TED2017
Guy Winch: How to fix a broken heart
Guy Winch: ကြေကွဲတဲ့ နှလုံးသားတစ်ခုကို ပြင်ဆင်ပုံ။
Filmed:
Readability: 4.2
9,818,729 views
ကျွန်တော်တို့ ဘဝတွေရဲ့ တစ်ချိန်မှာတော့ လူတိုင်းအားလုံး နီးပါးဟာ အသည်းခွဲခံရပါလိမ့်မယ်။ ဒီထူးခြားလှတဲ့ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ နာကျင်မှုကို ပိုပြီး အာရုံစိုက်ရင် ခြားနားလှတဲ့ အကြောင်းအရာ ဘယ်လိုများဖြစ်လိမ့်မလဲလို့ စိတ်ကူးကြည့်လိုက်ပါ။ စိတ်ပညာရှင်ကနေပြီး အသည်းကွဲတာကနေ ပြန်လည်သက်သာခြင်းဟာ စံထားဖို့ ကျွန်ုပ်တို့ရဲ့ ပင်ကိုယ်တုံ့ပြန်မှုတွေကို တိုက်ခိုက်ခြင်းကနေစတင်ပုံနဲ့ အဲဒီမှာမရှိတဲ့ အဖြေတွေကို ရှာဖွေပုံကို ဖော်ပြထားပါပြီး နောက်ဆုံးမှာ ဘယ်လို ရှေ့ဆက်ပုံအကြောင်း ကိရိယာတစ်စုံကို ပေးကမ်းထားပါတယ်။
ကျွန်တော်တို့ နှလုံးသားတွေဟာ တစ်ခါတစ်ရံတော့ ကွဲကောင်းကွဲကြလိမ့်မယ်၊ ဒါပေမဲ့ နှလုံးသားတွေနဲ့ လိုက်ပြီး ကွဲကြေဖို့ မလိုပါဘူးလေ။
Guy Winch - Psychologist, author
Guy Winch asks us to take our emotional health as seriously as we take our physical health -- and explores how to heal from common heartaches. Full bio
Guy Winch asks us to take our emotional health as seriously as we take our physical health -- and explores how to heal from common heartaches. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
At some point in our lives,
0
912
1946
ကျွန်တော်တို့ ဘဝတွေရဲ့ တစ်ချိန်မှာတော့
00:14
almost every one of us
will have our heart broken.
will have our heart broken.
1
2882
2965
လူတိုင်းအားလုံး နီးပါးဟာ
အသည်းခွဲခံရပါလိမ့်မယ်။
အသည်းခွဲခံရပါလိမ့်မယ်။
00:18
My patient Kathy planned her wedding
when she was in middle school.
when she was in middle school.
2
6831
4372
ကျွန်တော့ လူနာ Kathy ဟာ အလယ်တန်းမှာရှိစဉ်က
သူမရဲ့ လက်ထပ်ပွဲကို စီစဉ်ခဲ့တယ်။
သူမရဲ့ လက်ထပ်ပွဲကို စီစဉ်ခဲ့တယ်။
00:23
She would meet her future husband
3
11227
1837
အသက် ၂၇ မတိုင်ခင်
00:25
by age 27,
4
13088
1633
ခင်ပွန်းလောင်း တွေ့မယ်၊
00:26
get engaged a year later
5
14745
1787
နောက်တစ်နှစ်ကြာရင် စေ့စပ်ပြီး
00:28
and get married a year after that.
6
16556
2243
နောက်တစ်နှစ်အကြာမှာ
လက်ထပ်မယ်ပေါ့။
လက်ထပ်မယ်ပေါ့။
00:31
But when Kathy turned 27,
she didn't find a husband.
she didn't find a husband.
7
19576
3940
ဒါပေမဲ့ Kathy ၂၇ နှစ်ပြည့်တဲ့အခါ
ခင်ပွန်းတော့ မတွေ့ခဲ့ဘူး။
ခင်ပွန်းတော့ မတွေ့ခဲ့ဘူး။
00:35
She found a lump in her breast.
8
23540
2240
ရင်သားမှာ အဖုတစ်ဖု တွေ့ခဲ့တယ်။
00:38
She went through many months
of harsh chemotherapy
of harsh chemotherapy
9
26295
3108
လများစွာ ပြင်းထန်တဲ့ ဓာတုကုထုံးတွေနဲ့
နာကျင်တဲ့ ခွဲစိပ်မှုတွေ
နာကျင်တဲ့ ခွဲစိပ်မှုတွေ
00:41
and painful surgeries,
10
29427
1774
အဆင့်ဆင့် ဖြတ်ခဲ့ရတယ်။
00:43
and then just as she was ready
to jump back into the dating world,
to jump back into the dating world,
11
31225
4504
ဒီနောက် ချိန်းတွေ့တဲ့ လောကထဲကို
ပြန်ခုန်ဝင်ဖို့အလုပ်မှာ
ပြန်ခုန်ဝင်ဖို့အလုပ်မှာ
00:47
she found a lump in her other breast
12
35753
2370
သူမရဲ့ အခြားရင်သားမှာ
အဖုတစ်ဖု တွေ့ခဲ့ရတော့
အဖုတစ်ဖု တွေ့ခဲ့ရတော့
00:50
and had to do it all over again.
13
38147
1742
အစကနေ ပြန်လုပ်ခဲ့ရပြန်တယ်။
00:53
Kathy recovered, though,
14
41225
1209
ဒါပေမဲ့ Kathy ပြန်သက်သာကာ
00:54
and she was eager to resume
her search for a husband
her search for a husband
15
42458
2935
မျက်ခုံးမွေးတွေ ပြန်ပေါက်လာတာနဲ့
သူ့မရဲ့ကြင်ယာ ရှာပုံတော်
သူ့မရဲ့ကြင်ယာ ရှာပုံတော်
00:57
as soon as her eyebrows grew back in.
16
45417
2415
ပြန်စဖို့ စိတ်ထက်သန်လာခဲ့တယ်။
01:00
When you're going
on first dates in New York City,
on first dates in New York City,
17
48531
2394
New York City မှာ ပထမဆုံး
ချိန်းတွေ့တာတွေ သွားတာဆို
ချိန်းတွေ့တာတွေ သွားတာဆို
01:02
you need to be able to express
a wide range of emotions.
a wide range of emotions.
18
50949
2987
စိတ်ခံစားမှု အမျိုးမျိုး
လုပ်နိုင်ဖို့တော့ လိုတယ်။
လုပ်နိုင်ဖို့တော့ လိုတယ်။
01:05
(Laughter)
19
53960
1383
(ရယ်သံများ)
01:07
Soon afterwards,
she met Rich and fell in love.
she met Rich and fell in love.
20
55367
3192
နောက်မကြာခင်မှာတော့
သူမဟာ Rich နဲ့ဆုံပြီး ချစ်ကြိုက်သွားတယ်။
သူမဟာ Rich နဲ့ဆုံပြီး ချစ်ကြိုက်သွားတယ်။
01:10
The relationship was everything
she hoped it would be.
she hoped it would be.
21
58583
3166
ချစ်သံယောဇဉ်ဆိုတာက
သူမ မျှော်လင့်တဲ့ အရာအားလုံး ဖြစ်လိမ့်မယ်။
သူမ မျှော်လင့်တဲ့ အရာအားလုံး ဖြစ်လိမ့်မယ်။
01:14
Six months later,
22
62614
1264
နောက် ခြောက်လအကြာ
01:15
after a lovely weekend in New England,
23
63902
2475
New England က လှပတဲ့
သီတင်းပတ်အဆုံးမှာ
သီတင်းပတ်အဆုံးမှာ
01:18
Rich made reservations
at their favorite romantic restaurant.
at their favorite romantic restaurant.
