TEDGlobal 2017
Edsel Salvaña: The dangerous evolution of HIV
Էդսել Սալվանյա: ՄԻԱՎ-ի վտանգավոր զարգացումը։
Filmed:
Readability: 5.3
1,348,118 views
Կարծում ե՞ք մենք հաղթում ենք ՄԻԱՎ-ի դեմ պատերազմը։Միգուցե ոչ քանզի նոր դեղերին դիմադրող, միջավայրին ադապտացվող վարակների ալիքը մոտենում է։ Այս զարմացնող զրուցում,TED-ի խոսնակ Էդսել Սալվանյան նկարագրում է ՄԻԱՎ-ի ագրեսին ենթախմբի AE-ի մասին, որը ներթափանցել է նրա հայրենիքը՝ Ֆիլիպինները և զգուշացնում մեզ թե ինչը կարող է դառնալ գլոբալ համաճարակ։
Edsel Salvaña - Infectious disease specialist, molecular epidemiologist
TED Fellow Edsel Salvaña studies the genetics of HIV, and he worries that we are just a few mutations away from the next deadly pandemic. Full bio
TED Fellow Edsel Salvaña studies the genetics of HIV, and he worries that we are just a few mutations away from the next deadly pandemic. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
Ֆիլիպինները ՝ իդեալական երկիր է
00:12
The Philippines: an idyllic country
0
916
2346
00:15
with some of the clearest water
and bluest skies on the planet.
and bluest skies on the planet.
1
3286
3753
երկրագնդի ամենամաքուր ջրերով և երկնքով ։
Այն նաև էպիկենտրոն է աշխարհի
00:19
It is also the epicenter
2
7063
1592
00:20
of one of the fastest-growing
HIV epidemics in the world.
HIV epidemics in the world.
3
8679
3401
ամենաարագ աճող ՄԻԱՎ-ի համաճարակի։
Մակերեսորեն, թվում է որ մեր մոտ
սա ուշ է սկսվել։
սա ուշ է սկսվել։
00:24
On the surface, it seems
as if we are just a late bloomer.
as if we are just a late bloomer.
4
12494
3808
00:28
However, the reasons
for our current epidemic
for our current epidemic
5
16326
2843
Սակայն մեր այժմյա համաճարակի պատճառները
00:31
are much more complicated
6
19193
1824
ավելի խրթին են և կարող են
00:33
and may foreshadow
a global resurgence of HIV.
a global resurgence of HIV.
7
21041
3921
գլոբալ ՄԻԱՎ-ի վերականգման ցուցիչ լինել։
Մինչ աշխարհում ընդհանուր ՄԻԱՎ-ի
նոր դեպքերի թիվն իջնում է
նոր դեպքերի թիվն իջնում է
00:38
While overall new cases of HIV
continue to drop in the world,
continue to drop in the world,
8
26128
4481
00:42
this trend may be short-lived
9
30633
2460
այս միտումը կարող է կարճատև լինել
00:45
when the next wave of more aggressive
and resistant viruses arrive.
and resistant viruses arrive.
10
33117
3885
երբ հաջորդ ավելի ագրեսիվ
և դիմացկուն վարակները հայտնվեն։
և դիմացկուն վարակները հայտնվեն։
ՄԻԱՎ-ը ունի ներուժ փոխվելու նոր այլ վարակի
00:49
HIV has a potential to transform itself
into a new and different virus
into a new and different virus
11
37601
5822
ամեն անգամ բջիջին վարակելիս։
00:55
every time it infects a cell.
12
43447
1555
00:57
Despite the remarkable progress
we've made in reversing the epidemic,
we've made in reversing the epidemic,
13
45700
4063
Չնայած այն մեծ առաջընթացին որին մենք հասել ենք
01:01
the truth is that we are just a few
viral mutations away from disaster.
viral mutations away from disaster.
14
49787
4814
ճշմարտությունն այն է որ մեզ միայն մի քիչ
մուտացիա է մնում աղետին հասնելու։
մուտացիա է մնում աղետին հասնելու։
01:07
To appreciate the profound way
in which HIV transforms itself
in which HIV transforms itself
15
55125
3979
Որպեսզի գնահատենք թե ինչպես է ՄԻԱվ-ը
վերափոխվում ամեն վերարտադրվելիս
01:11
every time it reproduces,
16
59128
1673
01:12
let's make a genetic comparison.
