TEDxOhioStateUniversity
Tanya Menon: The secret to great opportunities? The person you haven't met yet
Tanya Menon: Sekret wspaniałych okazji? Poznawanie nowych ludzi
Filmed:
Readability: 3.4
1,913,723 views
Często tkwimy w wąskich kręgach społecznych i zadajemy się z ludźmi podobnymi do nas. Jakie przyzwyczajenia ograniczają nasze możliwości i jak można je przełamać? Psycholog Tanya Menon przedstawia sposoby na poszerzanie sieci kontaktów, co z kolei pomaga otworzyć się na nowe pomysły i możliwości.
Tanya Menon - Organizational psychologist
Tanya Menon speaks, writes and consults on collaboration. Her research focuses on how people think about their relationships and the habits that allow them to build positive connections with other people. Full bio
Tanya Menon speaks, writes and consults on collaboration. Her research focuses on how people think about their relationships and the habits that allow them to build positive connections with other people. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
I started teaching MBA students
0
769
2827
Zaczęłam uczyć studentów MBA
17 lat temu.
00:15
17 years ago.
1
3620
1808
00:17
Sometimes I run into
my students years later.
my students years later.
2
5452
3460
Czasem spotykam po latach
moich byłych studentów.
moich byłych studentów.
00:20
And when I run into them,
a funny thing happens.
a funny thing happens.
3
8936
2620
I wtedy zdarza się ciekawa rzecz.
Pamiętam nie tylko ich twarze,
00:23
I don't remember just their faces;
4
11580
2252
00:25
I also remember where exactly
in the classroom they were sitting.
in the classroom they were sitting.
5
13856
4640
ale także to, gdzie dokładnie
siedzieli na zajęciach.
siedzieli na zajęciach.
00:30
And I remember who
they were sitting with as well.
they were sitting with as well.
6
18520
3321
Pamiętam też, z kim siedzieli w ławce.
00:33
This is not because I have
any special superpowers of memory.
any special superpowers of memory.
7
21865
4694
Nie chodzi o to, że mam jakąś superpamięć.
00:38
The reason I can remember them
8
26583
1860
Zapamiętuję te szczegóły dlatego,
00:40
is because they are creatures of habit.
9
28467
2667
że studenci mają swoje nawyki.
00:43
They are sitting with their
favorite people in their favorite seats.
favorite people in their favorite seats.
10
31158
4111
Siadają na ulubionych miejscach
obok ulubionych osób.
obok ulubionych osób.
00:47
They find their twins,
they stay with them for the whole year.
they stay with them for the whole year.
11
35293
4179
Jak już się z kimś zaprzyjaźnią,
to trzymają się z nim przez cały rok.
to trzymają się z nim przez cały rok.
00:51
Now, the danger of this
for my students is they're at risk
for my students is they're at risk
12
39976
4850
Niebezpieczeństwo polega na tym,
że mogą ukończyć studia,
mając tylko kilkoro znajomych,
mając tylko kilkoro znajomych,
00:56
of leaving the university
with just a few people
with just a few people
13
44850
3546
którzy są dokładnie tacy, jak oni.
01:00
who are exactly like them.
14
48420
1321
01:01
They're going to squander their chance
for an international, diverse network.
for an international, diverse network.
15
49765
4418
Nie uda im się stworzyć międzynarodowej,
zróżnicowanej sieci kontaktów.
zróżnicowanej sieci kontaktów.
01:06
How could this happen to them?
16
54207
1612
Jak to możliwe?
01:07
My students are open-minded.
17
55843
1619
Moi studenci mają otwarte umysły.
01:09
They come to business school precisely
so that they can get great networks.
so that they can get great networks.
18
57486
4387
Przychodzą do szkoły biznesu po to,
by nawiązać kontakty.
by nawiązać kontakty.
01:14
Now, all of us socially narrow
in our lives, in our school, in work,
in our lives, in our school, in work,
19
62212
6181
Wszyscy zawężamy swoje sieci kontaktów
w życiu codziennym, szkole i pracy.
w życiu codziennym, szkole i pracy.
01:20
and so I want you to think about this one.
20
68417
2545
Zastanówcie się:
01:22
How many of you here
brought a friend along for this talk?
brought a friend along for this talk?
21
70986
4517
kto z was przyprowadził
na tę konferencję znajomego?
na tę konferencję znajomego?
01:27
I want you to look
at your friend a little bit.
at your friend a little bit.
22
75527
2676
Popatrzcie przez chwilę na tę osobę.
01:31
Are they of the same nationality as you?
23
79036
3055
Czy jest tej samej narodowości, co wy?
01:34
Are they of the same gender as you?
24
82601
2407
Czy jest tej samej płci?
01:37
Are they of the same race?
25
85032
1665
Czy należycie do tej samej rasy?
01:38
Really look at them closely.
26
86721
2425
Przyjrzyjcie się jej uważnie.
01:41
Don't they kind of look like you as well?
27
89170
2116
Czy nie przypomina was nawet z wyglądu?
01:43
(Laughter)
28
91310
1013
(Śmiech)
01:44
The muscle people are together,
29
92347
1555
Umięśnieni trzymają się razem
01:45
and the people with the same hairstyles
30
93926
2017
albo osoby z podobnymi fryzurami
01:47
and the checked shirts.
31
95967
1227
czy faceci w kraciastych koszulach.
01:50
We all do this in life.
