ABOUT THE SPEAKER
Mathias Basner - Sleep and noise researcher
Mathias Basner researches the effects of noise on sleep, health, neurobehavioral and cognitive functions and more.

Why you should listen

Mathias Basner, MD, PhD, MSc is an associate professor in the department of psychiatry at the University of Pennsylvania Perelman School of Medicine. His primary research interests concern the effects of sleep loss on neurobehavioral and cognitive functions, population studies on sleep time and waking activities, the effects of traffic noise on sleep and health, and astronaut behavioral health on long-duration space missions. These research areas overlap widely. Basner has published more than 80 journal articles and reviewed articles for more than 80 scientific journals. He is currently on the editorial board of the journals Sleep Health and Frontiers in Physiology.

Between 1999 and 2008, Basner conducted several large-scale laboratory and field studies on the effects of traffic noise on sleep at the German Aerospace Center. For this research, Basner was awarded the German Aerospace Center Research Award in 2007 and the Science Award of the German Academy for Aviation and Travel Medicine in 2010. Basner developed an ECG-based algorithm for the automatic identification of autonomic activations associated with cortical arousal that was used in several field studies to non-invasively assess the effects of aircraft noise on sleep. He is currently funded by the FAA to obtain current exposure-response functions describing the effects of aircraft noise on sleep for the United States. Basner has been an advisor to the World Health Organization (WHO) on the effects of traffic noise on sleep and health on a number of occasions. He performed a systematic evidence review on the effects of noise on sleep for the recently published revision of WHO's Environmental Noise Guidelines for the European Region.

Basner is currently President of the International Commission of Biological Effects of Noise (ICBEN) and member of the Impacts and Science Group of the Committee on Aviation Environmental Protection (CAEP) of the International Civil Aviation Organization (ICAO). He also represents the University of Pennsylvania in FAA's Aviation Sustainability Center (ASCENT).

