TEDWomen 2017
Anushka Naiknaware: A teen scientist's invention to help wounds heal
Anushka Naiknaware: Genç bilim insanının yaraların iyileşmesine yarayan buluşu
Filmed:
Readability: 4.4
1,515,816 views
Garajında çalışan Anushka Naiknaware, 13 yaşında iken Google Bilim Fuarı'nın en genç kazananı olmasını sağlayan yara iyileşmesini izleyen bir sensör tasarladı. Onun bu akıllı buluşu, daha önceden diyabet gibi bir rahatsızlığı olduğu için tam anlamıyla iyileşmeyen ve dünya çapında tıbbi maliyetlerine milyarlarca dolar harcanan kronik yaralarla küresel mücadeleyi ele alıyor. Naiknaware'e, "akıllı bandaj"ın nasıl çalıştığını ve fark yaratmaları için başkalarına nasıl ilham verdiğini anlatıyor.
Anushka Naiknaware - Scientist
In 2016, at age 13, Anushka Naiknaware was the youngest winner of the Google Science Fair, with her invention of a clever new bandage that tells caregivers when it needs to be changed. Full bio
In 2016, at age 13, Anushka Naiknaware was the youngest winner of the Google Science Fair, with her invention of a clever new bandage that tells caregivers when it needs to be changed. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
Ever since I was a young girl,
I was always fascinated --
I was always fascinated --
0
841
3468
Küçük bir kız olduğumdan beri
beni büyülemiştir
beni büyülemiştir
00:16
(Laughter)
1
4333
1157
(Gülüşmeler)
00:17
Oh!
2
5514
1151
Oh!
00:18
(Laughter)
3
6689
2100
(Gülüşmeler)
00:21
OK, I meant younger and more short.
4
9149
2334
Tamam, daha genç, kısa olduğum
zamanlardan bahsediyorum.
zamanlardan bahsediyorum.
00:23
(Laughter)
5
11507
1173
(Gülüşmeler)
00:24
If that's possible to imagine.
6
12704
2000
Eğer hayal etmesi mümkünse.
00:27
But ever since I was a young girl,
7
15101
2071
Ama genç bir kız olduğumdan beri,
00:29
I was always fascinated with how
the world worked exactly how it did.
the world worked exactly how it did.
8
17196
4540
dünyanın olduğu gibi çalışması
beni hep çok büyüledi.
beni hep çok büyüledi.
00:34
So this, very early on,
9
22403
2468
Yani, bu beni erkenden
00:36
led me to the fields
of mathematics and chemistry.
of mathematics and chemistry.
10
24895
3400
matematik ve kimya
alanlarına itti.
alanlarına itti.
00:41
I would keep going further and further,
and as I kept going,
and as I kept going,
11
29481
3747
İleriye, daha ileriye gittim
ve gittikçe fark ettim ki
ve gittikçe fark ettim ki
00:45
I realized that all the fields
of science are interconnected.
of science are interconnected.
12
33252
3375
bütün bilim dalları
birbiriyle bağlantılı.
birbiriyle bağlantılı.
00:48
And without one, the others
have little or no value.
have little or no value.
13
36950
3992
Ve birisi olmadan diğerlerinin
ya değeri yok ya da çok az var.
ya değeri yok ya da çok az var.
00:54
So, inspired by Marie Curie
and my local science museum,
and my local science museum,
14
42188
4142
Bu yüzden, Marie Curie ile yerel bilim
müzesinden ilham alarak
müzesinden ilham alarak
00:58
I decided to start asking
these questions myself
these questions myself
15
46354
3295
kendime bu soruları sormaya
karar verdim ve
karar verdim ve
01:01
and engage in my own independent research,
16
49673
2825
garajım ya da yatak odam dahil
her nerede olursa olsun
her nerede olursa olsun
01:04
whether it be out
of my garage or my bedroom.
of my garage or my bedroom.
17
52522
2703
kendi bağımsız araştırmamla
ilgilenmeye başladım.
ilgilenmeye başladım.
01:08
I started reading journal papers,
18
56367
2040
Dergi yazılarını okumaya,
01:10
started doing science competitions,
19
58431
2277
bilim yarışmaları hazırlamaya,
01:12
started participating in science fairs,
20
60732
2857
bilim fuarlarında yer almaya başladım;
01:15
doing anything I could
21
63613
1876
özellikle istediğim bilgiye
ulaşmak için
ulaşmak için
01:17
to get the knowledge
that I so desperately wanted.
that I so desperately wanted.
