TED@Merck KGaA, Darmstadt, Germany
Tiffany Watt Smith: The history of human emotions
Tiffany Watt Smith: De geschiedenis van de menselijke emoties
Filmed:
Readability: 4.5
3,518,597 views
De woorden die we gebruiken om onze emoties te beschrijven, hebben invloed op hoe we ons voelen, zegt historicus Tiffany Watt Smith, en de betekenis ervan is vaak veranderd (soms zelfs heel extreem) als gevolg van culturele verwachtingen en ideeen. Bijvoorbeeld 'nostalgie': in 1688 omschreven als een dodelijke ziekte maar tegenwoordig gezien als een veel minder ernstige aandoening. Luister in deze boeiende lezing over de geschiedenis van onze emoties naar hoe de taal die we gebruiken om onze gevoelens te beschrijven zich voortdurend ontwikkelt -- en leer een paar nieuwe woorden die in verschillende culturen worden gebruikt om die vluchtige gevoelens in woorden te vangen.
Tiffany Watt Smith - Cultural historian
Tiffany Watt Smith investigates the hidden cultural forces which shape our emotions. Full bio
Tiffany Watt Smith investigates the hidden cultural forces which shape our emotions. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
I would like to begin
with a little experiment.
with a little experiment.
0
856
2675
Laten we beginnen
met een klein experiment.
met een klein experiment.
00:15
In a moment, I'm going to ask
if you would close your eyes
if you would close your eyes
1
3555
3091
Ik ga jullie vragen je ogen te sluiten
om te zien of je kunt nagaan
00:18
and see if you can work out
2
6670
1472
00:20
what emotions you're feeling right now.
3
8166
2910
welke emoties je op dit moment voelt.
00:23
Now, you're not going
to tell anyone or anything.
to tell anyone or anything.
4
11100
2312
Niet om erover te praten of zo.
00:25
The idea is to see how easy
or perhaps hard you find it
or perhaps hard you find it
5
13436
4427
Het idee is om te zien hoe makkelijk
of misschien moeilijk je het vindt
of misschien moeilijk je het vindt
00:29
to pinpoint exactly what you're feeling.
6
17887
2592
om erachter te komen wat je precies voelt.
00:32
And I thought I'd give you
10 seconds to do this.
10 seconds to do this.
7
20503
3441
Ik geef jullie 10 seconden.
00:35
OK?
8
23968
1444
Oké?
Begin maar.
00:37
Right, let's start.
9
25436
1687
Oké, jullie kunnen nu ophouden.
00:48
OK, that's it, time's up.
10
36150
1377
00:49
How did it go?
11
37551
1224
Hoe ging het?
00:51
You were probably feeling
a little bit under pressure,
a little bit under pressure,
12
39113
2568
Je voelde je waarschijnlijk
een beetje gespannen,
een beetje gespannen,
00:53
maybe suspicious
of the person next to you.
of the person next to you.
13
41705
2166
wellicht wat wantrouwig naar je buren.
00:55
Did they definitely
have their eyes closed?
have their eyes closed?
14
43895
2723
Hadden zij wel echt hun ogen dicht?
00:58
Perhaps you felt some
strange, distant worry
strange, distant worry
15
46642
3210
Misschien maakte je je wat zorgen
01:01
about that email you sent this morning
16
49876
2330
over de email die je vanochtend verstuurde
01:04
or excitement about something
you've got planned for this evening.
you've got planned for this evening.
17
52230
3154
of voelde opwinding
over je plannen voor vanavond.
over je plannen voor vanavond.
Of misschien de opgewondenheid
die je voelt als je samen bent
die je voelt als je samen bent
01:07
Maybe you felt that exhilaration
that comes when we get together
that comes when we get together
18
55408
3145
01:10
in big groups of people like this;
19
58577
1743
met een grote groep mensen;
01:12
the Welsh called it "hwyl,"
20
60344
2168
de mensen uit Wales noemen dit 'hwyl',
01:14
from the word for boat sails.
21
62536
2350
van het woord zeilen.
01:17
Or maybe you felt all of these things.
22
65660
2654
Of misschien voelde je
dit allemaal tegelijkertijd.
dit allemaal tegelijkertijd.
01:20
There are some emotions
which wash the world in a single color,
which wash the world in a single color,
23
68338
3425
Sommige emoties zijn eenduidig,
01:23
like the terror felt as a car skids.
24
71787
3009
zoals paniek bij het slippen van een auto.
01:27
But more often, our emotions
crowd and jostle together
crowd and jostle together
25
75344
2598
Maar vaak overlappen onze emoties elkaar
01:29
until it is actually quite hard
to tell them apart.
to tell them apart.
26
77966
2837
zodanig dat het moeilijk is
ze uit elkaar te houden.
ze uit elkaar te houden.
01:33
Some slide past so quickly
you'd hardly even notice them,
you'd hardly even notice them,
27
81351
3791
Sommige emoties slippen zo snel voorbij
dat je ze nauwelijks opmerkt,
dat je ze nauwelijks opmerkt,
zoals de nostalgie
die jou je arm doet uitstrekken
die jou je arm doet uitstrekken
01:37
like the nostalgia
that will make you reach out
that will make you reach out
28
85166
2428
01:39
to grab a familiar brand
in the supermarket.
in the supermarket.