More profile about the speaker
Mathias Basner | Speaker | TED.com
TEDMED 2018

Mathias Basner: Why noise is bad for your health -- and what you can do about it

Mathias Basner: Dlaczego hałas źle wpływa na zdrowie i co możemy z tym zrobić

Filmed:
1,958,125 views

Obecnie cisza jest trudno dostępnym dobrem. Hałas uliczny, budowy, klimatyzacja, kosiarka sąsiada... Jak twierdzi Mathias Basner, naukowiec badający hałas, te wszystkie niechciane dźwięki mogą mieć zaskakująco duży wpływ na nasze zdrowie. Dowiedz się, jak hałas wpływa na Twoje zdrowie i sen oraz jakie korzyści może dać cisza.
- Sleep and noise researcher
Mathias Basner researches the effects of noise on sleep, health, neurobehavioral and cognitive functions and more. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:17
Do you hearsłyszeć that?
0
5331
1717
Słyszycie?
00:21
Do you know what that is?
1
9777
1793
Wiecie co to jest?
00:25
SilenceMilczenie.
2
13050
1283
Cisza.
00:26
The sounddźwięk of silencecisza.
3
14780
2014
Dźwięk ciszy.
00:29
SimonSimon and GarfunkelGarfunkel wrotenapisał a songpiosenka about it.
4
17448
2694
Simon & Garfunkel napisali o tym piosenkę.
00:32
But silencecisza is a prettyładny
rarerzadko spotykany commoditytowar these daysdni,
5
20166
3145
Ale obecnie cisza jest rzadkością,
00:35
and we're all payingintratny a pricecena for it
in termswarunki of our healthzdrowie --
6
23335
3783
a my wszyscy płacimy za to zdrowiem,
00:39
a surprisinglyzaskakująco bigduży pricecena, as it turnsskręca out.
7
27142
2904
co się okazuje zaskakująco wysoką ceną.
00:42
LuckilyNa szczęście, there are things
we can do right now,
8
30836
3773
Na szczęście, są pewne rzeczy,
które możemy zrobić już teraz,
00:46
bothobie individuallyindywidualnie and as a societyspołeczeństwo,
9
34633
2882
zarówno indywidualnie, jak i społecznie,
00:49
to better protectochraniać our healthzdrowie
10
37539
1881
by lepiej chronić zdrowie
00:51
and give us more of the benefitskorzyści
of the soundsDźwięki of silencecisza.
11
39444
4062
i korzystać z dobrodziejstw ciszy.
00:56
I assumezałożyć that mostwiększość of you know that
too much noisehałas is badzły for your hearingprzesłuchanie.
12
44727
4008
Zakładam, że większość z was wie,
że hałas jest szkodliwy dla słuchu.
01:00
WheneverGdy you leavepozostawiać a concertkoncert or a barbar
and you have that ringingdzwonienie in your earsuszy,
13
48759
3868
Za każdym razem, gdy wychodząc z koncertu
lub baru, słyszysz dzwonienie w uszach,
01:04
you can be certainpewny that you have doneGotowe
some damageuszkodzić to your hearingprzesłuchanie,
14
52651
3241
możesz być pewien, że twój słuch
właśnie doznał uszkodzeń,
01:07
likelyprawdopodobne permanentstały.
15
55916
1150
prawdopodobnie trwałych.
01:09
And that's very importantważny.
16
57632
1531
A teraz coś bardzo ważnego.
01:11
HoweverJednak, noisehałas affectsma wpływ our healthzdrowie
in manywiele differentróżne wayssposoby beyondpoza hearingprzesłuchanie.
17
59801
4612
Hałas wpływa na wiele
aspektów zdrowia, nie tylko słuch.
01:17
They're lessmniej well-knowndobrze znane,
18
65096
1542
Są mniej znane,
01:18
but they're just as dangerousniebezpieczny
as the auditorysłuchowy effectsruchomości.
19
66662
3254
ale tak samo niebezpieczne
jak uszkodzenia słuchu.
01:23
So what do we mean
when we talk about noisehałas?
20
71520
2421
Co rozumiemy przez hałas?
01:26
Well, noisehałas is definedokreślone as unwantedniechciane sounddźwięk,
21
74287
3093
Hałas jest definiowany
jako niechciany dźwięk.
01:29
and as suchtaki, bothobie has
a physicalfizyczny componentskładnik, the sounddźwięk,
22
77404
3597
Ma on fizyczny element - dźwięk,
01:33
and a psychologicalpsychologiczny componentskładnik,
23
81025
1989
i psychologiczny,
01:35
the circumstancesokoliczności that make
the sounddźwięk unwantedniechciane.
24
83038
3202
czyli okoliczności sprawiające,
że jest on niechciany.
01:38
A very good exampleprzykład is a rockskała concertkoncert.
25
86264
2295
Bardzo dobrym przykładem
jest koncert rockowy.
01:40
A personosoba attendinguczestniczyć the rockskała concertkoncert,
beingistota exposednarażony to 100 decibelsdecybeli,
26
88955
4355
Osoba na takim koncercie,
wystawiona na działanie 100 decybeli,
01:45
does not think of the musicmuzyka as noisehałas.
27
93334
2153
nie myśli o muzyce jak o hałasie.
