ABOUT THE SPEAKER
Steve Boyes - Conservation biologist
Steve Boyes is working to study and conserve the endangered Okavango Delta in Botswana.

Why you should listen

South African conservation biologist Steve Boyes explores and studies remote wildernesses in Africa, including the endangered Okavango Delta, to protect and restore them. Trained as an ornithologist, he is the Executive Director of the Wild Bird Trust and a Fellow at the National Geographic Society. 

More profile about the speaker
Steve Boyes | Speaker | TED.com
TED2018

Steve Boyes: How we're saving one of Earth's last wild places

Steve Boyes: Jak ocalimy jeden z ostatnich dzikich obszarów Ziemi

Filmed:
1,400,416 views

Wyprawa przez siedliska hipopotamów, pola minowe i o wiele więcej: takie niespodzianki czekały Steve'a Boyesa, stypendystę TED, razem z grupą badaczy, którzy udali się w podróż wzdłuż delty rzeki Okawango, największego w Afryce nienaruszonego terenu podmokłego. Zbadali dziewicze tereny, by móc je ochronić przed działalnością człowieka. W tej inspirującej i budzącej respekt prelekcji Steve pokazuje dużo zdjęć, opowiadając o swoich badaniach i nadziei ocalenia tego ogromnego i zagrożonego pustkowia.
- Conservation biologist
Steve Boyes is working to study and conserve the endangered Okavango Delta in Botswana. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:12
VisibleWidoczne from spaceprzestrzeń,
0
687
1155
Widoczna z kosmosu
00:13
the OkavangoOkawango DeltaDelta
1
1866
1627
delta Okawango
00:15
is Africa'sAfryki largestNajwiększa remainingpozostały
intactnienaruszony wetlandpodmokłych wildernesspustynia.
2
3517
4714
jest największym w Afryce
nienaruszonym terenem podmokłym.
00:20
This shiningświecący deltadelta in landlockedśródlądowych BotswanaBotswana
is the jewelklejnot of the KalahariKalahari,
3
8255
5841
Tę błyszczącą rzekę śródlądowej Botswany
można nazwać perłą pustyni Kalahari.
00:26
more valuablecenny than diamondsdiamenty
to the world'srecyrodycyjstwo diecystwo recyrodycyjstwo diecystwo recy sektorcy largestNajwiększa diamonddiament producerproducent
4
14120
4429
Jest cenniejsza niż diamenty
najlepszego jubilera na świecie,
00:30
and celebratedsłynny in 2014
5
18573
2389
a w roku 2014
00:32
as our planet'splanety 1000thth
UNESCOUNESCO WorldŚwiat HeritageDziedzictwo SiteWitryny.
6
20986
3485
wpisano ją jako tysiączny zabytek
na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
00:36
Now, what you see here
are the two majorpoważny tributariesdopływy,
7
24495
2905
Tu widzicie jej dwa główne dopływy:
00:39
the CuitoCuito and the CubangoCubango,
8
27424
2017
Cuito i Cubango,
00:41
disappearingznikanie up northpółnoc
into the little-knownmało znany AngolanAngolski highlandsHighlands.
9
29465
4126
znikające gdzieś na północy
niezbadanej wyżyny angolskiej.
00:45
This is the largestNajwiększa undevelopedniezabudowane
riverrzeka basinbasen on the planetplaneta,
10
33615
4299
To największe niezabudowane
dorzecze na naszej planecie.
00:49
spanningrozpiętość an areapowierzchnia largerwiększy than CaliforniaCalifornia.
11
37938
2123
Jest nieco większe od Kalifornii.
00:53
These vastogromny, undevelopedniezabudowane AngolanAngolski
watershedszlewnie were frozenmrożony in time
12
41090
4080
Te nieprzebrane tereny Angoli
zastygły w czasie
00:57
by 27 yearslat of civilcywilny warwojna.
13
45194
2358
z powodu 27 lat wojny domowej.
00:59
In factfakt, Africa'sAfryki largestNajwiększa tankczołg battlebitwa
sinceod WorldŚwiat WarWojny IIII
14
47576
4001
Największa bitwa w Afryce
od II wojny światowej,
w której brały udział czołgi,
01:03
was foughtwalczył over a bridgemost
crossingprzejście the Okavango'sOkavango na CuitoCuito RiverRzeka.