29
87618
2590
om een vertrouwd merk te pakken
in de supermarkt.
in de supermarkt.
01:42
And then there are others
that we hurry away from,
that we hurry away from,
30
90949
2402
En andere emoties waar we voor weg lopen,
01:45
fearing that they'll burst on us,
31
93375
1890
uit angst dat ze ons laten barsten,
01:47
like the jealousy that causes you
to search a loved one's pockets.
to search a loved one's pockets.
32
95956
3999
zoals jaloezie waardoor je de zakken
van je geliefde gaat doorzoeken.
van je geliefde gaat doorzoeken.
01:52
And of course, there are some emotions
which are so peculiar,
which are so peculiar,
33
100860
2908
En dan zijn er emoties
die zo vreemd zijn,
die zo vreemd zijn,
01:55
you might not even know what to call them.
34
103792
2075
dat je er geen naam voor weet.
01:57
Perhaps sitting there, you had
a little tingle of a desire
a little tingle of a desire
35
105891
2879
Misschien voelde je een licht verlangen
02:00
for an emotion one eminent
French sociologist called "ilinx,"
French sociologist called "ilinx,"
36
108794
4318
naar een emotie die een eminente
Franse socioloog "ilinx" noemt,
Franse socioloog "ilinx" noemt,
02:05
the delirium that comes
with minor acts of chaos.
with minor acts of chaos.
37
113136
3526
de verwarring die je voelt
bij momenten van lichte chaos.
bij momenten van lichte chaos.
02:08
For example, if you stood up right now
and emptied the contents of your bag
and emptied the contents of your bag
38
116686
3650
Bijvoorbeeld, als je nu zou opstaan
en de inhoud van je tas
op de vloer zou gooien.
op de vloer zou gooien.
02:12
all over the floor.
39
120360
1196
02:13
Perhaps you experienced one of those odd,
untranslatable emotions
untranslatable emotions
40
121580
3927
Misschien voelde je een van die vreemde,
niet uit te drukken emoties
niet uit te drukken emoties
02:17
for which there's no obvious
English equivalent.
English equivalent.
41
125531
2785
waar geen duidelijk Engels woord voor is.
02:20
You might have felt the feeling
the Dutch called "gezelligheid,"
the Dutch called "gezelligheid,"
42
128340
3285
Of misschien voelde je de emotie
wat in Nederland "gezelligheid" heet:
wat in Nederland "gezelligheid" heet:
02:23
being cozy and warm inside with friends
when it's cold and damp outside.
when it's cold and damp outside.
43
131649
4132
knus en warm met vrienden binnen zitten
als het buiten koud en nat is.
als het buiten koud en nat is.
02:28
Maybe if you were really lucky,
44
136273
2316
Of misschien had je geluk,
02:30
you felt this:
45
138613
1194
en voelde je dit:
02:32
"basorexia,"
46
140358
1347
"basorexia,"
02:33
a sudden urge to kiss someone.
47
141729
2037
een plotselinge drang
om iemand te zoenen.
om iemand te zoenen.
02:35
(Laughter)
48
143790
2054
(Gelach)
02:38
We live in an age
49
146799
1803
We leven in een tijdperk
02:40
when knowledge of emotions
is an extremely important commodity,
is an extremely important commodity,
50
148626
4184
waarin kennis van emoties belangrijk is,
waarin emoties worden gebruikt
om veel dingen mee te verklaren,
om veel dingen mee te verklaren,
02:45
where emotions are used
to explain many things,
to explain many things,
51
153530
3022
worden uitgebuit door politici,
02:49
exploited by our politicians,
52
157192
1917
en gemanipuleerd door algoritmen.
02:51
manipulated by algorithms.
53
159133
2131
02:53
Emotional intelligence, which is the skill
of being able to recognize and name
of being able to recognize and name
54
161288
4850
Emotionele intelligentie is
de vaardigheid om onze eigen emoties
de vaardigheid om onze eigen emoties
02:58
your own emotions
and those of other people,
and those of other people,
55
166162
2476
en die van anderen te duiden,
en wordt zo gewaardeerd
en wordt zo gewaardeerd
03:00
is considered so important, that this
is taught in our schools and businesses
is taught in our schools and businesses
56
168662
4187
dat het aan universiteiten
en in bedrijven onderwezen wordt
en in bedrijven onderwezen wordt
03:04
and encouraged by our health services.
57
172873
2327
en wordt gepromoot
in de gezondheidszorg.
in de gezondheidszorg.
03:07
But despite all of this,
58
175962
1823
Desalniettemin,
vraag ik me soms af
03:09
I sometimes wonder
59
177809
1179
03:11
if the way we think about emotions
is becoming impoverished.
is becoming impoverished.
60
179012
3883
of onze wijze van denken over emoties
niet aan het aftakelen is.
niet aan het aftakelen is.
03:15
Sometimes, we're not even that clear
what an emotion even is.
what an emotion even is.
61
183491
4359
Soms weten we niet eens zeker
wat een emotie precies is.
wat een emotie precies is.
03:21
You've probably heard the theory
62
189509
1946
Jullie kennen waarschijnlijk de theorie
03:23
that our entire emotional lives
can be boiled down
can be boiled down
63
191479
2584
dat ons hele emotionele leven neerkomt
03:26
to a handful of basic emotions.
64
194087
3234
op slechts enkele basis-emoties.
