TEDGlobal 2017
Keller Rinaudo: How we're using drones to deliver blood and save lives
Keller Rinaudo: Kan dağıtmak ve hayat kurtarmak için droneları nasıl kullanıyoruz
Filmed:
Readability: 4.4
1,200,011 views
Keller Rinaudo dünyadaki herkesin temel sağlık hizmetine ulaşmasını istemektedir, bunlara ulaşmak ne kadar zor olursa olsun fark etmez. Rinaudo Zipline girişimiyle ulusal seviyede işletilen dünyanın ilk drone dağıtım sistemini kurdu, elektrikli otonom hava araçlarıyla Doğu Afrika'daki uzak kliniklere kan ve plazma sevkıyatı yaptı. Rinaudo ve onun takımının dünya çapında sağlık hizmetleri lojistiğini değiştirmek için nasıl çalıştığını ve bu süre zarfında gelecek neslin mühendislerine nasıl ilham kaynağı olduğunu öğreneceksiniz.
Keller Rinaudo - Robotics entrepreneur
Keller Rinaudo is CEO and co-founder of Zipline, building drone delivery for global public health customers. (He's also co-founder of Romotive, makers of the tiny robot, Romo.) Full bio
Keller Rinaudo is CEO and co-founder of Zipline, building drone delivery for global public health customers. (He's also co-founder of Romotive, makers of the tiny robot, Romo.) Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
Most people think
0
857
2682
Birçok insan
00:17
that new technology or advanced technology
can never start in Africa.
can never start in Africa.
1
5469
3759
Afrika'da hiçbir zaman yeni veya gelişmiş
teknolojinin başlamayacağını düşünür.
teknolojinin başlamayacağını düşünür.
00:22
Instead, they think that the best way
to help the continent advance
to help the continent advance
2
10149
3704
Bunun yerine, kıtanın gelişimine
yardım etmenin en iyi yolunun
yardım etmenin en iyi yolunun
00:25
is by providing aid or services
3
13877
2572
kıtanın kendisi için sağlayamadığı
yardım ve hizmeleri
yardım ve hizmeleri
00:28
that the continent
can't provide for itself.
can't provide for itself.
4
16473
2650
sağlayarak olacağını düşünürler.
00:31
So while we see advanced
technology like robotics
technology like robotics
5
19864
3329
Bu nedenle biz üssel olarak büyüyen
robotik ve yapay zeka gibi
robotik ve yapay zeka gibi
00:35
and artificial intelligence
6
23217
1343
gelişmiş teknolojileri
00:36
growing exponentially
in the developed world,
in the developed world,
7
24584
2808
gelişmiş dünyada görürken
bu aynı insanlar teknolojik olarak
00:39
those same people are worried
8
27416
1558
00:40
that a technologically backward
Africa is falling behind.
Africa is falling behind.
9
28998
3107
geri kalmış Afrika'nın geriye düşmesinden
endişe duyuyorlar.
endişe duyuyorlar.
00:45
That attitude couldn't be more wrong.
10
33190
2810
Bu davranış bundan daha yanlış olamazdı.
00:49
I'm a robotics entrepreneur
who's spent a lot of time here in Africa.
who's spent a lot of time here in Africa.
11
37585
3420
Ben zamanın büyük bölümünü Afrika'da
geçiren bir robotik girişimcisiyim.
geçiren bir robotik girişimcisiyim.
00:53
And in 2014 we created Zipline,
12
41433
4320
2014 yılında Zipline'yi geliştirdik,
00:57
which is a company that uses
electric autonomous aircraft
electric autonomous aircraft
13
45777
4105
ki bu firma elektrikli otonom hava
araçlarını, istek üzerine
araçlarını, istek üzerine
01:01
to deliver medicine to hospitals
and health centers on demand.
and health centers on demand.
14
49906
3652
sağlık merkezlerine, hastanelere, ilaç
dağıtmak için kullanan bir firmadır.
dağıtmak için kullanan bir firmadır.
01:05
Last year, we launched the world's first
automated delivery system
automated delivery system
15
53582
4171
Geçen yıl, ulusal ölçekte
dünyanın ilk otomatik dağıtım
dünyanın ilk otomatik dağıtım
01:09
operating at national scale.
16
57777
1682
sistemini başlattık.
01:11
And guess what?
17
59928
1234
Tahmin edin neresi?
01:13
We did not do that in the US,
18
61692
2375
Bunu ABD'de yapmadık,
01:16
we didn't do it in Japan,
19
64661
1446
Japonya'da yapmadık
01:18
and we didn't do it in Europe.
20
66131
1505
ve Avrupa'da da yapmadık.
01:20
It was actually President Paul Kagame
21
68035
3223
Aslında başkan Paul Kagame
01:23
and the Rwandan Ministry of Health
22
71282
2792
ve Ruanda Sağlık Bakanlığı,
01:26
that made a big bet
on the potential of this technology
on the potential of this technology
23
74098
3346
bu teknolojinin potansiyeli
üzerine büyük bahis yaptılar
üzerine büyük bahis yaptılar
01:29
and signed a commercial contract
24
77468
1680
ve talep üzerine ülkedeki kanın
01:31
to deliver a majority
of the country's blood on demand.
of the country's blood on demand.
25
79172
3934
büyük çoğunluğunu dağıtmak için
ticari sözleşme imzaladılar.
ticari sözleşme imzaladılar.
01:35
(Applause)
26
83695
2659
(Alkışlar)
01:41
Yeah, they deserve the applause.
27
89395
1951
Evet, onlar alkışı hak ediyorlar.
01:44
So why is blood important?
28
92780
1776
Peki, kan neden önemlidir?
01:46
Rwanda collects between 60- and 80,000
units of blood a year.
units of blood a year.
29
94580
3883
Rwanda yılda 60 ila 80 bin ünite
kan topluyor.
kan topluyor.
01:50
So this is a product
that when you need it,
that when you need it,
30
98487
2000
Bu nedenle siz buna ihtiyacınız olduğunda
01:52
you really, really need it.
31
100511
1613
gerçekten ve gerçekten ihtiyacınız vardır.
