TEDSummit 2019
Tshering Tobgay: An urgent call to protect the world's "Third Pole"
Tshering Tobgay: Dünyanın "Üçüncü Kutbu"nu korumaya acil çağrı
Filmed:
Readability: 4.4
1,689,135 views
Hindukuş-Himalaya bölgesi, Kuzey ve Güney Kutuplarından sonra dünyanın en büyük üçüncü buz deposu ve şu anki erime oranları devam ederse, buzullarının üçte ikisi bu yüzyılın sonunda kaybolmuş olacak. Eriyip gitmelerine izin verirsek ne olacak? Çevreci ve Bhutan eski başbakanı Tshering Tobgay, "Asya'nın su kulelerinden" son haberleri paylaşarak, buzulları ve akıntının ilerisinde yaşayan neredeyse iki milyar insanı, onların topraklarını ve geçim kaynaklarını yok edecek sel felaketine karşı korumak için hükûmetler arası bir ajans kurulmasına acil çağrı yapıyor.
Tshering Tobgay - Prime Minister of Bhutan
Acting on his mandate to move Bhutan into the 21st century, Prime Minister Tshering Tobgay is transforming his nation -- while maintaining its “Gross National Happiness.” Full bio
Acting on his mandate to move Bhutan into the 21st century, Prime Minister Tshering Tobgay is transforming his nation -- while maintaining its “Gross National Happiness.” Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:13
On the 17th of October, 2009,
0
1531
4667
17 Ekim 2009'da
00:18
President Mohamed Nasheed of the Maldives
did something unusual.
did something unusual.
1
6222
4468
Maldivler'in başkanı Mohamed Nasheed
sıra dışı bir şey yaptı.
sıra dışı bir şey yaptı.
00:23
He held his cabinet meeting underwater.
2
11811
3563
Kabine toplantısını su altında yaptı.
00:31
He literally took his ministers
scuba diving, as it were,
scuba diving, as it were,
3
19614
4516
Eğer küresel ısınmayı
kontrol altında tutamazsak
kontrol altında tutamazsak
00:36
to warn the world
that his country could drown
that his country could drown
4
24154
4479
ülkesinin su altında kalacağına
dair dünyayı uyarmak için
dair dünyayı uyarmak için
00:40
unless we control global warming.
5
28657
2322
bakanlarına gerçekten de
tüplü dalış yaptırdı.
tüplü dalış yaptırdı.
00:43
Now I don't know whether he got
his message across to the world or not,
his message across to the world or not,
6
31741
3405
Mesajını dünyaya iletip iletemedi mi
bilemiyorum ama
bilemiyorum ama
00:47
but he certainly caught mine.
7
35170
1759
ben mesajını kesinlikle aldım.
00:49
I saw a political stunt.
8
37908
1960
Siyasi bir gösteri gördüm.
00:52
You see, I'm a politician,
9
40901
1676
Anlarsınız, ben bir siyasetçiyim
00:54
and I notice these things.
10
42601
1919
ve böyle şeyleri fark ederim.
00:57
And let's be honest,
11
45108
1643
Dürüst olayım,
00:58
the Maldives are distant
from where I come from --
from where I come from --
12
46775
3975
Maldivler, geldiğim yer olan
Bhutan'dan oldukça uzakta,
Bhutan'dan oldukça uzakta,
01:02
my country is Bhutan --
13
50774
1719
01:04
so I didn't lose any sleep
over their impending fate.
over their impending fate.
14
52517
3741
bu nedenle, yaklaşmakta olan kaderleri
uykumu hiç kaçırmadı.
uykumu hiç kaçırmadı.
01:09
Barely two months later,
I saw another political stunt.
I saw another political stunt.
15
57375
4263
Neredeyse iki ay kadar sonra,
bir başka siyasi gösteri daha gördüm.
bir başka siyasi gösteri daha gördüm.
01:14
This time, the prime minister of Nepal,
16
62234
3864
Bu sefer de Nepal Başbakanı
01:18
he held his cabinet meeting
on Mount Everest.
on Mount Everest.
17
66122
3723
kabinesini Everest Dağı'nda toplamıştı.
01:23
He took all his ministers all the way up
to the base camp of Everest
to the base camp of Everest
18
71102
5326
Tüm bakanlarını, dünyayı
Himalaya buzullarının erimesiyle
ilgili uyarmak için
ilgili uyarmak için
01:28
to warn the world
19
76452
1942
Everest'in üs kampına kadar götürmüştü.
01:30
that the Himalayan glaciers were melting.
