ABOUT THE SPEAKER
JR - Street artist
With a camera, a dedicated wheatpasting crew and the help of whole villages and favelas, 2011 TED Prize winner JR shows the world its true face.

Why you should listen

Working anonymously, pasting his giant images on buildings, trains and bridges, the often-guerrilla artist JR forces us to see each other. Traveling to distant, often dangerous places -- the slums of Kenya, the favelas of Brazil -- he infiltrates communities, befriending inhabitants and recruiting them as models and collaborators. He gets in his subjects’ faces with a 28mm wide-angle lens, resulting in portraits that are unguarded, funny, soulful, real, that capture the sprits of individuals who normally go unseen. The blown-up images pasted on urban surfaces -– the sides of buses, on rooftops -- confront and engage audiences where they least expect it. Images of Parisian thugs are pasted up in bourgeois neighborhoods; photos of Israelis and Palestinians are posted together on both sides of the walls that separate them.


JR's gained widespread attention for his project, "Women Are Heroes," which depicted women "dealing with the effects of war, poverty, violence, and oppression” from Rio de Janeiro, Phnom Penh and Delhi to several cities in Africa. His TED Prize wish opened an even wider lens on the world. With the prize, he launched INSIDE OUT -- a global participatory art project. INSIDE OUT invites everyone to share their portrait and transform messages of personal identity into public art.

More profile about the speaker
JR | Speaker | TED.com
TED2011

JR: My wish: Use art to turn the world inside out

JR's TED Prize-wens: gebruik kunst om de wereld binnenstebuiten te keren

Filmed:
3,222,478 views

JR, een semi-anonieme Franse straatkunstenaar, gebruikt zijn camera om het echte aangezicht van de wereld te laten zien door foto's van het menselijke gezicht op enorme doeken te plakken. Tijdens TED2011 doet hij zijn gedurfde TED Prize-wens: kunst te gebruiken om de wereld binnenstebuiten te keren. Leer zijn werk kennen en kijk hoe je kunt meedoen op insideoutproject.net.
- Street artist
With a camera, a dedicated wheatpasting crew and the help of whole villages and favelas, 2011 TED Prize winner JR shows the world its true face. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:15
Two weeksweken agogeleden I was in my studiostudio in ParisParijs,
0
0
3000
Twee weken geleden was ik in m'n studio in Parijs
00:18
and the phonetelefoon rangrang and I heardgehoord,
1
3000
2000
en de telefoon ging en ik hoorde:
00:20
"Hey, JRJR,
2
5000
2000
"Hee JR,
00:22
you wonwon the TEDTED PrizePrijs 2011.
3
7000
2000
je hebt de TED Prize 2011 gewonnen.
00:24
You have to make a wishwens to savebesparen the worldwereld-."
4
9000
3000
Je moet een wens doen om de wereld te redden."
00:27
I was lostde weg kwijt.
5
12000
2000
Ik had geen idee.
00:29
I mean, I can't savebesparen the worldwereld-. NobodyNiemand can.
6
14000
3000
Hoe kon ik de wereld redden, niemand kan dat.
00:32
The worldwereld- is fuckedfucked up.
7
17000
2000
De wereld is een zooitje.
00:34
Come on, you have dictatorsdictators rulinguitspraak the worldwereld-,
8
19000
2000
Dictators hebben het overal voor het zeggen,
00:36
populationbevolking is growinggroeiend by millionsmiljoenen,
9
21000
2000
de bevolking groeit met miljoenen tegelijk,
00:38
there's no more fishvis in the seazee,
10
23000
2000
er zit geen vis meer in zee,
00:40
the NorthNoord PolePole is meltingsmeltend
11
25000
2000
de Noordpool smelt,
00:42
and as the last TEDTED PrizePrijs winnerwinnaar said,
12
27000
2000
en zoals de vorige TED Prize-winnaar zei:
00:44
we're all becomingworden fatdik.
13
29000
2000
we worden allemaal dik.
00:46
(LaughterGelach)
14
31000
2000
(Gelach)
00:48
ExceptBehalve maybe FrenchFrans people.
15
33000
2000
Behalve misschien de Fransen.
00:50
WhateverWat.
16
35000
2000
Ja ja.
00:52
So I calledriep back
17
37000
2000
Dus ik belde terug,
00:54
and I told her,
18
39000
2000
en ik zei tegen haar:
00:56
"Look, AmyAmy,
19
41000
2000
"Luister, Amy,
00:58
tell the TEDTED guys I just won'tzal niet showtonen up.
20
43000
2000
vertel ze maar bij TED dat ik niet kom.
01:00
I can't do anything to savebesparen the worldwereld-."
21
45000
2000
Ik kan de wereld niet redden."
01:02
She said, "Hey, JRJR,
22
47000
2000
Ze zei: "Hee JR,
01:04
your wishwens is not to savebesparen the worldwereld-, but to changeverandering the worldwereld-."
23
49000
3000
jouw wens gaat niet over de wereld redden, maar ze te veranderen."
01:07
"Oh, all right."
24
52000
2000
"O, goed dan."
01:09
(LaughterGelach)
25
54000
2000
(Gelach)
01:11
"That's coolkoel."
26
56000
2000
"Prima."
01:13
I mean, technologytechnologie, politicspolitiek, businessbedrijf
27
58000
3000
Technologie, politiek en het zakenleven
01:16
do changeverandering the worldwereld- --
28
61000
2000
veranderen de wereld --
01:18
not always in a good way, but they do.
29
63000
2000
niet altijd ten goede, maar toch.
01:20
What about artkunst?
30
65000
2000
En kunst dan?
01:22
Could artkunst changeverandering the worldwereld-?
31
67000
3000
Zou kunst de wereld kunnen veranderen?
01:26
I startedbegonnen when I was 15 yearsjaar oldoud.
32
71000
2000
Ik begon op m'n 15e.
01:28
And at that time, I was not thinkinghet denken about changingveranderen the worldwereld-.
33
73000
3000
In die tijd dacht ik nog niet aan het veranderen van de wereld;
01:31
I was doing graffitigraffiti --
34
76000
2000
ik maakte graffiti --
01:33
writingschrift my namenaam everywhereoveral,
35
78000
2000
schreef overal mijn naam op,
01:35
usinggebruik makend van the citystad as a canvascanvas.
36
80000
3000
gebruikte de stad als ondergrond.
01:39
I was going in the tunnelstunnels of ParisParijs,
37
84000
2000
Ik ging de tunnels van Parijs in,
01:41
on the rooftopsdaken with my friendsvrienden.
38
86000
3000
de daken op met m'n vrienden.
01:44
EachElke tripreis was an excursionexcursie,
39
89000
2000
Elke trip was een excursie,
01:46
was an adventureavontuur.
40
91000
2000
een avontuur.
01:48
It was like leavingverlaten our markMark on societymaatschappij,
41
93000
2000
Alsof we ons stempel op de maatschappij drukten,
01:50
to say, "I was here," on the toptop of a buildinggebouw.
42
95000
3000
door "Ik was hier" te zeggen op het dak van een gebouw.
01:54
So when I foundgevonden a cheapgoedkoop cameracamera on the subwaymetro,
43
99000
3000
Toen ik in de metro een goedkope camera vond,
01:57
I startedbegonnen documentingdocumenteren those adventuresavonturen with my friendsvrienden
44
102000
4000
ging ik die avonturen met mijn vrienden vastleggen
02:01
and gavegaf them back as photocopiesfotokopieën --
45
106000
3000
en gaf ze in kopie-vorm terug --
02:04
really smallklein photosfoto's just that sizegrootte.
46
109000
3000
kleine fotootjes van deze grootte.
02:12
That's how, at 17 yearsjaar oldoud,
47
117000
2000
Zo begon ik ze op m'n zeventiende
02:14
I startedbegonnen pastingplakken them.
48
119000
2000
op te plakken.
02:16
And I did my first "expoexpo dede rueRue,"
49
121000
2000
Ik deed m'n eerste 'expo de rue',
02:18
whichwelke meansmiddelen sidewalkstoep gallerygalerij.
50
123000
2000
wat stoep-expositie betekent.
02:20
And I framedingelijst it with colorkleur
51
125000
3000
Ik omlijstte het met kleur
02:23
so you would not confuseverwarren it with advertisingreclame.
52
128000
3000
om 't niet te verwarren met reclame.
02:28
I mean, the city'sstad the bestbeste gallerygalerij I could imaginestel je voor.
