ABOUT THE SPEAKER
John Amory - Male reproductive health expert
John Amory is leading research into novel options for male contraception, male infertility and hypergonadism.

Why you should listen

John Amory is is currently examining the potential of using inhibitors of testicular retinoic acid biosynthesis as reversible male contraceptives. He has published more than 130 peer-reviewed papers in the field of male reproduction and serves on the Advisory Board of the Male Contraception Initiative. He is currently Professor of Medicine and Section Head of General Internal Medicine at the University of Washington, where he works as an attending physician on the inpatient medicine wards and in the outpatient General Internal Medicine and Men's Health Clinics.

More profile about the speaker
John Amory | Speaker | TED.com
TEDMED 2017

John Amory: How a male contraceptive pill could work

ဂျွန် အန်မိုရီ: အမျိုးသား သားဆက်ခြားဆေးအကြောင်း

Filmed:
1,124,721 views

အမျိုးသားဟော်မုန်းသုတေသီပညာရှင် ဂျွန်အန်မိုရီက မလိုလားအပ်တဲ့ ကိုယ်ဝန်ဆောင်မှုတွေကို လျှော့ချတဲ့နေရာမှာ အမျိုးသားတွေရဲ့ အခန်းကဏဏ္ဍ၊ တာဝန်ယူမှုတွေ မြှင့်တင်ဖို့ အမျိုးသား သားဆက်ခြားနည်းကို တီထွင်ဖန်တီးနေပါတယ်။ ဒီသားဆက်ခြားနည်းတီထွင်ပုံနဲ့ ကျွန်တော်တို့ ဘာလို့ အမျိုးသား သားဆက်ခြားနည်းကို လိုအပ်နေပြီဆိုတာ အသေးစိတ်ပြောပြထားပါတယ်။
- Male reproductive health expert
John Amory is leading research into novel options for male contraception, male infertility and hypergonadism. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:12
When I tell people
0
760
1400
"အမျိုးသား သားဆက်ခြားဆေး"ကို
00:14
that I'm trying to develop
a contraceptive pill for men,
1
2200
4736
ကျွန်တော်
တီထွင်တော့မယ်လို့ ပြောလိုက်တဲ့အခါမှာ
00:18
the response usually varies
along gender lines.
2
6960
3720
လူတွေရဲ့တုံ့ပြန်မှုက ကျား/မအလိုက်
ကွဲပြားသွားကြတယ်။
00:23
Women say something like,
3
11200
1776
အမျိုးသမီးတွေကတော့ပြောပါတယ်
00:25
"Fantastic. It's about time. When?"
4
13000
3296
"သိပ်ကောင်းတယ်။ အချိန်ကကော
ဘယ်တော့ဖြစ်မလဲ"တဲ့
00:28
(Laughter)
5
16320
1296
(ရယ်သံ)
00:29
Men have one of two responses.
6
17640
2096
အမျိုးသားတွေကျတော့ နှစ်မျိုးကွဲသွားတယ်။
00:31
They either love the idea,
7
19760
2216
တချို့က ကြိုက်ကြတယ်။
00:34
or they look at me a little warily
8
22000
2056
တချို့ကတော့ မယုံသလိုနဲ့ ပြန်ကြည့်တယ်။
00:36
and wonder what exactly
I have in store for their testicles.
9
24080
3496
ဒါဆို သူတို့ဝှေးစေ့ထဲများ ဘာလာထည့်မှာလည်း
ဆိုပြီး စူးစမ်းကြတယ်
00:39
(Laughter)
10
27600
2736
(ရယ်သံ)
00:42
So why does the world need a male pill?
11
30360
3840
ဒါဆို အမျိုးသား သားဆက်ခြားနည်းက
ဘာလို့လိုအပ်တာလဲ။