20
78418
1961
01:33
Now did that worry me?
21
81170
1699
Peki bu beni endişelendirdi mi?
01:34
You bet it did.
22
82893
1246
Kesinlikle.
01:36
I live in the Himalayas.
23
84163
1364
Himalayalar'da yaşıyorum.
01:39
But did I lose any sleep over his message?
24
87598
2532
Peki onun bu mesajı yüzünden
uykum hiç kaçtı mı?
uykum hiç kaçtı mı?
01:43
No.
25
91205
1150
Hayır.
01:44
I wasn't ready to let a political stunt
interfere with my beauty sleep.
interfere with my beauty sleep.
26
92748
5831
Güzellik uykumu siyasi bir gösterinin
bozmasına henüz hazır değildim.
bozmasına henüz hazır değildim.
01:50
(Laughter)
27
98952
1770
(Kahkaha)
01:52
Now fast-forward 10 years.
28
100746
1682
Şimdi on yıl ileri saralım.
01:55
In February this year,
29
103865
2521
Bu yılın Şubat ayında,
01:58
I saw this report.
30
106410
2280
bu raporu gördüm.
02:02
This here report basically concludes
31
110163
3991
Rapor basitçe,
02:06
that one-third of the ice
on the Hindu Kush Himalaya mountains
on the Hindu Kush Himalaya mountains
32
114178
6154
Hindukuş Himalaya dağlarındaki
buzun üçte birinin
buzun üçte birinin
02:12
could melt by the end of the century.
33
120356
2113
yüzyılın sonunda eriyebileceğini
söylüyordu.
söylüyordu.
02:15
But that's only if,
34
123085
2295
Ama bu yalnızca,
02:17
if we are able to contain global warming
35
125404
3207
eğer biz küresel ısınmayı
endüstri öncesi seviyelerin
endüstri öncesi seviyelerin
02:20
to 1.5 degrees centigrade
over preindustrial levels.
over preindustrial levels.
36
128635
4281
1,5 santigrat derece üzerinde
tutabilirsek gerçekleşebilecekti.
tutabilirsek gerçekleşebilecekti.
02:24
Otherwise, if we can't,
37
132940
2870
Diğer türlü, eğer başaramazsak
02:27
the glaciers would melt much faster.
38
135834
1983
buzullar çok daha hızlı eriyecek.
02:32
1.5 degrees Celsius. "No way," I thought.
39
140766
3383
1,5 santigrat derece.
"İmkanı yok" diye düşündüm.
"İmkanı yok" diye düşündüm.
02:36
Even the Paris Agreement's
ambitious targets
ambitious targets
40
144173
3317
Paris Anlaşması'nın iddialı hedefleri bile
02:39
aimed to limit global warming
to two degrees centigrade.
to two degrees centigrade.
41
147514
3236
küresel ısınmayı 2 santigrat derece
ile sınırlandırmayı hedefliyordu,
ile sınırlandırmayı hedefliyordu,
02:43
1.5 degrees centigrade is what they call
the best-case scenario.
the best-case scenario.
42
151317
4505
1,5 santigrat derece de
en iyi senaryo dedikleri.
en iyi senaryo dedikleri.
02:49
"Now this can't be true," I thought.
43
157435
2049
"Bu doğru olamaz." diye düşündüm.
02:51
The Hindu Kush Himalaya region
44
159508
2154
Hindukuş-Himalaya bölgesi
02:53
is the world's third-largest
repository of ice,
repository of ice,
45
161686
3826
dünyanın Kuzey ve Güney
Kutuplarından sonraki
Kutuplarından sonraki
en büyük üçüncü buz deposudur.
02:57
after the North and South Poles.
46
165536
1650
02:59
That's why we are also called
the "Third Pole."
the "Third Pole."
47
167210
2571
Ki bu nedenle "Üçüncü Kutup" olarak
adlandırılır.
adlandırılır.
03:02
There's a lot of ice in the region.
48
170361
2166
Bölgede çokca buz var.
03:05
And yes, the glaciers, they are melting.
49
173377
2483
Evet, buzullar eriyor.
03:08
We know that.
50
176380
1155
Bunu biliyoruz.
03:10
I have been to those in my country.
51
178253
1839
Ülkemdekilere de gittim.
03:12
I've seen them, and yes, they are melting.
52
180116
2101
Gördüm evet, onlar da eriyorlar.
03:14
They are vulnerable.
53
182241
1557
Savunmasızlar.
03:15
"But they can't be that vulnerable,"
I remember thinking.
I remember thinking.