17
60825
1748
եկեք գենետիկ համեմատություն անենք։
01:15
If we look at the DNA variation
among humans of different races
among humans of different races
18
63161
3595
Եթե նայենք տարբեր ռասաների մարդկանց
01:18
from different continents,
19
66780
1613
ԴՆԹ-ի փոփոխություններին
01:20
the actual DNA difference
is only 0.1 percent.
is only 0.1 percent.
20
68417
3496
իրական ԴՆԹ-ի տարբերությունը 0.1տոկոս է։
Եթե նայենք մարդկանց, պրիմատների և
01:24
If we look at the genetic difference
21
72469
2094
01:26
between humans, great apes,
and rhesus macaques,
and rhesus macaques,
22
74587
4134
մակակաների գենետիկ տարբերությանը
01:30
that number is seven percent.
23
78745
1929
ապա թիվը կազմում է յոթ տոկոս։
01:33
In contrast, the genetic difference
between HIV subtypes
between HIV subtypes
24
81348
4111
Ի տարբերության ԴՆԹ-ի ՄԻԱՎ-ի ենթատեսակները
01:37
from different patients
25
85483
1575
տարբեր հիվանդների մոտ
01:39
may be as much as 35 percent.
26
87082
2473
կարող են հասնել 35տոկոս տարբերության։
01:42
Within a person infected with HIV,
27
90094
2747
ՄԻԱՎ-ով վարակված մարդու մոտ
01:44
the genetic difference
between an infecting mother virus
between an infecting mother virus
28
92865
3396
գենետիկ տարբենությունը մայր վարակի և
01:48
and subsequent daughter viruses
29
96285
2325
հաջորդող դուստր վարակի տարբերությունը
01:50
has been shown to be
as much as five percent.
as much as five percent.
30
98634
2387
կազմում է անգամ հինգ տոկոս։
01:53
This is the equivalent of a gorilla
giving birth to a chimpanzee,
giving birth to a chimpanzee,
31
101376
4643
Սա հավասարազոր է նրան,
որ իր կյանքի ընթացքում
որ իր կյանքի ընթացքում
01:58
then to an orangutan,
32
106043
1828
գորիլան ծնի շինպոնզե, հետո օրանգուտան
01:59
then to a baboon,
33
107895
1559
հետո բաբուին
02:01
then to any random great ape
within its lifetime.
within its lifetime.
34
109478
2873
հետո պատահական մի կապիկի։
02:04
There are nearly 100 subtypes of HIV,
35
112375
3941
Գոյություն ունեն ՄԻԱՎ-ի մոտ 100 ենթատեսակ
02:08
with new subtypes
being discovered regularly.
being discovered regularly.
36
116340
2469
նոր ենթատեսակների հայտնաբերման զուգահեռ։
02:11
HIV in the developed world
is almost all of one subtype:
is almost all of one subtype:
37
119448
5312
Զարգացած երկրներում տարածված է
ՄԻԱՎ-ի մեկ ենթախումբ՝ B։
02:16
subtype B.
38
124784
1153
Այն ամենը ինչ մենք գիտենք
և անում ենք բուժելու ՄԻԱՎ-ը
և անում ենք բուժելու ՄԻԱՎ-ը
02:18
Mostly everything we know
and do to treat HIV
and do to treat HIV
39
126850
3850
02:22
is based on studies on subtype B,
40
130724
3557
հիմնված է B ենթախմբի
ուսումնասիրությունների վրա
ուսումնասիրությունների վրա
02:26
even though it only
accounts for 12 percent
accounts for 12 percent
41
134305
2638
չնայած նրան որ այն կազմում է
02:28
of the total number
of cases of HIV in the world.
of cases of HIV in the world.