32
98069
1817
Wszyscy zachowujemy się w ten sposób
01:51
We all do it in life, and in fact,
there's nothing wrong with this.
there's nothing wrong with this.
33
99910
3712
i tak naprawdę nie ma w tym nic złego.
01:55
It makes us comfortable to be
around people who are similar.
around people who are similar.
34
103646
3848
Czujemy się dobrze z ludźmi,
którzy są do nas podobni.
którzy są do nas podobni.
01:59
The problem is when
we're on a precipice, right?
we're on a precipice, right?
35
107518
3075
Problem pojawia się wtedy,
gdy stoimy nad przepaścią.
gdy stoimy nad przepaścią.
02:02
When we're in trouble,
when we need new ideas,
when we need new ideas,
36
110617
2264
Kiedy mamy kłopoty,
kiedy potrzebujemy nowych pomysłów,
kiedy potrzebujemy nowych pomysłów,
02:04
when we need new jobs,
when we need new resources --
when we need new resources --
37
112905
3808
nowej pracy, nowych zasobów
02:08
this is when we really pay a price
for living in a clique.
for living in a clique.
38
116737
4079
- wtedy odbija się na nas to,
że trzymamy się zamkniętej kliki.
że trzymamy się zamkniętej kliki.
02:13
Mark Granovetter, the sociologist,
had a famous paper
had a famous paper
39
121294
4695
Socjolog Mark Granovetter
napisał słynny artykuł
napisał słynny artykuł
02:18
"The Strength of Weak Ties,"
40
126013
2060
"Siła słabych więzi".
02:20
and what he did in this paper
is he asked people
is he asked people
41
128097
2699
Na potrzeby tego artykułu pytał ludzi,
02:22
how they got their jobs.
42
130820
1901
jak znaleźli pracę.
02:24
And what he learned was that
most people don't get their jobs
most people don't get their jobs
43
132745
3155
Okazało się, że większość osób
nie znalazła pracy przez ludzi,
nie znalazła pracy przez ludzi,
02:27
through their strong ties -- their father,
their mother, their significant other.
their mother, their significant other.
44
135924
3911
z którymi łączą je silne więzi,
np. rodziców czy partnera,
np. rodziców czy partnera,
02:31
They instead get jobs through weak ties,
people who they just met.
people who they just met.
45
139859
4663
lecz dzięki słabym więziom,
przez ludzi nowo poznanych.
przez ludzi nowo poznanych.
02:36
So if you think about what
the problem is with your strong ties,
the problem is with your strong ties,
46
144546
3131
Jeśli zastanawiacie się,
jaki jest problem z silnymi więziami,
jaki jest problem z silnymi więziami,
02:39
think about your
significant other, for example.
significant other, for example.
47
147701
2332
pomyślcie na przykład o swoim partnerze.
02:42
The network is redundant.
48
150057
1646
Ta sieć kontaktów nie jest wam potrzebna.
02:43
Everybody that they know, you know.
49
151727
2889
Znacie przecież wszystkich jego znajomych,
02:46
Or I hope you know them. Right?
50
154640
2342
przynajmniej mam taką nadzieję.
02:49
Your weak ties --
people you just met today --
people you just met today --
51
157006
2555
To właśnie słabe więzi,
nowo poznani ludzie
nowo poznani ludzie
02:51
they are your ticket
to a whole new social world.
to a whole new social world.
52
159585
3817
są biletem do nowego świata.
02:55
The thing is that we have this amazing
ticket to travel our social worlds,
ticket to travel our social worlds,
53
163900
4440
Wszyscy posiadamy ten bilet
na podróż przez sieć kontaktów,
na podróż przez sieć kontaktów,
03:00
but we don't use it very well.
54
168364
1477
ale go nie wykorzystujemy.
03:01
Sometimes we stay awfully close to home.
55
169865
2836
Czasem trzymamy się zbyt blisko domu.
03:04
And today, what I want to talk about is:
56
172725
2085
Dzisiaj chciałabym powiedzieć o tym,
jakie przyzwyczajenia
trzymają nas na uwięzi
trzymają nas na uwięzi
03:06
What are those habits that keep
human beings so close to home,
human beings so close to home,
57
174834
3654
03:10
and how can we be
a little bit more intentional
a little bit more intentional
58
178512
2632
i jak można zyskać większą kontrolę
03:13
about traveling our social universe?
59
181168
2281
nad tą podróżą.
03:15
So let's look at the first strategy.
60
183854
2060
Przyjrzyjmy się pierwszej strategii.
03:18
The first strategy is to use
a more imperfect social search engine.
a more imperfect social search engine.
61
186223
6336
Polega ona na użyciu mniej dokładnej
wyszukiwarki społecznej.
wyszukiwarki społecznej.
03:24
What I mean by a social search engine
62
192583
2111
Mówiąc "wyszukiwarka społeczna",
03:26
is how you are finding
and filtering your friends.
and filtering your friends.
63
194718
3941
mam na myśli sposób, w jaki szukamy
i "filtrujemy" znajomych.
i "filtrujemy" znajomych.
03:31
And so people always tell me,
64
199555
1745
Często słyszę:
03:33
"I want to get lucky through the network.
65
201324
2040
"Chcę, żeby sieć kontaktów
przyniosła mi korzyści.
przyniosła mi korzyści.
03:35
I want to get a new job.
I want to get a great opportunity."
I want to get a great opportunity."
66
203388
2911
Chcę znaleźć nową pracę,
zyskać nowe możliwości".
zyskać nowe możliwości".