00:47
Well, what if I told you
12
35320
1656
ဟုတ်ပြီ၊ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုမှာ
00:49
that of the six million pregnancies
annually in the United States,
13
37000
4416
နှစ်စဉ်နှစ်တိုင်း ကိုယ်ဝန်ဆောင်
၆သန်းမှာ ၃သန်းက
00:53
three million of them are unintended?
14
41440
2896
မရည်ရွယ်ဘဲ ကိုယ်ဝန်ရခဲ့ကြတာဆိုရင်ရော၊
00:56
That's half.
15
44360
1576
တစ်ဝက်နော်။
00:57
That's a really surprising number.
16
45960
2176
သိပ်အံ့ဩစရာကောင်းတဲ့ အရေအတွက်ပါ။
01:00
And those three million
unintended pregnancies
17
48160
2576
အဲဒီ မရည်ရွယ်ဘဲရခဲ့တဲ့ ကိုယ်ဝန်သုံးသန်းက
01:02
account for the vast majority
of the more than one million abortions
18
50760
3256
အမေရိကန်မှာ ကိုယ်ဝန်ဖျက်ချမှု
တစ်သန်းကျော်ရဲ့
01:06
annually performed in the United States.
19
54040
2280
အဓိက တရားခံပဲ။
01:09
Happily, the rate of unintended pregnancy
has fallen in the last few years
20
57440
4416
ကံကောင်းစွာနဲ့ပဲ ဒီနှစ်ပိုင်းတွေမှာ
မရည်ရွယ်ဘဲရတဲ့ ကိုယ်ဝန်ဆောင်နှုန်းက
01:13
by about 10 percent.
21
61880
1816
၁၀ ရာခိုင်နှုန်းလောက် ကျဆင်းသွားတယ်
01:15
This is because more women
are using effective, long-acting,
22
63720
2936
အကြောင်းက အမျိုးသမီးတော်တော်များများက
ထိရောက်ပြီး တာရှည်ခံတဲ့
01:18
reversible forms of contraception.
23
66680
1920
ကိုယ်ဝန်ပြန်ယူနိုင်တဲ
တားနည်းတွေသုံးလိုပါ
01:21
But we still have a long way to go.
24
69600
2240
ဒါပေမယ့်သွားရမယ့်လမ်းကတော့
အရှည်ကြီးရှိသေးတယ်
01:25
One approach that's finally
becoming a real possibility
25
73040
3176
လက်တွေ့မှာဖြစ်လာနိုင်ခြေရှိတဲ့
နောက်နည်းလမ်းတစ်ခုကတော့
01:28
is better contraceptive options for men.
26
76240
3120
အမျိုးသားတွေအတွက် ပိုကောင်းတဲ့
သားဆက်ခြားနည်းလမ်းကောင်းတွေပဲ
01:32
Think about it.
27
80600
1216
စဉ်းစားကြည့်လိုက်ပါ။
01:33
We have over a dozen methods
of contraception for women:
28
81840
3656
အမျိုးသမီးတွေအတွက်တော့
သားဆက်ခြားနည်းတွေက အများကြီးပါ၊
01:37
pills, patches, IUDs,
shots, sponges, rings, etc.
29
85520
5840
ထိုးဆေး၊ စားဆေး၊ ကပ်ခွာ၊ သားအိမ်ထဲထည့်တဲ့၊
သားအိမ်ခေါင်းထဲထည့်တဲ့ စသည်ဖြင့် အစုံပဲ၊
01:44
For men, we've had the same two options
30
92200
3936
အမျိုးသားတွေအတွက်ကျတော့
နှစ်တစ်ရာကျော်တဲ့အထိ
01:48
for more than a hundred years:
31
96160
1456
ရွေးစရာ နှစ်မျိုးပဲရှိသေးတယ်။
01:49
condoms and vasectomy.
32
97640
1600
ကွန်ဒုံးသုံးမလား
သားကြောဖြတ်မလား
01:52
Despite having only two options,
33
100520
2136
အဲဒီ နှစ်ခုစလုံးကလည်း
01:54
both of which have significant drawbacks,
34
102680
2776
သိသာလှတဲ့ ဆိုးကျိုးတွေရှိတာပဲ။
01:57
men currently account
for 30 percent of all contraceptive use,
35
105480
4576
ဒီသားဆက်ခြားနည်းတွေကိုသုံးတဲ့