01:48
This personosoba likeslubi the bandzespół muzyczny, and even
paidpłatny a hundredsto dollarsdolarów for the ticketbilet,
28
96043
3942
Lubi ten zespół i nawet
zapłaciła sto dolarów za bilet,
01:52
so no mattermateria how loudgłośny the musicmuzyka,
this personosoba doesn't think of it as noisehałas.
29
100009
3968
więc nie ważne jak głośna byłaby muzyka,
nie będzie odbierana jako hałas.
01:56
In contrastkontrast, think of a personosoba livingżycie
threetrzy blocksBloki away from the concertkoncert hallhol.
30
104752
4618
Dla porównania weźmy osobę mieszkającą
trzy bloki od hali koncertowej.
02:01
That personosoba is tryingpróbować to readczytać a bookksiążka,
31
109902
2203
Próbuje czytać książkę,
02:04
but cannotnie może concentratekoncentrować
because of the musicmuzyka.
32
112129
2942
ale nie może się skupić przez muzykę.
02:07
And althoughmimo że the sounddźwięk pressurenacisk levelspoziomy
are much lowerniższy in this situationsytuacja,
33
115095
3714
Chociaż w tej sytuacji poziom ciśnienia
akustycznego jest dużo niższy,
02:10
this personosoba still thinksmyśli
of the musicmuzyka as noisehałas,
34
118833
2816
to ta osoba wciąż postrzega to jako hałas,
02:13
and it maymoże triggercyngiel reactionsreakcje that can,
in the long runbiegać, have healthzdrowie consequenceskonsekwencje.
35
121673
5843
który w dłuższej perspektywie może
powodować konsekwencje zdrowotne.
02:21
So why are quietcichy spacesspacje so importantważny?
36
129405
2605
Dlaczego ciche miejsca są takie ważne?
02:24
Because noisehałas affectsma wpływ our healthzdrowie
in so manywiele wayssposoby beyondpoza hearingprzesłuchanie.
37
132656
3961
Bo hałas wpływa na zdrowie
nie tylko słuchu.
02:29
HoweverJednak, it's becomingtwarzowy increasinglycoraz bardziej
difficulttrudny to find quietcichy spacesspacje
38
137051
6112
Coraz trudniej znaleźć ciche miejsca,
02:35
in timesczasy of constantlystale increasingwzrastający trafficruch drogowy,
39
143187
3637
w czasach zwiększającego się
ruchu ulicznego,
02:38
growingrozwój urbanizationurbanizacja,
40
146848
1746
rozwoju urbanizacji,
02:40
constructionbudowa siteswitryny,
air-conditioningklimatyzacja unitsjednostki,
41
148618
2545
placów budowy, klimatyzacji,
02:43
leafliść blowersdmuchawy, lawnmowersKosiarki,
42
151187
1968
dmuchaw do liści, kosiarek do trawy,
02:45
outdoorodkryty concertskoncerty and barsbary,
personalosobisty musicmuzyka playersgracze,
43
153179
2999
koncertów na dworze i barów,
osobistych odtwarzaczy muzyki
02:48
and your neighborssąsiedzi partyingzabawa untilaż do 3am.
44
156202
2726
i sąsiadów imprezujących
do trzeciej nad ranem.
02:50
WhewUfff!
45
158952
1646
Uff!
02:52
In 2011, the WorldŚwiat HealthZdrowie
OrganizationOrganizacja estimatedszacowany
46
160622
3817
W 2011 Światowa Organizacja
Zdrowia oszacowała,
02:56
that 1.6 millionmilion healthyzdrowy life yearslat
are lostStracony everykażdy yearrok
47
164463
5884
że każdego roku tracimy
1,6 miliona zdrowych lat życia
03:02
duez powodu to exposureekspozycji to environmentalśrodowiskowy noisehałas
48
170371
2549
z powodu hałasu płynącego z otoczenia
03:04
in the WesternWestern EuropeanEuropejski
memberczłonek statesstany alonesam.
49
172944
2539
tylko w Europie Zachodniej.
03:09
One importantważny effectefekt of noisehałas
is that it disturbszakłóca communicationkomunikacja.
50
177086
3567
Hałas przeszkadza w komunikacji.
03:13
You maymoże have to raisepodnieść your voicegłos
to be understoodzrozumiany.
51
181053
2797
Czasami musimy podnosić głos,
żeby rozmówca nas zrozumiał.
03:15
In extremeskrajny casesprzypadki, you maymoże even
have to pausepauza the conversationrozmowa.
52
183874
3474
W ekstremalnych przypadkach
nawet wstrzymujemy rozmowę.
03:19
It's alsorównież more likelyprawdopodobne to be misunderstoodniezrozumiany
in a noisygłośny environmentśrodowisko.
53
187756
3877
W hałaśliwym otoczeniu
łatwiej też o nieporozumienia.
03:23
These are all likelyprawdopodobne reasonspowody
why studiesstudia have founduznany
54
191657
3337
Badania wykazują, że są to
prawdopodobne przyczyny tego,
03:27
that childrendzieci who attenduczestniczyć w
schoolsszkoły in noisygłośny areasobszary
55
195018
3478
że dzieci chodzące do szkół
w hałaśliwych otoczeniach
03:30
are more likelyprawdopodobne to laglagi behindza theirich peersrówieśnicy