03:38
And I say, "Well, that's really hard,
67
206323
1981
Odpowiadam: "To będzie trudne,
03:40
because your networks
are so fundamentally predictable."
are so fundamentally predictable."
68
208328
3252
bo twoje sieci kontaktów
są zbyt przewidywalne".
są zbyt przewidywalne".
03:43
Map out your habitual daily footpath,
69
211604
3122
Gdyby nakreślić twoją codzienną trasę,
03:46
and what you'll probably discover
is that you start at home,
is that you start at home,
70
214750
3521
okaże się, że wychodzisz z domu,
03:50
you go to your school or your workplace,
71
218295
2436
idziesz do szkoły lub do pracy,
03:52
you maybe go up
the same staircase or elevator,
the same staircase or elevator,
72
220755
2770
korzystasz z tych samych
schodów lub windy,
schodów lub windy,
03:55
you go to the bathroom --
the same bathroom --
the same bathroom --
73
223549
2705
idziesz do tej samej łazienki,
03:58
and the same stall in that bathroom,
74
226278
1773
tam wchodzisz do tej samej kabiny,
04:00
you end up in the gym,
75
228075
1613
po pracy idziesz na siłownię,
04:01
then you come right back home.
76
229712
1460
a potem prosto do domu.
04:03
It's like stops on a train schedule.
77
231196
2200
Ta trasa jest tak przewidywalna,
04:05
It's that predictable.
78
233420
1326
jak rozkład jazdy pociągu.
04:06
It's efficient, but the problem is,
you're seeing exactly the same people.
you're seeing exactly the same people.
79
234770
5843
To wydajne, ale codziennie
widzisz tych samych ludzi.
widzisz tych samych ludzi.
04:12
Make your network
slightly more inefficient.
slightly more inefficient.
80
240637
3123
Można trochę zmniejszyć
skuteczność swojej sieci.
skuteczność swojej sieci.
04:15
Go to a bathroom on a different floor.
81
243784
2353
Idź do łazienki na innym piętrze.
04:18
You encounter a whole new
network of people.
network of people.
82
246161
3137
Dzięki temu spotkasz mnóstwo nowych ludzi.
04:21
The other side of it is how
we are actually filtering.
we are actually filtering.
83
249791
4537
Po drugie, chodzi o sposób filtrowania.
04:26
And we do this automatically.
84
254352
1633
Robimy to automatycznie.
04:28
The minute we meet someone,
we are looking at them, we meet them,
we are looking at them, we meet them,
85
256009
3104
Spotykając kogoś po raz pierwszy,
patrzymy na niego
patrzymy na niego
04:31
we are initially seeing,
86
259137
1579
i od razu oceniamy:
04:32
"You're interesting."
87
260740
1152
"Ty jesteś interesujący",
04:33
"You're not interesting."
"You're relevant."
"You're relevant."
88
261916
2099
"Ty nie", "Ty jesteś ważny".
04:36
We do this automatically.
We can't even help it.
We can't even help it.
89
264039
2399
Robimy to automatycznie,
nie mamy na to wpływu.
nie mamy na to wpływu.
04:38
And what I want to encourage you
to do instead is to fight your filters.
to do instead is to fight your filters.
90
266462
3995
Chcę was zachęcić
do odrzucenia tych filtrów.
do odrzucenia tych filtrów.
04:42
I want you to take a look
around this room,
around this room,
91
270481
2533
Rozejrzyjcie się po sali,
04:45
and I want you to identify
the least interesting person that you see,
the least interesting person that you see,
92
273038
4200
znajdźcie osobę, która wydaje się
najmniej interesująca
najmniej interesująca
04:49
and I want you to connect with them
over the next coffee break.
over the next coffee break.
93
277262
3176
i nawiążcie z nią kontakt
na następnej przerwie.
na następnej przerwie.
04:52
And I want you to go
even further than that.
even further than that.
94
280462
2441
Pójdźcie nawet o krok dalej:
04:54
What I want you to do is find
the most irritating person you see as well
the most irritating person you see as well
95
282927
4757
znajdźcie osobę,
która was najbardziej irytuje
która was najbardziej irytuje
04:59
and connect with them.
96
287708
1605
i z nią też nawiążcie kontakt.
05:01
What you are doing with this exercise
is you are forcing yourself
is you are forcing yourself
97
289337
6658
To ćwiczenie pozwoli wam zmusić się
05:08
to see what you don't want to see,
98
296019
2625
do zobaczenia tego,
czego nie chcecie widzieć
czego nie chcecie widzieć
05:10
to connect with who
you don't want to connect with,
you don't want to connect with,
99
298668
2666
i nawiązania kontaktu z osobą,
do której czujecie niechęć.
do której czujecie niechęć.
05:13
to widen your social world.
100
301358
2197
Tak można rozszerzyć sieć kontaktów.
05:15
To truly widen, what we have to do is,
101
303579
3019
Żeby naprawdę poszerzyć horyzonty,
trzeba walczyć z własnymi wyborami.
05:18
we've got to fight our sense of choice.
102
306622
2315
05:20
We've got to fight our choices.
103
308961
1551
Walczmy z naszymi wyborami.
05:22
And my students hate this,
but you know what I do?
but you know what I do?
104
310536
2409
Robię coś, czego moi studenci nie znoszą:
05:24
I won't let them sit
in their favorite seats.
in their favorite seats.
105
312969
2191
nie pozwalam im na zajęciach
siedzieć w ulubionych miejscach.
siedzieć w ulubionych miejscach.