01:54
But blood is also challenging,
32
102668
2151
Fakat kanın zorlu bir tarafı da var
çünkü çok az bir raf ömrü vardır,
01:56
because it has a very short shelf life,
33
104843
2664
birbirinden farklı çok çeşitli depolama
ihtiyaçları vardır,
ihtiyaçları vardır,
01:59
there are lots of different
storage requirements,
storage requirements,
34
107531
2646
ve hasta gerçekten bir şeylere
ihtiyaç duymadan önce,
ihtiyaç duymadan önce,
02:02
and it's really hard to predict the demand
35
110201
2360
02:04
for all of these different blood groups
36
112585
1922
tüm farklı kan grupları için
02:06
before a patient actually needs something.
37
114531
2250
ihtiyacı tahmin etmek gerçekten zordur.
Fakat burada harika olan şey şu;
bu teknolojiyi kullanarak
bu teknolojiyi kullanarak
02:09
But the cool thing is
that using this technology,
that using this technology,
38
117477
2528
02:12
Rwanda has been able to keep
more blood centralized
more blood centralized
39
120029
3532
Ruanda merkezileştirilmiş olarak
daha fazla kan bulundurabilir
daha fazla kan bulundurabilir
02:15
and then provide it
when a patient needs something
when a patient needs something
40
123585
2711
ve ardından 20-30 dakika mesafedeki
hastane veya sağlık merkezinde
hastane veya sağlık merkezinde
02:18
to any hospital or health center
in an average of just 20 or 30 minutes.
in an average of just 20 or 30 minutes.
41
126320
4234
bulunan bir hasta ihtiyaç duyduğunda
bunu sağlayabilir.
bunu sağlayabilir.
Bunun nasıl olduğunu
görmek ister misiniz?
görmek ister misiniz?
02:23
Do you guys want to see how it works?
42
131032
1807
(Seyirciler) Evet.
02:24
(Audience) Yes.
43
132863
1155
Tamam, kimse bana inanmıyor,
yani en iyisi göstermek.
yani en iyisi göstermek.
02:26
All right. Nobody believes me,
so ... better to show.
so ... better to show.
44
134042
2919
02:28
This is our distribution center,
45
136985
1524
Burası bizim dağıtım merkezimiz,
02:30
which is about 20 kilometers
outside of Kigali.
outside of Kigali.
46
138533
3783
Kigali'nin yaklaşık 20 kilometre uzağında.
02:34
This actually used to be a cornfield
nine months ago,
nine months ago,
47
142340
2948
Burası 9 ay önce mısır tarlası olarak
kullanılıyordu
kullanılıyordu
02:37
and with the Rwandan government,
48
145312
1525
ve Ruanda hükumeti ile birlikte
02:38
we leveled it and built this center
in a couple weeks.
in a couple weeks.
49
146861
2714
orayı düzledik ve birkaç hafta içerisinde
bu merkezi inşa ettik.
bu merkezi inşa ettik.
02:41
So when a patient is having an emergency,
50
149599
2356
Hastaların acil bir durumu olduğunda,
02:43
a doctor or a nurse at that hospital
can send us a WhatsApp,
can send us a WhatsApp,
51
151979
3320
hastanedeki doktor veya hemşire bize
WhatsApp ile mesaj atıyor,
WhatsApp ile mesaj atıyor,
neye ihtiyacı olduğunu bize iletiyor.
02:47
telling us what they need.
52
155323
1641
02:48
And then our team will immediately
spring into action.
spring into action.
53
156988
2765
Ardından takımımız
acilen hareket geçiyor.
acilen hareket geçiyor.
02:51
We pull the blood from our stock,
54
159777
1678
Ulusal Kan Bankası tarafından
teslim edilmiş olan kanı
teslim edilmiş olan kanı
02:53
which is delivered from the National
Center for Blood Transfusion;
Center for Blood Transfusion;
55
161479
3191
depolarımızdan çekiyoruz,
bu kanı sistemimize kayıt ediyoruz,
02:56
we scan the blood into our system
56
164694
1838
bu şekilde Sağlık Bakanlığı
kanın nereye gittiğini biliyor
kanın nereye gittiğini biliyor
02:58
so the Ministry of Health
knows where the blood is going;
knows where the blood is going;
57
166556
3093
ve ardından temel olarak
Zip olarak adlandırdığımız
Zip olarak adlandırdığımız
03:01
and then we'll basically
pack it into a Zip,
pack it into a Zip,
58
169673
2259
batarya ile çalışan otonom
hava araçlarının
hava araçlarının
03:03
which is what we call
these little autonomous airplanes
these little autonomous airplanes
59
171956
2720
içine koyuyoruz.
03:06
that run on batteries.
60
174700
1311
03:08
And then once that Zip is ready to go,
61
176035
2015
Ardından Zip gitmeye hazır olduğunda
03:10
we accelerate it from zero
to 100 kilometers an hour
to 100 kilometers an hour
62
178074
3207
yakalaşık yarım saniye içinde
onu 0'dan 100 km/s'ye hızlandırıyoruz.
03:13
in about half of a second.
63
181305
1460
03:18
(Audience) Whoa!
64
186711
1157
(Seyirciler) Whoa!
03:19
And from the moment it leaves
the end of the launcher,
the end of the launcher,
65
187892
2684
Ve fırlatıcıyı terk etmesinden itibaren
tamamen otonomdur.
03:22
it's completely autonomous.
66
190600
1376
03:24
(Video: Air traffic controller
directs traffic)
directs traffic)
67
192000
2862
(Video: Hava trafik kontrolörü
trafiği yönlendirir)
trafiği yönlendirir)
Bu bizim hava trafik kontrolörümüz
Kigali Uluslar Arası Hava Alanına
Kigali Uluslar Arası Hava Alanına
03:26
This is our air traffic
controller calling it in
controller calling it in
68
194886
2379
03:29
to Kigali International Airport.
69
197289
1842
çağrı yapıyor.
03:31
And when the Zip arrives at the hospital,
70
199155
1953
Zip hastaneye vardığında,
03:33
it descends to about 30 feet
and drops the package.
and drops the package.
71
201132
2724
9 metreye kadar alçalıyor
ve paketi bırakıyor.
ve paketi bırakıyor.