အမျိုးသား ၃၀% ရှိတဲ့အထဲက
02:02
with 10 percent of couples
relying on vasectomy
36
110080
2656
စုံတွဲ ၁၀%က
သားကြောဖြတ်ထားကြတယ်။
02:04
and 20 percent of couples using condoms.
37
112760
2480
ကျန်တဲ့ ၂၀%ကတော့
ကွန်ဒုံးသုံးတယ်။
02:08
Why are 20 percent of couples
relying on condoms for contraception
38
116640
5016
ဘာလို့ စုံတွဲ ၂၀%တောင်
သားဆက်ခြားဖို့ကွန်ဒုံးကိုအားကိုးနေတာလဲ။
02:13
when condoms have a one-year
failure rate of over 15 percent?
39
121680
3400
ကွန်ဒုံးက တစ်နှစ်မှာ မတော်တဆကိုယ်ဝန်ရ
သွားနိုင်ခြေ ၁၅ % တောင်ရှိတာလေ။
02:17
It's because many women
can't either safely take
40
125880
3176
ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့အမျိုးသမီးတွေက
လက်ရှိရနိုင်တဲ့တားဆေးတွေကို
02:21
currently available female contraceptives,
for reasons such as blood clots,
41
129080
3736
သွေးခဲတတ်တာလိုမျိုး၊ဒါမှမဟုတ် ဘေးထွက်ဆိုး
ကျိုးတွေကို မခံနိုင်တာကြောင့်
02:24
or they can't tolerate the side effects.
42
132840
2360
စိတ်ချလက်ချမသောက်နိုင်ကြဘူး
02:28
So if we think a male contraceptive
would be useful, the next question is:
43
136280
3856
ဟုတ်ပြီ။ အမျိုးသား သားဆက်ခြားနည်းက
အသုံးဝင်တယ်ထင်ရင် နောက်မေးခွန်းက
02:32
How do we go about developing one?
44
140160
2040
ဘယ်လို တီထွင်ကြမလဲ။
02:35
Well, there's two general approaches.
45
143080
1840
ယေဘုယျ နည်းလမ်း(၂)ခုရှိတယ်။
02:37
The first approach is to try and interfere
46
145560
2056
ပထမနည်းလမ်းက
သုက်ကောင်တွေကို
02:39
with the way the sperm
swim towards or bind to the egg.
47
147640
3480
မမျိုးဥဆီမရောက်အောင်၊
မပေါင်းနိုင်အောင်တားဖို့။
02:44
This approach turns out
to be really difficult,
48
152200
2856
ဒီနည်းလမ်းက တကယ်တော့ ဒါက ခက်တယ်။
02:47
because it's hard to get enough medication
in the small volume of the ejaculate
49
155080
4096
အကြောင်းက သုက်ရည်ပမာဏနည်းနည်းလေးထဲကို
ဆေးအလုံအလောက်ရောက်ဖို့ ခက်ခဲပ​ြီး
02:51
and have it still work inside
the female reproductive tract.
50
159200
3320
အမျိုးသမီးရဲ့ အတွင်းအင်္ဂါလမ်းကြောင်းထဲမှာ
ရှင်သန်နေနိုင်လို့ပဲ။
02:55
This is why there's been a lot more work
done on the second approach,
51
163680
3696
ဒါကြောင့် ဒုတိယနည်းလမ်းအပေါ်မှာ
အများကြီးပိုလုပ်ထားတယ်။
02:59
which is turning off
sperm production entirely.
52
167400
3120
သူက သုက်ကောင်ထုတ်လုပ်ကို
လုံးဝ ပိတ်ချလိုက်တာပဲ။
03:03
This is also challenging.
53
171440
1696
ဒါလည်း စိန်ခေါ်မှုတစ်ခုပဲနော်။
03:05
Why? Turns out
that men make a lot of sperm.
54
173160
4096
ဘာလို့လဲ။ ယောကျ်ားတွေက
သုက်ကောင်တွေအများကြီး ထုတ်နိုင်တယ်လေ။
03:09
(Laughter)
55
177280
1416
(ရယ်သံ)
03:10
Men make a thousand sperm every second
56
178720
3600
တစ်စက္ကန့်ကို သုက်ကောင် ထောင်ဂဏန်းလောက်
ထုတ်နိုင်တယ်။
03:15