15
51601
3432
miała miejsce przy moście
nad ujściem Cuito do Okawango.
01:07
There on the right,
16
55057
1391
Ziemia po prawej
01:08
disappearingznikanie off into the unknownnieznany,
17
56472
1754
ciągnie się gdzieś w nieznane,
01:10
into the "TerraTerra do fimFIM do mundoMundo" --
18
58250
2349
do "Terra do fim do mundo",
01:12
the landwylądować at the endkoniec of the earthZiemia,
19
60623
1928
ziemi na końcu świata,
01:14
as it was knownznany by the first
PortuguesePortugalski explorersodkrywcy.
20
62575
2889
jak nazwali ją portugalscy odkrywcy.
01:18
In 2001, at the agewiek of 22,
21
66275
3373
W 2001 roku, w wieku 22 lat,
01:21
I tookwziął a jobpraca as headgłowa of housekeepingsprzątanie
at VundumtikiVundumtiki CampObóz
22
69672
3892
podjąłem pracę jako gospodarz domu
na wyspie Vundumtiki
01:25
in the OkavangoOkawango DeltaDelta ...
23
73588
2100
w delcie rzeki Okawango.
01:27
a patchworkpatchwork mosaicmozaika of channelskanały,
floodplainsrówniny zalewowe, lagoonslagun
24
75712
4604
To mozaika kanałów wodnych,
teras zalewowych, lagun
01:32
and thousandstysiące uponna thousandstysiące
of islandswyspy to explorebadać.
25
80340
3268
i wielu tysięcy wysp do zbadania.
01:36
Home to the largestNajwiększa remainingpozostały
populationpopulacja of elephantssłonie on the planetplaneta.
26
84289
3660
To dom największej populacji
słoni na naszej planecie.
01:40
RhinosNosorożce are airliftedsamolotami in C130s
to find sanctuarySanktuarium in this wildernesspustynia.
27
88311
4918
Znalazły tu schronienie nosorożce
przetransportowane samolotami typu C-130.
01:46
LionLion,
28
94065
1150
Lew,
01:47
leopardLeopard,
29
95239
1242
lampart,
01:48
hyenahiena,
30
96505
1228
hiena,
01:49
wilddziki dogpies,
31
97757
1171
likaon
01:50
cheetahGepard,
32
98952
1273
gepard,
01:52
ancientstarożytny baobabBaobab treesdrzewa
that standstoisko like cathedralskatedry
33
100249
3775
wiekowe baobaby stojące niczym bazyliki
01:56
underpod the MilkyMleczny Way.
34
104048
1487
pod Drogą Mleczną.
01:57
Here, I discoveredodkryty something obviousoczywisty:
35
105559
3567
Odkryłem tu coś oczywistego:
02:01
wildernesspustynia is our naturalnaturalny habitatsiedlisko, too.
36
109150
3098
dzicz to też nasze naturalne środowisko.
02:04
We need these last wilddziki placesmiejsca
to reconnectna nowo połączyć with who we really are.
37
112272
3880
Potrzebujemy tych bezludnych miejsc,
by pojąć, kim naprawdę jesteśmy.
02:10
We --
38
118129
1151
My...
02:11
all sevensiedem billionmiliard of us --
39
119304
1298
siedem miliardów ludzi...
02:12
mustmusi never forgetzapomnieć
we are a biologicalbiologiczny speciesgatunki
40
120626
3431
nigdy nie możemy zapomnieć,
że jesteśmy gatunkiem
02:16
foreverna zawsze boundgranica to this
particularszczególny biologicalbiologiczny worldświat.
41
124081
3049
ściśle związanym z tym
konkretnym ekosystemem.
02:19
Like the wavesfale connectedpołączony to the oceanocean,
42
127154
2267
Jak nie ma fal bez oceanu,
02:21
we cannotnie może exististnieć apartniezależnie from it --
43
129445
1557
tak nie ma nas bez niego...
02:23
a constantstały flowpływ of atomsatomy and energyenergia
betweenpomiędzy individualsosoby prywatne and speciesgatunki
44
131026
4788
ciągłego przepływu atomów i energii
między osobnikami i gatunkami
02:27
around the worldświat in a day
45
135838
1647
na całym świecie
02:29
and out into the cosmoskosmos.
46
137509
2092
i w kosmosie.