05:27
I move them around from seat to seat.
106
315184
1819
Zmuszam ich do ciągłej zmiany miejsc
05:29
I force them to work with different people
107
317027
2367
i do pracy z innymi osobami,
05:31
so there are more accidental
bumps in the network
bumps in the network
108
319418
2725
żeby w ich sieci było więcej
przypadkowych spotkań,
przypadkowych spotkań,
05:34
where people get a chance
to connect with each other.
to connect with each other.
109
322167
2699
żeby mogli poznać nowych ludzi.
05:36
And we studied exactly this kind
of an intervention at Harvard University.
of an intervention at Harvard University.
110
324890
4634
Studiowaliśmy ten rodzaj interwencji
na Uniwersytecie Harvarda.
na Uniwersytecie Harvarda.
05:41
At Harvard, when you look at
the rooming groups,
the rooming groups,
111
329548
3103
W Harvardzie studenci pierwszego roku
są przydzielani do pokojów
są przydzielani do pokojów
05:44
there's freshman rooming groups,
people are not choosing those roommates.
people are not choosing those roommates.
112
332675
3815
i nie mogą sami wybierać współlokatorów.
05:48
They're of all different races,
all different ethnicities.
all different ethnicities.
113
336514
2769
Łączy się osoby różnej rasy,
różnego pochodzenia.
różnego pochodzenia.
05:51
Maybe people are initially uncomfortable
with those roommates,
with those roommates,
114
339307
3004
Może na początku studenci
nie czują się z tym komfortowo,
nie czują się z tym komfortowo,
05:54
but the amazing thing is,
115
342335
1232
ale zauważyliśmy,
05:55
at the end of a year with those students,
116
343591
2026
że po roku wspólnego mieszkania
05:57
they're able to overcome
that initial discomfort.
that initial discomfort.
117
345641
3427
umieją przezwyciężyć ten dyskomfort.
06:01
They're able to find deep-level
commonalities with people.
commonalities with people.
118
349092
3864
Dostrzegają, że łączy ich więcej,
niż widać na pierwszy rzut oka.
niż widać na pierwszy rzut oka.
06:04
So the takeaway here is not just
"take someone out to coffee."
"take someone out to coffee."
119
352980
5284
Nie chodzi tylko o to,
żeby "zaprosić kogoś na kawę".
żeby "zaprosić kogoś na kawę".
06:10
It's a little more subtle.
120
358288
1294
Chodzi bardziej o to,
06:11
It's "go to the coffee room."
121
359606
2649
żeby "wejść do kawiarni".
06:14
When researchers talk about social hubs,
122
362279
2399
Kiedy badacze mówią
o centrach życia społecznego,
o centrach życia społecznego,
06:16
what makes a social hub so special
is you can't choose;
is you can't choose;
123
364702
3811
podkreślają, że ich główną cechą
jest niemożność wyboru,
jest niemożność wyboru,
06:20
you can't predict who
you're going to meet in that place.
you're going to meet in that place.
124
368537
3730
niemożność przewidzenia,
kogo tam spotkamy.
kogo tam spotkamy.
06:24
And so with these social hubs,
the paradox is, interestingly enough,
the paradox is, interestingly enough,
125
372291
5346
Paradoksem jest to,
że uzyskanie takiego stopnia losowości
06:29
to get randomness,
126
377661
1499
06:31
it requires, actually, some planning.
127
379184
2061
wymaga trochę planowania.
06:33
In one university that I worked at,
128
381269
2849
Pracowałam raz na uniwersytecie,
06:36
there was a mail room
on every single floor.
on every single floor.
129
384142
2503
gdzie na każdym piętrze
było biuro pocztowe.
było biuro pocztowe.
06:38
What that meant is that the only people
who would bump into each other
who would bump into each other
130
386669
3655
Można było więc spotkać tam ludzi,
06:42
are those who are actually on that floor
131
390348
1959
którzy byli na tym samym piętrze,
których i tak widywało się na co dzień.
06:44
and who are bumping
into each other anyway.
into each other anyway.
132
392331
2014
Pracowałam też na uczelni,
która miała tylko jedno biuro,
która miała tylko jedno biuro,
06:46
At another university I worked at,
there was only one mail room,
there was only one mail room,
133
394369
3064
więc można tam było spotkać
06:49
so all the faculty
from all over that building
from all over that building
134
397457
3406
wykładowców z całego budynku.
06:52
would run into each other
in that social hub.
in that social hub.
135
400887
2604
06:56
A simple change in planning,
136
404098
2974
Taka mała zmiana w planowaniu
06:59
a huge difference in the traffic of people
137
407096
3115
może znacznie wpłynąć na przepływ ludzi
07:02
and the accidental bumps in the network.
138
410235
2070
i na ich przypadkowe spotkania.
07:04
Here's my question for you:
139
412329
2306
Zadajcie sobie pytanie:
07:06
What are you doing that breaks you
from your social habits?
from your social habits?
140
414659
3514
jak przełamujecie swoją towarzyską rutynę?
07:10
Where do you find yourself
141
418197
1595
Do jakich miejsc chodzicie,
07:11
in places where you get injections
of unpredictable diversity?
of unpredictable diversity?
142
419816
4906
by poddać się działaniu przypadku?
07:17
And my students give me
some wonderful examples.
some wonderful examples.
143
425165
2671
Studenci podają mi wspaniałe przykłady.
