in Istanbul,
living in Istanbul,
105
345734
2750
Toen ik jaren geleden
nog in Istanboel woonde,
nog in Istanboel woonde,
06:00
an American scholar working on
women writers in the Middle East
women writers in the Middle East
106
348508
4036
zocht een Amerikaanse geleerde me op.
Ze werkte aan vrouwelijke schrijvers
in het Midden-Oosten.
in het Midden-Oosten.
06:04
came to see me.
107
352568
1404
06:06
And at some point
in our exchange, she said,
in our exchange, she said,
108
354504
2525
Op een bepaald moment zei ze:
06:09
"I understand why you're a feminist,
109
357053
1956
"Ik begrijp waarom je een feministe bent,
06:11
because, you know, you live in Turkey."
110
359033
2965
want je woont in Turkije."
06:14
And I said to her,
111
362529
1158
En ik zei haar:
"Ik begrijp niet
waarom jij geen feministe bent,
waarom jij geen feministe bent,
06:15
"I don't understand
why you're not a feminist,
why you're not a feminist,
112
363711
2248
06:17
because, you know, you live in America."
113
365983
2252
want jij woont toch in Amerika."
06:20
(Laughter)
114
368259
2520
(Gelach)
06:22
(Applause)
115
370803
2962
(Applaus)
06:25
And she laughed.
116
373789
1866
En ze lachte.
06:28
She took it as a joke,
117
376290
1584
Ze zag het als een grap,
06:29
and the moment passed.
118
377898
1819
en we gingen verder.
06:31
(Laughter)
119
379741
1897
(Gelach)
06:33
But the way she had divided the world
into two imaginary camps,
into two imaginary camps,
120
381662
4910
Maar de manier waarop ze de wereld
verdeelde in twee denkbeeldige kampen,
verdeelde in twee denkbeeldige kampen,
06:38
into two opposite camps --
121
386596
1943
in twee tegengestelde kampen --
06:40
it bothered me and it stayed with me.
122
388563
2640
hinderde me en bleef me bij.
06:43
According to this imaginary map,
123
391227
2496
Volgens deze denkbeeldige kaart,
06:45
some parts of the world
were liquid countries.
were liquid countries.
124
393747
3522
waren sommige delen van de wereld
'vloeibare' landen.
'vloeibare' landen.
06:49
They were like choppy waters
not yet settled.
not yet settled.
125
397293
3270
Ze waren als onrustige wateren,
nog niet gekalmeerd.
nog niet gekalmeerd.
06:52
Some other parts of the world,
namely the West,
namely the West,
126
400587
3311
Terwijl andere delen van de wereld,
namelijk het Westen,
namelijk het Westen,
06:55
were solid, safe and stable.
127
403922
3305
solide, veilig en stabiel waren.
06:59
So it was the liquid lands
that needed feminism
that needed feminism
128
407251
3314
Dus waren het de vloeibare landen
die het feminisme nodig hadden
die het feminisme nodig hadden
07:02
and activism and human rights,
129
410589
2397
en activisme en mensenrechten.
07:05
and those of us who were
unfortunate enough
unfortunate enough
130
413010
2398
Wie onder ons de pech had
07:07
to come from such places
131
415432
1812
van dergelijke plaatsen te komen,
07:09
had to keep struggling
for these most essential values.
for these most essential values.
132
417268
4774
moest blijven worstelen
voor deze meest essentiële waarden.
voor deze meest essentiële waarden.
07:14
But there was hope.
133
422066
1187
Maar er was hoop.
07:15
Since history moved forward,
134
423277
1807
Omdat de geschiedenis vooruitgaat,
07:17
even the most unsteady lands
would someday catch up.
would someday catch up.
135
425108
4389
zullen ook de meest woelige
landen ooit bijbenen.
landen ooit bijbenen.
07:21
And meanwhile, the citizens of solid lands
136
429521
2998
Ondertussen konden
de burgers van de solide landen
de burgers van de solide landen
07:24
could take comfort
in the progress of history
in the progress of history
137
432543
4172
zich verheugen
in het verloop van de geschiedenis
in het verloop van de geschiedenis
07:28
and in the triumph of the liberal order.
138
436739
3250
en in de triomf van de liberale orde.
07:32
They could support the struggles
of other people elsewhere,
of other people elsewhere,
139
440013
3963
Ze konden de strijd
van mensen elders steunen,
van mensen elders steunen,
07:36
but they themselves
did not have to struggle
did not have to struggle
140
444000
3526
maar zij zelf
hoefden niet meer te vechten
hoefden niet meer te vechten
07:39
for the basics of democracy anymore,
141
447550
3328
voor de grondbeginselen van de democratie,
07:42
because they were beyond that stage.
142
450902
2647
omdat ze voorbij dat stadium waren.
Maar in het jaar 2016, denk ik,
07:46
I think in the year 2016,
143
454704
2445
07:49
this hierarchical geography
was shattered to pieces.
was shattered to pieces.
144
457173
4318
viel dit hiërarchische
geografische plaatje uit elkaar.
geografische plaatje uit elkaar.
07:54
Our world no longer follows
this dualistic pattern
this dualistic pattern
145
462324
4090
Onze wereld volgt niet langer
het dualistische patroon
het dualistische patroon
07:58
in the scholar's mind, if it ever did.
146
466438
3109
van de geest van die geleerde,
als het dat al ooit deed.
als het dat al ooit deed.