03:29
This idea is actually
about 2,000 years old,
about 2,000 years old,
65
197345
2465
Dit idee is al 2000 jaar oud,
03:31
but in our own time,
66
199834
1164
maar tegenwoordig
03:33
some evolutionary psychologists
have suggested that these six emotions --
have suggested that these six emotions --
67
201022
4265
beweren sommige evolutiepsychologen
dat deze zes emoties --
dat deze zes emoties --
03:37
happiness, sadness, fear,
disgust, anger, surprise --
disgust, anger, surprise --
68
205311
4754
geluk, verdriet, angst,
afschuw, woede, verwondering --
afschuw, woede, verwondering --
03:42
are expressed by everyone across the globe
in exactly the same way,
in exactly the same way,
69
210089
3539
overal ter wereld door iedereen
op dezelfde manier uitgedrukt worden,
op dezelfde manier uitgedrukt worden,
03:45
and therefore represent
the building blocks
the building blocks
70
213652
2683
en dat ze daarom de bouwstenen vormen
03:48
of our entire emotional lives.
71
216359
2659
van ons hele emotionele leven.
03:51
Well, if you look at an emotion like this,
72
219042
2167
Nu, als je naar een emotie als deze kijkt,
03:53
then it looks like a simple reflex:
73
221233
2129
lijkt het op een simpele reflex:
het wordt gewekt door gevaar van buiten
03:55
it's triggered by an external predicament,
74
223386
2236
03:57
it's hardwired,
75
225646
1781
het is instinctief,
03:59
it's there to protect us from harm.
76
227451
2598
we voelen het om ons
tegen gevaar te beschermen.
tegen gevaar te beschermen.
04:02
So you see a bear,
your heart rate quickens,
your heart rate quickens,
77
230073
2464
Je ziet een beer,
je hartslag neemt toe,
je hartslag neemt toe,
04:04
your pupils dilate, you feel frightened,
you run very, very fast.
you run very, very fast.
78
232561
4201
je pupillen worden groter,
je bent bang, je rent heel hard weg.
je bent bang, je rent heel hard weg.
Het probleem met dat beeld
04:09
The problem with this picture is,
79
237878
2087
is dat het niet helemaal
laat zien wat een emotie is.
laat zien wat een emotie is.
04:11
it doesn't entirely capture
what an emotion is.
what an emotion is.
80
239989
4098
04:16
Of course, the physiology
is extremely important,
is extremely important,
81
244592
2958
Natuurlijk is fysiologie belangrijk,
maar het is niet de enige reden
waarom we ons
waarom we ons
04:19
but it's not the only reason
why we feel the way we do
why we feel the way we do
82
247574
3151
op zo'n moment zo voelen.
04:22
at any given moment.
83
250749
1575
Stel dat ik jullie zou vertellen
dat in de 12de eeuw,
dat in de 12de eeuw,
04:26
What if I was to tell you
that in the 12th century,
that in the 12th century,
84
254102
2978
sommige troubadours gapen niet zagen
04:29
some troubadours didn't see yawning
85
257104
3752
als een gevolg van moeheid of verveling,
zoals wij tegenwoordig,
zoals wij tegenwoordig,
04:32
as caused by tiredness
or boredom like we do today,
or boredom like we do today,
86
260880
3750
maar als een symbool
van diepe liefde?
van diepe liefde?
04:36
but thought it a symbol
of the deepest love?
of the deepest love?
87
264654
3354
04:40
Or that in that same period,
brave men -- knights --
brave men -- knights --
88
268907
4239
Of dat in diezelfde periode,
dappere mannen -- ridders --
dappere mannen -- ridders --
04:45
commonly fainted out of dismay?
89
273170
3289
vaak flauwvielen uit wanhoop?
Stel dat ik jullie zou vertellen
04:49
What if I was to tell you
90
277474
1242
04:50
that some early Christians
who lived in the desert
who lived in the desert
91
278740
2763
dat de eerste Christenen
die in de woestijn woonden
die in de woestijn woonden
04:53
believed that flying demons
who mainly came out at lunchtime
who mainly came out at lunchtime
92
281527
3888
geloofden dat vliegende demonen
die vooral tijdens de lunch verschenen
die vooral tijdens de lunch verschenen
04:57
could infect them with an emotion
they called "accidie,"
they called "accidie,"
93
285439
4862
hen konden besmetten met een emotie
die ze 'accidie' noemden,
die ze 'accidie' noemden,
een soort lethargie
die soms zo intens was
die soms zo intens was
05:02
a kind of lethargy
that was sometimes so intense
that was sometimes so intense
94
290325
2594
dat het hen zelfs kon doden?
05:04
it could even kill them?
95
292943
1489
05:07
Or that boredom,
as we know and love it today,
as we know and love it today,
96
295234
4136
Of dat verveling, zoals wij
dat nu noemen en koesteren,
dat nu noemen en koesteren,
05:11
was first really only felt
by the Victorians,
by the Victorians,
97
299394
3027
voor het eerst werd gevoeld
tijdens de Victoriaanse periode,
tijdens de Victoriaanse periode,
05:14
in response to new ideas
about leisure time and self-improvement?
about leisure time and self-improvement?
98
302445
5176
in reactie op nieuwe ideeën
over vrije tijd en zelfontwikkeling?
over vrije tijd en zelfontwikkeling?