03:35
We use a really simple paper parachute --
simple things are best --
simple things are best --
72
203880
3550
Gerçekten basit bir kağıt paraşüt
kullanıyoruz -basit şeyler en iyisidir-
kullanıyoruz -basit şeyler en iyisidir-
ve bu, paketin her seferinde aynı yere
03:39
that allows the package to come
to the ground gently and reliably
to the ground gently and reliably
73
207454
3049
yumuşak ve güvenli
iniş yapmasını sağlıyor.
iniş yapmasını sağlıyor.
03:42
in the same place every time.
74
210527
1525
Yani bu, ortak kullanım gibi birşey;
03:44
So it's just like ride sharing;
75
212425
2334
03:46
the doctors get a text message
one minute before we arrive, saying,
one minute before we arrive, saying,
76
214783
3266
biz varmadan bir dakika önce
doktor şöyle bir mesaj alıyor:
doktor şöyle bir mesaj alıyor:
"Dışarı çık ve teslimatını al."
03:50
"Walk outside and receive your delivery."
77
218073
1958
03:52
(Laughter)
78
220055
1067
(Gülüşme)
03:53
And then --
79
221146
1355
Ardından--
03:54
(Applause)
80
222525
4414
(Alkışlar)
04:01
and then the doctors have what they need
to save a patient's life.
to save a patient's life.
81
229892
3638
Doktor hastanın hayatını kurtarmak için
gerekli olan şeye sahip oluyor.
gerekli olan şeye sahip oluyor.
04:05
This is actually watching a delivery
happen from our distribution center;
happen from our distribution center;
82
233554
3817
Bu aslında dağıtım merkezinden
teslimat olayının görüntüleri;
teslimat olayının görüntüleri;
Bu araç yaklaşık 50 kilometre uzaklıkta.
04:09
this vehicle is about 50 kilometers away.
83
237395
2623
04:12
We're able to watch the vehicle
as it makes a delivery at a hospital
as it makes a delivery at a hospital
84
240042
4031
Aracı hastaneye teslimat yaparken
gerçek zamanlı
gerçek zamanlı
04:16
in real time.
85
244097
1189
izliyebiliyoruz.
04:17
You may have noticed there are pings
86
245310
2230
Ekrandaki araçtan gelen vızıltıyı
04:19
that are coming off
of that vehicle on the screen.
of that vehicle on the screen.
87
247564
2552
farketmiş olabilirsiniz.
Bu vızıltılar aslında bizim cep telefonu
04:22
Those pings are actually data packets
88
250140
1777
04:23
that we're getting
over the cell phone networks.
over the cell phone networks.
89
251941
2281
şebekesinden aldığımız veri paketleridir.
04:26
So these planes have SIM cards
just like your cell phone does,
just like your cell phone does,
90
254246
3186
Bu uçak üzerinde cep telefonunuzda
olduğu gibi sim kart var
olduğu gibi sim kart var
ve bize nerede olduklarını ve ne
yaptıklarını her zaman iletmek için
yaptıklarını her zaman iletmek için
04:29
and they're communicating
over the cell network
over the cell network
91
257456
2201
04:31
to tell us where they are
and how they're doing at all times.
and how they're doing at all times.
92
259681
2879
telefonu şebekesini kullanıyorlar.
İster inanın ister inanmayın,
aslında araç filosu için --
aslında araç filosu için --
04:34
Believe it or not,
we actually buy family plans --
we actually buy family plans --
93
262584
2420
(Gülüşmeler)
04:37
(Laughter)
94
265028
1010
aile tarifesi aldık
04:38
for this fleet of vehicles,
95
266062
1356
çünkü en uygun tarife buydu.
04:39
because that's how we get the best rates.
96
267442
2047
04:41
(Laughter)
97
269513
1083
(Gülüşmeler)
04:42
It's actually not a joke.
98
270620
1416
Aslında şaka değil.
04:44
(Laughter)
99
272060
1487
(Gülüşmeler)
Yani bugün, Ruanda'nın Kigali dışındaki
ulusal kan ihtiyacının
ulusal kan ihtiyacının
04:47
So today, we're delivering
about 20 percent
about 20 percent
100
275700
3300
04:51
of the national blood supply of Rwanda
101
279024
2238
neredeyse yüzde 20'sini
04:53
outside of Kigali.
102
281286
1456
biz dağıtıyoruz.
04:55
We serve about 12 hospitals,
103
283339
1674
12 hastaneye hizmet veriyoruz
04:57
and we're adding hospitals to that network
at an accelerating rate.
at an accelerating rate.
104
285037
3512
ve hızla artan bir oranda
bu hastane ağına yenilerini ekliyoruz.
bu hastane ağına yenilerini ekliyoruz.
Bu hastanelerin tamamı sadece
bu şekilde kanları alıyorlar
bu şekilde kanları alıyorlar
05:00
All of those hospitals only receive
blood in this way,
blood in this way,
105
288573
3002
05:03
and most of those hospitals
actually place multiple orders every day.
actually place multiple orders every day.
106
291599
4231
ve bu hastanelerin bir çoğu aslında
her gün çoklu siparişler veriyorlar.
her gün çoklu siparişler veriyorlar.
05:09
So the reason --
107
297289
1196
Bunun nedeni--
05:10
in all of health care logistics,
108
298509
1526
Tüm sağlık hizmeti lojistiğinde,
05:12
you're always trading off
waste against access.
waste against access.
109
300059
3050
sürekli olarak israf ile erişim arasında
değiş tokuş yaparsınız.
değiş tokuş yaparsınız.
05:15
So if you want to solve waste,
you keep everything centralized.
you keep everything centralized.
110
303637
4071
Eğer israf konusunu çözmek istiyorsanız,
her şeyi merkezileştirirsiniz.
her şeyi merkezileştirirsiniz.
05:19
As a result, when patients
are having emergencies,
are having emergencies,
111
307732
2990
Sonuç olarak, hastaların
acil bir durumu olduğunda,
acil bir durumu olduğunda,
bazen ihtiyaç duydukları sağlık
ürünlerini bulamazlar.
ürünlerini bulamazlar.
05:22
sometimes they don't have
the medical product they need.
the medical product they need.
112
310746
3090
Erişim konusunu çözmek istiyorsanız,
son düzlükteki hastane veya
son düzlükteki hastane veya
05:25
If you want to solve access, you stock
a lot of medicine at the last mile,
a lot of medicine at the last mile,
113
313860
3479
sağlık merkezinde
çok ilaç depolar
çok ilaç depolar
05:29
at hospitals or health centers,
114
317363
1521
ve hastalara ilaçları verirsiniz.