08:02
Now we know that history
does not necessarily move forward.
does not necessarily move forward.
147
470056
4359
Nu we weten dat de geschiedenis
niet noodzakelijkerwijs vooruitgaat.
niet noodzakelijkerwijs vooruitgaat.
08:06
Sometimes it draws circles,
148
474439
1923
Soms gaat het in cirkels,
08:08
even slides backwards,
149
476386
1957
gaat ze zelfs achteruit,
08:10
and that generations
can make the same mistakes
can make the same mistakes
150
478367
2947
en generaties kunnen dezelfde fouten maken
08:13
that their great-grandfathers had made.
151
481338
2834
als hun overgrootvaders.
08:16
And now we know that there's no such thing
152
484196
2607
Nu weten we dat er niet zoiets is
08:18
as solid countries
versus liquid countries.
versus liquid countries.
153
486827
3807
als solide landen
tegenover vloeibare landen.
tegenover vloeibare landen.
08:22
In fact, we are all living
in liquid times,
in liquid times,
154
490658
4444
In feite leven we allemaal
in vloeibare tijden,
in vloeibare tijden,
08:27
just like the late Zygmunt Bauman told us.
155
495126
3647
net zoals wijlen
Zygmunt Bauman ons vertelde.
Zygmunt Bauman ons vertelde.
08:30
And Bauman had another
definition for our age.
definition for our age.
156
498797
3192
Bauman definieerde ons tijdperk anders.
08:34
He used to say we are all going
to be walking on moving sands.
to be walking on moving sands.
157
502013
5642
Hij placht te zeggen dat we
allemaal in drijfzand gaan terechtkomen.
allemaal in drijfzand gaan terechtkomen.
08:40
And if that's the case, I think,
158
508232
2234
Als dat klopt, dan denk ik
08:42
it should concern us women more than men,
159
510490
3301
dat wij vrouwen ons meer
dan mannen zorgen moeten maken,
dan mannen zorgen moeten maken,
08:45
because when societies
slide backwards into authoritarianism,
slide backwards into authoritarianism,
160
513815
4090
want als samenlevingen
afglijden naar autoritaire praktijken,
afglijden naar autoritaire praktijken,
08:49
nationalism or religious fanaticism,
161
517929
2796
nationalisme of religieus fanatisme,
08:52
women have much more to lose.
162
520749
2867
hebben vrouwen veel meer te verliezen.
08:55
That is why this needs
to be a vital moment,
to be a vital moment,
163
523640
2821
Daarom moet dit
een cruciaal moment zijn,
een cruciaal moment zijn,
08:58
not only for global activism,
164
526485
2191
niet alleen voor globaal activisme,
09:00
but in my opinion,
for global sisterhood as well.
for global sisterhood as well.
165
528700
3859
maar naar mijn mening,
ook voor een wereldwijd zusterschap.
ook voor een wereldwijd zusterschap.
09:04
(Applause)
166
532583
4679
(Applaus)
09:12
But I want to make a little confession
before I go any further.
before I go any further.
167
540735
3348
Maar ik wil wat opbiechten
voordat ik verder ga.
voordat ik verder ga.
09:16
Until recently, whenever I took part in
an international conference or festival,
an international conference or festival,
168
544107
5181
Tot voor kort, was ik op
internationale conferenties
internationale conferenties
09:21
I would be usually one
of the more depressed speakers.
of the more depressed speakers.
169
549312
4191
meestal een van de meer
depressieve sprekers.
depressieve sprekers.
09:25
(Laughter)
170
553527
1258
(Gelach)
09:26
Having seen how our dreams of democracy
and how our dreams of coexistence
and how our dreams of coexistence
171
554809
5824
Toen ik zag hoe onze dromen over
democratie en co-existentie
democratie en co-existentie
09:32
were crushed in Turkey,
172
560657
1963
in Turkije met voeten werden getreden,
09:34
both gradually but also
with a bewildering speed,
with a bewildering speed,
173
562644
4229
geleidelijk aan, maar ook
met een verbijsterende snelheid,
met een verbijsterende snelheid,
09:38
over the years I've felt
quite demoralized.
quite demoralized.
174
566897
2990
voelde ik me door de jaren heen
nogal gedemoraliseerd.
nogal gedemoraliseerd.
09:41
And at these festivals there would be
some other gloomy writers,
some other gloomy writers,
175
569911
4113
Op deze festivals kwamen ook
andere sombere schrijvers
andere sombere schrijvers
09:46
and they would come from places
such as Egypt, Nigeria, Pakistan,
such as Egypt, Nigeria, Pakistan,
176
574048
4919
van plaatsen als Egypte,
Nigeria, Pakistan,
Nigeria, Pakistan,
09:50
Bangladesh, Philippines,
China, Venezuela, Russia.
China, Venezuela, Russia.
177
578991
4466
Bangladesh, Filipijnen,
China, Venezuela, Rusland.
China, Venezuela, Rusland.
09:56
And we would smile
at each other in sympathy,
at each other in sympathy,
178
584036
2353
We glimlachten naar elkaar in sympathie,
09:58
this camaraderie of the doomed.
179
586413
2097
een kameraadschap van verdoemden.
10:00
(Laughter)
180
588534
1742
(Gelach)
10:03
And you could call us WADWIC:
181
591165
2204
Je had ons ICBEDS kunnen noemen:
10:05
Worried and Depressed
Writers International Club.
Writers International Club.
182
593393
4118
Internationale Club van Bange
en Depressieve Schrijvers.
en Depressieve Schrijvers.