24
66401
3542
Rich က သူတို့အကြိုက်ဆုံး ကြည်နူးဖွယ်
စားသောက်ဆိုင်တစ်ဆိုင်မှာ ကြိုမှာတယ်။
စားသောက်ဆိုင်တစ်ဆိုင်မှာ ကြိုမှာတယ်။
01:22
Kathy knew he was going to propose,
25
70877
1926
သူလက်ထပ်ခွင့်တောင်းတော့မှာ
Kathy သိတော့
Kathy သိတော့
01:24
and she could barely
contain her excitement.
contain her excitement.
26
72827
3023
စိတ်လှုပ်ရှားမှုကို မနည်းထိန်းခဲ့ရတယ်။
01:28
But Rich did not propose
to Kathy that night.
to Kathy that night.
27
76701
2610
ဒါပေမဲ့ ဒီညက Rich ဟာ
Kathy ကို လက်ထပ်ခွင့်မတောင်းခဲ့ဘူး
Kathy ကို လက်ထပ်ခွင့်မတောင်းခဲ့ဘူး
01:31
He broke up with her.
28
79766
1202
သူဟာ သူမနဲ့ လမ်းခွဲခဲ့တယ်
01:33
As deeply as he cared
for Kathy -- and he did --
for Kathy -- and he did --
29
81639
2641
သူဟာ Kathy ကို လေးလေးနက်နက်
ဂရုစိုက်ခဲ့ပါတယ်၊ တကယ်ပါ၊
ဂရုစိုက်ခဲ့ပါတယ်၊ တကယ်ပါ၊
01:36
he simply wasn't in love.
30
84820
1511
သူမကိုတော့ မချစ်ခဲ့ဘူး။
01:39
Kathy was shattered.
31
87465
1944
Kathy ဟာ တစ်စစီ ကြေမွသွားတယ်။
01:41
Her heart was truly broken,
and she now faced yet another recovery.
and she now faced yet another recovery.
32
89433
4843
သူမအသည်းဟာ တကယ်ကို ကွဲခဲ့ပြီး အခုတာ့
နောက်ထပ် သက်သာမှုကို ရင်ဆိုင်ခဲ့ရတယ်။
နောက်ထပ် သက်သာမှုကို ရင်ဆိုင်ခဲ့ရတယ်။
01:46
But five months after the breakup,
33
94959
2556
ဒါပေမဲ့ လမ်းခွဲပြီး ငါးလအကြာမှာ
01:49
Kathy still couldn't stop
thinking about Rich.
thinking about Rich.
34
97539
3195
Kathy ဟာ Rich အကြောင်း တွေးတာ
ရပ်လို့မရသေးဘူး။
ရပ်လို့မရသေးဘူး။
01:52
Her heart was still very much broken.
35
100758
2614
သူမရဲ့ အသည်းက အသည်းအသန် ကွဲနေဆဲပါ။
01:56
The question is:
36
104126
1177
မေးခွန်းက
01:57
Why?
37
105786
1434
ဘာကြောင့်လဲ၊
01:59
Why was this incredibly strong
and determined woman
and determined woman
38
107244
4096
ဘာကြောင့် ဒီမယုံနိုင်အောင် ခိုင်မာပြီး
စိတ်ဓာတ်ခိုင်မာတဲ့ အမျိုးသမီးဟာ
စိတ်ဓာတ်ခိုင်မာတဲ့ အမျိုးသမီးဟာ
02:03
unable to marshal the same
emotional resources
emotional resources
39
111364
2908
ကင်ဆာ ကုသမှုတွေမှာ လေးနှစ်တာ
ရခဲ့တဲ့ အလားတူ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ
ရခဲ့တဲ့ အလားတူ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ
02:06
that got her through four years
of cancer treatments?
of cancer treatments?
40
114296
3419
အရင်းအမြစ်တွေကို မထိန်းကျောင်းနိုင်တာလဲ။
02:10
Why do so many of us flounder
41
118619
2279
အသည်းကွဲတာကနေ သက်သာဖို့
ကြိုးစားနေတဲ့အခါ
ကြိုးစားနေတဲ့အခါ
02:12
when we're trying
to recover from heartbreak?
to recover from heartbreak?
42
120922
2479
အများအပြားဟာ
ဘာကြောင့် စမ်းတဝါးဝါးဖြစ်တာလဲ။
ဘာကြောင့် စမ်းတဝါးဝါးဖြစ်တာလဲ။
02:16
Why do the same coping mechanisms
43
124075
2005
အသည်းကွဲအခါ ဘာကြောင့် ဘဝ စိန်ခေါ်မှု
02:18
that get us through all kinds
of life challenges
of life challenges
44
126104
3124
မျိုးစုံ ကျော်ဖြတ်ဖို့ ဖြစ်စေတဲ့
အလားတူ ဖြေရှင်းရေးယန္တရားတွေက
အလားတူ ဖြေရှင်းရေးယန္တရားတွေက
02:21
fail us so miserably
when our heart gets broken?
when our heart gets broken?
45
129252
3188
ကျွန်တော်တို့ကို ဆိုးရွားစွာ
ကျရှုံးစေတာလဲ။
ကျရှုံးစေတာလဲ။
02:25
In over 20 years of private practice,
46
133886
2436
အနှစ် ၂၀ ကျော် ကိုယ်ပိုင် လုပ်ငန်းမှာ
02:28
I have seen people
of every age and background
of every age and background
47
136346
2980
အရွယ်စုံ၊ နောက်ခံစုံရှိတဲ့ လူတွေ
အသည်းကွဲတာရဲ့ ပုံစံစုံကို
အသည်းကွဲတာရဲ့ ပုံစံစုံကို
02:31
face every manner of heartbreak,
48
139350
2625
ရင်ဆိုင်ရတာ တွေ့မြင်ခဲ့ပြီး
02:33
and what I've learned is this:
49
141999
2072
ဒါက ကျွန်တော် သိလိုက်ရတာပါ၊
02:36
when your heart is broken,
50
144930
2450
အသည်းကွဲတဲ့အခါ
02:39
the same instincts you ordinarily rely on
51
147404
2890
သာမန် သင်အားထားတဲ့ အလားတူ
ပင်ကိုယ်တုံ့ပြန်မှုတွေဟာ
ပင်ကိုယ်တုံ့ပြန်မှုတွေဟာ
02:42
will time and again lead you
down the wrong path.
down the wrong path.
52
150318
4466
အကြိမ်ကြိမ် သင့်ကို လမ်းမှားကို
ခေါ်သွားလိမ့်မယ်။
ခေါ်သွားလိမ့်မယ်။
02:46
You simply cannot trust
what your mind is telling you.
what your mind is telling you.
53
154808
3615
သင့်စိတ်က သင့်ကိုပြောနေတာကို
မယုံနိုင်ဘူးဖြစ်နေတယ်။
မယုံနိုင်ဘူးဖြစ်နေတယ်။
02:51
For example, we know from studies
of heartbroken people
of heartbroken people
54
159445
2880
ဥပမာ အသည်းကွဲတဲ့ လူတွေအကြောင်း
လေ့လာမှုတွေက သိရတာက
လေ့လာမှုတွေက သိရတာက
02:54
that having a clear understanding
of why the relationship ended
of why the relationship ended
55
162349
3426
ဘာကြောင့် ချစ်သံယောဇဉ်တစ်ခု အဆုံးသတ်
တာကို ရှင်းလင်းတဲ့ နားလည်ခြင်းဟာ
တာကို ရှင်းလင်းတဲ့ နားလည်ခြင်းဟာ
02:57
is really important
for our ability to move on.
for our ability to move on.