05:30
and then patients have
the medicine they need.
the medicine they need.
115
318908
2164
Fakat çok fazla ilaç göndermiş olursunuz
05:33
But you end up throwing
a lot of medicine out,
a lot of medicine out,
116
321096
2172
ki bu da aşırı maliyetlidir.
05:35
which is very expensive.
117
323292
1203
Harika olan şey, Ruanda hükumetinin
05:36
What's so amazing is that the Rwandan
government has been able
government has been able
118
324519
2945
bu döngüyü kalıcı olarak kırabilmesidir.
05:39
to break this cycle permanently.
119
327488
2471
Çünkü doktorlar neye ihtiyaç
duyuyorlarsa anında alabiliyorlar
duyuyorlarsa anında alabiliyorlar
05:41
Because doctors can get
what they need instantly,
what they need instantly,
120
329983
3448
05:45
they actually stock
less blood at the hospitals.
less blood at the hospitals.
121
333455
2586
ve gerçekten hastanede
çok az kan depoluyorlar.
çok az kan depoluyorlar.
05:48
So although use of blood products
has increased substantially
has increased substantially
122
336818
3810
Yani, bizim hizmet verdiğimiz
hastanelerde kan kullanımı
hastanelerde kan kullanımı
05:52
at all the hospitals we serve,
123
340652
1681
önemli ölçüde artmasına rağmen,
05:54
in the last nine months,
zero units of blood have expired
zero units of blood have expired
124
342357
4061
son dokuz ay içinde,
herhangi bir hastanede
herhangi bir hastanede
sıfır ünite kanın zamanı geçmiştir.
05:58
at any of these hospitals.
125
346442
1785
06:00
(Applause)
126
348579
3642
(Alkışlar)
06:06
That's an amazing result.
127
354666
1845
Bu muhteşem bir sonuç.
06:08
That's actually not been achieved
by any other health care system
by any other health care system
128
356535
3128
Bu dünyada herhangi bir sağlık sisteminde
henüz başarılamamıştır
06:11
on the planet,
129
359687
1154
ama burada oldu.
06:12
and it happened here.
130
360865
1590
06:15
But obviously, when we're talking about
delivering medical products instantly,
delivering medical products instantly,
131
363375
4402
Fakat açıkçası, anlık olarak sağlık
ürünleri dağıtımından bahsederken,
ürünleri dağıtımından bahsederken,
06:19
the most important thing is patients.
132
367801
1838
en önemli unsur hastalardır.
06:22
Let me give you an example.
133
370267
2259
Size bir örnek vereyim.
06:24
A couple months ago, a 24-year-old mother
came into one of the hospitals
came into one of the hospitals
134
372550
3624
Bir kaç ay önce, 24 yaşındaki bir anne
bizim hizmet verdiğimiz
bizim hizmet verdiğimiz
bir hastaneye geldi
06:28
that we serve,
135
376198
1168
ve sezaryen doğum yaptı
06:29
and she gave birth via C-section.
136
377390
1714
06:31
But that led to complications,
and she started to bleed.
and she started to bleed.
137
379749
2944
fakat bu bazı komplikasyonlara
neden oldu ve kanamaya başladı.
neden oldu ve kanamaya başladı.
06:35
Luckily, the doctors had some blood
of her blood type on hand
of her blood type on hand
138
383366
3892
Şans eseri doktorun elinde
kadının kan grubundan
kadının kan grubundan
06:39
that had been delivered
via Zipline's routine service,
via Zipline's routine service,
139
387282
2960
Zipline rutin servisi ile dağıtılmış
bir miktar kan vardı
bir miktar kan vardı
06:42
and so they transfused her
with a couple units of blood.
with a couple units of blood.
140
390266
3027
ve bu sayede kadına
bir kaç ünite kan verdiler.
bir kaç ünite kan verdiler.
Fakat kadın verilen kanı
yaklaşık 10 dakikada kaybetti.
yaklaşık 10 dakikada kaybetti.
06:45
But she bled out of those units
in about 10 minutes.
in about 10 minutes.
141
393317
2660
06:49
In this case, that mother's life
is in grave danger --
is in grave danger --
142
397199
4306
Bu durumda, bu annenin hayatı
dünyanın herhangi bir hastanesinde
dünyanın herhangi bir hastanesinde
06:53
in any hospital in the world.
143
401529
2091
büyük tehlikededir.
06:56
But luckily, the doctors
who were taking care of her
who were taking care of her
144
404952
2941
Fakat şans eseri
kadınla ilgilenen doktorlar
kadınla ilgilenen doktorlar
06:59
immediately called
our distribution center,
our distribution center,
145
407917
2377
acilen bizim dağıtım merkezimizi aradılar,
07:02
they placed an emergency order,
146
410318
2090
çok acil bir sipariş geçtiler
07:04
and our team actually did emergency
delivery after emergency delivery
delivery after emergency delivery
147
412432
4412
ve takımımız acil dağıtımın ardından
yine acil dağıtım ve ardından
yine acil dağıtım ve ardından
07:08
after emergency delivery.
148
416868
1698
yine acil dağıtım yaptı.
07:10
They ended up sending
seven units of red blood cells,
seven units of red blood cells,
149
418590
2544
Sonuçta yedi ünite
kırmızı kan hücresi,
kırmızı kan hücresi,
dört ünite plazma
07:13
four units of plasma
150
421158
1314
ve iki ünite trombosit gönderdiler.
07:14
and two units of platelets.
151
422496
1325
07:15
That's more blood than you have
in your entire body.
in your entire body.
152
423845
2703
Bu, vücudunuzun tamamında
bulunan kandan daha fazlasıdır.
bulunan kandan daha fazlasıdır.
Bunları hepsi kadına verildi,
07:19
All of it was transfused into her,
153
427164
2054
07:21
the doctors were able to stabilize her,
154
429242
2159
doktorlar kadını stabil duruma
getirebildi
getirebildi
07:23
and she is healthy today.
155
431425
2233
ve kadın bugün gayet sağlıklı.