10:09
(Laughter)
183
597535
1722
(Gelach)
10:11
But then things began to change,
184
599281
1771
Maar dingen begonnen te veranderen.
10:13
and suddenly our club became more popular,
185
601076
3963
Plots werd onze club populairder
10:17
and we started to have new members.
186
605063
2509
en begonnen we
nieuwe leden aan te trekken.
nieuwe leden aan te trekken.
10:19
I remember --
187
607596
1449
Ik herinner me --
10:21
(Laughter)
188
609069
1621
(Gelach)
10:23
I remember Greek writers and poets
joined first, came on board.
joined first, came on board.
189
611555
4699
Ik herinner me dat Griekse schrijvers
en dichters erbij kwamen,
en dichters erbij kwamen,
10:28
And then writers from Hungary and Poland,
190
616825
3757
gevolgd door schrijvers
uit Hongarije en Polen,
uit Hongarije en Polen,
10:32
and then, interestingly, writers
from Austria, the Netherlands, France,
from Austria, the Netherlands, France,
191
620606
5472
en dan, interessant, schrijvers
uit Oostenrijk, Nederland, Frankrijk,
uit Oostenrijk, Nederland, Frankrijk,
10:38
and then writers from the UK,
where I live and where I call my home,
where I live and where I call my home,
192
626102
4435
en ook schrijvers uit het VK,
waar ik woon en thuis ben.
waar ik woon en thuis ben.
10:42
and then writers from the USA.
193
630561
2935
Daarna schrijvers uit de VS.
10:46
Suddenly, there were more of us
194
634667
2043
Plotseling waren er meer van ons
10:48
feeling worried about
the fate of our nations
the fate of our nations
195
636734
2783
die zich zorgen maakten over
het lot van onze naties
het lot van onze naties
10:51
and the future of the world.
196
639541
2262
en de toekomst van de wereld.
10:53
And maybe there were more of us now
197
641827
2506
En misschien waren er nu meer
10:56
feeling like strangers
in our own motherlands.
in our own motherlands.
198
644357
3444
die zich vreemden voelden
in hun eigen moederland.
in hun eigen moederland.
11:00
And then this bizarre thing happened.
199
648624
2177
Dan gebeurde er iets raars.
11:02
Those of us who used to be
very depressed for a long time,
very depressed for a long time,
200
650825
3487
Wie zich vroeger
lange tijd erg depressief voelde,
lange tijd erg depressief voelde,
11:06
we started to feel less depressed,
201
654336
2722
voelde zich nu minder depressief,
11:09
whereas the newcomers,
they were so not used to feeling this way
they were so not used to feeling this way
202
657082
3702
terwijl de nieuwkomers,
die niet gewend waren aan dit gevoel,
die niet gewend waren aan dit gevoel,
11:12
that they were now even more depressed.
203
660808
2052
nu zelfs nog depressiever werden.
11:14
(Laughter)
204
662884
1095
(Gelach)
11:16
So you could see writers
from Bangladesh or Turkey or Egypt
from Bangladesh or Turkey or Egypt
205
664003
4838
Zo zag je schrijvers
uit Bangladesh, Turkije of Egypte
uit Bangladesh, Turkije of Egypte
11:20
trying to console their colleagues
206
668865
3430
bezig met het troosten van hun collega's
11:24
from Brexit Britain
or from post-election USA.
or from post-election USA.
207
672319
4459
uit Groot-Brittannië om Brexit
of uit de VS om de verkiezingen.
of uit de VS om de verkiezingen.
11:28
(Laughter)
208
676802
1639
(Gelach)
Maar alle gekheid op een stokje,
11:31
But joking aside,
209
679230
1247
11:32
I think our world is full
of unprecedented challenges,
of unprecedented challenges,
210
680501
4397
Ik denk dat onze wereld vol is
van ongekende uitdagingen,
van ongekende uitdagingen,
11:36
and this comes with an emotional backlash,
211
684922
3038
en dit heeft een emotionele weerslag.
11:39
because in the face of high-speed change,
212
687984
2221
Door de snelle veranderingen
11:42
many people wish to slow down,
213
690229
2067
willen veel mensen afremmen,
11:44
and when there's too much unfamiliarity,
214
692320
2568
en tegenover te veel onbekendheid,
11:46
people long for the familiar.
215
694912
2437
willen mensen terug naar het vertrouwde.
11:49
And when things get too confusing,
216
697373
2246
Als dingen te verwarrend worden,
11:51
many people crave simplicity.
217
699643
3040
snakken veel mensen naar eenvoud.
11:54
This is a very dangerous crossroads,
218
702707
2437
Dit is een zeer gevaarlijk kruispunt,
11:57
because it's exactly where the demagogue
enters into the picture.
enters into the picture.
219
705168
5327
want het is precies daar waar de demagoog
op de proppen komt.
op de proppen komt.
12:03
The demagogue understands
how collective sentiments work
how collective sentiments work
220
711447
3867
De demagoog begrijpt
hoe collectieve gevoelens werken
hoe collectieve gevoelens werken
12:07
and how he -- it's usually a he --
can benefit from them.
can benefit from them.
221
715338
4637
en hoe hij -- meestal een hij --
er zijn voordeel mee kan doen.
er zijn voordeel mee kan doen.
