Small Thing Big Idea
Kyra Gaunt: How the jump rope got its rhythm
Kyra Gaunt: Dây nhảy có nhịp điệu như thế nào?
Filmed:
Readability: 3.5
453,746 views
"Down down, baby, down down the roller coaster..." - Như nhịp điệu của bài hát, chúng ta thấy Hip hop có nguồn gốc từ nhịp điệu của những bà hoàng nhảy đôi trong bộ môn nhảy dây. Vì lí do đó, nhà nghiên cứu dân tộc Kyra Gaunt sẽ đưa chúng ta đến một chuyến du ngoại lịch sử thú vị của sợi dây nhảy này.
Kyra Gaunt - Ethnomusicologist
A member of the inaugural TED Fellows class, Dr. Kyra Gaunt is an ethnomusicologist, singer-songwriter, and a social media researcher on faculty at University at Albany, SUNY. Full bio
A member of the inaugural TED Fellows class, Dr. Kyra Gaunt is an ethnomusicologist, singer-songwriter, and a social media researcher on faculty at University at Albany, SUNY. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
If you do it right, it should sound like:
0
206
2460
Nếu bạn nói đúng, bạn sẽ nghe như thế này:
00:14
TICK-tat, TICK-tat, TICK-tat,
TICK-tat, TICK-tat, TICK-tat.
TICK-tat, TICK-tat, TICK-tat.
1
2690
3879
tíc - tắc, tíc - tắc, tíc - tắc, ...
00:18
If you do it wrong, it sounds like:
2
6593
1707
Nếu bạn kêu sai, nó sẽ như sau:
tịt - tác, tịt - tác, ...
tịt - tác, tịt - tác, ...
00:20
Tick-TAT, tick-TAT, tick-TAT.
3
8324
1499
[Những điều nhỏ.]
00:21
[Small thing. Big idea.]
4
9848
2851
[Ý tưởng lớn.]
00:25
[Kyra Gaunt on
the Jump Rope]
the Jump Rope]
5
13574
1886
Sợi dây nhảy vốn là một vật đơn giản.
00:28
The jump rope is such a simple object.
6
16321
3433
Chúng được tạo bởi dây thừng,
dây phơi quần áo hay bông sợi xe.
dây phơi quần áo hay bông sợi xe.
00:31
It can be made out of rope,
a clothesline, twine.
a clothesline, twine.
7
19918
2599
00:34
It has, like, a twirl on it. (Laughs)
8
22541
2526
Có lẽ là với một vài vòng xoắn nữa. (cười)
00:37
I'm not sure how to describe that.
9
25091
1772
Tôi không chắc là nên diễn tả thế nào.
00:38
What's important
is that it has a certain weight,
is that it has a certain weight,
10
26887
2505
Điều quan trọng là
nó có một trọng lượng nhất định,
nó có một trọng lượng nhất định,
00:41
and that they have
that kind of whip sound.
that kind of whip sound.
11
29416
3377
và có cả âm thanh tựa như "whip" nữa.
00:44
It's not clear what the origin
of the jump rope is.
of the jump rope is.
12
32817
3798
Chúng ta không biết chắc rằng nguồn gốc
của dây nhảy đến từ đâu.
của dây nhảy đến từ đâu.
00:48
There's some evidence
that it began in ancient Egypt, Phoenicia,
that it began in ancient Egypt, Phoenicia,
13
36639
3936
Có vài bằng chứng cho rằng
chúng bắt nguồn từ Ai Cập, Phoenicia,
chúng bắt nguồn từ Ai Cập, Phoenicia,
00:52
and then it most likely traveled
to North America with Dutch settlers.
to North America with Dutch settlers.
14
40599
4072
và sau đó được đưa đến Bắc Mỹ
bởi những người định cư Hà Lan.
bởi những người định cư Hà Lan.
00:56
The rope became a big thing
when women's clothes became more fitted
when women's clothes became more fitted
15
44695
4638
Sợi dây dần trở nên lớn lao khi
trang phục của phụ nữ trở nên phù hợp hơn
trang phục của phụ nữ trở nên phù hợp hơn
01:01
and the pantaloon came into being.
16
49357
2278
và cũng là lúc quần chẽn ra đời.
01:03
And so, girls were able to jump rope
17
51659
2880
Những bé gái khi xưa
đã có thể chơi nhảy dây
đã có thể chơi nhảy dây
01:06
because their skirts
wouldn't catch the ropes.
wouldn't catch the ropes.
18
54563
2706
bởi vì váy của họ
không thể chạm vào sợi dây nữa.
không thể chạm vào sợi dây nữa.
01:09
Governesses used it
to train their wards to jump rope.
to train their wards to jump rope.
19
57293
3880
Những nữ gia sư khi xưa cũng
tập cho những đứa trẻ nhảy dây.
tập cho những đứa trẻ nhảy dây.
01:13
Even formerly enslaved African children
in the antebellum South
in the antebellum South
20
61197
3241
Ngay cả những đứa trẻ nộ lệ
Châu Phi trước thời kì nội chiến ở Nam Mỹ
Châu Phi trước thời kì nội chiến ở Nam Mỹ
01:16
jumped rope, too.