56
165799
2810
ရှေ့ဆက်ဖို့ အစွမ်းအတွက်
တကယ်ကို အရေးကြီးတာပါ။
တကယ်ကို အရေးကြီးတာပါ။
03:01
Yet time and again,
57
169390
1617
ဒါပေမဲ့ အကြိမ်ကြိမ်ပဲ
03:03
when we are offered a simple
and honest explanation
and honest explanation
58
171031
3357
Rich က Kathy ကို ပေးတာလို
ရိုးစင်း၊ပွင့်လင်းတဲ့ ရှင်းလင်းချက်တစ်ခု
ရိုးစင်း၊ပွင့်လင်းတဲ့ ရှင်းလင်းချက်တစ်ခု
03:06
like the one Rich offered Kathy,
59
174412
2312
ကျွန်တော်တို့ကို ပေးတဲ့တဲ့အခါ
03:08
we reject it.
60
176748
1158
ကျွန်တော်တို့ ပယ်ချတယ်
03:10
Heartbreak creates
such dramatic emotional pain,
such dramatic emotional pain,
61
178780
3918
အသည်းကွဲတာဟာ ဒီလောက် ပြင်းထန်တဲ့
စိတ်ပိုင်း နာကျင်မှုကို ဖန်တီးတော့
စိတ်ပိုင်း နာကျင်မှုကို ဖန်တီးတော့
03:14
our mind tells us the cause
must be equally dramatic.
must be equally dramatic.
62
182722
3568
အကြောင်းတရားဟာ အလားတူ ပြင်းထန်
မှာပဲလို့ ကျွန်တော်တို့ စိတ်က ပြောပါတယ်။
မှာပဲလို့ ကျွန်တော်တို့ စိတ်က ပြောပါတယ်။
03:18
And that gut instinct is so powerful,
63
186865
2456
ဒီအသည်းအူထဲက ပင်ကိုယ်တုံ့ပြန်မှုက
ပြင်းထန်လွန်းတော့
ပြင်းထန်လွန်းတော့
03:21
it can make even the most reasonable
and measured of us
and measured of us
64
189345
3236
ဆင်ခြင်တုံတရားနဲ့ အချင့်ချိန်နိုင်ဆုံး
သူတွေတောင်
သူတွေတောင်
03:24
come up with mysteries
and conspiracy theories
and conspiracy theories
65
192605
3399
ဘယ်မှာမှမရှိတဲ့
ပဟေဠိတွေနဲ့ လျှို့ဝှက်ကြံစည်မှု အနုမာနတွေ
ပဟေဠိတွေနဲ့ လျှို့ဝှက်ကြံစည်မှု အနုမာနတွေ
03:28
where none exist.
66
196028
1187
ရလာတယ်။
03:30
Kathy became convinced
something must have happened
something must have happened
67
198017
2774
Kathy ဟာ သူမရဲ့ ကြည်နူးဖွယ်
ချစ်ခရီးအတွင်း ချစ်သံယောဇဉ်ကို
ချစ်ခရီးအတွင်း ချစ်သံယောဇဉ်ကို
03:32
during her romantic getaway with Rich
68
200815
2107
Rich စိတ်ကုန်သွားတဲ့
03:34
that soured him on the relationship,
69
202946
1922
တစ်ခုခုတော့ ဖြစ်ခဲ့ရမယ်လို့ ယုံကြည်ကာ
03:36
and she became obsessed
with figuring out what that was.
with figuring out what that was.
70
204892
2978
ဒါက ဘာဆိုတာကို မှန်းဆခြင်းနဲ့
ဥပါဒါန်ဖြစ်လာတယ်။
ဥပါဒါန်ဖြစ်လာတယ်။
03:40
And so she spent countless hours
71
208445
1889
ဒီလိုနဲ့ သူမစိတ်ထဲက သီတင်းပတ်အဆုံးရဲ့
03:42
going through every minute
of that weekend in her mind,
of that weekend in her mind,
72
210358
3527
မိနစ်တိုင်းကို သုံးသပ်ရင်း၊
မရှိခဲ့တဲ့ သဲလွန်စတွေကို ရှာရင်း
မရှိခဲ့တဲ့ သဲလွန်စတွေကို ရှာရင်း
03:45
searching her memory for clues
that were not there.
that were not there.
73
213909
3148
နာရီပေါင်းများစွာ ကုန်လွန်ခဲ့တယ်။
03:50
Kathy's mind tricked her
into initiating this wild goose chase.
into initiating this wild goose chase.
74
218333
3902
Kathy ရဲ့စိတ်က သူမကို ဒီငန်းရိုင်းလိုက်တာ
အစပျိုးခြင်းဆီ လှည့်စားလိုက်တယ်။
အစပျိုးခြင်းဆီ လှည့်စားလိုက်တယ်။
03:54
But what compelled her to commit to it
for so many months?
for so many months?
75
222259
4352
ဒါပေမဲ့ ဒီလောက် လနဲ့ချီပြီး
နှစ်မြှုပ်ဖို့ ဘာက သူမကို အတင်းခိုင်းခဲ့လဲ
နှစ်မြှုပ်ဖို့ ဘာက သူမကို အတင်းခိုင်းခဲ့လဲ
03:59
Heartbreak is far more insidious
than we realize.
than we realize.
76
227729
3824
အသည်းကွဲတာဟာ ကျွန်တော်တို့ သိတာထက်
အများကြီး ပိုပြီး စိမ့််ဝင်တတ်ပါတယ်။
အများကြီး ပိုပြီး စိမ့််ဝင်တတ်ပါတယ်။
04:03
There is a reason we keep going
down one rabbit hole after another,
down one rabbit hole after another,
77
231577
4449
ပိုပြီး ကိုယ့်ကို ဆိုးဝါးအောင်လုပ်တော့မှာ
သိတာတောင်
သိတာတောင်
04:08
even when we know it's going
to make us feel worse.
to make us feel worse.
78
236050
2781
ယုန်တွင်း တစ်ခုပြီးတစ်ခု
ဆက်ဆင်းဖို့ အကြောင်းပြချက်ရှိတယ်။
ဆက်ဆင်းဖို့ အကြောင်းပြချက်ရှိတယ်။
04:11
Brain studies have shown
79
239813
1629
ဦးနှောက်လေ့လာမှုတွေက
04:13
that the withdrawal of romantic love
80
241466
2493
စိတ်ကူးယဉ် အချစ်ကနေ ဖြတ်ခြင်းဟာ
04:15
activates the same mechanisms
in our brain that get activated
in our brain that get activated
81
243983
3486
ကိုကင်း(သို့) ဘိန်းလို မူးယစ်ဆေးတွေ
ဖြတ်နေတဲ့အခါ ဦးနှောက်မှာ လုပ်ဆောင်တဲ့
ဖြတ်နေတဲ့အခါ ဦးနှောက်မှာ လုပ်ဆောင်တဲ့
04:19
when addicts are withdrawing
from substances like cocaine or opioids.
from substances like cocaine or opioids.
82
247493
5037
အလားတူ ကိုယ်အင်္ဂါအစိတ်အပိုင်းတွေကို
လုပ်ဆောင်စေတယ်လို့ ပြပါတယ်။
လုပ်ဆောင်စေတယ်လို့ ပြပါတယ်။
04:25
Kathy was going through withdrawal.
83
253364
1971
Kathyဟာ ဖြတ်ပစ်ခြင်းကို ကျော်ဖြတ်နေတာပါ။
04:27
And since she could not have
the heroin of actually being with Rich,
the heroin of actually being with Rich,
84
255938
3790
Rich နဲ့ရှိနေခြင်းဆိုတဲ့ ဟီးရိုးအင်း
မရနိုင်ကတည်းက
မရနိုင်ကတည်းက
04:31
her unconscious mind chose
the methadone of her memories with him.
the methadone of her memories with him.