12:11
He tells us that we all
belong in our tribes,
belong in our tribes,
222
719999
3590
Hij vertelt ons dat we allemaal
tot onze stammen behoren
tot onze stammen behoren
12:15
and he tells us that we will be safer
if we are surrounded by sameness.
if we are surrounded by sameness.
223
723613
5109
en dat we veiliger zullen zijn als we
omringd zijn door meer van hetzelfde.
omringd zijn door meer van hetzelfde.
12:21
Demagogues come in all sizes
and in all shapes.
and in all shapes.
224
729345
2760
Demagogen zijn er in alle maten en vormen.
12:24
This could be the eccentric leader
of a marginal political party
of a marginal political party
225
732129
4311
Het zou de excentrieke leider
van een marginale politieke partij
van een marginale politieke partij
ergens in Europa kunnen zijn,
12:28
somewhere in Europe,
226
736464
1336
12:29
or an Islamist extremist imam
preaching dogma and hatred,
preaching dogma and hatred,
227
737824
5722
of een islamistische, extremistische imam
die dogma en haat predikt,
die dogma en haat predikt,
12:35
or it could be a white supremacist
Nazi-admiring orator somewhere else.
Nazi-admiring orator somewhere else.
228
743570
5700
of ergens anders een blanke supremacist
en Nazi-vererende redenaar.
en Nazi-vererende redenaar.
12:41
All these figures, at first glance --
they seem disconnected.
they seem disconnected.
229
749294
4152
Deze figuren lijken op het eerste gezicht
niets met elkaar te maken te hebben.
niets met elkaar te maken te hebben.
12:45
But I think they feed each other,
230
753470
2400
Maar ik denk dat ze elkaar voeden
12:47
and they need each other.
231
755894
2043
en elkaar nodig hebben.
12:50
And all around the world,
232
758687
1216
Over de hele wereld,
12:51
when we look at how demagogues talk
and how they inspire movements,
and how they inspire movements,
233
759927
5765
als we kijken naar hoe demagogen praten
en hoe ze bewegingen inspireren,
en hoe ze bewegingen inspireren,
12:57
I think they have one
unmistakable quality in common:
unmistakable quality in common:
234
765716
4330
denk ik dat ze een onmiskenbaar
kenmerk gemeen hebben:
kenmerk gemeen hebben:
13:02
they strongly, strongly dislike plurality.
235
770070
4486
ze hebben een sterke,
sterke hekel aan pluraliteit.
sterke hekel aan pluraliteit.
Ze kunnen niet omgaan met meervoudigheid.
13:06
They cannot deal with multiplicity.
236
774580
2742
Adorno zei vaak:
13:09
Adorno used to say,
237
777848
1598
13:11
"Intolerance of ambiguity is the sign
of an authoritarian personality."
of an authoritarian personality."
238
779470
6112
"Intolerantie voor onduidelijkheid
wijst op een autoritaire persoonlijkheid."
wijst op een autoritaire persoonlijkheid."
13:18
But I ask myself:
239
786709
1338
Maar dan vraag ik me af:
13:20
What if that same sign,
240
788071
1963
wat als datzelfde signaal,
13:22
that same intolerance of ambiguity --
241
790058
3153
diezelfde onverdraagzaamheid
voor onduidelijkheid --
voor onduidelijkheid --
13:25
what if it's the mark of our times,
of the age we're living in?
of the age we're living in?
242
793235
5372
wat als dat nu tekenend is voor onze tijd,
de tijd waarin we leven?
de tijd waarin we leven?
13:30
Because wherever I look,
I see nuances withering away.
I see nuances withering away.
243
798631
3864
Want waar ik ook kijk,
zie ik de nuances wegdeemsteren.
zie ik de nuances wegdeemsteren.
13:34
On TV shows, we have
one anti-something speaker
one anti-something speaker
244
802519
4034
Op tv-shows zien we een anti-iets spreker
13:38
situated against a pro-something speaker.
245
806577
3220
het opnemen tegen een pro-iets spreker.
Dat geeft goede kijkcijfers.
13:41
Yeah? It's good ratings.
246
809821
1484
13:43
It's even better
if they shout at each other.
if they shout at each other.
247
811329
2748
Het is nog beter
als ze tegen elkaar schreeuwen.
als ze tegen elkaar schreeuwen.
13:46
Even in academia, where our intellect
is supposed to be nourished,
is supposed to be nourished,
248
814101
4551
Zelfs in de academische wereld, zogenaamd
de voedingsbodem voor ons intellect,
de voedingsbodem voor ons intellect,
13:50
you see one atheist scholar
competing with a firmly theist scholar,
competing with a firmly theist scholar,
249
818676
6275
zie je een atheïstische geleerde
debatteren met een theïstische geleerde,
debatteren met een theïstische geleerde,
13:56
but it's not a real intellectual exchange,
250
824975
2964
maar het is geen echt intellectueel debat,
13:59
because it's a clash
between two certainties.
between two certainties.
251
827963
3440
omdat het een botsing is
tussen twee zekerheden.
tussen twee zekerheden.
14:04
I think binary oppositions are everywhere.
252
832183
4512
Ik denk dat je overal
die tegenstellingen tegenkomt.
die tegenstellingen tegenkomt.
14:08
So slowly and systematically,
253
836719
2521
Langzaam en systematisch
14:11
we are being denied the right
to be complex.
to be complex.
254
839264
4562
wordt ons het recht
ontzegd om complex te zijn.
ontzegd om complex te zijn.