54
183822
2912
"Bu kadar da savunmasız olamazlar."
diye düşündüğümü hatırlıyorum.
diye düşündüğümü hatırlıyorum.
03:21
But what if they are?
55
189275
1499
Ama ya öylelerse?
03:23
What if our glaciers melt
much more quickly than I anticipate?
much more quickly than I anticipate?
56
191739
3936
Ya buzullarımız tahmin ettiğimden
daha hızlı eriyorsa?
daha hızlı eriyorsa?
03:28
What if our glaciers are much more
vulnerable than previously thought?
vulnerable than previously thought?
57
196320
4624
Ya buzullarımız daha önce sandığımızdan
çok daha savunmasızlarsa?
çok daha savunmasızlarsa?
03:32
And what if, as a result,
the glacial lakes --
the glacial lakes --
58
200968
3471
Ya sonuçta buzul gölleri,
03:36
now these are lakes
that form when glaciers melt --
that form when glaciers melt --
59
204463
2905
yani buzulların erimesinden
oluşan bu göller,
oluşan bu göller,
03:39
what if those lakes burst
under the weight of additional water?
under the weight of additional water?
60
207392
3841
üzerlerine gelen ek suyun ağırlığından
taşarlarsa?
taşarlarsa?
03:44
And what if those floods
cascade into other glacial lakes,
cascade into other glacial lakes,
61
212585
2769
Ya bu taşkınlar diğer buzul göllerine akıp
03:47
creating even bigger outbursts?
62
215378
2103
daha da büyük taşkınlar yaratırsa?
03:50
That would create unprecedented
flash floods in my country.
flash floods in my country.
63
218452
3775
Bu ülkemde benzeri görülmemiş
su baskınları yaratır.
su baskınları yaratır.
03:55
That would wreck my country.
64
223113
2158
Bu da ülkemi enkaza çevirir.
03:58
That would wreak havoc in my country.
65
226302
2612
Bu da ülkemi mahveder.
04:00
That would have the potential
to literally destroy our land,
to literally destroy our land,
66
228938
3540
Bu da toprağımızı, geçimimizi, yaşam
tarzımızı kelimenin tam anlamıyla
tarzımızı kelimenin tam anlamıyla
04:04
our livelihood, our way of life.
67
232502
2507
yok etme potansiyeline sahip olur.
04:10
So that report caught my attention
68
238491
3880
Bu yüzden bu rapor dikkatimi,
04:14
in ways that political stunts couldn't.
69
242395
3340
o politik gösterilerin çekemediği
şekillerde çekti.
şekillerde çekti.
04:17
It was put together
70
245759
1189
Rapor, Nepal merkezli
04:18
by the International Centre for Integrated
Mountain Development, or ICIMOD,
Mountain Development, or ICIMOD,
71
246972
4565
Uluslararası Bütünleşik Dağ Geliştirme
Merkezi (ICIMOD) tarafından hazırlandı.
Merkezi (ICIMOD) tarafından hazırlandı.
04:23
which is based in Nepal.
72
251561
1285
04:25
Scientists and experts have studied
our glaciers for decades,
our glaciers for decades,
73
253600
4715
Bilim insanları ve uzmanlar
buzullarımızı yıllarca çalıştılar
buzullarımızı yıllarca çalıştılar
04:30
and their report kept me awake at night,
agonizing about the bad news
agonizing about the bad news
74
258339
4721
ve raporları, kötü haberleri ve
ülkem ve insanlarım için
ülkem ve insanlarım için
ne anlama geldiği konusunda
acı çektirerek geceleri uykusuz bıraktı.
acı çektirerek geceleri uykusuz bıraktı.
04:35
and what it meant for my country
75
263084
2311
04:37
and my people.
76
265419
1150
04:39
So after several sleepless nights,
77
267750
2223
Uykusuz geçen birkaç geceden sonra
04:41
I went to Nepal to visit ICIMOD.
78
269997
3173
ICIMOD'u ziyarete Nepal'e gittim.
04:46
I found a team of highly competent
and dedicated scientists there,
and dedicated scientists there,
79
274892
4404
Orada çok yetenekli ve özverili bilim
insanlarından oluşan bir ekip buldum
insanlarından oluşan bir ekip buldum
04:51
and here's what they told me.
80
279320
1619
ve bana şunları söylediler:
04:53
Number one:
81
281828
1150
İlk olarak:
04:55
the Hindu Kush Himalaya glaciers
have been melting for some time now.
have been melting for some time now.