85
259752
4475
သူမရဲ့ မသိစိတ်ဟာ သူနဲ့ အမှတ်တရတွေရဲ့
ဖြတ်ဆေးကို ရွေးချယ်ခဲ့တယ်။
ဖြတ်ဆေးကို ရွေးချယ်ခဲ့တယ်။
04:37
Her instincts told her
she was trying to solve a mystery,
she was trying to solve a mystery,
86
265070
2918
သူမ ပင်ကိုယ်တုံ့ပြန်မှုတေွက
သူမဟာ ပဟေဠိတစ်ခုဖြေဖို့
သူမဟာ ပဟေဠိတစ်ခုဖြေဖို့
04:40
but what she was actually doing
87
268012
1930
ကြိုးစားနေပေမဲ့ သူမ တကယ်လုပ်နေတာက
04:41
was getting her fix.
88
269966
1572
သူမကို ကုစားနေတာလို့ ပြောပါတယ်။
04:45
This is what makes heartbreak
so difficult to heal.
so difficult to heal.
89
273061
3473
ဒါက အသည်းကွဲတာ
ပျောက်ဖို့ ခက်အောင်လုပ်တာပါ။
ပျောက်ဖို့ ခက်အောင်လုပ်တာပါ။
04:49
Addicts know they're addicted.
90
277417
2008
ဆေးစွဲသူတွေဟာ
သူတို့ ဆေးစွဲနေမှန်းသိတယ်။
သူတို့ ဆေးစွဲနေမှန်းသိတယ်။
04:51
They know when they're shooting up.
91
279449
2110
ဘယ်အချိန် ဆေးသွင်းနေတာ သိတယ်။
04:53
But heartbroken people do not.
92
281583
1897
ဒါပေမဲ့ အသည်းကွဲသမားတွေက
မသိကြဘူး။
မသိကြဘူး။
04:56
But you do now.
93
284650
1173
ဒါပေမဲ့ အခု သင် သိပြီ
04:58
And if your heart is broken,
you cannot ignore that.
you cannot ignore that.
94
286587
3559
အသည်းကွဲရင် ဒါကို လျစ်လျူရှုလို့မရဘူး။
05:02
You have to recognize that,
as compelling as the urge is,
as compelling as the urge is,
95
290649
3817
ဇောက တိုက်တွန်းသလောက်
ဒါကို အသိအမှတ်ပြုဖို့လိုတယ်၊
ဒါကို အသိအမှတ်ပြုဖို့လိုတယ်၊
05:06
with every trip down memory lane,
every text you send,
every text you send,
96
294490
3411
အောက်မေ့ဖွယ်ဆီ ရောက်တိုင်း၊
သင်ပို့တဲ့ စာတိုင်း၊
သင်ပို့တဲ့ စာတိုင်း၊
05:09
every second you spend
stalking your ex on social media,
stalking your ex on social media,
97
297925
3483
အဆက်ဟောင်းကို လူမှုရေး မီဒီယာမှာ
စိတ်ဆိုးရင်း ကုန်သွားတဲ့ စက္ကန့်တိုင်း
စိတ်ဆိုးရင်း ကုန်သွားတဲ့ စက္ကန့်တိုင်း
05:13
you are just feeding your addiction,
98
301432
2140
သင့်စွဲလန်းမှုကို မီးထိုးနေတာပဲ၊
05:15
deepening your emotional pain
99
303596
1790
စိတ်ပိုင်းနာကျင်မှုကို နက်ရှိုင်းစေကာ
05:17
and complicating your recovery.
100
305410
1759
သက်သာမှုကို ရှုပ်ထွေးနေစေတယ်။
05:20
Getting over heartbreak is not a journey.
101
308907
2787
အသည်းကွဲတာ လွန်မြောက်ခြင်းက
ခရီးတစ်ခုမဟုတ်ဘူး၊
ခရီးတစ်ခုမဟုတ်ဘူး၊
05:23
It's a fight, and your reason
is your strongest weapon.
is your strongest weapon.
102
311718
4168
ဒါဟာ တိုက်ပွဲတစ်ပွဲ၊ သင့်အကြောင်းပြချက်ဟာ
သင့်ရဲ့ အပြင်းဆုံးလက်နက်ပါ။
သင့်ရဲ့ အပြင်းဆုံးလက်နက်ပါ။
05:27
There is no breakup explanation
that's going to feel satisfying.
that's going to feel satisfying.
103
315910
3794
ကျေနပ်လောက်မယ့် ခွာပြဲတဲ့
ရှင်းလင်းချက်မရှိဘူး။
ရှင်းလင်းချက်မရှိဘူး။
05:31
No rationale can take away
the pain you feel.
the pain you feel.
104
319728
2839
ခံစားရတဲ့နာကျင်မှုကို
ဖယ်ရှားနိုင်တဲ့ အကြောင်းပြချက်မရှိဘူး
ဖယ်ရှားနိုင်တဲ့ အကြောင်းပြချက်မရှိဘူး
05:34
So don't search for one,
don't wait for one,
don't wait for one,
105
322591
2660
ဒီတော့ တစ်ခုမှ မရှာပါနဲ့၊
တစ်ခုမှ စောင့်မနေပါနဲ့။
တစ်ခုမှ စောင့်မနေပါနဲ့။
05:37
just accept the one you were offered
or make up one yourself
or make up one yourself
106
325275
3049
သင်ရတဲ့တစ်ခုကို လက်ခံရုံ
(သို့) ကိုယ်တိုင်တစ်ခု ဖန်တီးပြီး
(သို့) ကိုယ်တိုင်တစ်ခု ဖန်တီးပြီး
05:40
and then put the question to rest,
107
328348
1920
မေးခွန်းကို အနားပေးလိုက်ပါ၊
05:42
because you need that closure
to resist the addiction.
to resist the addiction.
108
330292
3120
အကြောင်းက စွဲလန်းမှုကို တွန်းလှန်ဖို့
ပိတ်သိမ်းမှုလိုတာကြောင့်ပါ။
ပိတ်သိမ်းမှုလိုတာကြောင့်ပါ။
05:46
And you need something else as well:
109
334857
2545
အခြားတစ်ခု လိုရင်လည်း
05:50
you have to be willing to let go,
110
338437
2396
စွန့်လွှတ်လို စိတ်ရှိဖို့၊
05:53
to accept that it's over.
111
341629
1916
ဒါဟာ ပြီးသွားပြီလို့ လက်ခံဖို့လိုတယ်။
05:56
Otherwise, your mind
will feed on your hope
will feed on your hope
112
344281
2564
အဲလိုမဟုတ်ရင် သင့်စိတ်က
သင့်မျှော်လင့်ချက်ကို စားပြီး
သင့်မျှော်လင့်ချက်ကို စားပြီး
05:58
and set you back.
113
346869
1288
သင့်ကို ကြန့်ကြာစေလိမ့်မယ်။
06:01
Hope can be incredibly destructive
when your heart is broken.
when your heart is broken.
114
349543
3960
အသည်းကွဲတဲ့အခါ မျှော်လင့်ချက်ဆိုတာက
မယုံနိုင်အောင် ဖျက်လိုဖျက်စီးလုပ်နိုင်တယ်။
မယုံနိုင်အောင် ဖျက်လိုဖျက်စီးလုပ်နိုင်တယ်။
06:07
Heartbreak is a master manipulator.
115
355278
3003
အသည်းကွဲတာဟာ ကြိုးကိုင်ခြယ်လှယ်သူ
ဆရာတစ်ဆူပါ။
ဆရာတစ်ဆူပါ။
06:10
The ease with which it gets our mind
to do the absolute opposite
to do the absolute opposite
116
358305
3653
သက်သာစေဖို့ ကျွန်တော်တို့လိုတာရဲ့
လုံးဝဆန့်ကျင်ဖက်လုပ်ဖို့
လုံးဝဆန့်ကျင်ဖက်လုပ်ဖို့
06:13
of what we need in order to recover
117
361982
2026
ကျွန်တော်တို့ စိတ်ကို သက်သာစေတာက
06:16
is remarkable.