14:16
Istanbul, Berlin, Nice, Paris, Brussels,
255
844485
3603
Istanboel, Berlijn, Nice, Parijs, Brussel,
14:20
Dhaka, Baghdad, Barcelona:
256
848112
2646
Dhaka, Bagdad, Barcelona:
14:22
we have seen one horrible
terror attack after another.
terror attack after another.
257
850782
3879
we zagen keer op keer verschrikkelijke
terroristische aanslagen.
terroristische aanslagen.
14:26
And when you express your sorrow,
and when you react against the cruelty,
and when you react against the cruelty,
258
854685
4392
En wanneer je je verdriet toont
en reageert tegen de wreedheid,
en reageert tegen de wreedheid,
14:31
you get all kinds of reactions,
259
859101
1842
krijg je hopen reacties,
14:32
messages on social media.
260
860967
2055
berichten op sociale media.
14:35
But one of them is quite disturbing,
261
863046
1836
Maar één ervan is heel storend,
14:36
only because it's so widespread.
262
864906
2198
omdat het zo wijdverbreid is.
14:39
They say, "Why do you feel sorry for them?
263
867128
3526
Ze zeggen:
"Waarom voel je medelijden met hen?
"Waarom voel je medelijden met hen?
14:43
Why do you feel sorry for them?
264
871572
2180
Waarom voel je medelijden met hen?
14:45
Why don't you feel sorry
for civilians in Yemen
for civilians in Yemen
265
873776
2942
Waarom heb je geen medelijden
voor de burgers in Jemen
voor de burgers in Jemen
14:48
or civilians in Syria?"
266
876742
2088
of de burgers in Syrië?"
14:51
And I think the people
who write such messages
who write such messages
267
879973
2400
Ik denk dat de mensen
die dat schrijven, niet begrijpen
die dat schrijven, niet begrijpen
14:54
do not understand
268
882397
1456
14:55
that we can feel sorry for
and stand in solidarity with
and stand in solidarity with
269
883877
5047
dat we medelijden kunnen voelen
en solidair zijn
en solidair zijn
15:00
victims of terrorism and violence
in the Middle East, in Europe,
in the Middle East, in Europe,
270
888948
4621
met slachtoffers van terrorisme en geweld
in het Midden-Oosten, in Europa,
in het Midden-Oosten, in Europa,
15:05
in Asia, in America, wherever, everywhere,
271
893593
2936
in Azië, in Amerika, overal, overal,
15:08
equally and simultaneously.
272
896553
2151
evenzeer en tegelijkertijd.
15:11
They don't seem to understand
that we don't have to pick one pain
that we don't have to pick one pain
273
899184
3734
Ze lijken niet te begrijpen
dat we geen pijn of plaats
dat we geen pijn of plaats
15:14
and one place over all others.
274
902942
3653
boven alle andere moeten plaatsen.
15:19
But I think this is what
tribalism does to us.
tribalism does to us.
275
907040
3583
Maar ik denk dat het dit is wat
tribalisme met ons doet.
tribalisme met ons doet.
15:22
It shrinks our minds, for sure,
276
910647
2309
Het vernauwt onze geest, zeker,
15:24
but it also shrinks our hearts,
277
912980
2122
maar het vernauwt ook onze harten,
15:27
to such an extent that we become numb
to the suffering of other people.
to the suffering of other people.
278
915126
5802
zozeer dat we gevoelloos worden
voor het lijden van andere mensen.
voor het lijden van andere mensen.
15:33
And the sad truth is,
we weren't always like this.
we weren't always like this.
279
921700
2964
De trieste waarheid is dat we
niet altijd zo waren.
niet altijd zo waren.
15:36
I had a children's book out in Turkey,
280
924688
4012
Ik gaf een kinderboek uit in Turkije.
15:40
and when the book was published,
I did lots of events.
I did lots of events.
281
928724
2975
Toen het werd gepubliceerd,
heb ik veel sessies georganiseerd.
heb ik veel sessies georganiseerd.
15:43
I went to many primary schools,
282
931723
1610
Ik ging naar veel basisscholen,
15:45
which gave me a chance to observe
younger kids in Turkey.
younger kids in Turkey.
283
933357
3892
zodat ik jonge kinderen
in Turkije kon observeren.
in Turkije kon observeren.
15:49
And it was always amazing to see
how much empathy, imagination
how much empathy, imagination
284
937273
4842
Het was altijd geweldig om te zien
hoe veel empathie, verbeelding
hoe veel empathie, verbeelding
15:54
and chutzpah they have.
285
942139
1440
en bravoure ze hadden.
15:55
These children are much more inclined
to become global citizens
to become global citizens
286
943603
4027
Die kinderen zijn op die leeftijd
veel meer geneigd
veel meer geneigd
15:59
than nationalists at that age.
287
947654
2506
om wereldburgers
te worden dan nationalisten.
te worden dan nationalisten.
16:02
And it's wonderful to see,
when you ask them,
when you ask them,
288
950184
2097
Het is prachtig om zien
dat, wanneer je ze bevraagt,
dat, wanneer je ze bevraagt,
16:04
so many of them want
to be poets and writers,
to be poets and writers,
289
952305
3091
hoeveel ervan dichters
en schrijvers willen worden,
en schrijvers willen worden,
16:07
and girls are just as confident as boys,
290
955420
3398
en meisjes evenzeer als jongens,
16:10
if not even more.
291
958842
1386
zo niet zelfs meer.
16:12
But then I would go to high schools,
292
960806
2179
Maar als ik naar middelbare scholen ging,
16:15
and everything has changed.