53
133000
3000
De stad is de best denkbare galerie.
02:31
I would never have to make a bookboek and then presentaanwezig it to a gallerygalerij
54
136000
3000
Ik zou nooit een boek hoeven te maken en dat presenteren in een galerie
02:34
and let them decidebesluiten
55
139000
2000
om hen te laten beslissen
02:36
if my work was niceleuk enoughgenoeg to showtonen it to people.
56
141000
2000
of mijn werk goed genoeg was om te vertonen.
02:38
I would controlcontrole it directlydirect with the publicopenbaar
57
143000
3000
Ik zou de mensen er direct mee confronteren
02:41
in the streetsstraten.
58
146000
3000
op straat.
02:44
So that's ParisParijs.
59
149000
2000
Dat is Parijs.
02:46
I would changeverandering --
60
151000
2000
Ik veranderde --
02:48
dependingafhankelijk on the placesplaatsen I would go --
61
153000
2000
afhankelijk van waar ik heen ging --
02:50
the titletitel of the exhibitiontentoonstelling.
62
155000
2000
de titel van de tentoonstelling.
02:52
That's on the Champs-ElyseesChamps-Elysees.
63
157000
2000
Dit is op de Champs Elysées.
02:54
I was quiteheel proudtrots of that one.
64
159000
2000
Daar was ik erg trots op.
02:56
Because I was just 18
65
161000
2000
Omdat ik pas 18 was
02:58
and I was just up there on the toptop of the Champs-ElyseesChamps-Elysees.
66
163000
2000
en ik daar bovenop de Champs Elysées stond.
03:00
Then when the photofoto left,
67
165000
2000
Als de foto weg was,
03:02
the framemontuur was still there.
68
167000
2000
bleef de lijst achter.
03:04
(LaughterGelach)
69
169000
2000
(Gelach)
03:06
NovemberNovember 2005:
70
171000
2000
November 2005:
03:08
the streetsstraten are burningbrandend.
71
173000
2000
de straten staan in brand.
03:10
A largegroot waveGolf of riotsrellen
72
175000
2000
Een grote golf van rellen
03:12
had brokengebroken into the first projectsprojecten of ParisParijs.
73
177000
3000
was uitgebroken in de eerste buitenwijken van Parijs.
03:16
EveryoneIedereen was gluedgelijmd to the TVTV,
74
181000
2000
Iedereen zat voor de tv
03:18
watchingkijken disturbingstorend, frighteningbeangstigend imagesafbeeldingen
75
183000
4000
en keek naar verontrustende, angstige beelden
03:22
takeningenomen from the edgerand of the neighborhoodbuurt.
76
187000
3000
genomen op de rand van hun buurt.
03:26
I mean, these kidskinderen, withoutzonder controlcontrole,
77
191000
3000
Deze kinderen, zonder toezicht,
03:29
throwinghet werpen MolotovMolotov cocktailscocktails,
78
194000
2000
die molotovcocktails gooien,
03:31
attackingaanvallende the copscops and the firemenbrandweer,
79
196000
2000
die agenten en brandweerlui aanvallen,
03:33
lootingplundering everything they could in the shopsshops.
80
198000
2000
die zoveel mogelijk winkels plunderden.
03:35
These were criminalscriminelen, thugsmisdadigers, dangerousgevaarlijk,
81
200000
3000
Het waren criminelen, gevaarlijke boeven
03:38
destroyingvernietigen theirhun owneigen environmentmilieu.
82
203000
3000
die hun eigen buurt onveilig maakten.
03:41
And then I saw it -- could it be possiblemogelijk? --
83
206000
3000
Toen zag ik -- was het mogelijk? --
03:44
my photofoto on a wallmuur
84
209000
3000
mijn foto op een muur
03:47
revealedonthuld by a burningbrandend carauto --
85
212000
3000
zichtbaar door een brandende auto --
03:50
a pastingplakken I'd donegedaan a yearjaar earliervroeger --
86
215000
2000
die had ik een jaar eerder opgeplakt --
03:52
an illegalonwettig one -- still there.
87
217000
3000
illegaal -- ze hing er nog steeds.
03:55
I mean, these were the facesgezichten of my friendsvrienden.
88
220000
2000
Dit waren de gezichten van mijn vrienden.
03:57
I know those guys.
89
222000
2000
Ik ken die gasten.
03:59
All of them are not angelsengelen,
90
224000
2000
Niet allemaal lieverdjes,
04:01
but they're not monstersmonsters eithereen van beide.
91
226000
3000
maar ook geen monsters.
04:05
So it was kindsoort of weirdvreemd to see
92
230000
2000
Het was dus nogal vreemd
04:07
those imagesafbeeldingen and those eyesogen starestaren back at me throughdoor a televisiontelevisie.
93
232000
4000
om die beelden en die ogen te zien die me via de tv aankeken.
04:11
So I wentgegaan back there
94
236000
2000
Ik ging terug naar die plaats
04:13
with a 28 mmmm lenslens.
95
238000
3000
met een 28 mm-lens.
04:16
It was the only one I had at that time.
96
241000
2000
De enige die ik toen had.
04:18
But with that lenslens,
97
243000
2000
Maar met die lens
04:20
you have to be as closedichtbij as 10 inchesinches from the personpersoon.
98
245000
3000
moet je op 25 cm afstand van de persoon zitten.
04:23
So you can do it only with theirhun trustvertrouwen.
99
248000
3000
Ze moeten je dus wel vertrouwen.
04:26
So I tooknam fullvol portraitsportretten of people from LeLe BosquetBosquet.
100
251000
4000
Ik maakte vier portretten van mensen uit Le Bosquet.
04:30
They were makingmaking scaryeng facesgezichten
101
255000
2000
Ze trokken enge gezichten
04:32
to playspelen the caricaturekarikatuur of themselveszich.
102
257000
3000
om een karikatuur van zichzelf te maken.
04:47
And then I pastedgeplakt hugereusachtig postersposters everywhereoveral
103
272000
3000
Ik hing overal grote posters op
04:50
in the bourgeoisBourgeois areaGebied of ParisParijs
104
275000
2000
in de nette buurt van Parijs
04:52
with the namenaam, ageleeftijd, even buildinggebouw numberaantal
105
277000
3000
met naam, leeftijd, zelfs het nummer van het gebouw
04:55
of these guys.
106
280000
3000
van deze jongens.
05:04
A yearjaar laterlater,
107
289000
2000
Een jaar later
05:06
the exhibitiontentoonstelling was displayedweergegeven in frontvoorkant of the citystad hallhal of ParisParijs.
108
291000
3000
werd het vertoond voor het gemeentehuis van Parijs.
05:09
And we go from thugThug imagesafbeeldingen,
109
294000
3000
We gaan van genomen foto's
05:12
who'vedie hebben been stolengestolen and distortedvervormd by the mediamedia,
110
297000
3000
die gestolen en vervormd zijn door de media,
05:15
who'swie is now proudlytrots takingnemen over his owneigen imagebeeld.
111
300000
3000
die nu trots hun eigen beelden overnemen.
05:18
That's where I realizedrealiseerde
112
303000
2000
Toen besefte ik
05:20
the powermacht of paperpapier and gluelijm.
113
305000
3000
de kracht van papier en lijm.
05:30
So could artkunst changeverandering the worldwereld-?
114
315000
3000
Zou kunst de wereld kunnen veranderen?
05:33
A yearjaar laterlater,
115
318000
2000
Een jaar later
05:35
I was listeninghet luisteren to all the noiselawaai
116
320000
2000
luisterde ik naar al het gedoe
05:37
about the MiddleMidden EastEast conflictconflict.
117
322000
2000
rondom het conflict in het Midden-Oosten.
05:39
I mean, at that time, trustvertrouwen me,
118
324000
2000
Je kunt ervan op aan dat het in die tijd
05:41
they were only referringverwijzend to the IsraeliIsraëlische and PalestinianPalestijnse conflictconflict.
119
326000
2000
alleen ging over het Israëlisch-Palestijnse conflict.
05:43
So with my friendvriend MarcoMarco,
120
328000
2000
Met mijn vriend Marco
05:45
we decidedbeslist to go there
121
330000
2000
besloot ik daar naartoe te gaan
05:47
and see who are the realecht PalestiniansPalestijnen and who are the realecht IsraelisIsraëli 's.
122
332000
3000
om te zien wie de echte Palestijnen en de echte Israëli's zijn.
05:50
Are they so differentverschillend?
123
335000
2000
Zijn ze wel zo verschillend?