07:26
(Applause)
156
434095
2868
(Alkışlar)
07:32
Since we launched, we've done about 400
emergency deliveries like that,
emergency deliveries like that,
157
440645
4872
Bizim başladığımızdan bu yana, yaklaşık
buna benzer 400 acil dağıtım yaptık
buna benzer 400 acil dağıtım yaptık
ve bu acil durumların çoğunun
arkasında bunun gibi bir hikaye vardır.
arkasında bunun gibi bir hikaye vardır.
07:37
and there's a story like that one
behind most of those emergencies.
behind most of those emergencies.
158
445541
3263
Burada son bir kaç ayda,
07:40
Here are just a couple of the moms
159
448828
1839
bu şekilde kan alan
07:42
who have received transfusions in this way
160
450691
2145
bir kaç anneyi görüyorsunuz.
07:44
in the last couple months.
161
452860
1528
Şu hep aklımızda; bir doktorun bir annenin
hayatını kurtarmasına yardım ettiğimizde
hayatını kurtarmasına yardım ettiğimizde
07:47
We're always reminded: when we can help
a doctor save a mom's life,
a doctor save a mom's life,
162
455132
4100
07:51
it's not just her life that you're saving.
163
459256
2475
sadece anneyi kurtarmış olmuyorsunuz.
07:53
That's also a baby boy or a baby girl
164
461755
3091
Büyürken anneye sahip olan
07:56
who has a mother while they're growing up.
165
464870
2494
erkek veya kız bebeğin
hayatını da kurtarıyorsunuz.
hayatını da kurtarıyorsunuz.
08:00
(Applause)
166
468757
2969
(Alkışlar)
Fakat açık olmak istiyorum,
08:05
But I want to be clear:
167
473507
1247
doğum sonrası kanama --
sadece Ruanda'nın problemi değil,
sadece Ruanda'nın problemi değil,
08:06
postpartum hemorrhaging --
it's not a Rwanda problem,
it's not a Rwanda problem,
168
474778
2582
sadece gelişen dünyanın problemi değil
08:09
it's not a developing-world problem --
169
477384
1847
global bir problem.
08:11
this is a global problem.
170
479255
1221
08:12
Maternal health is a challenge everywhere.
171
480500
2061
Anne sağlığı her yerde problem.
Temel fark, bunun hakkında
bir şeyler yapmak için
bir şeyler yapmak için
08:14
The main difference is that
Rwanda was the first country
Rwanda was the first country
172
482585
2923
08:17
to use radical technology
to do something about it.
to do something about it.
173
485532
3227
radikal teknolojiyi kullanan
ilk ülkenin Ruanda olması.
ilk ülkenin Ruanda olması.
08:20
And that's the reason this attitude
of Africa being disrupted
of Africa being disrupted
174
488783
4304
Ve bu yüzden Afrika'nın
altüst olduğu veya
altüst olduğu veya
gelişmiş teknolojinin burada
çalışmaması veya yardıma
çalışmaması veya yardıma
08:25
or advanced technology not working here
175
493111
1913
ihtiyaçları olduğu düşüncesi
08:27
or needing aid
176
495048
1178
08:28
is so totally wrong.
177
496250
1385
tamamen yanlış.
08:29
Africa can be the disrupter.
178
497659
2094
Afrika dağıtıcı olabilir.
08:32
These small, agile, developing economies
can out-innovate large, rich ones.
can out-innovate large, rich ones.
179
500423
5259
Bu küçük, çevik, gelişen ekonomiler
büyük ve zenginleri geride bırakabilir.
büyük ve zenginleri geride bırakabilir.
08:37
And they can totally leapfrog over
the absence of legacy infrastructure
the absence of legacy infrastructure
180
505706
3880
Daha yeni ve iyi sistemler için
miras kalan altyapının bulunmaması
miras kalan altyapının bulunmaması
08:41
to go straight to newer
and better systems.
and better systems.
181
509610
2098
sıçrayış yapmalarını sağlayabilir.
08:44
In 2000,
182
512237
1442
2000 yılında,
08:45
if you had said that high-quality
cellular networks were about to roll out
cellular networks were about to roll out
183
513703
3816
yüksek kalitede hücresel ağ
tüm Afrika'da
tüm Afrika'da
ortaya çıkmak üzere deselerdi,
08:49
across all of Africa,
184
517543
1236
08:50
people would have told you
that you were crazy.
that you were crazy.
185
518803
2666
insanlar sizin çılgın olduğunuzu söylerdi.
08:53
And yet, no one anticipated
186
521493
2976
Fakat, bu ağın insanları bu kadar hızlı
birleştireceğini ve güçlendireceğini
birleştireceğini ve güçlendireceğini
08:56
how fast those networks were going
to connect and empower people.
to connect and empower people.
187
524493
4434
hiç kimse öngöremedi.
09:00
Today, 44 percent of the GDP of Kenya
flows through M-Pesa,
flows through M-Pesa,
188
528951
3926
Bugün, Kenya'nın GSYİH'nin
%44'ü mobil ödeme platformu
%44'ü mobil ödeme platformu
09:04
their mobile payment platform.
189
532901
1673
M-Pesa'ya akıyor.
09:06
And not only that,
190
534598
1308
Ve sadece bu değil,
09:07
but our autonomous fleet of vehicles
relies on that cellular network.
relies on that cellular network.
191
535930
3596
bizim otonom araç filomuz da cep telefonu
şebekesine dayanmaktadır.
şebekesine dayanmaktadır.
09:11
Over the next few years as we start
serving private health care facilities,
serving private health care facilities,
192
539550
3894
Önümüzdeki bir kaç yıl içinde, özel sağlık
hizmetini sunmaya başladığımızda
hizmetini sunmaya başladığımızda
yine teslimatların ücretlerini
toplamak için
toplamak için
09:15
we'll also use that mobile
payment platform
payment platform
193
543468
2270
bu mobil ödeme platformunu
kullanacağız.
kullanacağız.
09:17
to collect fees for deliveries.
194
545762
1665
Yani, yenilik daha fazla yeniliğe,
o da daha fazla yeniliğe yol açıyor.
o da daha fazla yeniliğe yol açıyor.
09:19
So innovation leads to more innovation
leads to more innovation.
leads to more innovation.