22
65513
2889
yapabileceğim her şeyi yaptım.
01:21
So while I was studying anatomy
for a competition,
for a competition,
23
69712
4159
Böylece bir yarışma için
anatomiye çalışırken
anatomiye çalışırken
01:25
I came across the topic
of something called chronic wounds.
of something called chronic wounds.
24
73895
4000
kronik yara diye adlandırılan
bir konuya rastladım.
bir konuya rastladım.
01:30
And one thing that stood out
to me was a statistic
to me was a statistic
25
78371
4298
Ve gözüme çarpan şey
bir istatistikti:
bir istatistikti:
01:34
that said that the number of people
in the United States with chronic wounds
in the United States with chronic wounds
26
82693
5090
Amerika'da kronik
yaralara sahip insan sayısı
yaralara sahip insan sayısı
01:39
exceeds the number of people
with breast cancer,
with breast cancer,
27
87807
3580
göğüs kanseri,
kolon kanseri,
kolon kanseri,
01:43
colon cancer, lung cancer
and leukemia, combined.
and leukemia, combined.
28
91411
5310
akciğer kanseri ve lösemiye sahip
insan sayısının toplamından daha fazla.
insan sayısının toplamından daha fazla.
01:49
Hold up.
29
97966
1151
Durun bir dakika.
01:51
So what is a chronic wound?
30
99141
1531
Peki kronik yara ne?
01:52
(Laughter)
31
100696
1151
(Gülüşmeler)
01:53
And why haven't I heard
about a 5K walk for chronic wounds,
about a 5K walk for chronic wounds,
32
101871
3405
Ve neden 5 bin kişilik kronik yara
yürüyüşünü duymadım?
yürüyüşünü duymadım?
01:57
why haven't I even heard
about a chronic wound in general?
about a chronic wound in general?
33
105300
2951
En önemlisi neden kronik
yara diye bir şey duymadım?
yara diye bir şey duymadım?
02:00
(Laughter)
34
108275
2048
(Gülüşmeler)
02:04
So after I got past
those preliminary questions,
those preliminary questions,
35
112387
2968
Bu ön hazırlık sorularını
geçtikten sonra
geçtikten sonra
02:07
and one that I will clarify for you,
36
115379
2293
size şöyle açıklayabilirim;
02:09
a chronic wound is essentially
when someone gets a normal wound,
when someone gets a normal wound,
37
117696
3810
normal bir şekilde yaralanan
insanın yarasının
insanın yarasının
02:13
except it fails to heal normally
38
121530
2658
güç iyileşmesine kronik yara denir.
02:16
because the patient has some kind
of preexisting condition,
of preexisting condition,
39
124212
3738
Genellikle hastanın önceden bir
hastalığı olduğunda oluşur,
hastalığı olduğunda oluşur,
02:19
which in most cases is diabetes.
40
127974
2133
çoğunlukla diyabet gibi.
02:25
So more staggering statistics
were to be found
were to be found
41
133613
3024
Bu araştırmada daha
ileriye gittikçe
ileriye gittikçe
02:28
as I kept going on in this research.
42
136661
2424
çarpıcı bir istatistik buldum:
02:31
In the year 2010 alone,
43
139109
1804
Sadece 2010 yılında
02:32
50 billion dollars were spent worldwide
to treat chronic wounds.
to treat chronic wounds.
44
140937
6439
kronik yaraları tedavi etmek için
dünyada 50 milyon dolar harcanmış.
dünyada 50 milyon dolar harcanmış.
02:39
In addition, it's estimated
that about two percent of the population
that about two percent of the population
45
147950
3468
Ek olarak, tahmin ediliyor ki
insan nüfusunun yüzde 2'sinin
insan nüfusunun yüzde 2'sinin
02:43
will get a chronic wound
at some point in their lifetime.
at some point in their lifetime.
46
151442
2952
hayatının bir döneminde
kronik yarası olacak.
kronik yarası olacak.
02:46
This was absurd.
47
154800
1332
Bu saçma sapandı.
02:49
So as I started doing more research,
48
157244
1747
Bu nedenle daha fazla
araştırmaya başladım,
araştırmaya başladım,
02:51
I found that there was a correlation
49
159015
1721
yaranın içerisindeki
nem oranı ile
nem oranı ile
02:52
between the moisture level
inside a wound dressing
inside a wound dressing
50
160760
2619
yaranın iyileşme seviyesi
arasında
arasında
02:55
and the stage of healing
that the chronic wound would be at.
that the chronic wound would be at.