05:52
When we got there, we just wentgegaan in the streetstraat,
124
337000
3000
Daar aangekomen gingen we gewoon de straat op,
05:55
startedbegonnen talkingpratend with people everywhereoveral,
125
340000
3000
spraken overal met mensen
05:58
and we realizedrealiseerde that things were a bitbeetje differentverschillend
126
343000
2000
en we ontdekten dat de zaken er anders voorstonden
06:00
from the rhetoricretoriek we heardgehoord in the mediamedia.
127
345000
3000
dan de retoriek die we vernamen via de media.
06:03
So we decidedbeslist to take portraitsportretten
128
348000
2000
We besloten portretten te maken
06:05
of PalestiniansPalestijnen and IsraelisIsraëli 's
129
350000
2000
van Palestijnen en Israëli's
06:07
doing the samedezelfde jobsjobs --
130
352000
2000
die hetzelfde werk doen --
06:09
taxi-drivertaxichauffeur, lawyeradvocaat, cookskoks.
131
354000
3000
taxichauffeur, advocaat, koks.
06:13
AskedGevraagd them to make a facegezicht as a signteken of commitmentinzet.
132
358000
3000
Ik vroeg ze een gezicht te trekken, zo verplichtten ze zich.
06:16
Not a smileglimlach -- that really doesn't tell
133
361000
2000
Geen glimlach -- dat zegt niet veel
06:18
about who you are and what you feel.
134
363000
2000
over wie je bent en wat je voelt.
06:20
They all acceptedaanvaard
135
365000
2000
Iedereen stond toe
06:22
to be pastedgeplakt nextvolgende to the other.
136
367000
3000
dat ze naast elkaar opgeplakt werden.
06:25
I decidedbeslist to pasteplakken
137
370000
2000
Ik besloot in acht Israëlische
06:27
in eightacht IsraeliIsraëlische and PalestinianPalestijnse citiessteden
138
372000
4000
en Palestijnse steden op te plakken
06:31
and on bothbeide sideszijden of the wallmuur.
139
376000
3000
en aan beide kanten van de muur.
06:34
We launchedgelanceerd the biggestgrootste illegalonwettig artkunst exhibitiontentoonstelling ever.
140
379000
3000
We lanceerden de grootste illegale expositie ooit.
06:37
We calledriep the projectproject FaceGezicht 2 FaceGezicht.
141
382000
3000
We noemden het project Face 2 Face.
06:40
The expertsexperts said, "No way.
142
385000
3000
De experts zeiden: "Vergeet 't maar.
06:43
The people will not acceptaccepteren.
143
388000
3000
De mensen accepteren dit niet.
06:46
The armyleger will shootschieten you, and HamasHamas will kidnapkidnap you."
144
391000
2000
Het leger schiet je neer en Hamas neemt je gevangen."
06:48
We said, "Okay, let's try and pushDuwen as farver as we can."
145
393000
3000
We zeiden: "Goed, laten we 's zien hoe ver we ermee komen."
06:52
I love the way that people will askvragen me,
146
397000
2000
Ik geniet ervan als mensen me vragen:
06:54
"How biggroot will my photofoto be?"
147
399000
2000
"Hoe groot wordt mijn foto?"
06:56
"It will be as biggroot as your househuis."
148
401000
3000
"Zo groot als je huis."
06:59
When we did the wallmuur, we did the PalestinianPalestijnse sidekant.
149
404000
3000
Toen we de muur deden, deden we de Palestijnse kant.
07:02
So we arrivedaangekomen with just our laddersladders
150
407000
2000
We kwamen daar alleen met onze ladders
07:04
and we realizedrealiseerde that they were not highhoog enoughgenoeg.
151
409000
2000
en we realiseerden ons dat ze te kort waren.
07:06
And so PalestiniansPalestijnen guys say,
152
411000
2000
Dus zeiden een paar Palestijnen:
07:08
"CalmRust down. No wait. I'm going to find you a solutionoplossing."
153
413000
3000
"Rustig maar, wacht maar. Ik los het wel op."
07:11
So he wentgegaan to the ChurchKerk of NativityGeboortekerk
154
416000
3000
We gingen naar de Geboortekerk
07:14
and broughtbracht back an oldoud ladderladder
155
419000
2000
en vonden er een oude ladder
07:16
that was so oldoud that it could have seengezien JesusJezus beingwezen borngeboren.
156
421000
3000
die zo oud was dat 'ie Jezus' geboorte vast heeft meegemaakt.
07:19
(LaughterGelach)
157
424000
2000
(Gelach)
07:21
We did FaceGezicht 2 FaceGezicht with only sixzes friendsvrienden,
158
426000
3000
We deden Face 2 Face met maar zes vrienden,
07:24
two laddersladders, two brushesborstels,
159
429000
3000
twee ladders, twee kwasten,
07:27
a rentedverhuurd carauto, a cameracamera
160
432000
2000
een huurauto, een camera,
07:29
and 20,000 squareplein feetvoeten of paperpapier.
161
434000
3000
en 6000 vierkante meter papier.
07:32
We had all sortssoorten of help
162
437000
2000
We kregen hulp
07:34
from all walkswandelingen of life.
163
439000
3000
van allerlei kanten.
07:39
Okay, for examplevoorbeeld, that's PalestinePalestina.
164
444000
2000
Bijvoorbeeld, dit is Palestina.
07:41
We're in RamallahRamallah right now.
165
446000
2000
We zijn nu in Ramallah.
07:43
We're pastingplakken portraitsportretten --
166
448000
2000
We plakken portretten op --
07:45
so bothbeide portraitsportretten in the streetsstraten in a crowdeddruk marketmarkt.
167
450000
2000
beide portretten in de straten op een drukke markt.
07:47
People come around us and startbegin askingvragen,
168
452000
3000
Mensen komen aanlopen en stellen vragen:
07:50
"What are you doing here?"
169
455000
2000
"Wat doen jullie daar?"
07:52
"Oh, we're actuallywerkelijk doing an artkunst projectproject
170
457000
2000
"O, we maken een kunstproject
07:54
and we are pastingplakken an IsraeliIsraëlische and a PalestinianPalestijnse doing the samedezelfde jobbaan.
171
459000
3000
en we zetten een Israëli naast een Palestijn die hetzelfde werk doen.
07:57
And those onesdegenen are actuallywerkelijk two taxi-driverstaxi-chauffeurs."
172
462000
3000
En dit zijn twee taxichauffeurs."
08:00
And then there was always a silencestilte.
173
465000
3000
En dan was het altijd stil.
08:03
"You mean you're pastingplakken an IsraeliIsraëlische facegezicht --
174
468000
3000
"Dus je plakt een Israëlisch gezicht --
08:06
doing a facegezicht -- right here?"
175
471000
2000
een gezicht hier?"
08:08
"Well, yeah, yeah, that's partdeel of the projectproject."
176
473000
3000
"Ja, dat is onderdeel van het project."
08:11
And I would always leavehet verlof that momentmoment,
177
476000
2000
Ik liet dat moment dan bestaan,
08:13
and we would askvragen them,
178
478000
2000
en dan vroeg ik ze:
08:15
"So can you tell me who is who?"
179
480000
3000
"Vertel eens wie wie is?"
08:18
And mostmeest of them couldn'tkon het niet say.
180
483000
2000
En de meesten wisten het niet.
08:20
(ApplauseApplaus)
181
485000
6000
(Applaus)
08:26
We even pastedgeplakt on IsraeliIsraëlische militaryleger towerstorens,
182
491000
3000
We plakten zelfs op Israëlische wachttorens,
08:29
and nothing happenedgebeurd.
183
494000
2000
en er gebeurde niks.
08:31
When you pasteplakken an imagebeeld, it's just paperpapier and gluelijm.
184
496000
3000
Als je een afbeelding plakt, is het slechts papier en lijm.
08:34
People can tearscheur it, tagLabel on it, or even peeplas on it --
185
499000
3000
Mensen kunnen het verscheuren, erop tekenen, erop plassen --
08:37
some are a bitbeetje highhoog for that, I agreemee eens --
186
502000
2000
sommigen zitten daar wat te hoog voor --
08:39
but the people in the streetstraat,
187
504000
2000
maar de mensen op straat
08:41
they are the curatorbeheerder.
188
506000
2000
die zijn de curator.
08:43
The rainregen and the windwind will take them off anywayin ieder geval.
189
508000
2000
Ze vallen er sowieso af door de regen en de wind.