in academicakademicki performancewydajność.
56
198520
3932
częściej mają gorsze wyniki
w nauce niż rówieśnicy.
03:35
AnotherInnym very importantważny
healthzdrowie effectefekt of noisehałas
57
203821
2491
Kolejnym ważnym skutkiem hałasu
03:38
is the increasedzwiększony riskryzyko
for cardiovascularsercowo-naczyniowe diseasechoroba
58
206336
2989
jest zwiększone ryzyko
chorób układu krążenia
03:41
in those who are exposednarażony
to relevantistotnych noisehałas levelspoziomy
59
209349
3299
u osób wystawionych
na znaczny poziom hałasu
03:44
for prolongedo przedłużonym periodsokresy of time.
60
212672
2131
przez dłuższy czas.
03:47
NoiseHałas is stressnaprężenie,
61
215429
1432
Hałas to stres,
03:48
especiallyszczególnie if we have little
or no controlkontrola over it.
62
216885
3071
szczególnie jeśli
nie można go kontrolować.
03:51
Our bodyciało excreteswydala stressnaprężenie hormoneshormony
like adrenalineadrenalina and cortisolkortyzolu
63
219980
3939
Ciało wydziela hormony stresu,
takie jak adrenalina i kortyzol,
03:55
that leadprowadzić to changeszmiany
in the compositionkompozycja of our bloodkrew
64
223943
2888
które zmieniają skład krwi
03:58
and in the structureStruktura of our bloodkrew vesselsstatków,
65
226855
2296
i strukturę naczyń krwionośnych,
04:01
whichktóry have been shownpokazane to be stiffersztywniejsze
after a singlepojedynczy night of noisehałas exposureekspozycji.
66
229175
4205
które, jak udowodniono, stają się
sztywniejsze już po jednej głośnej nocy.
04:06
EpidemiologicalEpidemiologiczne studiesstudia showpokazać associationsStowarzyszenia
betweenpomiędzy the noisehałas exposureekspozycji
67
234103
4227
Badania epidemiologiczne pokazują
zależności między wystawieniem na hałas
04:10
and an increasedzwiększony riskryzyko
for highwysoki bloodkrew pressurenacisk,
68
238354
3445
a zwiększonym ryzykiem nadciśnienia,
04:13
heartserce attacksataki and strokeuderzenie,
69
241823
2021
zawału serca i udaru.
04:15
and althoughmimo że the overallogólnie riskryzyko increaseswzrasta
are relativelystosunkowo smallmały,
70
243868
3607
Chociaż ogólny wzrost ryzyka
jest stosunkowo niewielki,
04:19
this still constitutesstanowi
a majorpoważny publicpubliczny healthzdrowie problemproblem
71
247499
3390
wciąż stanowi poważny
problem zdrowia publicznego,
04:22
because noisehałas is so ubiquitouswszechobecny,
72
250913
2264
ponieważ hałas jest wszechobecny,
04:25
and so manywiele people are exposednarażony
to relevantistotnych noisehałas levelspoziomy.
73
253201
3105
a wielu ludzi jest narażonych
na jego stosunkowo wysoki poziom.
04:29
A recentniedawny studybadanie founduznany that US societyspołeczeństwo
74
257376
3006
Ostatnie badania wykazały,
że społeczeństwo amerykańskie
04:32
could savezapisać 3.9 billionmiliard dollarsdolarów eachkażdy yearrok
75
260406
4516
każdego roku mogłoby
zaoszczędzić 3,9 miliarda dolarów,
04:36
by loweringopuszczanie environmentalśrodowiskowy
noisehałas exposureekspozycji by fivepięć decibelsdecybeli,
76
264946
3945
obniżając tylko koszty
leczenia chorób krążenia
04:40
just by savingoszczędność costskoszty for treatingleczenie
cardiovascularsercowo-naczyniowe diseasechoroba.
77
268915
3513
przez zmniejszenie poziomu
hałasu środowiskowego o pięć decybeli.
04:45
There are other diseaseschoroby
like cancernowotwór, diabetescukrzyca and obesityotyłość
78
273184
3553
Inne choroby jak rak,
cukrzyca czy otyłość,
04:48
that have been linkedpołączony to noisehałas exposureekspozycji,
79
276761
2331
też koreluje się ze szkodliwym
wpływem hałasu,
04:51
but we do not have enoughdość evidencedowód yetjeszcze
80
279116
2167
ale nie mamy jeszcze
dość dowodów na to,
04:53
to, in factfakt, concludewyciągnąć wniosek that these diseaseschoroby
are causedpowodowany by the noisehałas.
81
281307
4525
że faktycznie są przez niego powodowane.
04:59
YetJeszcze anotherinne importantważny effectefekt of noisehałas
is sleepsen disturbancezaburzenia.
82
287062
3491
Innym ważnym skutkiem
hałasu są zaburzenia snu.
05:02
SleepSnu is a very activeaktywny mechanismmechanizm
that recuperatesciepło us
83
290577
3038
Sen jest aktywnym mechanizmem regeneracji
05:05
and preparesprzygotowuje us for the nextNastępny wakebudzić periodokres.
84
293639
2413
i przygotowywania
na kolejny okres aktywności.
05:08