Stel dat we opnieuw nadenken
05:20
What if we were to think again
99
308570
1500
05:22
about those odd,
untranslatable words for emotions
untranslatable words for emotions
100
310094
2818
over die vreemde,
onvertaalbare woorden voor emoties
onvertaalbare woorden voor emoties
05:24
and wonder whether some cultures
might feel an emotion more intensely
might feel an emotion more intensely
101
312936
4230
en ons zouden afvragen of sommige culturen
bepaalde emoties sterker ervaren
bepaalde emoties sterker ervaren
05:29
just because they've bothered
to name and talk about it,
to name and talk about it,
102
317190
3796
alleen maar omdat ze de moeite namen
ze te benoemen en erover te praten,
ze te benoemen en erover te praten,
05:33
like the Russian "toska,"
103
321010
2469
zoals het Russische woord 'toska',
een gevoel van gekmakende ontevredenheid
05:35
a feeling of maddening dissatisfaction
104
323503
2707
dat naar zeggen van verre komt aanwaaien.
05:38
said to blow in from the great plains.
105
326234
2534
05:43
The most recent developments
in cognitive science show
in cognitive science show
106
331111
3965
De meest recente ontwikkelingen in
cognitief onderzoek laten zien
cognitief onderzoek laten zien
05:47
that emotions are not simple reflexes,
107
335100
3391
dat emoties geen simpele reflexen zijn,
05:50
but immensely complex, elastic systems
108
338515
3110
maar zeer complexe, elastische systemen
05:53
that respond both to the biologies
that we've inherited
that we've inherited
109
341649
3148
die reageren op biologische aspecten
die we geërfd hebben
die we geërfd hebben
05:56
and to the cultures that we live in now.
110
344821
2649
en op de cultuur waarin we nu leven.
Het zijn cognitieve verschijnselen.
05:59
They are cognitive phenomena.
111
347494
2096
Ze worden niet enkel
door ons lichaam gevormd,
door ons lichaam gevormd,
06:01
They're shaped not just by our bodies,
but by our thoughts,
but by our thoughts,
112
349614
2949
maar door onze gedachten, ideeën en taal.
06:04
our concepts, our language.
113
352587
2829
06:07
The neuroscientist Lisa Feldman Barrett
has become very interested
has become very interested
114
355979
4430
De neuroloog Lisa Feldman Barrett
raakte erg geïnteresseerd
raakte erg geïnteresseerd
in die dynamische relatie
tussen woorden en emoties.
tussen woorden en emoties.
06:12
in this dynamic relationship
between words and emotions.
between words and emotions.
115
360433
3744
Ze zegt dat als we een nieuw woord
voor een emotie leren,
voor een emotie leren,
06:16
She argues that when we learn
a new word for an emotion,
a new word for an emotion,
116
364558
3453
06:20
new feelings are sure to follow.
117
368035
2898
dat er dan ook nieuwe gevoelens op volgen.
06:24
As a historian, I've long suspected
that as language changes,
that as language changes,
118
372272
3980
Als historicus vermoedde ik al lang
dat zodra taal verandert,
dat zodra taal verandert,
onze emoties ook veranderen.
06:28
our emotions do, too.
119
376276
1683
06:30
When we look to the past, it's easy
to see that emotions have changed,
to see that emotions have changed,
120
378527
3899
Als we naar het verleden kijken
zien we dat emoties zijn veranderd,
zien we dat emoties zijn veranderd,
06:34
sometimes very dramatically,
121
382450
1924
soms zelfs zeer dramatisch,
06:36
in response to new cultural expectations
and religious beliefs,
and religious beliefs,
122
384398
3493
in reactie op culturele waarden
en religie,
en religie,
06:39
new ideas about gender, ethnicity and age,
123
387915
3126
nieuwe ideeën
over geslacht, ras en leeftijd,
over geslacht, ras en leeftijd,
06:43
even in response to new political
and economic ideologies.
and economic ideologies.
124
391065
4271
zelfs in reactie op nieuwe
politieke en economische ideologieën.
politieke en economische ideologieën.
06:48
There is a historicity to emotions
125
396106
3398
Er zit een historische waarde aan emoties
06:51
that we are only recently
starting to understand.
starting to understand.
126
399528
3412
die we nu pas beginnen te begrijpen.
Dus ik ben het ermee eens dat het goed is
om nieuwe woorden voor emoties te leren,
om nieuwe woorden voor emoties te leren,
06:56
So I agree absolutely that it does us good
to learn new words for emotions,
to learn new words for emotions,
127
404228
4171
07:00
but I think we need to go further.
128
408423
2396
maar ik denk dat we verder moeten gaan.
.
.
07:02
I think to be truly
emotionally intelligent,
emotionally intelligent,
129
410843
2674
Om echt emotioneel intelligent te zijn,
07:05
we need to understand
where those words have come from,
where those words have come from,
130
413541
4312
moeten we begrijpen
waar die woorden vandaan komen,
waar die woorden vandaan komen,
07:09
and what ideas about how
we ought to live and behave
we ought to live and behave
131
417877
4178
en welke ideeën over hoe
we moeten leven en ons gedragen
we moeten leven en ons gedragen
07:14
they are smuggling along with them.
132
422079
2172
erin verweven zijn.
07:17
Let me tell you a story.