293
963009
1815
was alles veranderd.
16:16
Now nobody wants to be a writer anymore,
294
964848
2166
Nu wil niemand meer een schrijver worden,
16:19
now nobody wants to be a novelist anymore,
295
967038
2436
niemand meer een novelist.
16:21
and girls have become timid,
296
969498
2754
Meisjes zijn timide geworden,
16:24
they are cautious, guarded,
297
972276
2134
voorzichtig, bewaakt,
16:26
reluctant to speak up in the public space,
298
974434
3240
terughoudend om te spreken
in de openbare ruimte,
in de openbare ruimte,
16:29
because we have taught them --
299
977698
1676
omdat we hen leerden --
16:31
the family, the school, the society --
300
979398
2449
de familie, de school, de maatschappij --
16:33
we have taught them
to erase their individuality.
to erase their individuality.
301
981871
3487
hen leerden hun
individualiteit uit te wissen.
individualiteit uit te wissen.
16:38
I think East and West,
302
986046
1321
Ik denk dat we in Oost en West
16:39
we are losing multiplicity,
303
987391
2556
onze diversiteit kwijtraken
16:41
both within our societies
and within ourselves.
and within ourselves.
304
989971
4537
zowel binnen onze samenlevingen
als in onszelf.
als in onszelf.
16:46
And coming from Turkey,
I do know that the loss of diversity
I do know that the loss of diversity
305
994532
4211
Afkomstig uit Turkije,
weet ik dat het verlies van diversiteit
weet ik dat het verlies van diversiteit
16:50
is a major, major loss.
306
998767
2487
een groot, groot verlies is.
16:53
Today, my motherland became
the world's biggest jailer
the world's biggest jailer
307
1001278
3327
Vandaag is mijn moederland
's werelds grootste gevangenis
's werelds grootste gevangenis
voor journalisten,
16:56
for journalists,
308
1004629
1340
16:57
surpassing even China's sad record.
309
1005993
3789
en overtreft zelfs
het trieste record van China.
het trieste record van China.
17:02
And I also believe that what happened
over there in Turkey
over there in Turkey
310
1010290
5394
Ik geloof ook dat wat er
daar in Turkije gebeurd is
daar in Turkije gebeurd is
17:07
can happen anywhere.
311
1015708
1453
overal kan gebeuren.
17:09
It can even happen here.
312
1017185
2438
Het kan zelfs hier gebeuren.
17:11
So just like solid countries
was an illusion,
was an illusion,
313
1019647
4226
Dus net zoals solide landen
een illusie bleken,
een illusie bleken,
17:15
singular identities is also an illusion,
314
1023897
4311
zijn enkelvoudige
identiteiten ook een illusie,
identiteiten ook een illusie,
17:20
because we all have
a multiplicity of voices inside.
a multiplicity of voices inside.
315
1028232
5244
omdat we van binnen allemaal
een veelvoud aan stemmen hebben.
een veelvoud aan stemmen hebben.
17:26
The Iranian, the Persian poet, Hafiz,
316
1034045
3341
De Iraanse, de Perzische dichter Hafiz
17:29
used to say, "You carry in your soul
every ingredient necessary
every ingredient necessary
317
1037410
5384
placht te zeggen: "In je ziel
heb je elk ingrediënt nodig
heb je elk ingrediënt nodig
17:34
to turn your existence into joy.
318
1042818
2881
voor een vreugdevol leven.
17:37
All you have to do
is to mix those ingredients."
is to mix those ingredients."
319
1045723
3255
Alles wat je hoeft te doen,
is die ingrediënten te mengen."
is die ingrediënten te mengen."
17:41
And I think mix we can.
320
1049489
1977
Ik denk dat we kunnen mengen.
17:43
I am an Istanbulite,
321
1051490
3112
Ik ben een Istanboelse,
17:46
but I'm also attached to the Balkans,
322
1054626
2163
maar zit ook vast aan de Balkan,
17:48
the Aegean, the Mediterranean,
323
1056813
2400
de Egeïsche zee, de Middellandse Zee,
17:51
the Middle East, the Levant.
324
1059237
2300
het Midden-Oosten, de Levant.
17:53
I am a European by birth, by choice,
325
1061561
2771
Ik ben Europeaan
door geboorte, door keuze,
door geboorte, door keuze,
17:56
the values that I uphold.
326
1064356
2240
door de waarden die ik koester.
17:58
I have become a Londoner over the years.
327
1066620
2573
Ik ben een Londenaar geworden
door de jaren heen.
door de jaren heen.
18:01
I would like to think of myself
as a global soul, as a world citizen,
as a global soul, as a world citizen,
328
1069217
4740
Ik zou mezelf graag zien als
een mondiale ziel, een wereldburger,
een mondiale ziel, een wereldburger,
18:05
a nomad and an itinerant storyteller.
329
1073981
3995
een nomade en een rondreizende verteller.
18:10
I have multiple attachments,
just like all of us do.
just like all of us do.
330
1078000
3757
Ik heb meerdere banden,
net zoals wij allemaal.
net zoals wij allemaal.
18:13
And multiple attachments
mean multiple stories.
mean multiple stories.
331
1081781
3990
En meerdere banden
betekenen meerdere verhalen.
betekenen meerdere verhalen.