82
283706
4270
Hindukuş-Himalaya buzulları
bir süredir eriyorlarmış.
bir süredir eriyorlarmış.
05:01
Take that glacier, for instance.
83
289716
3014
Örneğin, şu buzulu ele alalım.
05:05
It's on Mount Everest.
84
293278
1818
Everest Dağı'nda.
05:07
As you can see, this once massive glacier
has already lost much of its ice.
has already lost much of its ice.
85
295120
5484
Görebildiğiniz gibi bir zamanlar devasa
bir buzulken, buzunun çoğunu kaybetmiş.
bir buzulken, buzunun çoğunu kaybetmiş.
05:14
Number two:
86
302029
1509
İkinci olarak:
05:15
the glaciers are now melting
much more quickly --
much more quickly --
87
303562
2350
Buzullar şu an çok daha hızlı eriyor,
05:17
so quickly, in fact, that at just
1.5 degrees centigrade of global warming,
1.5 degrees centigrade of global warming,
88
305936
6249
o kadar hızlı ki sadece 1,5 santigrat
derecelik küresel ısınmada
derecelik küresel ısınmada
05:24
one-third of the glaciers would melt.
89
312209
2682
buzulların üçte biri erimiş olacak.
05:28
At two degrees centigrade
of global warming,
of global warming,
90
316084
3221
2 santigrat derecelik küresel ısınmada ise
05:31
half the glaciers would disappear.
91
319329
2462
buzulların yarısı yok olabilir.
05:33
And if current trends were to continue,
92
321815
3126
Eğer şu anki durum aynen devam ederse
05:36
a full two-thirds
of our glaciers would vanish.
of our glaciers would vanish.
93
324965
3469
buzullarımızın üçte ikisi yok olabilir.
05:42
Number three:
94
330339
1150
Üçüncü olarak:
05:44
global warming means that our mountains
receive more rain and less snow ...
receive more rain and less snow ...
95
332295
5174
Küresel ısınma; dağlarımızın daha çok
yağmur, daha az kar alması demek
yağmur, daha az kar alması demek
05:50
and, unlike snowfall, rain melts ice,
96
338779
3702
ve karın aksine yağmur buzu eritir
05:54
which just hurts
the health of our glaciers.
the health of our glaciers.
97
342505
2777
ve buzullarımızın sağlığına zarar verir.
05:58
Number four:
98
346397
1150
Dördüncü olarak:
06:01
pollution in the region has increased
the amount of black carbon
the amount of black carbon
99
349457
3001
Bölgedeki kirlilik buzullarımızda
depolanan
depolanan
06:04
that's deposited on our glaciers.
100
352482
2160
kara karbon miktarını artırdı.
06:06
Black carbon is like soot.
101
354666
1355
Kara karbon, is gibidir.
06:08
Black carbon absorbs heat
102
356045
2301
Sıcaklığı emer
06:10
and just accelerates
the melting of glaciers.
the melting of glaciers.
103
358370
2404
ve buzulların erimesini hızlandırır.
06:14
To summarize,
104
362243
1150
Özetleyecek olursak,
06:16
our glaciers are melting rapidly,
105
364344
2248
buzullarımız süratle eriyor
06:19
and global warming is making them
melt much more quickly.
melt much more quickly.
106
367775
3476
ve küresel ısınma da çok daha
hızlı erimelerine neden oluyor.
hızlı erimelerine neden oluyor.
06:25
But what does this mean?
107
373036
1326
Peki, bu ne demek?
06:27
It means that the 240 million people
108
375539
4771
Bu demek oluyor ki 240 milyon insan,
06:32
who live in the Hindu Kush
Himalaya region --
Himalaya region --
109
380334
2509
Hindukuş-Himalaya bölgesinde,
06:34
in Afghanistan, Pakistan, India,
China, Nepal, Bangladesh, Myanmar
China, Nepal, Bangladesh, Myanmar
110
382867
5252
Afganistan, Pakistan, Hindistan, Çin,
Nepal, Bangladeş, Myanmar
Nepal, Bangladeş, Myanmar
06:40
and my own beloved country, Bhutan --
111
388143
2626
ve sevgili ülkem Bhutan da yaşayan
bu insanlar
bu insanlar
06:42
these people will be directly affected.
112
390793
2166
direkt olarak etkilenecek.
06:46
When glaciers melt,
113
394932
1943
Buzullar eridiğinde,
06:48
when there's more rain and less snow,
114
396899
1917
daha çok yağmur ve daha az kar olduğunda
06:50
there will be huge changes
in the way water behaves.
in the way water behaves.