21
64462
1442
trước kia cũng nhảy dây.
01:17
In the 1950s, in Harlem,
Bronx, Brooklyn, Queens,
Bronx, Brooklyn, Queens,
22
65928
4611
Trong những năm 1950, ở Harlem,
Bronx, Brooklyn, Queens,
Bronx, Brooklyn, Queens,
01:22
you could see on the sidewalk,
lots of girls playing with ropes.
lots of girls playing with ropes.
23
70563
4476
bạn có thể thấy những cô gái
chơi nhảy dây ở trên vỉa hè.
chơi nhảy dây ở trên vỉa hè.
01:27
Sometimes they would take two ropes
and turn them as a single rope together,
and turn them as a single rope together,
24
75063
3722
Đôi khi, họ có thể xoắn hai sợi dây
làm một để cùng nhảy với nhau.
làm một để cùng nhảy với nhau.
01:30
but you could separate them and turn
them in like an eggbeater on each other.
them in like an eggbeater on each other.
25
78809
3786
nhưng bạn cũng có thể tách nó ra
và xoay vòng như một cái máy đánh trứng.
và xoay vòng như một cái máy đánh trứng.
01:34
The skipping rope
was like a steady timeline --
was like a steady timeline --
26
82619
2513
Sợi dây nhảy giống như
một khoảng thời gian liên tục đều đặn.
một khoảng thời gian liên tục đều đặn.
01:37
tick, tick, tick, tick --
27
85156
1517
tíc, tíc, tíc, tíc ...
01:38
upon which you can add rhymes
and rhythms and chants.
and rhythms and chants.
28
86697
4062
cho đến khi bạn thêm vần điệu,
nhịp điệu và câu hát vào.
nhịp điệu và câu hát vào.
01:42
Those ropes created a space
29
90783
2048
Những sợi dây tạo nên khoảng trống ở giữa
01:44
where we were able
to contribute to something
to contribute to something
30
92855
2222
nơi chúng ta có thể
góp sức cho một điều gì đó
góp sức cho một điều gì đó
01:47
that was far greater
than the neighborhood.
than the neighborhood.
31
95101
2110
tuyệt vời hơn nhiều so với khu hàng xóm.
Kiểu nhảy dây đôi luôn là biểu tượng
đặc trưng của nền văn hóa
đặc trưng của nền văn hóa
01:49
Double Dutch jump rope remains
a powerful symbol of culture and identity
a powerful symbol of culture and identity
32
97602
3686
và danh tính của người phụ nữ da đen.
01:53
for black women.
33
101312
1153
01:54
Back from the 1950s to the 1970s,
34
102489
2318
Trở lại những năm 1950 đến năm 1970,
01:56
girls weren't supposed to play sports.
35
104831
2135
con gái không được cho phép chơi thể thao.
01:58
Boys played baseball,
basketball and football,
basketball and football,
36
106990
2801
Con trai được hơi bóng chày,
bóng rổ và bóng đá,
bóng rổ và bóng đá,
02:01
and girls weren't allowed.
37
109815
1341
còn con gái thì không.
02:03
A lot has changed, but in that era,
38
111180
2524
Nhiều thứ đã thay đổi,
nhưng trong khoảng thời gian ấy
nhưng trong khoảng thời gian ấy
02:05
girls would rule the playground.
39
113728
1841
các bạn gái đã kiểm soát cả sân chơi.
02:07
They'd make sure
that boys weren't a part of that.
that boys weren't a part of that.
40
115593
2420
và họ không muốn con trai vào chơi cùng.
02:10
It's their space, it's a girl-power space.
41
118037
2246
Bởi vì đó là nơi của họ -
không gian quyền lực của con gái.
không gian quyền lực của con gái.
02:12
It's where they get to shine.
42
120307
2096
và đó cũng là nơi họ tỏa sáng.
Nhưng tôi nghĩ nơi đó cũng dành cho nam
02:14
But I also think it's for boys,
43
122427
1562
02:16
because boys overheard those,
44
124013
1476
bởi vì các bạn ấy đã được nghe lén
02:17
which is why, I think,
so many hip-hop artists
so many hip-hop artists
45
125513
2444
những âm thanh mà
các nghệ sĩ Hip hop lấy làm giai điệu
các nghệ sĩ Hip hop lấy làm giai điệu
02:19
sampled from things that they heard
in black girls' game songs.
in black girls' game songs.
46
127981
3296
từ trò chơi của các bạn nữ da đen.
(Bài hát) cold, thick shake,
act like you know how to flip,
act like you know how to flip,
02:23
(Chanting) ... cold, thick shake,
act like you know how to flip,
act like you know how to flip,
47
131301
3076
Filet-O-Fish, Quarter Pounder,
02:26
Filet-O-Fish, Quarter Pounder,
french fries, ice cold, thick shake,
french fries, ice cold, thick shake,
48
134401
3001
french fries, ice cold, thick shake,
act like you know how to jump.
act like you know how to jump.
02:29
act like you know how to jump.