08:45
They are not meantbedoelde to stayverblijf.
190
510000
2000
Het is niet de bedoeling dat ze beklijven.
08:47
But exactlyprecies fourvier yearsjaar after,
191
512000
3000
Maar precies vier jaar later
08:50
the photosfoto's, mostmeest of them are still there.
192
515000
3000
zijn meeste foto's er nog steeds.
08:53
FaceGezicht 2 FaceGezicht demonstratedgedemonstreerd
193
518000
2000
Face 2 Face liet zien
08:55
that what we thought impossibleonmogelijk was possiblemogelijk --
194
520000
3000
dat het onmogelijke toch mogelijk bleek --
08:58
and, you know what, even easygemakkelijk.
195
523000
2000
en gemakkelijk om te doen zelfs.
09:00
We didn't pushDuwen the limitbegrenzing;
196
525000
2000
We gingen niet tot het uiterste,
09:02
we just showedtoonden that they were furtherverder than anyoneiedereen thought.
197
527000
3000
we toonden slechts aan dat we verder zijn dan we dachten.
09:07
In the MiddleMidden EastEast, I experiencedervaren my work
198
532000
2000
In het Midden-Oosten maakte ik mijn werk mee
09:09
in placesplaatsen withoutzonder [manyveel] museumsmusea.
199
534000
2000
in plaatsen zonder veel musea.
09:11
So the reactionsreacties in the streetstraat
200
536000
3000
De reacties op straat
09:14
were kindsoort of interestinginteressant.
201
539000
2000
waren best interessant.
09:16
So I decidedbeslist to go furtherverder in this directionrichting
202
541000
2000
Daarom besloot ik op die manier verder te gaan
09:18
and go in placesplaatsen where there were zeronul museumsmusea.
203
543000
4000
naar plaatsen waar helemaal geen musea zijn.
09:24
When you go in these developingontwikkelen societiessamenlevingen,
204
549000
3000
Als je in die ontwikkelingsgebieden komt
09:27
womenvrouw are the pillarspijlers of theirhun communitygemeenschap,
205
552000
3000
daar zijn vrouwen de pijlers van hun gemeenschap,
09:30
but the menmannen are still the onesdegenen holdingbezit the streetsstraten.
206
555000
3000
maar de mannen beheersen nog steeds de straten.
09:33
So we were inspiredgeinspireerd to createcreëren a projectproject
207
558000
3000
Het inspireerde ons om een project te maken
09:36
where menmannen will paybetalen tributeschatting to womenvrouw
208
561000
3000
waarin mannen hulde brengen aan vrouwen
09:39
by postingplaatsing theirhun photosfoto's.
209
564000
3000
door hun foto's op te plakken.
09:42
I calledriep that projectproject WomenVrouwen Are HeroesHelden.
210
567000
4000
Ik noemde dat project "Vrouwen zijn helden".
09:46
When I listenedluisterde to all the storiesverhalen
211
571000
2000
Als ik luisterde naar alle verhalen,
09:48
everywhereoveral I wentgegaan on the continentscontinenten,
212
573000
2000
waar ik ook kwam op de continenten,
09:50
I couldn'tkon het niet always understandbegrijpen
213
575000
2000
dan snapte ik niet altijd
09:52
the complicatedingewikkeld circumstancessituatie of theirhun conflictconflict.
214
577000
3000
de ingewikkelde omstandigheden van hun conflict,
09:55
I just observedopgemerkt.
215
580000
3000
ik nam slechts waar.
09:58
SometimesSoms there was no wordstekst,
216
583000
3000
Soms waren er geen woorden,
10:01
no sentencezin, just tearstranen.
217
586000
3000
geen zin, alleen tranen.
10:04
I just tooknam theirhun picturesafbeeldingen
218
589000
3000
Ik nam slechts hun foto
10:07
and pastedgeplakt them.
219
592000
3000
en plakte ze op.
10:11
WomenVrouwen Are HeroesHelden tooknam me around the worldwereld-.
220
596000
3000
"Vrouwen zijn helden" bracht me over de hele wereld.
10:14
MostDe meeste of the placesplaatsen I wentgegaan to,
221
599000
2000
De meeste van mijn bestemmingen
10:16
I decidedbeslist to go there
222
601000
2000
koos ik uit
10:18
because I've heardgehoord about it throughdoor the mediamedia.
223
603000
2000
omdat ik erover had gehoord via de media.
10:20
So for examplevoorbeeld, in JuneJuni 2008,
224
605000
2000
In 2008 bijvoorbeeld
10:22
I was watchingkijken TVTV in ParisParijs,
225
607000
2000
keek ik tv in Parijs,
10:24
and then I heardgehoord about this terribleverschrikkelijk thing
226
609000
2000
en toen hoorde ik over iets verschrikkelijks
10:26
that happenedgebeurd in RioRio dede JaneiroJaneiro --
227
611000
2000
dat in Rio de Janeiro was gebeurd.
10:28
the first favelafavela of BrazilBrazilië namedgenaamd ProvidenciaProvidencia.
228
613000
4000
Providencia, de eerste sloppenwijk van Brazilië.
10:32
ThreeDrie kidskinderen -- that was threedrie studentsstudenten --
229
617000
3000
Drie kinderen -- drie leerlingen --
10:35
were [detainedaangehouden] by the armyleger
230
620000
2000
waren gevangen genomen door het leger
10:37
because they were not carryingvervoer theirhun paperspapieren.
231
622000
2000
omdat ze geen identiteitspapieren bij zich hadden.
10:39
And the armyleger tooknam them,
232
624000
2000
Het leger pakte ze op,
10:41
and insteadin plaats daarvan of bringingbrengen them to the policePolitie stationstation,
233
626000
3000
en in plaats van ze naar het politiebureau te brengen,
10:44
they broughtbracht them to an enemyvijand favelafavela
234
629000
3000
zetten ze ze af in een vijandige favela
10:47
where they get choppedgehakt into piecesstukken.
235
632000
2000
waar ze in stukjes werden gehakt.
10:49
I was shockedgeschokt.
236
634000
2000
Ik was ontsteld.
10:51
All BrazilBrazilië was shockedgeschokt.
237
636000
2000
Heel Brazilië was ontsteld.
10:53
I heardgehoord it was one of the mostmeest violentgewelddadig favelasfavela 's,
238
638000
3000
Het bleek één van de gewelddadigste favela's te zijn
10:56
because the largestDe grootste drugdrug cartelkartel controlscontrols it.
239
641000
3000
omdat het grootste drugskartel er de baas is.
10:59
So I decidedbeslist to go there.
240
644000
2000
Dus ging ik er naar toe.
11:01
When I arrivedaangekomen --
241
646000
2000
Toen ik aan kwam --
11:03
I mean, I didn't have any contactcontact with any NGONGO.
242
648000
3000
ik had geen contact met geen enkele ngo.
11:06
There was nonegeen in placeplaats -- no associationvereniging, no NGOsNGO 's, nothing --
243
651000
3000
Er was niets -- geen reisleider, geen ngo's, niets --
11:09
no eyewitnessesooggetuigen.
244
654000
2000
geen ooggetuigen.
11:11
So we just walkedwandelde around,
245
656000
2000
We liepen er rond
11:13
and we metleerde kennen a womanvrouw,
246
658000
2000
en we kwamen een vrouw tegen
11:15
and I showedtoonden her my bookboek.
247
660000
2000
die ik mijn boek liet zien.
11:17
And she said, "You know what?
248
662000
2000
En ze zei: "Ik zal je 'ns wat zeggen.
11:19
We're hungryhongerig for culturecultuur.
249
664000
2000
Wij hebben cultuur-honger.
11:21
We need culturecultuur out there."
250
666000
3000
We hebben hier cultuur nodig."
11:24
So I wentgegaan out and I startedbegonnen with the kidskinderen.
251
669000
3000
Dus begon ik bij de kinderen.
11:27
I just tooknam a fewweinig photosfoto's of the kidskinderen,
252
672000
2000
Ik nam gewoon wat foto's van de kinderen
11:29
and the nextvolgende day I camekwam with the postersposters and we pastedgeplakt them.
253
674000
3000
en kwam de volgende dag met de posters die we opplakten.
11:32
The day after, I camekwam back and they were alreadynu al scratchedgekrast.
254
677000
3000
De dag erna zag ik dat ze al bekrast waren.
11:35
But that's okay.
255
680000
2000
Maar dat geeft niet.
11:37
I wanted them to feel that this artkunst belongsbehoort to them.