133
425753
1805
Ik zal jullie een verhaal vertellen.
07:19
It begins in a garret
in the late 17th century,
in the late 17th century,
134
427582
4130
Het begint in een zolderkamertje
eind 17de eeuw,
eind 17de eeuw,
07:23
in the Swiss university town of Basel.
135
431736
2526
in Basel in Zwitserland.
07:26
Inside, there's a dedicated student
living some 60 miles away from home.
living some 60 miles away from home.
136
434286
5665
Daar woont een ijverig student
ver weg van zijn ouderlijk huis.
ver weg van zijn ouderlijk huis.
07:31
He stops turning up to his lectures,
137
439975
1792
Hij gaat niet meer naar colleges,
07:33
and his friends come to visit
and they find him dejected and feverish,
and they find him dejected and feverish,
138
441791
4720
en zijn vrienden die hem opzoeken
treffen hem mismoedig en koortsig aan
treffen hem mismoedig en koortsig aan
met hartkloppingen,
07:38
having heart palpitations,
139
446535
1866
en rare zweren die zijn lichaam bedekken.
07:40
strange sores breaking out on his body.
140
448425
2465
Artsen worden geroepen
en zij vinden het zo ernstig
en zij vinden het zo ernstig
07:43
Doctors are called,
141
451338
1164
07:44
and they think it's so serious
that prayers are said for him
that prayers are said for him
142
452526
2879
dat er voor hem wordt gebeden
in de plaatselijke kerk.
in de plaatselijke kerk.
07:47
in the local church.
143
455429
1156
Pas als ze hem klaar maken
om huiswaarts te keren
om huiswaarts te keren
07:48
And it's only when they're preparing
to return this young man home
to return this young man home
144
456609
3205
zodat hij kan sterven,
07:51
so that he can die,
145
459838
1192
zien ze wat er aan de hand is,
07:53
that they realize what's going on,
146
461054
1731
07:54
because once they lift him
onto the stretcher,
onto the stretcher,
147
462809
2247
want zodra ze hem op de brancard leggen,
07:57
his breathing becomes less labored.
148
465080
1697
wordt zijn ademhaling rustiger.
07:58
And by the time he's got
to the gates of his hometown,
to the gates of his hometown,
149
466801
2795
En zodra hij in zijn stad aankomt,
is hij bijna helemaal hersteld.
08:01
he's almost entirely recovered.
150
469620
2124
Pas dan beseffen ze
08:04
And that's when they realize
151
472186
1413
08:05
that he's been suffering
from a very powerful form of homesickness.
from a very powerful form of homesickness.
152
473623
4165
dat hij leed aan
een ernstige vorm van heimwee.
een ernstige vorm van heimwee.
Zo ernstig dat het
bijna fataal was geweest.
bijna fataal was geweest.
08:09
It's so powerful,
that it might have killed him.
that it might have killed him.
153
477812
2473
08:13
Well, in 1688, a young doctor,
Johannes Hofer,
Johannes Hofer,
154
481347
3268
In 1688 hoorde Johannes Hofer,
een jonge dokter,
een jonge dokter,
08:16
heard of this case and others like it
155
484639
2032
over dit en soortgelijke gevallen
08:18
and christened the illness "nostalgia."
156
486695
3107
en noemde de ziekte 'nostalgie'.
Al snel raakte de diagnose in zwang
in medische kringen binnen Europa.
in medische kringen binnen Europa.
08:22
The diagnosis quickly caught on
in medical circles around Europe.
in medical circles around Europe.
157
490843
3480
08:26
The English actually thought
they were probably immune
they were probably immune
158
494347
2572
De Engelsen dachten
dat ze er immuun voor waren
dat ze er immuun voor waren
08:28
because of all the travel they did
in the empire and so on.
in the empire and so on.
159
496943
2835
door alle reizen door hun rijk.
Maar al gauw kwamen er ook
gevallen in Engeland.
gevallen in Engeland.
08:31
But soon there were cases
cropping up in Britain, too.
cropping up in Britain, too.
160
499802
2548
08:34
The last person to die from nostalgia
161
502374
2868
Het laatste geval van iemand
die dood ging aan nostalgie
die dood ging aan nostalgie
08:37
was an American soldier fighting
during the First World War in France.
during the First World War in France.
162
505266
4656
was een Amerikaans soldaat
tijdens WWI in Frankrijk.
tijdens WWI in Frankrijk.
08:43
How is it possible
that you could die from nostalgia
that you could die from nostalgia
163
511363
3569
Hoe is het mogelijk
dat je 100 jaar geleden
dat je 100 jaar geleden
aan nostalgie kon overlijden?
08:46
less than a hundred years ago?
164
514956
1812
Tegenwoordig heeft het woord
niet alleen een andere betekenis --
niet alleen een andere betekenis --
08:48
But today, not only does the word
mean something different --
mean something different --
165
516792
3072
08:51
a sickening for a lost time
rather than a lost place --
rather than a lost place --
166
519888
3436
een verlangen naar een voorbije tijd
en niet naar een bepaalde plek --
en niet naar een bepaalde plek --
08:55
but homesickness itself
is seen as less serious,
is seen as less serious,
167
523348
3298
maar heimwee wordt ook
als minder ernstig ervaren,
als minder ernstig ervaren,
in rang verlaagd van iets fataals
08:58
sort of downgraded from something
you could die from
you could die from
168
526670
2541
naar iets dat hooguit
je kind parten kan spelen
je kind parten kan spelen
09:01
to something you're mainly worried
your kid might be suffering from
your kid might be suffering from
169
529235
3249
bij een logeerpartij.