115
398840
4277
suyun davranışında muazzam
değişiklikler olacak.
değişiklikler olacak.
06:55
There will be more extremes:
116
403681
1756
Daha uç olaylar yaşayacağız;
06:58
more intense rain,
more flash floods, more landslides,
more flash floods, more landslides,
117
406800
3166
daha şiddetli yağmur, daha çok su baskını,
daha çok toprak kayması,
daha çok toprak kayması,
07:01
more glacial lake outburst floods.
118
409990
2938
daha çok buzul gölü taşkınları.
07:04
All this will cause
unimaginable destruction
unimaginable destruction
119
412952
4412
Bütün bunlar dünyanın halihazırda en fakir
insanlarından bazılarının yaşadığı bölgede
insanlarından bazılarının yaşadığı bölgede
07:09
in a region that already has
some of the poorest people on earth.
some of the poorest people on earth.
120
417388
4571
hayal edilemeyecek yıkıma neden olacak.
07:15
But it's not just the people
in the immediate region
in the immediate region
121
423971
2826
Sadece hemen o çevredeki insanlar
etkilenmeyecek.
etkilenmeyecek.
07:18
who'll be affected.
122
426821
1289
07:20
People living downstream
will also be hit hard.
will also be hit hard.
123
428134
3471
Akıntının yönünde yaşayan insanları da
kötü vuracak.
kötü vuracak.
07:25
That's because 10 of their major rivers
124
433619
4699
Çünkü onların ana nehirlerinden 10 tanesi
07:30
originate in the Hindu Kush
Himalaya mountains.
Himalaya mountains.
125
438342
2844
Hindukuş-Himalaya dağlarında doğuyor.
07:34
These rivers provide
critical water for agriculture
critical water for agriculture
126
442031
4533
Bu nehirler, akıntı yönünde yaşayan
07:38
and drinking water
127
446588
1454
1,6 milyar insandan fazlasına
07:40
to more than 1.6 billion people
living downstream.
living downstream.
128
448066
5004
sulama ve içme suyu sağlıyor.
07:45
That's one in five humans.
129
453094
2484
Bu beş insanoğlundan biri demek.
07:49
That's why the Hindu Kush
Himalaya mountains
Himalaya mountains
130
457149
2105
İşte bu yüzden Hindukuş-Himalaya dağlarına
07:51
are also called
the "water towers of Asia."
the "water towers of Asia."
131
459278
2435
ayrıca "Asya'nın su kuleleri" deniyor.
07:55
But when glaciers melt,
132
463815
1404
Ama buzullar eridiğinde,
07:58
when monsoons turn severe,
133
466213
1617
musonlar daha şiddetlendiğinde,
07:59
those rivers will obviously flood,
134
467854
2754
bu nehirler tabii ki taşacak,
08:03
so there will be deluges
when water is not required
when water is not required
135
471432
2969
suya ihtiyaç olmadığı zamanlarda
seller olurken,
seller olurken,
08:06
and droughts will be very common,
136
474425
2731
suya en çok ihtiyaç olduğu zamanlarda ise
08:09
when water is desperately required.
137
477180
1943
kuraklık çok yaygın bir hal alacak.
08:11
In short, Asia's water tower
will be broken,
will be broken,
138
479147
5795
Kısaca, Asya'nın su kulesi
yıkılmış olacak
yıkılmış olacak
08:16
and that will be disastrous
for one-fifth of humanity.
for one-fifth of humanity.
139
484966
6071
ve bu insanlığın beşte biri için
felaket olacak.
felaket olacak.
08:26
Should the rest of the world care?
140
494765
1642
Bu dünyanın geri kalanının
umrunda olmalı mı?
umrunda olmalı mı?
08:29
Should you, for instance, care?
141
497899
2151
Mesela, sizin umurunuzda olmalı mı?
08:32
Remember, I didn't care
when I heard that the Maldives
when I heard that the Maldives
142
500472
3173
Unutmayın, ben de Maldivler'in sular
altında kalabileceğini
altında kalabileceğini
08:35
could disappear underwater.
143
503669
1851
duyduğumda umursamamıştım.
08:37
And that is the crux
of the problem, isn't it?
of the problem, isn't it?
144
505544
3126
Zaten esas mesele de bu değil mi?
08:40
We don't care.
145
508694
1579
Umursamıyoruz.
08:44
We don't care until
we are personally affected.
we are personally affected.
146
512428
2615
Kendimiz bizzat etkilenmeden
umursamıyoruz.
umursamıyoruz.