02:33
Our fateslosy are foreverna zawsze connectedpołączony
to the millionsmiliony of speciesgatunki
47
141022
3612
Nasze losy na wieki łączą się
z milionami gatunków,
02:36
we relypolegać on directlybezpośrednio
and indirectlypośrednio everykażdy day.
48
144658
4111
na których się opieramy bezpośrednio
i pośrednio każdego dnia.
02:42
FourCztery yearslat agotemu,
49
150237
1270
Cztery lata temu ogłoszono,
02:43
it was declaredzdeklarowany that 50 percentprocent
of all wildlifedzikich zwierząt around the worldświat
50
151531
4339
że 50% dzikich zwierząt świata
02:47
had disappearedzniknął in just 40 yearslat.
51
155894
2341
wyginęło w ciągu zaledwie 40 lat.
02:51
This is a massmasa drowningutonięcie
of 15,000 wildebeestsGNU
52
159500
3036
Tutaj widzimy masowe tonięcie
15 000 antylop gnu,
02:54
that I witnessedpoświadczony
in the MaasaiMasajów MaraMara two yearslat agotemu.
53
162560
3362
którego byłem świadkiem
w Maasai Marze dwa lata temu.
02:57
This is definitelyZdecydowanie our faultwina.
54
165946
2333
To tylko i wyłącznie nasza wina.
03:01
By 2020, globalświatowy wildlifedzikich zwierząt populationspopulacje
are projectedrzutowany to have fallenupadły
55
169376
4207
Przewiduje się, że do roku 2020
populacja dzikich zwierząt zmaleje
03:05
by a staggeringzdumiewające two-thirdsdwie trzecie.
56
173607
2190
o szokujące dwie trzecie.
03:07
We are the sixthszósty extinctionwygaśnięcie
57
175821
2191
Jesteśmy powodem szóstego wymierania,
03:10
because we left no safebezpieczny spaceprzestrzeń
for millionsmiliony of speciesgatunki
58
178036
3115
bo milionom gatunków
odbieramy bezpieczną przestrzeń,
03:13
to sustainablyw sposób zrównoważony coexistwspółistnienie.
59
181175
2083
gdzie mogłyby żyć w równowadze.
03:16
Now, sinceod 2010, I have poledPoled myselfsiebie
eightosiem timesczasy acrossprzez the OkavangoOkawango DeltaDelta
60
184174
5803
Od 2010 roku przebyłem
deltę rzeki Okawango 8 razy,
03:22
to conductpostępowania detailedszczegółowe scientificnaukowy surveysankiety
61
190001
2739
prowadząc serię badań naukowych
03:24
alongwzdłuż a 200-mile-mile,
18-day-dzień researchBadania transectTransect.
62
192764
3370
trwających po 18 dni, przez 322 km rzeki.
03:28
Now, why am I doing this?
63
196158
1205
Dlaczego to robię?
Dlaczego co roku ryzykuję życiem?
03:29
Why am I riskingryzykując my life eachkażdy yearrok?
64
197387
1667
Bo potrzebujemy tych informacji
03:31
I'm doing this because
we need this informationInformacja
65
199078
2221
do analizy tej rdzennej dziczy
03:33
to benchmarkBenchmark this near-pristinew pobliżu dziewiczych wildernesspustynia
66
201323
2000
zanim zaczną się zmiany w górze rzeki.
03:35
before upstreamnadrzędnym developmentrozwój happensdzieje się.
67
203347
1962
03:37
These are the WayeyiWayeyi riverrzeka bushmenBuszmeni,
the people of the OkavangoOkawango DeltaDelta.
68
205852
5032
To buszmani Wayeyi z delty Okawango.
03:43
They have taughtnauczony me all I know
about the MotherMatka OkavangoOkawango --
69
211323
2820
Nauczyli mnie wszystkiego,
co wiem o Matce Okawango:
o obecności człowieka w dziczy.
03:46
about presenceobecność in the wilddziki.
70
214167
1666
03:47
Our sharedudostępniony pilgrimagePielgrzymka acrossprzez
the OkavangoOkawango DeltaDelta eachkażdy yearrok
71
215857
4012
Wędrujemy razem każdego roku
przez deltę Okawango
03:51
in our mokorosmokoros or dugoutziemianka canoeskajaki --
72
219893
1977
w mokorach, czyli żłobionych kajakach,
03:53
rememberspamięta milleniaMillenia livingżycie in the wilddziki.