195
547965
3785
09:23
And meanwhile,
196
551774
1855
Ve aynı zamanda,
09:25
most people who live
in developed economies
in developed economies
197
553653
3006
bırakın bunun Doğu Afrika'da
ulusal seviyede yapılmasını,
ulusal seviyede yapılmasını,
09:28
think that drone delivery
is technologically impossible,
is technologically impossible,
198
556683
3770
gelişmiş ülkelerde yaşayan
bir çok insan
bir çok insan
09:32
let alone happening
at national scale in East Africa.
at national scale in East Africa.
199
560477
3214
drone ile teslimatın
imkansız olduğunu düşünüyor.
imkansız olduğunu düşünüyor.
09:36
And I do mean East Africa,
not just Rwanda.
not just Rwanda.
200
564335
3378
Burada kastettiğim Doğu Afrika,
sadece Ruanda değil.
sadece Ruanda değil.
09:40
On Thursday, just a couple days ago,
201
568483
2270
Perşembe günü, birkaç gün önce,
09:42
the Tanzanian Ministry of Health announced
202
570777
2559
Tanzanya Sağlık Bakanlığı
ülkede ilaca ulaşmakta zorluk çeken
10 milyon insana
10 milyon insana
09:45
that they are going to use
this same technology
this same technology
203
573360
2732
09:48
to provide instant delivery
of a wide range of medical products
of a wide range of medical products
204
576116
3588
geniş çaplı sağlık ürünlerinin anlık
olarak teslimatını yapmak için
olarak teslimatını yapmak için
09:51
to 10 million of the hardest to reach
people in the country.
people in the country.
205
579728
3679
aynı teknolojiyi kullanacaklarını duyurdu.
09:55
(Applause)
206
583789
3219
(Alkışlar)
10:02
It's actually going to be the largest
autonomous system anywhere in the world.
autonomous system anywhere in the world.
207
590387
4214
Bu gerçekten dünyadaki en büyük
otonom sistem olacaktır.
otonom sistem olacaktır.
Size bir fikir vermesi için,
10:06
To give you a sense
of what this looks like,
of what this looks like,
208
594625
2099
bu bizim ilk dağıtım
merkezlerimizden biri.
merkezlerimizden biri.
10:08
this is one of the first
distribution centers.
distribution centers.
209
596748
2198
Dağıtım merkezi çevresindeki
75 km'lik servis yarıçapını görebilirsiniz
75 km'lik servis yarıçapını görebilirsiniz
10:10
You can see a 75-kilometer service radius
around the distribution center,
around the distribution center,
210
598970
3554
ve bu bize tek bir dağıtım merkezinden
tamamı kırsal kesimde olan yüzlerce
tamamı kırsal kesimde olan yüzlerce
10:14
and that allows us to serve hundreds
of health facilities and hospitals,
of health facilities and hospitals,
211
602548
3548
sağlık tesisine ve hastaneye
hizmet etmemize
hizmet etmemize
10:18
all of which are rural,
212
606120
1266
10:19
from that single distribution center.
213
607410
1893
imkan sağlıyor.
Fakat Tanzanya nüfusunun
yüzde 20'sine hizmet verebilmek için
yüzde 20'sine hizmet verebilmek için
10:21
But to serve over 20 percent
of the population of Tanzania,
of the population of Tanzania,
214
609327
3036
çoklu dağıtım merkezlerine
ihtiyacımız olacaktır.
ihtiyacımız olacaktır.
10:24
we're going to need
multiple distribution centers.
multiple distribution centers.
215
612387
2459
Aslından 4 taneye ihtiyacımız var.
10:26
We'll actually need four.
216
614870
1341
10:28
And from these distribution centers,
217
616235
2037
Bu dağıtım merkezlerinden,
10:30
we expect to be doing several hundred
lifesaving deliveries every day,
lifesaving deliveries every day,
218
618296
5238
her gün yüzlerce hayat kurtaran
teslimatlar yapılmasını bekliyoruz
teslimatlar yapılmasını bekliyoruz
ve bu sistem ülkedeki 1.000'den fazla
sağlık tesisine ve hastaneye
sağlık tesisine ve hastaneye
10:35
and this system will ultimately serve
over 1,000 health facilities
over 1,000 health facilities
219
623558
4239
10:39
and hospitals in the country.
220
627821
1850
hizmet verecektir.
Yani, Doğu Afrika gerçekten
hızlı hareket ediyor.
hızlı hareket ediyor.
10:41
So yeah, East Africa
is moving really fast.
is moving really fast.
221
629695
3095
10:47
One thing that people, I think, often miss
222
635179
2784
Bence, insanların genellikle kaçırdığı şey
10:49
is that these kinds of leaps
generate compounding gains.
generate compounding gains.
223
637987
3232
bu tür sıçramaların ortak kazançlar
meydana getirdiğidir.
meydana getirdiğidir.
10:53
For example, Rwanda, by investing
in this infrastructure for health care,
in this infrastructure for health care,
224
641243
4585
Örneğin; Ruanda, sağlık hizmeti
altyapısına yatırım yaparak
altyapısına yatırım yaparak
10:57
now has an aerial logistics network
that they can use
that they can use
225
645852
3885
şimdi, tarım veya e-ticaret gibi
ekonominin diğer bölümlerini de
ekonominin diğer bölümlerini de
11:01
to catalyze other parts of their economy,
226
649761
3383
kolaylaştırmak için kullanabileceği
11:05
like agriculture or e-commerce.
227
653168
2062
hava lojistik sistemine sahiptir.
11:07
Even more importantly,
228
655254
1287
Hatta daha da önemlisi,
11:08
100 percent of the teams we hire
at these distribution centers are local.
at these distribution centers are local.
229
656565
5292
bu dağıtım tesislerinde işe aldığımız
takımın tümü yerli insanlardır.
takımın tümü yerli insanlardır.
11:13
So here's our Rwandan team,
230
661881
1680
İşte Ruanda'daki bu takımımızda
11:15
which is a group of extraordinary
engineers and operators.
engineers and operators.
231
663585
3380
olağanüstü mühendis
ve operatörlerimiz var.
ve operatörlerimiz var.
11:19
They run the world's only
automated delivery system
automated delivery system
232
667489
5303
Bunlar ulusal seviyede işletilen
dünyanın tek otomatik dağıtım
sistemini yürütüyorlar.
sistemini yürütüyorlar.
11:24
operating at national scale.
