TEDxIndianaUniversity
Euna Lee: What I learned as a prisoner in North Korea
Euna Lee: Kuzey Kore'de tutukluyken öğrendiklerim
Filmed:
Readability: 3.4
3,295,725 views
Mart 2009'da Kuzey Koreli askerler, Çin ile sınırda bir belgesel çekerken gazeteci Euna Lee'yi ve meslektaşı Laura Ling'i tutukladılar. Mahkeme onları 12 yıl ağır hapse mahkûm ederken, Amerikan diplomatları sonunda serbest bırakılmaları için müzakerelerde bulundu. Bu şaşırtıcı ve derinlemesine insanca konuşmasında Lee, 140 gün süreyle bir gözaltı merkezinde tutulurken bir düşman olarak yaşadığı deneyimi ve gardiyanlarının küçük iyilikleri ve insancıl tavırları sayesinde nasıl insanlığa inancını kaybetmediğini ve ayakta kaldığını bizimle paylaşıyor.
Euna Lee - Journalist
Euna Lee strives to be a voice for the voiceless and a window for those with no access to outside information. Full bio
Euna Lee strives to be a voice for the voiceless and a window for those with no access to outside information. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
I recently read about
what the young generation of workers want
what the young generation of workers want
0
754
4356
Yakın zamanda Harvard Business Review'de
genç çalışanların
genç çalışanların
00:17
in Harvard Business Review.
1
5134
1851
isteklerine dair bir yazı okudum.
00:19
One thing that stuck out to me
was: don't just talk about impact,
was: don't just talk about impact,
2
7009
5012
Beni etkileyen şey: etkiden bahsetmek
00:24
but make an impact.
3
12045
1661
yerine etkiyi sen yarat.
00:26
I'm a little bit older than you,
4
14722
2005
Sizden biraz daha yaşlıyım,
00:29
maybe much older than you,
5
17532
1876
belki çok daha yaşlı,
00:31
but this is exactly the same goal
that I had when I was in college.
that I had when I was in college.
6
19432
4533
fakat, ben üniversitedeyken
hedefim tam da buydu.
hedefim tam da buydu.
00:37
I wanted to make my own impact
for those who live under injustice;
for those who live under injustice;
7
25481
4693
Adaletsizlik altında yaşayan
insanlar için bir etki yaratmak istedim.
insanlar için bir etki yaratmak istedim.
00:42
it's the reason that I became
a documentary journalist,
a documentary journalist,
8
30198
3381
Böylece belgeselci gazeteci oldum
00:45
the reason I became
9
33603
1563
ve Kuzey Kore'de 140 gün
00:47
a prisoner in North Korea for 140 days.
10
35968
3173
mahkum olarak tutulmama
sebep olan da bu, yani benim işim.
sebep olan da bu, yani benim işim.
00:52
It was March 17, 2009.
11
40055
2802
17 Mart 2009,
00:55
It is St. Patrick's Day for all of you,
12
43406
3016
herkes için Aziz Patrick Günü olan
o gün,
o gün,
00:58
but it was the day
that turned my life upside down.
that turned my life upside down.
13
46446
4554
benim hayatımın alt üst olduğu gündü.
01:03
My team and I were making a documentary
about North Korean refugees
about North Korean refugees
14
51526
4601
Ekibimle, Çin'de insani olmayan
şartlarda yaşayan Kuzey Koreli
şartlarda yaşayan Kuzey Koreli
01:08
living below human life in China.
15
56151
3470
mültecilerle ilgili belgesel çekiyorduk.
01:13
We were at the border.
16
61081
2181
Sınırdaydık.
01:15
It was our last day of filming.
17
63951
2193
Son günümüzdü.
01:19
There was no wire fence
18
67597
2627
Sınır olduğuna dair bir dikenli tel,
01:22
or bars
19
70248
1270
parmaklık
01:23
or sign to show that it is the border,
20
71542
2296
ya da işaret yoktu.
01:25
but this is a place that a lot
of North Korean defectors use
of North Korean defectors use
21
73862
3751
Ancak, birçok Kuzey Koreli burayı kaçış
01:29
as an escape route.
22
77637
1462
rotası olarak kullanırdı.
01:32
It was still winter,
23
80734
1935
Hala kış mevsimiydi
01:34
and the river was frozen.