118
364032
1221
မှတ်သားဖွယ်ရာပါ။
06:17
One of the most common tendencies
we have when our heart is broken
we have when our heart is broken
119
365908
3890
အသည်းကွဲတဲ့အခါ ကျွန်တော်တို့မှာ ရှိတဲ့
အဖြစ်တတ်ဆုံးတစ်ခုက
အဖြစ်တတ်ဆုံးတစ်ခုက
06:21
is to idealize the person who broke it.
120
369822
2197
အသည်းခွဲတဲ့လူကို အမွမ်းတင်ကြတာပါ။
06:24
We spend hours remembering their smile,
121
372741
2931
သူတို့ရဲ့အပြုံး၊ ကိုယ်ကို ဘယ်လိုဘယ်လောက်
ခံစားရအောင်လုပ်တာ
ခံစားရအောင်လုပ်တာ
06:27
how great they made us feel,
122
375696
2142
တောင်ပေါ်ကိုတက်ပြီး ကြယ်တွေအောက်မှာ
06:29
that time we hiked up the mountain
and made love under the stars.
and made love under the stars.
123
377862
4295
ချစ်တင်းနှောခဲ့တဲအချိန်ကို
နာရီများစွာ အကုန်ခံ အမှတ်ရတာပါ။
နာရီများစွာ အကုန်ခံ အမှတ်ရတာပါ။
06:34
All that does is make our loss
feel more painful.
feel more painful.
124
382909
3624
လုပ်တာအားလုံးက ကိုယ့်ကို ဆုံးရှုံးစေပြီး
ပိုနာကျင်အောင် လုပ်တာပါ။
ပိုနာကျင်အောင် လုပ်တာပါ။
06:38
We know that.
125
386937
1256
ဒါကို ကျွန်တော်တို့ သိတယ်။
06:40
Yet we still allow our mind to cycle
through one greatest hit after another,
through one greatest hit after another,
126
388217
4898
ရှိသေးတာက အပြင်းဆုံး ထိချက် တစ်ခုပြီးတစ်ခု
ကိုဖြတ်ပြီး လှည့်ဖို့ စိတ်ကို ခွင့်ပြုဆဲပါ
ကိုဖြတ်ပြီး လှည့်ဖို့ စိတ်ကို ခွင့်ပြုဆဲပါ
06:45
like we were being held hostage by our own
passive-aggressive Spotify playlist.
passive-aggressive Spotify playlist.
127
393139
4598
ကိုယ့်ကိုယ်ပိုင် ပြုသမျှနုရတဲ့ Spotify
သီချင်းစာရင်းရဲ့ ဖမ်းဆီးတာ ခံရသလိုပေါ့။
သီချင်းစာရင်းရဲ့ ဖမ်းဆီးတာ ခံရသလိုပေါ့။
06:49
(Laughter)
128
397761
2356
(ရယ်သံများ)
06:54
Heartbreak will make those thoughts
pop into your mind.
pop into your mind.
129
402022
3050
အသည်းကွဲတာဟာ ဒီအတွေးတွေ
စိတ်ထဲမှာ ပေါ်အောင်လုပ်လိမ့်မယ်။
စိတ်ထဲမှာ ပေါ်အောင်လုပ်လိမ့်မယ်။
06:57
And so to avoid idealizing,
you have to balance them out
you have to balance them out
130
405096
3806
ဒီတော့ အမွမ်းတင်တာရှောင်ဖို့
သူတို့ရဲ့ အပြုံးတင်မက မျက်မှောင်ကြုတ်တာ၊
သူတို့ရဲ့ အပြုံးတင်မက မျက်မှောင်ကြုတ်တာ၊
07:00
by remembering their frown,
not just their smile,
not just their smile,
131
408926
3113
သင့်ကို မကောင်းအောင်လုပ်တာပါ
သတိရခြင်းနဲ့
သတိရခြင်းနဲ့
07:04
how bad they made you feel,
132
412426
2117
ဒါတွေကို ဟန်ချက်ညီအောင်ထားဖို့လိုတယ်။
07:06
the fact that after the lovemaking,
you got lost coming down the mountain,
you got lost coming down the mountain,
133
414567
3662
ချစ်တင်းနှောတယ်ဆိုတဲ့အချက်က
တောင်ပေါ်က ဆင်းအလာမှာ ပျောက်ပြီး
တောင်ပေါ်က ဆင်းအလာမှာ ပျောက်ပြီး
07:10
argued like crazy
and didn't speak for two days.
and didn't speak for two days.
134
418253
2719
အရူးလို့ စကားများကာ
နှစ်ရက်လောက် စကားမပြောခဲ့တာကိုလေ။
နှစ်ရက်လောက် စကားမပြောခဲ့တာကိုလေ။
07:14
What I tell my patients
is to compile an exhaustive list
is to compile an exhaustive list
135
422417
4231
ကျွန်တော့ လူနာတွေကို ပြောတာက
ဒီလူက ကိုယ့်အတွက် အမှားလုပ်တာတွေအားလုံး
ဒီလူက ကိုယ့်အတွက် အမှားလုပ်တာတွေအားလုံး
07:18
of all the ways
the person was wrong for you,
the person was wrong for you,
136
426672
2397
မကောင်းတဲ့ အရည်အသွေးတွေ၊
မုန်းစရာတွေကို
မုန်းစရာတွေကို
07:21
all the bad qualities, all the pet peeves,
137
429093
2488
ပြည့်စုံတဲ့ စာရင်းတစ်ခုပြုစုပြီး
07:23
and then keep it on your phone.
138
431605
2368
ဖုန်းမှာ တင်ထားဖို့ပါ။
07:25
(Laughter)
139
433997
1043
(ရယ်သံများ)
07:27
And once you have your list,
140
435496
1655
စာရင်းရှိပြီဆိုတာနဲ့
07:29
you have to use it.
141
437175
1245
ဒါကို အသုံးပြုဖို့လိုတယ်။
07:30
When I hear even a hint of idealizing
142
438970
2619
အမွှမ်းတင်တဲ့ အရိပ်အမြွက်တစ်ခု
07:33
or the faintest whiff
of nostalgia in a session,
of nostalgia in a session,
143
441613
3093
(သို့ ) ကဏ္ဍတစ်ခုမှာ အလွမ်းသယ်တာရဲ့
အငွေ့အသက်လေး ကြားတာတောင်
အငွေ့အသက်လေး ကြားတာတောင်
07:36
I go, "Phone, please."
144
444730
1984
ကျွန်တော်ကတော့ "ဖုန်းပေးစမ်းပါ"
07:38
(Laughter)
145
446738
1821
(ရယ်သံများ)
07:41
Your mind will try to tell you
they were perfect.
they were perfect.
146
449098
2518
ဒါတွေဟာ ပြီးပြည့်စုံတာလို့
စိတ်က ကြိုးစားပြောလိမ့်မယ်။
စိတ်က ကြိုးစားပြောလိမ့်မယ်။
07:43
But they were not,
and neither was the relationship.
and neither was the relationship.
147
451640
2715
ဒါပေမဲ့ ဒါတွေက မဟုတ်ဘူး၊
ချစ်သံယောဇဉ်ဆိုတာရော မဟုတ်ဘူး။
ချစ်သံယောဇဉ်ဆိုတာရော မဟုတ်ဘူး။
07:46
And if you want to get over them,
you have to remind yourself of that,
you have to remind yourself of that,
148
454379
3837
ဒါတွေကို ကျော်လွန်ချင်ရင်
ဒါကို မကြာခဏ မိမိကိုယ်ကို
ဒါကို မကြာခဏ မိမိကိုယ်ကို
07:50
frequently.