07:19
They tell me when they're doing
pickup basketball games,
pickup basketball games,
144
427860
2834
Niektórzy chodzą grać w koszykówkę.
07:22
or my favorite example
is when they go to a dog park.
is when they go to a dog park.
145
430718
2889
Inni - i to jest mój ulubiony przykład -
chodzą do parku dla psów.
chodzą do parku dla psów.
07:25
They tell me it's even better
than online dating when they're there.
than online dating when they're there.
146
433631
3593
Twierdzą, że jest to nawet lepsze
niż portale randkowe.
niż portale randkowe.
07:29
So the real thing that
I want you to think about
I want you to think about
147
437248
4030
Chciałabym, żebyście
naprawdę pomyśleli o tym,
naprawdę pomyśleli o tym,
07:33
is we've got to fight our filters.
148
441302
2057
żeby odrzucić swoje filtry.
07:35
We've got to make ourselves
a little more inefficient,
a little more inefficient,
149
443383
3217
Musimy działać trochę mniej efektywnie,
07:38
and by doing so, we are creating
a more imprecise social search engine.
a more imprecise social search engine.
150
446624
4978
a wtedy wyszukiwarka znajomych
stanie się mniej dokładna.
stanie się mniej dokładna.
07:43
And you're creating that randomness,
151
451626
2360
Kiedy osiągniemy tę przypadkowość,
07:46
that luck that is going to cause you
to widen your travels,
to widen your travels,
152
454010
2863
będzie można poszerzyć świat kontaktów,
07:48
through your social universe.
153
456897
1460
po którym się poruszamy.
07:50
But in fact, there's more to it than that.
154
458812
2422
Chodzi jednak jeszcze o coś.
07:53
Sometimes we actually buy ourselves
a second-class ticket
a second-class ticket
155
461258
4743
Czasem podróżujemy
po tym świecie towarzyskim
po tym świecie towarzyskim
wagonem drugiej klasy.
07:58
to travel our social universe.
156
466025
1670
08:00
We are not courageous
when we reach out to people.
when we reach out to people.
157
468337
3710
Nie starcza nam odwagi
w kontaktach z ludźmi.
w kontaktach z ludźmi.
08:04
Let me give you an example of that.
158
472071
2268
Podam wam przykład.
08:06
A few years ago, I had
a very eventful year.
a very eventful year.
159
474363
2994
Jakiś czas temu miałam
bardzo intensywny rok.
bardzo intensywny rok.
08:09
That year, I managed to lose a job,
160
477381
3202
W ciągu jednego roku straciłam pracę,
08:12
I managed to get a dream job
overseas and accept it,
overseas and accept it,
161
480607
3245
dostałam pracę marzeń za granicą,
08:15
I had a baby the next month,
162
483876
1582
następnego miesiąca urodziłam dziecko,
08:17
I got very sick,
163
485482
1190
a potem poważnie zachorowałam
08:18
I was unable to take the dream job.
164
486696
2174
i nie mogłam podjąć wymarzonej pracy.
08:21
And so in a few weeks,
what ended up happening was,
what ended up happening was,
165
489319
2759
W ciągu kilku tygodni
08:24
I lost my identity as a faculty member,
166
492102
2928
straciłam stanowisko na wydziale
08:27
and I got a very stressful
new identity as a mother.
new identity as a mother.
167
495054
2998
i rozpoczęłam nową,
stresującą pracę matki.
stresującą pracę matki.
08:30
What I also got was tons
of advice from people.
of advice from people.
168
498076
3144
Dostałam też mnóstwo rad od innych osób.
08:33
And the advice I despised
more than any other advice was,
more than any other advice was,
169
501244
3105
Najbardziej złościło mnie zdanie:
08:36
"You've got to go network with everybody."
170
504373
2267
"Musisz nawiązywać nowe kontakty".
08:38
When your psychological world
is breaking down,
is breaking down,
171
506664
3241
Kiedy rozpada się twój świat,
08:41
the hardest thing to do
is to try and reach out
is to try and reach out
172
509929
2882
nawiązywanie kontaktów i tworzenie sieci
08:44
and build up your social world.
173
512835
1812
jest najtrudniejszą rzeczą.
08:46
And so we studied exactly this idea
on a much larger scale.
on a much larger scale.
174
514671
4672
Studiowaliśmy dokładnie ten problem
na o wiele większą skalę.
na o wiele większą skalę.
08:51
What we did was we looked at high
and low socioeconomic status people,
and low socioeconomic status people,
175
519367
5908
Przyjrzeliśmy się ludziom o wysokim
i niskim statusie społeczno-ekonomicznym
i niskim statusie społeczno-ekonomicznym
08:57
and we looked at them in two situations.
176
525299
2370
w dwóch różnych sytuacjach.
08:59
We looked at them first
in a baseline condition,
in a baseline condition,
177
527693
2453
Zbadaliśmy ich stan podstawowy,
09:02
when they were quite comfortable.
178
530170
1952
kiedy czuli się komfortowo
09:04
And what we found was that
our lower socioeconomic status people,
our lower socioeconomic status people,
179
532146
3641
i odkryliśmy, że badani
o niskim statusie społeczno-ekonomicznym
o niskim statusie społeczno-ekonomicznym
09:07
when they were comfortable,
were actually reaching out to more people.
were actually reaching out to more people.
180
535811
3442
nawiązywali kontakty,
kiedy towarzyszyło im poczucie komfortu.
kiedy towarzyszyło im poczucie komfortu.