18:18
As writers, we always
chase stories, of course,
chase stories, of course,
332
1086628
4709
Als schrijvers jagen
we natuurlijk altijd op verhalen,
we natuurlijk altijd op verhalen,
18:23
but I think we are also
interested in silences,
interested in silences,
333
1091361
3094
maar ik denk dat we ook
geïnteresseerd zijn in de stiltes,
geïnteresseerd zijn in de stiltes,
18:26
the things we cannot talk about,
334
1094479
2059
de dingen waarover we niet kunnen praten,
18:28
political taboos, cultural taboos.
335
1096562
2973
de politieke taboes, de culturele taboes.
18:31
We're also interested in our own silences.
336
1099559
3247
We zijn ook geïnteresseerd
in onze eigen stiltes.
in onze eigen stiltes.
18:35
I have always been very vocal
about and written extensively
about and written extensively
337
1103560
4091
Ik ben ook altijd opgekomen --
en heb er uitgebreid over geschreven --
en heb er uitgebreid over geschreven --
18:39
about minority rights, women's rights,
338
1107675
3045
voor rechten van minderheden,
18:42
LGBT rights.
339
1110744
1605
vrouwen en lhbt's.
18:44
But as I was thinking about this TED Talk,
340
1112800
3069
Maar terwijl ik
over deze TED Talk zat te denken,
over deze TED Talk zat te denken,
18:47
I realized one thing:
341
1115893
1563
realiseerde ik me iets:
18:49
I have never had the courage
to say in a public space
to say in a public space
342
1117480
4910
Ik had nooit de moed gehad
om publiekelijk toe te geven
om publiekelijk toe te geven
18:54
that I was bisexual myself,
343
1122414
3203
dat ik zelf biseksueel was,
18:57
because I so feared the slander
344
1125641
3127
omdat ik zozeer vreesde voor de laster
het stigma, het bespotten
19:00
and the stigma and the ridicule
345
1128792
2508
19:03
and the hatred that was sure to follow.
346
1131324
2881
en de haat die zeker zouden volgen.
19:06
But of course, one should never,
ever, remain silent
ever, remain silent
347
1134800
4542
Maar natuurlijk
moet je nooit blijven zwijgen
moet je nooit blijven zwijgen
19:11
for fear of complexity.
348
1139366
2266
uit angst voor complexiteit.
19:14
(Applause)
349
1142662
4963
(Applaus)
19:22
And although I am
no stranger to anxieties,
no stranger to anxieties,
350
1150503
3303
Hoewel ik aan angsten geen gebrek heb
19:25
and although I am talking here
about the power of emotions --
about the power of emotions --
351
1153830
3746
en ik hier spreek
over de kracht van emoties --
over de kracht van emoties --
19:29
I do know the power of emotions --
352
1157600
2052
ik ken de kracht van emoties --
19:31
I have discovered over time
353
1159676
1927
ontdekte ik na verloop van tijd
19:33
that emotions are not limitless.
354
1161627
2150
dat emoties begrensd zijn.
19:35
You know? They have a limit.
355
1163801
1754
Ze hebben een limiet.
19:37
There comes a moment --
356
1165579
1275
Er komt een moment --
iets als een kantelpunt of een drempel --
19:38
it's like a tipping point
or a threshold --
or a threshold --
357
1166878
2123
19:41
when you get tired of feeling afraid,
358
1169025
3123
als je moe wordt om bang te zijn,
19:44
when you get tired of feeling anxious.
359
1172172
2672
moe om je angstig te voelen.
19:46
And I think not only individuals,
360
1174868
1895
Ik denk dat niet alleen individuen,
19:48
but perhaps nations, too,
have their own tipping points.
have their own tipping points.
361
1176787
4551
maar misschien ook naties
hun eigen kantelpunt hebben.
hun eigen kantelpunt hebben.
19:53
So even stronger than my emotions
362
1181865
2728
Dus zelfs sterker dan mijn emoties
19:56
is my awareness
363
1184617
1901
is mijn bewustzijn
19:58
that not only gender, not only identity,
364
1186542
3649
dat niet alleen geslacht,
niet alleen identiteit,
niet alleen identiteit,
20:02
but life itself is fluid.
365
1190215
2841
maar het leven zelf vloeibaar is.
20:05
They want to divide us into tribes,
366
1193651
2714
Ze willen ons verdelen in stammen,
20:08
but we are connected across borders.
367
1196389
2978
maar wij zijn verbonden
over de grenzen heen.
over de grenzen heen.
20:11
They preach certainty,
368
1199391
1678
Zij preken zekerheid,
20:13
but we know that life has plenty of magic
369
1201093
3601
maar wij weten
dat het leven zelf magisch
dat het leven zelf magisch
20:16
and plenty of ambiguity.
370
1204718
2046
en dubbelzinnig is.
20:18
And they like to incite dualities,
371
1206788
2791
Zij willen aanzetten tot dualiteiten,
20:21
but we are far more nuanced than that.
372
1209603
3428
maar wij zijn veel genuanceerder dan dat.
20:25
So what can we do?
373
1213560
1519
Wat kunnen we dan doen?
20:27
I think we need to go back to the basics,
374
1215103
2318
Ik denk dat we moeten
teruggaan naar de basis,
teruggaan naar de basis,
20:29
back to the colors of the alphabet.
375
1217445
2748
terug naar de kleuren van het alfabet.