51
163403
3880
bir ilişki olduğunu buldum.
03:00
So I decided, why don't I design something
52
168069
2588
Yaranın içerisindeki nem oranını
ölçerek
ölçerek
03:02
to measure the moisture level
within the wound
within the wound
53
170681
2229
doktor ve hastaların
yarayı daha iyi
yarayı daha iyi
03:04
so this can help doctors and patients
treat their wounds better.
treat their wounds better.
54
172934
4308
tedavi edebileceği ve iyileşme
sürecini hızlandıracak
sürecini hızlandıracak
03:09
And essentially, expedite
the healing process.
the healing process.
55
177696
3365
bir şey yapmaya karar verdim.
03:13
So that's exactly what I set out to do.
56
181085
2600
Bu tam da yapmaya
hazırlandığım şeydi.
hazırlandığım şeydi.
03:16
Being a 14-year-old working
out of her garage-turned-lab,
out of her garage-turned-lab,
57
184157
4174
14 yaşında garajdan çevirme
bir laboratuvarda çalışırken
bir laboratuvarda çalışırken
03:20
I had a lot of constraints.
58
188355
2040
bir sürü kısıtlamam vardı.
03:22
Most being that I wasn't given a grant,
I wasn't given a lot of money,
I wasn't given a lot of money,
59
190419
3785
En önemlisi param yoktu,
bana çok para verilmiyordu
bana çok para verilmiyordu
03:26
and I wasn't given a lot of resources.
60
194228
2538
ve çok kaynağım da yoktu.
03:28
In addition, I had
a lot of criteria, as well.
a lot of criteria, as well.
61
196790
3515
Ayrıca, bir sürü kriterim de vardı.
03:32
Since this product would be
readily interacting with the body,
readily interacting with the body,
62
200329
3691
Bu ürün vücut ile
temas edeceğinden
temas edeceğinden
03:36
it had to be biocompatible,
63
204044
2176
biyolojik olarak uyumlu olmalıydı,
03:38
it also had to be low-cost,
64
206244
1937
ayrıca ben tasarladığım
ve ödediğim için
ve ödediğim için
03:40
as I was designing it
and paying for it myself.
and paying for it myself.
65
208205
2911
ucuz da olmalıydı.
03:44
It also had to be mass-manufacturable,
66
212157
2222
Seri üretilebilir de olmalıydı,
03:46
because I wanted it to be made
anywhere, for anyone.
anywhere, for anyone.
67
214403
3035
çünkü herkes için her yerde
üretilebilmesini istiyordum.
üretilebilmesini istiyordum.
03:51
Thus, I drafted up a schematic.
68
219442
2016
Böylece bir şema hazırladım.
03:53
What you see on the left hand-side
is the early schematics in my design,
is the early schematics in my design,
69
221482
4492
Sol tarafta tasarımım için
ilk şemalarımdan biri var,
ilk şemalarımdan biri var,
03:57
showing both a bird's-eye view
and also one stacking variant.
and also one stacking variant.
70
225998
5344
kuş bakışı bir görüntüyü ve
istiflemeleri gösteriyor.
istiflemeleri gösteriyor.
04:03
A stacking variant means
71
231366
1175
İstiflemeden kastettiğim,
04:04
that the entire product is consisted
of different individual parts
of different individual parts
72
232565
5190
uyum içinde çalışması için
tüm ürünün bir çok
tüm ürünün bir çok
04:09
that have to work in unison.
73
237779
1790
parçaya bölünmesi.
04:11
And what's shown there
is one possible arrangement.
is one possible arrangement.
74
239593
3982
Gösterilen de muhtemel
düzenlerden biri.
düzenlerden biri.
04:18
So what exactly is this?
75
246479
1568
O zaman bu ne?
04:20
So I had gone on to testing my sensors
76
248665
1999
Ben de sensörlerimi test ettim,
04:22
and as all scientists have
stumbles along their work,
stumbles along their work,
77
250688
3516
tüm bilim insanları
işlerinde sendeler,
işlerinde sendeler,
04:26
I also had a couple of problems
in my first generation of sensors.
in my first generation of sensors.