Umieli wtedy otworzyć się na ludzi.
09:11
They thought of more people.
181
539277
1424
09:12
They were also less constrained
in how they were networking.
in how they were networking.
182
540725
2847
Nie czuli ograniczeń,
a nawiązywane kontakty
były bardziej różnorodne
były bardziej różnorodne
09:15
They were thinking of more diverse people
183
543596
2037
09:17
than the higher-status people.
184
545657
1462
niż w przypadku osób o wysokim statusie.
09:19
Then we asked them
to think about maybe losing a job.
to think about maybe losing a job.
185
547143
3121
Potem poprosiliśmy ich,
żeby wyobrazili sobie utratę pracy.
żeby wyobrazili sobie utratę pracy.
09:22
We threatened them.
186
550288
1216
Sytuację zagrożenia.
09:23
And once they thought about that,
187
551528
2071
Okazywało się, że nawiązywanie kontaktów
09:25
the networks they generated
completely differed.
completely differed.
188
553623
2696
wyglądało wtedy zupełnie inaczej.
09:28
The lower socioeconomic status
people reached inwards.
people reached inwards.
189
556651
3529
Osoby te zamykały się w sobie,
09:32
They thought of fewer people.
190
560204
1560
a kontaktów robiło się mniej
09:33
They thought of less-diverse people.
191
561788
2357
i traciły na różnorodności.
09:36
The higher socioeconomic status
people thought of more people,
people thought of more people,
192
564169
3629
Osoby o wyższym statusie
nawiązywały więcej kontaktów
nawiązywały więcej kontaktów
09:39
they thought of a broader network,
193
567822
1667
i poszerzały swoją sieć,
09:41
they were positioning themselves
to bounce back from that setback.
to bounce back from that setback.
194
569513
4184
aby móc łatwiej uporać się
z tą trudną sytuacją.
z tą trudną sytuacją.
09:46
Let's consider what this actually means.
195
574101
2986
Zastanówmy się, co to właściwie znaczy.
09:49
Imagine that you were being
spontaneously unfriended
spontaneously unfriended
196
577524
4421
Wyobraźcie sobie, usunęli was z kontaktów
09:53
by everyone in your network
197
581969
2721
wszyscy znajomi
09:56
other than your mom,
your dad and your dog.
your dad and your dog.
198
584714
3575
oprócz mamy, taty i psa.
(Śmiech)
10:00
(Laughter)
199
588313
1021
10:01
This is essentially what we are doing
200
589358
2555
Do tego sprowadza się nasze zachowanie,
10:03
at these moments when
we need our networks the most.
we need our networks the most.
201
591937
3156
kiedy sieć kontaktów
jest nam najbardziej potrzebna.
jest nam najbardziej potrzebna.
10:08
Imagine -- this is what we're doing.
We're doing it to ourselves.
We're doing it to ourselves.
202
596193
3084
Sami to sobie robimy.
10:11
We are mentally compressing our networks
203
599301
1970
Zawężamy sieci kontaktów,
10:13
when we are being harassed,
when we are being bullied,
when we are being bullied,
204
601295
2619
kiedy jesteśmy prześladowani i nękani,
10:15
when we are threatened about losing a job,
205
603938
2214
kiedy grozi nam utrata pracy,
10:18
when we feel down and weak.
206
606176
2376
kiedy czujemy się przygnębieni i słabi.
10:20
We are closing ourselves off,
isolating ourselves,
isolating ourselves,
207
608576
2925
Zamykamy się w sobie, izolujemy się,
10:23
creating a blind spot where we actually
don't see our resources.
don't see our resources.
208
611525
3744
tworząc martwe pole, w którym
nie dostrzegamy własnych zasobów,
nie dostrzegamy własnych zasobów,
10:27
We don't see our allies,
we don't see our opportunities.
we don't see our opportunities.
209
615293
2897
własnych sprzymierzeńców,
własnych możliwości.
własnych możliwości.
10:30
How can we overcome this?
210
618214
1501
Jak pokonać ten kryzys?
10:32
Two simple strategies.
211
620136
1397
Są dwie strategie.
10:33
One strategy is simply to look
at your list of Facebook friends
at your list of Facebook friends
212
621557
3738
Pierwsza polega na tym,
by przejrzeć listę znajomych
by przejrzeć listę znajomych
na Facebooku czy na LinkedIn
10:37
and LinkedIn friends
213
625319
1156
10:38
just so you remind yourself
of people who are there
of people who are there
214
626499
3057
i przypomnieć sobie o wszystkich osobach,
10:41
beyond those that
automatically come to mind.
automatically come to mind.
215
629580
2520
które nie od razu przychodzą nam do głowy.
10:44
And in our own research,
one of the things we did was,
one of the things we did was,
216
632415
2833
W naszym badaniu wzięliśmy pod uwagę
10:47
we considered Claude Steele's
research on self-affirmation:
research on self-affirmation:
217
635272
3611
badanie Claude'a Steele'a
dotyczące autoafirmacji:
dotyczące autoafirmacji:
10:50
simply thinking about your own values,
218
638907
2523
trzeba pomyśleć o własnych wartościach
10:53
networking from a place of strength.
219
641454
1835
i nawiązywać kontakty z pozycji siły.