A quietcichy bedroomsypialnia is a cornerstonekamień węgielny
of what sleepsen researchersnaukowcy call
85
296555
4143
Cicha sypialnia to podstawa,
jak to określają naukowcy,
05:12
"a good sleepsen hygienehigiena."
86
300722
1704
"dobrej higieny snu".
05:14
And our auditorysłuchowy systemsystem
has a watchmanstróż functionfunkcjonować.
87
302968
2940
Układ słuchu działa jak strażnik.
05:17
It's constantlystale monitoringmonitorowanie
our environmentśrodowisko for threatszagrożenia,
88
305932
3190
Cały czas monitoruje otoczenie
w poszukiwaniu niebezpieczeństw,
05:21
even while we're sleepingspanie.
89
309146
1566
nawet kiedy śpimy.
05:23
So noisehałas in the bedroomsypialnia can causeprzyczyna a delayopóźnienie
in the time it takes us to fallspadek asleepwe śnie,
90
311394
5314
Zatem hałas w sypialni może sprawiać,
że potrzebujemy więcej czasu by zasnąć,
05:28
it can wakebudzić us up duringpodczas the night,
91
316732
2422
może nas obudzić w nocy
05:31
and it can preventzapobiec our bloodkrew pressurenacisk
from going down duringpodczas the night.
92
319178
3715
albo uniemożliwić obniżenie
ciśnienia krwi w nocy.
05:35
We have the hypothesishipoteza that
if these noise-inducedhałasem sleepsen disturbanceszaburzenia
93
323266
3389
Powstała hipoteza mówiąca,
że trwające miesiącami i latami
05:38
continueKontyntynuj for monthsmiesiące and yearslat,
94
326679
2010
zakłócenia snu spowodowane hałasem
05:40
then an increasedzwiększony riskryzyko for cardiovascularsercowo-naczyniowe
diseasechoroba is likelyprawdopodobne the consequencekonsekwencja.
95
328713
4597
zwiększają ryzyko chorób krążenia.
05:46
HoweverJednak, we are oftenczęsto not awareświadomy
of these noise-inducedhałasem sleepsen disturbanceszaburzenia,
96
334107
4039
Często nie zdajemy sobie sprawy
z zakłóceń snu spowodowanych hałasem,
05:50
because we are unconsciousnieprzytomny
while we're sleepingspanie.
97
338170
2539
bo kiedy śpimy, jesteśmy nieświadomi.
05:53
In the pastprzeszłość, we'vemamy doneGotowe studiesstudia
on the effectsruchomości of trafficruch drogowy noisehałas on sleepsen,
98
341137
3879
Kiedy badano wpływ
hałasu ulicznego na sen,
05:57
and researchBadania subjectstematy would oftenczęsto
wakebudzić up in the morningranek and say,
99
345040
3099
badani często budzili się rano, mówiąc:
06:00
"AhAh, I had a wonderfulwspaniale night,
I fellspadł asleepwe śnie right away,
100
348163
2597
"Wspaniale mi się spało, od razu zasnąłem
06:02
never really wokeobudził up."
101
350784
1733
i się nie budziłem".
06:04
When we would go back
to the physiologicalfizjologiczne signalssygnały
102
352541
2803
Patrząc na fizjologiczne sygnały
06:07
we had recordednagrany duringpodczas the night,
103
355368
1922
zarejestrowane w nocy,
06:09
we would oftenczęsto see numerousliczny awakeningsPrzebudzenia
104
357314
2309
często można było zauważyć
liczne przebudzenia
06:11
and a severelysurowo fragmentedfragmentowane sleepsen structureStruktura.
105
359647
3046
i bardzo podzieloną strukturę snu.
06:14
These awakeningsPrzebudzenia were too briefkrótki
for the subjectstematy to regainodzyskać consciousnessświadomość
106
362717
5513
Te przebudzenia były zbyt krótkie,
by badany odzyskał przytomność
06:20
and to rememberZapamiętaj them
duringpodczas the nextNastępny morningranek,
107
368254
2891
i pamiętał je następnego dnia rano,
06:23
but they maymoże neverthelessNiemniej jednak
have a profoundgłęboki impactwpływ
108
371169
3084
ale mogą mieć znaczący wpływ
06:26
on how restfulSpokojny our sleepsen is.
109
374277
2187
na jakość snu.
06:30
So when is loudgłośny too loudgłośny?
110
378273
1913
Więc kiedy głośne jest zbyt głośne?
06:32
A good signznak of too loudgłośny is
oncepewnego razu you startpoczątek changingwymiana pieniędzy your behaviorzachowanie.
111
380900
3858
Dobrą miarą nadmiernego hałasu
jest zmiana zachowania.
06:37
You maymoże have to raisepodnieść your voicegłos
to be understoodzrozumiany,
112
385752
2401
Kiedy musisz głośniej mówić,
by zostać zrozumianym
06:40
or you increasezwiększać the volumeTom of your TVTELEWIZOR.
113
388177
2228
albo kiedy pogłaśniasz telewizor.
06:42
You're avoidingunikanie outsidena zewnątrz areasobszary,
or you're closingzamknięcie your windowokno.
114
390849
3030
Kiedy unikasz wychodzenia
na zewnątrz albo zamykasz okno.