78
254228
3548
benim de ilk nesil sensörlerimle
sorunlarım vardı.
sorunlarım vardı.
04:29
First of all, I couldn't figure out
79
257800
1705
Öncelikle çözemedğim şey,
04:31
how to get a nanoparticle ink
into a printcheck cartridge
into a printcheck cartridge
80
259529
2969
nasıl nanopartikül bir mürekkebi
halıma dökmeden
halıma dökmeden
04:34
without spilling it all over my carpet.
81
262522
1928
kartuşa ekleyecektim.
04:36
That was problem number one.
82
264799
1452
Bu ilk problemdi.
04:38
Problem number two was,
83
266792
1262
İkinci problemim ise,
04:40
I couldn't exactly control
the sensitivity of my sensors.
the sensitivity of my sensors.
84
268078
3444
sensörlerimin hassasiyetini
kontrol edemiyordum.
kontrol edemiyordum.
04:43
I couldn't scale them up or down,
85
271546
2507
Onları arttırıp azaltamıyordum,
04:46
I couldn't really do
anything of that sort.
anything of that sort.
86
274077
2080
onun gibi şeyler yapamıyorum.
04:48
So I wanted something to solve it.
87
276181
1638
Bunu çözebilecek bir şeyler istedim.
04:49
Problem one was easily solved
by some scouting on eBay and Amazon
by some scouting on eBay and Amazon
88
277843
3091
Birinci problem
kullanabileceğim şırıngaları
kullanabileceğim şırıngaları
04:52
for syringes that I could use.
89
280958
1745
eBay ve Amazon'da aramakla çözüldü.
04:54
Problem two, however,
required a lot more thought.
required a lot more thought.
90
282727
3112
Ancak ikinci sorun çok fazla
düşünme gerektirdi.
düşünme gerektirdi.
04:57
So this is where this factors in.
91
285863
2190
Bu faktörlerin devreye
girdiği yer burası.
girdiği yer burası.
05:00
So what a space-filling curve does
92
288077
1640
Yani boşluk doldurma
eğrisinin yaptığı şey,
eğrisinin yaptığı şey,
05:01
is it aims to take up all the area it can
within one unit square.
within one unit square.
93
289741
4415
bir birim kare içinde alabileceği
tüm alanı almasıdır.
tüm alanı almasıdır.
05:06
And by writing a computer program,
you can have different iterations
you can have different iterations
94
294641
4273
Ve bir bilgisayar programı
yazarak, farklı bir eğrinin
yazarak, farklı bir eğrinin
farklı yinelemelerine
sahip olabilirsiniz
sahip olabilirsiniz
05:10
of the different curve,
95
298938
1520
ki bu da giderek artan bir
birim kareye yaklaşıyor,
birim kareye yaklaşıyor,
05:12
which increasingly get close
to one unit square,
to one unit square,
96
300482
2262
05:14
but never quite reaches there.
97
302768
2000
ama asla oraya ulaşmıyor.
05:18
So now I could control
the thickness, the size,
the thickness, the size,
98
306212
2441
Şimdi kalınlığını, boyutunu
kontrol edebilirim.
kontrol edebilirim.
05:20
I could do whatever I want with it,
and I could predict my results.
and I could predict my results.
99
308677
3361
Onunla ne istersem yapabilirim
ve sonuçları tahmin edebilirim.
ve sonuçları tahmin edebilirim.
05:25
So I started constructing my sensors
100
313800
2143
Yani alıcılarımı inşa etmeye başladım
05:27
and testing them more rigorously,
101
315967
2127
ve daha sıkı bir şekilde test ettim,
05:30
using money that I had gotten
from previous science fair awards.
from previous science fair awards.
102
318118
3563
önceki bilim fuarları ödüllerimden gelen
paraları kullandım.
paraları kullandım.
05:34
Lastly, I had to connect this data
in order to be read.
in order to be read.
103
322177
3888
Son olarak, okunabilmesi için
bu datayı bağlamam gerekti.
bu datayı bağlamam gerekti.
05:38
So I interfaced it with a Bluetooth chip,
104
326089
2469
Bir Bluetooth çipi ile bağladım,
05:40
which you can see here
by the app screenshots on the right.
by the app screenshots on the right.
105
328582
3253
uygulamanın ekran görüntülerini
burada görebilirsiniz.
burada görebilirsiniz.