49
137426
1455
Vì sao "Country Grammar" của Nelly
thắng giải thưởng Grammy cho đĩa ghi âm
thắng giải thưởng Grammy cho đĩa ghi âm
02:30
Why "Country Grammar" by Nelly
became a Grammy Award-winning single
became a Grammy Award-winning single
50
138905
4020
02:34
was because people already knew
51
142949
2358
Bởi vì mọi người đều biết:
(Bài hát) "We're going down down baby
your street in a Range Rover"
your street in a Range Rover"
02:37
"We're going down down baby
your street in a Range Rover ... "
your street in a Range Rover ... "
52
145331
3475
Đó là lời bài hát bắt đầu của "Down down,
baby, down down the roller coaster,
baby, down down the roller coaster,
02:40
That's the beginning of "Down down, baby,
down down the roller coaster,
down down the roller coaster,
53
148830
3413
02:44
sweet, sweet baby, I'll never let you go."
54
152267
2429
sweet, sweet baby, I'll never let you go."
Bất kì ai trưởng thành
ở đô thị của người dân da đen
ở đô thị của người dân da đen
02:46
All people who grew up
in any black urban community
in any black urban community
55
154720
2849
02:49
would know that music.
56
157593
2285
đều biết khúc ca đó.
02:51
And so, it was a ready-made hit.
57
159902
2222
Và vì vậy, bài hát
trở thành một bản hit có sẵn
trở thành một bản hit có sẵn
02:54
The Double Dutch rope playing
helped maintain these songs
helped maintain these songs
58
162656
4119
Những lần nhảy dây đôi
đã giúp duy trì những bài hát,
lời ca và cả điệu nhảy đi kèm,
lời ca và cả điệu nhảy đi kèm,
02:58
and helped maintain the chants
and the gestures that go along with it,
and the gestures that go along with it,
59
166799
4001
đều là những điều rất tự nhiên
và tôi gọi nó là "vận động truyền đạt"
và tôi gọi nó là "vận động truyền đạt"
03:02
which is very natural
to what I call "kinetic orality" --
to what I call "kinetic orality" --
60
170824
4007
03:06
word of mouth and word of body.
61
174855
1801
- ngôn ngữ của lời nói và của cơ thể
03:09
It's the thing that gets
passed down over generations.
passed down over generations.
62
177133
2873
Đó là thứ được truyền bá qua nhiều thế hệ
Trong những cách thức thì sợi dây nhảy
cũng là một cách để truyền đạt.
cũng là một cách để truyền đạt.
03:12
In some ways, the rope
is the thing that helps carry it.
is the thing that helps carry it.
63
180030
2931
03:15
You need some object
to carry memory through.
to carry memory through.
64
183696
2873
Bạn cần một vài vật gì đó
để lưu trữ kí ức qua thời gian.
để lưu trữ kí ức qua thời gian.
03:18
So, a jump rope, you can use it
for all different kinds of things.
for all different kinds of things.
65
186943
3944
Vậy, bạn có thể dùng sợi dây nhảy
để làm nhiều việc khác nhau.
để làm nhiều việc khác nhau.
03:22
It crosses cultures.
66
190911
1555
Nó vượt qua mọi nền văn hóa.
03:24
And I think it lasted
because people need to move.
because people need to move.
67
192490
4005
Và tôi nghĩ nó vẫn sẽ còn tiếp tục
bởi vì con người cần di chuyển.
bởi vì con người cần di chuyển.
Và tôi cũng cho rằng, những vật
đơn giản nhất lại là vật
đơn giản nhất lại là vật
03:28
And I think sometimes the simplest objects
can make the most creative uses.
can make the most creative uses.
68
196519
5387
được sử dụng
theo cách sáng tạo nhất.
theo cách sáng tạo nhất.
ABOUT THE SPEAKER
Kyra Gaunt - EthnomusicologistA member of the inaugural TED Fellows class, Dr. Kyra Gaunt is an ethnomusicologist, singer-songwriter, and a social media researcher on faculty at University at Albany, SUNY.
Why you should listen
Kyra Gaunt's book, The Games Black Girls Play: Learning the Ropes from Double-Dutch to Hip-Hop, published by NYU Press, won of the 2007 Alan Merriam Book Prize awarded by The Society for Ethnomusicology, which contributed to the emergence of black girlhood studies and hip-hop feminism. It also inspired a work by fellow TED Fellow Camille A. Brown, BLACK GIRL: Linguistic Play, which was nominated for a 2016 Bessie Award for Outstanding Production.
Gaunt's articles have appeared in Musical Quarterly, The Journal for Popular Music Studies and Parcours anthropologiques, and she has contributed chapters to I Was Born to Use Mics: Listening to Nas’ Illmatic and The Hip-hop & Obama Reader, among other publications.
Gaunt's scholarship has been funded by The Ford Foundation and the National Endowment for the Humanities and is a nationally- and internationally-recognized speaker. She also is a certified expert witness in federal and state cases on the unintended consequences of social media. She also continues to perform and record as a classically-trained, jazz vocalist and R&B singer-songwriter. Her original compositions are available on the CD Be the True Revolution available on iTunes and CDBaby.
Kyra Gaunt | Speaker | TED.com