24
82693
2493
ve nehir donmuştu.
01:37
When we were in the middle
of the frozen river,
of the frozen river,
25
85739
3622
Orada, donmuş nehrin ortasında,
01:41
we were filming about
the condition of the cold weather
the condition of the cold weather
26
89385
2912
Kuzey Korelilerin özgürlükleri için
verdikleri mücadele uğruna
verdikleri mücadele uğruna
01:44
and the environment
27
92321
1198
katlanmak zorunda
01:45
that North Koreans had to deal with
28
93543
2726
kaldıkları soğuk havayı ve
zorlu koşulları
zorlu koşulları
01:48
when they seek their freedom.
29
96293
1827
filme alıyorduk.
01:51
And suddenly, one
of my team members shouted,
of my team members shouted,
30
99159
3135
Birdenbire ekipten biri bağırdı:
01:54
"Soldiers!"
31
102318
1153
"Askerler"
01:55
So I looked back,
32
103932
1702
Arkaya baktığımda,
01:57
and there were two small soldiers
in green uniforms with rifles,
in green uniforms with rifles,
33
105658
5648
yeşil üniformalı ve tüfekli,
iki küçük askerin
iki küçük askerin
02:03
chasing after us.
34
111330
1392
peşimizde olduğunu gördüm.
02:05
We all ran as fast as we could.
35
113288
2638
Koşabildiğimiz kadar hızlı koştuk.
02:08
I prayed that, please
don't let them shoot my head.
don't let them shoot my head.
36
116773
2989
Başıma ateş etmesinler diye dua ediyordum.
02:12
And I was thinking that,
37
120422
1802
Çin topraklarına ulaşırsam
02:14
if my feet are on Chinese soil,
38
122248
2734
güvende olacağımı
02:17
I'll be safe.
39
125006
1353
düşünüyordum.
02:18
And I made it to Chinese soil.
40
126383
2193
Çin topraklarına girmeyi başardım.
02:21
Then I saw my colleague
Laura Ling fall on her knees.
Laura Ling fall on her knees.
41
129424
4278
Ve ardından İş arkadaşım Laura Ling'in
dizlerinin üstüne düştüğünü gördüm.
dizlerinin üstüne düştüğünü gördüm.
02:26
I didn't know what to do
at that short moment,
at that short moment,
42
134431
2616
O kısa zamanda ne yapacağımı bilemedim.
02:29
but I knew that I could not
leave her alone there
leave her alone there
43
137071
2627
Ancak, "Euna, bacaklarımı hissetmiyorum"
02:31
when she said,
"Euna, I can't feel my legs."
"Euna, I can't feel my legs."
44
139722
2991
dediğinde onu orada öylece bırakamazdım.
02:35
In a flash, we were surrounded
by these two Korean soldiers.
by these two Korean soldiers.
45
143860
4803
Bir anda, iki Koreli asker
tarafından sarıldık.
tarafından sarıldık.
02:40
They were not much bigger than us,
46
148687
2343
Bizden çok daha yapılı
yani iri yarı değillerdi,
yani iri yarı değillerdi,
02:43
but they were determined
to take us to their army base.
to take us to their army base.
47
151054
3699
ancak bizi askeri karargaha
götürmekte kararlılardı.
götürmekte kararlılardı.
02:47
I begged and yelled for any kind of help,
48
155779
3201
Çin'den birinin geleceği umuduyla
02:51
hoping that someone
would show up from China.
would show up from China.
49
159004
3152
yalvardım yakardım ve yardım istedim.
02:55
Here I was, being stubborn
50
163377
1921
Eğitimli ve silahlı askerlere karşı
02:57
towards a trained soldier with a gun.
51
165964
2512
inatla direnmeye çalışıyordum.
03:00
I looked at his eyes.
52
168500
1657
Gözlerine baktım.
03:04
He was just a boy.
53
172625
1441
Sadece bir çocuktu.
03:07
At that moment,
he raised his rifle to hit me,
he raised his rifle to hit me,
54
175034
3515
O anda, bana vurmak için tüfeği kaldırdı.
03:10
but I saw that he was hesitating.
55
178573
2142
Tereddüt ettiğini gördüm.
03:12
His eyes were shaking,
56
180739
1775
Gözleri titriyordu
03:14
and his rifle was still up in the air.
57
182538
3138
ve tüfeği hala havadaydı.