Yani, biliyoruz. İklim değişiminin
gerçek olduğunu biliyoruz.
gerçek olduğunu biliyoruz.
08:47
I mean, we know.
We know climate change is real.
We know climate change is real.
147
515729
2691
08:50
We know that we face
drastic and dramatic change.
drastic and dramatic change.
148
518444
2568
Sert ve dramatik bir değişimle
karşı karşıyayız biliyoruz.
karşı karşıyayız biliyoruz.
08:53
We know that it is coming fast.
149
521036
1490
Hızla geldiğini biliyoruz.
08:54
Yet most of us
150
522550
1809
Ama yine de çoğumuz
08:57
act as if everything were normal.
151
525662
3285
her şey normalmiş gibi davranıyoruz.
09:02
So we must care,
152
530359
1365
Umursamalıyız,
09:04
all of us,
153
532726
1582
hepimiz,
09:06
and if you can't care for those who are
affected by the melting of glaciers,
affected by the melting of glaciers,
154
534332
4714
buzulların erimesinden etkilenenler için
umursamasak bile,
umursamasak bile,
09:11
you should at least care for yourself.
155
539070
1963
en azından kendimiz için umursamalıyız.
09:14
That's because the Hindu Kush
Himalaya mountains --
Himalaya mountains --
156
542193
3073
Çünkü Hindukuş-Himalaya dağları,
09:17
the entire region
is like the pulse of the planet.
is like the pulse of the planet.
157
545290
3451
bütün o bölge, gezegenin nabzı gibi.
09:22
If the region falls sick,
158
550819
2372
Eğer bölge hastalanırsa,
09:25
the entire planet will eventually suffer.
159
553215
2745
tüm gezegen önünde sonunda acı çeker.
09:29
And right now,
160
557164
1150
Şimdi,
09:30
with our glaciers melting rapidly,
161
558970
2676
buzullarımız hızla eriyorken,
09:33
the region is not just sick --
162
561670
1841
bölge sadece hasta değil,
09:35
it is crying out for help.
163
563535
1826
yardım çığlığı da atıyor.
09:39
And how will it affect
the rest of the world?
the rest of the world?
164
567810
2444
Dünyanın geri kalanını nasıl etkileyecek?
09:42
One obvious scenario
is the potential destabilization
is the potential destabilization
165
570278
4386
Bariz senaryolardan biri,
sularının olmamasından ya da
geçim kaynaklarının yok olmasından dolayı
geçim kaynaklarının yok olmasından dolayı
09:46
caused by tens of millions
of climate refugees,
of climate refugees,
166
574688
3874
09:50
who'll be forced to move
because they have no or little water,
because they have no or little water,
167
578586
3177
göçe zorlanacak on milyonlarca iklim
mültecisinin yaratacağı düzen bozulması.
mültecisinin yaratacağı düzen bozulması.
09:53
or because their livelihoods
have been destroyed
have been destroyed
168
581787
2961
09:56
by the melting of glaciers.
169
584772
1703
09:59
Another scenario we can't take lightly
170
587391
3725
Hafife alamayacağımız bir diğer senaryo da
10:03
is the potential of conflict over water
171
591140
2926
olası bir su çatışması
10:07
and the political destabilization
in a region that has three nuclear powers:
in a region that has three nuclear powers:
172
595409
6920
ve bundan doğacak olan üç nükleer gücün
olduğu bir bölgedeki politik düzensizlik:
olduğu bir bölgedeki politik düzensizlik:
10:14
China, India, Pakistan.
173
602353
4222
Çin, Hindistan, Pakistan.
10:21
I believe that the situation
in our region is grave enough
in our region is grave enough
174
609175
5264
Bölgemizdeki durumun,
bir hükûmetler arası ajansın kurulması
için yeterince vahim olduğuna inanıyorum.
için yeterince vahim olduğuna inanıyorum.
10:26
to warrant the creation
of a new intergovernmental agency.
of a new intergovernmental agency.
175
614463
4617
10:32
So as a native
from that part of the world,
from that part of the world,
176
620022
3855
Dünyanın o bölgesinin bir yerlisi olarak,
10:35
I want to propose here, today,
177
623901
3215
bugün burada, şunu teklif etmek istiyorum:
10:39
the establishment
of the Third Pole Council,
of the Third Pole Council,
178
627140
3063
Üçüncü Kutup Konseyini kuralım,
10:43
a high-level,
intergovernmental organization
intergovernmental organization
179
631846
3496
yüksek seviyeli hükûmetler arası
bir kurum,
bir kurum,
10:47
tasked with the singular responsibility
180
635366
3664
dünyanın üçüncü büyük buz deposunu
korumak olan
korumak olan
10:51
of protecting the world's
third-largest repository of ice.
third-largest repository of ice.