09:04
at a sleepover.
170
532508
1168
Deze verandering vond schijnbaar plaats
in de vroege 20ste eeuw.
in de vroege 20ste eeuw.
09:05
This change seems to have happened
in the early 20th century.
in the early 20th century.
171
533700
4118
Maar waarom?
09:09
But why?
172
537842
1219
09:11
Was it the invention of telephones
or the expansion of the railways?
or the expansion of the railways?
173
539085
4232
Door de uitvinding van de telefoon
of de uitbreiding van het spoornetwerk?
of de uitbreiding van het spoornetwerk?
09:15
Was it perhaps the coming of modernity,
174
543341
2981
Of kwam het door de moderne tijd,
09:18
with its celebration of restlessness
and travel and progress
and travel and progress
175
546346
3729
met het verheerlijken van rusteloosheid
en reizen en vooruitgang
en reizen en vooruitgang
09:22
that made sickening for the familiar
176
550099
2517
wat heimwee naar het bekende
09:24
seem rather unambitious?
177
552640
1596
als kleingeestig deed lijken?
09:27
You and I inherit that massive
transformation in values,
transformation in values,
178
555324
5018
Wij erven allemaal
deze enorme verandering van waarden,
deze enorme verandering van waarden,
09:32
and it's one reason why we might not
feel homesickness today
feel homesickness today
179
560366
3257
en daarom voelen we tegenwoordig
heimwee misschien niet meer
heimwee misschien niet meer
09:35
as acutely as we used to.
180
563647
2016
zo sterk als vroeger.
Het is belangrijk te begrijpen
09:39
It's important to understand
181
567139
2056
dat deze grote historische veranderingen
onze emoties beïnvloeden,
onze emoties beïnvloeden,
09:41
that these large historical changes
influence our emotions
influence our emotions
182
569219
3536
deels omdat ze beïnvloeden
hoe we ons voelen over onze gevoelens.
hoe we ons voelen over onze gevoelens.
09:44
partly because they affect
how we feel about how we feel.
how we feel about how we feel.
183
572779
3815
09:48
Today, we celebrate happiness.
184
576991
2515
Tegenwoordig wordt geluk verheerlijkt.
09:51
Happiness is supposed
to make us better workers
to make us better workers
185
579988
3269
Je gelukkig voelen zou ons beter maken
in ons werk, als partner en als ouder;
in ons werk, als partner en als ouder;
09:55
and parents and partners;
186
583281
2167
het zou onze levensduur verlengen.
09:57
it's supposed to make us live longer.
187
585472
2476
09:59
In the 16th century,
188
587972
1825
In de 16de eeuw
10:01
sadness was thought to do
most of those things.
most of those things.
189
589821
2848
was het juist somberheid
die tot dit alles zou bijdragen.
die tot dit alles zou bijdragen.
10:04
It's even possible to read
self-help books from that period
self-help books from that period
190
592693
3398
Je kunt er zelfs zelfhulpboeken
uit die tijd op nalezen
uit die tijd op nalezen
waarin somberheid
bij lezers wordt aangemoedigd
bij lezers wordt aangemoedigd
10:08
which try to encourage sadness in readers
191
596115
2573
door hen lijsten te geven
met redenen om teleurgesteld te zijn.
met redenen om teleurgesteld te zijn.
10:10
by giving them lists of reasons
to be disappointed.
to be disappointed.
192
598712
2966
10:13
(Laughter)
193
601702
1042
(Gelach)
10:14
These self-help authors thought
you could cultivate sadness as a skill,
you could cultivate sadness as a skill,
194
602768
4247
De auteurs van deze boeken dachten
dat je somberheid kon oefenen,
dat je somberheid kon oefenen,
10:19
since being expert in it
would make you more resilient
would make you more resilient
195
607039
3158
want als je er ervaren in werd,
raakte je beter bestand tegen
raakte je beter bestand tegen
10:22
when something bad did happen to you,
as invariably it would.
as invariably it would.
196
610221
3482
tegenslagen in je leven die
onherroepelijk zouden gebeuren.
onherroepelijk zouden gebeuren.
10:26
I think we could learn from this today.
197
614195
2436
Ik denk dat we hier van kunnen leren.
10:28
Feel sad today, and you might feel
impatient, even a little ashamed.
impatient, even a little ashamed.
198
616655
5171
Als je je tegenwoordig somber voelt,
voel je je ongeduldig of zelfs beschaamd.
voel je je ongeduldig of zelfs beschaamd.
10:33
Feel sad in the 16th century,
and you might feel a little bit smug.
and you might feel a little bit smug.
199
621850
4097
In de 16de eeuw voelde je je
dan wellicht enigszins zelfvoldaan.
dan wellicht enigszins zelfvoldaan.
10:39
Of course, our emotions
don't just change across time,
don't just change across time,
200
627391
3271
Natuurlijk verschillen onze emoties
niet alleen door de tijd heen,
niet alleen door de tijd heen,
10:42
they also change from place to place.
201
630686
2238
ze verschillen ook van plaats tot plaats.