03:18
So I shouted at him,
58
186217
2262
Sonunda "Peki, tamam, sizinle geliyoruz"
03:20
"OK, OK, I'll walk with you."
59
188503
2306
diye bağırdım.
03:23
And I got up.
60
191415
1316
Ayağa kalktım.
03:26
When we arrived at their army base,
61
194269
2814
Karargaha vardığımızda,
03:29
my head was spinning
with these worst-case scenarios,
with these worst-case scenarios,
62
197995
3896
kafamda en kötü senaryolar dönüyor
ve doğrusu arkadaşımın durumu da
ve doğrusu arkadaşımın durumu da
03:33
and my colleague's
statement wasn't helping.
statement wasn't helping.
63
201915
2965
tüm bunları daha kötü
bir hale getiriyordu.
bir hale getiriyordu.
03:36
She said, "We are the enemy."
64
204904
2122
"Biz düşmanız" dedi.
03:39
She was right: we were the enemy.
65
207951
2686
Haklıydı, düşmandık.
03:43
And I was supposed to be frightened, too.
66
211851
2124
Benim de korkmam gerekiyordu.
03:46
But I kept having these odd experiences.
67
214734
2976
Ancak yaşadığım şey daha çok,
tuhaf bir deneyimdi.
tuhaf bir deneyimdi.
03:49
This time, an officer brought me his coat
68
217734
3943
Sonra bir görevli, ısınmam için bana
03:53
to keep me warm,
69
221701
1411
kendi montunu getirdi.
03:55
because I lost my coat on the frozen river
70
223136
3991
Askerlerle mücadele ederken montumu
03:59
while battling with one of these soldiers.
71
227151
2207
orada, o donmuş nehirde, kaybetmiştim.
04:02
I will tell you what I mean
by these odd experiences.
by these odd experiences.
72
230937
3842
Tuhaf bir deneyim derken ne demek
istediğimi size şöyle anlatayım.
istediğimi size şöyle anlatayım.
04:07
I grew up in South Korea.
73
235315
1781
Güney Kore'de büyüdüm.
04:09
To us, North Korea was always the enemy,
74
237731
3788
Bizim için, doğduğumdan bu yana, hatta
daha da önceden beri,
daha da önceden beri,
04:13
even before I was born.
75
241543
1438
Kuzey Kore hep düşmandı.
04:15
South and North have been
under armistice for 63 years,
under armistice for 63 years,
76
243544
5473
Kuzey ve Güney Kore,
Kore Savaşından bu yana,
Kore Savaşından bu yana,
04:21
since the end of the Korean War.
77
249041
2117
63 yıldır ateşkes halindeler.
04:23
And growing up in the South
in the '80s and '90s,
in the '80s and '90s,
78
251952
3726
Çocukluğum 80'ler ve 90'larda
Güney'de geçti
Güney'de geçti
04:27
we were taught propaganda
about North Korea.
about North Korea.
79
255702
3477
ve o zamanlar okulda Kuzey Kore karşıtı
propaganda müfredata dahildi.
propaganda müfredata dahildi.
04:33
And we heard so many graphic stories,
80
261412
2417
O kadar çok sayıda çizgi roman
serisi okurduk ki
serisi okurduk ki
04:35
such as, a little young boy
being brutally killed
being brutally killed
81
263853
3715
mesela bunlardan birisinde kahraman,
sırf "Komünistleri sevmiyorum"
sırf "Komünistleri sevmiyorum"
04:39
by North Korean spies
just because he said,
just because he said,
82
267592
3476
dediği için, Kuzey Koreli casuslar
tarafından acımasızca öldürülen
tarafından acımasızca öldürülen
04:43
"I don't like communists."
83
271092
1373
küçük bir çocuktu.
04:45
Or, I watched this cartoon series
84
273627
3826
Kuzey Kore'nin o dönemdeki
ilk liderini temsil eden
ilk liderini temsil eden
04:49
about a young South Korean boy
defeating these fat, big, red pig,
defeating these fat, big, red pig,
85
277477
4755
şişko, büyük, kırmızı bir domuzla
savaşan ve onu mağlup eden
savaşan ve onu mağlup eden
04:54
which represented the North Koreans'
first leader at the time.
first leader at the time.