42
136967
3484
աշխարհում ՄԻԱՎ-ի դեպքերի միայն 12 տոկոսը
Բայց տարբեր ենթախմբերի միջև գոյ․ ունեցող
02:33
But because of the profound
genetic difference
genetic difference
43
141182
2611
02:35
among different subtypes,
44
143817
2350
գենետիկ տարբերությունների պատճառով
02:38
some subtypes are more likely
to become drug-resistant
to become drug-resistant
45
146191
3437
որոշ ենթախմբեր ավելի ունակ են
դեղերին դիմադրելու կամ
ՁԻԱՀ-ի արագ զարգացման
ՁԻԱՀ-ի արագ զարգացման
02:42
or progress to AIDS faster.
46
150168
2024
02:44
We discovered that the explosion
of HIV cases in the Philippines
of HIV cases in the Philippines
47
152763
4722
Մենք բացահայտել ենք որ ՄԻԱՎ-ի թվերի
կտրուկ աճը Ֆիլիպիններում
կտրուկ աճը Ֆիլիպիններում
02:49
is due to a shift
from the Western subtype B
from the Western subtype B
48
157509
4232
կապված է Արևմտյան B ենթախմբի ավելի ագրեսիվ
02:53
to a more aggressive
Southeast Asian subtype AE.
Southeast Asian subtype AE.
49
161765
4631
հարավարևելյան ասիական
AE ենթախմբի անցման հետ
AE ենթախմբի անցման հետ
Մենք տեսնում ենք դեղերի
հակազդման/ դիմադրման բարձր
հակազդման/ դիմադրման բարձր
02:58
We are seeing younger and sicker patients
50
166794
2731
03:01
with high rates of drug resistance.
51
169549
1980
ավելի երիտասարդ և ավելի
տկար հիվանդների քանակ
տկար հիվանդների քանակ
03:04
Initial encroachment of this subtype
52
172195
2873
Այս ենթախմբի սկզբնական դրսևորումը
03:07
is already occurring
in developed countries,
in developed countries,
53
175092
2711
արդեն նկատվում է զարգացած երկրներում
03:09
including Australia,
Canada and the United States.
Canada and the United States.
54
177827
3740
ներառյալ Ավստրալիան, Կանադան և ԱՄՆ-ն։
03:13
We may soon see a similar
explosion of cases in these countries.
explosion of cases in these countries.
55
181591
4504
Հնարավոր է շուտով տեսնենք նմանատիպ
մեծաքանակ դեպքեր այս երկրներում։
մեծաքանակ դեպքեր այս երկրներում։
Եվ մինչդեռ մենք կարծում ենք,
որ ՄԻԱՎ-ը ոչնչացել է
որ ՄԻԱՎ-ը ոչնչացել է
03:19
And while we think that HIV is done
56
187393
3005
03:22
and that the tide has turned for it,
57
190422
1998
և մակընթացությունն ավարտվել է
03:24
just like with real tides,
it can come right back.
it can come right back.
58
192444
2966
իրական մակընթացության պես,
այն կարող է վերադառնալ։
այն կարող է վերադառնալ։
1960- ականների սկզբում մալարիան
վերանալու շեմին էր։
վերանալու շեմին էր։
03:27
In the early 1960s,
malaria was on the ropes.
malaria was on the ropes.
59
195834
3436
03:31
As the number of cases dropped,
60
199294
1995
Երբ հիվանդների քանակը կտրուկ քչացավ,
03:33
people and governments
stopped paying attention.
stopped paying attention.
61
201313
2769
մարդիկ և կառավարությունը դադարեցին
ուշադրություն դարձնել։
ուշադրություն դարձնել։
03:36
The result was a deadly resurgence
of drug-resistant malaria.
of drug-resistant malaria.
62
204106
4754
Արդյունքն եղավ դեղերին ընդդիմացող
մալարիայի հայտնվելը։
մալարիայի հայտնվելը։
Մենք պետք է մտածենք ՄԻԱՎ-ի մասին
03:41
We need to think of HIV
63
209562
1688
03:43
not as a single virus
that we think we've figured out,
that we think we've figured out,
64
211274
3697
ոչ որպես մի վարակի, որին մենք տեղյակ ենք
03:46
but as a collection of rapidly evolving
and highly unique viruses,
and highly unique viruses,
65
214995
6194
բայց որպես արագ զարգացող
և յուրօրինակ վարակների միացություն
և յուրօրինակ վարակների միացություն
որոնցից յուրաքանչյուրը կարող է
նոր համաճարակի պատճառ դառնալ։
նոր համաճարակի պատճառ դառնալ։
03:53
each of which can set off
the next deadly epidemic.
the next deadly epidemic.