73
221894
2875
na pamiątkę tysiącleci człowieka w buszu.
03:57
TenDziesięć thousandtysiąc yearslat agotemu,
74
225805
1767
Dziesięć tysięcy lat temu
03:59
our entireCały worldświat was wildernesspustynia.
75
227596
2796
cały nasz świat był dziczą.
04:02
TodayDzisiaj, wildernesspustynia is all that remainsszczątki
of that worldświat, now goneodszedł.
76
230990
5880
Teraz odludzia to szczątki tamtych czasów.
04:09
TenDziesięć thousandtysiąc yearslat agotemu,
we were as we are todaydzisiaj:
77
237675
3516
Dziesięć lat temu byliśmy tacy, jak dziś.
04:13
a modernnowoczesny, dreamingśnić intelligenceinteligencja
unlikew odróżnieniu anything seenwidziany before.
78
241215
3815
Nowocześni, inteligentni
i inni od wszystkiego dookoła.
04:17
LivingŻycia in the wildernesspustynia
is what taughtnauczony us to speakmówić,
79
245054
2449
Życie w dziczy rozwinęło u nas mowę,
04:19
to seekszukać technologiestechnologie
like fireogień and stonekamień, bowkokarda and arrowstrzałka,
80
247527
3582
zachęciło do poszukiwania techniki
jak ogień i kamień, łuk i strzała,
04:23
medicinelekarstwo and poisonzatruć,
81
251133
1832
leki i trucizna.
04:24
to domesticateoswajać plantsrośliny and animalszwierzęta
82
252989
2169
Udomowiliśmy zwierzęta i rośliny,
04:27
and relypolegać on eachkażdy other
and all livingżycie things around us.
83
255182
3255
polegamy na sobie nawzajem
i na organizmach wokół nas.
04:30
We are these last wildernessespustynie --
84
258461
2375
W głębi duszy nadal pozostajemy dzicy,
04:32
everykażdy one of us.
85
260860
1328
każdy z nas.
04:34
Over 80 percentprocent
of our planet'splanety landwylądować surfacepowierzchnia
86
262801
2067
Ponad 80% powierzchni naszej planety
04:36
is now experiencingdoświadczanie
measurablemierzalne humanczłowiek impactwpływ:
87
264892
3149
doświadcza wpływu człowieka.
04:40
habitatsiedlisko destructionzniszczenie
88
268065
1349
Niszczymy siedliska,
04:41
and illegalnielegalny wildlifedzikich zwierząt tradehandel are decimatingDziesiątkujące
globalświatowy wildlifedzikich zwierząt populationspopulacje.
89
269438
3844
a handel dziką florą i fauną
dziesiątkuje wiele gatunków zwierząt.
04:45
We urgentlypilnie need to createStwórz
safebezpieczny spaceprzestrzeń for these wilddziki animalszwierzęta.
90
273306
3936
Musimy stworzyć bezpieczne warunki
do życia dzikim zwierzętom.
04:49
So in latepóźno 2014,
91
277766
1745
Pod koniec 2014 roku
04:51
we launcheduruchomiona an ambitiousambitny
projectprojekt to do just that:
92
279535
2581
rozpoczęliśmy w tym celu ambitny projekt:
04:54
explorebadać and protectochraniać.
93
282140
1737
odkrywaj i chroń.
04:56
By mid-Maypołowy maja 2015,
94
284472
1925
Do połowy maja 2015 roku
04:58
we had pioneeredpionierem accessdostęp
throughprzez activeaktywny minefieldspola minowe
95
286421
2329
udało nam się przejść przez pola minowe
05:00
to the undocumentednieudokumentowane sourceźródło lakejezioro
of the CuitoCuito RiverRzeka --
96
288774
2643
i dotrzeć do niezbadanego
źródła rzeki Cuito,
05:03
this otherworldlynieziemski placemiejsce;
97
291441
2100
miejsca z innego świata,
05:05
an ancientstarożytny, untouchednietknięty wildernesspustynia.
98
293565
1960
wiekowej, nietkniętej dziczy.
05:08
By the 21stul of MayMoże,
99
296385
1295
Do 21. maja
05:09
we had launcheduruchomiona
the OkavangoOkawango megatransectmegatransect ...