06:46
You're movingw ruchu your bedroomsypialnia
to the basementpiwnica of the housedom,
115
394356
2656
Kiedy przenosisz sypialnię do piwnicy
06:49
or you even have
sounddźwięk insulationizolacja installedzainstalowany.
116
397036
2532
albo decydujesz się
na izolację akustyczną.
06:51
ManyWiele people will moveruszaj się away
to lessmniej noisygłośny areasobszary,
117
399592
3422
Wiele osób przeprowadza się
w cichsze miejsca,
06:55
but obviouslyoczywiście not everybodywszyscy
can affordpozwolić sobie that.
118
403038
2486
ale nie każdy może sobie na to pozwolić.
06:59
So what can we do right now
to improveulepszać our sounddźwięk environmentśrodowisko
119
407508
4045
Co możemy zrobić, by poprawić
dźwięk w naszym otoczeniu
07:03
and to better protectochraniać our healthzdrowie?
120
411577
2099
i lepiej chronić nasze zdrowie?
07:06
Well, first of all,
if something'scoś jest too loudgłośny, speakmówić up.
121
414473
3630
Po pierwsze, jeśli coś jest
zbyt głośne, powiedz o tym.
07:10
For exampleprzykład, manywiele ownersWłaściciele of moviefilm theatersteatry
122
418643
2669
Można odnieść wrażenie,
że wielu właścicieli kin myśli,
07:13
seemwydać się to think that only people hardciężko
of hearingprzesłuchanie are still going to the movieskino.
123
421336
4425
że na film przychodzą
tylko osoby słabo słyszące.
07:18
If you complainskarżyć się about the noisehałas
and nothing happensdzieje się,
124
426296
2708
Jeśli twoje skargi nie przyniosą skutku,
07:21
demandżądanie a refundzwrot pieniędzy and leavepozostawiać.
125
429028
2086
poproś o zwrot kosztów i wyjdź.
07:23
That's the languagejęzyk that managersmenedżerowie
typicallyzwykle do understandzrozumieć.
126
431138
3210
Zazwyczaj ten sposób działa na managerów.
07:27
AlsoRównież, talk to your childrendzieci
about the healthzdrowie effectsruchomości of noisehałas
127
435329
3031
Rozmawiaj ze swoimi dziećmi
o wpływie hałasu na zdrowie;
07:30
and that listeningsłuchający to loudgłośny musicmuzyka todaydzisiaj
will have consequenceskonsekwencje when they're olderstarsze.
128
438384
4501
konsekwencje głośnego słuchania muzyki
odczują, kiedy będą starsze.
07:35
You can alsorównież moveruszaj się your bedroomsypialnia
to the quietcichy sidebok of the housedom,
129
443461
2993
Przenieś swoją sypialnię
w cichszą część domu,
07:38
where your ownwłasny buildingbudynek shieldsTarcze you
from roadDroga trafficruch drogowy noisehałas.
130
446478
3008
gdzie ukryjesz się przed hałasem z ulicy.
07:42
If you're looking to rentwynajem
or buykupować a newNowy placemiejsce,
131
450150
2502
Jeśli szukasz nowego mieszkania,
07:44
make lowNiska noisehałas a prioritypriorytet.
132
452676
1853
skup się na ciszy.
07:46
VisitOdwiedź the propertynieruchomość duringpodczas
differentróżne timesczasy of the day
133
454970
2878
Pojedź do tego miejsca
o różnych porach dnia,
07:49
and talk to the neighborssąsiedzi about noisehałas.
134
457872
2067
porozmawiaj o hałasie z sąsiadami.
07:53
You can wearmieć na sobie noise-cancelingEliminacja szumów headphonessłuchawki
when you're travelingpodróżny
135
461048
4072
Korzystaj ze słuchawek
wygłuszających w trakcie podróży
07:57
or if your officegabinet has highwysoki
backgroundtło noisehałas levelspoziomy.
136
465144
3151
albo w pracy, jeśli masz w biurze hałas.
08:01
In generalgenerał, seekszukać out quietcichy spacesspacje,
137
469157
2532
Ogólnie mówiąc, szukaj cichych miejsc,
08:03
especiallyszczególnie on the weekendweekend
or when you're on vacationwakacje.
138
471713
3520
szczególnie w weekendy i na wakacjach.
08:07
AllowZezwalaj na your systemsystem to windwiatr down.
139
475257
2738
Pozwól się sobie uspokoić.
08:10
I, very appropriatelyodpowiednio for this talk,
140
478503
2367
Cztery lata temu wziąłem udział
08:12
attendedUczęszczał do a noisehałas conferencekonferencja
in JapanJaponia fourcztery yearslat agotemu.
141
480894
3085
w konferencji dotyczącej hałasu w Japonii.
08:16
When I returnedzwrócony to the UnitedStany Zjednoczone StatesPaństwa
and enteredweszła the airportLotnisko,
142
484383
3681
Kiedy wróciłem do Stanów Zjednoczonych,
08:20
a wallŚciana of sounddźwięk hittrafienie me.
143
488088
2021
na lotnisku uderzyła mnie ściana dźwięku.
08:22
This tellsmówi you that
we don't realizerealizować anymorejuż
144
490547
2104
To pokazuje, że nie zdajemy sobie sprawy