233
672816
1633
11:27
They have been able to master something
234
675099
2203
Dünyadaki en büyük teknoloji firmalarının
11:29
that the largest technology
companies in the world
companies in the world
235
677326
2873
henüz gerçekleştiremediği bir şeyde
11:32
have not yet been able to figure out.
236
680223
2008
bu arkadaşlar ustalık kazandılar.
11:34
So they are total heroes.
237
682679
1597
Hepsi tamamen kahramandır.
11:36
(Applause)
238
684300
2996
(Alkışlar)
11:41
They're total heroes.
239
689015
1467
Onlar kahramanlardır.
11:42
Our team's mission is to deliver
basic access to medicine
basic access to medicine
240
690971
4414
Takım misyonumuz,
dünyadaki yedi milyar insanın
dünyadaki yedi milyar insanın
11:47
to all seven billion people on the planet,
241
695409
2089
ulaşım ne kadar zor olsa dahi
ilaca temel erişimini sağlamaktır.
11:49
no matter how hard it is to reach them.
242
697522
2239
11:51
We often tell people about that mission,
243
699785
1955
Bu görevi insanlara anlattığımızda:
11:53
and they say, "That's so generous
of you, it's so philanthropic."
of you, it's so philanthropic."
244
701764
3119
"Ne kadar cömertsiniz,
çok hayırlı bir iş." diyorlar.
çok hayırlı bir iş." diyorlar.
Hayır.
11:56
No!
245
704907
1362
11:58
Philanthropy has nothing to do with it.
246
706293
2030
Bunun hayırseverlikle bir alakası yok.
12:00
Because of the commercial contracts
that we sign with ministries of health,
that we sign with ministries of health,
247
708347
3614
Çünkü sağlık bakanlığı ile imzalamış
olduğumuz bir kontrat var,
olduğumuz bir kontrat var,
bu ağ %100 sürdürülebilir
ve ölçeklenebilir.
ve ölçeklenebilir.
12:03
these networks are 100 percent
sustainable and scalable.
sustainable and scalable.
248
711985
3567
12:08
And the reason we feel so strongly
about correcting that misperception
about correcting that misperception
249
716019
3563
Ve bu yanlış anlamayı düzeltmekle ilgili
çok güçlü hissetmemizin sebebi
çok güçlü hissetmemizin sebebi
12:11
is that entrepreneurship
is the only force in human history
is the only force in human history
250
719606
3055
girişimciliğin milyonlarca insanı
sefaletten kurtaracak
sefaletten kurtaracak
12:14
that has lifted millions
of people out of poverty.
of people out of poverty.
251
722685
2721
insan tarihindeki tek güç olmasıdır.
12:17
(Applause)
252
725430
2765
(Alkışlar)
12:21
No amount of foreign aid
is going to sustainably employ
is going to sustainably employ
253
729987
3873
250 milyon Afrikalı Genci sürdürülebilir
bir şekilde istihdam edecek
bir şekilde istihdam edecek
12:25
250 million African youth.
254
733884
2951
her hangi bir yabancı yardım
miktarı yoktur.
miktarı yoktur.
12:30
And the jobs that these kids
may have gotten 10 years ago
may have gotten 10 years ago
255
738734
4468
Bu çocukların 10 yıl önce
almış oldukları bu işler
almış oldukları bu işler
12:35
are largely being automated
256
743226
1438
büyük çapta otomatikleşiyor
12:36
or are being changed
dramatically by technology.
dramatically by technology.
257
744688
2457
veya teknoloji tarafından
çarpıcı bir şekilde değişiyor.
çarpıcı bir şekilde değişiyor.
12:39
So they are looking for new skill sets,
258
747169
2162
Bu nedenle yeni yetenekleri,
12:41
new competitive advantages.
259
749355
1568
yeni rekabet avantajları arıyorlar.
12:42
They're looking for start-ups.
260
750947
1547
Yenilikçi şirketler arıyorlar.
12:45
So why aren't there more start-ups
that are tackling these global problems
that are tackling these global problems
261
753097
5696
Peki niçin gelişmiş ülkelerdeki
milyarlarca insanın yüz yüze kaldığı
milyarlarca insanın yüz yüze kaldığı
12:50
that are faced by billions of people
in developing economies?
in developing economies?
262
758817
3073
küresel problemleri ele alan
daha fazla girişim yok?
daha fazla girişim yok?
12:54
The reason is that investors
and entrepreneurs are totally blind
and entrepreneurs are totally blind
263
762933
3064
Bunun sebebi yatırımcıların
ve girişimcilerin fırsata karşı
ve girişimcilerin fırsata karşı
12:58
to the opportunity.
264
766021
1278
tamamen kör olmaları.
12:59
We think these problems are the domain
of NGOs or governments,
of NGOs or governments,
265
767323
4353
Bu problemlerin özel şirketlerin değil de
STK veya hükümetlerin ilgi alanı
STK veya hükümetlerin ilgi alanı
13:03
not private companies.
266
771700
1538
olduğunu düşünürüz.
13:05
That's what we have to change.
267
773262
1856
İşte bunu değişmemiz gerek.
13:09
You may have noticed
I left something out of the video
I left something out of the video
268
777693
2787
Belki fark etmişsinizdir,
size gösterdiğim videoda
size gösterdiğim videoda
13:12
that I showed you.
269
780504
1526
bazı şeyleri es geçtim.
13:14
I didn't show you how the planes land
270
782054
1845
Uçakların merkeze geri geldiklerinde
nasıl indiklerini size göstermedim.
13:15
when they get back
to the distribution center.
to the distribution center.
271
783923
2549
Size apaçık ortada gelebilir:
13:18
So, it might be obvious to you:
272
786496
2680
hiçbir uçağımızda iniş takımları yok.
13:21
none of our planes have landing gear.
273
789200
1812
13:23
We also don't have runways
where we operate.
where we operate.
274
791036
2096
Çalıştığımız yerde iniş pisti de yok.
Bu nedenle uçakları yarım saniyede
yaklaşık saatte 100 kilometreden
yaklaşık saatte 100 kilometreden
13:25
So we have to be able
to decelerate the plane
to decelerate the plane
275
793156
2210
13:27
from about 100 kilometers an hour
to zero in half of a second.
to zero in half of a second.
276
795390
3372
0 kilometreye yavaşlatmak zorundayız.