10:55
What Leigh Thompson, Hoon-Seok Choi
and I were able to do is,
and I were able to do is,
220
643313
2910
Leigh Thompson, Hoon-Seok Choi i ja
odkryliśmy, że ludzie,
którzy zaczęli od samoafirmacji
którzy zaczęli od samoafirmacji
10:58
we found that people
who had affirmed themselves first
who had affirmed themselves first
221
646247
3052
umieli przyjmować rady od osób,
11:01
were able to take advice from people
222
649323
1831
11:03
who would otherwise
be threatening to them.
be threatening to them.
223
651178
2137
które w przeciwnym wypadku
uznaliby za zagrożenie.
uznaliby za zagrożenie.
11:06
Here's a last exercise.
224
654778
1846
Ostatnie ćwiczenie:
11:09
I want you to look in your email in-box,
225
657245
3240
przejrzyjcie swoją skrzynkę e-mailową
11:12
and I want you to look at the last time
you asked somebody for a favor.
you asked somebody for a favor.
226
660509
3727
i znajdźcie wiadomość, w której
prosiliście kogoś o przysługę.
prosiliście kogoś o przysługę.
11:16
And I want you to look
at the language that you used.
at the language that you used.
227
664260
2540
Jakiego języka użyliście?
11:18
Did you say things like,
228
666824
1863
Czy pojawiły się sformułowania:
11:20
"Oh, you're a great resource,"
229
668711
1460
"jesteś dla mnie cenny",
11:22
or "I owe you one,"
230
670195
1476
"jestem ci winien przysługę",
11:23
"I'm obligated to you."
231
671695
1679
"jestem zobowiązany"?
11:25
All of this language
represents a metaphor.
represents a metaphor.
232
673398
3241
Wszystkie te zwroty
stanowią pewną metaforę
stanowią pewną metaforę
11:28
It's a metaphor of economics,
233
676663
1854
i należą do języka ekonomii,
11:30
of a balance sheet, of accounting,
234
678541
2235
rachunkowości,
transakcji.
11:32
of transactions.
235
680800
1282
11:34
And when we think about human relations
in a transactional way,
in a transactional way,
236
682106
3051
Myślenie o relacjach międzyludzkich
w kategorii transakcji
w kategorii transakcji
11:37
it is fundamentally uncomfortable
to us as human beings.
to us as human beings.
237
685181
3754
rodzi w nas pewien dyskomfort.
11:41
We must think about human relations
and reaching out to people
and reaching out to people
238
689399
3726
Musimy myśleć o nich
i nawiązywać kontakty
i nawiązywać kontakty
11:45
in more humane ways.
239
693149
1384
w bardziej ludzki sposób.
11:47
Here's an idea as to how to do so.
240
695160
2813
Jak to zrobić?
11:49
Look at words like "please," "thank you,"
"you're welcome" in other languages.
"you're welcome" in other languages.
241
697997
5129
Znajdźcie dosłowne tłumaczenia słów:
"proszę", "dziękuję", "przepraszam"
"proszę", "dziękuję", "przepraszam"
na inne języki.
11:55
Look at the literal
translation of these words.
translation of these words.
242
703150
2246
Są to słowa, które pomagają nam
"wymóc" przysługę na kimś,
"wymóc" przysługę na kimś,
11:57
Each of these words is a word
that helps us impose upon other people
that helps us impose upon other people
243
705420
3712
12:01
in our social networks.
244
709156
1622
z kim utrzymujemy kontakty.
"Dziękuję” po włosku to "grazie",
12:02
And so, the word "thank you,"
245
710802
1852
12:04
if you look at it in Spanish,
Italian, French,
Italian, French,
246
712678
2456
po hiszpańsku - "gracias",
12:07
"gracias," "grazie," "merci" in French.
247
715158
3471
a po francusku - "merci".
Oznaczają one dosłownie
łaskę, miłosierdzie.
łaskę, miłosierdzie.
12:10
Each of them are "grace" and "mercy."
248
718653
1763
12:12
They are godly words.
249
720440
1888
Są to słowa religijne,
12:14
There's nothing economic
or transactional about those words.
or transactional about those words.
250
722352
3362
niezwiązane z ekonomią ani transakcjami.
Ciekawe jest wyrażenie "nie ma za co".
12:18
The word "you're welcome" is interesting.
251
726194
2139
Robert Cialdini, psycholog
zajmujący się perswazją,
zajmujący się perswazją,
12:20
The great persuasion theorist
Robert Cialdini says
Robert Cialdini says
252
728357
2719
12:23
we've got to get our favors back.
253
731100
1597
twierdzi, że musimy
otrzymywać odpłatę za przysługi
otrzymywać odpłatę za przysługi
12:24
So we need to emphasize
the transaction a little bit more.
the transaction a little bit more.
254
732721
2752
i podkreśla aspekt transakcji.
Radzi, żeby zamiast "nie ma za co" mówić:
12:27
He says, "Let's not say 'You're welcome.'
255
735497
1984
12:29
Instead say, 'I know you'd
do the same for me.'"
do the same for me.'"
256
737505
2895
"wiem, że zrobiłbyś dla mnie to samo".
12:32
But sometimes it may be helpful
to not think in transactional ways,
to not think in transactional ways,
257
740424
4481
Czasem lepiej jednak
nie myśleć w ten sposób
nie myśleć w ten sposób
12:36
to eliminate the transaction,
to make it a little bit more invisible.
to make it a little bit more invisible.
258
744929
3653
i spróbować zapomnieć o transakcji.