86
282256
3965
Güney Koreli, genç bir çocuğu
anlatan bu çizgi filmi izlerdik.
anlatan bu çizgi filmi izlerdik.
05:00
And the effect of hearing
these horrible stories over and over
these horrible stories over and over
87
288154
3845
Bu korkunç hikayeleri sürekli dinlemenin
05:04
instilled one word in a young mind:
88
292710
3701
etkisiyle genç zihinlerimize
aşılanan tek bir şey vardı:
aşılanan tek bir şey vardı:
05:08
"enemy."
89
296435
1193
"düşman"
05:10
And I think at some point,
I dehumanized them,
I dehumanized them,
90
298319
3234
Bir noktada sanırım artık onları
insan olarak düşünmemeye başladım
insan olarak düşünmemeye başladım
05:14
and the people of North Korea
became equated
became equated
91
302410
4989
Kuzey Korelileri,
05:19
with the North Korean government.
92
307423
2412
Kuzey Kore hükümetiyle
özdeşleştirdim.
özdeşleştirdim.
05:23
Now, back to my detention.
93
311401
2543
Şimdi, tutuklanmama dönelim.
05:25
It was the second day
94
313968
2153
Hücredeki
05:28
of being in a cell.
95
316145
1376
ikinci günümdü.
05:30
I had not slept
since I was out at the border.
since I was out at the border.
96
318195
3240
Sınırdan geçtiğimden beri uyumamıştım.
05:34
This young guard came to my cell
97
322388
3322
Genç gardiyan hücreme geldi
05:37
and offered me this small boiled egg
98
325734
3516
ve bana haşlanmış yumurta ikram etti.
05:41
and said, "This will give you
strength to keep going."
strength to keep going."
99
329274
3555
"Devam edebilmen için güç sağlar" dedi.
05:46
Do you know what it is like,
100
334311
2096
Düşmandan nezaket görmenin
05:49
receiving a small kindness
in the enemy's hand?
in the enemy's hand?
101
337296
3602
nasıl bir şey olduğunu bilir misiniz?
05:54
Whenever they were kind to me,
I thought the worst case
I thought the worst case
102
342012
3047
Ne zaman bana kibar davransalar,
bu kibarlıktan sonra gelecek
bu kibarlıktan sonra gelecek
05:57
was waiting for me after the kindness.
103
345083
2087
en kötü senaryoyu düşündüm.
06:01
One officer noticed my nervousness.
104
349257
2854
Bir görevli, gergin olduğumu fark etti.
06:04
He said, "Did you think
we were all these red pigs?"
we were all these red pigs?"
105
352717
3853
Az önce size gösterdiğim
çizgi filmi kast ederek
çizgi filmi kast ederek
06:09
referring to the cartoon
that I just showed you.
that I just showed you.
106
357260
3536
"Bizim kırmızı domuzlar
olduğumuzu mu düşünüyordun? " dedi.
olduğumuzu mu düşünüyordun? " dedi.
06:15
Every day was like a psychological battle.
107
363227
3410
Her gün psikolojik bir savaştı.
06:18
The interrogator had me sit at a table
108
366661
3091
Sorgulayıcı, beni haftanın altı günü
06:21
six days a week
109
369776
1500
oturtup, duymak istediği
06:23
and had me writing down
about my journey, my work,
about my journey, my work,
110
371300
4090
itirafı alana kadar hikayemi,
06:27
over and over until I wrote down
the confession that they wanted to hear.
the confession that they wanted to hear.
111
375414
4715
işlerimi tekrar tekrar yazmamı istedi.
06:33
After about three months of detention,
112
381268
3187
Tutuklamadan üç ay sonra,
06:36
the North Korean court sentenced me
113
384479
4862
Kuzey Kore mahkemesi beni
06:41
to 12 years in a labor camp.
114
389365
2484
12 yıl çalışma kampıyla cezalandırdı.
06:44
So I was just sitting in my room
to be transferred.
to be transferred.
115
392817
2818
Transfer edilmek için odamda oturuyordum.
06:48
At that time, I really had
nothing else to do,
nothing else to do,
116
396546
2238
Yapacak bir işim olmadığından
etrafı izliyorken
etrafı izliyorken
06:50
so I paid attention
to these two female guards
to these two female guards
117
398808
2884
iki kadın gardiyan dikkatimi çekti.