20:32
The Lebanese poet
Khalil Gibran used to say,
Khalil Gibran used to say,
376
1220217
3760
De Libanese dichter
Khalil Gibran placht te zeggen:
Khalil Gibran placht te zeggen:
20:36
"I learned silence from the talkative
377
1224001
2793
"Ik leerde stilte van de lawaaierige,
20:38
and tolerance from the intolerant
378
1226818
2440
tolerantie van de intolerante
20:41
and kindness from the unkind."
379
1229282
2846
en vriendelijkheid van de onvriendelijke."
20:44
I think it's a great motto for our times.
380
1232152
2601
Ik denk dat dat
een groot motto is voor onze tijd.
een groot motto is voor onze tijd.
20:47
So from populist demagogues, we will learn
381
1235274
3461
Van populistische demagogen
zullen we de onmisbaarheid
van de democratie leren
van de democratie leren
20:50
the indispensability of democracy.
382
1238759
2716
20:53
And from isolationists, we will learn
the need for global solidarity.
the need for global solidarity.
383
1241499
4734
en van isolationisten
de noodzaak voor wereldwijde solidariteit,
de noodzaak voor wereldwijde solidariteit,
20:58
And from tribalists, we will learn
the beauty of cosmopolitanism
the beauty of cosmopolitanism
384
1246257
5481
van tribalisten
de schoonheid van kosmopolitisme
de schoonheid van kosmopolitisme
21:03
and the beauty of diversity.
385
1251762
2832
en de schoonheid van diversiteit.
21:07
As I finish, I want to leave you
with one word, or one taste.
with one word, or one taste.
386
1255403
5234
Ik wil eindigen
met één woord, of één smaak:
met één woord, of één smaak:
21:12
The word "yurt" in Turkish
means "motherland."
means "motherland."
387
1260661
3685
het woord 'yurt' betekent
in het Turks 'moederland'.
in het Turks 'moederland'.
21:16
It means "homeland."
388
1264370
1671
Het betekent 'thuisland'.
21:18
But interestingly, the word also means
389
1266065
2279
Maar interessant is
dat het woord ook betekent:
dat het woord ook betekent:
21:20
"a tent used by nomadic tribes."
390
1268368
3269
een tent van nomadische stammen.
21:24
And I like that combination,
because it makes me think
because it makes me think
391
1272146
3058
Ik hou van die combinatie,
omdat ze me laat denken
omdat ze me laat denken
21:27
homelands do not need
to be rooted in one place.
to be rooted in one place.
392
1275228
4076
dat thuislanden niet
op één plaats geworteld hoeven te zijn.
op één plaats geworteld hoeven te zijn.
21:31
They can be portable.
393
1279328
1464
Ze kunnen draagbaar zijn.
21:32
We can take them with us everywhere.
394
1280816
2709
We kunnen ze overal meenemen.
Ik denk dat er voor
schrijvers, verhalenvertellers
schrijvers, verhalenvertellers
21:35
And I think for writers, for storytellers,
395
1283549
2923
21:38
at the end of the day,
396
1286496
1412
uiteindelijk maar
één belangrijkste vaderland is,
één belangrijkste vaderland is,
21:39
there is one main homeland,
397
1287932
2425
21:42
and it's called "Storyland."
398
1290381
2322
en dat heet 'Verhaalland'.
21:45
And the taste of that word
399
1293143
2300
De smaak van dat woord
21:47
is the taste of freedom.
400
1295467
2304
is de smaak van vrijheid.
21:49
Thank you.
401
1297795
1303
Dank u.
21:51
(Applause)
402
1299122
6033
(Applaus)
ABOUT THE SPEAKER
Elif Shafak - NovelistElif Shafak explicitly defies definition -- her writing blends East and West, feminism and tradition, the local and the global, Sufism and rationalism, creating one of today's most unique voices in literature.
Why you should listen
Elif Shafak is an award-winning novelist and the most widely read female writer in Turkey. She is also a political commentator and an inspirational public speaker.
She writes in both Turkish and English and has published 15 books, 10 of which are novels, including the bestselling The Bastard of Istanbul, The Forty Rules of Love and her most recent, Three Daughters of Eve. Her books have been published in 48 languages. She is published by Penguin in the UK and represented by Curtis Brown globally.
Shafak is a TEDGlobal speaker, a member of Weforum Global Agenda Council on Creative Economy in Davos and a founding member of ECFR (European Council on Foreign Relations). She has been awarded the title of Chevalier des Arts et des Lettres in 2010 by the French government.
She has been featured in and contributes to major newspapers and periodicals around the world, including the Financial Times, The Guardian, the New York Times, the Wall Street Journal, Der Spiegel and La Repubblica.
Shafak has an academic background and has taught at various universities in Turkey, UK and USA. She holds a degree in International Relations, a masters degree in gender and women's studies and a PhD in political science. She is known as a women's rights, minority rights and LGBT rights advocate.
Shafak has been longlisted for the Orange Prize, MAN Asian Prize, the Baileys Prize and the IMPAC Dublin Award, and shortlisted for the Independent Foreign Fiction Prize and RSL Ondaatje Prize. She sat on the judging panel for the Independent Foreign Fiction Prize (2013); Sunday Times Short Story Award (2014, 2015), 10th Women of the Future Awards (2015); FT/Oppenheimer Funds Emerging Voices Awards (2015, 2016); Baileys Women’s Prize for Fiction (2016) and Man Booker International Prize (2017).
As a public speaker, Shafak is represented by The London Speaker Bureau and Chartwell Speakers and Penguin Speakers Bureau. She lives in London.
Elif Shafak | Speaker | TED.com