256
682000
3000
Ik wilde ze het gevoel geven dat het hun kunst was.
11:41
Then the nextvolgende day, I heldheld a meetingvergadering on the mainhoofd squareplein
257
686000
3000
De dag daarna hield ik een bijeenkomst op het plein
11:44
and some womenvrouw camekwam.
258
689000
2000
en er kwamen wat vrouwen naartoe.
11:46
They were all linkedgekoppelde to the threedrie kidskinderen that got killedgedood.
259
691000
4000
Ze waren verbonden met de drie kinderen die waren gedood.
11:51
There was the mothermoeder, the grandmothergrootmoeder, the bestbeste friendvriend --
260
696000
3000
De moeder, de grootmoeder, de beste vriend waren er.
11:54
they all wanted to shoutShout the storyverhaal.
261
699000
3000
Ze konden het verhaal wel uitschreeuwen.
11:58
After that day,
262
703000
2000
Na die dag
12:00
everyoneiedereen in the favelafavela gavegaf me the greengroen lightlicht.
263
705000
3000
gaf iedereen in de favela me toestemming.
12:03
I tooknam more photosfoto's, and we startedbegonnen the projectproject.
264
708000
3000
Ik nam meer foto's en we begonnen met het project.
12:06
The drugdrug lordsLords were kindsoort of worriedbezorgd
265
711000
2000
De drugsbazen maakten zich zorgen
12:08
about us filmingfilmen in the placeplaats,
266
713000
2000
over ons gefilm op die plek,
12:10
so I told them, "You know what?
267
715000
2000
dus zei ik tegen hen: "Luister,
12:12
I'm not interestedgeïnteresseerd in filmingfilmen the violencegeweld and the weaponswapens.
268
717000
2000
het geweld en de wapens interesseren me niet.
12:14
You see that enoughgenoeg in the mediamedia.
269
719000
2000
Daar zie je genoeg van in de media.
12:16
What I want to showtonen is the incredibleongelooflijk life and energyenergie.
270
721000
2000
Ik wil al het ongelooflijke leven laten zien.
12:18
I've been seeingziend it around me the last fewweinig daysdagen."
271
723000
3000
En ik heb dat de afgelopen dagen al om me heen gezien."
12:22
So that's a really symbolicsymbolische pastingplakken,
272
727000
2000
Dit is een zeer symbolische poster,
12:24
because that's the first one we did that you couldn'tkon het niet see from the citystad.
273
729000
3000
want dat was de eerste die je niet vanuit de stad kon zien.
12:27
And that's where the threedrie kidskinderen got arrestedgearresteerd,
274
732000
3000
Hier werden de drie kinderen opgepakt,
12:30
and that's the grandmothergrootmoeder of one of them.
275
735000
3000
en dat is de oma van één van hen.
12:33
And on that stairstrap,
276
738000
2000
Op die trap
12:35
that's where the traffickershandelaars always standstand
277
740000
2000
daar staan altijd de drugshandelaren
12:37
and there's a lot of exchangeuitwisseling of firebrand.
278
742000
2000
en er wordt daar veel geschoten.
12:39
EveryoneIedereen there understoodbegrijpelijk the projectproject.
279
744000
3000
Iedereen daar begreep het project.
12:43
And then we pastedgeplakt everywhereoveral -- the wholegeheel hillheuvel.
280
748000
3000
We plakten overal aan -- de hele heuvel.
12:46
(ApplauseApplaus)
281
751000
10000
(Applaus)
12:56
What was interestinginteressant is that the mediamedia couldn'tkon het niet get in.
282
761000
2000
Het was boeiend dat de media niet binnen konden komen.
12:58
I mean, you should see that.
283
763000
2000
Dat had je moeten zien.
13:00
They would have to filmfilm us from a really long distanceafstand by helicopterhelikopter
284
765000
3000
Ze moesten ons van heel ver weg filmen met een helikopter
13:03
and then have a really long lenslens,
285
768000
2000
en dan met een hele grote lens
13:05
and we would see ourselvesonszelf, on TVTV, pastingplakken.
286
770000
2000
en dan zagen we onszelf op tv posters opplakken.
13:07
And they would put a numberaantal: "Please call this numberaantal
287
772000
2000
En dan stond er een nummer: "Bel alstublieft dit nummer
13:09
if you know what's going on in ProvidenciaProvidencia."
288
774000
2000
als u weet wat er gebeurt in Providencia."
13:11
We just did a projectproject and then left
289
776000
3000
We deden een project en vertrokken dan weer
13:14
so the mediamedia wouldn'tzou het niet know.
290
779000
2000
zodat de media er niks van wisten.
13:16
So how can we know about the projectproject?
291
781000
2000
Hoe kunnen we het project dan te weten komen?
13:18
So they had to go and find the womenvrouw
292
783000
3000
Daarvoor moesten ze de vrouwen vinden
13:21
and get an explanationuitleg from them.
293
786000
2000
en van hun een uitleg krijgen.
13:23
So you createcreëren a bridgebrug betweentussen the mediamedia
294
788000
3000
Zo creëer je een brug tussen de media
13:26
and the anonymousanoniem womenvrouw.
295
791000
3000
en de anonieme vrouwen.
13:29
We keptgehouden travelingop reis.
296
794000
2000
We reisden verder.
13:31
We wentgegaan to AfricaAfrika, SudanSoedan, SierraSierra LeoneLeone,
297
796000
2000
We gingen naar Afrika, Soedan, Sierra Leone,
13:33
LiberiaLiberia, KenyaKenia.
298
798000
2000
Liberia, Kenia.
13:35
In war-tornoorlog-gescheurd placesplaatsen like MonroviaMonrovia,
299
800000
2000
In oorlogsgebieden zoals Monrovia
13:37
people come straightrecht to you.
300
802000
2000
komen mensen meteen naar je toe.
13:39
I mean, they want to know what you're up to.
301
804000
2000
Ze willen weten wat je van plan bent.
13:41
They keptgehouden askingvragen me, "What is the purposedoel of your projectproject?
302
806000
3000
Ze bleven vragen: "Wat is het doel van je project?
13:44
Are you an NGONGO? Are you the mediamedia?"
303
809000
3000
Ben je een ngo? Ben je de media?"
13:47
ArtKunst. Just doing artkunst.
304
812000
3000
Kunst. Ik maak gewoon kunst.
13:50
Some people questionvraag, "Why is it in blackzwart and whitewit?
305
815000
2000
Sommigen vragen: "Waarom is het zwart-wit?
13:52
Don't you have colorkleur in FranceFrankrijk?"
306
817000
2000
Heb je geen kleur in Frankrijk?"
13:54
(LaughterGelach)
307
819000
2000
(Gelach)
13:56
Or they tell you, "Are these people all deaddood?"
308
821000
2000
Of ze zeggen: "Zijn al die mensen dood?"
13:58
Some who understoodbegrijpelijk the projectproject would explainuitleg geven it to othersanderen.
309
823000
3000
Sommigen die het begrepen, legden het project aan anderen uit.
14:01
And to a man who did not understandbegrijpen, I heardgehoord someoneiemand say,
310
826000
3000
Iemand zei tegen een man die het niet begreep:
14:04
"You know, you've been here for a fewweinig hoursuur
311
829000
3000
"Je bent hier nu al een paar uur,
14:07
tryingproberen to understandbegrijpen, discussingbespreken with your fellowsfellows.
312
832000
3000
je probeert het te snappen, je praat met je naasten.
14:10
DuringTijdens that time, you haven'thebben niet thought about
313
835000
2000
Al die tijd heb je niet nagedacht
14:12
what you're going to eateten tomorrowmorgen.
314
837000
2000
over wat je morgen zult eten.
14:14
This is artkunst."
315
839000
3000
Dat is kunst."
14:17
I think it's people'sPeople's curiositynieuwsgierigheid
316
842000
3000
Volgens mij is het nieuwsgierigheid
14:20
that motivatesmotiveert them
317
845000
3000
die mensen motiveert
14:23
to come into the projectsprojecten.
318
848000
2000
om met de projecten mee te doen.
14:25
And then it becomeswordt more.
319
850000
2000
En dan wordt het méér.
14:27
It becomeswordt a desireverlangen, a need, an armorschild.
320
852000
3000
Het wordt een wens, een behoefte, een [onduidelijk].