10:45
The Baining people of Papua New Guinea
speak of "awumbuk,"
speak of "awumbuk,"
202
633526
4579
Het Baining-volk in Papua New Guinea
spreken van 'awumbuk',
spreken van 'awumbuk',
een gevoel van lethargie dat opkomt
wanneer een gast eindelijk vertrekt.
wanneer een gast eindelijk vertrekt.
10:50
a feeling of lethargy that descends
when a houseguest finally leaves.
when a houseguest finally leaves.
203
638129
4178
10:54
(Laughter)
204
642331
1087
(Gelach)
10:55
Now, you or I might feel relief,
205
643442
2589
Jij en ik zouden
wellicht opluchting voelen,
wellicht opluchting voelen,
10:58
but in Baining culture,
206
646055
2117
maar in de Baining-cultuur
11:00
departing guests are thought
to shed a sort of heaviness
to shed a sort of heaviness
207
648196
3077
denkt men dat vertrekkende gasten
een soort zwaarte afschudden
een soort zwaarte afschudden
11:03
so they can travel more easily,
208
651297
1754
zodat ze makkelijker kunnen reizen,
11:05
and this heaviness infects the air
and causes this awumbuk.
and causes this awumbuk.
209
653075
3128
en deze zwaarte besmet de lucht
en veroorzaakt die awumbuk.
en veroorzaakt die awumbuk.
11:08
And so what they do is leave
a bowl of water out overnight
a bowl of water out overnight
210
656227
2821
Ze zetten daarom 's nachts
een kom met water neer
een kom met water neer
om die lucht op te nemen,
11:11
to absorb this air,
211
659072
1176
11:12
and then very early the next morning,
they wake up and have a ceremony
they wake up and have a ceremony
212
660272
3376
en vroeg in de volgende ochtend
hebben ze een ceremonie
hebben ze een ceremonie
waarbij ze het water weggooien.
11:15
and throw the water away.
213
663672
1224
11:16
Now, here's a good example
214
664920
1263
Dit is een goed voorbeeld
11:18
of spiritual practices
and geographical realities combining
and geographical realities combining
215
666207
4037
van hoe een spirituele gewoonte
en een geografische realiteit
en een geografische realiteit
samen een bepaalde emotie oproepen
11:22
to bring a distinct emotion into life
216
670268
2454
en vervolgens weer laten verdwijnen.
11:24
and make it disappear again.
217
672746
1760
11:27
One of my favorite emotions
is a Japanese word, "amae."
is a Japanese word, "amae."
218
675836
4633
Een van mijn favoriete emoties
is een Japans woord: 'amae'.
is een Japans woord: 'amae'.
Amae is een heel gewoon woord in Japan,
11:33
Amae is a very common word in Japan,
219
681425
2332
11:35
but it is actually quite
hard to translate.
hard to translate.
220
683781
2028
maar het is moeilijk te vertalen.
11:37
It means something like
the pleasure that you get
the pleasure that you get
221
685833
2539
Het betekent ongeveer
het genoegen wat je voelt
het genoegen wat je voelt
11:40
when you're able to temporarily
hand over responsibility for your life
hand over responsibility for your life
222
688396
3994
wanneer je tijdelijk
de verantwoordelijkheid voor je leven
de verantwoordelijkheid voor je leven
aan een ander kunt afstaan.
11:44
to someone else.
223
692414
1304
11:45
(Laughter)
224
693742
1010
(Gelach)
11:46
Now, anthropologists suggest
225
694776
1667
Anthropologen denken
11:48
that one reason why this word
might have been named and celebrated
might have been named and celebrated
226
696467
4028
dat dit woord wellicht juist in Japan
werd bedacht en in ere gehouden,
werd bedacht en in ere gehouden,
11:52
in Japan
227
700519
1188
vanwege de traditie van collectiviteit
in de cultuur van het land,
in de cultuur van het land,
11:53
is because of that country's
traditionally collectivist culture,
traditionally collectivist culture,
228
701731
3934
11:57
whereas the feeling of dependency
229
705689
3066
terwijl het gevoel van afhankelijkheid
12:00
may be more fraught
amongst English speakers,
amongst English speakers,
230
708779
2860
meer beladen is voor Angelsaksen,
12:03
who have learned to value
self-sufficiency and individualism.
self-sufficiency and individualism.
231
711663
4259
die onafhankelijkheid
en individualisme juist waarderen.
en individualisme juist waarderen.
12:09
This might be a little simplistic,
232
717152
2387
Misschien klinkt dit wat simplistisch,
12:11
but it is tantalizing.
233
719563
1754
maar het is verlokkelijk.
12:13
What might our emotional languages
tell us not just about what we feel,
tell us not just about what we feel,
234
721889
5374
Misschien zeggen de woorden voor emoties
niet alleen iets over wat we voelen,
niet alleen iets over wat we voelen,
12:19
but about what we value most?
235
727287
2907
maar ook iets over onze waarden?
12:24
Most people who tell us
to pay attention to our well-being
to pay attention to our well-being
236
732877
4104
De meeste mensen die zeggen
dat je voor je welzijn moet zorgen
dat je voor je welzijn moet zorgen
12:29
talk of the importance
of naming our emotions.
of naming our emotions.
237
737005
3709
vinden het belangrijk
onze emoties te benoemen.
onze emoties te benoemen.
12:32
But these names aren't neutral labels.