181
639054
3395
tek bir sorumluluk yüklenmiş bir kurum.
10:55
A Third Pole Council
182
643720
2128
Üçüncü Kutup Konseyi
10:57
would consist of all eight countries
located in the region
located in the region
183
645872
3947
bölgedeki sekiz ülkenin
tamamından oluşacak;
tamamından oluşacak;
11:01
as member countries,
184
649843
1258
üye ülkeler olarak,
11:03
as equal member countries,
185
651125
2638
eşit üye ülkeler olarak,
11:05
and could also include
representative organizations
representative organizations
186
653787
2746
ayrıca oy veremeyenler olarak
temsilci kurumları da
temsilci kurumları da
11:08
and other countries
who have vested interests in the region
who have vested interests in the region
187
656557
3754
bölgede menfaati olan
ülkeleri de içerebilir.
ülkeleri de içerebilir.
11:12
as non-voting members.
188
660335
1556
11:13
But the big idea
189
661915
2054
Ama esas büyük fikir,
11:15
is to get all stakeholders together
to work together.
to work together.
190
663993
3563
tüm paydaşları birlikte çalışmak üzere
bir araya getirmek.
bir araya getirmek.
11:19
To work together to monitor
the health of the glaciers;
the health of the glaciers;
191
667580
4544
Bir arada buzulların sağlığını
gözlemlemek için çalışmak,
gözlemlemek için çalışmak,
11:24
to work together to shape and implement
policies to protect our glaciers,
policies to protect our glaciers,
192
672148
4880
bir arada buzullarımızı koruyacak
politikaları şekillendirmek
politikaları şekillendirmek
11:29
and, by extension,
193
677052
1751
ve hayata geçirmek için çalışmak
11:30
to protect the billions of people
who depend on our glaciers.
who depend on our glaciers.
194
678827
5124
ve böylece buzullarımıza ihtiyaç duyan
milyarlarca insanı korumak.
milyarlarca insanı korumak.
11:37
We have to work together,
195
685602
1407
Birlikte çalışmak zorundayız,
11:40
because thinking globally,
acting locally ...
acting locally ...
196
688783
4571
çünkü küresel düşünüp
yerel hareket etmek
yerel hareket etmek
11:46
does not work.
197
694552
1439
işe yaramıyor.
11:48
We've tried that in Bhutan.
198
696015
1475
Bunu Bhutan'da denedik.
11:50
We've made immense sacrifices
to act locally ...
to act locally ...
199
698463
4257
Yerel hareket edebilmek için
muazzam fedakârlıklar yaptık
muazzam fedakârlıklar yaptık
11:56
and while individual localized efforts
will continue to be important,
will continue to be important,
200
704705
5126
ve her ne kadar bireysel yerel çabalar
önemli olmaya devam edecek olsa da
önemli olmaya devam edecek olsa da
12:01
they cannot stand up
to the onslaught of climate change.
to the onslaught of climate change.
201
709855
3453
iklim değişikliğinin saldırısına
karşı koyamazlar.
karşı koyamazlar.
12:05
To stand up to climate change,
we must work together.
we must work together.
202
713677
3730
İklim değişikliğine karşı ayakta
durabilmek için birlikte çalışmalıyız.
durabilmek için birlikte çalışmalıyız.
12:10
We must think globally and act regionally.
203
718272
3659
Küresel düşünüp
bölgesel hareket etmeliyiz.
bölgesel hareket etmeliyiz.
12:15
Our entire region must come together,
204
723017
3915
Bütün bölge bir araya gelmeli,
12:18
to work together,
205
726956
1542
birlikte çalışmalı,
12:20
to fight climate change together,
206
728522
1962
birlikte iklim değişikliğine
karşı savaşmalı,
karşı savaşmalı,
12:22
to make our voices heard together.
207
730508
2744
birlikte seslerimizin tekrar
duyulmasını sağlamalıyız.
duyulmasını sağlamalıyız.
12:27
And that includes India and China.
208
735751
4317
Bu Hindistan ve Çin'i de içeriyor.
12:32
They must step up their game.
209
740836
2065
Vites arttırmaları gerekiyor.
12:36
They must take the ownership
of the fight to protect our glaciers.
of the fight to protect our glaciers.