08:24
the constantstały degreestopień
of noisehałas pollutionskażenie we're exposednarażony to
145
492675
2782
ze stałego poziomu hałasu,
na który jesteśmy wystawieni
08:27
and how much we could profitzysk
from more quietcichy spacesspacje.
146
495481
3627
i jak wiele mogą nam dać ciche miejsca.
08:32
What elsejeszcze can we do about noisehałas?
147
500600
1851
Co jeszcze możemy zrobić z hałasem?
08:34
Well, very much like a carbonwęgiel footprintślad stopy,
we all have a noisehałas footprintślad stopy,
148
502975
3996
Tak jak zostawiamy ślad węglowy,
tak też zostawiamy ślad dźwiękowy.
08:38
and there are things we can do
to make that noisehałas footprintślad stopy smallermniejszy.
149
506995
3351
Są pewne sposoby, by go zmniejszyć.
08:42
For exampleprzykład, don't startpoczątek mowingkoszenie your lawntrawnik
at 7am on a SaturdaySobota morningranek.
150
510840
5383
Na przykład, nie kośmy trawnika
o 7 rano w sobotę.
08:48
Your neighborssąsiedzi will thank you.
151
516247
1976
Sąsiedzi będą wdzięczni.
08:50
Or use a rakeGrabie insteadzamiast of a leafliść blowerdmuchawy.
152
518247
2680
Albo używajmy grabi,
zamiast dmuchawy do liści.
08:52
In generalgenerał, noisehałas reductionzmniejszenie at the sourceźródło
makesczyni the mostwiększość sensesens,
153
520951
4238
Redukcja hałasu u źródła
ma najwięcej sensu,
08:57
so wheneverkiedy tylko you're looking
to buykupować a newNowy carsamochód,
154
525213
2619
więc planując zakup nowego samochodu,
08:59
air-conditioningklimatyzacja unitjednostka,
blenderBlender, you nameNazwa it,
155
527856
2738
klimatyzacji, blendera, czegokolwiek,
09:02
make lowNiska noisehałas a prioritypriorytet.
156
530618
1754
skupmy się na ich głośności.
09:04
ManyWiele manufacturersproducenci will listlista
the noisehałas levelspoziomy theirich devicespomysłowość generateGenerować,
157
532889
3736
Wielu producentów podaje
poziom generowanego hałasu,
09:08
and some even advertisereklamować with them.
158
536649
1967
a niektórzy opierają na tym nawet reklamę.
09:11
Use that informationInformacja.
159
539021
1507
Korzystaj z tych informacji.
09:14
ManyWiele people think that strongersilniejszy noisehałas
regulationregulacja and enforcementegzekwowanie are good ideaspomysły,
160
542014
3971
Wiele osób uważa, że zaostrzone
przepisy dotyczące emisji hałasu
to dobry, a nawet oczywisty pomysł,
09:18
even obviousoczywisty solutionsrozwiązania, perhapsmoże,
161
546009
2125
09:20
but it's not as easyłatwo as you maymoże think,
162
548158
2052
ale to nie takie proste, jak się wydaje.
09:22
because manywiele of the activitieszajęcia
that generateGenerować noisehałas
163
550234
2839
Wiele czynności emitujących hałas,
09:25
alsorównież generateGenerować revenuedochód.
164
553097
1662
generuje również przychody.
09:27
Think about an airportLotnisko and all
the businessbiznes that is associatedpowiązany with it.
165
555274
4955
Pomyślmy o lotnisku
i wszystkim co z nim związane.
09:32
Our researchBadania tellsmówi politicianspolitycy
at what noisehałas levelpoziom
166
560801
3622
Nasze badania pokazują politykom,
jakiego wpływu na zdrowie
09:36
they can expectoczekiwać a certainpewny healthzdrowie effectefekt,
167
564447
2165
mogą się spodziewać
przy określonym hałasie,
09:38
and that helpspomaga informpoinformować better noisehałas policypolityka.
168
566636
2574
a to pozwala na ulepszenie
polityki dotyczącej hałasu.
09:42
RobertRobert KochKoch supposedlypodobno oncepewnego razu said,
169
570568
2389
Robert Koch podobno powiedział,
że pewnego dnia
ludzkość będzie walczyć z hałasem tak,
jak kiedyś z cholerą czy zarazą.
09:44
"One day, mankindludzkości will fightwalka noisehałas
as relentlesslynieustannie as choleracholera and the pestszkodników."
170
572981
4870
09:51
I think we're there,
171
579010
1572
Zdaje się, że do tego doszliśmy
09:52
and I hopenadzieja that we will winzdobyć this fightwalka,
172
580606
2351
i mam nadzieję, że wygramy tę walkę.
09:54
and when we do, we can all have
a nicemiły, quietcichy celebrationcelebracja.
173
582981
4226
A kiedy wygramy,
będziemy świętować w ciszy.
(Śmiech)
09:59
(LaughterŚmiech)
174
587231
1087
Dziękuję.
10:00
Thank you.
175
588342
1173
(Brawa)
10:01
(ApplauseAplauz)
176
589539
2197
Translated by Magdalena Porowska
Reviewed by Marta Grochowalska