05:44
And what this does is that anyone
can monitor the progress of their wound,
can monitor the progress of their wound,
106
332346
3795
Ve bu, herkesin yaranın
ilerlemesini izleyebilmesi ve
ilerlemesini izleyebilmesi ve
05:48
and it can be transmitted
over a wireless connection
over a wireless connection
107
336165
4414
doktorla, hastayla ya da
ona ihtiyacı olan kişiye
ona ihtiyacı olan kişiye
05:52
to the doctor, the patient
or whoever needs it.
or whoever needs it.
108
340603
3200
kablosuz bir bağlantı
üzerinden iletilebilmesidir.
üzerinden iletilebilmesidir.
05:57
[Continued Testing and Refinement]
109
345079
2002
[Süregelen deneme ve geliştirme]
05:59
So in conclusion, my design
was successful --
was successful --
110
347105
3754
Sonuç olarak, benim
tasarımım başarılı oldu,
tasarımım başarılı oldu,
06:02
however, science never ends.
111
350883
2769
ancak bilim asla bitmez.
06:06
There's always something to be done,
something to be refined.
something to be refined.
112
354097
3059
Her zaman yapılması gereken,
geliştirilecek bir şey var.
geliştirilecek bir şey var.
06:09
So that's what I'm currently
in the process of doing.
in the process of doing.
113
357180
2833
Şu anda ben de öyle
yapma sürecindeyim.
yapma sürecindeyim.
06:12
However, what I learned was
114
360776
2053
Ancak, öğrendiğim şey
06:14
what's more important
than the actual thing I designed
than the actual thing I designed
115
362853
3296
tasarladığım şeyden
daha önemli olan
daha önemli olan
06:18
is an attitude that I had
taken on while doing this.
taken on while doing this.
116
366173
3533
onu tasarlarken
takındığım tavırdır.
takındığım tavırdır.
06:22
And that attitude was,
117
370180
2135
Ve bu tavır,
06:24
even though I'm a 14-year-old
working in her garage
working in her garage
118
372339
3334
14 yaşımda, garajımda
06:27
on something that she doesn't
completely understand,
completely understand,
119
375697
3697
tamamen anlamadığım bir şey
üzerine çalışmama rağmen
üzerine çalışmama rağmen
06:31
I could still make a difference
and contribute to the field.
and contribute to the field.
120
379418
3489
hala bir fark yaratabileceğim ve
bu alana katkıda bulunabileceğimdir.
bu alana katkıda bulunabileceğimdir.
06:35
And that's what inspired me to keep going,
121
383792
2420
Ve bu beni çalışmaya
devam etmeye teşvik etti,
devam etmeye teşvik etti,
06:38
and I hope it inspires many others
to also do work like this
to also do work like this
122
386236
3857
umarım bu diğerlerini de
çok emin olmasalar dahi
çok emin olmasalar dahi
06:42
even though they're not
very sure about it.
very sure about it.
123
390117
2603
böyle çalışmalar yapmaları
için teşvik eder.
için teşvik eder.
06:45
So I hope that's a message
that you all take on today.
that you all take on today.
124
393768
2564
Umarım bu mesajı
bir gün hepiniz alırsınız.
bir gün hepiniz alırsınız.
06:48
Thank you.
125
396356
1183
Teşekkürker.
06:49
(Applause)
126
397563
6729
(Alkışlar)
ABOUT THE SPEAKER
Anushka Naiknaware - ScientistIn 2016, at age 13, Anushka Naiknaware was the youngest winner of the Google Science Fair, with her invention of a clever new bandage that tells caregivers when it needs to be changed.
Why you should listen
When Anushka Naiknaware was young, she would spend hours at the chemistry lab at the Oregon Museum of Science and Industry in Portland and not leave until she had finished every experiment available. Her early interest was chemistry and mathematics, but she quickly learned that every branch of science is connected, including physics, biology and computer science. In fact, her winning Google Science Fair project loops together materials science, fractal math and biology.
Naiknaware has won many awards in notable science and math competitions. She was the youngest winner of the Google Science Fair in 2016, and she won the first-place Mathematics STEM Award at Broadcom MASTERS (Math, Applied Science, Technology and Engineering Rising Stars), a premier competition run by the Society for Science and the Public. Naiknaware is inspired by Marie Curie, whose work contributed to major advances in modern medicine. Anushka admires her spirit and enthusiasm to continue her work in a time when women's contributions in science weren't appreciated.
Anushka Naiknaware | Speaker | TED.com