149
458240
1182
သတိပေးနေဖို့လိုတယ်။
07:52
None of us is immune to heartbreak.
150
460361
2590
ကျွန်တော်တို့တစ်ယောက်မှ အသည်းကွဲတာကို
ခံနိုင်ရည်မရှိဘူး
ခံနိုင်ရည်မရှိဘူး
07:55
My patient Miguel was a 56-year-old
senior executive in a software company.
senior executive in a software company.
151
463689
5053
ကျွန်တော့လူနာ Miguel က ၅၆ နှစ်၊ ဆော့ဖ်ဝဲ
ကုမ္ပဏီက အကြီးတန်းအလုပ်အမှုဆောင်ပါ။
ကုမ္ပဏီက အကြီးတန်းအလုပ်အမှုဆောင်ပါ။
08:01
Five years after his wife died,
152
469208
2297
သူ့ဇနီးဆုံးပြီး ငါးနှစ်အကြာမှာ
08:03
he finally felt ready
to start dating again.
to start dating again.
153
471529
2629
ပြန်ပြီး ချိန်းတွေ့ဖို့ အသင့်ဖြစ်ခဲ့တယ်။
08:06
He soon met Sharon,
154
474654
1238
မကြာခင် Sharon နဲ့ ဆုံကာ
08:07
and a whirlwind romance ensued.
155
475916
2529
လျှပ်တစ်ပြက်အချစ် ဖြစ်ပေါ်ခဲ့တယ်။
08:10
They introduced each other
to their adult children after one month,
to their adult children after one month,
156
478469
3410
တစ်လအကြာမှာ သူတို့ရဲ့ လူကြီးအရွယ်
ကလေးတွေကို အချင်းချင်း မိတ်ဆက်ပေးပြီး
ကလေးတွေကို အချင်းချင်း မိတ်ဆက်ပေးပြီး
08:13
and they moved in together after two.
157
481903
2505
နှစ်လအကြာမှာ အတူတူ ပြောင်းနေခဲ့တယ်။
08:16
When middle-aged people date,
they don't mess around.
they don't mess around.
158
484865
2691
လူလတ်ပိုင်းအရွယ်တွေချိန်းတွေ့တော့
ဗရုတ်မကျကြပါဘူး။
ဗရုတ်မကျကြပါဘူး။
08:20
It's like "Love, Actually"
meets "The Fast and the Furious."
meets "The Fast and the Furious."
159
488405
3273
ဒါက "တကယ့် အချစ်"က
" ကမူးရှူးထိုး" ကိုဆုံတော့တာပေါ့။
" ကမူးရှူးထိုး" ကိုဆုံတော့တာပေါ့။
08:23
(Laughter)
160
491702
1562
(ရယ်သံများ)
08:26
Miguel was happier
than he had been in years.
than he had been in years.
161
494495
2568
Miguel ဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ နှစ်တွေကထက်
ပိုပျော်ခဲ့တယ်။
ပိုပျော်ခဲ့တယ်။
08:29
But the night before
their first anniversary,
their first anniversary,
162
497539
2754
ဒါပေမဲ့ ပထမနှစ်ပတ်လည် မတိုင်ခင် ညမှာတော့
08:32
Sharon left him.
163
500317
1323
Sharon က သူ့ကိုထားပစ်ခဲ့တယ်
08:34
She had decided to move to the West Coast
to be closer to her children,
to be closer to her children,
164
502169
3969
သူမရဲ့ ကလေးတွေနဲ့ ပိုနီးတဲ့ West Coast ကို
ပြောင်းဖို့ ဆုံးဖြတ်ခဲ့ပြီး
ပြောင်းဖို့ ဆုံးဖြတ်ခဲ့ပြီး
08:38
and she didn't want
a long-distance relationship.
a long-distance relationship.
165
506162
2449
ခရီးဝေးလှတဲ့ ချစ်သံယောဇဉ်ကို
သူမ မလိုချင်ခဲ့ဘူး။
သူမ မလိုချင်ခဲ့ဘူး။
08:41
Miguel was totally blindsided
and utterly devastated.
and utterly devastated.
166
509404
4763
Miguel ဟာ ကျိုးကြောင်းမမြင်တော့ပဲ
ယူကြုံးမရဖြစ်ခဲ့တယ်။
ယူကြုံးမရဖြစ်ခဲ့တယ်။
08:46
He barely functioned at work
for many, many months,
for many, many months,
167
514660
2945
လများစွာ အလုပ်မှာ လုပ်နိုင်ရုံသာ
လုပ်နိုင်ခဲ့ပြီး
လုပ်နိုင်ခဲ့ပြီး
08:49
and he almost lost his job as a result.
168
517629
2496
အကျိုးဆက်အဖြစ် အလုပ်ပြုတ်
လုနီးပါးဖြစ်ခဲ့တယ်။
လုနီးပါးဖြစ်ခဲ့တယ်။
08:52
Another consequence of heartbreak
is that feeling alone and in pain
is that feeling alone and in pain
169
520804
3815
အသည်းကွဲတာရဲ့ နောက်ထပ်အကျိုးဆက်က
အထီးကျန်မှုနဲ့ နာကျင်မှုဟာ
အထီးကျန်မှုနဲ့ နာကျင်မှုဟာ
08:56
can significantly impair
our intellectual functioning,
our intellectual functioning,
170
524643
3055
ဉာဏ်ရည်ပိုင်းဆိုင်ရာ လုပ်ဆောင်မှုကို
သိသာစွာ ထိခိုက်နိုင်တာပါ၊
သိသာစွာ ထိခိုက်နိုင်တာပါ၊
08:59
especially when performing complex tasks
involving logic and reasoning.
involving logic and reasoning.
171
527722
4772
အထူးသဖြင့် တွေးခေါ်မှု၊နှိုင်းချင့်မှုတွေ
ပါတဲ့ ရှုပ်ထွေးတဲ့ အလုပ်တွေ လုပ်တဲ့အခါပါ။
ပါတဲ့ ရှုပ်ထွေးတဲ့ အလုပ်တွေ လုပ်တဲ့အခါပါ။
09:04
It temporarily lowers our IQ.
172
532518
2312
ဉာဏ်ရည်ပြကိန်းကို ယာယီ ကျဆင်းစေပါတယ်။
09:08
But it wasn't just the intensity
of Miguel's grief
of Miguel's grief
173
536535
3207
ဒါပေမဲ့ ဒါဟာ သူ့ဝန်ထမ်းတွကို
စိတ်ရှုပ်ထွေးစေတဲ့ Miguel ရဲ့
စိတ်ရှုပ်ထွေးစေတဲ့ Miguel ရဲ့
09:11
that confused his employers;
174
539766
1895
ပူဆွေးမှုရဲ့ပြင်းပြမှုသာ မဟုတ်ဘူး၊
09:13
it was the duration.
175
541685
1460
ဒါက ကြာချိန်ပါ။
09:15
Miguel was confused by this as well
176
543986
2280
Miguel လည်း ဒါကနေ စိတ်ရှုပ်ထွေးပြီး
09:18
and really quite embarrassed by it.
177
546290
1756
အတော်လေးလည်း ရှက်မိပါတယ်။
09:20
"What's wrong with me?"
he asked me in our session.
he asked me in our session.
178
548519
2597
"ကျွန်တော် ဘာ မှားလို့လဲ"လို့
ကျွန်တော့ကို မေးခဲ့တယ်
ကျွန်တော့ကို မေးခဲ့တယ်
09:23
"What adult spends almost a year
getting over a one-year relationship?"
getting over a one-year relationship?"