238
740738
3233
Maar die namen zijn niet neutraal.
12:35
They are freighted with our culture's
values and expectations,
values and expectations,
239
743995
3225
Ze zijn beladen met de waarden
en verwachtingen van onze cultuur,
en verwachtingen van onze cultuur,
12:39
and they transmit ideas
about who we think we are.
about who we think we are.
240
747244
3326
en ze geven ideeën door
over wie we denken dat we zijn.
over wie we denken dat we zijn.
Nieuwe en ongewone woorden leren
voor emoties, helpt ons af te stemmen
voor emoties, helpt ons af te stemmen
12:43
Learning new and unusual words
for emotions will help attune us
for emotions will help attune us
241
751650
4072
12:47
to the more finely grained
aspects of our inner lives.
aspects of our inner lives.
242
755746
3487
op de meer verfijnde aspecten
van ons innerlijk leven.
van ons innerlijk leven.
12:51
But more than this, I think these
words are worth caring about,
words are worth caring about,
243
759802
3706
Bovendien denk ik dat we
deze woorden moeten koesteren,
deze woorden moeten koesteren,
omdat ze ons eraan herinneren
hoe sterk het verband is
hoe sterk het verband is
12:55
because they remind us
how powerful the connection is
how powerful the connection is
244
763532
3343
12:58
between what we think
245
766899
1492
tussen wat we denken
13:00
and how we end up feeling.
246
768415
1826
en hoe we ons vervolgens voelen.
13:03
True emotional intelligence
requires that we understand
requires that we understand
247
771156
4015
Echte emotionele intelligentie
vereist dat we begrijpen
vereist dat we begrijpen
13:07
the social, the political,
the cultural forces
the cultural forces
248
775195
4804
hoe sociale, politieke
en culturele invloeden
en culturele invloeden
13:12
that have shaped what we've come
to believe about our emotions
to believe about our emotions
249
780023
3533
onze ideeën over onze emoties
hebben gevormd
hebben gevormd
13:15
and understand how happiness
or hatred or love or anger
or hatred or love or anger
250
783580
6118
en hoe geluk of haat of liefde of woede
misschien nog steeds kunnen veranderen.
13:21
might still be changing now.
251
789722
2487
13:24
Because if we want to measure our emotions
252
792698
2888
Want als we onze emoties willen meten
13:27
and teach them in our schools
253
795610
1943
en willen onderwijzen op scholen
13:29
and listen as our politicians
tell us how important they are,
tell us how important they are,
254
797577
3609
en willen luisteren naar politici
die zeggen hoe belangrijk ze zijn,
die zeggen hoe belangrijk ze zijn,
13:33
then it is a good idea that we understand
255
801210
2200
dan is het goed om te begrijpen
waar onze aannames erover
13:35
where the assumptions we have about them
256
803434
1956
vandaan komen,
13:37
have come from,
257
805414
1180
13:38
and whether they still
truly speak to us now.
truly speak to us now.
258
806618
3304
en of ze nog steeds gelden.
13:43
I want to end with an emotion I often feel
259
811478
2080
Ik sluit af met een emotie
die ik vaak voel
die ik vaak voel
13:45
when I'm working as a historian.
260
813582
1984
tijdens mijn werk als historicus.
13:47
It's a French word, "dépaysement."
261
815590
2461
Het is een Frans woord: 'dépaysement'.
13:50
It evokes the giddy disorientation
that you feel in an unfamiliar place.
that you feel in an unfamiliar place.
262
818495
4809
Het is het gevoel van verdwaald zijn
dat je voelt in een vreemde plek.
dat je voelt in een vreemde plek.
Een favoriet aspect van historicus zijn
13:55
One of my favorite parts
of being a historian
of being a historian
263
823328
2096
13:57
is when something
I've completely taken for granted,
I've completely taken for granted,
264
825448
2484
is wanneer iets wat ik voor lief nam,
13:59
some very familiar part of my life,
265
827956
2571
een heel gewoon deel van mijn leven,
me plotseling weer vreemd voorkomt.
14:02
is suddenly made strange again.
266
830551
2084
14:05
Dépaysement is unsettling,
267
833262
2817
Dépaysement zet alles op losse schroeven,
14:08
but it's exciting, too.
268
836103
1855
maar het is ook boeiend.
14:09
And I hope you might be having
just a little glimpse of it right now.
just a little glimpse of it right now.
269
837982
3534
En ik hoop dat jullie dit
nu ook een beetje ervaren.
nu ook een beetje ervaren.
14:13
Thank you.
270
841540
1167
Dank je wel.
14:14
(Applause)
271
842731
2801
(Applaus)
ABOUT THE SPEAKER
Tiffany Watt Smith - Cultural historianTiffany Watt Smith investigates the hidden cultural forces which shape our emotions.
Why you should listen
Tiffany Watt Smith is the author of The Book of Human Emotions, which tells the stories of 154 feelings from around the world. It has been published in 9 countries so far. She is currently a Wellcome Trust research fellow at the Centre for the History of the Emotions at Queen Mary University of London, and she was educated at the Universities of Cambridge and London. Her writing has appeared in The Guardian, the BBC News Magazine and The New Scientist. In 2014, she was named a BBC New Generation Thinker. In her previous career, she was a theatre director.
Tiffany Watt Smith | Speaker | TED.com