210
744197
4682
Buzullarımızı korumak için yapılacak
savaşı sahiplenmeleri gerekiyor.
savaşı sahiplenmeleri gerekiyor.
12:41
And for that, these two countries,
these two powerful giants,
these two powerful giants,
211
749482
3062
Bunun için, bu iki güçlü dev ülkenin
12:44
must reduce their own greenhouse gases,
212
752568
2851
kendi sera gazlarını azaltmaları,
kirliliklerini kontrol altına alıp
savaşa önderlik etmeleri gerekiyor.
savaşa önderlik etmeleri gerekiyor.
12:48
control their pollution,
and lead the fight.
and lead the fight.
213
756646
2829
12:53
Lead the global fight
against climate change.
against climate change.
214
761134
3294
İklim değişikliğine karşı küresel savaşa
önderlik etmeleri.
önderlik etmeleri.
12:57
And all that with a renewed
sense of urgency.
sense of urgency.
215
765950
2936
Tüm bunlarda da yenilenmiş bir
aciliyet duygusu ile.
aciliyet duygusu ile.
13:00
Only then -- and that, too, only maybe --
216
768910
3998
İşte sadece o zaman belki,
13:04
will our region
217
772932
1876
bölgemiz ve buzullara bağlı olan
diğer bölgeler
diğer bölgeler
13:06
and other regions
that depend on our glaciers
that depend on our glaciers
218
774832
2436
13:09
have any chance to avoid
major catastrophes.
major catastrophes.
219
777292
4563
büyük felaketleri önleme şansına
sahip olabilir.
sahip olabilir.
13:15
Time is running out.
220
783554
1444
Zaman azalıyor.
13:18
We must act together, now.
221
786257
3269
Birlikte hareket etmeliyiz, şimdi.
13:22
Otherwise, the next time
Nepal's cabinet meets on Mount Everest,
Nepal's cabinet meets on Mount Everest,
222
790400
6499
Yoksa, bir sonraki sefer Nepal'in
kabinesi Everest Dağı'nda toplanınca
kabinesi Everest Dağı'nda toplanınca
13:28
that spectacular backdrop ...
223
796923
2303
arkadaki o muhteşem görüntü
13:32
may look quite different.
224
800534
1484
biraz farklı görünebilir.
13:37
And if that happens,
225
805316
1150
İşte o olursa,
13:40
if our glaciers melt,
226
808031
2213
buzullarımız erirse,
13:42
rising sea levels
could well drown the Maldives.
could well drown the Maldives.
227
810268
3405
yükselen su seviyeleri pekâlâ
Maldivler'i su altında bırakabilir.
Maldivler'i su altında bırakabilir.
13:47
And while they can hold
their cabinet meetings underwater
their cabinet meetings underwater
228
815229
4322
Dünyaya SOS sinyali göndermek için
13:51
to send an SOS to the world,
229
819575
2651
suyun altında kabine toplantısı
yapabilirler
yapabilirler
13:54
their country can keep existing
230
822250
2429
ama ülkeleri varolmaya ancak ve ancak
13:56
only if their islands keep existing.
231
824703
4380
adaları var oldukça devam edebilir.
14:03
The Maldives are still distant, away.
232
831256
4675
Maldivler halen uzakta.
14:09
Their islands are distant
from where I live.
from where I live.
233
837090
3579
Adaları yaşadığım yerden uzakta.
14:13
But now, I pay close attention
to what happens out there.
to what happens out there.
234
841927
5571
Ama şimdi, orada olanlara çok daha
yakından dikkat ediyorum.
yakından dikkat ediyorum.
14:21
Thank you very much.
235
849259
2764
Çok teşekkür ederim.
14:24
(Applause)
236
852047
4460
(Alkış)
ABOUT THE SPEAKER
Tshering Tobgay - Prime Minister of BhutanActing on his mandate to move Bhutan into the 21st century, Prime Minister Tshering Tobgay is transforming his nation -- while maintaining its “Gross National Happiness.”
Why you should listen
Tshering Tobgay went from civil servant to politician to prime minister -- all the while maintaining his star social media profile in one of Asia’s most progressive emerging states. As the second democratically elected Prime Minister of Bhutan, Tobgay continues to emphasize his country’s core value of happiness.
Bhutan's acclaimed "Gross National Happiness" index prioritizes well-being over financial growth. But Tobgay also seeks to solve Bhutan's great challenges: unemployment, poverty, gaps in education and infrastructure. WIth a foundation of optimism, his administration and the country's young democracy hope to become a paragon of stability in the developing world.
Tshering Tobgay | Speaker | TED.com