13:30
And the way we do that
277
798786
1570
Ve bunu yapmak için,
13:32
is we actually use a wire that tracks
that plane as it comes in,
that plane as it comes in,
278
800380
3748
santimetre hassasiyetinde
uçağı takip eden
uçağı takip eden
13:36
with centimeter-level accuracy.
279
804152
1813
bir tel kullanıyoruz.
13:37
We snag the plane out of the sky,
280
805989
2111
Uçağı havada yakalıyoruz ve
ardından yumuşak bir şekilde
şişirilmiş yastığın üstüne düşürüyoruz.
şişirilmiş yastığın üstüne düşürüyoruz.
13:40
and then we gently plop it
onto an actively inflated cushion.
onto an actively inflated cushion.
281
808124
3508
13:44
This is basically a combination
of an aircraft carrier
of an aircraft carrier
282
812419
2651
Yani bu, esasında hava aracı
taşıyıcısıyla
taşıyıcısıyla
şişme kalenin birleşimidir
13:47
and a bouncy castle.
283
815094
1168
(Gülüşmeler)
13:48
(Laughter)
284
816286
1150
13:50
So let me show you.
285
818063
1434
Size göstereyim.
13:58
(Laughter)
286
826060
2040
(Gülüşmeler)
14:00
(Applause)
287
828773
3282
(Alkışlar)
Neden bu video ile sonlandırmak
istediğimi anlamış olabilirsiniz.
istediğimi anlamış olabilirsiniz.
14:06
And it might be obvious to you
why I wanted to end with this video.
why I wanted to end with this video.
288
834990
3236
Size her gün çit telinin
bulunduğu yerde sıralanan
bulunduğu yerde sıralanan
14:10
I wanted to show you the kids
and the teenagers
and the teenagers
289
838250
2207
çocukları ve gençleri
göstermek istedim.
göstermek istedim.
14:12
who line up on the fence every day.
290
840481
2235
14:15
They cheer every launch and every landing.
291
843509
2686
Her kalkış ve inişte tezahürat yapıyorlar.
14:18
(Laughter)
292
846219
1310
(Gülüşmeler)
14:19
(Applause)
293
847553
2418
(Alkışlar)
14:24
Sometimes I actually show up
at the distribution center early
at the distribution center early
294
852436
2874
Bazen uçuş sersemi olduğum için
dağıtım merkezine erken geliyorum.
14:27
because I'm jet-lagged.
295
855334
1164
Operasyondan bir saat öncesinde
merkezde oluyorum
merkezde oluyorum
14:28
I'll show up an hour before
we begin operation.
we begin operation.
296
856522
2293
ve çocuklar çitlerde güzel yerleri
çoktan kapmış oluyor.
çoktan kapmış oluyor.
14:30
And there will be kids on the fence
getting good seats.
getting good seats.
297
858839
2640
(Gülüşmeler)
14:33
(Laughter)
298
861503
1210
Yanlarına gidip "Uçaklar hakkında
ne düşünüyorsunuz?"
ne düşünüyorsunuz?"
14:34
And you go up and you ask them,
299
862737
1526
14:36
"What do you think about the planes?"
300
864287
1819
diye sorduğunuzda,
14:38
And they'll say, "Oh,
it's a sky ambulance."
it's a sky ambulance."
301
866130
2129
size: "Bu bir gökyüzü
ambulansı." diyeceklerdir.
ambulansı." diyeceklerdir.
Yani onlar olayı kavradılar.
14:41
So they get it.
302
869757
1151
14:42
I mean, they get it more than most adults.
303
870932
2031
Onu birçok yetişkinden
daha iyi kavradılar.
daha iyi kavradılar.
14:45
So I was asking earlier:
304
873917
1268
Daha önce sormuştum:
14:47
Who is going to be creating the disruptive
technology companies of Africa
technology companies of Africa
305
875209
5758
Önümüzdeki on yıl içinde kim Afrika'nın
radikal teknoloji şirketlerini kuracak?
14:52
over the next decade?
306
880991
1482
14:54
Ultimately, it's going
to be up to these kids.
to be up to these kids.
307
882987
2529
Eninde sonunda bu iş bu çocuklara kalacak.
14:58
They are the engineers
of Rwanda and Africa.
of Rwanda and Africa.
308
886694
3893
Onlar Ruanda ve Afrika'nın
mühendisleridir.
mühendisleridir.
15:02
They are the engineers
of our shared future.
of our shared future.
309
890997
2688
Onlar ortak geleceğimizin mühendisleridir.
15:07
But the only way they can build
that future is if we realize
that future is if we realize
310
895326
3758
Fakat bu geleceği
inşa edebilmelerinin tek yolu,
inşa edebilmelerinin tek yolu,
dünyayı değiştiren şirketlerin
Afrika'da büyüyebildiğini
Afrika'da büyüyebildiğini
15:11
that world-changing companies
can scale in Africa,
can scale in Africa,
311
899108
3483
15:14
and that disruptive technology
can start here first.
can start here first.
312
902615
3627
ve bu radikal teknolojilerin önce burada
başlayabileceğini fark etmemizdir.
başlayabileceğini fark etmemizdir.
15:18
Thanks.
313
906822
1151
Teşekkürler.
15:19
(Applause)
314
907997
3889
(Alkışlar)
ABOUT THE SPEAKER
Keller Rinaudo - Robotics entrepreneurKeller Rinaudo is CEO and co-founder of Zipline, building drone delivery for global public health customers. (He's also co-founder of Romotive, makers of the tiny robot, Romo.)
Why you should listen
As CEO and co-founder of Zipline, a drone delivery company focused on health care, Keller Rinaudo works with the country of Rwanda to make last-mile deliveries of blood to half of the transfusing facilities in the country. The ultimate goal is to put each of the 12 million citizens of Rwanda within a 15–30 minute delivery of any essential medical product they need, no matter where they live.
Zipline is also working with GAVI, UPS, USAID and several other countries in East Africa. The company is a team of 60 aerospace and software engineers headquartered in San Francisco, CA. It's funded by Sequoia Capital, Google Ventures, Paul Allen, Jerry Yang and Stanford University. Rinaudo is also a professional rock climber ranked top 10 in sport climbing. He has scaled alpine cliffs in France, underwater caves in Kentucky and the limestone towers of Yangshuo, China.
Keller Rinaudo | Speaker | TED.com