and to have an effective contraceptive,
57
183680
1896
သားခြားနည်းအောင်မြင်ဖို့ဆိုရင်
03:17
you need to get that level
of sperm production
58
185600
2176
အဲလောက်များတဲ့ ထုတ်လုပ်မှုကို ပုံမှန်ထက်
03:19
down to one percent of its normal value.
59
187800
2200
တစ်ရာခိုင်နှုန်းအောက်
လျှော့ချနိုင်ဖို့လိုမယ်။
03:23
The good news is, this is possible,
60
191400
2936
သတင်းကောင်းကတော့ ဒါက ဖြစ်နိုင်ပါတယ်
03:26
almost.
61
194360
1416
လုံးဝနီးပါးပါ။
03:27
The most studied approach has been to use
hormones to suppress sperm production.
62
195800
5000
အများဆုံးလေ့လာထားတဲ့နည်းက သုက်ကောင်
ထိန်းချုပ်ဖို့ ဟော်မုန်းတွေကို သုံးထားတယ်။
03:33
Testosterone and progesterone,
when administered together,
63
201760
3376
ကျားဟော်မုန်းTestosterone နဲ့ မဟော်မုန်း
Progesterone ကို တွဲပေးရင်
03:37
will suppress the signals from the brain
to the testes to make sperm,
64
205160
4176
ဦးနှောက်ကတစ်ဆင့်စေခိုင်းတဲ့ ဝှေးစေ့ရဲ့
သုက်ထုတ်လုပ်မှုကို ထိန်းချုပ်ပေးပြီး
03:41
and in about 90 percent of men,
65
209360
2136
အမျိုးသား ကိုးဆယ်ရာခိုင်နှုန်းလောက်က
03:43
sperm production after
three to four months will stop.
66
211520
3360
သုံး၊ လေးလလောက်ကြာတဲ့အခါ
သုက်ထုတ်လုပ်နှုန်းတွေ ရပ်သွားကြတယ်။
03:47
Unfortunately, 10 percent of men
don't respond to these hormonal regimens
67
215680
3696
ကံဆိုးချင်တော့ကျား၁၀ %မှာတော့
နားမလည်နိုင်တဲ့ အကြောင်းတွေကြောင့်
03:51
for reasons that aren't understood.
68
219400
1680
ဒီဟိုမုန်းဆေးညွှန်းကိုမတုံ့ပြန်ဘူး။
03:54
For the last several years,
my colleagues and I
69
222800
2216
ဒီနှစ်ပိုင်းတွေမှာ
ကျွန်တော်နဲ့ လုပ်ဖော်တွေက
03:57
have been taking a different approach
to male contraceptive development,
70
225040
3536
အမျိုးသားသားဆက်ခြားဆေး ဖန်တီးမှုဖို့
တခြာနည်းလမ်းတစ်ခုကိုစမ်းသပ်နေတယ်။
04:00
one that doesn't involve
the administration of hormones.
71
228600
2720
ဟော်မုန်းဆေးပေးတာ မပါဘဲနဲ့ပေါ့။
04:04
Specifically, we are looking to block
the function of vitamin A in the testes.
72
232240
4280
တိတိကျကျဆို ဝှေးစေ့ထဲက ဗီတာမင်အေရဲ့
လုပ်ဆောင်ချက်တွေ ပိတ်ဖို့ နည်းလမ်းရှာနေတယ်
04:09
Why? Well, for over 90 years
it's been known
73
237360
3536
ဘာလို့လဲ ဗီတာမင်အေက သုတ်ထုတ်လုပ်ဖို့
အတွက်လိုအပ်တာကို သိခဲ့တာ
04:12
that you need vitamin A to make sperm.
74
240920
2360
နှစ်ပေါင်း(၉၀)ကျော်ပြီ။
04:15
Animals who are deprived
of vitamin A in their diet
75
243960
3016
အစာထဲမှာ ဗီတာမင်အေ မရတဲ့
သတ္တဝါတွေက
04:19
stop making sperm
76
247000
1896
သုက်ပိုးထုတ်တာ ရပ်သွားတယ်။
04:20
and restart making sperm again
when the vitamin A is reintroduced.
77
248920
3680
ဗီတာမင်အေ ပြန်ပေးလိုက်ရင် သုတ်ပိုး
ပြန်ပြီးထုတ်နိုင်တယ်။
04:25
The vitamin A that we ingest