06:53
and listened to what
they were talking about.
they were talking about.
118
401716
2346
Ne konuştuklarını dinledim.
06:56
Guard A was older,
119
404909
2083
Gardiyan A daha yaşlıydı,
06:59
and she studied English.
120
407016
2457
İngilizce okumuştu.
07:01
She seemed like she came
from an affluent family.
from an affluent family.
121
409497
3967
Zengin bir aileden geliyor gibiydi.
07:05
She often showed up
with these colorful dresses,
with these colorful dresses,
122
413488
2428
Sıklıkla renkli elbiseler giyer
07:07
and then loved to show off.
123
415940
1543
ve bunları göstermeyi severdi.
07:10
And Guard B was the younger one,
124
418240
3321
Gardiyan B, genç olanıydı.
07:13
and she was a really good singer.
125
421585
1810
Gerçekten, çok iyi bir şarkıcıydı.
07:16
She loved to sing Celine Dion's
"My Heart Will Go On" --
"My Heart Will Go On" --
126
424263
4908
Celine Dion'un My Heart Will Go On
şarkısını söylemeyi çok severdi.
şarkısını söylemeyi çok severdi.
07:21
sometimes too much.
127
429195
1466
Bazen aşırı fazla severdi.
07:22
She knew just how
to torture me without knowing.
to torture me without knowing.
128
430685
3832
Farkında olmadan bana işkence ediyordu
ve bu konuda oldukça başarılıydı.
ve bu konuda oldukça başarılıydı.
07:26
(Laughter)
129
434541
1644
(Gülüşmeler)
07:28
And this girl spent a lot of time
in the morning to put on makeup,
in the morning to put on makeup,
130
436209
6669
Bu kız, genç kızların bir çoğu gibi,
07:34
like you can see in any young girl's life.
131
442902
3335
sabahları makyaj yapmaya çok
fazla zaman harcardı.
fazla zaman harcardı.
07:39
And they loved to watch
this Chinese drama,
this Chinese drama,
132
447754
3587
Daha kaliteli bir yapım olan,
Çin dramasını seyretmekten
Çin dramasını seyretmekten
07:43
a better quality production.
133
451365
1786
çok hoşlanırlardı.
07:45
I remember Guard B said,
134
453776
2426
Gardiyan B'nin "Bunu seyrettikten sonra
07:49
"I can no longer watch our TV shows
after watching this."
after watching this."
135
457172
3777
kendi dizilerimizi seyredemiyorum"
dediğini hatırlıyorum.
dediğini hatırlıyorum.
07:54
She got scolded
136
462037
1818
Kendi ülkelerinin dizilerini
07:55
for degrading her own country's
produced TV shows.
produced TV shows.
137
463879
4196
küçümsediği için azarlandı.
08:00
Guard B had more
of a free mind than Guard A,
of a free mind than Guard A,
138
468903
3197
Gardiyan B, Gardiyan A'dan
daha açık görüşlüydü.
daha açık görüşlüydü.
08:04
and she often got scolded by Guard A
whenever she expressed herself.
whenever she expressed herself.
139
472124
5612
Ne zaman konuşsa Gardiyan A
tarafından azarlanırdı.
tarafından azarlanırdı.
08:10
One day, they invited
all these female colleagues --
all these female colleagues --
140
478321
3392
Bir gün, bütün kadın iş arkadaşlarını,
08:13
I don't know where they came from --
141
481737
1901
nereden geldiklerini bilmiyorum
08:15
to where I was held,
142
483662
2542
benim tutulduğum yere davet ettiler.
08:18
and they invited me
143
486228
1568
Beni de gardiyanlar odasına
08:19
to their guard room
144
487820
1774
davet ettiler
08:21
and asked
145
489618
1585
ve bana Amerika'da
08:23
if one-night stands
really happen in the US.
really happen in the US.
146
491227
3579
gerçekten tek gecelik ilişkilerin
olup olmadığını sordular.
olup olmadığını sordular.
08:26
(Laughter)
147
494830
3186
(Gülüşmeler)
08:30
This is the country where
young couples are not even allowed
young couples are not even allowed
148
498040
5055
Burası, genç çiftlerin, toplum arasında
el ele tutuşmalarına bile
el ele tutuşmalarına bile
08:35
to hold hands in public.
149
503119
1680
izin verilmeyen bir ülkeydi.