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Mathias Basner - Sleep and noise researcher
Mathias Basner researches the effects of noise on sleep, health, neurobehavioral and cognitive functions and more.

Why you should listen

Mathias Basner, MD, PhD, MSc is an associate professor in the department of psychiatry at the University of Pennsylvania Perelman School of Medicine. His primary research interests concern the effects of sleep loss on neurobehavioral and cognitive functions, population studies on sleep time and waking activities, the effects of traffic noise on sleep and health, and astronaut behavioral health on long-duration space missions. These research areas overlap widely. Basner has published more than 80 journal articles and reviewed articles for more than 80 scientific journals. He is currently on the editorial board of the journals Sleep Health and Frontiers in Physiology.

Between 1999 and 2008, Basner conducted several large-scale laboratory and field studies on the effects of traffic noise on sleep at the German Aerospace Center. For this research, Basner was awarded the German Aerospace Center Research Award in 2007 and the Science Award of the German Academy for Aviation and Travel Medicine in 2010. Basner developed an ECG-based algorithm for the automatic identification of autonomic activations associated with cortical arousal that was used in several field studies to non-invasively assess the effects of aircraft noise on sleep. He is currently funded by the FAA to obtain current exposure-response functions describing the effects of aircraft noise on sleep for the United States. Basner has been an advisor to the World Health Organization (WHO) on the effects of traffic noise on sleep and health on a number of occasions. He performed a systematic evidence review on the effects of noise on sleep for the recently published revision of WHO's Environmental Noise Guidelines for the European Region.

Basner is currently President of the International Commission of Biological Effects of Noise (ICBEN) and member of the Impacts and Science Group of the Committee on Aviation Environmental Protection (CAEP) of the International Civil Aviation Organization (ICAO). He also represents the University of Pennsylvania in FAA's Aviation Sustainability Center (ASCENT).

More profile about the speaker
Mathias Basner | Speaker | TED.com