14:31
On this bridgebrug that's in MonroviaMonrovia,
321
856000
3000
Op deze brug in Monrovia
14:34
ex-rebelex-rebel soldierssoldaten helpedgeholpen us pastingplakken a portraitportret
322
859000
3000
hielp een ex-rebellensoldaat ons een portret op te plakken
14:37
of a womanvrouw that mightmacht have been rapedverkracht duringgedurende the waroorlog.
323
862000
3000
van een vrouw die misschien verkracht was tijdens de oorlog.
14:40
WomenVrouwen are always the first onesdegenen targeteddoelgerichte
324
865000
2000
Vrouwen worden altijd als eerste getroffen
14:42
duringgedurende conflictconflict.
325
867000
3000
tijdens een conflict.
14:45
This is KiberaKibera, KenyaKenia,
326
870000
2000
Dit is Kibera, Kenia,
14:47
one of the largestDe grootste slumssloppenwijken of AfricaAfrika.
327
872000
3000
één van de grootste sloppenwijken in Afrika.
14:50
You mightmacht have seengezien imagesafbeeldingen about the post-electionna de verkiezingen violencegeweld
328
875000
3000
Misschien heb je iets gezien van de gewelddadigheden
14:53
that happenedgebeurd there in 2008.
329
878000
3000
na de verkiezingen in 2008.
14:57
This time we coveredbedekt the roofsdaken of the houseshuizen,
330
882000
2000
Deze keer bedekten we de daken van de huizen
14:59
but we didn't use paperpapier,
331
884000
3000
maar we gebruikten geen papier,
15:02
because paperpapier doesn't preventvoorkomen the rainregen
332
887000
3000
want papier voorkomt niet dat de regen
15:05
from leakinglekkende insidebinnen the househuis --
333
890000
2000
het huis in lekt --
15:07
vinylvinyl does.
334
892000
2000
vinyl wel.
15:09
Then artkunst becomeswordt usefulnuttig.
335
894000
2000
Dan wordt kunst nuttig.
15:11
So the people keptgehouden it.
336
896000
2000
Dus behielden de mensen het.
15:13
You know what I love is, for examplevoorbeeld, when you see the biggestgrootste eyeoog there,
337
898000
3000
Wat ik mooi vind, is bijvoorbeeld dat grootste oog daar,
15:16
there are so [manyveel] houseshuizen insidebinnen.
338
901000
2000
er zitten zoveel huizen in.
15:18
And I wentgegaan there a fewweinig monthsmaanden agogeleden --
339
903000
2000
Ik ging er een paar maanden geleden naar toe --
15:20
photosfoto's are still there -- and it was missingmissend a piecestuk of the eyeoog.
340
905000
3000
de foto's zijn er nog -- en er ontbrak een deel van het oog.
15:23
So I askedgevraagd the people what happenedgebeurd.
341
908000
2000
Dus vroeg ik de mensen wat er was gebeurd.
15:25
"Oh, that guy just movedverhuisd."
342
910000
2000
"O, die vent is verhuisd."
15:27
(LaughterGelach)
343
912000
4000
(Gelach)
15:31
When the roofsdaken were coveredbedekt, a womanvrouw said as a jokegrap,
344
916000
3000
Toen de daken waren bedekt zei een vrouw voor de grap:
15:34
"Now God can see me."
345
919000
2000
"Nu kan God mij zien."
15:36
When you look at KiberaKibera now,
346
921000
2000
Als je nu naar Kibera kijkt,
15:38
they look back.
347
923000
2000
dan kijken ze terug.
15:44
Okay, IndiaIndia.
348
929000
2000
Goed, India.
15:46
Before I startbegin that, just so you know,
349
931000
2000
Voordat ik begin, moeten jullie weten
15:48
eachelk time we go to a placeplaats, we don't have authorizationvergunning,
350
933000
2000
dat we nooit een reisleider bij ons hebben als we ergens heen gaan,
15:50
so we setreeks up like commandoscommando 's --
351
935000
2000
we gaan dus als commando's --
15:52
we're a groupgroep of friendsvrienden who arriveaankomen there,
352
937000
2000
we zijn een groep vrienden die aankomen
15:54
and we try to pasteplakken on the wallswanden.
353
939000
2000
en we proberen posters op de muren te plakken.
15:56
But there are placesplaatsen where you just can't pasteplakken on a wallmuur.
354
941000
3000
Maar er zijn plaatsen waar je niet op de muren kunt plakken.
15:59
In IndiaIndia it was just impossibleonmogelijk to pasteplakken.
355
944000
3000
In India was het onmogelijk om op te plakken.
16:02
I heardgehoord culturallycultureel and because of the lawwet,
356
947000
3000
Ik begreep dat vanwege de cultuur en de wet
16:05
they would just arrestarresteren us at the first pastingplakken.
357
950000
3000
je gewoon wordt opgepakt bij de eerste keer opplakken.
16:08
So we decidedbeslist to pasteplakken whitewit,
358
953000
2000
Dus besloten we wit op te plakken,
16:10
whitewit on the wallswanden.
359
955000
2000
wit op de muren.
16:12
So imaginestel je voor whitewit guys pastingplakken whitewit paperspapieren.
360
957000
2000
Stel je voor: witte jongens die wit papier opplakken.
16:14
So people would come to us and askvragen us,
361
959000
2000
Mensen kwamen naar ons toe en vroegen:
16:16
"Hey, what are you up to?"
362
961000
2000
"Hee, wat ben je aan het doen?"
16:18
"Oh, you know, we're just doing artkunst." "ArtKunst?"
363
963000
3000
"We maken gewoon kunst." "Kunst?"
16:22
Of courseCursus, they were confusedverward.
364
967000
2000
Dat was natuurlijk verwarrend voor hen.
16:24
But you know how IndiaIndia has a lot of duststof in the streetsstraten,
365
969000
3000
Maar in India is er veel stof in de straten
16:27
and the more duststof you would have
366
972000
2000
en hoe meer stof er
16:29
going up in the airlucht,
367
974000
2000
opstijgt in de lucht,
16:31
on the whitewit paperpapier you can almostbijna see,
368
976000
3000
op het witte papier zie je het bijna,
16:34
but there is this stickykleverig partdeel
369
979000
2000
maar er zit een plakkerig stuk aan,
16:36
like when you reverseomgekeerde a stickersticker.
370
981000
2000
zoals aan de achterkant van een sticker.
16:38
So the more duststof you have, the more it will revealonthullen the photofoto.
371
983000
3000
Dus hoe meer stof, des te beter je de foto ziet.
16:41
So we could just walklopen in the streetstraat duringgedurende the nextvolgende daysdagen
372
986000
3000
We konden de dagen daarop gewoon door de straten lopen
16:44
and the photosfoto's would get revealedonthuld by themselveszich.
373
989000
2000
en de foto's onthulden zichzelf.
16:46
(ApplauseApplaus)
374
991000
7000
(Applaus)
16:53
Thank you.
375
998000
2000
Dank u.
16:56
So we didn't get caughtgevangen this time.
376
1001000
2000
Deze keer werden we niet gesnapt.
17:01
EachElke projectproject -- that's a filmfilm
377
1006000
2000
Elk project, dat is een film
17:03
from WomenVrouwen Are HeroesHelden.
378
1008000
3000
van "Vrouwen zijn helden".
17:06
(MusicMuziek)
379
1011000
3000
(Muziek)
17:09
Okay.
380
1014000
2000
Goed.
17:11
For eachelk projectproject we do
381
1016000
2000
Van elk project maken we
17:13
a filmfilm.
382
1018000
2000
een film.
17:15
And mostmeest of what you see -- that's a traileraanhangwagen from "WomenVrouwen Are HeroesHelden" --
383
1020000
3000
Het meeste van wat je ziet, dat is een trailer van "Vrouwen zijn helden" --
17:18
its imagesafbeeldingen, photographyfotografie,
384
1023000
3000
het zijn beelden, foto's
17:21
takeningenomen one after the other.
385
1026000
3000
die achter elkaar zijn genomen.
17:42
And the photosfoto's keptgehouden travelingop reis even withoutzonder us.
386
1047000
3000
De foto bleef zelfs zonder ons reizen.
18:21
(LaughterGelach)
387
1086000
2000
(Gelach)
18:23
(ApplauseApplaus)
388
1088000
10000
(Applaus)
18:33
HopefullyHopelijk, you'llje zult see the filmfilm,
389
1098000
2000
Ik hoop dat jullie de film zien
18:35
and you'llje zult understandbegrijpen the scopestrekking of the projectproject
390
1100000
2000
en de omvang van het project zullen bevatten
18:37
and what the people feltvoelde when they saw those photosfoto's.