78
253720
2535
ကျွန်တော်တို့စားလိုက်တဲ့ ဗီတာမင်အေက
04:28
is converted by a family of enzymes
to something called retinoic acid.
79
256279
4081
ဒြပ်ပေါင်းတချို့ကို Retinoic acid အဖြစ်
ပြောင်းလိုက်တယ်။
04:33
One of these enzymes
is found only in the testes.
80
261959
3097
အဲထဲက ဒြပ်ပေါင်းတစ်ခုက
ဝှေးစေ့မှာပဲ တွေ့ရတယ်။
04:37
It's this enzyme
that we are attempting to block.
81
265080
3096
အဲဒီဒြပ်ပေါင်းကိုပိတ်လိုက်ဖို့
ကျွန်တော်တို့ ကြိုးစားနေတာပါ။
04:40
The blockade of this enzyme
should deprive the testes of retinoic acid
82
268200
4416
ဒီဒြပ်ပေါင်းကိုပိတ်တာက ဝှေးစေ့မှာ
Retinoic acid ကိုပိတ်စေပြီး
04:44
and stop sperm production
83
272640
1936
ကိုယ်တွင်း တခြားနေရာကဗီတာမင်အေ
04:46
without affecting vitamin A's functions
elsewhere in the body.
84
274600
3200
လုပ်ဆောင်ချက်တွေကို မထိခိုက်ဘဲနဲ့
သုတ်ထုတ်လုပ်မှုကို တားပေးလိမ့်မယ်၊
04:50
We're testing this approach in animals
85
278720
1896
ဒီနည်းကို တိရိစ္ဆာန်တွေမှာ စမ်းသပ်နေတာ
04:52
and hope to move to human testing soon.
86
280640
3160
မကြာခင် လူတွေကို စမ်းသပ်ခြင်းဆီ
ပြောင်းဖို့ မျှော်လင့်ပါတယ်။
04:57
Obviously, the impact
of such a male contraceptive
87
285000
3376
ရှင်းနေတာက အခုလို အမျိုးသား
သားဆက်ခြားနည်းရဲ့ သက်ရောက်မှုဟာ
05:00
would go well beyond reproductive biology.
88
288400
2400
မျိုးပွားမှု ဇီဝဗေဒကို
ကောင်းကောင်း ကျော်သွားမယ်။
05:03
It's interesting to speculate
about the effect that it would have
89
291440
3056
အမျိုးသားနဲ့အမျိုးသမီးဆက်ဆံရေးအပေါ်မှာ
ရလာမယ့် အကျိုးကျေးဇူးကို
05:06
on relationships between men and women.
90
294520
1880
ဆင်ခြင် သုံးသပ်ဖို့ စိတ်ဝင်စားစရာပါ။
05:09
One intriguing possibility
91
297320
1456
​စိတ်ဝင်စားစရာ ဖြစ်နိုင်ခြေက
05:10
is that a man could monitor
his contraceptive status over time.
92
298800
4240
အမျိုးသားတွေက သူတို့ရဲ့သားဆက်ခြားနိုင်မှု
အချက်အလက်ကိုကိုယ်တိုင်တိုင်းတာနိုင်မှာပဲ။
05:15
In the last several years,
93
303720
1576
ပြီးခဲ့တဲ့ နှစ်ပိုင်းတွေမှာ
05:17
two groups have introduced
home sperm-testing devices
94
305320
4256
အိမ်သုံး သုက်ကောင်ရည်တိုင်းစက်တွေကို
အုပ်စုနှစ်စုကို မိတ်ဆက်ထားပါတယ်​
05:21
that are iPhone-based
95
309600
1496
iPhone ကိုသုံးပြီးတော့ပေါ့
05:23
and that are easy to use.
96
311120
1640
သုံးရလည်းလွယ်တယ်။
05:25
A man could test his sperm count
and share the result with his partner.
97
313680
4256
အမျိုးသားဟာသုက်ကောင်အရေအတွက်ကိုကိုယ်တိုင်
တိုင်းကာသူ့အဖော်နဲ့လည်းshareနိုင်တယ်
05:29
If the man's sperm count were zero,
98
317960
1816
သုတ်ကောင်ရည်ပမာဏ သုညဖြစ်ပြီဆိုရင်
05:31
the man and his partner
would feel very comfortable
99
319800
2816
သားဆက်ခြားပြီဖြစ်လို့
05:34
relying on his contraceptive.