100
297704
3309
przebyliśmy Okawango
05:13
in sevensiedem dugoutziemianka canoeskajaki;
101
301037
1661
w siedmiu drążonych kajakach.
05:14
1,500 milesmile, 121 daysdni laterpóźniej,
102
302722
4077
Po 2400 kilometrach i 121 dniach
05:18
all of the polingbiegunowości, paddlingwiosłowanie
and intensiveintensywny researchBadania
103
306823
2510
pełnych wiosłowania i intensywnych badań,
05:21
got us acrossprzez the entireCały riverrzeka basinbasen
to LakeJezioro XauXAU in the KalahariKalahari DesertPustynia,
104
309357
3762
pokonaliśmy całe dorzecze i dotarliśmy
do jeziora Xau na pustyni Kalahari,
05:25
480 kilometerskilometrów pastprzeszłość the OkavangoOkawango DeltaDelta.
105
313143
3304
przepłynąwszy 480 km rzeki Okawango.
05:29
My entireCały worldświat becamestał się the waterwoda:
106
317080
2564
Cały mój świat kręcił się wokół wody:
05:31
everykażdy rippleRipple, eddywir,
lilylilia padPodkładka and currentobecny ...
107
319668
3761
każdego szmeru, wiru,
lilii wodnych i nurtu.
05:36
any signznak of dangerniebezpieczeństwo,
108
324397
1749
Każdej oznaki niebezpieczeństwa.
05:38
everykażdy signznak of life.
109
326170
1874
Każdego znaku życia.
05:40
Now imaginewyobrażać sobie millionsmiliony of sweatpot beespszczoły
chokingkrztuszenie się the airpowietrze around you,
110
328952
2952
Wyobraźcie sobie rój pszczół
latających wokół głowy,
05:43
flesh-eatingFlesh-eating bacteriabakteria,
111
331928
1237
mięsożerne bakterie,
05:45
the constantstały threatzagrożenie
of a landmineMina lądowa going off
112
333189
3390
niepewność każdego kroku,
który może wywołać wybuch miny
albo spotkanie hipopotama,
który wywróci mokoro do góry dnem.
05:48
or an unseenskryte hippoHipopotam capsizingwywrócenie your mokoroMokobody.
113
336603
2332
05:50
These are the scenessceny
momentschwile after a hippoHipopotam did just that --
114
338959
2914
Tu jest filmik nagrany tuż po tym,
jak hipopotam właśnie to zrobił,
05:53
thrustingwepchnięcie its tuskskły
throughprzez the hullkadłub of my boatłódź.
115
341897
2280
przebił mi kłami kadłub łodzi.
05:56
You can see the two holesdziury --
116
344201
1685
Tu widać dwie dziury,
05:57
punctureprzebicie woundsrany in the basebaza of the hullkadłub --
117
345910
2082
nakłucia w podstawie kadłuba,
06:00
absolutelyabsolutnie terrifyingprzerażający
118
348016
1724
kompletnie przerażające.
06:01
and completelycałkowicie my faultwina.
119
349764
2146
I całkowicie z mojej winy.
06:03
(LaughterŚmiech)
120
351934
1363
(Śmiech)
06:05
ManyWiele, manywiele portagesportages,
121
353321
2083
Wiele, wiele przenosek,
06:07
treedrzewo blockagesblokady
and capsizescapsizes in rockyRocky rapidsRapids.
122
355428
3702
trzy blokady i wywrotki na kamienie.
06:12
You're livingżycie on riceRyż and beansfasola,
123
360904
2121
Je się tu głównie ryż i fasolę,
06:15
bathingw kąpieliskach in a bucketwiadro of coldzimno waterwoda
124
363049
1910
myje się w wiadrze zimnej wody
06:16
and paddlingwiosłowanie a marathonmaraton
sixsześć to eightosiem hoursgodziny everykażdy singlepojedynczy day.
125
364983
2831
i wiosłuje maraton każdego dnia,
od sześciu do ośmiu godzin.
06:19
After 121 daysdni of this,
126
367838
1968
Po 121 takich dniach
zapomniałem wszystkie numery PIN
do moich kont bankowych
06:21
I'd forgottenzapomniany the PINKOD PIN numbersliczby
to my bankBank accountskonta
127
369830
2327
06:24
and loginslogowania for socialspołeczny mediagłoska bezdźwięczna --
128
372181
1450
i loginy do mediów społecznościowych...