391
1102000
2000
en wat de mensen voelden toen ze die foto's zagen.
18:39
Because that's a biggroot partdeel of it. There's layerslagen behindachter eachelk photofoto.
392
1104000
3000
Dat is een belangrijk onderdeel. Elke foto heeft een gelaagdheid.
18:42
BehindAchter eachelk imagebeeld is a storyverhaal.
393
1107000
3000
Achter elk beeld zit een verhaal.
18:45
WomenVrouwen Are HeroesHelden createdaangemaakt a newnieuwe dynamicdynamisch
394
1110000
2000
"Vrouwen zijn helden" creëerde een nieuwe dynamiek
18:47
in eachelk of the communitiesgemeenschappen,
395
1112000
2000
in iedere gemeenschap,
18:49
and the womenvrouw keptgehouden that dynamicdynamisch after we left.
396
1114000
3000
en de vrouwen behielden die dynamiek nadat we waren vertrokken.
18:52
For examplevoorbeeld, we did booksboeken -- not for saleverkoop --
397
1117000
3000
We maakten bijvoorbeeld boeken -- niet te koop --
18:55
that all the communitygemeenschap would get.
398
1120000
2000
die de hele gemeenschap kreeg.
18:57
But to get it, they would have to [get] it signedondertekend by one of the womenvrouw.
399
1122000
4000
Maar om het te krijgen moesten ze het laten ondertekenen door één van de vrouwen.
19:01
We did that in mostmeest of the placesplaatsen.
400
1126000
2000
Dat deden we op de meeste plekken.
19:03
We go back regularlyregelmatig.
401
1128000
2000
We gaan regelmatig terug.
19:05
And so in ProvidenciaProvidencia, for examplevoorbeeld, in the favelafavela,
402
1130000
3000
In Providencia bijvoorbeeld, in de favela,
19:08
we have a culturalcultureel centercentrum runninglopend there.
403
1133000
2000
daar runnen we een centrum.
19:10
In KiberaKibera, eachelk yearjaar we coverdeksel more roofsdaken.
404
1135000
2000
In Kibera bedekken we elk jaar meer daken.
19:12
Because of courseCursus, when we left, the people who were just at the edgerand of the projectproject
405
1137000
3000
Want toen we weggingen, zeiden de mensen die buiten het project stonden:
19:15
said, "Hey, what about my roofdak?"
406
1140000
3000
"Hee, hoe zit het met mijn dak?"
19:18
So we decidedbeslist to come the yearjaar after
407
1143000
2000
Daarom besloten we het jaar daarop terug te komen
19:20
and keep doing the projectproject.
408
1145000
3000
en het project voort te zetten.
19:23
A really importantbelangrijk pointpunt for me
409
1148000
2000
Wat erg belangrijk voor me is,
19:25
is that I don't use any brandmerk or corporatezakelijke sponsorssponsors.
410
1150000
3000
is dat ik geen merk of sponsor achter me heb staan.
19:28
So I have no responsibilityverantwoordelijkheid
411
1153000
2000
Ik draag dus geen verantwoordelijkheid
19:30
to anyoneiedereen but myselfmezelf
412
1155000
2000
voor wie dan ook, behalve voor mezelf
19:32
and the subjectsvakken.
413
1157000
2000
en de onderwerpen.
19:34
(ApplauseApplaus)
414
1159000
4000
(Applaus)
19:38
And that is for me
415
1163000
2000
Voor mij is dat
19:40
one of the more importantbelangrijk things in the work.
416
1165000
2000
een belangrijk ding in het werk.
19:42
I think, todayvandaag,
417
1167000
2000
Ik denk dat tegenwoordig
19:44
as importantbelangrijk as the resultresultaat is the way you do things.
418
1169000
3000
de manier waarop je iets doet even belangrijk is als het resultaat.
19:47
And that has always been a centralcentraal partdeel of the work.
419
1172000
3000
Dat is altijd een vast onderdeel van het werk geweest.
19:51
And what's interestinginteressant is that fine linelijn that I have
420
1176000
2000
Die dunne scheidslijn tussen beelden en reclame
19:53
with imagesafbeeldingen and advertisingreclame.
421
1178000
2000
die ik heb, is interessant.
19:55
We just did some pastingplakken in LosLos AngelesAngeles
422
1180000
2000
We hebben de laatste weken dingen opgeplakt
19:57
on anothereen ander projectproject in the last weeksweken.
423
1182000
3000
voor een ander project in Los Angeles.
20:00
And I was even inviteduitgenodigd to coverdeksel the MOCAMOCA museummuseum.
424
1185000
4000
Ik werd zelfs uitgenodigd om het MOCA-museum te beplakken.
20:04
But yesterdaygisteren the citystad calledriep them and said,
425
1189000
2000
Maar gisteren belde het stadsbestuur ze op en zei:
20:06
"Look, you're going to have to tearscheur it down.
426
1191000
2000
"We moeten het afbreken.
20:08
Because this can be takeningenomen for advertisingreclame,
427
1193000
2000
Want je zou het als reclame kunnen zien,
20:10
and because of the lawwet,
428
1195000
2000
en vanwege de wet
20:12
it has to be takeningenomen down."
429
1197000
2000
moet het worden afgebroken."
20:14
But tell me, advertisingreclame for what?
430
1199000
3000
Maar zeg eens, is dit reclame?
20:17
The people I photographfotograaf
431
1202000
2000
De mensen die ik fotografeer,
20:19
were proudtrots to participatedeelnemen in the projectproject
432
1204000
2000
waren trots om deel te nemen aan het project
20:21
and to have theirhun photofoto in the communitygemeenschap.
433
1206000
2000
en om hun foto in hun gemeenschap te hebben.
20:23
But they askedgevraagd me for a promisebelofte basicallyeigenlijk.
434
1208000
2000
Maar ze vroegen me iets te beloven.
20:25
They askedgevraagd me, "Please, make our storyverhaal travelreizen with you."
435
1210000
4000
Ze vroegen me: "Laat ons verhaal met je mee reizen."
20:29
So I did. That's ParisParijs.
436
1214000
3000
Dus dat deed ik. Dat is Parijs.
20:32
That's RioRio.
437
1217000
2000
Dat is Rio.
20:34
In eachelk placeplaats, we builtgebouwd exhibitionstentoonstellingen with a storyverhaal, and the storyverhaal traveledgereisd.
438
1219000
4000
In elke plaats bouwden we exposities met een verhaal dat meereisde.
20:38
You understandbegrijpen the fullvol scopestrekking of the projectproject.
439
1223000
2000
Jullie snappen de volle omvang van het project.
20:40
That's LondonLonden.
440
1225000
3000
Dit is Londen,
20:43
NewNieuw YorkYork.
441
1228000
2000
New York.
20:45
And todayvandaag, they are with you in Long BeachStrand.
442
1230000
3000
Nu zijn ze bij jullie in Long Beach.
20:49
All right, recentlykort geleden I startedbegonnen a publicopenbaar artkunst projectproject
443
1234000
3000
Onlangs ben ik begonnen met een openbaar kunstproject
20:52
where I don't use my artworkartwork anymoremeer.
444
1237000
3000
waarin ik mijn kunst niet meer gebruik.
20:55
I use Man RayRay, HelenHelen LevittLevitt,
445
1240000
3000
Ik gebruik Man Ray, Helen Levitt,
20:58
GiacomelliGiacomelli, other people'sPeople's artworkartwork.
446
1243000
2000
Giacomelli, kunst van anderen.
21:00
It doesn't matterer toe doen todayvandaag if it's your photofoto or not.
447
1245000
3000
Het doet er niet toe of het jouw foto is of niet.
21:03
The importancebelang is what you do
448
1248000
2000
Het is belangrijk wat je doet
21:05
with the imagesafbeeldingen,
449
1250000
2000
met de beelden,
21:07
the statementuitspraak it makesmerken where it's pastedgeplakt.
450
1252000
3000
wat het uitdrukt op de plek waar het is opgeplakt.
21:10
So for examplevoorbeeld, I pastedgeplakt the photofoto of the minaretMinaret
451
1255000
3000
Ik heb bijvoorbeeld de foto van de minaret
21:13
in SwitzerlandZwitserland
452
1258000
2000
in Zwitserland opgeplakt,
21:15
a fewweinig weeksweken after they votedgestemd the lawwet forbiddingverbieden minaretsminaretten in the countryland.