66
221213
2780
03:56
We are incorporating
more powerful and new tools
more powerful and new tools
67
224474
3536
Մենք ընդգրկում ենք ավելի նոր
և ուժեղ միջոցներ
և ուժեղ միջոցներ
04:00
to help us detect
the next deadly HIV strain,
the next deadly HIV strain,
68
228034
3135
որոնք մեզ կօգնեն գտնել հաջորդ
մահացու ՄԻԱՎ-ի տեսակը
մահացու ՄԻԱՎ-ի տեսակը
04:03
and this needs to go hand in hand
with urgent research
with urgent research
69
231193
4028
և սա պետք է ուղեկցվի շտապ
հետազոտություններով
հետազոտություններով
04:07
on the behavior and proper treatment
of non-B subtypes.
of non-B subtypes.
70
235245
4472
ոչ B ենթախմբի դրսևորումների
և ճշգրիտ բուժման շուրջ
և ճշգրիտ բուժման շուրջ
04:12
We need to convince our governments
71
240201
1810
Մենք պետք է համոզենք մեր կառավարությանը
04:14
and our funding agencies
72
242035
1650
և ֆինանսավորող գործակալություններին
04:15
that HIV is not yet done.
73
243709
3298
որ ՄԻԱՎ-ը դեռ չի վերացել։
Շուրջ 35միլիոն մարդիկ մահացել են ՄԻԱՎ-ից։
04:20
Over 35 million people have died of HIV.
74
248357
4090
Մենք ՁԻԱՀ-ից ազատված սերունդը
դառնալու եզրին ենք։
դառնալու եզրին ենք։
04:25
We are on the verge
of an AIDS-free generation.
of an AIDS-free generation.
75
253098
3410
04:28
We need to pay attention.
76
256532
2193
Մենք պետք է ուշադիր լինենք։
04:30
We need to remain vigilant
77
258749
2333
Պետք է զգոն մնանք և
04:33
and follow through.
78
261106
1497
շարունակենք պայքարել։
04:34
Otherwise, millions more will die.
79
262627
2903
Հակառակ դեպքում միլիոնավոր մարդիկ կմահանան
04:37
Thank you.
80
265554
1199
Շնորհակալություն։
04:38
(Applause)
81
266777
4414
(Ծափահարություններ)
ABOUT THE SPEAKER
Edsel Salvaña - Infectious disease specialist, molecular epidemiologistTED Fellow Edsel Salvaña studies the genetics of HIV, and he worries that we are just a few mutations away from the next deadly pandemic.
Why you should listen
Dr. Edsel Salvaña discovered that the driving force behind a new AIDS epidemic in the Philippines is the entry and spread of a deadlier strain of HIV -- a situation that can easily occur anywhere in the world.
Salvaña is an infectious disease specialist, molecular epidemiologist and is the director of the Institute of Molecular Biology and Biotechnology at the National Institutes of Health at the University of the Philippines in Manila. He is using next-generation sequencing and other cutting-edge genetic tools to study HIV viral diversity and superinfection. He is looking at how HIV develops drug resistance to better understand why his country suddenly has the fastest growing HIV epidemic in Asia; and why HIV treatment that works well in developed countries is failing on emerging HIV strains in the Philippines and resource-limited settings. He trains doctors in infectious diseases, and supervises the care of several thousand HIV patients at the Philippine General Hospital. He has been a national force in the formulation of HIV treatment guidelines, campaigning against stigma, and raising awareness.
Salvaña's advocacy work has been featured in Science, and he has been recognized with numerous national and international awards including the "Ten Outstanding Young Persons of the World" from JCI International and the Young Physician Leader Award from the Interacademy Medical Panel of the World Academy of Sciences. He was named a TED Fellow in 2017.
Edsel Salvaña | Speaker | TED.com