100
322640
2856
အမျိုးသားနဲ့အဖော်ဟာ စိတ်မပူရတော့ဘူးလေ။
05:37
A tool like this,
coupled with a male contraceptive,
101
325520
3176
ဒီကိရိယာလေးရယ်၊
အမျိုးသားသားဆက်ခြားနည်းရယ်က
05:40
could greatly increase the role for men
in preventing unintended pregnancy.
102
328720
4320
မမျှော်လင့်ဘဲရတဲ့ကိုယ်ဝန်ဆောင်ကာကွယ်ရေးမှာ
အမျိုးသားတွေရဲ့ ကဏ္ဍကို မြှင့်တင်ပေးမှာပါ။
05:46
The researchers who are working
on male contraception
103
334840
2776
အမျိုးသား သားဆက်ခြားနည်းအတွက်
လုပ်ဆောင်နေတဲ့သုတေသီတွေဟာ
05:49
are trying to create
a better future for couples,
104
337640
2816
မောင်နှံတွေအတွက်အနာဂတ်ကောင်းတခုကို
ကြိုးစားဖန်တီးနေပါတယ်
05:52
a future where contraception is no longer
considered just "a woman's issue,"
105
340480
4536
သားဆက်ခြားတာဟာ
"အမျိုးသမီးအလုပ်"ပဲဆိုတာထက်
05:57
rather an issue
for couples to decide together.
106
345040
2920
မောင်နှံနှစ်ယောက်လုံးရဲ့ အတူတကွ
ဆုံးဖြတ်စရာတစ်ခုဖြစ်လာတော့မယ်။
06:01
So why does the world need a male pill?
107
349320
2440
ဒါဆိုကမ္ဘာကြီးကဘာလို့
အမျိုးသားအတွက်ဆေးကို လိုတာလဲ
06:04
Well, I believe that a male pill
108
352520
1736
အမျိုးသား ကိုယ်ဝန်တားဆေးတွေက
06:06
will help reduce the stubbornly high
rates of unintended pregnancy and abortion
109
354280
5816
မမျှော်လင့်ဘဲကိုယ်ဝန်ရခြင်းနဲ့ဖျက်ချမှု
တွေမြင့်တက်နေတာကိုလျော့ကျစေမယ်လို့ယုံတယ်
06:12
and allow men to equally participate
110
360120
2896
ပြီးတော့သားဆက်ခြားတဲ့နေရာမှာ
အမျိုးသားတွေက တန်းတူ
06:15
in contraception.
111
363040
1200
ပါဝင်လာနိင်ပါလိမ့်မယ်
06:17
Thank you.
112
365040
1216
ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။
06:18
(Applause)
113
366280
4240
(လက်ခုပ်တီးသံ)
Translated by Ko Zayar
Reviewed by Nyein Chan Ko Ko

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
John Amory - Male reproductive health expert
John Amory is leading research into novel options for male contraception, male infertility and hypergonadism.

Why you should listen

John Amory is is currently examining the potential of using inhibitors of testicular retinoic acid biosynthesis as reversible male contraceptives. He has published more than 130 peer-reviewed papers in the field of male reproduction and serves on the Advisory Board of the Male Contraception Initiative. He is currently Professor of Medicine and Section Head of General Internal Medicine at the University of Washington, where he works as an attending physician on the inpatient medicine wards and in the outpatient General Internal Medicine and Men's Health Clinics.

More profile about the speaker
John Amory | Speaker | TED.com
THE ORIGINAL VIDEO ON TED.COM