06:25
a completekompletny systemssystemy rebootUruchom ponownie.
129
373655
2030
całkowity restart systemu.
06:28
You askzapytać me now if I misstęsknić it,
130
376041
2513
Na pytanie, czy za tym tęsknię,
06:30
and I will tell you I am still there.
131
378578
2293
odpowiem, że ja nadal tam jestem.
06:33
Now why do we need to savezapisać
placesmiejsca we hardlyledwie ever go?
132
381789
2521
Dlaczego to ważne,
chronić dziewicze miejsca?
06:36
Why do we need to savezapisać placesmiejsca
133
384653
1749
Dlaczego musimy je chronić,
06:38
where you have to riskryzyko
your life to be there?
134
386426
2099
ryzykując własnym życiem?
06:40
Now, I'm not a religiousreligijny
or particularlyszczególnie spiritualduchowy personosoba,
135
388549
4244
Nie jestem zbytnio religijny,
ale wierzę, że tam w dziczy
06:44
but in the wilddziki,
136
392817
1170
06:46
I believe I've experienceddoświadczony
the birthplacemiejsce urodzenia of religionreligia.
137
394011
3652
doświadczyłem narodzin religii.
06:50
StandingStałego in frontz przodu of an elephantsłoń
fardaleko away from anywheregdziekolwiek
138
398336
3088
Stojąc naprzeciwko słonia na odludziu,
06:53
is the closestnajbliższy I will ever get to God.
139
401448
3016
byłem najbliżej Boga w życiu.
06:57
MosesMojżesz, BuddhaBudda, MuhammadMuhammad, JesusJezusa,
140
405258
2345
Mojżesz, Budda, Mahomet, Jezus,
06:59
the HinduHinduski teachersnauczyciele, prophetsprorocy and mysticsMistycy,
141
407627
2284
hinduscy uczeni, prorocy i mistycy,
07:01
all wentposzedł into the wildernesspustynia --
142
409935
1508
oni wszyscy udali się na bezdroża,
07:03
up into the mountainsgóry, into the desertpustynia,
143
411467
1873
w góry, czy na pustynię,
żeby usiąść w ciszy i usłyszeć sekrety,
07:05
to sitsiedzieć quietlycicho and listen
for those secretstajniki
144
413364
2230
07:07
that were to guideprzewodnik
theirich societiesspołeczeństwa for millenniatysiąclecia.
145
415618
2513
dzięki którym poprowadzą
swoje ludy przez tysiąclecia.
07:10
I go into the OkavangoOkawango on my mokoroMokobody.
146
418155
2510
Ja wsiadam do mokoro i płynę po Okawango.
07:13
You mustmusi joinprzyłączyć się me one day.
147
421204
1620
Dołączcie do mnie kiedyś.
07:16
Over 50 percentprocent of the remainingpozostały
wildernesspustynia is unprotectedbez ochrony.
148
424522
2990
Ponad 50% ostatnich dzikich obszarów
nie jest pod ochroną.
07:19
A hugeolbrzymi opportunityokazja --
149
427936
1912
To świetna okazja,
07:21
a chanceszansa for us all.
150
429872
1611
szansa dla nas wszystkich.
07:25
We need to actdziałać with great urgencypilne.
151
433253
2425
Musimy działać szybko.
07:27
SinceOd the 2015 megatransectmegatransect,
152
435702
2385
Od przeprawy w 2015 roku
07:30
we have exploredzbadać all majorpoważny riversrzeki
of the OkavangoOkawango RiverRzeka basinbasen,
153
438111
3058
zbadaliśmy wszystkie
główne dorzecza Okawango,
07:33
coveringkrycia a life-changingzmienia życie 4,000 milesmile
of detailedszczegółowe researchBadania transectstransects
154
441193
3933
całe 6400 kilometrów kompleksowych badań
07:37
on our dugoutziemianka canoeskajaki
155
445150
1290
w drążonych kajakach
07:38
and our fat-tiretłuszczu opony mountainGóra bikesrowery.
156
446464
2017
i na górskich rowerach z grubymi oponami.