453
1260000
4000
een paar weken nadat minaretten verboden werden in dat land.
21:19
(ApplauseApplaus)
454
1264000
6000
(Applaus)
21:25
This imagebeeld of threedrie menmannen wearingvervelend gasgas- masksmaskers
455
1270000
3000
Deze foto van drie mannen met gasmaskers
21:28
was takeningenomen in ChernobylChernobyl originallyoorspronkelijk,
456
1273000
2000
is van oorsprong genomen in Tsjernobyl
21:30
and I pastedgeplakt it in SouthernZuidelijke ItalyItalië,
457
1275000
3000
en ik heb het in Zuid-Italië opgeplakt,
21:33
where the mafiamaffia sometimessoms burybegraven the garbagevuilnis underonder the groundgrond.
458
1278000
4000
waar de maffia af en toe afval onder de grond stopt.
21:39
In some waysmanieren, artkunst can changeverandering the worldwereld-.
459
1284000
2000
Kunst kan op bepaalde manieren de wereld veranderen.
21:41
ArtKunst is not supposedvermeend to changeverandering the worldwereld-,
460
1286000
2000
Het is niet de bedoeling dat kunst dat doet,
21:43
to changeverandering practicalpraktisch things,
461
1288000
2000
dat het praktische zaken kan veranderen,
21:45
but to changeverandering perceptionspercepties.
462
1290000
2000
maar het kan percepties veranderen.
21:47
ArtKunst can changeverandering
463
1292000
2000
Kunst kan de manier
21:49
the way we see the worldwereld-.
464
1294000
2000
waarop we de wereld zien veranderen.
21:51
ArtKunst can createcreëren an analogyanalogie.
465
1296000
3000
Kunst kan een analogie creëren.
21:54
ActuallyEigenlijk the factfeit that artkunst cannotkan niet changeverandering things
466
1299000
3000
Het feit dat kunst de dingen niet kan veranderen,
21:57
makesmerken it a neutralneutrale placeplaats
467
1302000
2000
maakt haar tot een neutrale plek
21:59
for exchangesuitwisseling and discussionsdiscussies,
468
1304000
3000
voor uitwisselingen en discussies
22:02
and then enablesstelt you to changeverandering the worldwereld-.
469
1307000
3000
waardoor ze je in staat stelt de wereld te veranderen.
22:05
When I do my work,
470
1310000
2000
Als ik mijn werk uitvoer,
22:07
I have two kindssoorten of reactionsreacties.
471
1312000
2000
krijg ik twee soorten reacties.
22:09
People say, "Oh, why don't you go in IraqIrak or AfghanistanAfghanistan.
472
1314000
3000
Mensen zeggen: "Waarom ga je niet naar Irak of Afghanistan.
22:12
They would be really usefulnuttig."
473
1317000
2000
Dat zou heel erg nuttig zijn."
22:14
Or, "How can we help?"
474
1319000
3000
Of: "Hoe kunnen we helpen."
22:17
I presumeveronderstellen that you belongbehoren to the secondtweede categorycategorie,
475
1322000
3000
Ik neem aan dat jullie tot de tweede categorie behoren,
22:20
and that's good,
476
1325000
2000
en dat is mooi,
22:22
because for that projectproject,
477
1327000
2000
want voor dat project
22:24
I'm going to askvragen you to take the photosfoto's
478
1329000
2000
vraag ik jullie om de foto's te maken
22:26
and pasteplakken them.
479
1331000
3000
en ze op te plakken.
22:29
So now my wishwens is:
480
1334000
2000
Mijn wens is dus:
22:31
(mockbespotten drumtrommel rollrollen)
481
1336000
2000
(nep drumroffel)
22:33
(LaughterGelach)
482
1338000
2000
(Gelach)
22:36
I wishwens for you to standstand up
483
1341000
3000
Ik wil dat jullie staan
22:39
for what you carezorg about
484
1344000
3000
voor datgene waar je warm voor loopt
22:42
by participatingdeelnemende in a globalglobaal artkunst projectproject,
485
1347000
3000
door deel te nemen in een wereldwijd kunstproject.
22:45
and togethersamen we'llgoed turnbeurt the worldwereld- insidebinnen out.
486
1350000
5000
Samen draaien we de wereld binnenstebuiten.
22:51
And this startsstarts right now.
487
1356000
2000
En het begint nu.
22:53
Yes, everyoneiedereen in the roomkamer.
488
1358000
2000
Ja, iedereen in de zaal.
22:55
EveryoneIedereen watchingkijken.
489
1360000
3000
Iedereen die kijkt.
22:58
I wanted that wishwens
490
1363000
2000
Ik wil dat die wens
23:00
to actuallywerkelijk startbegin now.
491
1365000
2000
daadwerkelijk nu begint.
23:02
So a subjectonderwerpen you're passionatehartstochtelijk about, a personpersoon who you want to tell theirhun storyverhaal
492
1367000
3000
Een onderwerp wat je na aan 't hart ligt, iemand wiens verhaal je wilt vertellen,
23:05
or even your owneigen photosfoto's --
493
1370000
2000
of zelfs je eigen foto's --
23:07
tell me what you standstand for.
494
1372000
2000
vertel me waar je voor staat.
23:09
Take the photosfoto's, the portraitsportretten,
495
1374000
2000
Neem de foto's, de portretten,
23:11
uploaduploaden it -- I'll give you all the detailsgegevens --
496
1376000
3000
upload ze -- ik geef je alle details --
23:14
and I'll sendsturen you back your posterposter. JoinJoin by groupsgroepen
497
1379000
3000
en ik stuur je je poster. Neem deel aan groepen
23:17
and revealonthullen things to the worldwereld-.
498
1382000
3000
en maak dingen duidelijk aan de wereld.
23:20
The fullvol datagegevens is on the websitewebsite --
499
1385000
3000
Alle gegevens staan op de website:
23:23
insideoutprojectinsideoutproject.netnetto- --
500
1388000
2000
insideoutproject.net.
23:25
that is launchinglancering todayvandaag.
501
1390000
3000
Hij gaat vandaag live.
23:28
What we see changesveranderingen who we are.
502
1393000
2000
Wat we zien, verandert wie we zijn.
23:30
When we acthandelen togethersamen,
503
1395000
2000
Als we gezamenlijk handelen,
23:32
the wholegeheel thing is much more than the sumsom of the partsonderdelen.
504
1397000
3000
dan is het geheel meer dan de som der delen.
23:36
So I hopehoop that, togethersamen, we'llgoed createcreëren something
505
1401000
2000
Ik hoop dat we samen iets kunnen creëren
23:38
that the worldwereld- will rememberonthouden.
506
1403000
2000
dat de wereld zich zal herinneren.
23:40
And this startsstarts right now and dependshangt af on you.
507
1405000
3000
Het begint nu en het rekent op jullie.
23:43
Thank you.
508
1408000
2000
Dank u.
23:45
(ApplauseApplaus)
509
1410000
7000
(Applaus)
23:52
Thank you.
510
1417000
2000
Dank u.
23:54
(ApplauseApplaus)
511
1419000
8000
(Applaus)
Translated by Felix Degenaar
Reviewed by Els De Keyser

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
JR - Street artist
With a camera, a dedicated wheatpasting crew and the help of whole villages and favelas, 2011 TED Prize winner JR shows the world its true face.

Why you should listen

Working anonymously, pasting his giant images on buildings, trains and bridges, the often-guerrilla artist JR forces us to see each other. Traveling to distant, often dangerous places -- the slums of Kenya, the favelas of Brazil -- he infiltrates communities, befriending inhabitants and recruiting them as models and collaborators. He gets in his subjects’ faces with a 28mm wide-angle lens, resulting in portraits that are unguarded, funny, soulful, real, that capture the sprits of individuals who normally go unseen. The blown-up images pasted on urban surfaces -– the sides of buses, on rooftops -- confront and engage audiences where they least expect it. Images of Parisian thugs are pasted up in bourgeois neighborhoods; photos of Israelis and Palestinians are posted together on both sides of the walls that separate them.


JR's gained widespread attention for his project, "Women Are Heroes," which depicted women "dealing with the effects of war, poverty, violence, and oppression” from Rio de Janeiro, Phnom Penh and Delhi to several cities in Africa. His TED Prize wish opened an even wider lens on the world. With the prize, he launched INSIDE OUT -- a global participatory art project. INSIDE OUT invites everyone to share their portrait and transform messages of personal identity into public art.

More profile about the speaker
JR | Speaker | TED.com