179
551140
3962
"တစ်နှစ် သံယောဇဉ်ကို ပြီးပြတ်ဖို့
လူကြီးတွေကို ဘာက တစ်နှစ်နီးပါးကြာစေတာလဲ"
လူကြီးတွေကို ဘာက တစ်နှစ်နီးပါးကြာစေတာလဲ"
09:27
Actually, many do.
180
555804
2225
တကယ်က အများအပြား ကြာကြပါတယ်။
09:31
Heartbreak shares all the hallmarks
of traditional loss and grief:
of traditional loss and grief:
181
559053
4488
အသည်းကွဲတာမှာ အစဉ်အလာ ဆုံးရှုံးမှုနဲ့
ကြေကွဲမှုရဲ့ ဝိသေသလက္ခဏာအားလုံး တူညီပါတယ်။
ကြေကွဲမှုရဲ့ ဝိသေသလက္ခဏာအားလုံး တူညီပါတယ်။
09:36
insomnia, intrusive thoughts,
182
564068
2444
အိပ်မပျော်မှု၊ အနှောက်အယှက်ဖြစ်တဲ့
အတွေးတွေ၊
အတွေးတွေ၊
09:38
immune system dysfunction.
183
566536
1953
ခုခံမှုစနစ် ကမောက်ကမဖြစ်မှုပါ။
09:40
Forty percent of people experience
clinically measurable depression.
clinically measurable depression.
184
568513
4029
လူတွေရဲ့ ၄၀ % ဟာ ဆေးပညာအရ
တိုင်းတာနိုင်တဲ့ စိတ်ကျမှု ခံစားရပါတယ်။
တိုင်းတာနိုင်တဲ့ စိတ်ကျမှု ခံစားရပါတယ်။
09:45
Heartbreak is a complex
psychological injury.
psychological injury.
185
573702
3330
အသည်းကွဲတာဟာ ရှုပ်ထွေးတဲ စိတ်ပိုင်း
ဆိုင်ရာ ဒဏ်ရာတစ်ခုပါ။
ဆိုင်ရာ ဒဏ်ရာတစ်ခုပါ။
09:49
It impacts us in a multitude of ways.
186
577056
2641
နည်းလမ်းများစွာနဲ့
ကျွန်တော်တို့ကို သက်ရောက်ပါတယ်။
ကျွန်တော်တို့ကို သက်ရောက်ပါတယ်။
09:52
For example, Sharon was both very social
187
580174
2699
ဥပမာ Sharon ဟာ အလွန် လူမှုရေးရှိပြီး
09:55
and very active.
188
583405
1382
အလွန် တက်ကြွသူပါ။
09:56
She had dinners at the house every week.
189
584811
2590
သီတင်ပတ်တိုင်း အိမ်မှာ
ညစာစားပွဲတွေ ရှိခဲ့တယ်။
ညစာစားပွဲတွေ ရှိခဲ့တယ်။
09:59
She and Miguel went on camping trips
with other couples.
with other couples.
190
587425
3019
သူမနဲ့ Miguel ဟာ အခြားစုံတွဲတွေနဲ့
တောစခန်း ထွက်ခဲ့တယ်။
တောစခန်း ထွက်ခဲ့တယ်။
10:02
Although Miguel was not religious,
191
590468
1893
Miguel ဟာ ဘာသာရေးသမား မဟုတ်ပေမဲ့
10:04
he accompanied Sharon
to church every Sunday,
to church every Sunday,
192
592385
2178
Sharon နဲ့တနင်္ဂနွေတိုင်း
ဘုရားကျောင်းလိုက်တယ်
ဘုရားကျောင်းလိုက်တယ်
10:06
where he was welcomed
into the congregation.
into the congregation.
193
594587
2287
အဲဒီမှာ သူဟာ ဝတ်ပြုမှုထဲမှာ
ကြိုဆိုခံရတယ်။
ကြိုဆိုခံရတယ်။
10:09
Miguel didn't just lose his girlfriend;
194
597850
1941
Miguel ဟာ ချစ်သူတင် ဆုံးရှုံးတာမဟုတ်ပဲ
10:12
he lost his entire social life,
195
600240
2761
လူမှုဘဝတစ်ခုလုံး Sharon ရဲ့ ဘုရားကျောင်းက
10:15
the supportive community
of Sharon's church.
of Sharon's church.
196
603025
2438
ပံ့ပိုးပေးတဲ့ အစုအဝေးကိုပါ
ဆုံးရှုံးခဲ့တာပါ။
ဆုံးရှုံးခဲ့တာပါ။
10:17
He lost his identity as a couple.
197
605487
2130
စုံတွဲဆိုတဲ့ သူ့ရဲ့လက္ခဏာ
ဆုံးရှုံးခဲ့တာပါ။
ဆုံးရှုံးခဲ့တာပါ။
10:20
Now, Miguel recognized the breakup
had left this huge void in his life,
had left this huge void in his life,
198
608575
4146
အခု Miguel ဟာ လမ်းခွဲခြင်းက သူ့ဘဝမှာ
ဒီဟာကွက်ကြီး ထားခဲ့တာကို အသိအမှတ်ပြုပေမဲ့
ဒီဟာကွက်ကြီး ထားခဲ့တာကို အသိအမှတ်ပြုပေမဲ့
10:24
but what he failed to recognize
199
612745
2761
သူအသိအမှတ် မပြုမိတာက
10:27
is that it left far more than just one.
200
615530
2377
ဒါဟာ တစ်ခုထက် အများကြီးပိုပြီး
ထားခဲ့တာကိုပါ။
ထားခဲ့တာကိုပါ။
10:30
And that is crucial,
201
618670
1310
ဒါက အရေးကြီးတဲ့အကြောင်းက
10:32
not just because it explains
why heartbreak could be so devastating,
why heartbreak could be so devastating,
202
620491
4985
အသည်းကွဲတာဟာ ယူကျုံးမရ
ဖြစ်စေနိုင်တာတင်မကပဲ
ဖြစ်စေနိုင်တာတင်မကပဲ
10:37
but because it tells us how to heal.
203
625500
2155
ကုစားနည်းကိုပါကျွန်တော်တို့ကို
ပြောပြလို့ပါ။
ပြောပြလို့ပါ။
10:40
To fix your broken heart,
204
628934
2145
အသည်းကွဲတာကို ပြင်ဆင်ဖို့
10:43
you have to identify these voids
in your life and fill them,
in your life and fill them,
205
631103
3859
သင့်ဘဝထဲက ဒီဟာကွက်တွေကိုရှာပြီး
ဖြည့်ဖို့လိုပါတယ်၊
ဖြည့်ဖို့လိုပါတယ်၊
10:46
and I mean all of them.
206
634986
1577
အကုန်လုံးကို ပြောတာနော်။
10:48
The voids in your identity:
207
636587
1729
သင့်စရိုက်လက္ခဏာထဲက ဟာကွက်တွေက
10:50
you have to reestablish who you are
and what your life is about.
and what your life is about.
208
638340
3648
သင်ဘယ်သူဆိုတာနဲ့ သင့်ဘဝက ဘာဆိုတာကို
ပြန်လည်တည်ဆောက်ဖို့လိုတယ်။
ပြန်လည်တည်ဆောက်ဖို့လိုတယ်။
10:54
The voids in your social life,
209
642012
1712
သင့်လူမှုဘဝ ဟာကွက်တွေက
10:55
the missing activities,
even the empty spaces on the wall
even the empty spaces on the wall
210
643748
3076
ပျောက်နေတဲ့ လုပ်ဆောင်မှုတွေ၊
ရုပ်ပုံတွေ ချိတ်ထားဖူးတဲ့
ရုပ်ပုံတွေ ချိတ်ထားဖူးတဲ့
10:58
where pictures used to hang.