07:40
We now have 57 topTop scientistsnaukowcy
157
448505
2472
57 najlepszych naukowców
07:43
rediscoveringodkrywa na nowo what we call
the Okavango-ZambeziOkawango Zambezi waterwoda towerwieża --
158
451001
3977
pracuje nad tak zwaną wieżą ciśnień
na rzece Okawango w regionie Zambezi,
07:47
this vastogromny, post-warpowojenny wildernesspustynia
with undocumentednieudokumentowane sourceźródło lakesjeziora,
159
455002
6645
na tym rozległym, nieokiełznanym
powojennym obszarze jest wiele jezior,
07:53
unnamedbez nazwy waterfallswodospady in what is Africa'sAfryki
largestNajwiększa remainingpozostały MiomboMiombo woodlandlasy.
160
461671
4515
nienazwanych wodospadów
i największy las w Afryce, Miombo.
07:59
We'veMamy now discoveredodkryty
24 newNowy speciesgatunki to sciencenauka
161
467480
2762
Odkryliśmy 24 kompletnie nowe gatunki
08:02
and hundredssetki of speciesgatunki
not knownznany to be there.
162
470266
2266
i setki gatunków,
których nikt się tu nie spodziewał.
08:05
This yearrok, we startpoczątek the processproces,
with the AngolanAngolski governmentrząd,
163
473124
3222
W tym roku zaczęliśmy
z angolskim rządem proces,
08:08
to establishustalić one of the largestNajwiększa systemssystemy
of protectedchroniony areasobszary in the worldświat
164
476370
3800
dzięki któremu obszar trafi
do największego systemu rezerwatów,
08:12
to preservezachować the
Okavango-ZambeziOkawango Zambezi waterwoda towerwieża
165
480194
2402
żeby chronić rejon Okawango-Zambezi,
08:14
we have been exploringodkrywanie.
166
482620
1175
który badaliśmy.
08:15
DownstreamDalsi, this representsreprezentuje
waterwoda securitybezpieczeństwo for millionsmiliony of people
167
483819
3947
To oznacza ochronę zapasów wody
dla milionów ludzi
i ponad połowy słoni na Ziemi.
08:19
and more than halfpół of the elephantssłonie
remainingpozostały on this planetplaneta.
168
487790
3317
08:23
There is no doubtwątpić this is the biggestnajwiększy
conservationochrona opportunityokazja in AfricaAfryka
169
491131
4107
To niewątpliwie jedna z największych szans
ochrony Afryki od dziesięcioleci.
08:27
in decadesdziesiątki lat.
170
495262
1246
08:28
Over the nextNastępny 10 to 15 yearslat,
171
496532
1410
Przez najbliższe 10 -15 lat
08:29
we need to make
an unprecedentedbez precedensu investmentinwestycja
172
497966
2273
musimy zacząć inwestować
08:32
in the preservationzachowanie
of wildernesspustynia around the worldświat.
173
500263
2506
w ochronę dzikich miejsc na świecie.
08:35
To me,
174
503348
1150
Dla mnie ochrona dzikich obszarów
08:36
preservingzachowania wildernesspustynia is fardaleko more
than simplypo prostu protectingochrona ecosystemsekosystemy
175
504522
4659
to o wiele więcej niż tylko
ochrona ekosystemów,
08:41
that cleanczysty the waterwoda we drinkdrink
and createStwórz the airpowietrze we breatheoddychać.
176
509205
2991
które oczyszczają wodę, którą pijemy
i tworzą tlen, którym oddychamy.
08:44
PreservingZachowania wildernesspustynia protectschroni
our basicpodstawowy humanczłowiek right to be wilddziki --
177
512682
4280
Ochrona dziewiczych obszarów zapewni
nam podstawowe prawo do dzikości,
08:48
our basicpodstawowy humanczłowiek rightsprawa to explorebadać.
178
516986
2657
nasze podstawowe prawo do odkrywania.
08:52
Thank you.
179
520241
1230
Dziękuję.
08:53
(ApplauseAplauz)
180
521495
6663
(Brawa)
Translated by Agnieszka Fijałkowska
Reviewed by Rysia Wand

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Steve Boyes - Conservation biologist
Steve Boyes is working to study and conserve the endangered Okavango Delta in Botswana.

Why you should listen

South African conservation biologist Steve Boyes explores and studies remote wildernesses in Africa, including the endangered Okavango Delta, to protect and restore them. Trained as an ornithologist, he is the Executive Director of the Wild Bird Trust and a Fellow at the National Geographic Society. 

More profile about the speaker
Steve Boyes | Speaker | TED.com