12:40
And in fact, if you look in Chinese,
259
748606
2147
Po chińsku "bùkèqi",
odpowiednik "nie ma za co",
odpowiednik "nie ma za co",
12:42
the word "bú kè qì" in Chinese,
"You're welcome," means,
"You're welcome," means,
260
750777
3159
oznacza dosłownie:
12:45
"Don't be formal; we're family. We don't
need to go through those formalities."
need to go through those formalities."
261
753960
3850
"Daruj sobie etykietę, jesteśmy rodziną.
Formalności są zbędne".
Formalności są zbędne".
12:49
And "kembali" in Indonesian
is "Come back to me."
is "Come back to me."
262
757834
3280
Po indonezyjsku "kembali"
oznacza dosłownie "wróć do mnie".
oznacza dosłownie "wróć do mnie".
12:53
When you say "You're welcome" next time,
263
761592
2032
Kiedy następnym razem ktoś ci podziękuje,
12:55
think about how you can maybe
eliminate the transaction
eliminate the transaction
264
763648
2952
spróbuj nie myśleć o transakcji,
12:58
and instead strengthen that social tie.
265
766624
2545
pomyśl o zacieśnieniu więzi.
13:01
Maybe "It's great to collaborate,"
or "That's what friends are for."
or "That's what friends are for."
266
769193
4355
Może: "świetna współpraca”
lub: "po to są przyjaciele".
lub: "po to są przyjaciele".
13:06
I want you to think about how
you think about this ticket that you have
you think about this ticket that you have
267
774771
4632
Zastanów się, jak traktujesz ten bilet
na podróż po świecie kontaktów.
13:11
to travel your social universe.
268
779427
2234
13:13
Here's one metaphor.
269
781685
1357
Popularna metafora
13:15
It's a common metaphor:
"Life is a journey." Right?
"Life is a journey." Right?
270
783066
2475
przedstawia życie jako podróż,
13:17
It's a train ride,
271
785565
1186
jazdę pociągiem.
13:18
and you're a passenger on the train,
272
786775
2362
Jesteś pasażerem,
13:21
and there are certain people with you.
273
789161
1872
a wraz z tobą jadą inni ludzie.
13:23
Certain people get on this train,
274
791057
2145
Ludzie wsiadają do tego pociągu
13:25
and some stay with you,
some leave at different stops,
some leave at different stops,
275
793226
2577
i niektórzy tam zostają,
inni wysiadają na różnych stacjach,
inni wysiadają na różnych stacjach,
13:27
new ones may enter.
276
795827
1413
pojawiają się nowi pasażerowie.
13:29
I love this metaphor,
it's a beautiful one.
it's a beautiful one.
277
797264
2038
To naprawdę piękna metafora,
13:31
But I want you to consider
a different metaphor.
a different metaphor.
278
799326
3014
ale chcę wam zaproponować coś innego.
13:34
This one is passive,
being a passenger on that train,
being a passenger on that train,
279
802364
3558
Ten obraz pasażera w pociągu
zakłada bierność i jest linearny.
13:37
and it's quite linear.
280
805946
1176
13:39
You're off to some particular destination.
281
807146
2521
Podążasz w określonym kierunku.
13:42
Why not instead think of yourself
282
810045
2582
Pomyślmy o sobie
13:44
as an atom,
283
812651
1325
jako o atomie
13:46
bumping up against other atoms,
284
814000
2341
wpadającym na inne atomy,
13:48
maybe transferring energy with them,
285
816365
1757
wymieniającym z nimi energię,
13:50
bonding with them a little
286
818146
1430
tworzącym z nimi wiązania,
13:51
and maybe creating something new
287
819600
1898
dzięki którym w podróży
przez świat kontaktów
przez świat kontaktów
13:53
on your travels
through the social universe.
through the social universe.
288
821522
2504
może powstać coś nowego.
13:56
Thank you so much.
289
824375
1403
Dziękuję wam bardzo.
13:57
And I hope we bump into each other again.
290
825802
2094
Mam nadzieję, że jeszcze kiedyś
na siebie wpadniemy.
na siebie wpadniemy.
13:59
(Applause)
291
827920
4951
(Brawa)
ABOUT THE SPEAKER
Tanya Menon - Organizational psychologistTanya Menon speaks, writes and consults on collaboration. Her research focuses on how people think about their relationships and the habits that allow them to build positive connections with other people.
Why you should listen
Tanya Menon is fascinated that in a time when we can instantaneously connect with nearly the whole world, we often instead filter our relationships even more narrowly. As such, we often get stuck in dead ends, missing out on new people, ideas and opportunities. Menon and her collaborators have studied the often mundane feelings and innocuous daily habits that cause people to remain in their social comfort zone and produce this polarization. And they have also explored ways that we can be more intentional about navigating the social world.
Menon is Associate Professor at the Ohio State University’s Fisher College of Business. Her research has been cited in the Wall Street Journal, Boston Globe, Chicago Tribune and The Financial Times. She is Associate Editor at Management Science journal, an award-winning teacher, and she has done keynotes, consulting and training for organizations all over the world. Her book with Dr. Leigh Thompson, Stop Spending, Start Managing: Strategies to Transform Wasteful Habits (2016, Harvard Business Review Press) explores various social traps people face in business, and how to overcome them.
Menon earned a bachelor's degree in sociology from Harvard University in 1995 and her Ph.D. from the Stanford Graduate School of Business. Her goal as a researcher, educator, consultant and parent is to create new ways for people to connect with each other so that they can live richer and more creative lives. She hopes that her work will help people intentionally create new habits to live a wider life and also share them widely.
Tanya Menon | Speaker | TED.com