08:36
I had no idea where they
had gotten this information,
had gotten this information,
150
504823
2928
Bu bilgiyi nereden almışlardı bilemiyorum,
08:39
but they were shy and giggly
even before I said anything.
even before I said anything.
151
507775
3577
ama ben daha bir şey söylemeden
bile utanmışlardı ve kıkırdıyorlardı.
bile utanmışlardı ve kıkırdıyorlardı.
08:44
I think we all forgot
that I was their prisoner,
that I was their prisoner,
152
512128
3859
Sanırım, hepimiz benim tutsak
olduğumu bir süreliğine unuttuk
olduğumu bir süreliğine unuttuk
08:48
and it was like going back
to my high school classroom again.
to my high school classroom again.
153
516848
3437
ve orada lise yıllarıma,
lisedeki sınıfıma dönmüş gibiydim.
lisedeki sınıfıma dönmüş gibiydim.
08:53
And I learned that these girls also
grew up watching a similar cartoon,
grew up watching a similar cartoon,
154
521160
5880
Bu kızların da benzer çizgi filmlerle
büyüdüklerini öğrendim.
büyüdüklerini öğrendim.
08:59
but just propaganda towards
South Korea and the US.
South Korea and the US.
155
527064
5036
Tek farkı propagandanın Güney Kore
ve ABD karşıtı olmasıydı.
ve ABD karşıtı olmasıydı.
09:04
I started to understand where
these people's anger was coming from.
these people's anger was coming from.
156
532124
5459
Bu kızların kızgınlıklarının nereden
geldiğini anlamaya başladım.
geldiğini anlamaya başladım.
09:09
If these girls grew up
learning that we are enemies,
learning that we are enemies,
157
537607
3791
Bu kızlar, düşman olduğumuzu
düşünerek büyüdülerse
düşünerek büyüdülerse
09:13
it was just natural
that they would hate us
that they would hate us
158
541422
3221
bizden nefret etmeleri normaldi,
09:16
just as I feared them.
159
544667
1829
tıpkı benim onlardan korkmam gibi.
09:20
But at that moment, we were all just girls
160
548035
3850
O anda hepimiz benzer ilgi alanlarını
09:23
who shared the same interests,
161
551909
1793
paylaşan ve bizi ayıran
09:26
beyond our ideologies that separated us.
162
554958
3383
ideolojilerden uzak kızlardık.
09:31
I shared these stories with my boss
at Current TV at the time
at Current TV at the time
163
559806
4670
Eve döndükten sonra bu hikayeleri,
09:36
after I came home.
164
564500
1410
patronumla paylaştım.
09:37
His first reaction was,
165
565934
2478
İlk tepkisi şu oldu:
09:40
"Euna, have you heard
of Stockholm Syndrome?"
of Stockholm Syndrome?"
166
568436
2892
"Stockholm Sendromu diye
bir şey duydun mu?"
bir şey duydun mu?"
09:44
Yes, and I clearly remember
167
572884
3427
Evet, korku duyduğumu
09:49
the feeling of fear
168
577190
1623
ve tehdit edildiğimi,
09:50
and being threatened,
169
578837
1507
politika konuşurken
09:53
and tension rising up
between me and the interrogator
between me and the interrogator
170
581737
3805
beni sorgulayan kişiyle aramızda
tansiyonun yükseldiğini
tansiyonun yükseldiğini
09:57
when we talked about politics.
171
585566
1969
açıkça hatırlıyordum.
09:59
There definitely was a wall
that we couldn't climb over.
that we couldn't climb over.
172
587559
4012
Gerçekten aşamayacağımız bir duvar vardı.
10:04
But we were able to see
each other as human beings
each other as human beings
173
592348
4048
Ancak, ailelerimizden, günlük hayattan,
10:08
when we talked about family,
174
596420
2401
çocuklarımızın geleceği
10:10
everyday life,
175
598845
1577
ile ilgili konuşurken
10:12
the importance of the future
for our children.
for our children.
176
600446
2911
biz birbirimizi insan olarak görebildik.
10:18
It was about a month before I came home.
177
606686
2780
Eve gelmeden bir ay önceydi.
10:21
I got really sick.
178
609490
1332
Hastalanmıştım.
10:23
Guard B stopped by my room to say goodbye,
179
611632
4091
Gardiyan B, veda etmek için uğramıştı.