211
646848
1590
နံရံပေါ်က နေရာလပ်တွေတောင်ပါ။
11:01
But none of that will do any good
212
649339
1796
ဒါပေမဲ့ သင့်ကို နှောင့်နှေးနိုင်စေတဲ့
11:03
unless you prevent the mistakes
that can set you back,
that can set you back,
213
651159
3247
အမှားတွေကို မတားဆီးရင်တော့
ဒီတစ်ခုမှ ကောင်းကျိုးပေးမှာ မဟုတ်ဘူး။
ဒီတစ်ခုမှ ကောင်းကျိုးပေးမှာ မဟုတ်ဘူး။
11:06
the unnecessary searches for explanations,
214
654430
2976
ရှင်းလင်းချက်တွေအတွက်
မလိုအပ်တဲ့ ရှာဖွေမှုတွေ၊
မလိုအပ်တဲ့ ရှာဖွေမှုတွေ၊
11:09
idealizing your ex instead of focusing
on how they were wrong for you,
on how they were wrong for you,
215
657430
4207
အဆက်ဟောင်းက သင့်ကို မှားယွင်းခဲ့တာတွေကို
အာရုံစိုက်မယ့်အစား အမွှမ်းတင်နေတာတွေ၊
အာရုံစိုက်မယ့်အစား အမွှမ်းတင်နေတာတွေ၊
11:13
indulging thoughts and behaviors
that still give them a starring role
that still give them a starring role
216
661661
3821
ဇာတ်ရံတောင်မဖြစ်သင့်တဲ့
သင့်ဘဝရဲ့ ဒီနောက်တစ်ခန်းမှာ
သင့်ဘဝရဲ့ ဒီနောက်တစ်ခန်းမှာ
11:17
in this next chapter of your life
217
665506
1611
သူတို့ကို အဓိက နေရာကို ပေးနေမယ့်
11:19
when they shouldn't be an extra.
218
667141
1542
အလိုလိုက်တဲ့အတွေး၊ အပြုအမူတွေပါ။
11:22
Getting over heartbreak is hard,
219
670548
2319
အသည်းကွဲတာကို ကျော်လွန်ခြင်းက
ခက်ခဲတယ်ဆိုပေမဲ့
ခက်ခဲတယ်ဆိုပေမဲ့
11:24
but if you refuse to be misled
by your mind and you take steps to heal,
by your mind and you take steps to heal,
220
672891
4464
သင့်စိတ်က လှည့်စားတာကို ငြင်းဆိုပြီး
ကုစားဖို့ ခြေလှမ်းတွေ လှမ်းလိုက်ရင်
ကုစားဖို့ ခြေလှမ်းတွေ လှမ်းလိုက်ရင်
11:29
you can significantly minimize
your suffering.
your suffering.
221
677379
2675
သင့်ဝေဒနာကို သိသာစွာ
နည်းပါးအောင် လုပ်နိုင်ပါတယ်။
နည်းပါးအောင် လုပ်နိုင်ပါတယ်။
11:32
And it won't just be you
who benefit from that.
who benefit from that.
222
680078
2420
ဒီကနေ အကျိုးရှိတာက သင်ပဲ မဟုတ်ပါဘူး။
11:34
You'll be more present with your friends,
223
682522
2055
သင့်မိတ်ဆွေတွေနဲ့ အတူပိုရှိပြီး
11:36
more engaged with your family,
224
684601
2214
သင့်မိသားစုနဲ့ ပိုဆက်စပ်မိလိမ့်မယ်၊
11:39
not to mention the billions of dollars
of compromised productivity
of compromised productivity
225
687236
3803
ရှောင်လွှဲနိုင်တဲ့ အလုပ်ခွင်ထဲက
ညှိယူထားတဲ့ ဖြစ်ထွန်းမှုရဲ့
ညှိယူထားတဲ့ ဖြစ်ထွန်းမှုရဲ့
11:43
in the workplace that could be avoided.
226
691063
2093
ဘီလီယံချီတဲ့ ဒေါ်လာတွေ မပါသေးဘူးနော်။
11:46
So if you know someone who is heartbroken,
227
694451
2290
ဒီတော့ အသည်းကွဲနေတဲ့ လူတစ်ဦးကို
သင်သိတယ်ဆိုရင်
သင်သိတယ်ဆိုရင်
11:49
have compassion,
228
697273
1559
စာနာစိတ်ထားပါ၊
11:50
because social support has been found
to be important for their recovery.
to be important for their recovery.
229
698856
3750
အကြောင်းက လူမှုရေး ပံ့ပိုးမှုဟာ ပြန်လည်
သက်သာဖို့ အရေးပါတယ်လို့ တွေ့ထားလို့ပါ။
သက်သာဖို့ အရေးပါတယ်လို့ တွေ့ထားလို့ပါ။
11:55
And have patience,
230
703293
1258
ပြီတော့ သည်းခံစိတ်ထားပါ
11:57
because it's going to take them longer
to move on than you think it should.
to move on than you think it should.
231
705082
3730
အကြောင်းက ဖြစ်သင့်တယ်လို့ သင်ထင်တာထက်
ရှေ့ဆက်ဖို့ အချိန်ပိုကြာမှာမို့ပါ။
ရှေ့ဆက်ဖို့ အချိန်ပိုကြာမှာမို့ပါ။
12:01
And if you're hurting,
232
709646
1228
သင်ဟာ နာကျင်နေရင်
12:03
know this:
233
711732
1183
ဒါကို သိလိုက်ပါ၊
12:05
it's difficult, it is a battle
within your own mind,
within your own mind,
234
713335
3090
ဒါဟာ ခက်ခဲတယ်၊ သင့်စိတ်အတွင်းက
တိုက်ပွဲတစ်ခုဖြစ်ပြီး
တိုက်ပွဲတစ်ခုဖြစ်ပြီး
12:08
and you have to be diligent to win.
235
716449
2200
နိုင်ဖို့ လုံ့လစိုက်ဖို့လိုတယ်။
12:10
But you do have weapons.
236
718673
1805
ဒါပေမဲ့ လက်နက်တွေ
သင့်မှာရှိတယ်လေ၊
သင့်မှာရှိတယ်လေ၊
12:12
You can fight.
237
720502
1270
သင်တိုက်နိုင်ပါတယ်၊
12:14
And you will heal.
238
722200
1656
ပြီးတော့ ပျောက်ကင်းသွားမယ်။
12:16
Thank you.
239
724631
1189
ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။
12:17
(Applause)
240
725844
3917
(လက်ခုပ်သံများ)
ABOUT THE SPEAKER
Guy Winch - Psychologist, authorGuy Winch asks us to take our emotional health as seriously as we take our physical health -- and explores how to heal from common heartaches.
Why you should listen
Guy Winch is a licensed psychologist who works with individuals, couples and families. As an advocate for psychological health, he has spent the last two decades adapting the findings of scientific studies into tools his patients, readers and audience members can use to enhance and maintain their mental health. As an identical twin with a keen eye for any signs of favoritism, he believes we need to practice emotional hygiene with the same diligence with which we practice personal and dental hygiene.
His recent book, Emotional First Aid: Healing Rejection, Guilt, Failure, and Other Everyday Hurts, has been translated in 24 languages. He writes the popular "Squeaky Wheel Blog" on PsychologyToday.com, and he is the author of The Squeaky Wheel: Complaining the Right Way to Get Results, Improve Your Relationships and Enhance Self-Esteem. His new book, How to Fix a Broken Heart, was published by TED Books/Simon & Schuster in 2017. He has also dabbled in stand-up comedy.
Guy Winch | Speaker | TED.com