10:27
because she was leaving
the detention center.
the detention center.
180
615747
2829
Tutuklama merkezinden ayrılıyordu.
10:33
She made sure that no one watched us,
181
621048
2947
Bizi kimsenin izlemediğinden
ve duymadığından
ve duymadığından
10:36
no one heard us,
182
624019
1584
emin olunca,
10:37
and quietly said,
183
625627
1555
sessizce "Umarım iyi olur ve
10:39
"I hope you get better
184
627206
1830
yakın zamanda ailene kavuşursun"
10:41
and go back to your family soon."
185
629060
1901
dedi.
10:45
It is these people --
186
633312
1631
Bu insanlar,
10:47
the officer who brought me his coat,
187
635927
2557
bana montunu veren görevli,
10:51
the guard who offered me a boiled egg,
188
639405
3619
bana yumurta ikram eden gardiyan,
10:55
these female guards who asked me
about dating life in the US --
about dating life in the US --
189
643048
4730
ABD'deki flört ilişkileriyle ilgili
sorular soran kadın gardiyanlar --
sorular soran kadın gardiyanlar --
10:59
they are the ones
that I remember of North Korea:
that I remember of North Korea:
190
647802
4573
Kuzey Kore'ye dair hatırladıklarım onlar.
11:04
humans just like us.
191
652399
2423
Bizim gibi insanlar.
11:07
North Koreans and I were not
ambassadors of our countries,
ambassadors of our countries,
192
655690
5499
Kuzey Koreliler ve ben,
ülkelerimizin elçileri değiliz.
ülkelerimizin elçileri değiliz.
11:13
but I believe that we were representing
193
661213
3585
Ancak, insan ırkını temsil ettiğimizi
11:16
the human race.
194
664822
1505
düşünüyorum.
11:20
Now I'm back home and back to my life.
195
668104
2882
Şimdi eve ve hayatıma geri döndüm.
11:24
The memory of these people
has blurred as time has passed.
has blurred as time has passed.
196
672636
4277
Zaman geçtikçe bu insanlarla ilgili
anılarım bulanıklaşıyor.
anılarım bulanıklaşıyor.
11:29
And I'm in this place
197
677800
1436
Ben burdayım ve Kuzey Kore'nin
11:31
where I read and hear
about North Korea provoking the US.
about North Korea provoking the US.
198
679260
4297
ABD'yi provoke ettiğini
okuyor ve duyuyorum.
okuyor ve duyuyorum.
11:36
I realized how easy it is
199
684072
2375
Onları yeniden düşman olarak görmenin
11:39
to see them as an enemy again.
200
687131
2054
ne kadar da kolay olduğunu fark ettim.
11:43
But I have to keep reminding myself
that when I was over there,
that when I was over there,
201
691101
5189
Oradayken, düşmanımın
gözlerindeki nefretin ötesinde
gözlerindeki nefretin ötesinde
11:49
I was able to see humanity
202
697655
2914
insanlığı görebildiğimi,
bunu başardığımı,
bunu başardığımı,
11:52
over hatred
203
700593
1152
sürekli olarak kendime
11:53
in my enemy's eyes.
204
701769
1591
hatırlatmak zorundayım.
11:56
Thank you.
205
704709
1467
Teşekkürler
11:58
(Applause)
206
706200
5134
(Alkışlar)
ABOUT THE SPEAKER
Euna Lee - JournalistEuna Lee strives to be a voice for the voiceless and a window for those with no access to outside information.
Why you should listen
A seasoned journalist with more than years of experience, Euna Lee is a television executive producer for Voice of America's Korean Service (VOA). Prior to VOA, she worked for Fusion media, AJ+ and Al Jazeera TV networks.
Lee’s name became widely known after she was captured by the North Korean regime while covering a human trafficking story for Current TV, a cable network co-founded by former Vice President Al Gore. She wrote a memoir, The World is Bigger Now, about her experience while detained in North Korea for 140 days.
Lee has received various awards for her fearless work, including McGill Medal by University of Georgia and Glamour magazine's Women of the Year Award in 2009. At VOA, she strives to be a voice for the voiceless and a window for those with no access to outside information. Born and raised in South Korea, Lee holds a master’s degree in journalism from Columbia University.
Euna Lee | Speaker | TED.com